Coktandir bilmece sormuyoruz.
C degerinde iki es kondansatorumuz var.
Bu kondansatorlerden birisine sadece 1 elektron kadar yukleme yapildiginda kapasitor voltajinin 1 piko volt oldugunu biliyoruz.
Bilmecemize gelirsek;
Diger es kapasitedeki kondansatorumuzun tamamen bos oldugunu biliyoruz. Biraz once 1 piko volt oldugunu bildigimiz kapasitorun uclarina bu bos kapasitoru paralel bagliyor ve ardindan kapasitorlerin baglantisini ayiriyoruz.
Her bir kapasitorde kac volt olusur?
Biri 0v, öbürü 1pv olur, hangisi olayı %50 ihtimale kalır
1. Kapasitede 1 Elektron olduğundan ve 2. kapasite de boş olduğundan kısa devre gibi davranacak.[/size][/font]
Bu sayede 1 Elektron, enerji dönüşümüne maruz kalıp yok olur.[/font]
1. Kapasitede 2 Elektron olsaydı 2. kapasiteyi bağladığımız anda Elektronları paylaşacaklardır.
Cevap veriyorum.. Her iki Kapasitede voltaj sıfır olur.
Alıntı yapılan: yesilu - 22 Kasım 2017, 13:06:43
Biri 0v, öbürü 1pv olur, hangisi olayı %50 ihtimale kalır
Aha analog durum yok mu yani. Quantum mu girdi isin icine? Birisinde 1 pv digerinde 0v yada digerine 1pf digerinde 0v.
Yoksa her ikisi de sifir volt mu? Her ikisinde de 1 pv olabilir mi?
Yoksa 1 ve 0 arasinda gri renkler mi var?
----------------------
Her iki kapasitor de paralel baglandiginda 1 elektron yuku buna karsilik 2C kapasitesi sozkonusudur.
Bu durumda voltajimiz 1pV dan 0.5 pV'da duser. (Mi acaba?)
Peki kapasitorlerin baglantisini gerisin geri koparttigimizda nasil olurda gerilim kapasitorlerden birisinde 1pV'a sicrar digerinde 0 va duser?
Enerjinin korunumundan yola cikacak varmi?
Aydinlanmak istiyoruz.
Bi adamın kedisi vardı hem ölü hem diri, benim newtonian mantığıma göre o elektron herhangi bir anda o kapasitörlerin birisinde olabilir, kuantum fiziği ne der bu konusa bilmem ama tahminimce 4 ihtimal beraber doğrudur der (1.de, 2.de, ikisinde birden, hiçbirinde)
Kapasitörleri ayırmadığımızı farzetsek, o kapasitörlerin ikisinde de 0-1pv arası değişken bir gerilim olur (toplamları 1pv). Ayırdığımızda biri 0 öbürü 1 olur diyorum, kuantuma kafa tutuyorum...
Sakin bildigimden yazdigimi sanmayin. Karisik bir durum ve bilmece babinda konu actim.
Simdi iki kapasitoru bir telle bagladigimizda hala ortamda 1 elektron var. Baglanti kablosunu iki kapasitorden birden ayirirken yani her iki ucunu da ayni anda kapasitorlerden ayirdigimizda bu elektronun baglanti kablosunda hapsolma durumu da var.
Bu da bir belirsizliktir.
--------------------------
Ote yandan 1 elektron yuklu kapasitore bos bir kapasitor baglandiginda jokeras gibi ben de elektronun bos kapasitore gecmesini beklerim. Sonucta elektron yuksek potansiyelden dusuk potansiyele gecmek ister. Fakat kablo ile iki kapastor baglandigi anda potansiyel farki kalkar. O zaman da belirsizlik olmaz. Elektron niye diger kapasitore gitsin ki? Ama kablo parcasi kapasitorleri baglamak uzere yaklastirilirken 3. bir kapasite isin icine giriyor. Bu da belirsizligi kuvvetlendiriyor.
Sonucta mikro boyutlara inince kuantum isin icine giriyor gibi gorunuyor.
Duzgun cevap bulmak icin merakli fizikciler lazim.
Fakat elektronu 2ye bolemedigimiz kesin gibi.
