Picproje Elektronik Sitesi

DİJİTAL & ANALOG ELEKTRONİK => Temel Elektrik/Elektronik => Konuyu başlatan: Mr.Thinking - 25 Mart 2023, 19:06:10

Başlık: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 25 Mart 2023, 19:06:10
Aşağıdaki devre yıllardır sorunsuz çalışıyormuş.
Peki bu devredeki her biri 5 watt olan R2-R3-R4-R5 in görevi nedir? Tasarımcı bunu neden böyle yapmış olabilir. Anlam vermeye çalışıyorum. Neden totemle veya bir gate sürücü entegre ile sürmemiş olabilir? Bir sürü gate sürme tekniği var yani.
(https://i.hizliresim.com/8pw9qmx.jpg) (https://www.hizliresim.com/8pw9qmx)
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: power20 - 25 Mart 2023, 20:25:48
Belki maliyeti düşürmek için bu absürt yöntem tercih edilmiştir.  Dirençlerin gereksiz ısınması bir sorun teşkil etmemiş.
Geyt kapasitörü hızlıca dolup boşalabilmesi için güçlü düşük dirençler kullanılmış
Eşdeğer olarak
R2 R3 yerine 1 adet 5W 156 Ohm takılabilir.
R4 -R5 yerine 1 adet  240 ohm 3W takılabilir.

24V besleme geyt için fazla görünüyor.
Şemada unutulan bir zener diyod olabilir mi? Geyte paralel olması lazım 12V zener?

Güç mosetinin layıkıyla sürülebilmesi  için geyt kapasitesi  hızlıca doldurulmalı ve boşaltılabilmelidir.  Tam kare dalga uygulanması beklenir.
Bu yapılmazsa anahtarlama kayıpları artacak ısınma olacaktır.
İyi sürme işlemi düşük empedanslı sürücüyle olur.



Genelde push-pull benzeri yapı kullanılır:

(https://i.stack.imgur.com/CG4Tp.png)
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Erol YILMAZ - 26 Mart 2023, 04:21:20
Yıllardır sorunsuz çalışıyorsa ilgili müşterinin VALIDATION'ndan geçmiş demektir yalnız her müşteri için ayrı ayrı VALIDATION yapmak gerekir.
Çünkü tasarımcının kriter testi olan VERIFICATION'dan kaçmış bi tasarımdır.

Mosfet gate'i sürülmek için genel manada Vgs =+12v, kapanmak için de Vgs=0 V'a ihtiyaç duyar.

Vgs> 16v bence gate açısından tehlikeli olmaya başlamıştır.
Ayrıca Vgs>0 oluyorsa kapanmama ihtimali vardır.

Gate gerilimi dc şartlarda çok kolay sürülüyor gibi olsa da, PWM şartlarında bu pini sağlamca tutmak gerekir.

Dolayısı ile COM1 in bahsettiği gibi push pull bir drive yapısı + Vgs arasına zener diyot güvenilir ve tasarımcının kriterlerine uygun bir tasarımdır.

Gönderdiğiniz pull-up lı ve gate için hangi amaçların hedeflendiği belli olmayan sürücü, tavsiye edilebilecek, acaba olur mu? diye incelenecek nitelikte bir sürücü değil.

Daha çok "Ben yaptım oldu" sınıfında bir tasarıma benziyor :)
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 26 Mart 2023, 13:13:25
Peki bu devrede mosfet r2- ve r3 üzerinden sürekli iletimde olmuyor mu? Pwm kesime mi götürüp tekrar bırakıyor.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: mg1980 - 26 Mart 2023, 13:28:06
@COM1  hocam, p kanal mosfet sürmede bu şema nasıl olmalıdır...
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 26 Mart 2023, 13:54:35
Bir üstat şemadaki bir hatayı bulmamı sağladı. Mosfetin gate i bdx53 ün emiterinde olacak.
Bu durumda yaptığınız yorumlarda bir değişiklik olur  mu?
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Erol YILMAZ - 26 Mart 2023, 15:28:04
Gate BDX53 ün emiterinde olur ise çok daha mantıklı olur.

