SMPS Tasarımı

Başlatan Teğmen, 16 Mayıs 2017, 22:40:40

Zoroaster

#90
Uzun soluklu yazilar icin hemen hemen hic zamanim yok. Kendi calismalarima bile zaman ayirmakta zorlaniyorum.

Neyse snubber olayina simdi el atalim.

Snubber devreleri akim ya da gerilim darbelerini absorve eden devrelerdir.

Yani amortisor gorevi gorur.

Bir anahtar (mos vs) bir yukun akimini acip kapatirken ideal bir anahtar gibi davranamaz ve direnci 0 dan sonsuza yada sonsuzdan sifira  yavasca ulasir. Yavasca dediysek tabiki mikrosaniyeler yada nano saniyeler icinde.

Iste bu mikro ya da nano saniyeler esnasinda  mos hem yuksek akim akitmakla hem de yuksek voltaja maruz kalma durumundadir.

Daha da acacak olursak icinden onlarca akim akitilan mos kesime gonderilmek istendiginde akim bir anda sifir olamaz 10,9,8,7,....2,1 ve nihayetinde 0 olur. Ayni sekilde bu esnada mosun drain source voltaji da 0,1,2,3.....nihayetinde Vdd olur.

O halde bu mikro ya da nano saniyelerle olculen gecis bolgesinde mosumuz V*I gucunu kendi ustunde harcamak durumundadir.

Eger bu gecis  bolgesindeki stresin hic olmazsa ir kismini mos ustunden alip bazi pasif devre elemanlarinda harcarsak Mosu rahatlatmis oluruz.

Burada anlattigim olayin  anahtarin acilip kapanma asamasinda neden oldugu stresi azaltmak icin atiyorum adina 1 tipi denen snubber devresi kullaniriz.

Bir baska stresden daha bahsedeyim. Eger bir anahtar (mos vs) enduktif bir yukun akmakta olan akimini kesmeye calisirsa Mos, akimi aniden kesilmeye calisilan bobinin direnisi ile karsilasir.

Bu direnis nedir? Bir bobin akimin aniden degismesine izin vermez.

Ornegin icinden 1 amper akim akitilan bobini yan keski ile keserseniz akim sifira girmek ister fakat bobin oyle bir voltaj endukler ki uclarindaki voltaji artirir bakti bu voltaj artisi  yan keski ile kesilip iki parcaya ayrilmis tel arasindaki havadan 1A akitmadi voltajini daha da artirir bakti olmuyor daha da artirir en sonunda bunu basarir.

Voltajini oyle bir artirir ki iki tel kopup birbirinden uzaklasmaya baslayan iki tel arasindaki mesafe bir kac mikrometre oldugunda bobin bir kac yuz bazen bir kacbin bazen yuzbinlerce volt endukler tel kopmadan once icinden gecmekte olan o 1 Amperi  havadan !!! atlatir ve son nefesini verir.

Icinde bobin barindiran elektrikli cihazlari fisten cikartirken kivilcim gormemizin sebebi budur.


Burda bir senaryo yazdim. Yani bobin icinden gecen akimin degisim gostermesinden hoslanmaz ve buna engel olmaya calisir.

SMPS devrelerinde transformatorun primer sargisinin tamami transformatorun sargisi gibi davranmaz bu bobinin minik minik bir yuzdesi kacak enduktans gibi davranir. Yani sekondere aktarilan enerji uzerinde yardimci gorevi yoktur. Yani sekonder sargi ile magnetik kuplaji yoktur.

Soyle dusunebilirsiniz. Bir transformator sardiniz. Sonra sacini falan taktiniz sonra primere seri bir bobin daha sardiniz ama bu transformator nuvesi uzerine sarilmadi. Tamamen ayri sarildi. Iste bu transformatore magnetik olarak katkida bulunmayan bobin bizim kacak enduktansimizdir.

O zaman bu bobincik primer akimi akarken aniden kesilmek istenirse yuzlerce/binlerce volt endukleyerek mosun icinden akmakta olan akimin devamliligini saglamak isteyecektir.

Iste bu senaryoda anahtar yuksek voltaja maruz kalmaktadir. Bu voltaji absorve edecek snubber devresine de gene atiyorum 2 tipi snubber devresi denir.

Simdi 2 tip snubberdan ihtiyaci olan durumdan bahsettik.

1. si anahtarin icinden gecen akim ile anahtar uclarindaki gerilimin aniden 0 dan maxa max dan 0'a gecememesi nedeniyle
olusan V carpi I gucunun absorve edilmesini saglayan snubber ihtiyaci

2. si de akimin aniden kesilmesi durumunda bobinlerin olusturdugu yuksek voltaj darbesinin absorve edilmesini saglayan snubber ihtiyaci.

Bir bobinin akimi kesilmek istendiginde direnir demistik. Nereye kadar direnecegi sahip oldugu enerjiye baglidir.

Bu enerji de 1/2 L * I* I kadardir. Birimi Joule dur. O halde icinden akim akan bir bobin akimi kesildi diye bagli oldugu devreyi darma duman edecekse tasarlanacak snubberin absorve etmesi
(emmesi) gereken enerjinin buyuklugu 0.5*L*I*I kadar olacaktir.

Bir ara kaldigimiz bu yerden devam ederiz.






Seytan deliginden kacti.

JOKERAS

Eline sağlık Zoro usta,Devamını bekliyoruz.


felix_eray

Zaman ayırdığın için teşekkür ederim. Devamını bekleyen cevap yazandan daha çok üstad...

Teğmen

"Girdim ilim meclisine kıldım eyledim talep,   Dediler ilim geride kaldı illa Edep illa Edep" Hz.Yunus Emre K.S.

