Bir bobinden geçen akım aniden kesilirse bobinde ters gerilim endüklenir deriz. Fakat bu açıklama son derece yüzeyseldir.
Haydi bakalım.
İletim voltajı 1v olan bir diyot ile aşağıdaki devre kurulmuş, A anahtarı kapatılarak bobinden 10A akım akması sağlanmıştır.
(http://www.cncdesigner.com/picproje/Io.jpg)
A anahtarı açılıyor, bu andan itibaren bobinden ve diyoddan geçen akım nasıl değişir? Hangi elemanın akımı ne kadar zaman sonra sıfır olur?
10 V'luk güç kaynağının devreye sıfır anında bağlandığını ve a anahtarının sıfır anında kapatıldığını varsayabilir miyiz? Yoksa güç kaynağı bağlıydı da bobine zaten gerilim indüklenmiş miydi?
Soru çok açık. Bobinden 10A akarken anahtar açılıyor.
Anahtar açılınca Direnc üzerindeki ters gerilim 10V diyottan akan akım 10 Amper 11ohm direnc te ise Batarya gerilimi diyot ters gerilim topladığında 11V yapar akımıda 1 Amper herhalde doğru hesapladım.
Sorulan sorulara cevap vermemişsiniz.
İlave soru isterseniz mesela devrede max gerilim hangi eleman uçlarında ve kaç volt değer alır?
Burda sanırım enerji kesildiğinde akımın hangi boyutlarda dolaştığını bilmemiz gerekiyor. Çalışan bobin aniden enerjsi kesildi anahtar açıldı. İndüktör halen iletimde (11 ohm luk direnç üzerinden) yani bir akım dolaşımı var. Burda ters bir akım endüklendi. oscden baktım -12 volt gördüm. Bu değer sıfıra kadar 1,5-2sn de oturuyor. Burdaki zaman aşımı bir röleyi sürerken dur şuna bir ters diyot atıyım korur bu onu düşüncesiyle çelişmiyormu? Hemencik akla gelen bu yöntem ideal bir anahtarlama değil ozaman.
Roleye bağlanan ters diyod, role akımı kesilmek istendiğinde, akımın diyod üzerinden devam etmesine ve rolenin çekili kalmasına neden olur. Biraz sonra role bobininin akımı kritik çekme değerinin altına iner ve role bırakır. Bu gecikmenin pek üzerinde durmayız.
Deney sonuçların yaklaşık doğru görünüyor. Ancak her soruya deneyle cevap verilmemeli, kesin rakamlar bekliyorum. Ters akım endüklendi deyimi de hatalı bir tabir.
Kafama takılan bir iki nokta var.A anahtarı kapatıldığı an 11 ohmluk direnç zaten iptal oluyor.Diyotta zaten ters polarma iletimde değil, kapalı devre gibi düşünebiliriz.Geriye 1 ohmluk direnç, bobin ve gerilim kaynağı kalıyor.Üçü de birbirine seri bağlılar.Devreden 10 A geçerse direnç üzerine 10 Volt düşer.Gerilim kaynağı zaten 10 volt.Bobine böylece gerilim düşümü olmuyor.Düz iletkenden farkı yok yani.Bobinde gerilim düşümü olmazsa gerilim-zaman eğrisini nasıl hesaplayabiliriz ki?Biraz açar mısın Bunalmış üstadım.Ya ben saçmalıyorum akşam akşam, ya da benim mantık doğru. :D Sağlıcakla kalın.İyi günler. ;)
Söylediklerin anahtar basılı olduğu sürece harfi harfine doğru.
Anahtarı açarak 11 ohm'u kısadevre durumundan kurtarıyor ve kronemetreye basıyoruz.
İşte sorularım da bu andan itibaren başlıyor.
Hocam bir önceki cevabımda belirttiğim gibi, bobin devrede direk olarak sıfır dirence sahip ve içinden istenilen akım geçiyor.Bobini kısa devre yapıyorum.Diyottan hiçbir zaman akım geçişi olmayacak, çünkü ters polarmalandırılmış.Devreden I=u/r kadar yani I=10/12=0,83333 A geçecektir. :roll: :?:
Çaktın.
Nasıl hocam köfteyi mi çaktık yoksa sınıfta mı çaktık? :D
Köftehor köfteyi yiyecem sandın değilmi? Yok köfte.
Burada diyot anahtar açlıldığında bobinin enerjisinin aniden kesilip ters gerilim endüklenmesini engellemek amacıyla koyulmuş diye düşünüyorum.
yanlışmıyım :?:
Anahtarı açtığınız anda bobin üzerindeki polarmayı kesmiyor, %90 oranında düşürüyorsunuz, bu sebeple ters emk oluşmaz.Diyotun bir esprisini ise göremedim.Diyot, anodu doğrudan şaseye bağlı olduğu için, hiçbir koşulda iletime geçemeyecektir.
Diyottan akım geçmez. Dirençlerden 20/12 amper akım geçer ve bir süre sonra 10/12 ampere düşer.
Role uçlarına ters diyodu süs diye bağlamıyoruz.
Alıntı yapılan: "Ziya"Dirençlerden 20/12 amper akım geçer ve bir süre sonra 10/12 ampere düşer.
ziya abi burdaki akım ne kadar zaman sonra 10/12 ampere düşer? Bu zaman muhakkak resistans ve enduktansın değereri ile alakalı. Soru sanırım tam burası.
Alıntı yapılan: "z"Role uçlarına ters diyodu süs diye bağlamıyoruz.
...
Alıntı yapılan: "mytap"Alıntı yapılan: "Ziya"Dirençlerden 20/12 amper akım geçer ve bir süre sonra 10/12 ampere düşer.
ziya abi burdaki akım ne kadar zaman sonra 10/12 ampere düşer? Bu zaman muhakkak resistans ve enduktansın değereri ile alakalı. Soru sanırım tam burası.
Hesaplamak lazım.
20/12 değil 11/12 amper akım geçer ve sonra 10/12 ampere düşer. Yanlış yazmışım. Diyottan akım geçiyor.
Rolenin bir bobin olduğunu gözönüne alırsak omik ve endüktif değer sözkonusudur.
Bu durumda role, verilen devredeki 1H ve 1 Ohm elemanlarına tıpatıp benzemektedir. Sorudaki sayısal değerler abartı olsa da değerler hesap kolaylığı açısından böyle seçilmiştir.