Picproje Elektronik Sitesi

DİJİTAL & ANALOG ELEKTRONİK => Temel Elektrik/Elektronik => Konuyu başlatan: -Hasan- - 26 Ağustos 2013, 22:28:08

Başlık: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: -Hasan- - 26 Ağustos 2013, 22:28:08
Merhaba arkadaşlar.

Geçenlerde bir takım işlerde giriş empedansı daha yüksek olduğu için LM358 ' in yerine kullanmak üzere TL072 opamp almıştım. Bugün ne durumda olduğunu görmek amacıyla çok basit bir karşılaştırma işlemi yaptım ama sonuç pek iç açıcı değil.

Olay şöyle; opampı asimetrik besleyip + girişe +VCC ' yi, - girişe GND ' u bağlıyorum çıkış +VCC ' ye yakın bir değerde bu tamam. Ancak + girişe GND ' u, - girişe +VCC ' yi bağladığımda sizin de bildiğiniz gibi çıkış 0V olacağı yere yine +VCC oluyor. Simetrik besleme yaptığımda ise herşey normal yani teorikte nasılsa öyle çalışıyor.

Bu sorunla daha önce hiç karşılaştınızmı? neden olabilir? opampların asimetrik beslemeye karşı bir alerjisi mi var acaba?

Herkese iyi çalışmalar.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Kabil ATICI - 26 Ağustos 2013, 22:33:20
+ girişi Vcc/2 ile dene.(gerilim bölücü direnç ile) simetrik beslemedeki + girişi 0V bağlamak ile aynı işlevi görür.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Icarus - 26 Ağustos 2013, 22:50:22
Öncelikle opamp'ların girişleri gnd veya vcc'e bağlanamazlar  ve mutlaka bunların altında bir gerilimde olmak zorundadılar mesela vcc-5 V gibi.
Eğer VCC'e veya GND'e bağlarsanız çeşitli latch-up'ların meydana gelmesi doğaldır.
Datasheet'e bakarsak görürünüz.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: LukeSkywalker - 26 Ağustos 2013, 22:59:21
Bağlantı şemanızı birebir görebilirsek dah sağlıklı yorumlar alabilirsiniz.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: -Hasan- - 26 Ağustos 2013, 23:02:17
Alıntı yapılan: Icarus - 26 Ağustos 2013, 22:50:22
Öncelikle opamp'ların girişleri gnd veya vcc'e bağlanamazlar  ve mutlaka bunların altında bir gerilimde olmak zorundadılar mesela vcc-5 V gibi.
Eğer VCC'e veya GND'e bağlarsanız çeşitli latch-up'ların meydana gelmesi doğaldır.
Datasheet'e bakarsak görürünüz.

Sizin dediğinizde mantıklı gibi hocam. Ama dirençlerle de durum pek açıcı değil. :(

Alıntı yapılan: ambar7 - 26 Ağustos 2013, 22:33:20
+ girişi Vcc/2 ile dene.(gerilim bölücü direnç ile) simetrik beslemedeki + girişi 0V bağlamak ile aynı işlevi görür.

Hocam dediğniz gibi + girişi VCC/2 yaptım. - girişe de uçları beslemeye bağlı olan bir potansiyometrenin orta ucunu bağlayıp bir deneme yaptım. Potansiyometre VCC/2 nin altında iken teorikte olduğu gibi çıkış +VCC' ye yakındı. Ancak VCC/2 aşıldığında 0  V olacağı yere bu sefer 1.3 V falan oluyor. Opamp beslemesi 7.5 V civarlarında falan. Hocam dediğnizin bir benzerini ben de denemiştim sadece + ve - uçları değişmiş haliyle.O zaman da potansiyometre VCC/2 ' den yukarıda +VCC ye yakın bir değer, VCC/2 nin altında yaklaşık 1.3 V biraz daha 0 V ' a indiğimde yine VCC ' ye yakın bir değer veriyordu.

Ne acayip bir iş bu? LM358 ' de böyle olmuyor.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Icarus - 26 Ağustos 2013, 23:13:08
Alıntı yapılan: -Hasan- - 26 Ağustos 2013, 23:02:17
Ne acayip bir iş bu? LM358 ' de böyle olmuyor.
(http://i42.tinypic.com/9llx76.jpg)
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: LukeSkywalker - 26 Ağustos 2013, 23:13:16
http://www.eevblog.com/forum/beginners/single-supply-tl072-op-amp-strange-biasing/ (http://www.eevblog.com/forum/beginners/single-supply-tl072-op-amp-strange-biasing/)
şurada tartışılmış.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Kabil ATICI - 26 Ağustos 2013, 23:13:54
rail to rail opamp ile çalış...
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: -Hasan- - 26 Ağustos 2013, 23:18:06
Başka bir model opamp ile de deneyeyim olmazsa. ambar7 Hocam sizin dediğiniz şekilde yaptığım bağlantı aşağıdaki gibi. benim kendi yaptığım ise + ve - nin yer değiştirmiş haliydi.