JOKERAS


Bir anahtar (mos vs) bir yukun akimini acip kapatirken ideal bir anahtar gibi davranamaz ve direnci 0 dan sonsuza yada sonsuzdan sifira  yavasca ulasir. Yavasca dediysek tabiki mikrosaniyeler yada nano saniyeler icinde.


Iste bu mikro ya da nano saniyeler esnasinda  mos hem yuksek akim akitmakla hem de yuksek voltaja maruz kalma durumundadir.


Daha da acacak olursak icinden onlarca akim akitilan mos kesime gonderilmek istendiginde akim bir anda sifir olamaz 10,9,8,7,....2,1 ve nihayetinde 0 olur. Ayni sekilde bu esnada mosun drain source voltaji da 0,1,2,3.....nihayetinde Vdd olur.




O halde bu mikro ya da nano saniyelerle olculen gecis bolgesinde mosumuz V*I gucunu kendi ustunde harcamak durumundadir.





İşte bu da Swic gürültüsüne sebep olur.
Swicin ürettiği gürültü tüm birimlere sirayet eder.
Bu sebeple Swic gürültüsünden etkilenecek tüm birimleri,özellikle çok krıtik durumda olan noktaları Filitre etmek gerekir.


Forum iyiden iyiye bozulmuş.Alıntı yapmak istediğimde "Bekleniyor" ibaresi çıkıyor.
Yönetici arkadaşlara duyurulur.

JOKERAS

Eee hani bittimi?
Sayfa yenilemekten elim ağrıdı.
ZorO ustadım, sen biraz vakit ayır bizim gibi çaylaklara:)


Siz Kısa kısa yazın bir giriş yapalım,sonrası Allah Kerim.

Teğmen

@JOKERAS a katılıyorum @Zoroaster usta siz kısa bilgiler verin biz üzerinde tartışıp çalışalım siz arada kontrol edersiniz
"Girdim ilim meclisine kıldım eyledim talep,   Dediler ilim geride kaldı illa Edep illa Edep" Hz.Yunus Emre K.S.

JOKERAS


Ben de sana katılıyorum Teğmen.Al işte sonsuz döngüye girdik iyimi:) Çölde susuzluktan şaftı kaymış bahtsız Bedevi gibi bekliyoruz.
Ama Su veren yok!:)
Ne yapsak acaba?Hayır o değil,Anavatanda da değilki baskın yapalım.
Taaaa Avustralya'da oradan yazıyor.O kadar fedakardır kendileri.


Şimdi bunları yazdım diye bana,Yıkama yağlamayı Geç diyebilir:)





Teğmen

@JOKERAS Zoroaster usta dışarıda mı çalışıyor
Çok tecrübeliymiş ama kendisi
"Girdim ilim meclisine kıldım eyledim talep,   Dediler ilim geride kaldı illa Edep illa Edep" Hz.Yunus Emre K.S.

JOKERAS

Valla En son Avustralya'ya gideceğim demişti.
Döndümü bilmiyorum.Hemen Kendisine soralım.
Döndünüzmü ZorO usta.
Cık, Dönmedim diyor,dönmeye hiç niyetim yok diyor:)




DEno_12

@Zoroaster Böyle güzel anlatım hiçbir yerde yok. Helal olsun.

bymax

selamlar.....

VİPER22A içindeki mosfetin kısa devre koruması nasıl yapılıyor..

JOKERAS

Belliki ZorO'nun işleri var.O kadar yalvardık ama dönüp bakmadı bile.
Koskoca Forumda bu konuyu anlatacak başka Babayiğit yokmu?
Feedback konusu çok önemli,Feedback bitince Soft Start'a giriş yaparız.
Soft start konusu da önemli.

Hadi Babayiğitler, şu gariplere bir sadaka lütfen:)
Bakın ne kadar da masumlar,Kedi'nin Ciğere baktığı gibi bakıyorlar:)
Bu kadar duygu sömürüsü ajitasyondan sonra bu konuya yazıp bizi aydınlatmıyorlarsa
Kara vicdanlı Taş Kalplidir onlar:)











Yuunus

@bymax  source pininden kucuk bir direncle okuyor olabilir, her nekadar bu datasheet te gostermesede, yada mos tam iletimdeyken drain source dirncinden akan akimi olcuyordur ama bunun icin ozel bir yapi kurmak gerekir yoksa onu okuyacak opamp benzeri malzeme sebeke voltajina maruz kalacaktir.

bymax

selamlar...
Elimde bir adaptör var ufak aküleri 7amp  motosiklet akülerini şarj edebiliyor...1 amp 12v-6v-2v çıkışları var
kısa devre korumalı şarj bitince yanan led ...falan yani çok kullanışlı..
içini açtım  flyback devresi ve SW8900 entegresi ile yapılmış voltaj ayarlarını 432 smd regülatör entegresin
negatif ayagındaki dirençleri değiştirek yapıyor..modifiye ederek li-on pilleri şarj etmeyi düşünüyorum,
potansiyometre ile ayarlı yapmayı deneyecegim..
aynısından bende yapmak istedim SW8900 net te entegresine ait birşey bulamadım...sonra tesadüfen bu
entegrenin VİPer22a ile eşdeger olduğunu ögrendim.
en zor kısmı trafo.. onu söküp sipir sayılarını incelecegim...buraya yazarım..
şeması Teğmen arkadaşın topikte verdiğinin aynı gibi..
kendiside....H-TRONIC AL800  burada
https://h-tronic.de/en/shop/al-800-for-2-6-12v-batteries/

http://www.motomax.com.tr/h-tronic-al800-aku-sarj-ve-koruma-cihazi-pmu3700?gclid=EAIaIQobChMI38rLzayD1wIVdTPTCh3r9gDHEAYYASABEgJ98vD_BwE