Merhaba,
Sorum şu : Güç faktörünün genel durum için tanımı ya da tarifi nedir?
Endüktif yada kapasitif yüklü alternatif akım devrelerinde akım ve gerilim arasındaki faz farkının (gecikme) cosinus u guc faktorunu verir.
Endüktif yüklerde Guc faktoru 0~1 arası olabilir.
Selam! :o
Alternatif akımla beslenen bir yükün güç faktörü yani genel manada PF = (Ortalama Güç) / (Vrms*Irms) tir. Eğer akım sinüsoidal ise güç faktörü bu durumda akım ile gerilim arasındaki faz farkının cosinüsüne eşit olur. Yardımcı olabildiysek ne mutlu..
Teşekkür ederim,
Peki akım sinüzoidal değilse ne olacak?
Bilmece çok hoş,
Bir peryodda harcanan P gücünü, akım ve gerilim fonksiyonlarının çarpımının efektif değerini integral yoluyla hesaplasak.
Ardından akım ve gerilimlerin efektif değerlerini ayrı ayrı bulup çarparak P1 gücünü hesaplasak.
Ardından Güç faktörü = P/P1 diyebilirmiyiz. (?)
Alıntı yapılan: "arif"Endüktif yada kapasitif yüklü alternatif akım devrelerinde akım ve gerilim arasındaki faz farkının (gecikme) cosinus u guc faktorunu verir.
Endüktif yüklerde Guc faktoru 0~1 arası olabilir.
Merhaba,
Sadece endüktif veya kapasitif yüklerde mi güç faktörü 1den farklı olur.
Mesela resistif bir yükün güç faktörü hep 1 midir?
Ya da şöyle sorayım;
Bir kapalı kutu düşünelim, kutunun girişine sinüzoidal AC sinyal uyguluyoruz. Kutunun içinde kapasitör ve indüktör yok.Kapasitans veya indüktans etkisi olan hiçbirşey yok, tamamen resistif elemanlar var.Güç faktörü 1 midir?
Saf endüktif veya saf kapasitif yük yoktur ama saf resist yük vardır. Evet doğrudur sadece resist yüklerde CosFi 1 dir.
Bunalmış ustanın formülüde bence doğru sonuç verir.
Alıntı yapılan: "sezgin05"Saf endüktif veya saf kapasitif yük yoktur ama saf resist yük vardır. Evet doğrudur sadece resist yüklerde CosFi 1 dir.
Bunalmış ustanın formülüde bence doğru sonuç verir.
1- Tam yada yarım kontrollu bir doğrultucum var, bunun çıkışına saf resistif yük bağladım ve tristörlerin tetikleme açısını 30 dereceye ayarladım. AC tarafta güç faktörü 1 midir?
2 - Diyotlu doğrultucum var. Bunun çıkışına akü bağladım şarj ediyorum. AC tarafta güç faktörü 1 midir?
Eğer kapalı kutudaki devre tamamen pasif ise bence güç faktörü 1 dir.
Ancak dirençler anahtarlanıyor yada lineer değillerse yada giriş voltajının yarı peryodlar biribirine eşit değilse güç faktörü işin içine girebilir.
Böyle paldır küldür cevap vermek doğru değil hesaplayıp görmek lazım.
Benim önerdiğim güç faktörü hesabı doğrumu peki.
Evet CosFi= 1 dir.Çünkü kaynaktan gelen (trafonun sekonderi priz farketmez) gerilim ve akım aynı açıda kalacaktır.
Sezgin özellikle şebekeyi doğrultup kullanan yükler şebekeden sinüsoidal akımlar çekmedikleri için şebekeye kötü etkide bulunurlar. Bu nedenle
PFC (power factor correction) den bahsedilir ve motor sürücülerinde, elektronik kontrollu lambalarda vs devrelere akım düzenleyici devreler konur ve çekilen akım sinüs yapılmaya çalışılır.
Kalite ayrıntıda saklıdır.Ayrıntı için teeşekkürler.Ben temiz bir sinyal varsayark yorum yapmıştım. Dahada ayrıntıya girersek devrede kullanılacak L filtrelerinde endüktansını hesaplamak gerekmezmi? ;)
Zaten elektrik yöneticileri belirli güçlerden sonra reaktif güçlerinde kompanze edilip akımdaki reaktif bileşenlerin kaldırılması için bizi zorluyorlar.
Farzetki elektrik yükünüz şebekeden 10A akım çekiyor ancak bu 10 A in 5 amperini kullanmıyorsun, şebekeden alıyor tekrar veriyorsun. (Sayaç bir iler bir geri dönüyor diye düşün) ama geri kalan 5 amper sayacı dönürüyor.