Elektron ikiye tam olarak eşit bölünür mü bilmem ama elektron bölünebilirliği üzerine çalışmalar vardır.Yani elektrondan daha küçük parçacıklar var.Belkide onlardan diğer kondansatöre atlama oluyor.Ama boyut ölçü aletlerinin ihmal sınırları dışında olduğundan görülemiyor.Belkide solda 0.78 elektron sağda 0.22 var gibi .
Elektron eşitlenmesi olmadığından devamlı akış olmazmı.1 den 2 ye geçse bu seferde 1 e geçmek isteyecek tekrar bu döngü gibi olmazmı.Bunu keşke ilk ben düşünüp okulda hocama sorabilseydim.Çok güzel bir bilmece.
Cevabım:
İdeal ortamda 2 kapasitörde de 1 piko volt(1 elektron kaynaklı) ölçülür.
Gercekte, o bitanecik elektron başka enerji formuna (ısıya) dönüşeceğinden her 2 kapasitörde de 0 piko volt ölçülür.
Edit: Doğruysa, gofretimi nereden alabilirim?
Bir tane elekron fazlalığı kandansatör için anlamı sıfırdır.
Nedeni herhangi büyüklükte bir kondansatörde bir plakada bir elektron fazlası var diyelim , peki kondansatörü kısa devre ettik diyelim elektron nereye gidecek ?
Yukarı plakaya mı ? aşağı plakaya mı gidecek ?
Ayrıca ha iki kondansatörü bağlamışız, ha iki katı büyüklükte tek kondansatör kullanmışız farketmez.
Bence paralel baglandiginda kapasite 2 katina cikacagindan bu iki kapasite arasinda elektron surekli gezer durur.
Siz ayirdiginiz anda hangi kapasitede kaldiysa onda bulunur:)
Şimdi birşey merak ettim.Elektron ısıya nasıl dönüşür.Parçalanırmı yoksa başka birşeymi var.
Her iki kondansatörü kablo ile değil de plaka ayaklarını birbirine değdirerek kısa devre ederiz. Böylece 3. depo ortadan kalkar.
Bir pinpon topu ve iki bardağımız olsun. Topu bardağın birisine koyup diğer bardağı da ağız ağıza gelecek şekilde diğer bardağın
üzerine kapatalım. İki bardağı yan yatırdığımızda top bir bardaktan diğer bardağa kolayca geçebilir. Ayırdığımızda top hangisinde
kalır..
Kimyasal bileşikler, tek elektronu ortaklaşa kullanabiliyorlardı.
Bende elektronun iki kapasite arasında gezip duracağını düşünüyorum.
Fakat bu gezinme, belli bir enerji kaybına sebep olmayacak mı?
Yüksek enerjili ve düşük enerjili elektronların varlığını reddedersek, her şey idealse elektron bulunduğu kapasitörde kalır gezinmez. Elektronu para birimi gibi düşünmemek lazım. Yüksek enerjili elektronlar olabileceğini düşünürsek, bir arkadaşını daha ayartıp yarı yarıya bölüşebilirler. Benim tahminim bu yönde.
Bu bilmecede bahsedilen kapasitör "ideal kapasitör", hatta herşey ideal.yoksa bilmece anlamsız olur.
Elektron altparçacıklardan oluşur ama kapasitör içinde durduk yere bölünmez, cern de etmediklerini bırakmadılar, yine bölemediler. Ayrıca kendisi yokolup ısı veya başka bir enerjiye dönüşmez, potansiyel farkı nedeniyle kazandığı hareket enerjisi ısıya dönüşür, bir direncin bi ucundan zilyon tane elektron göndersen öbür uçtan eksilmeden çıkar ama kinetik enerjisi ısıya dönüştüğünden yavaşlarlar
Alıntı yapılan: Emre_Tuncay_ - 22 Kasım 2017, 17:54:00
Şimdi birşey merak ettim.Elektron ısıya nasıl dönüşür.Parçalanırmı yoksa başka birşeymi var.
Eski atom teorisine göre şöyle açıklanabilir,
Yeterince hızlanmış bir elektron bir diğer elektrona çarparsa çarptığı elektronu bir dış yörüngeye sıçratır. Ancak elektron bu yörüngede uzun süre kalamaz ve daha önceki yörüngeye geri gelerek atomun kararlı kalmasını sağlar.
