Picproje Elektronik Sitesi

ENDÜSTRiYEL OTOMASYON => Motorlar & Sürücüler => Konuyu başlatan: Teğmen - 12 Aralık 2017, 16:54:07

Başlık: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 12 Aralık 2017, 16:54:07
Merhaba
Yüke göre akımı değişmeyen yani teoride gösterilen sabit akım kaynağının pratikteki karşılığı nedir?
Bildiğimiz kadarıyla transistörlerle akım sınırlama veya LM317 gibi entegrelerle bu işlem yapılabiliyor.Ama ustalar konuyu detaylandırırsa sevinirim.

(https://s33.postimg.cc/kmvrhn457/Ads_z.png) (https://postimg.cc/image/kmvrhn457/)
Şemadaki gibi bir örnek de var buradan yola çıkarsak örneğin ;
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: mehmet - 12 Aralık 2017, 19:46:55
Bana göre sabit akım kaynağı, aslında otomatik
gerilim kaynağıdır.
Zira direnç(yük) yapısı itibarıyla akımı sömürür.
Nekkaaa gerilim okkaaa akım yani.  8-)

Biz akımı ölçüp buna göre gerilim uygularsak
sabit akım kaynağı yapmış oluruz.

LM317 nin referansı ~1,25V. Buna göre çıkış
gerilimini ayarlar. Uygun bir direnci ilgili yere
bağlarsak çıkış gerilimini sabit tutacağı için
akım sabitlenir. Buradaki hesap;
Rref = 1,25 / Akım
Ancak direncin gücünü de hesaplamayı ihmal
etmeyiniz.

Bu sistemde gerilim yüksek olduğundan şönt
direncinin de gücü yüksek olacaktır. Referans
gerilimi ne kadar düşük olursa şönt gücü de o
kadar düşük olacaktır.

Bir şönt direnç ile bjt tr sürülüp bununla mos kontrol
edilirse (bjt baz gerilimi ~0,6 - 0,7 V);  LM317 şönt
gücüne göre düşük olur.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: cevat1 - 12 Aralık 2017, 20:13:26
Alıntı yapılan: Teğmen - 12 Aralık 2017, 16:54:07

Yüke göre akımı değişmeyen yani teoride gösterilen sabit akım kaynağının pratikteki karşılığı nedir?



Regüle
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: elektronart - 13 Aralık 2017, 02:27:15
Mehmet'in dediği gibi sabit akım denilen şey aslında yüke göre değişken voltaj kaynağıdır. I=V/R den I nın sabit kalması için R değiştikçe V değiştirilir.
Bunun en iyi yolu ayarlı regulatörlerdeki Feedback voltajını çıkış voltajına göre değil de yük toprağı ile regulatör toprağı arasına konulan bir shont direnci üzerinden bağlamaktır. Böylece çıkış voltajı yük akımına endekslenmiş olacaktır.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 13 Aralık 2017, 08:47:29
Bu dedikleriniz anladım ustalar
Şöyle söyleyeyim yani sabit akım kaynağı diye birşey zaten pratikte mümkün değil akım ve gerilim aynı anda olacak ki etkisi olsun.Yoksa akım sonsuz da olsa teorik olsa gerilim yoksa zaten olamaz.Gerilim sonsuz olsa akım akmadıktan sonra onunda potansiyeli dışında bir etkisi olmamış oluyor.Zaten akım kaynağı veya gerilim kaynağı değil güç kaynağı demek daha doğru sanki hem gerilim hem akım ifade eder .
Demek ki gerilim kaynağında akımı değiştirerek gerilim sabit kalıyorsa bunda da gerilimi değiştirerek akımı sabit bırakıyoruz.