(http://s21.postimg.cc/mcytys407/opamp.jpg)

Cevaplarınız için teşekkür ederim.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: LukeSkywalker - 26 Ağustos 2013, 23:20:38
verdiğim linkin 4. iletisinde eleman açıklamış. Rail voltajlarına yaklaşma diyor. Siz - beslemeyi gnd'ye bağlayıp giriş ucunun birini de gnd'ye verdiğinizde rail voltajını uygulamış oluyorsunuz girişe. Sorun bundan kaynaklanıyor. Farklı büyüklükte voltajlar verip deneyin bakalım sonuç ne olacak?
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Kabil ATICI - 26 Ağustos 2013, 23:26:05
Alıntı yapılan: -Hasan- - 26 Ağustos 2013, 23:18:06
Başka bir model opamp ile de deneyeyim olmazsa. ambar7 Hocam sizin dediğiniz şekilde yaptığım bağlantı aşağıdaki gibi. benim kendi yaptığım ise + ve - nin yer değiştirmiş haliydi.

(http://s21.postimg.cc/mcytys407/opamp.jpg)

Cevaplarınız için teşekkür ederim.

bu tür bir bağlantıda kazanç çok büyük olacağı için en (+ ve- girişlerde) küçük bir gerilim farkında çıkışta Vcc ve gnd (veya yakın) görebilirsiniz.  Girişi tamamen vcc veya gnd'ye çekmenize kalmaz.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: LukeSkywalker - 26 Ağustos 2013, 23:29:30
Datasheette durumu açıkça anlatmış. Giriş voltaj değerleri rail değerlerine 1.5V'dan yakın olamaz. Bu durumda sizin çıkışta 0 yerine 1.5V görmeniz çok normal.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Maxim - 27 Ağustos 2013, 08:13:51
aynı şeyi bende yaşadım
Lm358 yerine daha kaliteli ne tavsiye edersiniz?
herhangi bir rail to rail olurmu ?
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: camby - 27 Ağustos 2013, 08:54:39
Aslında iyi kötü durumu değil çok , parametreyi bulmanız yeterli.

Datasheette : Input Common-Mode Voltage Range diye geçiyor , sitelerde de Rail to Rail output'un yanı sıra Rail to Rail Input olma durumuna da yer vermişler. AD'de sanırım.

Örneğin bu entegre için +-15 beslemede -12/+15 Input Voltage Range verilmiş , Typ input voltage range -11/+11.


TI ve AD 'da Opamp çeşitliliği çok fazla. Bu gibi özelliklerde uçlarda baya ürün gördüm , özellikle slew çok artmadıkça ve votlaj düştükçe rail to rail input/output yetenekleri genel olarak artıyor.


Örneğin : Sot23 kılıflarda :


LMH6642MF : Input voltage range -0.5/V-1 , output swing 40mV , slew rate 95-120 V/us ( TL061 ler 3,5 olması lazım ) , output current 75mA , besleme max 12.8V

OPA365 :Input range -0.1/V+0.1 , swing 10-20mV , input bias 0.2-10pA , besleme 5V , output current :65mA , slew rate 25V/us


yavaş olanlarda mesela input range daha iyi :

LMC7101 : -0.2/V+0.2 , output swing 300mV , slew 1.1V/us , input bias 1-64pA ,voltaj 15V


Hızlılardan :

ADA4851 : slew 200-375 V/us , Input Range -0.2/V-2.2

LMH6657 : slew 400V/us , input range -0.5/V-1.7



Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: vardal57 - 27 Ağustos 2013, 08:55:14
op07 ua741 mcp serisi mcp hariç diğerleri aynı kılıfta değildir simetrik besleme isterler ama kalitelidirler
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: camby - 27 Ağustos 2013, 09:36:42
Alıntı yapılan: vardal57 - 27 Ağustos 2013, 08:55:14
op07 ua741 mcp serisi mcp hariç diğerleri aynı kılıfta değildir simetrik besleme isterler ama kalitelidirler

Yukarıda konuşulan konulara göre  , OP07 :

Input range degeri beslemelere 2V uzak. ( ±15 V besleme için , ±13V )

Output Swing ise 2-5V arası arası. Yani çıkış voltajı V+ beslemeden 5V bile uzakta olabilir.

Slew rate 0.3 V/us


OP07 için neye göre iyi dediğiniz ?

İyi opamp kötü opamp göreceli aslında , ihtiyaçları karşılayıp karşılamaması önemli.



Düzeltme : İmla
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: -Hasan- - 27 Ağustos 2013, 11:04:38
Arkadaşlar cevaplar için teşekkür ederim. Sürekli LM358 ile kıyas ettiğimden dolayı bazı ayrıntıları göz ardı etmişim.

