atx güç kaynağı modifiyelerine yeniden başladım 0-30 v mod yaptım fakat çıkış filtre bobini düşük bir yükte hemen aşırı derecede ısınıyor
(http://i39.tinypic.com/331h89z.jpg)
voltaj ayarı fark etmiyor 5v 12v ısı aynı bobin üzerinde bir değişiklik yapmadım orjinal 5v uçlarını kullanıyorum 2adet 1m tel paralel bağlanmış yaklaşık 5 tur kadar
ama dediğim gibi çıkış voltajı 5v olsada yine bobin aşırı ısınıyor aklıma tek gelen frekans ama frekans ile ilgili malzemelerde bir değişiklik yapılmadı
sorun ne olabilir ?
sanırım bobinin tur sayısını arttırmalıyım aynı tip bobinin yaklaşık 5 tur daha fazla sarılmışını buldum denedim ısı daha az ve daha geç sürede oluştu işin kötüsü tel yok bakalım hafta sonu çıkar ortaya :)
hocam merhabalar bendede elimde bir iki adet pc güç kaynağı var bilindiği gibi bunlarda voltaj çıkışlar sabittir.(+12v,+5v,+3.3v) Peki ben bu güç kaynaklarını akımda düşüş minumun olacak şekilde ayarlı hale getirebilirmiyim yada bu tür güç kaynağını 0-30v gibi bi ayarlı güç kaynağı yapabilirmiyim
Nüvemi ısınıyor tel mi ?
Alıntı yapılan: emrahmrcn - 07 Mayıs 2010, 00:33:11
Nüvemi ısınıyor tel mi ?
tahminimce nüve ısınıyor tel çekilen akıma göre çok kalın
Eger cok genis aralikta voltaji ayarlanabilen smps yapiyorsaniz bu tur problemlerle karsilasmaniz cok normal.
Eger nuve isiniyorsa sarim sayisini azaltmalisiniz. Ancak bu kez de ripil artar. Ripili azaltmak icin sekonder voltajini dusurmeniz gerekir bu kezde yuksek voltajlarda sorun yasanir.
Tum bu sorunlarin ustesinden gelmenin iki yolu var.
Birincisi flyback tasarim. Bu yontemde, cikis voltaji ayarlanirken hem duty hem de frekans birlikte degistirilir.
Diger yontem ise kaskad baglanti. Ilk kat buck tipi regulator yapilir. Ikinci kat ise DC/AC konverter. Regulasyon ilk kat tarafinda yapilir.
Bir diger cozum ise ugrastiginiz devrede DC yol uzerindeki nuvenin kesitini artirmak olabilir.
bilgiler için teşekkürler hocam
ama garip bir olay var bobinin 5volt filtre bölümünü kullanıyorum çıkışı 5 volta ayarlıyorum yine ısı yüksek
acaba köprü doğrultma yaptığım için olabilirmi 30v alabilmek için 2x12v sargısını köprü diyot ile doğrultuyorum
Cikistaki dogrultma katinin semasini ekleyebilirmisin?
(http://j.imagehost.org/0958/jnc_lc-b250atx_2003.png)
Pas.
Kopru diyod biraz mide bulandirici. SMPS ler icin uretilmis cift shotky diyod barindiran dogrultucularin diyodlari eslenik olacak sekilde
uretiliyor. Bu guc katindaki transformatorun doyuma gitmemesi icin onemli. Ancak su anki sorunla yakindan ilgisi yok gibi gorunuyor.
Girise 2 kat yuksek voltaj verdigin icin nuvenin isinmasi normal gibi. Her ne kadar duty 5V elde edilmek uzere dusse de bobine uygulanan
voltajin genligi aslinda degismiyor.
Modifiye edilmemis durumdaki kaynagin sirayla sekonder, bobin girisi, bobin cikisi voltajlarini izleyip dalga sekline cizip ardindan modifiye
edilmis devredeki gerilimlerle mukayese edip yorum yapmak en iyisi gorunuyor.