Peki pratik uygulamalarda nerelerde kullanılır bu devreler?Şarj devreleri mi mesela ?
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: mehmet - 13 Aralık 2017, 08:51:05
Şarj devreleri ve  led sürücüleri örnek
olabilir.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Zoroaster - 13 Aralık 2017, 12:37:56
Alıntı yapılan: Teğmen - 13 Aralık 2017, 08:47:29
Şöyle söyleyeyim yani sabit akım kaynağı diye birşey zaten pratikte mümkün değil akım ve gerilim aynı anda olacak ki etkisi olsun.Yoksa akım sonsuz da olsa teorik olsa gerilim yoksa zaten olamaz.Gerilim sonsuz olsa akım akmadıktan sonra onunda potansiyeli dışında bir etkisi olmamış oluyor.Zaten akım kaynağı veya gerilim kaynağı değil güç kaynağı demek daha doğru sanki hem gerilim hem akım ifade eder .
Demek ki gerilim kaynağında akımı değiştirerek gerilim sabit kalıyorsa bunda da gerilimi değiştirerek akımı sabit bırakıyoruz.

Peki pratik uygulamalarda nerelerde kullanılır bu devreler?Şarj devreleri mi mesela ?

Pratikte sabit gerilim kaynagi da yoktur.

Bizler sadece belli bir aralikta calisabilen sabit gerilim kaynagi ya da sabit akim kaynagi yapabiliyoruz.

Pratikte sabit akimla calismasi gereken yukleri sabit akim kaynagi ile besliyoruz.

Mesela ledler,  20mA haberlesme devreleri, motor kontrolu vs..
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 13 Aralık 2017, 13:31:40
@Zoroaster usta sabit akım kaynağı tercihinizi lm 317 gibi entegrelerden yana mı kullanıyorsunuz mosfet transistör gibi kendi oluşturduğunuz devrelerden mi ?
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: ipek - 13 Aralık 2017, 13:38:26
Akım ayna prensiplerini ara sıra görürüz,ve genelde A sınıfı amplikatörlerden başka bir yerde pek sık rastlanmaz,eğer imkanınız oldu ise HP'nin lab güç kaynakları vardır,öyle piyasa malı bilindik şeylere pek benzemezler,keypad'ten 13.8 volt 25A yada 23.5 Amper yazarsınız mıh gibi dururlar içi ADC DAC kaynar çok sadıkdırlar,bunu kullanma fırsatım oldu fakat 6000$ gibi uçuk fiyatı olduğu için onun yerine uyduruk Voltcraft DPS4005 aldım bundada bir sürü ADC DAC mevcut 250$ idi çokta memnunum 2000'den beri kullanıyorum Keypad artı Enkoder artı bilgisayar kontrollü, forumda cesur girişimciler kısa aralıklarla atağa kalktılar buna paralel bir şey geliştirmek için fakat ekmek kavgaları daim olduğu için üçünçü plana düştü yada pik zirvede bırakıldı,benim böyle bir şeye ihtiyacım yok fakat ülkenin var,artık yeni nesillerden bekliyoruz....
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Zoroaster - 13 Aralık 2017, 13:47:03
Alıntı yapılan: Teğmen - 13 Aralık 2017, 13:31:40
@Zoroaster usta sabit akım kaynağı tercihinizi lm 317 gibi entegrelerden yana mı kullanıyorsunuz mosfet transistör gibi kendi oluşturduğunuz devrelerden mi ?

Benim uygulamalarim step motor uzerine ve anahtarlamali + digital teknikler kullanmam gerekiyor. Bu yuzden uzunca bir sure TMS320 serisi ile yaptim simdilerde STM32 ile yapiyorum.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: JOKERAS - 13 Aralık 2017, 15:34:25
Alıntı yapılan: Zoroaster - 13 Aralık 2017, 13:47:03
Benim uygulamalarim step motor uzerine ve anahtarlamali + digital teknikler kullanmam gerekiyor. Bu yuzden uzunca bir sure TMS320 serisi ile yaptim simdilerde STM32 ile yapiyorum.


Nasıl?

Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Zoroaster - 13 Aralık 2017, 15:42:12
if i>ref then i=i-1 else i=i+1 gibi.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 13 Aralık 2017, 15:45:37
Alıntı yapılan: Zoroaster - 13 Aralık 2017, 15:42:12
if i>ref then i=i-1 else i=i+1 gibi.
@Zoroaster usta yani işlemci kullanarak mı yapıyorsunuz yoksa işlemcinin diğer görevleri varken bunu da ek olarak mı ilave ediyorsunuz?Çünkü bir tek bunun için yapılırsa maliyet olur gibi.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Zoroaster - 13 Aralık 2017, 15:52:45
Tabiki islemci sadece bir bu isi yapmiyor.  4 step motor icin 8 tane akim sabitlenirken bir yandan usb den datalar geliyor bir yandan datalar cozuluyor bir yandan da interpolasyon hesaplari yapiliyor, PID dongusuyle isitici sicakligi sabitleniyor vs vs.

Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: JOKERAS - 13 Aralık 2017, 16:09:18
Bu kadar kolaymış yani.


if else gelene kadar geçen sürede ne yapacağız?

Motorların Akımını nasıl sabitliyorsunuz?



Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Zoroaster - 13 Aralık 2017, 16:32:12
Alıntı YapMotorların Akımını nasıl sabitliyorsunuz?

HP nin eski kalem plotterlarinda programla yaptigi gibi.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: JOKERAS - 13 Aralık 2017, 16:36:14
O nedir ZorO usta:)



Ben yazılımsal ve varsa donanımsal olarak nasıl yaptığınızı soruyorum.




Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Zoroaster - 13 Aralık 2017, 16:48:14
Sabitlemek istedigin akimi ADC ile olcuyorsun akimdaki hatayi buluyorsun hatayi tolere edecek pwm degerini hesapliyorsun ve pwm i basiyorsun.

Bunu dongu icinde yapiyorsun.

UC3843, SG352x vs ne yapiyorsa sen de aynisini yazilim ve mevcut donanimla yapiyorsun.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: cetin1990 - 13 Aralık 2017, 16:51:40
hatayi tolere edecek pwm degerini hesaplamaya gerek yok. Hata düzelene kadar darbe/periyot oranını artırmak  veya azaltmak yeterli.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 13 Aralık 2017, 17:00:32
Alıntı yapılan: cetin1990 - 13 Aralık 2017, 16:51:40
hatayi tolere edecek pwm degerini hesaplamaya gerek yok. Hata düzelene kadar darbe/periyot oranını artırmak  veya azaltmak yeterli.
Hesaplamadan yaparsak deneme yanılmayla problem olabilir diye düşünüyorum.Pwm i nasıl artırıp azaltacağız hata hesabını bilmeden?
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: JOKERAS - 13 Aralık 2017, 17:02:06
Yani PİD veya PI diyorsunuz değilmi?


UC38xx'ler veya başkaca smps entegreleri aynı işimi yapıyor?


Cycle By Cycle kotrol de yapabilirmiyiz bu şekilde?


@Teğmen usta, bak ZorO usta yazıyor,birde yazmıyor diyordun al işte bal gibi de yazıyor:)


Teğmen usta, Kurt'la Kuzu'yu baş başa bırakıp Tüydün.Senin bu yaptığına İngiliz Siyaseti derler.
Ortalığı karıştır sonra topuk.
Sende gelsene bir şeyler sorsana Doktora.


Diyordumki demeye kalmadan gelmişsin Teğmen:)



Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 13 Aralık 2017, 17:07:42
@JOKERAS usta @Zoroaster usta bu kısımda benim sorduğum sorunun cevabını net verdi zaten kendisine teşekkür ediyoruz.
Ama soruldukça detay artıyor o başka :)
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: JOKERAS - 13 Aralık 2017, 17:18:26
Ben alacağımı aldım gerisi beni ilgilendirmez diyorsun yani.
Vay bee,böyle satış görülmemiştir herhalde:)



Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 13 Aralık 2017, 17:35:07
Alıntı yapılan: JOKERAS - 13 Aralık 2017, 17:18:26
Ben alacağımı aldım gerisi beni ilgilendirmez diyorsun yani.
Vay bee,böyle satış görülmemiştir herhalde:)
Ne alakası var @JOKERAS usta sorduktan sonra başka işe geçtim başlığı bıraktım o yüzden yoksa ben açtığım her başlığı hep takip ediyorum.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: cetin1990 - 13 Aralık 2017, 17:55:11
Pwm oranı bir sayıdır. Sayıyı artırıp azaltmak için hesap gerekmez. Sayi=sayi+1
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: JOKERAS - 13 Aralık 2017, 18:15:30
cetin1990, tamamda Sayıyı arttırıp azaltmak için geçen sürede ne yapacağız?
Bahsi geçen konu besleme devresi,Motor sürme veya resistans sürme değil.


