Güç kaynağındaki bu devre nasıl çalışıyor ?

[z]

Yarim saate video yukleniyor.

Yahu Amerikali enayi biz mi akilliyiz da ne demek. Videoda da bahsettim manyetik amplifikator diye bir sey duymadiniz mi hic.

Step down regulatorde ne yapiyoruz transistoru acip kapatiyoruz yani tam ilettirip tam kestiriyoruz.


Peki boyle yapmak yerine transistoru tam kapamasak az iletimde tutsak sonra  tam iletime gecirip geri az iletime gecirsek ne olur. Yani doyumlu transistor kontrolu yapsak ne degisir? (Transistorun kollektorunden darbeli akim yolluyoruz tabiki)

Ayni sey. Transistoru az iletimde tutmak ya da tam iletime gecirme islemini yaparsak isi uretiriz ama doyumlu reaktor kullanirsak boyle isi uretme isimiz olmaz. (Nuvedeki ve sargidaki kaybi gormezden gelecegiz tabiki)

Az sonraaaa.

Reklamlar.

[z]

Gerçek bir deney yapılmadı. @z'nin anlatımına istinaden düşünelim:

Güçlü bir besleme trafosu (200VA) primerini seri lambayla şebekeye bağladık. Sekonder boş.

Pek bir akım geçmiyor lamba yanmıyor. Sekonder boş iken bunun primer indüktansına  katkısı olur mu? Sanmıyorum. Sekonderi kısa devre etsek, şebekeden müthiş akım çekilecek, seri lamba yanacak.

Sonra sekondere 1.5v pil bağlıyoruz. lamba yine yanar.  Aslında burada çok da olağanüstü bir şey yok. Pil kısadevre yerine geçiyor. Sekonderi frenleyip akımı kesmiyor.
Kısaca DC bağlama ile bu iş olmaz gibi. Alternansın ters zamanında darbe olarak uygulanmalı, sonra otomatik kesilmeli.

Sekondere bir diyod bagla DC voltaji diyod uzerinden ver, sekonder voltajin da pil voltajindan dusuk olsun.

Yada sekonderi cok ince telle sar. Kisa devre etsen bile sargi direnci primer akiminin cok artmasina mani olsun.

[z]

https://osbornetransformer.com/saturable-reactors-are-magnetic-amplifiers/

A typical amplification factor for a 10 KVA saturable reactor, requiring 150 Watts of DC control for full output, is 10,000 / 150 = 67.

[JOKERAS]

z, video Çekmiş zahmet etmişsin ama....

Videoda diyorsun ki burası Buck Converter, oradaki Pnp Transistörü de Feedback Transistörü.


O Transitörü kısa devre et, değişen hiç bir şey olmayacak.Transistör orada Lineer çalışan bir
yapı.Transistörle yapılma amacı Sıcaklık Töleranslarını kontrol altında tutmak için.
3.3Volt düşerse 3.3V'a bağlı Tüm hatların gerilimi düşeceği için değişen bir şey olmayacak.
Anahtarlama olmayacak yine lineer davranacak.

Diyorsunki Bobin BH Offseti değişiyor.Bu sayede Bobin negatif bölgeden Saturasyona başladığı
için Bobin çıkış gerilimi düşüyor.
Bu da pek mantıklı değil.Üzerinden 20A gibi Dev bir Akım geçen ve Muhtemelen Çok kısa Turlu ve çok kalın olması olası bir Bobine 100Ma gibi bir Akım Enjekte ederek bunun Manyetik Karasteriğinin bozulması pek olası değil.

3.3V çok önemli bir değerdir.Voltajların değeri düştükçe çalıştırdıkları devrelerin Hassasiyetleri azalır.
Mesela 3.3 Volt hattı çok kısa bir an 3.6 ve ya 3.7Volta yükselse besledikleri entegrelerin çoğu bozulur.Manyetik doygunluklukla bu kadar kritik bir yapıyı 100Ma gibi küçük bir güçle kontrol altında tutmak kolay olmasa gerek.


Videoda Giriş Potansiyeli Çıkış Potansiyelinden büyük olduğu için Çıkışın geriye Akım basamayacağını söylüyorsun.Evet aynen.

Ama...

