herkeze selam, hayırlı ramazanlar
50 adet RGB led ile ışık animasyonu yapacagım, RGB ledler ortak katot oldugundan 74hc595 ile ortak katotlarını kontrol edecegim
ledlerin RGB pinlerinide dirençten sonra paralel baglayacagım ve bu 3 pini pwm ile sürecegim ayrı ayrı. bunun içinde mosfetle sürmem gerkiyor.
Kısacası picten çıkan PWM sinyali ile 50 adet ledi sürebilecek güçteki mosfeti nasıl kontrol edebilirim?
yardımlarınızı bekliyorum ! herkeze iyi çalışmalar...
IRF640 mosfet için driver IR2101 nasıl çalışır ? başlığında benzer gücü pwm ve mosfet ile sağlamaya çalışıyorum
sonuç nedir ? ırf640 Gate için -+ 20 V belirtilmiş. picten alınacak pwm sinyali ile uani 0-5 V arası çalısabilen mosfet yokmudur ? sürücü şart diyosanız birde simetrik besleme felanda olacak ozaman. transistör hızları yeterli olmazmı pwm sinyali için ? nette araştırdım birisi power RGB led için BC 337 ile yapmiş, RGB için bc337 yeterli olurmu ki? yokm bu konuyla ugraşan üstadlar??
elimde güzel 3 transistörle sürülen minik bir rgb kontrol devresi var fotograflarını ve malzeme listesini gönderebilirim.
ortak katotlu ledlerin katotları değil, anotlarının kontrol edilmesi gerekmez mi? çünkü katotlar zaten ortak ve 0V'a bağlanmayacak mı? yoksa siz, multiplex çalışma gibi bir şey mi düşünüyorsunuz?
anotları dirençten sonra paralel bağlanması ve 50 adet led için mosfet ifadeleri de biraz karışık. 50 adet lediniz varsa ve bunlar RGB ledi ise en az 3 ayrı mosfet kullanmanız gerekiyordur ve aslında 150 adet lediniz var demektir, yanılıyor muyum?
sanırım söylemek istediğiniz, herbir leddeki örneğin yeşil ledlerin dirençten sonraki uçlarını paralel bağlayacaksınız, sonra kırmızıların ve mavilerin...
595'i kullanırken dikkat edin, bunun dayanacağı akıma göre tasarım yapın (ortak/toplam akım buradan geçmemeli).
50 (toplamda 150) adet ledin bütün akımı 1A'i ( toplamda 3A) geçmeyeceğinden herhangi bir (toplamda 3) mosfet işinizi rahat rahat görür.
malzemelerin (elektronik komponentlerin) elektriksel özellikleri için kataloglarına bakmayı deneyin, en garantisi budur.
anlatımım biraz karışık olmus olabilir,
RGB ledleri ortak katot kısımlarını 74hhc595 ile kontrol edecegim, yani 1 adet 74hc595 8 adet RGB led kontrol etmiş olacak.
kalan diger pinler yani kırmızı yeşil mavi yakan pinlere önce gerekli dirençleri baglayacagım ardından kırmızıları kendi aralarında , yeşileri kendi aralarında, mavileride kendi aralarında paralel baglayıp bu üç rengi 3 ayrı mosfetle sürecegim.
benim araştırdıgım konu ise picten çıkan pwm sinyali ile mosfetleri sürebilmek, varmı böyle bir mosfet ?
Alıntı yapılan: emrahGS - 07 Ağustos 2011, 08:42:36
...benim araştırdıgım konu ise picten çıkan pwm sinyali ile mosfetleri sürebilmek, varmı böyle bir mosfet ?
:) zaten hep böyle yapılıyor, aradığınız özel bir mosfet değil, hepsi aynı işi görür, tek sakıncalı yönü 3 amperin üstüne çıkamazsınız.
netteki örnekleri inceleyin, boş yere telaşa düştüğünüzü farkedeceksiniz.
neden 3 A üzerine cıkılamaz ?
http://www.fairchildsemi.com/ds/RF/RFD14N05LSM.pdf
IRFZ44N Bu mosfet.direk sürülebilir.
