Picproje Elektronik Sitesi

DİJİTAL & ANALOG ELEKTRONİK => Şemalar & Diğer Elk-Elnk.Projeler => Konuyu başlatan: rayman - 13 Ekim 2020, 22:58:18

Başlık: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 13 Ekim 2020, 22:58:18
250k potansiyometrem var.. Buda bir bobin sürüyor. Ancak bobin takılı değilken yada takıldıktan sonra çıkarılırken direnç değeri kısa devre olması lazım yani max. ayarda çalışmaması lazım.. Çümkü çalışmamda 250k potan max güç vermeye yarıyor.. Sonradan bobin takılınca devre arızalanıyor.. Haliyle bobin takılı değili iken yada direk çıkarılırken 250k kısa devre nasıl olabilir nasıl yapılabilir?
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: ilyas KAYA - 13 Ekim 2020, 23:11:22
Pek bisey anlamadım şema filan var mı?
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 13 Ekim 2020, 23:25:03
Mesela bir tane bobinim var..
Bu bobin devre çalışırken sonradan takılınca devre yanabiliyor birden indklaenip akım çektiği için.
Haliyle bunu biri 250k max. potansı cihaz açıkken direnç değerini 250k yaptığını unutup bobini takınca yanmasın diye , bobin cihaza takılmadan cihaz açıldığında potans değeri 0 olması lazım. Ve diyelim ki cihaz başlangıçta çalıştı max.ta çalıştırıldı potans değeri 250k ya geldi , bu sayede bobin çıkarılırsa bile her türlü bobinsiz çalıştırılsa yada çalıştırıldıktan sonra bobin çıkarılsa mutlaka potans sıfıra getirilmeli otamatik nasıl yapılabilir bu ?
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: OG - 13 Ekim 2020, 23:42:57
bobinin akım/gerilim bileşenlerini yoklayarak (bobin varmı/yokmu sense)

veya
mekanik anahtarlama, mesela power jack'ların 3. ucu ile
https://www.picproje.org/index.php/topic,78214.msg598968.html#msg598968
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 13 Ekim 2020, 23:48:16
Alıntı yapılan: OG - 13 Ekim 2020, 23:42:57bobinin akım/gerilim bileşenlerini yoklayarak (bobin varmı/yokmu sense)

veya
mekanik anahtarlama, mesela power jack'ların 3. ucu ile
https://www.picproje.org/index.php/topic,78214.msg598968.html#msg598968
Akım sense ile yaparsak , manuel potansiometreyi röle ile çektirip kısa devreyi açabilir miyiz? Mesela sürekli akım okuyan bir devre olacak transistörden ve akım çekmediği halde sürekli potansı röleyi kısa devre etmeli. Bobini takınca zaten sıfırda iken rölenin anahtarı potansı kısa devreden kurtaracak. AMa bu seferde  , potans 250k da açarken direk yüklenecek ozamanda olmaz ?
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: gogge - 13 Ekim 2020, 23:50:01
Pot hattına paralel sıfır dirençli bir hat kurarsın. Bu hatların ikisini de transistor ile mikrodenetleyici kullanarak sürersin. (geçen akıma göre mosfet de kullanabilirsin). Mikrodenetleyiciye ilk enerji verildiğinde pot transistörünü yalıtımda, paralel hattaki sıfır direnç transistörünü iletimde tutarsın. Böylelikle akım sıfır direnç üzerinden akar. İstediğin bir zaman gecikmesinden sonra durum değiştirirsin.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 13 Ekim 2020, 23:54:13
Alıntı yapılan: gogge - 13 Ekim 2020, 23:50:01Pot hattına paralel sıfır dirençli bir hat kurarsın. Bu hatların ikisini de transistor ile mikrodenetleyici kullanarak sürersin. (geçen akıma göre mosfet de kullanabilirsin). Mikrodenetleyiciye ilk enerji verildiğinde pot transistörünü yalıtımda, paralel hattaki sıfır direnç transistörünü iletimde tutarsın. Böylelikle akım sıfır direnç üzerinden akar. İstediğin bir zaman gecikmesinden sonra durum değiştirirsin.
Mikroişlemciye bunu yazabilir misin ? Yada yapabilir misin  ?
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: aliveli - 14 Ekim 2020, 00:52:06
potun önüne jumper koysanız olmuyor mu?
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: yas - 14 Ekim 2020, 01:46:55
250k olmazsa olmaz bir değer değilse ve mekanik pot olması şart değilse, dijital potlarda alternatif bir seçenek olabilir. MCP4013 gibi bir seçenekle çok rahat hatta butonlarla bile up/down yapılabilir. Fakat MCP4013 için tek kusur power-up olduğunda direnç skalasının orta değere gelmesi. İlk enerji verildiği anda dijital pot uçları kısa devre olup direnç değeri set edildikten sonra gecikme ile devre sokulabilir (röle yada alternatiflerle)
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: mufitsozen - 14 Ekim 2020, 12:16:10
Alıntı yapılan: rayman - 13 Ekim 2020, 23:54:13Mikroişlemciye bunu yazabilir misin ? Yada yapabilir misin  ?