Bobin Akım Rampasının En tepesi Gerilimin ve Akımın En büyük olduğu durum değilmidir?
Bobin Akımı, Doğrultma diyotu ile Kapasiteye Akımı deşarj ederken bobin akımı Akım sıfıra doğru
iner.Bobin akımı ilk başta çok büyük ve güçlüydü.Ama Bobin rampasının tam orta noktasındaki bölgesi ile Kapasitede biriken değer eşit Potansiyel demek değilmidir?.Bobin akımı daha aşağıya doğru inince
Kapasitenin Poatansiyeli üste çıkar.Bobin Enerjisi biterken Kapasitenin enerjisi Artar.
Doğal olarak Potansiyel Kapasiteye geçer.

İşte bu geçiş anı çok önemli.Bu geçiş anında Transistör Diyot 4148 üzerinden bu farkı yavaşça
Diyot ve Bobinin Düğümüne enjekte eder.Bir nevi Gain kontrolü.Ne zaman enjekte edeceği çok önemli.
Bunu belirleyen malzemeler Transistör ve Tl431.Bu sayede Zaten Tükenmiş olan Bobin enerjisi kapalı çevrim Bloke edilmiş olur.

z, sen mevcut Kara şemaya göre yorum yapmışsın.gevv'in eklediği Şemaları es geçmişsin.

@JOKERAS
Tebrikler JOKERAS yenilgiyi kabul ediyor ve sana iki bira ısmarıyorum.

Yenen yenilen yok devrecii.Ben Bira içmiyorum,Sağlığa zararlı olduğu için içki kullanmam.
Ben sikara içiyom.

[z]

z, sen mevcut Kara şemaya göre yorum yapmışsın.gevv'in eklediği Şemaları es geçmişsin

Semalarin hepsi de ayni zerre fark yok.

Trafo doyarsa voltaj artar. Voltaji dusurmek istersen ters akim basarak bir sonraki alternansda doyuma daha gec girmesini sagliyorsun. Yani PWM olayinda duty degeri doyumlu reaktorun ne kadar negatif yuklendigi ile alakali.

[devrecii]

@JOKERAS Senin yüzünden şüpheye düştüm , şimdi tekrar düşündüğümde hiçbir sorun yok.

Bu resim çok net bir şekilde açıklıyor küçücük bir manyetik akı büyük değişimlere neden oluyor. z hoca videoda küçük amperle nasıl oluyorda büyük akım konrol ediyor tam  açıklayamamış     

Burada ferritin doyum eğrisi var

[JOKERAS]

z, Şemaları bir araya getirdim.Bakıvee.
Mesela 3 Nolu Şemayı yorumlayabilirsin.



devrecii, o küçücük dediğin bölge küçük olabilir ama kontrol etmek için çok büyük bir güç
gerekmezmi?
O kadar küçük olan bir şey ile bu kadar değişebiliyorsa O bobinlerin hepsi tek tek
özenle üretilmeliki hep aynı değerlerde olsun.Sen bu dediğine inanıyormusun?

Korkunç büyüklükteki Manyetik akının küçücük bir Akım ile değerinin değişebileceğine inanıyorsun ama,Zaten bitmiş Tükenmiş bir Sinyalin yamultulacağına inanmıyorsun.Pes valla.

ayrıca Yapıda Buck olduğuna Kani oldunmu?

[gevv]

yurtdışında bu konu hakkında forumda tartışılmış

sanırım bu dosya durumu açıklıyor http://www.ti.com/lit/ml/slup129/slup129.pdf

https://bit.ly/30YfRIo

şöyle bir cevap var;

L5 ve L6, normal çalışmada, D23'ün her iki ayağı aracılığıyla içlerinden geçen ileri DC akımı tarafından kısmen doyurulur.

D30 ve D31 aracılığıyla içlerinden diğer yönde akım göndermek, bu net DC bileşenini her iki bobin üzerinden azaltır, bu da bobinlerin endüktansını ve dolayısıyla empedansını artırarak çıkış voltajını düşürür.

Bu gerçekten bir tür manyetik amplifikatör https://en.wikipedia.org/wiki/Magnetic_amplifier

G36, uygulamayı ayrıntılı olarak açıklayan bu belgeyi buldu: "Basit, Düşük Maliyetli İkincil Düzenleme için Manyetik Amplifikatör Kontrolü" http://www.ti.com/lit/ml/slup129/slup129.pdf

[JOKERAS]

Çeviriden Konuyu tartışılaan bölümü okudum.O da durumu tam olarak anlamadığını söylemiş.
Çeviri yanlış çevirmediyse.