Bjt sürülünce 24v gerilim dirençlerle bölünerek 12V,
Bırakılınca da dirençler ile şaseye çekilir.
Bu şekli ile CMOS öncesi dönemde NMOS ile yapılan tasarımlar geldi aklıma.
Hızı arttırmak için akımı arttırmak yani dirençleri küçültmek gerekir.
Bu da güç tüketimini arttırır imiş...

Bu haliyle daha çalışır görünsede Güncel çözüm COM1'in belirttiği gibi.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 26 Mart 2023, 18:14:33
Alıntı yapılan: Erol YILMAZ - 26 Mart 2023, 15:28:04Gate BDX53 ün emiterinde olur ise çok daha mantıklı olur.

Bjt sürülünce 24v gerilim dirençlerle bölünerek 12V,
Bırakılınca da dirençler ile şaseye çekilir.
Bu şekli ile CMOS öncesi dönemde NMOS ile yapılan tasarımlar geldi aklıma.
Hızı arttırmak için akımı arttırmak yani dirençleri küçültmek gerekir.
Bu da güç tüketimini arttırır imiş...

Bu haliyle daha çalışır görünsede Güncel çözüm COM1'in belirttiği gibi.
Peki mosfeti push pull tekniği ile sürmek için 7812 çıkışını mı kullanayım yoksa başka bir gerilim regülatörü tavsiye eder misiniz? örneğin LM317 gibi. Kapladığı alan önemli.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: ilyas KAYA - 26 Mart 2023, 19:45:40
Alıntı yapılan: Mr.Thinking - 26 Mart 2023, 18:14:33Peki mosfeti push pull tekniği ile sürmek için 7812 çıkışını mı kullanayım yoksa başka bir gerilim regülatörü tavsiye eder misiniz? örneğin LM317 gibi. Kapladığı alan önemli.

Akim istemedigi için zenerde yeterli.

Ben 555 ile sürüyorum direk 12voltu 555 e zenerle giriyorum.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Erol YILMAZ - 28 Mart 2023, 03:35:57
Alıntı yapılan: Mr.Thinking - 26 Mart 2023, 18:14:33Peki mosfeti push pull tekniği ile sürmek için 7812 çıkışını mı kullanayım yoksa başka bir gerilim regülatörü tavsiye eder misiniz? örneğin LM317 gibi. Kapladığı alan önemli.

farketmez, 12v olsun kafi
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 28 Mart 2023, 09:07:10
Bu devrede IRFP460 için gate direnci hesabı ve pushpull direnç hesaplamaları nasıl olmalıdır? Mühendislik hesaplamalarından pek anlamıyorum. Öğrenip bir süre sonra yine unutuyorum. O konuda bende bir sıkıntı var. Hesaplayabilir misiniz lütfen? Yük 24volt 5Amper Endüktif
(https://i.hizliresim.com/lhmj20s.png) (https://www.hizliresim.com/lhmj20s)
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: power20 - 28 Mart 2023, 09:16:10
Geyt direnci 10..100 ohm takınız. hesaba gerek yok. Pratik bilgidir.

Mosfet girişindeki dahili kapasiteyi hızlıca doldurmak boşaltmak için bu direnç düşük tutulur. Ayarlama yapılmaz. Mosfet on veya off olacak. Ara değer sorun demektir.  Bu yüzden gayet düşük seçilir. Bu direncin tamamen kaldırılması  yanlış olur. Geyt te görülmesi beklenen keskin köşeli dikdörtgen dalga  köşelerde bozulma yapabilir. Sürücü transistör aşırı akım nedeniyle bozulabilir. Geyt kapasitesi frekans yükseldikçe kısa devre haline gelmeye başladığı için böyle olur
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 29 Mart 2023, 09:46:32
Alıntı yapılan: COM1 - 25 Mart 2023, 20:25:48Genelde push-pull benzeri yapı kullanılır:

(https://i.stack.imgur.com/CG4Tp.png)

Önerdiğiniz bu devre  eğer giriş 0 ise enerji verir vermez motoru döndürüyor.
Bu push-pull devresini, pwm varken motorun dönmesi için nasıl revize etmemi önerirsiniz?
Q1 i kaldırıp direk push-pull base lerinden sürsem sorun yaşarmıyım?
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: power20 - 29 Mart 2023, 09:59:37
 Q1 kaldırarak onun  kollektörü yerine 10k direnç bağlayıp doğrudan MCU ile sürmeye çalışsanız MCU yanmaz ama devrenin on-off kabiliyeti olmayacaktır. spor yapılmış olur.