Evet!
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 14 Ekim 2020, 13:10:12
Alıntı yapılan: yas - 14 Ekim 2020, 01:46:55250k olmazsa olmaz bir değer değilse ve mekanik pot olması şart değilse, dijital potlarda alternatif bir seçenek olabilir. MCP4013 gibi bir seçenekle çok rahat hatta butonlarla bile up/down yapılabilir. Fakat MCP4013 için tek kusur power-up olduğunda direnç skalasının orta değere gelmesi. İlk enerji verildiği anda dijital pot uçları kısa devre olup direnç değeri set edildikten sonra gecikme ile devre sokulabilir (röle yada alternatiflerle)
Rotary pot ile düşündüm ama yine olmuyor sanırım.. Çalıştığı anda yüksek değer yada ortadaki değeri gösteriyorsa sıkıntı . Röle ile kısa devre etsek bile , bobin takılınca röle kontakları açınca yine orta değerden başlıyor olacak ozaman.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: JOKERAS - 14 Ekim 2020, 13:48:48
Şema çizip olayı anlatsan şakkadanak anlaşılır durum.
Hiç bir şey anlamadım!

Bobini devre çalışırken Söküp Takmak ne demek?Niye?
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 14 Ekim 2020, 14:07:42
Alıntı yapılan: JOKERAS - 14 Ekim 2020, 13:48:48Şema çizip olayı anlatsan şakkadanak anlaşılır durum.
Hiç bir şey anlamadım!

Bobini devre çalışırken Söküp Takmak ne demek?Niye?
Yorum yapanlar nasıl anladı acaba  ? Devrik cümle kurmuş olabilirim ama devreyi çizsem nasıl anlatacağım ki ? Bobin , ve pot var sadece. Bobin takılmadan asla pot değeri 250k olmamalı. Bobin devreye takılınca mutlaka pot değeri sıfır olmalı. Bobin devrede normal çalışırken , birden devreden yanlışlıkla ayrılırsa  pot değeri yine sıfır olmamalı. Maksat : Max.ta 250k pot değeri varken devreye birden bobin takılınca cihaz arızalanıyor.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: M.Salim GÜLLÜCE - 14 Ekim 2020, 15:52:40
Soft start tekniğini geliştirmen faydalı olur sanırım.
Birde bobini check eden sensor ile POT un max tarafını açık devre yapabilirsin.
Sanırım bir voltaja bağlı olsa gerek. Mos ile yada statik röle ile pot beslemesini açıp kapatabilirsin.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: ilyas KAYA - 14 Ekim 2020, 16:41:16
Şöyle olur ;bobine paralel olacak şekilde 20k lik bir direnç ekleyin. Devreyee  bobin baglandiginda direnc düşecektir. Bobin ayrıldığı anda 10k direnc okursunuz.
Eğer 10k lik direnc okunuyor ve potans sonda ise sistemi durdur yapılır.

Akim sensörü de olur basit bir opamp ve gerilim bölücü ile de bu direnc değeri okunabilir. Opto ile mcu ya da girebilirsiniz
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: z - 14 Ekim 2020, 17:19:36
Alıntı yapılan: rayman - 13 Ekim 2020, 22:58:18250k potansiyometrem var.. Buda bir bobin sürüyor. Ancak bobin takılı değilken yada takıldıktan sonra çıkarılırken direnç değeri kısa devre olması lazım yani max. ayarda çalışmaması lazım.. Çümkü çalışmamda 250k potan max güç vermeye yarıyor.. Sonradan bobin takılınca devre arızalanıyor.. Haliyle bobin takılı değili iken yada direk çıkarılırken 250k kısa devre nasıl olabilir nasıl yapılabilir?

Sanki bir bobinle 250K pot seri bagli gibi anlasiliyor.
Bobin nerde kim suruyor? Pot nerde pot neyi degistiriyor?
Bir sema cizsen nasil olur? Babamizin hayrina belki yardimimiz dokunur.

Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: power20 - 14 Ekim 2020, 21:46:45
Devre dediğin lafla anlatılmalıdır. Maç anlatımı gibi.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 14 Ekim 2020, 23:43:03
Alıntı yapılan: Mehmet Salim GÜLLÜCE - 14 Ekim 2020, 15:52:40Soft start tekniğini geliştirmen faydalı olur sanırım.
Birde bobini check eden sensor ile POT un max tarafını açık devre yapabilirsin.
Sanırım bir voltaja bağlı olsa gerek. Mos ile yada statik röle ile pot beslemesini açıp kapatabilirsin.
Soft satartı geliştirmek mi ? :D Bu ilkel oldu cevap ya.. Soft startı nerde kullanacağız burada? Akım gecikmesi yok ki ? Burada transistörün üzerinden geçen akımı , akım sensörü ile okuttuk diyelim. Buda bir röle yada tristörü kontrol etse ancak bu kısa devre komutu verebilir.. Her türlü devrede bobin olsa yada olmasa mekanik potansı birden açsa ve kapatsa bile devreye anlık yük geldiğinde mekanik ptansı sıfıra çekmeli. Kontrolsüz mekanik potans atıyorum max.ta 250k değerinde unutuldu sonra  bobin takıldı.. Bu seviyede cihaz max. ta çalışacak yine sistem tehlikede demektir.. Bunu aşmam lazım.. Soft start ile ne yapacağım onu çözemedim :D
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 14 Ekim 2020, 23:49:53
Alıntı yapılan: z - 14 Ekim 2020, 17:19:36Sanki bir bobinle 250K pot seri bagli gibi anlasiliyor.
Bobin nerde kim suruyor? Pot nerde pot neyi degistiriyor?
Bir sema cizsen nasil olur? Babamizin hayrina belki yardimimiz dokunur.


90hz pwm sinyali düşün.. Bunu transistör kuvvetlendiriyor.. Manyetik alan gönderiyor.. Ama tek sorun cihaz açıkken potans max.ta iken  , bobin birden takılınca anlık yüke girdiğinden pwm entegresi yanıyor.. Bunu kontrol etmek için bu potansı kontrollu her türlü sıfıra çekmek lazım bobin devreden çalıştığında çıkarıldığındada.
(https://i.ibb.co/M11s5Y8/bobin.png) (https://ibb.co/M11s5Y8)
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: z - 15 Ekim 2020, 03:56:29
Bobin devrede değilken birden bobini taktığında istediğin koruma yapılır onda sorun yok. Fakat bobin içinden akım akmaktayken birden bobini söktüğünde geçmiş olsun. Ona hiç bir şey yapamazsın. Bobinden akım akmaktayken bobini
söktüğünde bobinde yüksek gerilimler endüklenir ve bu gerilim birbirinden ayrılmaya başlayan fiziki  bağlantı daha mikron mertebesinde açılmışken  şerare olarak kendini gösterir ve bu çok zararlı değildir.

Fakat, söktüğün devre tarafında kalan kaçak endüktanslar topolojine bağlı olarak devrene zarar verecek kadar yüksek voltaj enduklenmesine neden olabilir ve bu gerilimler anahtarlama elemanlarını çok strese sokar.

O yüzden mekaniki koruma önereceğim. Bobine özel bir konnektör takarsın. Konnektör takılırken daha baglantı saglanmamışken yada konnektör sökülürken daha elektriki bağlantı devam etmekteyken bir switch aktive olur. Bu switch erken uyarı verip gerekli korumaları etkinleştirilir.

Yada bir buton koyarsın. Butona bastığında ilgili devre,  bobin takılacağını yada söküleceğini anlar ve gerekli önlemleri alır.

