Picproje Elektronik Sitesi

SERVO MOTOR KULLANIMI

Servo motor diye bir şey yoktur , servo sistem vardır diye başlamak istemiyorum arkadaşlar.. Biraz edebiyat oluyor :)

Uygulama yapma fırsatı bulduğum AC Servolar hakkında bir şeyler yazmak istiyorum. Bunu yaparkende aslında teorik anlatımdan uzak pratik , püf noktaları şeklinde yazmak , özellikle daha önce AC servolarla çalışma imkanı bulamamış dostlarımıza bir katkım olsun istiyorum.

Servo motorlar aslında yaptığı işi kendi içindeki bir kontrol mekanizması sayesinde doğruluğu çok arttırarak , verimliliği yükseltilmiş motorlardır. Peki bu kontrol mekanizması nedir?

1.   Hassas  opto mekanik enkoder
2.   Bunu yüksek çözünürlükte ve hızda  algılayan çevriciler..
3.   Çevrilen değerleri yüksek hızlarda işleyen , değerlendiren , sonuçlandıran ve uygulayan işlemciler

AC SERVO sistemi kısaca;

AC MOTOR – ENKODER – DRIVER –KONTROL Ünitesi(Varsa)
arasındaki hızlı ilişkiler ağıdır..

Kafamız karışmaması için Motora bağlayacağımız çeşitli mekanik aksamları bu sisteme dahil etmeyelim. Çünkü bu teferuatlar kontrol ünitesi ya da driverınızdaki çeşitli parametre ayarları ya da programlarla çok çabuk aşılabilecek konulardır. Tabi mekanik bilgi , mühendislik hesaplarını bunun içine katmıyorum , sadece bu konuştuğumuz sistemin kullanımındaki yeri belirtiyorum 

Servo motor diyince aklımıza ne gelmeli?

Bence aklımıza;
- Üzerinde yazan tork değerini 1 RPM ( Motor devri dakikada etrafında kaç kez döndüğünü ifade eder) den maximum RPM e kadar koruyabilen.
- Devir sayısı  değişimlerinde kararlı ve bunu çok hızlı uygulayabilen.. Aslında birçok kapalı çevrim numerik kontrol uygulamalarında "command error" diye tabir edilen servonun cevap süresinin kısalığı
- Dış ortamlardan çok fazla etkilenmeyen , özellikle pals le sürülen sistemlerde (pozisyon kontrol diyede ifade edilebilir) hata oranlarının çok düşük olduğu..
- Boyutunun ufak olması , ama işlevinin yerinde olması. Yani düşük gövde , yüksek tork ( yeni teknoloji servoların güzel özelliklerinden biri.)

Aslında çok şey isteyebiliriz. İsteyenler , bu konuda bilgi birikimlerini aktarmak isteyenlerden bu başlık için destek bekliyorum.

Açıkcası çok fazla tecrübem bulunmuyor bu konuda. Özellikle mekanik konularda servoyu destekleyici şeyler bekliyorum. 

(http://panasonic.co.jp/corp/news/official.data/data.dir/jn041015-1/jn041015-1-1.jpg)

Örnek bir AC Servo Motor Panasonic markalı , A4 serisi orta sınıf bir servo.. Akıllı bir servo olmamasına karşılık driver üzerinden birçok parametrik ayarlamalara izin verebilen , dahili hız seçenekleri olabilen bir model. Kullandığım bir motor olduğundan aslında bunun üzerinden öğrendiğim genel konular hakkında yazıyorum , yazacağım.

Dergiye bu başlıktaki yazılarımı ve yazılarınızı derliyip koyabiliriz belki..  Devlet dairelerini geçen bir yavaşlıkta çalışmalar yapıyoruz  Picproje de bunun  farkındayım , fakat işlerimizin yoğunluğu ancak bu kadara yetiyor..

Devamı gelecek.

Özellikle kullanımına değineceğim. Eğer teorikte olsa servo hakkında özellikle yapısı hakkında bilgi verebilecekler olursa çok sevinirim.