Sen kullanıcı olarak 5 A in parasını ödüyorsun buna karşılık üreticiden çıkan 10A hatlarda, trafolarda daha doğrusu jenaratörden sana ulaşıncaya kadar geçtiği her yerde I kare R kayıplarına neden oluyor.
Buda en başta üreticiyi zarara sokuyor. Ürettip kullanılan ancak parası alınmayan kayıp. Ardından şebekenin sinüs formunu değiştiren kötü kullanıcılar grubuna katılıyorsun. (Özellikle de gerilimle aynı fazda ve saf sinus akım çekmiyorsan)
Bu tür sebepler bir araya gelince de scopla şebekeyi incelediğimizde bu ne biçim sinus diye söyleniyoruz. Kabahat hepimizin..
Msehirlioglu sinisoidal akım çekmemekle bahsedilen güç faktörü ile
akımla gerilim arasındak faz farkından dolayı bahsedilen güç faktörü aynı isimle adlandırılan farklı şeyler değilmi ?
Tabii güç katsayısını düzeltmede(1'e yaklaştırmak) kullanılan Kondansatör grubları kademeli olarak devreye sokuluyor.Örneğin CosFi'yi tam 1 yapmak için küsüratlı bir kaondansatör gerekiyorsa bunu ekleyemiyor.Bir alt değeri ekliyor.Böylece Cosfi belki 0.9 gibi bir değerde kalıyor.Çünkü fazla kondansatör bağlasa bu defada Reaktif sayaç kondansatörün çektiği akımdan dolayı boşuna dönmüş olacak.
Bence otomatik Cosfi düzelten kademeli tip panonun yerine endüktif olan her alıcıya ayrı ayrı uygun değerde Kondansatör bağlanmalı.O alıcı devreye girdiğinde kondansatörle beraber girdiği için sorun olmayacaktır.Buradaki şart yüklerin sabit akımlı olmasıdır. Geriye değişken yüklerde çalışan motorlar kalıyorki bunuda nominal değer üzerinden hesaplamak gerekir.(Fakat pahalıya mal olur...)
Hazır aklıma gelmişken kademeli tip Kompanzasyon sistemi yerine ara değerleride verebilen bir servo sistem olabilirmi sizce? (Variable kondansatörleri hatırlarsınız-radyolardan) biraz büyük bir şey olur herhalde ;)
Büyük değerde variable kondansatör yapabiliyorsan neden olmasın.
Ancak Msehirlioglu ile yaptıgım bir tartışmada rezonansdan sözetmişti.
Rezonansa dikkat etmek gerek.
Bu arada Msehirlioğlu yok öyle soru sorup kaçmak, cevaplardan da görüleceği gibi henüz taşlar eğreti duruyor.
GÜÇ FAKTÖRÜ & GÜÇ KAT SAYISI
Arkadaşlar bunu anlatmaya onlarca sayfa yetmez, kısaca bildiklerim
Elektrik üreticileri Cos' un daima 1 olmasını isterler, sebebi
generatörlerin, transformatörlerin ve enerji nakil hatlarının yükleri
tesislerdeki toplam gerilim düşümleri ve kayıplar bu değer ufaldıkca artar ve de maliyet artar
Reaktif güç ve katsayısı
elektrik enerjisi genel olarak AC olarak üretilir ve dağıtılır
tüketicinin şebekeden çektiği AC , aktif ve reaktif akım olarak 2 bleşenden oluşur
aktif akımın meydana getirdiği güç aktif güç, tüketici tarafından faydalı hale getirilir
mesela motorlarda mekanik güce, ısı ve aydınlatma gücü vs
reaktif akımın meydana getirdiği güç ise faydalı güce çevrilemez
reaktif güç sadece AC ye has bir özellik olup elektrik tesislerinde istenmeyen bir şekilde tesir eder, üretim sistemini fuzili işgal edip yükler
her ne kadar reaktif güç faydalı güce çevrilemese bile bundan tamamen vaz geçilemez zira elektrodinamik prensibine göre çalışan makinelerin
çalışması için gerekli olan manyetik alan bu reaktif akım tarafından oluşur
endüksiyon prensibine göre çalışan makinelerde manyetik alanın oluşması için bir mıknatıslanma akımı lazımdır işte bu reaktif akımdır
onun için aktif akımın yanında reaktif akımda olmak zorundadır
mıknatıslanma akımı endüksiyon karakterli olup magnetik alanın oluşması
esnasında şebekeden çekilir ve ortadan kalkerken bu akım tekrar şebekeye iade edilir, bu sebeple reaktif güç üretici ve tüketici arasında sürekli olarak şebeke frekansının 2 katı bir değerde salınır
rezitif olan bütün yükler aktif güç çekerler
siz akü şarj aleti kullanıyor olsanız bile gerilim düşümü yaptığınız trafo var ise reaktif güce ihtiyacınız var demektir
gelelim reaktif gücün yok edilmesine (?)