Dış yörüngeden iç yörüngeye geçerken bir foton yayar. Bu fotonun enerjisi, elektronu dış yörüngeye sicratmaya neden olan enerjiye eşittir. Fotonun frekansı kızılötesinin altında ise ısı, kızılötesinin üstünde ise ışık olarak açığa çıkar.
Biraz yorum katarsak;
Normal şartlarda elektron ancak bir atomun elektronuyla çarpışabilir. Aslında bu öpüşen bir çarpışma değildir. Yani birbirine temasli capisma sözkonusu değildir. Elektronlar birbirine yaklaşırken sıfır temas noktasına gelmek üzerelerken aradaki mesafe sonsuz küçük hale gelirken elektrik yüklerinin itme kuvveti devasa boyutlara çıkar ve daha temas sağlanmadan itişme kakışma başlar.
Dolayısı ile bir makas ile tenekeyi keserken makasın elektronları tenekedeki demir atomlarının elektronlarına dokunmaz bile.
Makas ile tenekenin elektronları arsındaki mesafe kuvvet etkisinde öyle yakınlasirki sinema salonundan çıkan yoğun kalabalıktaki insanlar gibi itişip kakışmaya benzer şekilde fakat temassız itişip kakışırlar. Yörüngelerinden kolay kolay çıkmak istemeyen makas elektronları tenekenin elektronlarını iter demir moleküllerinin arasındaki çekim kuvvetini yener ve bağlar kopar ve teneke iki parçaya ayrılır. Fakat Çinmalı makasın keskin ağzının bazı yerlerindeki atomlar da yer değiştirir ve makas körelir.
Bu itişip kakışma esnasında gene bazı elektronlar üst yörüngeye gidip gelirler gene foton yayarlar ve kesilen tenekenin ısınmasına neden olur.
Bazen iki metal çarpıştığında kıvılcım çıkar. Gene benzer şekilde açıklanabilir.
Alıntı yapılan: iboibo - 22 Kasım 2017, 17:06:53
Bir tane elekron fazlalığı kandansatör için anlamı sıfırdır.
Nedeni herhangi büyüklükte bir kondansatörde bir plakada bir elektron fazlası var diyelim , peki kondansatörü kısa devre ettik diyelim elektron nereye gidecek ?
Guc kaynagi uzerinden sarj edilmis kondansatorun plakalarinin birisinde 1 elektron fazla ise karsi plakada 1 elektron eksik demektir. Dolayisi ile kapasitor kisa devre edilince elektron karsi elektroddaki bos sandalyeye oturur.
Haaaa eger statik elektriklenmis bir nesneyi kapasitorun bir levhasina dokundurup kapasitorun levhasina 1 elektron aktarmissan bu durumda kapasitor topraga gore potansiyel kazanir. Yani artik kapasitorun tamami topraga gore bir kapasitor pozisyonundadir.
Bu durumda kondansatoru kisa devre edeceksen kapasitorun uclarini degil kapasitorun elektron yuklenmis levhasinin bacagini topraga baglayacaksin.
osilatör olur, birbirlerinden ayrılırken elektron hangisinde kaldıysa şansa bağlı
Son dediğiniz kısa devre edince akması olayı plakalar süper iletken ise geçerlidir. Yoksa 1 elektronun enerjisi metal için bile olsa yetersiz kalabilir.
Foton açısından düşünürken yörüngeden ziyade enerji seviyesi ile ifade etmek ışıma açısından daha doğru olur. Daha net açıklanabilir.
Alıntı yapılan: aliveli - 23 Kasım 2017, 11:41:39
osilatör olur, birbirlerinden ayrılırken elektron hangisinde kaldıysa şansa bağlı
"Kayıpsız durumlar için" bu açıklama daha mantıklı geliyor.
Şans dediğimiz şey hesaplayamadığımız büyüklüklerin etkisi.
metallerin saflığı ve homojenliği, ısı farklılıkları, rüzgar esintisi, eğim, yan odadaki prize bağlı cihaz, ortamdaki RF, aydınlık, ses vs vs şansı doğurur.