Eğer sadece bobin takılırken koruma olsun istiyorsan bir şeyler düşünebiliriz.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 15 Ekim 2020, 10:44:56
Yada şöyle yapsak ?Pwm entegresine sd pini yok ama bobin takılmadan pwm üretmesin.. Bobini takınca pwm üretmesini ne556 dan sağlasak yine olur.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: M.Salim GÜLLÜCE - 15 Ekim 2020, 11:12:22
Tarifine gö
Alıntı yapılan: rayman - 14 Ekim 2020, 23:43:03Soft satartı geliştirmek mi ? :D Bu ilkel oldu cevap ya.. Soft startı nerde kullanacağız burada? Akım gecikmesi yok ki ? Burada transistörün üzerinden geçen akımı , akım sensörü ile okuttuk diyelim. Buda bir röle yada tristörü kontrol etse ancak bu kısa devre komutu verebilir.. Her türlü devrede bobin olsa yada olmasa mekanik potansı birden açsa ve kapatsa bile devreye anlık yük geldiğinde mekanik ptansı sıfıra çekmeli. Kontrolsüz mekanik potans atıyorum max.ta 250k değerinde unutuldu sonra  bobin takıldı.. Bu seviyede cihaz max. ta çalışacak yine sistem tehlikede demektir.. Bunu aşmam lazım.. Soft start ile ne yapacağım onu çözemedim :D
Tarifine göre şemasız bu kadar oluyor.
Baştan şema versen başka türlü çözüm bulmaya çalışırdık.
Transistöre Paralel Bir TVS Diyot Yada varistör 18 24 volt civarında olsa çözüm sağlar diye düşünüyorum.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 15 Ekim 2020, 11:24:29
Varistör orada yine arıza verir.. Bobim takmadan pwm in çalışmaması gerekecek bana kalırsa buna yoğunlaşmam lazım.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: M.Salim GÜLLÜCE - 15 Ekim 2020, 11:37:42
Alıntı yapılan: rayman - 15 Ekim 2020, 11:24:29Varistör orada yine arıza verir.. Bobim takmadan pwm in çalışmaması gerekecek bana kalırsa buna yoğunlaşmam lazım.
Aslında basit ama Devre dizaynetmen gerekebilir.
556 ve 4017 beslemelerini Transistör kollektöründen alıp regüle edebilirsin.
Fakat bobin çıkartmaların çözümü yok. Zira çok yüksek voltaj kısa anlık bişey. Herşeyi dağıtmasını engellemenin tek yolu ise varistör. 24 volttan yukarısında bobin enerjisini kısa devre edecek. Birde bobine seri HV diyot belki bir ihtimal.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: JOKERAS - 15 Ekim 2020, 13:43:19
Alıntı yapılan: rayman - 14 Ekim 2020, 23:49:5390hz pwm sinyali düşün.. Bunu transistör kuvvetlendiriyor.. Manyetik alan gönderiyor.. Ama tek sorun cihaz açıkken potans max.ta iken  , bobin birden takılınca anlık yüke girdiğinden pwm entegresi yanıyor.. Bunu kontrol etmek için bu potansı kontrollu her türlü sıfıra çekmek lazım bobin devreden çalıştığında çıkarıldığındada.
(https://i.ibb.co/M11s5Y8/bobin.png) (https://ibb.co/M11s5Y8)

Rayman, Eklediğin Şema,niye istendiğinin kanıtı gibi olmuş:)

Pot var,Bobin var, Pot bobini sürüyor diyordun.Ne neyi ne şekilde sürüyor
belli değildi.Şema ve, Yol tarifi gibi anlatmaya çalıştığın şey arasında dağlar var!
Bence Soft Start gayet mantıklı neyini beğenmedin Rayman.

Önce devre nasıl çalışıyor onu analiz etmek lazım.

Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: JOKERAS - 15 Ekim 2020, 16:09:32
Devre şöyle çalışıyor olmalı...

4017 Sayıcısı ile Potlar sürekli taranmış.4017'nin 2 Nolu Pininden Kare dalga elde ederek
Darlington ve dolayısı ile Bobin sürülmüş.Potların Tümünün geri dönüşü NE556'nın (1B) Disarge hattına
bağlanarak hem Sinyal senkronizasyonu,hemde Kare dalganın Frekansı Potların durumuna göre değiştirilmiş.
Herhangi bir Potun değeri değiştirildiğinde-Dönderildiğinde doğal olarak Potlardan gelen Feedback
değişeceği için Frekansta değişmiş olur.

Alttaki NE556 (1A) ve RC pulse differential yapısı ile 4017 Reset edilerek Kare dalganın
Duty T'nı değiştirmiş.
Durum bu iken 250K potun ne konumda olduğunun bir önemi kalmıyor.Senin o potu Sıfıra çekerek test etmiş olman seni yanıltmış.
Dolayısı ile yanlış ve absürd yollara sapmana neden olmuş.

Şöyle bir devre ile iş Şak diye hallolabilir.
Bobini süren Transistörün Collectörüne bir direnç ve Diyot bağlayıp Boninin varlığı ve yokluğunu
dedekte edebilirsin.Bunu dedekte etmişsen ister NE556,İster 4017nin kontrol pinlerinden her hangi biri
ile işi basit bir şekilde halledebilirsin.