Alıntı yapılan: bunalmis - 07 Mayıs 2010, 11:28:18
Girise 2 kat yuksek voltaj verdigin icin nuvenin isinmasi normal gibi. Her ne kadar duty 5V elde edilmek uzere dusse de bobine uygulanan voltajin genligi aslinda degismiyor.
Anladım hocam bir şey daha öğrendim sağolun artık skop ile çalışmanın vakti geldi o zaman zaten uzun süredir açmadım pas tuttu :)
hocam birde bazen trafonun çıkışına yine halka nüve ile az turlu bir bobin konuluyor o ne içindir
genelde sisten şöyle 5volt için kullanılan sargılar ayrıca 3.3v elde etmek için kullanılan doğrultma diyotunada gidiyor sadece sagının arasına bir babin ekleniyor 3.3v için kontrol olayı farklı ama trafo bağlantısı aşağıdaki gibi
(http://i44.tinypic.com/xfdq40.png)
Hic fikrim yok.
Sonucta bir gerilim dusumu yaptigi kesin ancak daha mikemmel bir aciklamasi olmali. Ayrica tek diyoda bagli olmasi da ilginc.
Alıntı yapılan: gevv - 07 Mayıs 2010, 08:47:07
Alıntı yapılan: emrahmrcn - 07 Mayıs 2010, 00:33:11
Nüvemi ısınıyor tel mi ?
tahminimce nüve ısınıyor tel çekilen akıma göre çok kalın
Nüve niye ısınır?
* Geçen akım kesitine göre yeterli değildir
* Nüve uygun frekansta çalışmıyor dur ki o nüveye göre yüksek frekans uygulanıyordur
Alıntı yapılan: emrahmrcn - 07 Mayıs 2010, 14:38:15
Nüve niye ısınır?
* Geçen akım kesitine göre yeterli değildir
* Nüve uygun frekansta çalışmıyor dur ki o nüveye göre yüksek frekans uygulanıyordur
orjinal devrede nüve üzeründen neredeyse 180w güç akıyor nüvenin gücü yeterli bu kesin
1amper gibi küçük bir ükte bile kısa sürede yüksek ısıya ulaşıyor
Merhaba Gevv,
Muhtemelen köprüdiyot kullandığın için frekans 2 ile çarpılıyor. Mesela smps frekansı 50Khz için ise çıkış bobini 100Khz altında çalışmaya başlıyor.
Alıntı yapılan: eemkutay - 08 Mayıs 2010, 09:47:54
Merhaba Gevv,
Muhtemelen köprüdiyot kullandığın için frekans 2 ile çarpılıyor. Mesela smps frekansı 50Khz için ise çıkış bobini 100Khz altında çalışmaya başlıyor.
Abim hoş geldin :)
hiç aklıma gelmemişti kullanılan nüvenin bilgilerinide bulmalı işin kötüsü şimdiye kadar hiç bir pc güç kaynağında bobinin üzerinde marka model görmedim :D
Iyide orjinal tasarim orta uclu trafo ve cift diyodla dogrultma yapiyor. Frekans katlama onun icin de gecerli.
skop ile köprü çıkışını (+) modsuz devre ile karşılaştırdım devreyi 5volt olarak ayarladım timediv 2us vdiv 1 prob x1
mod yapılan devre 5 volt bobinden önceki gerilim (yük yok)
(http://i42.tinypic.com/20k52pu.jpg)
Yük bağlı hali
(http://i44.tinypic.com/vxnn1d.jpg)
Orjinal pc power modsuz 5volt (yüksüz)
(http://i40.tinypic.com/wivy1u.jpg)
Yük bağlı hali
(http://i43.tinypic.com/333h5rs.jpg)
devrenin inceliyorumda ...köprüden sonra , bobinden önce bir iki kondansator koysanda sonra incelesek ? ...
Yuksuz iken elde edilen grafik hic bir ise yaramaz. Yukleyip kopru cikisindaki karedalgayi gormemiz lazim.
