Arkadaşlar osiloskop ile güvenli ölçüm (https://www.youtube.com/watch?v=LJ9CO5ViKPI) için ne gibi tedbirler (https://www.youtube.com/watch?v=xaELqAo4kkQ) almak gerekir?
Osiloskobun zayıf halkasının dişli siyah kablo olduğunu ve yerin toprağına bağlı olduğu anlatılıyor.
Sonra iki tane ölçüm çubuğunun ("probe") topraklarının aynı yere bağlanmasına dikkat edin deniliyor.
Diyelim ki ikinci kanalda bir işareti toprağa göre değil de, devrenin farklı bir düğümüne göre görmek istiyoruz.
Bu durumda 5 - 10 V iki toprak arasında fark olsa bir sorun olur mu?
Çözüm olarak fark ölçüm çubuğu ("diferansiyel prob") ve yalıtım trafosu önermişler.
Buradan çıkan sonuç bu ek donanımlar olmadan sadece pilli devrelerde mi ölçüm yapabiliriz?
Kullandığımız devrenin 12 volta kadar trafolu ya da anahtarlamalı ama şebeke gerilimine bağlı bir güç kaynağından beslendiğini düşünelim.
Bu durumda da bahsedilen tedbirleri almak gerekir mi?
Yoksa bu öneriler anahtarlamalı ("SPMS") güç kaynağı tasarımı yapan ya da nispeten yüksek gerilim ile çalışmak durumunda olanlar için midir?
unit ut83C model DMM + SCOP cihaz alacaksın 750 volta kadar kafan rahat kullanacaksın ben aldım memnun kaldım. geri kalan teferruata hiç gerek yok.
(https://elektronik.vercel.app/resim/elektrik1.png)
Konuyu anlamak için en başa sarıp, öncelikle elektriğin güç istasyonundan evlere nasıl taşındığına bakalım.
Elektrik kaynağından direklerle taşınıyor.
Elektrik, içerisinde bir trafo bulunan ara bir güç istasyonuna geliyor. ve Burada orta gerilimden düşük gerilime çevriliyor. Düşük gerilim derken 230 voltu kast ediyoruz.
ΔY diziliminde bir trafo var. Yıldızın ortası topraklanıyor. Trafonun girişinde üç faz var.
Trafonun çıkışında her canlı uç ("faz") tüketicilere evlere ulaştırılıyor. Dönüş yolunu ise ("nötr") hattı oluşturuyor. Dönüş yolu ara istasyondaki bir toprağa bağlanıyor.
Müşteri tarafında ise bir mıh ("kazık") daha var. Buna toprak hattı deniliyor.
İki farklı toprak noktası arasında göreceli olarak düşük düzeyde tam direnç ("impedance") var.
Dönüş yolu, toprağa göre farklı gerilimde olabiliyor. Gerilimleri yakın olsa da hiç bir zaman aynı gerilimde olmuyor.
Bu sistem Avrupa'da kullanılıyor ve TT olarak isimlendiriliyor.
Avrupa'nın bazı bölgelerinde TN-C veya TN-CS sistemi kullanılıyor. Bu durumda dönüş yolu ("nötr") toprağa bağlanıyor,
Bu durumda dönüş yolu ile toprağın gerilimi birbirine eşit oluyor.
Öncelikle osiloskoba bakalım.
(https://elektronik.vercel.app/resim/elektrik2.png)
Aslında bu ölçüm çubuğunun yanındaki dişli toprak bağlantısına kazık denilebilir.
Çünkü direkt toprak bağlantısına, kazığa bağlanıyor.
Benzer şekilde kanal girişlerinin üzerindeki yuvarlak metal kısımlar da toprağa bağlıdır.
(https://elektronik.vercel.app/resim/elektrik3.png)
Asıl sıkıntı dönüş hattı ("nötr") ile toprak birbirine bağlı olduğu durumda ortaya çıkıyor.
Şimdi düşünün ki kazığı 1 numaralı yere canlı uca bağlarsak ne olur?
Bu durumda rakamlarla göstermeye çalıştığımız gibi 2 numaralı ölçüm kolu, osiloskop üzerinden geçen akım şebeke toprağına akacak.
Oradan 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 yolunu izleyerek toprağa gelecek.
Böylece 1 numaralı uçla 8 numaralı ucu kısa devre yapmış olduk.
Multimetre osiloskop karşılaştırmasında, multimetrenin iç devresi küçük dünyasında şebekeden bağımsız çalıştığı için istediğiniz ölçümü yapabilirsiniz.
Osiloskopta ise kazık şebekenin toprak hattına bağlanıyor.
Anahtarlamalı güç kaynağı tasarımı, arıza giderme gibi işlemlerde osiloskop kullanılacaksa fark ölçüm çubuğu ("diferansiyel prob") ya da yalıtım trafosu kullanılması öneriliyor.
Başka bir arkadaşın başından geçen olay (https://www.picproje.org/index.php/topic,82392.0.html) bu öneriyi teyit ediyor.
Kontrol kalemi yoktu.
Prizde multimetrenin AC kademesinde ölçümler yaptım.
AC 227 volt gösteriyor. Diğer ölçüm 0.54 V gösteriyor.
Üçüncü ölçüm ise 74.5 V olarak okudum.
Acaba yük kullanılmadığı için mi böyle bir sonuç veriyor?
Bu ölçümlerden toprak ile dönüş ("nötr") hattının bağlı olup olmadığı anlaşılabilir mi?
Güç kaynağı olarak kullandığım 12 volt DC dönüştürücüde sadece iki fiş girişi var. Toprak yok.
220 giriş 220v cikis trafo kullanın daha guvenlisi yoktur.