Hoparlör devresindeki kapasitörün görevi nedir?

Başlatan burç tankal, 09 Kasım 2017, 12:20:06

burç tankal

Arkadaşlar 555 ile oluşturulan ses devresinde anladığım kadarıyla piezo buzzer veya tweeter tercihine 555 çıkışına seri 1 uF kapasitör ekleniyor veya direk sürülüyor.  Hoparlörden hemen önce seri bağlanan bu kapasitörün görevi nedir? Küçük bir tweeter  direk kare dalga ile sürülemez mi?

cetin1990

#1
Tweeter kapasitif yüks, eğer kapasitesi fazla yüksek ise, ac sinyal ile sürüldüğünde 555in çıkışını kısa devre yapıyormuş gibi olur. Bunu önlemek için takılır.  Seri direnç gibidir. Fakat tweeter için seri direnç  yakışmaz, duyulan frekansı azaltır. Bu yüzden kapasitör takılır.

Eğer ki tweeter  bobinli ise kapasitif yük değilse sinyaldeki DC bileşen nedeniyle dalganın pozitif ve negatif alternansında  kısa devre gibi olur. Seri kapasite bu DC bileşeni süzer. Geçirmez. Çıkış sürekli 1 olsa bile 555 ısınıp aşırı akım çekmemiş olur.

burç tankal

https://turkish.alibaba.com/product-detail/ldg38-ultrasonic-transducer-piezoelectric-25khz-piezo-tweeter-speaker-60512281331.html

Linkteki ürün için bu kapasitörün eklenmesi gerekir mi? Bir de bu kapasitör, sinyalin dalga şeklini değiştiriyor mu? Örneğin kare dalgayı yumuşatarak sinüs'e mi benzetmektedir?

cetin1990

#3
Bence 3khz den düşük sinyal için buna seri kapasite gerekmez.  Fakat ultrasonik dediğine göre daha yüksektir frekans için kullanılacak. Kapasite bağlamadan deneme yapabilirsiniz. Aşırı Isınma yoksa   sorun yok diyebiliriz. Fakat belki de çıkışa hiç sinyal aktarımı yapılmadığı için ısınmamıştır. Ohmmetre  kademesinde ölçelim. Direnç görünmez ise kapasitiftir.

burç tankal

15 kHz'de sürmeyi düşünüyorum. Bir de direk 555 çıkışından değil, transistör ile süreceğim.

cetin1990

#5
Transistör  varsa bile, yüksek çıkış için trafo gerekir. (Yüksek gerilim). Piyasadan çalışan başarılı bir ürün temin ederek bakarsanız trafo kullanıldığı görülür. Kol saatindeki piezo bile trafo ile sürülür. 50..70Vpp yakışır.

burç tankal

Trofo bütün hesaplarımı bozdu şimdi :) Aslında 12v besleme ile ultrasonic frekansta (15kHz) 90 dB ses gücü oluşturmak istiyorum. şu bildiğimiz köpek kaçıran misali. Bu şartlarda da illa ki trafo kullanmak gerekir mi?

cetin1990


asma

Köpek 10cm uzaktaysa artık çok yakındadır.  ???
555 çıkışıyla yük direk sürülebiliyorsa araya seri direnç veya kondansatör emniyet içindir.
Yükünüz 150mA den az ise gerek yoktur. Yük endüktif olursa diyot ilave etmek gerekir , yükü veya 555 i korumaya yönelik eleman eklemek size kalmış.
555 çıkışıyla transistör sürme yönteminiz de önemli , yükü sürme de.
Trafo kadar olmasa da iki 555 ile çıkış gerilimini ikiye katlayabilirsiniz.
(sizin ürün için gerek yok sanırım)
Kolay gelsin.

burç tankal

Arkadaşlar dün devreyi kurup 15 kHz kare dalga ile transistör üzerinden 12v besleme ile tweeter'ı sürdüm. Cep telefonundaki desibel metre ile ses şiddetini ölçtüğümde 50 dB olarak gösterdi. Odanın kendi doğal gürültüsü zaten 48 dB'di. Burada ihtiyaç duyduğum 90 db'e ulaşmak için tavsiyeleriniz nelerdir? Trafo mu kullanmalı yoksa başka bir hoparlöre mi geçmeli? Trafo veya hoparlör konusunda tavsiyelerinizi alabilir miyim?

polleme

15 KHz kare dalga sinyalinizin genliği nedir? Öncelikle bunu artırmayı denediniz mi?

burç tankal

Alıntı yapılan: polleme - 10 Kasım 2017, 11:46:38
15 KHz kare dalga sinyalinizin genliği nedir? Öncelikle bunu artırmayı denediniz mi?

555'in çıkışındaki 5v %50 duty cycle kare dalgayı npn transistör base'ine uyguluyorum. 12v ile sürülen Tweeter ise kolektöre bağlı.

polleme

Doğrudur, ancak transistör çıkışındaki sinyal genliği nedir? Devre paylaşabilir misiniz? Yoksa devre var ben mi göremiyorum?

burç tankal

Kusura bakmayın, okuldaki odamdan giriş yaptığım için meb filtresi resim paylaşımı yapmama izin vermiyor. Ancak aşağıdaki linkteki npn bağlantısının aynısını kullanıyorum:
http://www.electronics-tutorials.ws/waveforms/tim46.gif

Zoroaster

#14
Eger kullandigin twitter klasik hoparlor (bobin) yapisinda ise kapasitor kullanilmasi gerekir. Cunku 0..Vcc arasinda salinan dortgen dalga sinyal hoparlorden DC akim akitmak ister ki bu istenen bir sey degildir. Seri kapasitor eklediginde 0..Vcc araliginda salinan sinyal kapasitorun oteki tarafinda,   Vcc/2 civarinda (dortgen dalganin 1/0 surelerine bagli olarak) bir yerde ofset kazanir ve bunun etrafinda salinir. Boylece hoparlorden DC akim gecisi engellenir buna karsilik AC akim gecisi saglanmis olur.

Eger twitter piezo esasli ise bu durumda seri kapasitore ihtiyac olmaz.

Ancak twitteden yuksek gucte ses almak istiyorsan bu is sadece 555 cikisina twitteri baglamakla olmaz. Araya yukseltec koyman gerekir.

Edit: Vcc/2 civarinda ofset degil yanlis oldu. 0 v civarinda genligi ise Vcc/2 (1/0 surelerine bagli olarak bir tarafta daha fazla bir tarafta daha az) olan bir sinyal elde edersin.
Seytan deliginden kacti.