Alıntı yapılan: bunalmis - 08 Mayıs 2010, 16:41:44
Yuksuz iken elde edilen grafik hic bir ise yaramaz. Yukleyip kopru cikisindaki karedalgayi gormemiz lazim.
doğru hocam ama iki devreninde yüklü ve yüksüz skop görüntülerini eklemiştim farklı bir yolmu var açaba ?
Alıntı yapılan: gladi - 08 Mayıs 2010, 16:37:57
devrenin inceliyorumda ...köprüden sonra , bobinden önce bir iki kondansator koysanda sonra incelesek ? ...
haklısınız hocam orayada kondansatör eklemeliyim
Yuklu haline ait grafikte sinyal goremedim. Duz iki cizgi var.
Flyback haricindeki yapilarda diyod cikisina kondansator baglanmaz.
Merhabalar
ne diyeyim tam gaza geldim işi sonuçlandırayım dedim cumartesi akşamı hastalandım nezle grip pazar ve bu gün yataktan çıkamadım redbull,antibiyotik,subradin,kadayıf,portakal beşlisi ile anca kendime geldim :)
@bunalmis hocam yüklü haldeyken sinyal öyleydi zaten büyük ihtimal skop ayarlarını doğru yapamadım tekrar ölçüm yapıp eklerim
birde bobin öncesinde kondansatör kullanımını bir çok güç (pc atx, at) kaynağında görüyorum hatta bazıları kalite firmaların (delta, fsp, asus ) ürünleri banada pek mantıklı gelmiyor ama örneklerde görünce vardır bir bildikleri diyorum
Bobinin onunde (diyodlarin hemen cikisinda) kondansator gordugun guckaynagi push pull yada yarim kopru degildir.
(http://img404.imageshack.us/img404/5051/smpsil.png)
Ölçtüğün yerdeki şekiller yukarıdakilere benzemeli, ölçüm noktalarında bir hata olabilirmi acaba?
Bobinden önce kondansatör takılacak, yani öncelikle DC gerilim elde edilmeye çalışılacak. bobin sadece DC gerilimdeki dalgalanmayı (peak) bastırmak üzere kullanılacak.
Eğer böyle bir kondansatör kullanılmışsa bile kondansatörünüz kurumuş olabilir. Öncelikle onu değiştirin. ( SMPSlerde görünen bir durumdur)
(http://i40.tinypic.com/2d0gu2x.gif)
Bu şekilde bobin DC gerilime bağlı olduktan sonra ısınması için çok az bir sebep kalıyor
1- Çekilen akım fazla ise bobin telinin rezistif direnci
2- Kondansatör yetersiz kalmış, trafodan gelen yüksek frekanslı darbeler nedeniyle ısınıyor. Muhtemelen bu bir şebeke trafosu değil smpstir
(50 hz şebeke trafosuna seri olarak aynı bobini bağlayın. Makul yük akımlarında pek ısınma olmaz)
Alıntı Yapflyback haricindeki yapilarda diyod cikisina kondansator baglanmaz.
Neden bağlanmaz?
Burada smps in sekonder tarafindaki dogrultmadan bahsediyoruz. 50Hz trafolu dogrultmadan degil.
Tamam işte ben de ona göre sordum. Diyotlardan sonra neden kondansatör bağlanmaz? Bobinin ısınma sebebi o. Çünkü kondansatörü bağlarsanız, çıkıştaki bobin aşırı ısınmaz.
Bobin öncesine kondansatör eklerseniz bobin sadece DC ye bağlanmış oluyor. Sadece kondansatörün etkili olamadığı yüksek firekans darbelerini süzüyor. ( RC filtre ekleyecek halimiz yok o yüzden LC filtre ekleniyor)
Uzun bir aciklamasi var.
En basit aciklama şöyle;
Kopru yarım kopru, push pull tipi smps lerın guc katı yanı anahtarlama ve transformator kısmının yaptıgı tek sey 300V dan 30V cıvarina
gerilim düşümü yapmaktır. Yanı DC AC çeviricidir. 300V dan 30V da düşürme klasik trafolu sistemlerdeki gibi değil duty değişimi esasına
göre yapılır.