not: reaktif akım üretici tarafından sağlanır
not: şebekeyi istediğiniz kadar kafasitif yükle besleye bilirsiniz
yeterki kapasitif saatiniz olmasın veya aktif harcamanın %20 sini geçmesin kesinlikle aktif saati etkilemez
reaktif gücü bizden saat koyarak aktif hercamanın %33 değerini aşmamasını isterler bunu önlemek için bizde şebekeye kapasite yükleyerek bu reaktif saatin dönmesini engelleriz tabi bu kademeli bir değerler olmak zorunda yoksa bu seferde kafasitif fazla kullanımına gireriz kullandığımız reaktif ve kapasitif birimini tutarı kadar ödemek zorunda kalırız
umarım anlatımım anlaşılır olmuştur
@sezgin şu anda bahsettiğin bir şekil uygulama yok veya ben bilmiyorum
genel olarak en ufaktan en büyüge dogru gidilen bir değer kullanılır
tabi bu değerler çekilen yüke göre tasarlanır
bu kapasite değerleri genelde xxkVAr şeklinde olur tipleri znPP dir
Hımm unuttuk yahu birde şu vardır ki önemlidir !
şebekenin harmonik kirlenmesi olayı buda başlı başına bir mevzudur
ve bu Cos Q la direkt ilgilidir
işte burda Sinewave denen aktif harmonik düzenleyiciler
(drv kompanzasyon)kullanılır
bu nedir 8O diyecek olursanız şebeke sinüsünün bozulması demektir
bir de monofaze kullanımlarda kullanım bölgenize saat sonrasına
kapasite ekliyerek bir miktar da olsa aktif sayacı düzenliyebilirsiniz !.. ?
hocam bu Cyi seri bağlarsak sadece bunda güç harcanır. diğer Rezistif yüklerin harcadığı güç azalmaz ki? daha önce bunalmış arkadaşa da sormuştum oda formüllen izah etmişti. fakat ben yine de inanmıyorum. Harcadığın elektrik sobasına ait güç aynen kulak gibi faturaya yansıyacaktır. ayrıca Cye ait güç ise faturada görünmez tabi. diye düşünüyorum.
doğru haklısın bende rezistif olmayan yükler den bahsetmiştim
omik yüklerde bir şey yapamazsın
kapasite şebekeye paralel olmalı araya birde kontaktör koyabilirsin sürekli durmaması için
Yükün rezistif değilse endüktiftir herhalde. kondansatör bunu rezistife doğru yaklaştırmaz mı? SEri olsa cosfiyi biraz düzeltmiş olurduk. Bu panolar seri galiba. Öyle sanıyorum. Fakat paralel C ne işe yarayacak anlayamıyorum? o zaman motor vb. nin etkisi nasıl yok olacak? Her halde tecrübe sonucu ortaya çıkan bir sonuç olsa gerek. Fakat bunun ilmi bir açıklaması olmalı. Bir de evde kullanacaksan zaten reaktif gücü zaten ölçmüyor sayaç.
ac de seri c , değerine göre r gibi çalışır.
paralelde ise kör gücün bize fazla gelmesini engeller diye biliyorum !.. ?
Merhaba.
Hocam endüktif yüklere gerilimi veriyorsun ama endüktif olduğu için akım voltaj ile aynı ANDA (diyelim) hareket etmiyor. Yani voltaj bir uçtan girip dierinden çıkıyor ama akım 90 derece arkadan geliyor.yani belli bir açı ile artıyor.( orjinal bi tanım oldu :lol: ) Kapasite ise saglamcı. Önce akım ver bi hele sonra gerilimi yükseltirim diyor. 90 derece önceden alıyor akımı voltaj 90 derece sonra geliyor. Peki niye kapasite %20 yeter. çünki saf endüktif yük yok. cosQ çok büyük değişim yapmıyor. Saf endüktif yük olsa aynı değerde saf kapasitif gerekebilirdi. Kapasiteyi paralel bağlıyoruz endüktif yükün önüne çünki kapasite akımı alıncaya kadar gerilime yükselme izni vermedi ya , yavaş yavaş verecek gerilimi endüktansa yani +90 topla -90 eşittir voltaj ile aynı fazda akım. Cos Q =1
Alıntı yapılan: "salim ALTIN"Merhaba.