İyi Çalışmalar.
ground.

hocam çok güzel bir konu açmışsınız,diğer arkadaşların da katkılarını bekliyoruz,şimdiden teşekkürler.kolay gelsin.

Öncelikle ground kardeşimize çok teşekkür ediyorum gerçekten bir çok arkadaşımızın faydalanacağı hassas ve gerekli bir konu açmış.

Servo kontrol ve otomasyon konusunda amatörden halliceyim diyebilirim :)  Fakat mekanik, cnc programlama, cad-cam ve talaşlı imalat konularında rakip tanımam :D

Aşağıdaki linkte videosunu upload ettiğim sistemin çalışma şeklini ve detaylarını açıklamak istedim. Hem öğrenci arkadaşlar hemde benzer projeler gerçekleştirmek isteyen arkadaşların işine yarayacağını umuyorum.

Sistemin işlevi 3 eksen bir cnc freze tezgahına (QUASER MV 154 EL FANUC O-i MB ) dördüncü eksen sağlamak(rotary axis). Aslında bu tip tezgahlarda orjinal yada sonradan takılan ve istenildiğinde çıkartılıp tekrar takılabilen portable divizör sistemleri piyasada mevcut. Bu sisteme bir örnek verelim. Aşağıdaki resim bir japon firması NIKKEN e ait manual tilting sistem bir rotary table yada 4. eksen de diyebiliriz.
(http://img440.imageshack.us/img440/1617/manualtilthf5.png) dünyanında en iyi markalarından biri kanımca :)

Bu resimde gördüğümüz aletin fiyatı bugün 25000 € civarında. Gönül isterdi ki yirmibeşbin avroyu basıp aletin kralıyla kasıla kasıla çalışmak. Ama ne yapalım Allah bize para vermediysede akıl vermiş şükürler olsun. :) bizde üşenmedik (zaten böyle bir lüksümüz yok) oturup kendi rotary axis imizi kendimiz tasarladık ve çalıştırdık.
Kurduğumuz sistem PIC 18 F 4520 ile yapılmış bir kontrol kartı, panasonic marka 200 watt 0.64 N.m tork bir servo motor ve videoda gördüğünüz mekanizmadan oluşmakta.
Çalışma şekli ise şöyle; pic e yazılmış program devreye girdiğinde servoya 90 derece dönmeye karşılık gelecek olan pulse i gönderiyor ve stop ediyor. eğer 180 derece döndürmek istersek sistemi 2 defa, 270 derece döndürmek istersek 3 defa tetikliyoruz.
Bu tetikleme dediğim işlemi ise tezgahın ana kontrol ünitesi olan FANUC tan yapıyoruz ve böylece senkronize br çalışma elde etmiş oluyoruz. Talaşlı imalat esnasında parcayı döndrümek istediğimiz yere M12 kodu koyuyoruz. M12 kodu bizim tezgahımızda takıma hava veren valfi açıyor ve bu sayede tezganın panosunda o valfe ait olan röleye 24 volt akım geliyor bizde o akımla başka bir röleyi tetikleyerek pic ile yapılmış kontrol kartını çalıştıryoruz ve istediğimiz 90 derecelik hareket başlıyor.
Bu sayede işlemekte olduğumuz parçayı bir sonraki işlem için gerekli olan pozisyona getirmiş oluyoruz.  şimdi gelelim konunun en önemli yerine

Ground arkadaşım demiş ki:

Alıntı YapAçıkcası çok fazla tecrübem bulunmuyor bu konuda. Özellikle mekanik konularda servoyu destekleyici şeyler bekliyorum.