Alıntı yapılan: emrahGS - 07 Ağustos 2011, 18:03:34
neden 3 A üzerine cıkılamaz ?
doğrudan PIC çıkışıyla sürdüğün için
netten IRF540 buldum 5V ile denedim oldu 10K ile dateyi şaseye çektim butonla +5v denedim simulasyon ortamında çalıstı. gerçektede çalısırmı ? ırfz44n mosfetide deneyecegim.
mosfetten fazla akım çektigim zaman pic pinini zorlamısmı olurum? picin pini bozulur yani?
Alıntı yapılan: ferittt - 07 Ağustos 2011, 18:05:24
http://www.datasheetcatalog.org/datasheets/50/346796_DS.pdf
http://www.fairchildsemi.com/ds/RF/RFD14N05LSM.pdf
IRFZ44N Bu mosfet.direk sürülebilir.
ırfz44n mosfeti simulasyonda led ile denedim gate ucuna 5V verdigim zaman led çalışmıyor fakat gate ucuna 12V verdigim zaman Led çalışıyor. bu mosfet nasıl pic ile kontrol ediliyor? araya sürücü tampon devresi felanmı ekleyecegim ?
Büyük olasılıkla transistör ve led'leri yanlış şekilde bağladın.Ortada bir şema olmayınca yardım etmemiz zor.
irf44n'nin datasheet'inde 2-4V arası gerilimin gate eşik gerilimi olduğu belirtilmiş.Yani 5V'luk çıkış yeterli.
Drain-Source arası da 4.5V üzeri olması yeterli.
Büyük olasılıkla transistörün source'u ile şase arasına direnç koydun.Bu direnç de bu gerilim değerlerini bozuyor.
ledi ters bagladıgımda sürekli yanıyor zaten.
bu resimde gate ucuna 5V verdigim zaman çalısmadıgını gösteriyor,
http://a1108.hizliresim.com/11/8/8/16631.jpg
burdaki resimde gate ucuna 12v verdıgımde calıstıgı görülüyor.
http://a1108.hizliresim.com/11/8/8/16660.jpg
şemada yanlıs baglantım olmusmu?
mosun source ucunu şaseye, seri bağlı dirençle ledi ise beslemenin artısıyla drain arasına bağlamalıydın
tamam oldu :) sourse ucu tum mosfetlerde bole sasemi olmalı? bilmedigim bir durum çok sagolun ...
hayır, sen "n" tipi kullanmışsın (şemadaki sembolde ok içeri doğru). bu tıpkı npn transistörün tetiklenmesi gibi ( sadece sembolik gösterimi ters). diğer türlü olsa bağlantıda hata olmazdı ama bu kez de tetikleme sinyali, sıfırdan artıya çıkan değil, artıdan aşağıya (sıfıra) doğru giden bir işaret olmalıydı.
devrede irfz 44N kullanmaya karar verdim fakat bu mosfeti pic ile sürerken gate ile pic in pwm çıkıslı pini arasına diren felan koymalımıyım ? yada daha saglıklı çalısması için ne kullanmalıyım ?
100 ohm ile 1kohm arasında herhangi bir direnç koyabilirsin.
Alıntı yapılan: timpati - 13 Ağustos 2011, 01:00:06
100 ohm ile 1kohm arasında herhangi bir direnç koyabilirsin.
mosfetlerin gate direnci cok yüksek
bu yüzden direnc koymaya gerek yok diye biliyorum
kafam karıstı şimdi, bu konuyu arastırırken baska bir forumdada şöyle yazılmıs.
konuyu açan kişi 330R kullandıgını söyüyor ve forum üyelerinden birinin cevabıda şu;
gate ile source arasında kapasite vardır, gateye baglı direnç kapasitenin dolup bosalmasının yavas olavagını söylüyordu ?
Gate'e direnç genellikle garanti olsun diye , kapasitif etki azalsın diye vs konur.