Eğerki hata fakını düzeltmek için o kadar beklersek besleme yükselmeyecekmi veya düşmeyecekmi?
Birde şöyle bir durum olur sanırım.


Set değer ile hata eşitlendiğinde salınım başlar.Onun için +/- tölere değer eklemek gerekir.




Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: cetin1990 - 13 Aralık 2017, 19:01:49
Sayıyı artırmak için geçen sürede pwm önceki haliyle yayında. Yeni değeri set edince o geçerli oluyor. Hiç donanımsal pwm kullanmadın mı?
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: JOKERAS - 13 Aralık 2017, 19:34:41
PWM oranımız Atıyorum %30 olsun.
Bunu arttırmak veya azaltmak gerektiğini ilgili donanım bize söyledi.
Dediki. Sen %30 Oranlı bir PWM basıyorsun, ama bize şu an,hemen, anında %30 değilde %15 lazım.


O zaman ne yapacağız?Sizin söylemlerinize göre Pwm Oranını düşürmek için if else'ye gideceğiz.
Tabii Pgm uzayının bilmem neresindeki işini bitirmesini ve sonra if Else gelmesini bekleyeceğiz.
Pwm Oranının birer birer düşüp Ref'e eşit veya küçük olmasını bekleyeceğiz.


Bu biraz zaman alacak.Bu zaman aralığını ne yapacağız?


Gerilim oldu Pik.Devrede ne varsa Duman oldu.


Aynı durum artarken de olacak.Donanımın bizden istediği gücü karşılamak için
if else sorgusuna tabi tutup bekleyeceğiz.Bu sırada Devre Bayılacak.




















Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 14 Aralık 2017, 08:43:22
Alıntı yapılan: JOKERAS - 13 Aralık 2017, 19:34:41
PWM oranımız Atıyorum %30 olsun.
Bunu arttırmak veya azaltmak gerektiğini ilgili donanım bize söyledi.
Dediki. Sen %30 Oranlı bir PWM basıyorsun, ama bize şu an,hemen, anında %30 değilde %15 lazım.


O zaman ne yapacağız?Sizin söylemlerinize göre Pwm Oranını düşürmek için if else'ye gideceğiz.
Tabii Pgm uzayının bilmem neresindeki işini bitirmesini ve sonra if Else gelmesini bekleyeceğiz.
Pwm Oranının birer birer düşüp Ref'e eşit veya küçük olmasını bekleyeceğiz.


Bu biraz zaman alacak.Bu zaman aralığını ne yapacağız?


Gerilim oldu Pik.Devrede ne varsa Duman oldu.


Aynı durum artarken de olacak.Donanımın bizden istediği gücü karşılamak için
if else sorgusuna tabi tutup bekleyeceğiz.Bu sırada Devre Bayılacak.


@JOKERAS ustaya katılıyorum tam da anlayamadım bu donanımsal pwm olayını @cetin1990 nedir açıklar mısın bu donanımsal pwm ?
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: cetin1990 - 14 Aralık 2017, 09:32:28
Yazılımsal olarak veya Donanım yardımıyla  PWM çıkış elde edilebilir. Burada donanımsal PWM desteği olan  denetleyiciler çok avantaj sağlamaktadır.  Bu tür denetleyicilerrin içinde PWM üretmeye yarayan ayrı bir donanım bulunur.Biz buraya program yardımıyla bir değer atarız ve bu modül programdan bağımsız PWM üretebilir.Yani denetleyici ile sürekli işlem yaptırmayız.

Donanımsal PWM özelliği ile PWM dalganın frekansını ve duty cycle nı belirleriz. Belirlediğimiz ve PWM desteği olan bir bacaktan da bu çıkışı alabiliriz.

Yazılımsal olarak nerdeyse her denetleyici ile PWM sinyal üretebiliriz. Buradaki mantık bir pini belirli bir süre 1 diğer bir süre 0 yapmaktır. Böylece bir PWM elde etmiş oluruz. Fakat bu işlemi denetleyici sürekli yapmalıdır.Yani komut sürekli çalışmalıdır. Bunu işlemci sürekli yaptığı için aynı anda başka bir işlem yapılamamaktadır. Eğer PWM kullanacaksanız  donanımsal olarak PWM desteği olan bir denetleyici kullanmalısınız.