....... Kapasiteyi paralel bağlıyoruz endüktif yükün önüne çünki kapasite akımı alıncaya kadar gerilime yükselme izni vermedi ya , yavaş yavaş verecek gerilimi endüktansa yani +90 topla -90 eşittir voltaj ile aynı fazda akım. Cos Q =1
Kapasitenin gerilimin yukselmesini etkileme sansi yok zaten sebekeye dogrudan parale bagli, o sadece sebekenin emrinde akim cekebilir.
Alıntı yapılan: "cozturk"
Yükün rezistif değilse endüktiftir herhalde. kondansatör bunu rezistife doğru yaklaştırmaz mı? SEri olsa cosfiyi biraz düzeltmiş olurduk. Bu panolar seri galiba. Öyle sanıyorum. Fakat paralel C ne işe yarayacak anlayamıyorum? o zaman motor vb. nin etkisi nasıl yok olacak? Her halde tecrübe sonucu ortaya çıkan bir sonuç olsa gerek. Fakat bunun ilmi bir açıklaması olmalı. Bir de evde kullanacaksan zaten reaktif gücü zaten ölçmüyor sayaç.
Normalde kapasiteler sebekeye paralel baglaniyor.
Yukun cok kararli ve degismeden sabit reaktif guc cekiyorsa istiyorsan kapasiteyi seri bagla seri kompanzasyon yap. Ama yukun voltaji degisecek. Zira seri kapasite ve yukun seri enduktansindaki toplam voltaj dusumu degisecek hatta tam kompanzasyonda sifir olacak.
Yukun butun akimi, seri kondansatorden de akacagindan kapasiteni gereksiz yere pahalilastirirsin.
Sistemi rezonansa getirirsen cok kotu.
Peki bir bilmece sorayim. Bu bilmece ardindan kafalardaki bazi sorular kalkacak.
Elektrik enerjisinin kilo watt saati 5 lira, kilo var saati de 5 lira.
Elektrik yukum sebekeden 1Kwatt ve 1Kvar (enduktif) guc cekiyor.
Sebekede aktif ve reaktif guc sayacim var.
Soru 1: Yukun 1 saatlik calismasi durumunda kac lira odememiz gerekir.
Soru 2: Tam kompanzasyon yapilmis olsaydi yukun 1 saatlik calismasi durumunda kac lira odememiz gerekir.
Not: Defter kitap serbesttir :D
Hocam, sorular çok kazık oldu,
hem akşam elektrikler kesikti çalışamadım :lol:
bide kondansatör bağlamak serbestmi ?
Kompanze etmezsen 10 lira ödersin (5lira aktif sayaçtan+5lira reaktif sayaçtan)
Kompanze edersen 5 lira ödersin(sadece aktif sayaç çalışır.)
Merhaba,
Bilmeceye cevabım sezgin05 ile aynı.
Genel durum için güç faktörü nedir sorusunun doğru cevabını Fırat_21 vermiş. PF = aktif güç/görünür güç. Akım ile gerilim arasındaki faz açısının cosinüsü dersek yanlış olur.Akım sinüs mü? Gerilim sinüs mü? diye sorarlar çünkü bu tanım ancak gerilimin ve akımın saf sinüs olduğu durumlar için geçerlidir.
Bir diğer tanım: (gerilimin sinüs olduğu durumlar için geçerlidir ve en çok bu kullanılır)
PF = ( Is1 / Is ) * cos a
Is1: Akımın 1.harmoniğinin(ana bileşen) rms değeri
Is: Akımın rms değeri
a : Is1 ile gerilim arasındaki faz açısı
Bu iki tanım da aslında aynı kapıya çıkar şimdi bunu görelim:
- Yükümü 50Hz sinüs gerilimle besliyorum ve aynı fazda sinüs akım çekiyor. Aktif güç = Vrms * Irms olacaktır.
- Yükümü 50Hz sinüs gerilimle besliyorum ve aynı fazda AC kare dalga akım çekiyor. Aktif güç = Vrms * Irms OLMAYACAKTIR.
Aktif güç = Vrms * I1rms olacaktır. ( I1: kare dalga akımın 1. harmoniğinin rms değeri ). Yanlış hatırlamıyorsam kare dalga için I1rms, Irms in 69% civarındadır. Görüldüğü gibi kare dalgada iş yapan kısım sadece 1. harmonik(ana bileşen). 3.5.7. ve daha yüksek değerli harmoniklerin aktif güce katkısı sıfırdır.