Mosfet'in gate direnci çok yüksek olduğu için direnç eklemesen de o mosfet çalışır ama mosfet-pic arası belki sorun çıkabilir.
Mosfet bir alan etkili transistördür.
N kanal bir mosfet'i iletime sokmak için gate bacağına + gerilim uygularız. mosfet de gate bacağında olan şey ise adeta birkaç yüz pikodan, birkaç on nanoya kadar bir kapasitör gibidir. Bu kapasiteyi ne kadar yüksek bir gerilile doldurursanız mosun Rds-on denen iletim direnci o kadar düşer. Bu kapasite de depolanan gerilim belli bir değerin altına düştüğünde de mos iletimden çıkar. mosu doğru kullanmak için yapılması gereken bu kapasiteyi izin verilen max gate gerilimine olabildiğince yakın gerilimle, olabildiğince kısa sürelerle doldurmaktır.
IRFZ44 de bu kapasitenin ne olduğunu öğrenmek için datasheetde "total gate capacitance" değerine bakmalısınız. Gate gerilimine göre Rdson değerinin ne olduğu da genellikle 5 ve 10V luk gate gerilimleri için verilir.
Burada gate geriliminden kastedilen gate ile source bacakları arasındaki gerilimdir. Bu örnekde source şaseye bağlı olduğu için direkt gate gerilimden bahsedebiliriz. Datasheetlerde gate gerilimi ile Rdson direnci arasındaki ilişki de grafik olarak verilir.
Eğer pwm uygulamıyor iseniz ve 1k gibi bir dirençle gate'i sürüyorsanız sadece ilk anahtarlama sırasında rdson yavaşça düşer . Gate kapasitesi dolduğu için artık yüksek akım ihtiyacı kalmaz. Gate gerilimini tuttuğunuz sürece mos gate gerilimine göre doğru bir şekilde çalışır.
Ancak PWM uygulamanız durumunda mos sürekli olarak açılıp kapanacaktır. PWM frekansınız 1KHz olsa bile yükselen ve alçalan kenarların olabildiğince dik olmasını isteriz. Bunun nedeni yavaşça yükselme sırasında Rdson geriliminin de yavaşça yükselip azalmaması, olabildiğince sadece minimum değer ile maximum değerde olmasını istediğimiz içindir. Yani ya sıfıra yakın yada sonsuz diençde olmalıdır. Ara bölgede olabildiğince kalınmamalıdır. Buda mosun gate kapasitesini nanosaniyeler mertebesinde olabildiğince kısa, sürelerle doldurup boşaltmayı gerektirir. gate kapasitesi 1kaç nano bile olsa bunu 20-50ns içerisinde doldurmak, anlık birkaç amper akım gerektirir. Buda mosfet sürücülerin neden varolduğunun cevabıdır.
Gate bacağına konan direnç daha çok sürücü devreyi korumak amaçlıdır. Bu direncin değeri de bu örnekde sürücü olan PIC'in verebileceği max akıma göre seçilmelidir. pic'in ilgili pini 10mA verebiliyorsa 5V besleme için min 500R.
Bu mos high side da çalışıyor olsaydı, yani yük sourcedan sonra bağlı olsaydı, mosun iletime geçmesiyle birlikte akan akım yük üzerinde bir gerilim oluşturacak ve source gerilimi yükselecekti. bu da eğer sabit bir gate gerilimi kullanıyorsanız, gate-source arasındaki gerilimin düşmesine ve Rdson direncinin yükselmesine ve ısınmaya neden olacaktı. Veya hiç iletime geçmeyecekti. Bu şekilde bağlanmış ilk örneğin çalışmama nedenide bu.
Öte yandan Gate-source voltajı çoğu mosda, nerdeyse hepsinde 20V üzerinde olamaz. Bundan dolayı gate-source gerilimini daima gereken seviyede tutmak için high-side da floating veya boost yöntemlerle elde edilmiş gerilimle gate anahtarlanır.
anlatımınız için teşekkürler daha iyisi olamazdı.