Alıntı yapılan: muhendisbey - 23 Kasım 2017, 11:51:36
Foton açısından düşünürken yörüngeden ziyade enerji seviyesi ile ifade etmek ışıma açısından daha doğru olur. Daha net açıklanabilir.
Zaten, yörüngeler farklı enerji seviyelerindeki elektronları taşımıyormu? Enerjisi yeterince artırılan elektron bir dış yörüngeye (kabuğa) (enerji seviyesine) geçer.
Enerji seviyesi ve yörünge biribiri yerine telafuz edilebilir.
Alıntı yapılan: Zoroaster - 24 Kasım 2017, 02:28:49
Şans dediğimiz şey hesaplayamadığımız büyüklüklerin etkisi.
metallerin saflığı ve homojenliği, ısı farklılıkları, rüzgar esintisi, eğim, yan odadaki prize bağlı cihaz, ortamdaki RF, aydınlık, ses vs vs şansı doğurur.
Ve "
gözlemlenme" diyorlar
(verilen time dan başlamıyor ise 4:28 gibi
https://youtu.be/vbavOQNtZzE?t=4m28s
- - -
Bu da Celal Hoca'dan bir bilgi (nereye dayandırdığını söylememiş)
Kainatdaki bilgi bit sayısı 10 üzeri 10 üzeri 123
https://youtu.be/cBvyGlWJJF0?t=3h14m20s
Soru yanlış, daha doğrusu eksik bence. Bu yüzden yaklaşımlar da doğru olamıyor. Misal, diyodun kapasitif etkisi vardır. Ama çoğu uygulamada bunu hesaba katmayız. Fakat yüksek frekans uygulandığı zaman bunu da hesaba katmak gerekir. Buradaki durumda bunun gibi biraz. Kapasitör makro düzeyde bir eleman ve biz atom seviyesinde hesap yapacaksan kullanacağımız araçlar da haliyle farklı olmak zorunda. Yine de soru beyin cimnastigi yapmak için güzel, ben de kendimce fikir yürüteyim.
1. Belirsizlik ilkesine göre bir parçacığa ait fiziksel özelliklerin hepsi eş zamanlı olarak kesin şekilde ölçülemez. belirli fiziksel özellikler birbirinin tümleyenidir. Birini kesin şekilde olcersiniz diğerini tam olarak olcemezsiniz. Örneğin, konum ve momentum tümleyenidir. Konumu kesin şekilde olcersiniz, momentumu kesin olarak olcemezsiniz. Sadece hangi Aralık'ta olduğunu ve o Aralık'ta hangi değerde olduğunun olasılık dağılımını bulabilirsiniz.
Zoroaster in şans dediği şey aslında şans değildir. Bizim olcemezsiniz için veya sonuca etkisi olmadığı için hesaba katmadigimiz değişkenlerdir. Misal parçacığın konumu olcutugumuz an ki momentum değeri şansa bağlıdır. Olaya fizik bilimi açısından bakıyorum bu arada. Yoksa kelimenin günlük hayat kullanımı için konuşmuyorum.
Videoyu izlemedim, fakat OG bin örnek verdiği gözlemleme olayı ise başka bir şeydir. Bir gözlemci varlığında parçacığın davranış şekli değişir. Elektron hem parçacık hem dalga karakteri gösterir. Gözlendiği zaman parçacık gibi hareket eder, gozlenmedigi takdirde dalga karakteri gösterir. Bu da zoroaster in şans dediği şeyle alakalı değildir.
2. Kuantum a göre fiziksel nicelikler quanta adi verilen paketler halinde işlem görür.
Elektronların belirli yörüngelerde bulunmasının sebebi budur. Ara noktalarda bulunamazlar, çünkü enerji belirli paketler halinde aktarılır. Yani doğa aslında analog değil dijitaldir.
Elektron normal koşullarda ikiye parçalanması veya belirli oranlarda bölünemez. O yüzden kapasitörler in toplam gerilimi aynı olacak şekilde gerilimi paylaşmazlar.
Elektron nasıl ısıya dönüşür? Elektron ısıya dönüşmez, elektronun taşıdığı enerji girdiği etkileşim sonucu ısıya dönüşür. Bu nasıl olur. Etkileşim sonucu ışıma olur ve açığa çıkan enerji miktarına denk gelecek dalga boyunda bir foton açığa çıkar. Misal kullandığımız LED ler bunun pratik uygulamasıdır.