Kaliteli güç-metreler bu prensiple çalışır. Yapılarındaki DSP ünitesi voltaja ve akıma fast fourier transformu uygular, 1. harmonikleri tespit eder, bunlar arasındaki faz açısının cosinüsünü diğer değerler ile çarpar aktif güç çıkar. Bundan sonra diğer değerleri bulmak kolaydır.
Akü şarj ve doğrultucuya bağlı resistif yük sorununa gelirsek, her ikisi de reaktif güç çeker. Hem de az buz değildir çektikleri reaktif güç. Bunun besleme trafosu ile ilgisi yoktur. Besleme trafoları olmasa da reaktif güç çekerler.Tetikleme açısı arttıkça güç faktörü 0.4 mertebelerine kadar düşebilir. Buradan çıkaracağımız sonuç : ' Her gördüğün sakallı deden değildir :D ' Her elektrik sobası, ampul, şarj altındaki akü şebekeden sadece aktif güç çeker diyemeyiz. Şebekeye nasıl bağlandığı da önemlidir. Bunun gibi içerisinde sargı olan her şeye de indüktif yük gözü ile bakamayız. Mesela senkron makina, tamamen sargılardan mamül bir makina, içerisinde ancak pikofaradlar mertebesinde coupling kapasitansı vardır ancak aşırı uyarıldığı zaman kondansatör gibi davranır şebekeye VAR basar. Bu makinalarla hem işinizi görürsünüz hem de kompanzasyon yaparsınız hem de kademesiz kompanzasyon !( sezgin05 ayarlanabilir kond. istiyordu bakınız gerek yok. Gerçi kademesiz ayar için daha bir sürü yöntem var, işallah onlardan da bahsederiz.)
Kompanzasyonda bobinlere paralel bağlı kondansatörler kullanıyoruz. Sistemi basit olarak birbirlerine paralel bağlı R, L, C elemanları ile modelleyebiliriz. L ye ait indüktans wL değerindedir ve bu indüktif yüklerin menyetik alan oluşturmak için gösterdikleri dirençtir. C, kompanzasyon kapasitörleridir ve kapasitans 1/wC şeklindedir. R, çekilen aktif gücü modeler değeri yine R dir. Bu üç direncin birbirlerine paralel bağlı olduklarını tekrar hatırlatıyorum. Amacımız R yi yanlız bırakmak (aktif güç), wL ve 1/wC den kurtulmak. wL ve 1/wC nin paralel eşdeğer direnci :
wL / (1-w^2LC) olur.Görüleceği gibi (1-w^2LC) değerini sıfır yaparsam eşdeğer direnç sonsuz oluyor yani açık devre, yani sadece R kaldı!
Bunun için w^2LC = 1 yapmam gerekiyor. w = 2*pi*frekans yani sabit bir değer, L fabrikadaki devreye girip çıkan cihazlara göre değişir, yani kontrolümde değil ama C benim kontrolümde. Değişen L değerlerine göre uygun değerde C devreye sokup w^2LC = 1 şartını sürekli sağlamaya çalışıyorum. Tabi bu teoride böyle :D . Pratik uygulamalarda ise çok özel uygulamalar dışında PF = 1 yapmaktan kaçınılır, kaçınılması gerekir! Bir arkadaş istediğiniz kadar kapasitör bağlayın demiş, bu tehlikelidir. Güç fazörü kapasitife geçtiği zaman her an bir rezonans tehlikesi ile karşı karşıya kalınabilir. Tesiste istenmeyen aşırı akımlar meydana gelebilir, sigortalar atabilir, koruma röleleri açabilir. Buna sebep, kapasitif tarafa geçmiş tesisin ( kapasitör gibi davranır) şebekeyi besleyen trafonun indüktif reaktansı ile seri rezonans devresi oluşturmasıdır. Seri rezonans devresinin rezonans frekansında var olabilecek harmonikler bu istenmeyen durumlara sebep olabilir. Halbuki PF = 0.9 gibi tutulursa tesis sürekli bir miktar indüktif kalacak bu sayede rezonans mümkün olmayacaktır.
Rezonans olayının olmaması için bununla beraber şu noktalara da dikkat edilmelidir:
1- Motorların devreden çıkıp kondansatörlerin bir süre daha devrede kalması önlenmelidir.
2-Az kademeli komp. tercih edilmelidir.
3-Uk değeri(kısa devre yüzdesi) büyük olan trafolarda (kaçak akıları fazla olan) rezonans olaylarının etkileri büyük olur. Bu tip durumlarda projelendirme yaparken çok daha itinalı ve hatasız çalışmak gerekir.(hesaplar doğru olmalı, tesisdeki harmonik dağılım mutlaka ölçtürülmeli ve projede dikkate alınmalı). Kondansatörler trafoya mümkün olduğu kadar yakın ve kalın baralar ile bağlanmalı. Bir de elektrik kesilip gelince kondansatörler birden komple devreye girerse sonuç yine hiç hoş olmaz, bu gibi durumlarda kondansatörler manuel olarak teker teker devreye alınabilmeli.
