Aşağıdaki resimde, PWM sinyalinden filtrelenerek elde edilmiş 0-10V DC ile Yüksek akımlı darlington transistör sürülerek B1 ile görülen akü şarj ediliyor. Normal şartlarda devre düzgün şekilde çalışıyor. Ancak BC547 belirsiz zamanlarda bozuluyor. Sahada kullanımda olduğu için bozulma anını tam olarak yakalamak mümkün olmuyor. Arıza esnasında bozulan başka bir malzeme yok.
(https://i.ibb.co/2Y99FG3/AkuSarj.jpg) (https://ibb.co/2Y99FG3)
*Sürme sinyali ana kaynaktan izole olarak MCU tarafından üretiliyor. Set edilen akıma göre otomatik olarak ayarlanıyor.
* Ana kaynak olan 24V DC gerilim, 3Faz tarfo çıkışının köprü diyotla doğrultulması ile elde ediliyor. DC deki ripple oranı %5 civarında.
Bu soruna yol açması muhtemel açık kapılar ne olabilir?
Muhtemelen BC547 nin Akımı yetmiyor.
Bozuluyor derken neresi bozuluyor? Kisa devre mi oluyor acik devre mi oluyor? BE mi gidiyor CE mi gidiyor?
bc547 zayıf bir transistor ve mje40 ile arasına 220 ohm direnç koy. Devren hiçbir zarara uğramadan çalışıcaktır. Her ne kadar mje40 asıl akımını kollektor-emiter arasından akıtsada base-emiter arasından yol verdiğin sürece hatırı sayılır akım çeker buda bc547 yi uygun bir dirençle korumazsan bozar.
100nF yi kaldirip BE aralarina direnc eklemen gerekir. Transistor kazanclarin zaten cok yuksek. Bu devreye kuvvetle ihtimal dokunsan sarja basliyordur. ;D
Bana kalırsa tasarımdan kaynaklanan beyz emiter voltajının yüksek olması transistörlerin bozulmasına sebep oluyor.Ayrıca Q3 beyz akımının yüsek olmasıda bozar.Beyze direnç atıp engel olabilirsin.
Bozulma şekli genelde CE arası standart olmayan bir iç dirençte kısadevre oluyor. Evet 547 her ne kadar zayıf bir tr olsada 100ma akım verilmiş datasheetinde. Benim devrede darlington zaten 50-100mA arası bir base akımı ile çalışıyor. MJE340 da 5mA civarı bir akımla sürülüyor. Bc547 ye giren base akımı 1-2mA civarında. Zaten 1K base direncinin MCU tarafında en fazla 3V civarında bir voltaj görüyorum.
Bu doğrultuda akımdan olması bana biraz uzak görünüyor.
Ben baz emiter voltajının yüksek olduğundan dolayı bozulduğunu düşünüyorum.npn bir transistörün bu şekil kullanılması sorun oluşturuyor.
VEBO Emitter-Base Voltage : 547 max 6 volt olmalı.tasarımda bu voltajın aşılma olasılığı yüksek.
Transistörde yükler ne tarafa konuyordu? Hatırlayamıyorum...
100nF koymadaki amacım olası osilasyona engel olmaktı. Enteresan bir konu, bozulmalar sonrasında 547 yi kaldırdım. 1K ile MJE 340 ı direk sürünce sistem yine çalışıyor ancak MJE de aşırı derecede osilasyon oluşuyor.
547 için VBE 6V aşma ihtimali pek mümkün değil. Tr ler iletime girdiğinde VBE si diyot voltajı seviyesinde kalıyor. Pwm tarafından 10V bile uygulasam aradaki direnç üzerinde kalan voltajı dolayı base tarafında 1V civarında sabit kalıyor.
Hocam yapı bu şekilde olmasın?
(https://i.ibb.co/6FjYvNb/AkuSarj.jpg) (https://ibb.co/6FjYvNb)
Alıntı yapılan: mehmet - 01 Şubat 2019, 22:18:40Transistörde yükler ne tarafa konuyordu? Hatırlayamıyorum...