İşte tam bu noktada ground arkadaşımızın istediği servoyu destekleyecek mekanik konusuna deyineceğim. Az önce yukarıda da belirttiğim gibi biz bu sistemde 200 watt gücünde küçük bir servo kullandık ama aslında olması gereken 4000 watt gücünde 27 yada 30 N.m tork verebilecek yani baya güçlü bir motor kullanmak gerekirdi. Videoyu dikkatli izlediğinizde göreceksiniz ki mekanizma çalışırken pozisyon aldıktan sonra bir pnomatik piston tarafından kilitleniyor ve servo devre dışı kalıyor.
Tekrar pozisyonlama yaptığında pnomatik kilit açılıyor ve servo dönüyor. bu işleme clamp ve unclamp diyoruz. Eğer biz bu clamp unclamp mekanizmasını kurmasaydık işte o zaman 4000 watt lık güçlü bir motor kullanmak zorunda olacaktık.
Buda bize motor= 1250 € motora uygun sürücü = 1800 € toplam 3050 € gibi bir fiyata mal olacaktı. Buradaki mekanik destek bizi bu rakamdan kurtararak 200 avroluk küçük bir motorla bu işi yapabilmemizi sağladı.
Ayrıca bu clamp unclamp sistemde istediğimiz rijitliğide sağlayarak işlem hızımızı arttırabildik.
Daha  bunun gibi benzer bir çok durumda servoyu destekleyecek mekanik sistemler geliştirilebilmektedir.
Daha önce yaptığım bir diğer çalışmada frenleme özelliği bulunmayan bir servo motor ile dikey hareket yaparken motorun durması esnasında çok zorlanması ve elektrik kesintisi yada makinanın kapatılması durumunda dikey eksenin aşağıya kayması problemi için geliştirdiğim bir frenleme sistemi ile sorunu tam olarak çözdüm. Eğer benzer bir durum için fikir almak isteyenler olursa lütfen çekinmesin. paylaşılmayan bilgi bir işe yaramaz. :D

Videoyu notebook umun web cam ile çektiğim için çok net değil ama yinede anlaşılıyor sonuna kadar izlemenizi tavsiye ederim.

Videoda plastik poşetle sarılmış olan kısım servo motor ve redüktörü. Kullandığımız kesme sıvısı yani bor yağından etkilenmemesi için o şekilde korumak zorunda kaldık. Proximity switch ler ise clamp ve unclamp pozisyonları ile dönme işleminin tamamlanıp tamamlanmadığını bilgilerini veriyor.

rapidshare  linki burada dosya türü wmw  19.2 mb (http://rapidshare.com/files/122471467/harici_servo_kontrollu_cnc_divizoer_uygulamas__305_.wmv.html)

Nurican yaptığın projeyi takdirle karşılıyorum.
Dışardan fahiş fiata istenen aparatları çok daha uyguna
zekamızı kullanarak memleketimizdede yapabiliriz.
Aynı zamanda senlen meslektaş sayılabiliriz.(CNC ve talaşlı imalat)
Merak ettiğim bu servo sistemine istediğin açıyı verebilirmisin?
Yani 90 180 değilde diyelimki 243 derece tabii sanki kontrol sisteminden
sade bir komut değilde açısal bir komut geldiğini varsayarak.
C eksenli tornaların arkasındaki fren sistemini kullanabilerek
istediğin açıdada clamp yapabilirsin.

macera arkadaşım demiş ki:

Alıntı Yapbu servo sistemine istediğin açıyı verebilirmisin?
Yani 90 180 değilde diyelimki 243 derece tabii sanki kontrol sisteminden
sade bir komut değilde açısal bir komut geldiğini varsayarak

Evet kardeş dediğin sistem yapılabilir. Ancak harcayacağın para, vereceğin emek, tasarım ve arge masrafları, elektronik sisteme harcayacağın para, harcanan zaman ve iş gücü vs. hepsini üst üste koyduğunda ortaya çıkan para, yukarıdaki resimde gördüğün rotary table ın fiyatıyla ya eşdeğer olur yada geçer gider.
Emin ol ki altına inmez. Bu yüzden senin bahsettiğin sistemi yapmak yerine satın alıp kullanmak daha avantajlıdır.
Peki sen neden yaptın diye soracak olursan şöyle açıklayayım; bizim ihtiyacımız olan sistem de sadece 4 adet pozisyonlama yapması yeterliydi. Bizde dört adet pozisyonda kilitlenebilecek bir mekanizma tasarladık ve işimizi gördük. Eğer 4 değilde 5 yada 6 yada 10 yada başka bi sayıda pozisyon gerekse, sadece bir parçayı değiştirerek o pozisyonlarıda sağlayabiliriz.
Aynı yöntemle senin dediğin gibi küsüratlı açılarıda elde edebiliriz. Fakat bunu cnc gibi düşünme yani, 243 derece dön diyerek döndüremezsin.