Murat ŞEHİRLİOĞLU.
Konuya aradan giriyorum ama Cos 1 yapmaya çalışılır ama hiçbir zaman Cos 1 olarak hesaplama yapılmaz.Kullanılacak kondansatör kapasitesi çok büyüyeceğinden maliyeti artar genellikle Cos=0.95 için hesaplama yapılr.[/i][/u]
Alıntı yapılan: "msehirlioglu"Merhaba,
- Yükümü 50Hz sinüs gerilimle besliyorum ve aynı fazda AC kare dalga akım çekiyor. Aktif güç = Vrms * Irms OLMAYACAKTIR.
Aktif güç = Vrms * I1rms olacaktır. ( I1: kare dalga akımın 1. harmoniğinin rms değeri ). Yanlış hatırlamıyorsam kare dalga için I1rms, Irms in 69% civarındadır. Görüldüğü gibi kare dalgada iş yapan kısım sadece 1. harmonik(ana bileşen). 3.5.7. ve daha yüksek değerli harmoniklerin aktif güce katkısı sıfırdır.
Altını çizdiğim kısmı biraz daha açarmısın?
Alıntı yapılan: "ismshn"Konuya aradan giriyorum ama Cos 1 yapmaya çalışılır ama hiçbir zaman Cos 1 olarak hesaplama yapılmaz.Kullanılacak kondansatör kapasitesi çok büyüyeceğinden maliyeti artar genellikle Cos=0.95 için hesaplama yapılr.[/i][/u]
Masraf kısmı doğrudur. Örnek olarak komp. öncesi PF = 0.7 olan bir tesisi PF = 0.95 yapmak için 2a lira masraf yapıyorsak, PF = 1 yapmak için 3a lira masraf yapmamız gerekir.
Bunun dışında daha önce de söylediğim gibi işin ehli bir kişi hiçbir zaman PF = 1 yapmaya uğraşmaz, tehlikelidir çünkü bu bir sınır değerdir, her an kapasitife geçebilir ve yukarıda anlattığım durumlar oluşabilir. Bir miktar güvenlik aralığı koyarak PF = 0.95 dolaylarında yapılır.
Neden kapasitif yük tehlikeli olsunki. Akım gerilimden geri olunca ne kadar zararlı ise ileride oluncada o kadar zararlıdır.Biraz daha açıklı getirebilirsen sevinirim.
Kolay gelsin....
teknik olarak bu dediğin öyle gerektirir
lakin benim 1 hatta olsada üstüne çıksın dediğim anlarda olur
buda pratikte bazen öyle gerekirkiii patlama felan vız gelir
YG dahil her türlü kompanzasyonda bunu denerim 20 senedir
TIK TIKK TIKKKKK, bişii olmadı ( tabi olmayacak diye birşey yok)
Alıntı yapılan: "bunalmis"Alıntı yapılan: "msehirlioglu"Merhaba,
- Yükümü 50Hz sinüs gerilimle besliyorum ve aynı fazda AC kare dalga akım çekiyor. Aktif güç = Vrms * Irms OLMAYACAKTIR.
Aktif güç = Vrms * I1rms olacaktır. ( I1: kare dalga akımın 1. harmoniğinin rms değeri ). Yanlış hatırlamıyorsam kare dalga için I1rms, Irms in 69% civarındadır. Görüldüğü gibi kare dalgada iş yapan kısım sadece 1. harmonik(ana bileşen). 3.5.7. ve daha yüksek değerli harmoniklerin aktif güce katkısı sıfırdır.
Altını çizdiğim kısmı biraz daha açarmısın?
Fourier teorisine göre her peryodik dalga çeşitli frekenslarda, çeşitli fazlarda ve çeşitli genliklerde sinüslerden oluşur. Buna dalganın fourier açılımı denir. Bu açılımda dalganın bileşenleri görülür. İlk bileşen DC bileşendir, sonra 1.2.3.4.5.6..... harmonik diye gider.1. harmonik ana frekans bileşenidir. Eğer peryodik dalganın frekansı f ise, 1. harmonik f frekansında sinüs dalgasıdır. 2. harmonik 2f frekansında sin. dalgasıdır, 3. harmonik 3f, sonra 4f, 5f, 6f diye gider.