Devre çalışırken Bobini sökersen bu çok kötü bir durum olur.z bunun sebebini anlatmış.
Bunun olmasını istemiyorsan ilgili Bobine,Bobininin kendisine Ters bir diyot bağlama şansın varsa Bu şekilde Bobin enerjisini sönülmeyebilirsin.
Eğer Bobine Diyot bağlayamıyorsan Bobini sökme aşamasında Yüksek Voltaj oluşup devrenin Ciğerini sökecek.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: sinus - 15 Ekim 2020, 23:55:20
Metal dedektörü mü bu?
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: z - 16 Ekim 2020, 09:47:33


(https://www.resimyukle.org/images/2020/10/16/bobin.png) (https://www.resimyukle.org/i/0h3B)

Bobin takili degilse 4017 resette tutulur.

4017 surekli resette tutuldugu icin aslinda alttaki transistore ihtiyac yok.

Bobini taktiginda ustteki transistor iletime gecerek 4017 nin reset bacagini serbest birakir. Devre sifirdan calismaya baslar.

Bobin anahtarladikca 100nF sarjli kalir ve 4017 nin resetlenmesini onler.

Buradaki bahsettigin direnci kismak sana kaliyor.

Bobini soktugunde 100nF kapasitor sarjini kaybeder ve 4017 tekrar resetlenir.

Fakat bobini icinden akim akarken yani 2N3773 iletimde iken bobini ayirirsan bobindeki enerji  ters isler yapabilir.

Gene de hic yoktan iyidir. Isini gorecek gibi duruyor. Diyodlar 1N4148 olabilir. Bobine bagli diyodu uf4007 taksan daha iyi olur.

Istersen bahsettigin dirence paralel analog anahtar baglayabilir ve direnci surekli kisa devredeyada acik devrede tutabiliriz. Yani devre direnc degerini hic dikkate almaz. Dikkate almasi icin bir butona basmadan once tabiki direnci  gene elle sifira alman gerekecek.
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 16 Ekim 2020, 10:25:50
Bu son yapılan çizimde mantıklı. Ancak , 4017 yirest yaptracağımıza lm556 yı neden susturamıyoruz.. Akım kontrollü 2n3055 in emiterine akım okumak için sensör koysam ve bobinin max. okuduğu değere set ettimde ilk ada ansız takılırsa daha fazla akım çekeceği için  lm556 yı sustursun. Ancak lm556 nın 4. nolu reset  pine girsem olmaz mı ?
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: JOKERAS - 16 Ekim 2020, 13:10:39
Transistör Emiter üzerine koyacağın Low Side Akım ölçme tekniği ile
yapacağın devre ile olacak iş değil.R-Sens direncinden elde edeceğin değer Mv'lar mertebesinde
Giriş sinyali Frekansında bir sinyal olacak.Sinyali filitre edip yükselsetsen maliyetli ve Kompleks olacak.
 
4017'yi Resette tutmak ile Ne556'yı resette tutmak arasında senin devre için bir fark yok.

Alıntı yapılan: sinus - 15 Ekim 2020, 23:55:20Metal dedektörü mü bu?
Sinüs, valla hiç aklıma gelmemişti.Rayman bizi Anfi yapıyorum diyerek uyutup Altın dedektörü
işine girmiş her halde:)Malum altın roket oldu:)
Başlık: Ynt: Böyle bir çalışma yapılabilir mi ?
Gönderen: rayman - 16 Ekim 2020, 13:46:04
Alıntı yapılan: JOKERAS - 16 Ekim 2020, 13:10:39Transistör Emiter üzerine koyacağın Low Side Akım ölçme tekniği ile
yapacağın devre ile olacak iş değil.R-Sens direncinden elde edeceğin değer Mv'lar mertebesinde
Giriş sinyali Frekansında bir sinyal olacak.Sinyali filitre edip yükselsetsen maliyetli ve Kompleks olacak.
 
4017'yi Resette tutmak ile Ne556'yı resette tutmak arasında senin devre için bir fark yok.
Sinüs, valla hiç aklıma gelmemişti.Rayman bizi Anfi yapıyorum diyerek uyutup Altın dedektörü
işine girmiş her halde:)Malum altın roket oldu:)
Ben yıllarca çok profesyonel cihazlar yaptım arada isteyen olunca yapıyorumda pulse ve elektrostatik iyon dedektörü ama insanlarla uğraşmamak adına sürekli yapmıyorum.