Aradaki kilitleme parcasının clamp noktalarını 243 yada istediğin derecelerde işlemen lazım. Videoyu dikkatli izlediğinde 90 derecelik clamp noktalarını görebilirsin. O kısmın istediğin açılarda işlendiğini farzet.  Umarım yeterince açıklayıcı olabilmişimdir. Başka bi konuda yada bu konuda merakın varsa her daim yardımcı olmaya çalışırım. Saygılar...

Bahsedilen sistem neden yapilamasin?

Mekanik dayamali kilitleme yerine balatali kilit kullanilirsa sorun cozulmus olur.

Alıntı yapılan: "z"Bahsedilen sistem neden yapilamasin?

Mekanik dayamali kilitleme yerine balatali kilit kullanilirsa sorun cozulmus olur.

Arkadaşım doğru diyorsunda Fanuc cnc kontrol ünitesinden komut almayı nasıl başaracaksın ??

Hayal gucunu kullan.

Yontem 1.

Numerik tus takimini okuyabilen islemcili minik bir devre yaparsin. Bu  klavyeden girilen numerik degerler dogrudan aci bilgisi olur ve posizyonlama servosuna aci degeri olarak gider.

Gelelim numerik tus takimina kimin basacagina.

Tus takimini tezgahta ucra bir koseye koyarsin. Dikey isleme klavyenin bulundugu koordinatina gider ve z eksenini aynen bir parmak gibi kullanarak nazikce tuslara basar. Tuslara basma isini de G kodlama yaparak alt program icinden halledersin.

Yontem 2.

2 adet tus koyarsin. Gene bu tuslara Z ekseniyle basarsin. Birisi +1 derece, digeri -1 derece anlamina gelir.

Evet arkadaşım güzel fikir ama talaşlı imalatta zaman çok önemlidir bu dediğin sistem en iyi ihtimalle 5 yada 6 saniyede pozisyon alır. benim yaptığım mekanizma en düşük hızda (rapid feedrate %25) 1 saniyede pozisyonu değiştirebilebiliyor eğer istersek 0.35 saniyede pozisyonlama yapabiliyoruz(tarafımdan denendi)  oraya kurduğun tuş takımını su geçirmez yapman lazım buda bizim için pek kolay bişi değil.

Gozunde buyutme o kadar. Elektromekanik tus yerine optik, manyetik yada yaklasim tipi sensor kullanarak toz yada sividan etkilenmezsin.

Zaman konusuna gelince tezgahin zirt pirt doner ekseni cevirmesi gerekmez. Bir yuzeydeki islemlerin tamamini yaptiktan sonra cevirme islemini yapar ve diger yuzey islenir. Cevirme isleminin saniyeler yada milisaniyeler tutuyor olmasi is yukune bagli olarak uzun yada kisa olarak degerlendirilebilir.

Su anda kullanmakta oldugunuz M kodu ve ilgili role cikisindan da aci bilgisini puls olarak da cikabilirsiniz.  O zaman bu bahsettigim klavye isine hic ihtiyaciniz kalmaz.

Japonlarin elektromekanik aksam kullanmadan tamamen mekanik calisan doner eksen cozumlerini gormussundur. Bu mekanizmalarda da +/- ve kilit tuslari var. Bu sistemlerde tuslara uygulanan mekanik itme kuvveti dogrudan +/- n derece olarak doner ekseni ceviriyor.