MCU ile push-pull base lerinden sürmek olmaz. Çünkü orada 0..12V  veya 24V  gibi sürücü gerilimi vardır.  (geyt seviyesine 0..12V uygulanabilmesi için)

Bunlar prensip şemalar. ön göremediğimiz sorunlar vardır. Bu bahsettiğiniz sorun mesela hiç aklıma gelmedi. Sizin ilk devre anormal görünse de galiba bu açıdan daha iyi.

  Şuradan denenmiş stabil başka şema araştırabilirsiniz (https://www.google.com.tr/search?q=pwm+mosfet+driver+pnp&safe=active&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjjw9XWyID-AhWpSfEDHXWlDssQ_AUoAXoECAIQAw&biw=1343&bih=645&dpr=1.18)

Bahsettiğiniz sorunu içermeyeceğini düşündüğüm şöyle bir devre var:
(http://4.bp.blogspot.com/-o-EOdJF0GMY/UNYUHlNJCbI/AAAAAAAAAR8/37_J58aLK6o/s640/driver04.PNG)
http://tahmidmc.blogspot.com/2012/12/low-side-mosfet-drive-circuits-and_23.html (http://tahmidmc.blogspot.com/2012/12/low-side-mosfet-drive-circuits-and_23.html)
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 29 Mart 2023, 10:17:34
@COM1

Önerebileceğiniz bir entegre var mı?
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: power20 - 29 Mart 2023, 10:22:28
bizzat denediğim sürücü entegresi yok malesef

ilyas kaya 555 önermiş. kullanıyormuş. Ucuz olması yanıltmasın. Bence de güzel çalışır. push-pull bunun içindedir
biraz daha çalışarak 555i PWM üreteci haline getirmek mümkün. POT veya DC gerilim ile ayarlanır. bunu 5 nolu ucu modülasyon ucudur.  555 ilaç.

(https://theorycircuit.com/wp-content/uploads/2016/04/dc-motor-speed-control-using-IC-555.png)


(https://www.electroduino.com/wp-content/uploads/2020/11/DC-Motor-Speed-Control-Using-Ne555-and-IRF540-MOSFET-Circuit-Diagram.jpg)
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 29 Mart 2023, 10:27:11
@ilyas KAYA
Hocam 555 i mcu adan tetikleyrek sürmek için çalıştığını bildiğiniz bir devre şeması var mı?
Ya da önerebileceğiniz bir entegre var mı?
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: ilyas KAYA - 29 Mart 2023, 10:38:27
(https://i.ibb.co/C1xSbxw/555mosfet.jpg) (https://ibb.co/C1xSbxw)

Buyrun herkes faydalansın :)

6 mosfet'i tek 555 ile sürüyor ve 30Amper alıyorum. Maks sıcaklık 45 derece. Soğutma yok !

Gate voltajına göre zeneri ayarlayabilir yada tamamen kaldırabilirsiniz.
LIN girişine PWM girecek.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: power20 - 29 Mart 2023, 10:49:31
555 12V ile besleniyor.  LIN girişi 0..5V pwm olarak kabul ediyor değil mi? MCU bağlanacak.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: ilyas KAYA - 29 Mart 2023, 10:52:02
Alıntı yapılan: COM1 - 29 Mart 2023, 10:49:31555 12V ile besleniyor.  LIN girişi 0..5V pwm olarak kabul ediyor değil mi? MCU bağlanacak.