Yükü collector ucuna bağlarsın NPN tranzistörde
@SB7 hayır yanlışlık yok. Çizdiğim şekilde sistem.
Yukarıda 547 nin base akımı olarak 1-2ma hatalı yazılmış. 0.1ma civarı aslen. MJE yi direk 1K ile sürdüğümde base akımı 0.5mA oluyor, max akıma karşılık.
Alıntı yapılan: mesut24 - 02 Şubat 2019, 20:39:03Yükü collector ucuna bağlarsın NPN tranzistörde
Eğer giriş gerilimine bağlı kalmak istemiyorsan , anahtarlama elemanı olarak kullanacaksan kolletöre yükü bağlamak en basit yoldur. NPN veya PNP fark etmez.
Transistörleri , kollektörü , emetörü ve bazı (ortak) şase olarak kullanırız.
Şemada farklı bir yöntem için farklı iki kaynak kullanılmış.
Yük akımı (akü gerilimi) arttıkça kontrol geriliminin şasesi değişir.
Ortak gnd ile 10V ile 24V luk aküye akım akmazdı zaten.
Ben şemayı beğenmedim ama :du: sounuda bulamadım.
Kolay gelsin.
C1 kondansatörü nedeniyle BC547 kapasitif bir yük sürüyor, zamanla yıpratıp bozuyor olabilir.
Peki BC547 nin Vcb gerilimi en az ne kadar olabilir?
Baz ucundan negatif yönde gecen akım ne yapabilir?
Ek:
Kontrol gerilimi 2.25V dan sonra BC547 baz ucunu
kontrol ediniz.
Alıntı yapılan: mehmet - 03 Şubat 2019, 19:35:52Kontrol gerilimi 2.25V dan sonra BC547 baz ucunu
kontrol ediniz.
Kontrol geriliminin empedansını bilmiyoruz. Umarım pwm ile sağlanan gerilim için R C kullanılmıştır.
2,25V ve altında transistörler iletime geçemez.
İşin garibi 3V ila 10V arasında yük akımı ne kadar değişir , ısı farkında ne olur belli değil.
Şönt direncin üst ucundan değer okuyup döngü sağlansa olur.
Ayarlı akım kaynağı yapılabilir.
Bence sorun , kaynağın voltajının akü voltajından düşük olduğu (akü doluyken) anlarda oluyor. Dalgalı gerilim yeterli akımı veremezse , kontrol voltajı 547 nin BE sini diyot olarak kullanır. (Hatta belki BC arasından akım akar)
İşte bc547 bozuldu bile. :)
Soru:
Kontrol gerilimi şeması nasıl.
Güç devresinde üç faz için , yıldız bağlı 3x24Vac ile 3 diyot ile doğrultulmuş diyebilirmiyiz.
MCU tarafından üretilen PWM, RCler ile filtrelenip LM2904'opampa giriyor. Kontrol gerilimi LM2904 OpAmp çıkışından 100R + 100n RC ile alınıyor. 100n Uçları kontrol gerilimi olup buradan da çizimdeki gibi 1K ile 547'nin base'ine geliyor.
24V DC Kaynak, 3x20VAC sekonder voltajını 3fazlı köprü (B6 bağlı 6 diyot) ile doğrultulması ile elde ediliyor ve yükte 26V seviyesinde. Hiçbir durumda şarjlı akü voltajının altına inmiyor.
Kontrol voltajı 1.4V civarında iken aküye akım akmaya başlıyor, yani transistörler iletime giriyor. Kontrol voltajı yaklaşık 2.5 - 2.8V seviyesinde iken ana devrede max. akıma ulaşılıyor. Bu noktadan sonra regüle devresi zaten kontrol voltajını daha fazla arttırmıyor. Şönt üzerinden okunan gerilim ile devreden geçen akım sabit tutuluyor.
Sistem güzel.
Kontrol voltajı güzel , şönt dirençten değer okumak güzel , 3 faz tam dalga doğrultmaç güzel.
3 volttan yukarı değişen bir şey olmayacağını tahmin ediyordum. Doğruymuş. Min. voltaj biraz düşük geldi , güç transistörünü incelemem lazım.