Sekonder voltajının genlıgı 30V olmasına ragmen ortalaması 5V dur.
Bu durumda Sekonder trafomuzun arkasındaki güç katını kaldırıp atar ve yerine 180 faz farklı çalışan 30V ile beslenen iki tane buck
regülator atabiliriz.
Bu durumda bağlamayı öngördüğünüz kapasitörler buck regülatörün anahtarlama elamanının (genellikle mos) hemen çıkışına bağlanacak demektir.
Bu noktadakı voltajın dalga şekline bakarsanız 30V genlikli dörgen dalga voltaj olduğunu görürsünüz.
Eğer bu gerilimi bir kondansatöre uygularsanız anahtarlama elemanından dolayısı ile de kondansatörden anormal ötesi akım akmak ister.
Bunu şöyle de düşünebilirsin;
1000uF kondansatörü DC 30V a bağla hemen ardından yük tarafından boşaltılsın. Tekrar 30V ver. Bu işlemi saniyede 20 bin kere yap.
Sorun sanırım anlaşılmıştır.
Bu yüzden buck devrede olduğu gibi 30V palslar bobine uygulanır bobin çıkışına da kondansatör bağlanır. Palsların off süresinde
bobinden akan akım kendine yol bulsun diye de bobinin girişine (kondansatör bağlanmamış tarafına) ters diyod bağlanır.
Bu durumda pulstatif gerilim endüktansda DC bileşenli üçgen şekilli akıma neden olur. Bunun DC bileşeni yük akımıdır. üçgen bileçeni ise
çıkıştaki kapasitörde integre olur ve çıkış voltajında minik bir rıpıl oluşturur.
Eğer bağlamayı düşündüğünüz kondansatör devreye alınırsa primer taraftaki akım koruması derhal devreye girer ve smps i korursa
korur ve voltaj vermesini engeller, yok koruyamazsa primer anahtarlama mosları patlar.
Bu kondansatöre, primeri iki transistör ve iki diyoddan oluşan flyback yapıda karşılaşabilirsiniz. Aynı yapının forward modelinde gene bu
kapasitör kullanılamaz.
Fakat şunu yapabilirsiniz. SMPS çıkışında DC voltaj elde ettikten sonra ikinci bir bobin daha koyup önüne ve arkasına kapasitörlerini
ekleyip Pi filitre oluşturabilirsiniz.
Bu durum normaldir.
Yani 50 hz i doğrulttuktan sonra kondansatör takıyoruz bir şey olmuyor fakat 20 khzi doğrultunca oluyor öyle mi? Peki 1000uF yerine 22uF gibi daha düşük kondansatör taksak durum düzelmez mi?
Ya da problemin sebebi, doğrultulmuş dalganın genliğinin yüksek, ortalaması düşük olması mı?
Alıntı yapılan: t2 - 11 Mayıs 2010, 12:03:18
Yani 50 hz i doğrulttuktan sonra kondansatör takıyoruz bir şey olmuyor fakat 20 khzi doğrultunca oluyor öyle mi? Peki 1000uF yerine 22uF gibi daha düşük kondansatör taksak durum düzelmez mi?
Ya da problemin sebebi, doğrultulmuş dalganın genliğinin yüksek, ortalaması düşük olması mı?
50Hz de bır sey olmuyor dusuncesı yakın zamana kadar doğruydu. Daha doğrusu ses çıkartılmıyordur. Şimdilerde PFC şartı geldi.
1000uF yerine 22uF taksanız bahsedilen olaylar gene devam edecek. Sonsuzun genliği 50 kez azalacak.
Klasik 50Hz doğrultma devresinde diyod akımlarının dalga şekline bakarsanız ne demek istediğim anlaşılacak.
(Olayın bir de primere yansıması var. Transformatörün primer tarafındaki dalga şekilleri de değişecek.)
Eğer smps de yılda bir kez en çıkıştaki kapasitörleri değiştiriyoran, bahsettiğin kapasitörü devreye aldığında bu kondansatrü belki
haftada bir değiştirmen gerekecek.