Akımımız + ve - alternanslarda eşit dalga genişliklerine ve eşit genliklere sahip 50Hz AC kare dalgaydı. Bu tip dalgalara çeyrek simetrik denir ve çift numaralı harmonikleri yoktur. Yani harmonikler 1.3.5.7.9... diye gider, dolayısı ile frekanslar da f, 3f, 5f, 7f, 9f,.....Dalganın DC bileşeni sıfır. 1. harmonik 50Hz frekansında sinüs yani ana bileşen, işte sadece bu bileşen aktif güç yaratır. 3. harmoniğe bakarsak 150Hz frekansında sinüsdür. Aktif güç sıfırdır, ve bundan sonraki harmoniklerde de aktif güç sıfırdır. Bir kağıda 50Hz sinüs çizin bu voltaj olsun, sonra altına aynı fazda(kolaylık olsun diye) 150Hz sinüs çizin bu da akım olsun. Şimdi akım ve voltajı çarpıp pir peryotta integral alalım, sonuç sıfır çıkacaktır. Aynı durum 5.7.9....... için de geçerlidir.
sinüs çizin
Alıntı yapılan: "sezgin05"Neden kapasitif yük tehlikeli olsunki. Akım gerilimden geri olunca ne kadar zararlı ise ileride oluncada o kadar zararlıdır.Biraz daha açıklı getirebilirsen sevinirim.
Kolay gelsin....
Merhaba,
Seri rezonans durumunun nasıl oluşabileceğini yazmıştım uzun yazımda, seri rezonansda neler oluyor buna bakalım:
seri bağlı kapasitör ve indüktör ( besleme trafosunun reaktansı ) rezonans durumunda toplamda çok küçük bir direnç gösterir. Toplam voltajları yine sıfıra yakın, rezonans anında da akım normalin 6-7 kat üstüne çıkabilir.
Bu durum ancak bir kapasitör ile bir indüktörün seri bağlanmasında oluşur. Güç faktörü bir miktar indüktif olacak şekilde tutulursa iki indüktansı seri bağlamış gibi oluruz ve rezonans olmaz.
Alıntı yapılan: "aster"teknik olarak bu dediğin öyle gerektirir
lakin benim 1 hatta olsada üstüne çıksın dediğim anlarda olur
buda pratikte bazen öyle gerekirkiii patlama felan vız gelir
YG dahil her türlü kompanzasyonda bunu denerim 20 senedir
TIK TIKK TIKKKKK, bişii olmadı ( tabi olmayacak diye birşey yok)
Merhaba,
Pratikte, teoriye aykırı birşey yaparsanız sonuçları artık vız mı gelir tırıs mı gider onu o zaman görürsünüz.Kısa süreler için kapasitife geçilebilir tamam zaten yazımda özel durumlar diye belirtmişim. Bunu ben de yapıyorum, ama uzun süreli durumlarda mutlaka problem çıkar. Bu sigorta niye ikide bir atıyor diye sigortaya odun sıkıştıranları da gördüm.
Velhasıl, teorik ile pratik aynı şeylerdir hocam, hem de öyle bir aynıdır ki şaşar kalırsınız. İyi bir teorisyen pratikte olabilecek herşeyi kestirebilir. Nasıl iyi bir teorisyen olunur derseniz, önce sağlam pratik bilmek lazım derim. :D
Birşey soracağım neden kapasitife geçme gerekliliği oluyor?
Tekrar bir bilmece ile katılmak istiyorum.
101.32H lik bir bobin şebekeye bağlandığında şebekeden sadece 7mA akım çeker ve bu şiddetteki akım bir ledi doğru düzgün yakmaz bile.
Şebekeye bağlı bu bobine 100nF gibi küçük bir kondansatörü seri bağlarsam geçecek akım azalırmı?
50hziçin Seri rez. devresi elde edildiğinden maks akım geçer sigorta atar gibi görünüyor.
fakat bu bobinin kesin bir direnci vardır.
ayrıca 7mA ile günümüzdeki ledler gayet güzel yanar. 10-20mA ile yanan ledler 10 sene kadar önce idi. 5mA bile yetiyor.
Alıntı yapılan: "msehirlioglu"Birşey soracağım neden kapasitife geçme gerekliliği oluyor?