Akü voltajı tam dolu 28V değil mi , kaynağın tepe gerilimi 28V ve 1volttan fazla dalgacık gerilimi varsa Vakü > Vkaynak olmaz mı?
Sorunu tam tespit edene kadar bc337 gibi biraz güçlü model transistör denesek olmaz mı?
BC547 nin emiterini yanındaki transistörün beyzine
1k belki 100ohm a kadar bir direnç ile ver.
Tahminim bc547 doyumda çalışmadığı zaman,
Vce gerilimi ve yanındaki transistöre sağladığı akım çarpımı yani
üzerinde harcanan güç, transistörün limitini aşıyor, bozuluyor.
Yükü Emitere alıp girişten 10V sinyal verilse dahi
çıkışta akü tam dolu olsa bile şarj akımı basılamasın
şeklinde otomatik bir sistem kurdun sanırım?
Aşırı yüksek akım kazançlı bir devre,
anlık kararsız durumlara engel olmaya yardımcı olmak için BE aralarına uygun direnç atmalısın.
547'nin bozulması muhtemelen akımın ilk sürüldüğü anda oluyordur.
Ana akım Q3 den geçiyor olsa da
ilk anda
darlington zinciri ana akımı toparlayasıya kadar
BC547'nin CE arasından, kendisini şoka sebep olacak bir değerde akımı akıtıyordur
bu da bozulmasına sebep olur,
C1 bu bozulmaya şöyle yardımcı olur
İlk anda Q2 transistörü devre dışı kalır
ana akım yolu ilk anda Q1 (CE), C1, Q3 (BE) üzerindendir .
Bu ani tepe akımı, Q3 daha güçlü eleman olduğundan buna zarar vermez, Q1'i bozabilir.
24v besleme - 12v aku gerilimi 12v eder.
Giristeki arizalandigini soyledigin transistor iletime gectiginde akimi sinirlayan ogeler sadece takip eden transistorlerin Vbe degerleri toplami. Seri direnclerin fazla onemi yok cok kucukler cunku.
Bu durumda ornegin Hfe=80 alirsak Giris gerilimi artip 1K icinden 5mA aktigi durumda kollektorden 400mA akacak demektir. 12v dan Vbe degerleri toplamini cikartirsak (2v olsa) 10v 400mA demektir. Bu da 4w eder. Transistoru bozmaya yeter.
Ancak transistor max 100mA oldugundan 10*0.1 1w eder. Bu deger bile transistoru bozmaya yeter.
Devre kotu tasarlanmis. R1 direncini beyze baglamak yerine emetore baglamak iyilesme saglayacaktir.
Alıntı yapılan: z - 04 Şubat 2019, 11:03:3724v besleme - 12v aku gerilimi 12v eder.
Giristeki arizalandigini soyledigin transistor iletime gectiginde akimi sinirlayan ogeler sadece takip eden transistorlerin Vbe degerleri toplami. Seri direnclerin fazla onemi yok cok kucukler cunku.
Bu durumda ornegin Hfe=80 alirsak Giris gerilimi artip 1K icinden 5mA aktigi durumda kollektorden 400mA akacak demektir. 12v dan Vbe degerleri toplamini cikartirsak (2v olsa) 10v 400mA demektir. Bu da 4w eder. Transistoru bozmaya yeter.
Ancak transistor max 100mA oldugundan 10*0.1 1w eder. Bu deger bile transistoru bozmaya yeter.
Devre kotu tasarlanmis. R1 direncini beyze baglamak yerine emetore baglamak iyilesme saglayacaktir.
Ayrıca bu iyileştirmeler dışında Darlington güç trasistörüne paralel bir (24V Beslemenin PCB tarafına) 10 20 100 µF kapasitör koymanız gerek.
Yüksek akım şarjlarda Sistemin enerjisini anahtarlamaya kalktığınızda besleme hattı üzerinden gelen indüktif enerji yüksek voltaj üretimine sebep olur. Buda 547 nin limit gerilimini aştığından bozulmasına sebep olur. Enerjiyi emecek kapasitörle bertaraf etmek gerekir.
arkadaşların yazdığı gibi 548 n transistör beysi ekside olması gerekir