Transformator boştaki akım

[hkn_blt]

Merhaba  tek fazlı transformatoru tasarlarken boşta çekeceği akımı nasıl hesaplıyabiliriz? İnternette araştırdım herhangi bir bilgiye ulaşamadım.
Trafoyu tasarım aşamasında bu bilgiye ulaşmak istiyorum yoksa tasarladıktan sonra ampermetre ile ölçülebilir fakat tasarlamadan önce bunu nasıl hesaplayabilirim??

[seyityildirim]

En kestirme cevap olarak primer sargının reaktansını hesaplamanız gerekir. Yani primer sarım direnci + sarım endüktansının o frekanstaki reaktansı trafoya uygulayacağınız gerilime karşı duran dirence eşit olacaktır. Bu değeri de gerilime bölerek akım bilgisine ulaşırsınız. Teorik olarak böyle ama pratikte kaçak endüktans ve mıknatıslanma akımı gibi etmenler de mevcut olacaktır. Ama yukarıda anlattığım hesap kabataslak bir bilgiye ulaştıracaktır.

Umarım yanlış birşey yazmamışımdır.

[Zoroaster]

Reluktans, magnetik yol uzunlugu vs bilgiler temin edilirse enduktans hesaplanabilir fakat bu bilgilere sahip olmadan da basit bir deney ardindan kabaca soyle hesaplanabilir;

Diyelimki karkasiniz ve E saclarinizi belirlediniz buna trafo saracaksiniz.

Oncelikle karkasa kullanacaginiz primer telinden 10 yada 50 tur sarip saclarini paketleyip enduktansi olcersiniz.

Olctunuz buna Ld, sarim sayisina da Nd dediniz.

Trafonuzun gercek sarim sayilarini hesaplayin. Primer sarim sayisini Np biliniyor.

Bu durumda Miknatislama enduktansi yaklasik L=Ld*(Np/Nd)^2 olur.

I=V/(314*L) den trafonun bosta cekecegi akimin yaklasik degerini hesaplarsin.

Burada pek cok ihmal yapildi. Bosta cekilen akim uzerinde bobin direncinin ve kacak enduktansin cok fazla onemi yok fakat, Eddy ve hysteresiz kayiplari primer akimini bir miktar artiracaktir.

Eger imalat belli bir E nuve uzerine yapiliyorsa transformator deneylerinden olan bosta calisma deneyi, kisadevre deneyi,gibi deneyleri farkli transformator tasarimlariniz uzerinde yapip bir takim amprik formuller de uretebilirsiniz.

[hkn_blt]

akımı hesaplarken sadece Xl den mi gitmek gerek yoksa Z=karekök(Xl^2+R^2) olması gerek değil mi ?

[hkn_blt]

Elimdeki trafonun enduktasını 1kHz-1V ile ölçüyorum 86H geliyor direnci ise 7.1kohm buradan hesaplarsam  I= 230/karekök(xl^2+R^2)
Buradan 8.2mA çıkıyor. Fakat ben trafoyu boş.ta ölçtüğümde 2.2mA ölçüyorum. Neden bu fark çıkıyor?

[Zoroaster]

Farkli olcu aletleri ile olcup tekrar hesaplamaktan baska care yok gibi.

Bobinin sadece XL degerini alip R direncini ihmal etmekle cok buyuk hata yapmis olmayiz.

Fakat daha dogru hesap icin tabiki R yi de gozonunde bulundurmak gerekir.

Mesela senin verdigin degerlerde R yi hesaba katmamakla sadece %3 civarinda hata oluyor.

[hkn_blt]

Ölçü aletimin doğruluğundan eminim. Labaratuar tipinde kaliteli ölçü aleti ile ölçüyorum.Farklı yollarda denedim
[latex]Rc= Lc/ mo*mr*s[/latex] formulu ilede hesapladım.Mr değerini biliyorum elimdeki sacın B ve H değerlerinede sahibim fakat bu hesaplamalar ilede yaklaşık sonuca ulaşamıyoum :S

[Zoroaster]

Akimi ve gerilimi scopla gozleyin. Sinus formdan uzaklasma da olabilir.

Bu tip hesaplarda voltajin ve akimin sinusel oldugundan emin olmak lazim.

Ben olcum hatasi yaptiginizi dusunuyorum.

Mesela bu buyuklukteki enduktansi enduktansmetre ile degil de DC ile uyarip akimdaki exponansiyel artisi scopla gosleyip hesaplamayi tercih ederim.