Zoroaster elektronların çarpışması konusun biraz karışık. Elektron hacmi olmayan ama hacim kaplayan bir parçacık. Çarpışması olayıda bildiğimiz anlamda olmuyor. Tam bilsem açıklardim ama bende bilmiyorum fazla.
Şimdi soruya kendi yorumunu getireyim. Hangi açıdan baktığınızda göre her durum olası. Elektronik plakaya verdik, elektron gidip bir atoma tutundu diyelim. Bu durumda kablo ile ikinci kapasitörü bağlandığınızda şayet yakındaki atomlar elektronu koparacak gücü uygulayamiyorlarsa voltajlar aynı kalacaktır. Yani ilk kapasitörde voltaj olur, ikinci kapasitörde gerilim oluşmaz. Diyelim ki elektronu koparacak gücü uygulayabiliyor. Bu durumda elektron vaktinin bir kısmını kapasitörlerde bir kısmını da kabloda geçirerektir. Yani bir kapasitör gerilim varken diğerinde olmadığı ve her ikisinde de gerilim olmadığı toplam 3 durum ortaya çıkar. Her iki kapasitörde de gerilim olmasi durumu hiçbir zaman olmaz.
Benim yorumum budur.
Alıntı yapılan: Zoroaster - 23 Kasım 2017, 10:39:56
Guc kaynagi uzerinden sarj edilmis kondansatorun plakalarinin birisinde 1 elektron fazla ise karsi plakada 1 elektron eksik demektir. Dolayisi ile kapasitor kisa devre edilince elektron karsi elektroddaki bos sandalyeye oturur.
Haaaa eger statik elektriklenmis bir nesneyi kapasitorun bir levhasina dokundurup kapasitorun levhasina 1 elektron aktarmissan bu durumda kapasitor topraga gore potansiyel kazanir. Yani artik kapasitorun tamami topraga gore bir kapasitor pozisyonundadir.
Bu durumda kondansatoru kisa devre edeceksen kapasitorun uclarini degil kapasitorun elektron yuklenmis levhasinin bacagini topraga baglayacaksin.
Hocam diyelim iki plakadan oluşan kondansatör var, plakaların birisine 2 elektron verdik ve
diğerine hiç elektron vermedik nötr durumda , eğer iki plakayı kısa devre edersek iki
elektrondan bir tanesi karşıya geçer yani akım oluşur ama bu tek elektronda fazlası varsa
bu olmaz.
1e ile potansiyel farkı oluşturan kapasitörün elektrotları soygazdan oluşmuş olmalı, aynı zamanda elektrotlar ve bağlantılar süperiletken ,elektrotlar arasındaki yalıtım da süperyalıtkan(?)olmalı. Bu durumda o e- fazla acele etmeden 1+1 dairede dolaşan müşteri gibidir, kafasına göre takılır.
Tüm kondansator için Q= C * V formülü sanırım geçerlidir. Soruda verilen kondansatörün fiziksel boyutları verilmemiş (yüzey alanlar ve plakalar arası mesafe yada kondansatörün plakalı bir kondansatör değilde belirli bir kütleye sahip cisim olup/olmadığı). Bir elektron yüküne sahip kondansatörde oluşan gerilim, elektronun kondansatör üzerideki konumuna bağlı olarak değişmeyeceğine göre (yukarıdaki formüle göre); aynı kapasiteye sahip bir kondansatörün paralel bağlanması sonucunda oluşacak gerilim yük sabit olduğuna göre formüle göre 1/2 V, soruda verilen 1pV a göre ; 0,5pV gerilim oluşur.
@ferit061 elektron birbiriyle baglantisi koparilmis iki paralel kondansatorden sadece birisinde yer alabilir. Dolayisi ile 0.5 pV durumu olusamaz. Elektronun hangi kapasitorde olacagi sansa kalmistir. (Sansi yukarida izah etmistim)
Yukler sonsuz buyuk sayida olsaydi kapasitorden birisinde 3..5 bin elektron fazla olsa digerine eksik olsaydi dert degildi voltajlar o kadar farkli olmaz ve hemen hemen es sekilde paylasilirdi. Ama burada sorunun espirisi yuk olarak tek bir elektronun olusu.