Kitleme isi gene bir baska mekanik kol ile yapiliyor. Bu tuslara basma islemi gene cnc nin z ekseni ile yaptiriliyor.

Boylece ucuz 3 eksenli tezgahlarin yeteneklerini cok az bir para harcayarak arttirmis oluyorsunuz.

Bu ucuz 3 eksenli tezgah dediğin şey 120 000 DOLAR hocam.

Ayrıca bu işler anlatması kadar kolay değil. Bu konularda ne kadar tecrübelisin bilmiyorum ama yapmaya başladığında günlerce uğraşman gerekiyo.
Bir sürü zaman emek ve para harcıyorsun. Bu masrafları üst üste koyduğun da orjinal rotary table fiyatına ulaşıyo.
Biz bu işlerin üzerinde çok debelendik sevgili z kardeşim :D Artık her şey hesap kitap işi. Yapılırmı yapılmaz mı olayını tartışmıyorum kardeş yanlış anlama. Benim lügatımda imkansız yazmaz. Bende senin gibi azimle betonu delmeye göze alacak biriyim. Ama gel gör ki beton delene kadar harcadığın para, delinmiş beton parasını geçerse olmaz. :D saygılar ...

Alıntı yapılan: "Macera"diyelimki 243 derece tabii sanki kontrol sisteminden
sade bir komut değilde açısal bir komut geldiğini varsayarak.
C eksenli tornaların arkasındaki fren sistemini kullanabilerek
istediğin açıdada clamp yapabilirsin.

Dedim ama işi basitleştirmek için senin yaptığın motorun kontrol ünitesine
(Fanuc a değil) klavyeyle istediğimiz açıyı girip yapsak sadece iki açıda işi halletsek olurmu?İlada 90 derecelere bağlı kalmasak olabilirmi?
Bakın ben kontrollü eksen yani fanucla aynı anda çalışan eksen demiyorum.
Difüsörlü çok işim var hepside tek tezgaha bakıyor şu anda.Fanuc kontrollü tezgahın programından nasıl sinyal alabilirim.

Evet macera kardeş dediğin şekilde Fanuc la senkronize çalışma gerektirmeyecekse olur. z kardeşimizin dediği gibi bir klavye yöntemi kullanılabilir. kilitleme sistemi ise daha öncede senin dediğin gibi balatalı clamp sistemi kurularak yapılabilir.

Nurican Fanucdan çıkış sinyali alma konusunda yardımcı olabilirmisin?

EVET macera kardeşim tabiki yardımcı olurum amacımız burda bilgi paylaşmak. Şimdi ben sana kendi tezgahımda nasıl yaptığımı anlatayım sende ona göre kendi tezgahında bir yöntem uygula. Benim tezgahım QUASER MV 154 EL kontrol ünitesi FANUC O-i mate quaser tezgahların çoğunda takım içten başınçlı su verme özelliğinin(mist) yanı sıra takıma hava verme üfleme (flood) özelliği vardır. Ben yaptığım işlerde genelde bu hava verme özelliğini kullanmam. Bu yüzden lazım olduğunda o özelliği bunun gibi başka işlerde değerlendiriyorum. Hava üfleme özelliği Fanuc ta M12 koduna atanmış. Programda M12 kodunu okuduğunda bu hava verme valfini açıyor. Bende o valfe akım veren röleyi bularak rölenin çıkışından bir kablo çektim. Çektiğim kabloya M12 kodunu okuduğunda 24 volt akım geliyor bu akımla bir röleyi çektirerek pic ile yaptığımız devrenin çalışmasını başlatıyoruz. Pozisyonlama ve kilitleme işlemi bittiğinde ise M09 koduyla devreyi kapatıyoruz. Bundan sonrasını zaten biliyorsun yukarıdada yazmıştım. Şimdi senin tezgahındada bu şekilde kullanabileceğin bir M kodu varsa işin kolay ama yoksa biraz uğraşacaksın. Bnun içinde bir tavsiyede bulunayım. Tezgahında Z eksenin ulaşabileceği bi noktaya bir adet proximity switch koyarsın (bi kaç mesaj yukarda z arkadaşımızında dediği gibi) işlemi başlatmak istediğinde kullanığın takım ile bu switch e yaklaşırsın ve sistemi tetikleyerek çalıştırırsın. Yada cnc forumlarda araştır M kodu ve kontak atama yöntemleride var. Daha kalıcı ve profesyonel bir iş yapmış olursun. Saygılar...