Ti'nin Dökümanı z'nin anlattığını anlatıyor.Sanırım z buradan kopya çekti:)

Tartışma linkindeki vatandaş diyorki Ters akım ile Trafoyu Resetliyor.
Ti'nin dökümanı da hemen hemen aynı şeyleri söylüyor.Bitmekte olan Manyetik akı küçük bir ters akımla sıfırlanır diyor.Yanlış anlamadıysam.

Bende diyorumki Manyetik akıyı Sıfırlayan Akım, var olan aynı yöndeki zaten bitmiş Sinyali neden Sıfırlamasın veya Sinyali belli bir Potansiyelde Tutmasın.

Bence burada devrecii'nin dediği, Seri Bobinin Pozitif ve Negatif Alternansta daha Doymadan
alternasların yer değiştirmesi.Sanırım buna benzer bir şeyi Konu tartışılan yerde de bahsediyor.Seri Bobine uygulanan Akım Simetrik olduğu için VPP 1.5V kayıp oluyor zaten diyor.Bence Çok mantıklı.5V zaten 4.25 Volta düşmüş oluyor.

Feedback devresi ise bu simetriyi bozacak DC voltaj enjekte ederek 0.7V kaybettirip Stabil tutuyor.

devrecii, sen 2 bira ısmarlamıştın ben sana 4 tane ısmarlıyorum:)


Benim anlattığım Sinyaldi,Prof ve dökümanlar Trafonun tükenmekte olan Manyetik akısı diyor.Hemen hemen aynı şeyden bahsediyoruz.Hasan Kel Hasan mevzu gibi.

Ama hala devrede Buck yapısı olduğundan şüpheliyim.

[z]

Mesela 3 Nolu Şemayı yorumlayabilirsin.

1 ve 2 den hic farki yok.

[gevv]

Birde  şemadaki +S yazan yere   ana karta bağlanan  soketin 3.3v hattına bağlı ince bir kablo gidiyordu diye hatırlıyorum



Çoğu cihazda olmuyor. tahminimce  voltaj düşümüne göre dengeleme yapıyor.

Yarın hurdalara bakarım

[JOKERAS]

1 ve 2 den hic farki yok.

z,3 Nolu şemada tam okuyamadım ama D25 İkiz diyotun biri direkt olarak 5V hattına bağlı.
Tıpkı 5Volt Elde eder gibi.

Yapının Buck olduğunda hala eminmisin?

[z]

Tabiki buck. Ilave olarak girise bi de reaktor konmus.

D25 i karistirma. O taraftaki ufak seyler sive farklari.

[JOKERAS]

Tabiki buck. Ilave olarak girise bi de reaktor konmus.

D25 i karistirma. O taraftaki ufak seyler sive farklari.

Yeni bir şey daha öğrendik.Şive farkı:)

3 şema aynı diyordun ya z.

D25'i ben karıştırmıyorum,karıştıran karıştırmış zaten.

Eğer Buck iddian doğruysa Trafonun diğer hatlarındaki Bobinler filitre değil Buck bobini,
her voltajda Buck Voltajı öylemi?

D25'i açıklamzsan tüm Senaryoların çöp olur demedi deme z.

[z]

Bu cift sekonderli tam dalga dogrultucu degil mi?

Normal bucklarda tek diyod var. Bunda cift diyor var. Bir yari alternansda biri, diger alternansda da digeri.

Sonucta Buck gene. Sirkulasyon diyodu yerine diger dogrultucu kullaniliyor.

Belki reaktanssiz D25 tek basina 2.5v civari uretiyor.  Diger D25 de reaktans esliginde 2.5v..3.3v arasi farki dolduruyor.

Doyumlu reaktor illede buck yapi ile kullanilacak diye bir sart yok. Seni benim video sartlandirmis. Ben bucuk onune koydum. Sen orta uclu trafoda tam dalga cikisina bagla. Mantigi degistirmez.

Mantik cok basit. Enduktansdan (seri reaktansdan) kurtulmak istediginde akimi artir. Nuveyi doyur.

Daha fazla sorma bilmiyorum.