Flyback yapı, smpsler içinde kapasitörü ve doğrultucuyu en çok stresle çalıştıran yapıdır. PC lerden aşına olduğumuz yapıda ise
(forward yapı) bu stres çok azdır. Flyback yapıda bile bu kondansatörün devreye alınması durumunda oluşan stres yaşanmaz.
Çünkü daha on aşamasında endüktansa yapılan yükleme, off aşamasında kapasitöre binecek akım darbesinin tepe değerini belirlemiş
olmaktadır.
Strese neden olan Imax/Iort oranıdır. Düşünsenize diyoddan ve kapasitörden 20A tepe akımlı pulstatif akımlar akıtıyorsunuz
fakat yükünüz sadece 1 kaç amper çekiyor. Halbuki 5A tepe akımlı akımlar akıtıp yükten 1 kaç amper akım çekmek hem stresi,
hem EMI yı nasıl azaltır.
Gevv bobinin önünde kapasitör bağlı profesyonel SMPS markalarından birinin tam şemasını verirse ordaki durumu inceleriz.
Devrede kesinlikle ince espiriler olacaktır.
switch mode kaynakları iyi derecede bilmiyorum ama normal trafolu dc kaynaklarda 50Hz. trafo sekonder çıkışı köprü veya tamdalga doğrultulduktan sonra direkt kondansatöre girilmez diye bir şey biliyorum ama genelde böyle yapılıyor küçük güçlerde diyot kısa sürede arıza vermiyor birde diyot akımı gücü büyük seçilirse hiç arıza vermiyor ama bu şekilde yapılması hatalı bir bağlantı diyotlardan sonra direnç daha iyisi seri bobin kullanılması gerekir okulda bu şekilde bir bilgi aldığımı hatırlıyorum diyotda kondansatörde gerilim kaynağı ve bunların iç gerilim düşümleri eşit değildir teorisiydi yanlış hatırlamıyorsam
normal güç kaynaklarında 50Hz. trafo sekonder çıkışı köprü veya tamdalga doğrultulduktan sonra direkt kondansatöre girilmez ise ne yapılır? araya bobin mi konur?
50 hz için konulacak bobin trafonun aynısı gibi bir şey olur. Böyle bir bobin kullanıldığını hiç görmedim. Eski tip 10kVA ups lerde bile yoktu. Ki bunun şarj trafosunu var sen düşün.
Yalnız orada kondansatörü aküye parlel bağlarken öncelikle direnç üstünden bağlanıyordu. yoksa patlarmış. Hatta kondansatörün markası da fark ediyordu. Bazı markalar aşırı ısınıyordu.
Merhabalar
@bunalmis hocam binlerce pc güç kaynağı elimden geçti bir çoğunda bobin önceside kondansatör kullanılıyor dediğim gibi sistem push pull klasik tl494 zaten emin olmasam ısrar etmem
az önce skop ölçümlerini yaptım sağolsun Kutay abim skop kullanmasını öğretti :)
orjinal modsuz güç kaynağı 5v yüklü
(http://i40.tinypic.com/263ao09.jpg)
modifiye devre 5v yüklü
(http://i39.tinypic.com/s3kmy8.jpg)
sanırım berbat bir hali var :) en üst karelere kadar sıçramalar olmuş
not: bobinden önce kondansatör koymak modifiye devreye yaramadı primer gümledi :)
Bir tane sema verebilirmisin?
Diyod cikisina kapasite sadece -12V sargisinda olur. Onun sebebi de bu voltaj hattindan cok az akim cekilmesi ve 7912 ile regule edilmesi.
Modifiyeli kaynagin grafiginde scop senkron olmadigi icin anlamli bir sey gorulmuyor.
Alıntı yapılan: t2 - 11 Mayıs 2010, 16:49:14
normal güç kaynaklarında 50Hz. trafo sekonder çıkışı köprü veya tamdalga doğrultulduktan sonra direkt kondansatöre girilmez ise ne yapılır? araya bobin mi konur?