Alıntı yapılan: JOKERAS - 13 Aralık 2017, 19:34:41
..Aynı durum artarken de olacak.Donanımın bizden istediği gücü karşılamak için
if else sorgusuna tabi tutup bekleyeceğiz.Bu sırada Devre Bayılacak.
Devre bu kadar hassas ise bu yöntem yanlış demek ki. Çok hızlı işlemci kullanılır.  Olmadıysa lm317 benzeri malzeme kullanılır.  Başka bir yöntem var mı bildiğiniz?  Önereceğiniz?
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 14 Aralık 2017, 09:42:07
Alıntı yapılan: cetin1990 - 14 Aralık 2017, 09:32:28
Yazılımsal olarak veya Donanım yardımıyla  PWM çıkış elde edilebilir. Burada donanımsal PWM desteği olan  denetleyiciler çok avantaj sağlamaktadır.  Bu tür denetleyicilerrin içinde PWM üretmeye yarayan ayrı bir donanım bulunur.Biz buraya program yardımıyla bir değer atarız ve bu modül programdan bağımsız PWM üretebilir.Yani denetleyici ile sürekli işlem yaptırmayız.

Donanımsal PWM özelliği ile PWM dalganın frekansını ve duty cycle nı belirleriz. Belirlediğimiz ve PWM desteği olan bir bacaktan da bu çıkışı alabiliriz.

Yazılımsal olarak nerdeyse her denetleyici ile PWM sinyal üretebiliriz. Buradaki mantık bir pini belirli bir süre 1 diğer bir süre 0 yapmaktır. Böylece bir PWM elde etmiş oluruz. Fakat bu işlemi denetleyici sürekli yapmalıdır.Yani komut sürekli çalışmalıdır. Bunu işlemci sürekli yaptığı için aynı anda başka bir işlem yapılamamaktadır. Eğer PWM kullanacaksanız  donanımsal olarak PWM desteği olan bir denetleyici kullanmalısınız.

Devre bu kadar hassas ise bu yöntem yanlış demek ki. Çok hızlı işlemci kullanılır.  Olmadıysa lm317 benzeri malzeme kullanılır.  Başka bir yöntem var mı bildiğiniz?  Önereceğiniz?
@cetin1990 usta anlatımın için teşekkürler donanımsal pwm ve yazılımsal pwm i öğrendik sayende.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: drozk - 14 Aralık 2017, 23:50:14
Alıntı YapYazılımsal olarak nerdeyse her denetleyici ile PWM sinyal üretebiliriz. Buradaki mantık bir pini belirli bir süre 1 diğer bir süre 0 yapmaktır. Böylece bir PWM elde etmiş oluruz. Fakat bu işlemi denetleyici sürekli yapmalıdır.Yani komut sürekli çalışmalıdır. Bunu işlemci sürekli yaptığı için aynı anda başka bir işlem yapılamamaktadır. Eğer PWM kullanacaksanız  donanımsal olarak PWM desteği olan bir denetleyici kullanmalısınız.

Küçük bir ekleme yapmak gerekirse; periyodik interrupt ile soft PWM oluşturduğunuzda işlemci kalan zamanlarda diğer işler ile ilgilenebilir.
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 15 Aralık 2017, 09:10:16
Alıntı yapılan: drozk - 14 Aralık 2017, 23:50:14
Küçük bir ekleme yapmak gerekirse; periyodik interrupt ile soft PWM oluşturduğunuzda işlemci kalan zamanlarda diğer işler ile ilgilenebilir.


@drozk usta bu soft pwm olayı nedir anlatabilir misiniz?
Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: drozk - 15 Aralık 2017, 20:59:29
Soft PWM = Software PWM = yazılım ile PWM.

Başlık: Ynt: Sabit Akım Kaynağı
Gönderen: Teğmen - 18 Aralık 2017, 09:25:28
Alıntı yapılan: drozk - 15 Aralık 2017, 20:59:29
Soft PWM = Software PWM = yazılım ile PWM.
Bende soft start gibi birşey sanmıştım usta :)