Alıntı yapılan: "aster"reaktif gücü bizden saat koyarak aktif hercamanın %33 değerini aşmamasını isterler bunu önlemek için bizde şebekeye kapasite yükleyerek bu reaktif saatin aşırı dönmesini engelleriz tabi bu kademeli bir değerler olmak zorunda yoksa bu seferde kafasitif fazla kullanımına gireriz
sürekli değil sadece gerekli olduğu zaman gerektiği kadar
bu ayarlar kullanım şekline göre çok hassa olabilen değerlerdir !..?
pratik tecrübe deneyimlerime her zaman güvenmişimdir
onlar hiç bir şekilde kolaylıkla öğrenilecek şeyler değil çünkü
BUNALMIŞ'ın sorusuna cevap olarak: Akım dahada azalır diye düşünüyorum.Çünkü empedans + reaktans olur ve toplam direnç artar.
bende sabiha gökçen havaalanı yetkililerinde duyduğum ve gördüğüm bir durumu anlatayım.Bilindiği üzere bu havaalanı çok faal olarak kullanılmıyor fakat oradaki bazı sistemleri 24 saat aykta tutabilmek için elektrik motorunun (senkron motor)şaftına bağlı bir dizel motor ve altarnatör bulunmakta ve normal şebeke elektriği varken elektrik motoru bu altarnatörü çalıştırmakta ve elde edilen elektrik ups olarak kullanılmakta şebeke kesildiğinde sistem üzerinde bulunan volanın ataleti ile altarnatör bir süre daha dönmeye devam ederken dizel motor devreye girerek elektriğin devamlılığını sağlıyor.durum böyle olunca bilindiği üzere senkron makina kapasitif bir yük olarak çalıştığından şebekenin kosinüs F sini yükseltiyor tedaş yetkilileri bu durumdan rahatsızlar ve sırf bunları önlemek için tedaş şebekesine bir oda büyüklüğünde endüktif yükler bağlanarak bu durum dengelenmeye çalışılıyor tabi buda ekstra olarak bir elektrik harcanmasına sebep oluyor. Şimdi sorum şu tedaş niye böyle bir şeyden rahatsızlık duyuyor aksine bana göre bu kapasitif durum onların yararına olduğunu düşünüyorum hepimiz evlerimizde endüktif yükler kullanıyoruz ama kimse bunu kompanze etmeye çalışmıyor aksine aktif sayaçlar az yazsın diye klasik balastlı flouresant aydınlatma kullanıyoruz durum böyle olunca şebeke devamlı surette endüktif yükte çalışıyor ve bunu çok azda olsa düzeltmeye çalışan bir kurumdan niye rahatsız olurlar :?:
Empedans ile reaktans arasindaki fark ne peki ?
Arkadaşlar 100nF 'tı doğrudan şebekeye bağlasak 7mA gibi bir maks akım karşımıza çıkıyor. Buna 101H seri bağlasak bana bu akım hiç değişmez gibi geliyor. hatta azalır. bobin ideal olmadığından.
Mesela 400H ye seri bağlanan 1pF ın rezonans frekansı 8kHz civarındadır. Fakat bu devreyi 8kHzlik oscye bağlasak tık çıkmaz. kıpırdamaz bile.
220v 50 hz sanırım 7 ma denildiğine göre
z=karekök( | xl - xc | ) buradan çıkacak sonucun akım değerini ölçemedim :lol:
Selam arkadaşlar.
Konunun tamamını okuyamadım ama nacizane bilgimi sizinle paylaşmak isterim.
Elektronik balast konusunda çalışmalar yapıyorum.
Standart devrelerde cosfi yaklaşık 0.6 .. 0.7 civarında.
eğer şebekeden çekeceğiniz yük çok yüksek değilse 40-50W civarından bahsediyorum.
bu işi yapan entegreler var.
örneğin MC34262 yi incelemenizi öneririm,
Aklıma ne zamandır takılan bir soruyu sizlerle paylaşmak istiyorum:
Faz farkı olan bir devrede ( akım ileri yada geri de olsun) triyakla yük sürerken triyakın tutma akımı nasıl etkilenir. Devre için örnekleme alacaksak akımımı yoksa gerilimimi referans kabul etmek doğru olur?Yada sıfır geçiş denilen noktaları gerilimdenmi yoksa akımdanmı almak doğrudur?Veya kapasitif ve endüktif yüklerde kullanılan özel bir triyak türü varmıdır?
Paylaşan herkese kolay gelsin....
Akımla gerilim arasında faz farkının olduğu durumlarda tristörün (triac)devreden çıkacağı ana, akıma bakarak karar verebiliriz. Akım nezaman tutma akımının altına indi tristor o zaman kesime gidecektir. Şebeke voltajının yönüne bakmak aldatıcı olur. Zira faz farkından dolayı, tristör uçlarındaki voltaj, şebeke voltajından kayık olacaktır.
İllede voltaja bakarak kesim anı kestirmek gerekiyorsa tristör uçlarındaki voltaja bakmak gerekir.