Selam arkadaşlar. Daha önce @Ground arkadaşımızın açtığı bu konunun devamı olarak Servoyu destekleyici mekanik konusuna devam etmek istedim. Umarım herkes için faydalı olur.

Bu konuda servo motorların vidalı millere akuple (bağlantı) sistemlerini profesyonelden amatöre her anlamda kullanılabilecek yöntemleri paylaşmak istedim.
Servo motorun sağlıklı ve uzun ömürlü çalışabilmesi için en etkili mekanik parçalardan biri olan kaplinler ve akuplaj parçaları, çok farklı şekillerde tasarlanmıştır.
Kullanıldığı yere göre değişiklik gösteren tasarımları sayesinde, her tür kullanıma uygun şekillerde ve değişik fiyatlarda piyasada bulunabilen, çeşitlerin örneklerini aşağıdaki resimlerde açıklamalarıyla birlikte göreceğiz.

İlk olarak verdiğim örnekler çok ağır yükler taşımayan (50-70 kg) yüksek hassasiyet ve yüksek tork gerektirmeyen makinalarda ekonomik oluşu nedeniyle de hayli yüksek tercih edilme oranına sahip yaylı kaplinler.

(http://www.resimleripaylas.com/files/vb9e6hxffhfq5tpx9oqt.jpg)

Bu resimdeki kaplin ise dahada düşük yükler için plastik. Çok esnek olduğu için pek güçlü değildir fakat amatör uygulamalardaki mekanik hataları absorbe edeceği için iyi bir alternatif olabilir.
(http://www.resimleripaylas.com/files/iikupunom5y46j2jkq9d.jpg)

Tork sınırlaması gerektiren makinalar için sınırlayıcılı kaplinlerde bulunmaktadır. Bu tip kaplinler kullanılan tezgahın herhangi bi nedenden dolayı (operatör hatası, aşırı zorlanma vs.) çarptırılması anında ayarlanan tork un üzerine çıktığında kendi mekanizması içinde motor ile mil arasındaki bağlantıyı keserek motorun boşa dönmesini sağlar. Bu şekilde motoru koruma altında tutan kaplinlerin avantajları yanında dezavantajlarıda bulunmaktadır. En büyük dezavantajı z ekseni yada dikey eksende kullanıldığında tork sınırlarının çok kolay aşılabildiğidir.

(http://www.resimleripaylas.com/files/vvak55ybjjhaytqb3qax.jpg)

Ecnebi dilinde High precision series diye geçen :D Yüksek hassasiyet serisi kaplin sistemleride bulunmaktadır. Bu tip kaplinler yüksek hız, ağır tork, tüksek rijitlik (stabilite) oranı gerektiren büyük makinalar ve cnc tezgahlarında kullanılırlar. Sıfır boşluk oranına sahip bu kaplin tipi tüm dünyada en pahalı kaplin tipidir(1200 € gibi bi fiyatı var). Çalışma şekli arabalarda bulunan şaft istavrozuna benzer. Amatör uygulamalar için çok pahalı olan bu sistemin benzeri daha basit bir şekilde sıradan bir tornacıya yaptırılabilir.
(http://www.resimleripaylas.com/files/aknf84p7txgpygquxql6.jpg)

Profesyonel cnc için pek uygun olmayan 1 - 1.5 derece boşluk oranına sahip bu tip kaplinlerde ekonomik fiyatıyla amatör uygulamalarda tercih edilebilir. Genelde hidrolik pompaların motora bağlanmasında kullanılan bu tip kaplin rulmancılarda ve makina ekipmanları satan büyük hırdavatçılarda bulunabilir. Fiyatı 30 mm çapında kaplin takımı 9 ytl.