Evet sonradan ekleme yaptım. Direk pic den giriş yapabilirsiniz.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 29 Mart 2023, 11:15:39
Alıntı yapılan: ilyas KAYA - 29 Mart 2023, 10:52:02Evet sonradan ekleme yaptım. Direk pic den giriş yapabilirsiniz.
Hocam ben pwm in hıgh tarafını kullanıyorum. Girişte bir transistör veya not kapısı ile terslemem gerekirmi?
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: ilyas KAYA - 29 Mart 2023, 11:51:07
Alıntı yapılan: Mr.Thinking - 29 Mart 2023, 11:15:39Hocam ben pwm in hıgh tarafını kullanıyorum. Girişte bir transistör veya not kapısı ile terslemem gerekirmi?

Yok hayir pic den direk baglarsanız zaten low a da çeker.  Yüksek akim icin LIN girişine seri 220R direnc takabilirsiniz. 1K da olabilir.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: power20 - 29 Mart 2023, 12:11:56
Orası 555in reset girşi oluyor. Akımla ne ilgisi var? Direnç iyi olur ama 1k veya 10k hiç fark etmez gibi

(https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSubiear2hQn0KaW9gospvyuX78KGGl0OI1CQ&usqp=CAU)
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: ilyas KAYA - 29 Mart 2023, 12:17:48
Alıntı yapılan: COM1 - 29 Mart 2023, 12:11:56Orası 555in reset girşi oluyor. Akımla ne ilgisi var? Direnç iyi olur ama 1k veya 10k hiç fark etmez gibi

(https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSubiear2hQn0KaW9gospvyuX78KGGl0OI1CQ&usqp=CAU)

Pic e zarar vermesin pic portunu korusun diye . Olur da 555 yanar filan neme lazım. Ben x bir entegreye bile girecek olsam bu direnci kullanırım.

Bu arada benim devrelerim de mantık aramayın ben genelde mantığa ters çalışırım 😂😂😂
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: flowchartx - 30 Mart 2023, 15:23:08
Push pullun entegre kullanmaya göre avantajı veya dezavantajı var mıdır?
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: X-Fi - 31 Mart 2023, 01:13:15
özellikle yüksek gerilim altında gate sürerken emc sorunu yaşayanlar için durum kontrollü bir çözüm paylaşıyorum.

(https://i.ibb.co/2WstzFB/Ads-z.png) (https://ibb.co/2WstzFB)

çizim biraz alelade oldu kusuruma bakmayın.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 31 Mart 2023, 08:36:53
Alıntı yapılan: X-Fi - 31 Mart 2023, 01:13:15özellikle yüksek gerilim altında gate sürerken emc sorunu yaşayanlar için durum kontrollü bir çözüm paylaşıyorum.

çizim biraz alelade oldu kusuruma bakmayın.

Hocam bunun HİN girişlisi yok mu? Ben Rampalanan bir pwm kullanıyorum ve pozitif duty leri kullanıyorum. Bu tip low in giriş devreler işimi görmüyor.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: ilyas KAYA - 31 Mart 2023, 09:09:05
Alıntı yapılan: Mr.Thinking - 31 Mart 2023, 08:36:53Hocam bunun HİN girişlisi yok mu? Ben Rampalanan bir pwm kullanıyorum ve pozitif duty leri kullanıyorum. Bu tip low in giriş devreler işimi görmüyor.