@yesiluNeden plakalar soy gazdan olmak zorunda olsun. Metal levha neden olamaz?
Formül, kondansatörün yapısından bağımsız ama... tek elektron yükü her iki kondansatörde de aynı gerilimi yaratır.
Iyi diyorsun ama soruda elektronu 1 kapasitore yukluyoruz ardindan ikinci kapasitoru bu kapasitore paralel bagliyoruz ardindan da kapasitorlerin paralel baglantisini ayirip kapasitorlerin voltajini soruyoruz.
Sorunun ben ayırma kısmını gözden kaçırmışım ...
1e ile gerilim oluşturan bir kapasitörden bahsediyorsak e alışverişine isteksiz olması lazım. metal veya ametal bir kapasitörlerde elektrodun kendi içinde e değiştokuşları yaşanır, bu kapasitörün bacakları arasında sürekli, polaritesi ve niceliği değişken bir gerilim mevcut olur.(bence)
Kondansatöre yüklenen elektron kondansatör içinde ne yapıyor?
Plakada bir atoma yapışıp bekliyor mu? Sağda solda mı geziyor? Bu elektron başıboş geziyorsa enerji kaybeder, ancak bir atoma yapışıp potansiyel fark oluşmasını bekliyorsa, ha 1 kondansatör ha boş 2 kondansatör ne farkı olacak ki? Eğer kıpır kıpır dolaşıyorsa gezinme alanı artacağından, enerji kaybetme süresi değişir diye düşünüyorum.
Elektron dolanmaz. Diğer plakaya en yakın noktada bekler.
https://www.youtube.com/watch?v=-tP-bZ7c5F0 (https://www.youtube.com/watch?v=-tP-bZ7c5F0)
30. dakikalarda, elektronun yerinin belirlenmesinden bahsediyor..
Anlam veremediğimiz, ölçemediğimiz olaylara "rastgele" demek nekadar doğru ?
(Daha önceleride şuan ölçebildiğimiz ve deney yapabildiğimiz birçok olaya rastgele denmiş.)
Tavla zarini tutttun.
Nasil tuttun,
yerden ne kadar yukarida tuttun
ne hizla ve ne aciyla savurdun
atarken nefesini ne yone verdin
vs vs vs
sonunda zar yere carpti zipladi zipladi durdu.
Al sana rastgele bir olay.
Cok cok karmasik bu olaylar dizisini hesaplayamayiz. Rastgele deriz.
Kripto teknolojisinde rastgelelik ozel onem tasir.
Yapabiliyorsan rastgele degerler elde et. Bir Allahin kulu bu degerleri bir daha elde edemesin ve sen bu degerleri gizli haberlesecegin kisiye elden ver sonra haberles. Yada;
Hic kimsenin hesaplayamacagi karmasiklik ve zorlukte bir denklemle degerler uret bunlari kullanarak gizli haberlesme yap.
Dikkat edersen ikise de ayni anlama geliyor. Rastgele deger olarak kullaniyoruz.
https://youtu.be/nnWrHMIq28U?t=1h33m59s
bu eletron arkadaş tek olduğu için bir atomun yörüngesine girip orada itiş kakış yapacak başka elektron olmadığı için orada sabit kalmazmı teneke makası olayından yola çıkarak bakarsak biryerlere hareket etmesi için itişecek arkadaşları olması lazım değilmi tek başına olduğu için olduğu yerde durmazmı
Alıntı yapılan: Zoroaster - 26 Kasım 2017, 02:11:28
Tavla zarini tutttun....
Rastgele diye birşey yoktur hocam. Parametreler aynıolursa her attığında zar aynı gelir.
Alıntı yapılan: muhittin_kaplan - 27 Kasım 2017, 22:40:20
Rastgele diye birşey yoktur hocam. Parametreler aynıolursa her attığında zar aynı gelir.
Parametrelerin hep aynı olmadığı , Ölçemediğimiz ve/veya müdahale edemediğimiz parametrelerden kaynaklı farkların yarattığı sonuçlara rastgele demiyor muyuz zaten?
