Motorlarda Akım Ölçümü

[Erol YILMAZ]

Ben de daha önce yaptığım dc motor kontrol devrelerinde şönt kullanıyorum.
Bir gün precision opamplarda LM358 kadar ucuz olursa onları kullanacağım.

Gerçi LM358 ile şönt ölçümü stabil sonuç vermiyormuş!
Müşteri de bunlardan çok memnunuz diyordu,
Kafam karıştı şimdi.

Ayrıca taş direnç kullanamazsak ne kullanacaz ?
Yurtdışından Low inductance & drift direnç mi arayacaz ?
Sistem bu noktaya bu kadar bağımlı ise çok mükemmel kontrol sistemi kurmuşuzdur diye düşünürüm.

Hayatta herşey %1-2 kayabilir

Ölçü aleti yapıyorsak precision altyapıya ok derim.
Aksi halde bu dipsiz koyuyu taşlamanın esprisi nedir ?

Misal terazi yapsak LM358'i kullanamayız !
Gerçi "Correlated double sampling" tekniği ile bunu başaranlar da varmış.

[z]

ADC çözünürlüğü yeterince yüksekse ve ADC yi tam skala kullanma zorunluluğu yoksa ofsetin önemi yok.

Bakkal terazisinin kefesi boş olduğu halde de göstergesinde bir şeyler gösteriyorsa bunu not edip her defasında bunu ölçülen değerden çıkarttıkmı ofsetin önemi kalmaz. Örneğin TI'ın işlemcileri bunu donanımsal olarak da yapabiliyor.

Yeterki tek sorun ofset olsun.

LM358 ile 20Khz PWM sinyalle anahtarlanan motor akımını H köprüden izlemiştim. Gerçi ben akımı DC değil de AC olarak izlemiştim kare dalga cevabı kötü olduğu için daha sonraları çift beslemeyle çalışa TL084 gibi opampları uzunca süre kullandım.

Direnç konusuna gelince, 3A motor sürücülerde 1/4w dirençlerden 10 tanesinin paralel bağlanıp kullanıldığı profesyonel cihazlar (yazıcılar) gördüm.
Arızalı cihazlarda tüm dirençler kavrulmuş geliyordu.

Eğer akım sense işi ölçüm için değil de koruma için gerekiyorsa MOS RDS direncini ölçmek işi kısmen basitleştirir.

[Tagli]

Breadboard üzerinde sabit gerilimle birkaç deneme yaptım. LM358 tek beslemeyle çalışırken fena değil ama mesela giriş 5-10 mV civarında iken doğrusallığını kaybediyor gibi. Yaklaşık olarak 2 ile çarpan bir devre kurdum, 10 mV girişe 16mV çıkış verdi. Negatif besleme ile de sonuç pek değişmedi.

OP07 tek besleme ile tam anlamıyla saçmalıyor ama zaten datasheet'te tek beslemeden bahsedilmemiş, bir beklentim yoktu ama sadece bir deneyeyim dedim. +-5 V simetrik besleme ile ise mükemmel sonuç verdi.

Seri üretime gitmeyeceğim için görece pahalı olan ICL7660 pek sorun çıkarmayacak sanırım. Bu durumda sanki OP07 + ICL7660 ikilisini kullanmak mantıklı gibi gözüküyor. Anladığım kadarıyla iki opamp arasındaki en belirgin fark input offset voltajı.

[mozkan87]

Piyasada çok farklı özellikte LM358 var hepsinin karakteristiği birbirinden farklı. Her marka birbirinden farklı hatta aynı markanın farklı serileri bile farklı özellik gösteriyor.

[frat]

Benim de tavsiyem INA139 kullanmanızdır. Temelinde bir opamp ama bu işler için çok uygun. High side ölçüm yapıyor elektriksel gürültülerden pek etkilenmiyor. Uygun direnç değerine göre birkaç amperle 50 amper arasında ölçüm yapabilirsiniz.