(http://www.resimleripaylas.com/files/bifrlnesjys38wdln2c0.jpg)

Tüm bu profesyonel sistemlerin yanı sıra kendi isteğimize ve ihtiyacımıza göre basit yada özel, ucuz yada kaliteli kaplin sistemleride tasarlayabiliriz. Kendi tasarımım olan bi kaplin türünü burada paylaşmak istedim. Kendi tasarımım derken yanlış anlaşılmasın burada paylaştığım kaplini ben tasarladım fakat bende başka bi makina üzerinde gördüm. Yani mucidi ben değilim. :D Bu kaplin türü çok geniş kullanım alanına sahiptir hem amatör hemde profesyonel tüm uygulamalarda kullanılabilir. Çok ekonomik olan bu kaplin aynı zamanda yüksek hassasiyet ve ağır tork ihtiyaçlarınada karşılık verebilecek niteliklerdedir. Tabiki kullanılması gereken yere göre ölçülendirilmeli. Yani 18 mm çapında bir kaplini 2.5 ton z eksen gövde ağırlığına sahip bi tezgahta kullanamayız. Şimdi burda paylaştığım kaplin türü hakkında tüm detayları açıklayarak veriyorum. Kullanmak isteyen arkadaşlar herhangi bi tornacıya bu parçaları yaptırarak makinalarına takabilirler.

Bu parça kaplinin motora yada mile monte edilen parçası. Bu parçadan iki adet olacak, karşılıklı olarak birbirine monte edilen bu iki parçanın arasında esnek akuplaj sacı kullanacağız.
(http://www.resimleripaylas.com/files/9y1vp3ecoh9v59rbjdyn.jpg)
(http://www.resimleripaylas.com/files/mt6b7tynet8i8blaeaan.jpg)
(http://www.resimleripaylas.com/files/wrs62nfiy7ux21g9bcbj.jpg)
(http://www.resimleripaylas.com/files/0x7d8ooypot62jpbt9m9.jpg)
0.25 mm Kalınlığında paslanmaz sacdan lazer kesimde yaptırılıcak olan akuplaj sacı. Bu sacdan 20 adet üst üste koyarak 5 mm kalınlığa ulaştıracağız. Tercihe göre istenilen kalınlıkta kullanılabilir. Amatör uygulamalarda 1 mm dahi yeterli olacaktır. Fakat 1mm kalınlığında tek bir sac konulursa kasıntı durumunda motor miline yük bindireceği için mümkün olduğu kadar ince kullanmakta yarar var. Yani 5mm kalınlığında bir sacın esneyemeyeceği için motoru kasma durumu meydana getirecektir. Bu yüzden 0.25 mm kalınlıkta 20 adet kullanıyorum.
(http://www.resimleripaylas.com/files/by8g14365c94qi9gyvjp.jpg)
Anlaşılabilir olması için farklı açılardan görünümler.
(http://www.resimleripaylas.com/files/0lmuo0tl3xwf6y8pl6h9.jpg)
(http://www.resimleripaylas.com/files/8qmqyvo8qowdxwwnifs8.jpg)
Temsili bir civata M6 x 25 mm kullandığım tasarım programı orjinal olmadığı için vida detaylarını çizemiyorum bu yüzden kusuruma bakmayın :)
(http://www.resimleripaylas.com/files/5irrpbexsgh48nca6a0f.jpg)
Burada ise sacların vidalanma detayı görülüyor.
(http://www.resimleripaylas.com/files/q5a6j8qt7wsxy95p7ibn.jpg)
Vidaların saclara çapraz karşılıklı montaj şekli.
(http://www.resimleripaylas.com/files/reroqck0u4sartcd5w2q.jpg)
Buradada genel montaj resmi görünüyor. Ortada bulunan turuncu renkli parça 0.25 mm sacları üst üste koyarak yaptığımız esnek parca. Esneme şekli yukarıdan 2. resimdeki plastik kaplinler gibi radyal yöndedir. Duruma göre bir miktarda eksenel esneme görülebilir. Fakat tork yönünde esneme oranı nerdeyse sıfırdır.
(http://www.resimleripaylas.com/files/tdujhpfy06xa2g5v5fij.jpg)