Dusuk guclerde diyod cikisina kapasitoru bagliyor geciyoruz. 50Hz oldugu icin onemsemiyoruz.
Istersen diyodlarin hemen cikisina bobin ve saseye ters diyod koyabilirsin fakat 50Hzde calisacak bobin
cok iri olacagindan pek pratik olmaz.
Alıntı yapılan: bunalmis - 11 Mayıs 2010, 17:56:42
Bir tane sema verebilirmisin?
Diyod cikisina kapasite sadece -12V sargisinda olur. Onun sebebi de bu voltaj hattindan cok az akim cekilmesi ve 7912 ile regule edilmesi.
Modifiyeli kaynagin grafiginde scop senkron olmadigi icin anlamli bir sey gorulmuyor.
doğrudur hocam ama dediğim gibi bir sürü örnek gördüm adamlar kullanmış bir kaç resim ekleyeceğim
scop senkron olayını anlamadım orjinal kaynağını ölçütüğüm ayarlar ile modifiye devreyi ölçtüm resimdeki gibi garip bir dalga göründü
şemayı hazırlarım direkt hazır ürün üzerinde denemeleri yapıyorum
sistem tamamen aşağıdaki gibi sadece kırpıldı :)
(http://j.imagehost.org/t/0911/shido_atx-250w.jpg) (http://j.imagehost.org/view/0911/shido_atx-250w)
Modifiye 5V da pulse lar göçmüş yada skop ayarı düzgün değil orayı anlayamadım , birde endüktanstan önce kondansatör koymak yanlış bir bilgi.LC aslında low-pass bir filtre görevi görüp Sekonder çıkışındaki kare dalganın averageını alan yapı olarak düşünülmelidir ki endüktanstan önce konan kondansatör ile geribesleme yapmak mümkün olmaz devre çalışmaz.İyi Çalışmalar
ben eklediğin şemada bobin öncesi (şaseye) kondansatör göremedim.
Yüksek akımlı bir kare dalgayı kondansatore verirseniz üzerinden hatırı sayılır miktarlarda akım akar.Frekans yükseldikçe bu akım artar.
Alıntı yapılan: askuzucu - 11 Mayıs 2010, 21:24:13
ben eklediğin şemada bobin öncesi (şaseye) kondansatör göremedim.
Yüksek akımlı bir kare dalgayı kondansatore verirseniz üzerinden hatırı sayılır miktarlarda akım akar.Frekans yükseldikçe bu akım artar.
yok hocam zaten kondansatör olayı sonradan çıktı :) hesapta yoktu zaten kullanmıyorumda ortalık karıştı asıl olay bobinin ısınması bobin öncesi kondansatör kullanmıyorum kullanmamda :D
@bunalmıs hocam ve diğer abiler, kardeşler :) siz haklıymışsınız bobin önesi kondansatör kullanılmıyor benim kafam karışmış kusuruma bakmayın
aklım bobinden sonra kullanılan diğer bobine gitmiş nasıl olduysa ilk bobini unutmuşum birde bu konuyla ilgili karışık eski bir mesele vardı o konudan iyice sebeblenmişim
(http://j.imagehost.org/0737/sunny_atx230.gif)
kırka yakın kart inceledim emin oldum :)
Ama her işte bir hayır vardır faydalı bilgilere ulaştık :)
ısınma sorunu çözüldü sanırım. orjinal bobin 12uh değer gösteriyordu bir uyglamada (http://h.imagehost.org/0396/smps3_final.png) 100uh bobin kullanıldığını görmüştüm zaten bu yüzden bobinin değerini arttırma fikri doğdu neyse bobini elle tekrar sardım 92uh kadar değeri arttırdım denemelerde ısı normaldi yani aşırı değil
mod devrenin 5v yüklü skop görüntüsü
(http://h.imagehost.org/0226/ff.jpg)
(http://i.imagehost.org/0047/dd.jpg)
herkese teşekkürler şimdi diğer testlere başlarım bakalım ne sorunlar çıkacak :)