Bu arada arkadaşlar TL072 de asimetrik besleme ile - girişte 3.8 V var iken + girişi 0.8 ' den aşağıya indirince (pratikte verdiğim devreyi çalıştırıyorum) çıkış yine +VCC ' ye dönüyor. Giriş gerilimleri beslemeye çok yaklaştığında demekki her opamp farklı bir tepki verebiliyor. LM358 ' de bunu yaşamamıştım. O zaman DİKKAT diyelim. Her opamp bir olmuyor.

Herkese iyi çalışmalar.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: LukeSkywalker - 27 Ağustos 2013, 11:10:01
@Hasan
O dediğin olayın adı latch-up.
Bu durumda uzun süre kalırsa op-amp bozulabilir. Besleme değerlerine 1.5V'dan fazla yaklaşmamalısın TL072'de.  Zaten bu sebeple karşılaştırma yaparken çıkış 0 olması gerekirken 1.5V değer alıyorsun. Bunu önlemek için iki adet diyotu seri bağlayabilirsin çıkışa.
Saygılar.
(http://t1308.hizliresim.com/1d/v/ryq1d.png)

Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Maxim - 27 Ağustos 2013, 13:32:29
ben sorumu düzeltebilirmiyim
haklısınız o kadar çok seçenek - özellik varki

LM358 yerine
piyasada bulabileceğim
dip kılıfta
rail to rail
özellikleri benzer olan
single supply çalışabilecek

opamp tavsiye edermisiniz
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: vardal57 - 27 Ağustos 2013, 13:52:33
mcp607/2 datasheetını bır ıncelermısın lutfen
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Maxim - 27 Ağustos 2013, 14:01:10
Alıntı yapılan: vardal57 - 27 Ağustos 2013, 13:52:33
mcp607/2 datasheetını bır ıncelermısın lutfen

onun beslemesi çok düşük
Operating Voltage Range (V)   2.5 to 6.0
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Kabil ATICI - 27 Ağustos 2013, 14:25:43
LMV358 ve LMV324 (direnc.net) var diyeceğim fakat bunların besleme gerilimi 5V ve soic kılıfında. Kılıf olayı soic to dip dönüştürücü kartlar ile halledilebilir.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: vardal57 - 27 Ağustos 2013, 14:30:23
Ya tam muadil bacakbağlantıları bıle aynı olan senlık vardı bır tanede adı aklıma gelmıyor gelirse yazarım
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: camby - 27 Ağustos 2013, 15:39:29
Bizim  yerli satıcılar hala sitelerinde , entegreleri a-z serisi olarak ayırıyorlar. A serisine tıkladığınızda ne olduğu belli olmayan bazılarının fiyatı yok bazılarının garip bir resmi bile olmayan sayfalarca entegre çıkıyor.

"Piyasada bulunabilen" konusunda işimiz zor açıkcası...
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: mistek - 27 Ağustos 2013, 15:56:14
Şöyle digikey tarzında bir yerli firmamız olsaydı...
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: camby - 27 Ağustos 2013, 16:10:52
Alıntı yapılan: mistek - 27 Ağustos 2013, 15:56:14
Şöyle digikey tarzında bir yerli firmamız olsaydı...

Adam akıllı parametrik çalışan yerli bir firma olsun ( farnell digikey vs gibi ) , kart çizerken malzemeleri ordan seçerek tasarım yapıcam. Orda ne varsa ona göre yapıcam , Ahanda yazıyorum buraya : )
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: mistek - 27 Ağustos 2013, 16:13:35
Alıntı yapılan: camby - 27 Ağustos 2013, 16:10:52
Adam akıllı parametrik çalışan yerli bir firma olsun ( farnell digikey vs gibi ) , kart çizerken malzemeleri ordan seçerek tasarım yapıcam. Orda ne varsa ona göre yapıcam , Ahanda yazıyorum buraya : )

+1
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Icarus - 27 Ağustos 2013, 16:21:27
Alıntı yapılan: camby - 27 Ağustos 2013, 16:10:52
Adam akıllı parametrik çalışan yerli bir firma olsun ( farnell digikey vs gibi ) , kart çizerken malzemeleri ordan seçerek tasarım yapıcam. Orda ne varsa ona göre yapıcam , Ahanda yazıyorum buraya : )
+1
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: Erol YILMAZ - 05 Haziran 2022, 08:15:04
Zaman su gibi geçmiş.
Artık var sanırım böyle sitelerimiz...
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: dumansiz - 05 Haziran 2022, 17:01:50
Alıntı yapılan: Erol YILMAZ - 05 Haziran 2022, 08:15:04Zaman su gibi geçmiş.
Artık var sanırım böyle sitelerimiz...
Örnek verebilir misiniz?
En yakın Özdisan var ancak o da Digikey seviyesinde değil.
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: power20 - 05 Haziran 2022, 17:22:05

Prototip dışında sepete ekleyerek ürün almayınız. Teklif toplayınız
Başlık: Ynt: TL072 Opamp Sorunu
Gönderen: fahri- - 06 Haziran 2022, 08:46:32
Digikey kadar stok bulunmasa da alt yapısı benzeyen bir firmamız var.

Özdisan