(http://www.resimleripaylas.com/files/wnrf00htvw8m8s1n74ar.jpg)
(http://www.resimleripaylas.com/files/7hx82baj15yayjqixed8.jpg)
Bu tip bir kaplin, çalışması açısından son derece yüksek rijitliğe sahiptir. Fiyat performans değerlendirmesi yapılır ise daha ucuz olupda daha kaliteli olabilecek bir kaplin türü de yokdur (yada ben bulamadım :) ) Solid ortamında çizdiğim bu resimleri herhangi bir tornacıya göstererek bile yaptırabilirsiniz. Kendi tasarladığınız makinaya göre ölçülendirerek istediğiz büyüklükde uygulayabilirsiniz. Aşağıdaki resimde bir bölümü görünen henüz tasarım aşamasında olan bir cnc torna tezgahıdır. Ben kendi tezgahımda bu kaplini kullanacağım. Benim kullanacağım ölçü 36 mm çapında olup mil delik çapı 18 mm olacaktır. Bu konuyu yazmamdaki amaç yapmak isteyen arkadaşlara bi kaç fikir vermek ve yapmayacak olan arkadaşlarda bi gün bi yerlerde benzer bir mekanizma gördüğünde en azından yabancılık çekmemelerini sağlamaktır. Uygulamak isteyen arkadaşlara her konuda yardımcı olurum. Yorumlarınızı esirgemeyin lütfen. Saygılar...
(http://www.resimleripaylas.com/files/mmzz379g65j8dopqjrgf.jpg)

@ nurican

Hocam bu başlıkta servo motorlar ve sürücüleri tartışılıyor biliyorum ama sırf merakımdan bir soru sormak istiyorum.

Bu solidde çizdiğiniz cnc torna yanılmıyorsam otomatik takım değiştirecek. Ve yine yanılmıyorsam taretler X ekseni üzerinde bulunan ve yukarı aşağı kareket eden tablaya bağlanacak öylemi?. Eğer böyleyse ilginç bir takım değiştirme yöntemi.

Evet @haciman kardeşim aynen dediğin gibi takım değiştirme sistemi x ekseni üzerinde bulunan dikey hareket eden tabla üzerinde gerçekleşiyor.

Takım sayısı olarak 4 den fazla kullanılamıyor fakat 0.15 saniyede talaştan talaşa takım değiştirebildiği için bu sistemi tercih ettim.
En hızlı takım değiştirme sistemi. Tasarım bana ait fakat mucidi ben değilim.
Bende başka bir makina üzerinde görerek benzerini tasarladım.

Bu arada  bişi daha söyleyeyim bu başlıkta servo motorlar ve sürücüleri tartışılması gerektiğini bende biliyorum fakat. @Ground arkadaşımızın isteği üzerine servoyu destekleyici mekanik konusu olarak bunları yazdım.
Forumda elektronik konusunda çok güçlü arkadaşlar var fakat mekanik konularda herkes deneme yanılma yöntemiyle işini görmeye çalışıyor. Bende bu yüzden mekanik konusunda destek olmak istedim. Umarım herkes için faydalı olur...

nurican arkadaşın izah etmek istediği kapline bir örnek.

(http://img503.imageshack.us/img503/3910/0702140006uh0.th.jpg) (http://img503.imageshack.us/my.php?image=0702140006uh0.jpg)

Ama kaplin denince aklıma hep elastomer kaplin gelir  :)
(http://www.burke.com.tr/images/rexnord/omega.gif)

yaa işte aster kardeşim toprak toprağı böyle gözünden anlıyo :))