Alıntı yapılan: muhittin_kaplan - 27 Kasım 2017, 22:40:20
Rastgele diye birşey yoktur hocam. Parametreler aynıolursa her attığında zar aynı gelir.
Parametreler hic ayni olamaz ki. Elektronlar bile hareket halinde.
Zari biraz once attigin pozisyonda tutabilmek icin simdi zari yeniden tuttun ama parmaklarindaki kan basinci bile degisti.
Gerçekte rastgelelik diye bir kavram yoktur. Fakat çözülemeyecek kadar geniş denklemler, ya da çözümünü bilmediğimiz denklemler bizim için rastgelelik oluşturur. Bülent hocam bu konuda haklı.
Bunu lorenz ve chua devrelerinde görebilirsiniz.
Bu devreler kaotik sinyal üretir. Baktığınızda yorumlayamayacağınız kargacık kurgacık sinyallerdir. Fakat sinyaller osiloskopun x-y gösteriminde anlam kazanır.
Bu devrelerde çizilen çekerler (attactor) birbirine benzese de aynı değildir. Termal direnç değişimleri kapasitördeki başlangıç kapasitesi (initial capacity),... buna etki eder.
Matlabde simülasyon yaparsanız aynı çekeri görürsünüz, ama.
@muhendisbey ve
@muhittin_kaplan usta bunu başka bir başlık altında https://www.picproje.org/index.php/topic,71358.0.html (https://www.picproje.org/index.php/topic,71358.0.html) bende ifade etmeye çalışmıştım.Birşeyi biz bulamıyoruz diye o yok anlamına gelmez.Arşimet kaldırma kuvvetini bulmadan da sıvıların kaldırma kuvveti vardır.Kısacası rastgele diye birşey yoktur.Hele dijital dünyada hiç yoktur.Programlama dillerindeki random sayı üretme kodları mesela hep bi alt taban üzerinden üretir. Random yoktur. Kafanızdan sürekli sayı söyleseniz bile beyindeki sinyalleri inceleyebilme imkanınız olsa orada bile bir kuram üzerine sayı söyleniyordur.
Unutulmamalıdır ki hep söylüyorum bir bilimin eğitimini alan herkes o alanda çoook bilgili olup birşeyler üretebilir.Ama herkes tıkanıp küresel anlamda probleme çarptığında o eşiği geçebilenler fark oluşturan dehalardır.
Yariiletkenlerdeki ve direnclerdeki gurultu nedir onlar da mi random degil?
Reelde random değildir. Hesaplama yöntemini bilmiyorsak ya da bilmediğimiz farklı etmenler varsa random'luk lazımsa random diyerek geçiyoruz. Aslında bilmediğimiz tonla etmen, tonla denklem işin içerisinde. Hepsinin de ayrı denklemi var (bulunamamış denklemler de mevcut).
Bu aynen şuna benzer: A Rh+ kana ihtiyaç olduğunda gidip A Rh+ kan veriyoruz. Aslında MN kan grubu da var hatta daha fazla kan grubu var. Ancak kan grubu ve rh faktörü kan transferi için yeterli. Bu da öyle, aslında çok daha fazla gürültü bileşeni mevcut ama hesaplama ihtiyacı duymayıp ihmal ediyoruz. Rastgelelik zaten bu noktada başlıyor. Rastgele sayıya ihtiyacımız var dediğimizde bu gürültü bileşenlerinin toplamına göre rastgele şu sayıyı ürettim diyebiliyoruz.
Şu da bir gerçek Teğmen'in dediği gibi, şimdilik bunlar bizim sistemlerimize pek fazla etki etmiyor. Belki ileride pV hatta fV seviyesinde lojik seviyelere geçersek işte o zaman hesaplamalar kökten değişecektir. İhmal dediklerimizden yeni teoriler çıkabilecektir.
Bizim sistemlere etkimez olurmu. Analog devrelerde basimizin derdi bu gurultuler. Ses sistemlerinde basimizin derdi mesela. Sirf bu yuzden daha pahali gurultusu az opamplar, transistorler ve direncler almak zorunda kaliyoruz.
Digital sistemleri de ADCden dolayi etkiliyor.