Low pwm nasıl oluyor ? Negatif besleme kullanıp sıfır dan low a mi iniyor ? Pwm modulasyonunu çizim ile gosterebilirmisiniz?
Bu low pwm nereden ve nasıl çıkıyor anlayamadım açıkçası. Hani öyle dahi olsa bir tane transistor ile terslenebilir. Ancak ben bu konuda bir hata olduğunu sanıyorum.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 31 Mart 2023, 10:07:55
Alıntı yapılan: ilyas KAYA - 31 Mart 2023, 09:09:05Low pwm nasıl oluyor ? Negatif besleme kullanıp sıfır dan low a mi iniyor ? Pwm modulasyonunu çizim ile gosterebilirmisiniz?
Bu low pwm nereden ve nasıl çıkıyor anlayamadım açıkçası. Hani öyle dahi olsa bir tane transistor ile terslenebilir. Ancak ben bu konuda bir hata olduğunu sanıyorum.
Başlangıçta +duty ler %10 dan başlayıp lineer olarak 4 sn zaman diliminde %95 kadar çıkıyor. Soft start gibi. Eğer Low in girişli bir pwm devresi kullanırsam başlangıçta çok hızlı başlayacak yavaşlayarak gidecektir. Ben mi yanlış mantık güdüyorum acaba?
(https://i.hizliresim.com/797ll1b.jpg) (https://www.hizliresim.com/797ll1b)
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: ilyas KAYA - 31 Mart 2023, 11:20:27
Alıntı yapılan: Mr.Thinking - 31 Mart 2023, 10:07:55Başlangıçta +duty ler %10 dan başlayıp lineer olarak 4 sn zaman diliminde %95 kadar çıkıyor. Soft start gibi. Eğer Low in girişli bir pwm devresi kullanırsam başlangıçta çok hızlı başlayacak yavaşlayarak gidecektir. Ben mi yanlış mantık güdüyorum acaba?
(https://i.hizliresim.com/797ll1b.jpg) (https://www.hizliresim.com/797ll1b)

Burada low pwm yok. Siz yanlış dusunmussunuz. Sonuç itibari ile high yada low da kalma süresi sizin duty ve cycle inizi belirliyor. Yukarıdaki verilen devrelerin birini kullanabilirsiniz. Hatta uygun mosfet ve uygun mcu ile direk gate surucu de olur. Bazı pic lerde sink source gate driver bulunur ve bazı mosfetler 0-5volt gate voltajına sahiptir. Böylece direk olarak pic ile de surebilirsiniz.
Ancak bu sıralar bu tip mos lari iç piyasada bulmak zor.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: Mr.Thinking - 31 Mart 2023, 11:30:27
Alıntı yapılan: ilyas KAYA - 31 Mart 2023, 11:20:27Burada low pwm yok. Siz yanlış dusunmussunuz. Sonuç itibari ile high yada low da kalma süresi sizin duty ve cycle inizi belirliyor. Yukarıdaki verilen devrelerin birini kullanabilirsiniz. Hatta uygun mosfet ve uygun mcu ile direk gate surucu de olur. Bazı pic lerde sink source gate driver bulunur ve bazı mosfetler 0-5volt gate voltajına sahiptir. Böylece direk olarak pic ile de surebilirsiniz.
Ancak bu sıralar bu tip mos lari iç piyasada bulmak zor.
Mesela @X-Fi nin verdiği devre üzerinden konuşalım. Bu devrede mosfet, Q2 nin base indeki R5-R6 ve R7 üzerinden iletimde iken bırakın pwm vermeyi ben daha enerjiyi verir vermez motor dönmeye başlamaz mı? Bu pnp ler her zaman kafamı allak bullak ediyor. Yoksa yanılmıyorum mu?
Demek istediğim bunlar motor sürmeye uygun devreler değil. Bunlar ancak smps veya pfc gibi devrelerde kullanılabilir.
Motor sürülecekse bile girişler not kapısı ile terslenmeli veya yazılımsal olarak pwm terslenmelidir.
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: mg1980 - 31 Mart 2023, 14:04:46
@X-Fi hocam, şemanızdaki opampın görevi nedir, Vref nereden alınıyor..
Başlık: Ynt: Değişik bir gate sürme tekniği.
Gönderen: X-Fi - 31 Mart 2023, 14:47:47
Alıntı yapılan: mg1980 - 31 Mart 2023, 14:04:46@X-Fi hocam, şemanızdaki opampın görevi nedir, Vref nereden alınıyor..

vref ucuna mcu nun harici bir pwm çıkışını low pass filtre ile gerilime dönüştürüp verebilirsiniz.

anlaşılacağı üzere oradaki opamp'ın mosfeti kapatırken herhangi bir görevi yok tek görevi mosfeti açarken oluşan stray inductors etkisini azaltmak.

tabi bunu azaltırken anahtarlama kayıplarını arttırdığımızı da unutmamak gerekiyor.

simulasyoda test edebilirsiniz.