Etki etmezden kastım o kadar farklı gürültüler var ki, önemli gürültüleri filtreleyip gerisini kendi başına bırakıyoruz. Örneğin; bataryanın oluşturduğu gürültü (kimyasal gürültü) bir çok sistemde göz ardı edilir.
Bu rastgelelik konusunda ben yukarıda yazmıştım. Kuantum dünyasında gerçekten rastgelelik var. Einstein in "Tanrı zar atmaz" dediği konu bu. Çünkü Einstein bütün fiziksel niceliklerin kesin olarak belirlenebildiği ve hesaplanabildiği bir fiziğe inanıyor.
Bizim kullandığımız anlamda rastgelelik veya şans dediğimiz şey, hesap edemediğimiz veya olcemediğimiz için hesaba katmadigimiz şeyler için kullandığımız bir terim. Örnek olarak gürültü verilmiş. Hatta zoroaster buna göre opamp seçiyoruz demiş. Burada biz gürültünün şeklini bilemiyoruz, ama temel özelliklerine göre (maç genlik, frekans vs) onu filtrelemeye çalışıyoruz. Yani rasgeleliği yok etmeye çalışıyoruz. Aslında rastgele dediğimiz şeyde hesap etmediğimiz faktörler olmuş oluyor.
Bu aslında bilim ile mühendisliğin ayrıldığı çizgi.
@foseydon ustada rastgelelik yoktur demiş sanırım.
Şuna katılmıyorum ama bilim ile mühendisliğin çalışma alanı farklı diyelim yoksa kesinlikle ayrılmamalıdır.Bilim temellerle uğraşır ama işlenmemiş hammadeyi ortaya çıkarabilir diyebiliriz.
Fakat işlenmemiş ham madde birşey ifade etmez.Örnek verecek olursak ohm kanununu bilim olarak görebiliriz.Ama V=I*R kanunu işlenmezse gereksiz kalır.Mühendisler bu noktada devreye girer ve bilimin ortaya çıkardığı ham maddeyi işler ve ürünü ortaya çıkarır.Sonra mühendisler bir noktada yeni fikirlerle yeni işleme yöntemleri düşünürler fakat eldeki ham madde buna izin vermez bu noktada tekrar bilimle karışırlar.Eksiklikleri görmek,hayal etmek,merak olmadan bilim de ilerlemez.Mühendisin gereksinimi bilimi,bilimin çalışması mühendisliği iletir.Çok büyük bir kesişim kümesi altında çalışırlar.İkisini tek bir alanda çalışabilenler de mucit ve dahi olarak adlandırılırlar. Örneğin Tesla;
Dune kadar quark dan bi haberdik öğrenmiş olduk, Hareketleri, şuan olculemedigi, sayısı belli olmadı için rastgele diyoruz. Elimizde yeterli bilgi yok.
Bilmediklerimize şans, kader, rastgele (bilip gozardi ettikleriniz disinda.) diyoruz. Ortaçağda vebadan ölmek gibi.
Hadi Rastgele.
Bilim ve muhendislik mi?
(http://funnyhole.com/wp-content/uploads/2015/06/difference-between-science-and-engineering-600x300.jpg)
Alıntı yapılan: Zoroaster - 01 Aralık 2017, 11:13:44
Bilim ve muhendislik mi?
(http://funnyhole.com/wp-content/uploads/2015/06/difference-between-science-and-engineering-600x300.jpg)
Bu ne demek oluyor
@Zoroaster usta capslerle mi konuşuyoruz artık
1.Bilmece için sallıyorum? tek elektron için bulunduğu yerden mutlu ise başka bi yere (mutsuzluk = ısı , işık, cazibe? ve dahi bilemediğim nedenlerden dolayı ...) kıpırdamaz.
2- Nedense bu bilmece bana kelebek etkisi ve kaos teoremini ... (rastgele yoktur da = bi çok şeyden de habarımız yok mudur?)
3-Açıklayamadığımız ya da çözümleyemediğimiz olaylar ,günümüz için rastgele ( random) olarak değerlendirmek durumunda olduğumuz ve de çözümünü bulamadığımız zaman, geleceğe çözümlenmesi için bırakılan sorudur.