Fizikte hesaplamalari yaparken, ya yercekimsiz, surtunmesiz ortamda olduk, ya da bir cok etkenin olmadigini varsaydik. Simdi benim istedigim de aynisini varsayip, fikirlerinizi paylasmaniz =)
Uzay boslugunda, elimizde, 1 isik saniyesi uzunlugunda cubuk oldugunu dusunursek, ve sopanin diger ucundaki arkadasimizi durtmek icin sopayi ileri hareket ettirirken, ayni anda fener yaksak, karsi taraftaki arkadasimiza once durtuk mu yoksa isik mi ulasir?
0 -------------------------------------------------------------
/|\ cok uzun cubuk
|
/\ 0D fener
kendini bilime armagan eden arkadasimiz
Yercekimi bile (kuvvet) isiktan hizli gidemiyorsa, yukaridaki durumda cubuk uzerinde ne gibi olaylar gerceklesir? Gecikmeyi nasil hesaplayabiliriz?
Bence sopa esner. Eğer esnemenin 0 olduğunu kabul ediyorsak, herhalde ışıktan daha hızlı giderdi.(bence)
mesaj birleştirme:: 22 Kasım 2013, 22:07:36
diyeceğim ama ışık parçacıklara çarparak yayılıyordu. Sopanın esnemesini 0 olarak kabul ettiğimizde ışık gibi davranması gerekir. Yani eşit olabilirler.
Alıntı yapılan: cicjoe - 22 Kasım 2013, 21:38:43
Fizikte hesaplamalari yaparken, ya yercekimsiz, surtunmesiz ortamda olduk, ya da bir cok etkenin olmadigini varsaydik. Simdi benim istedigim de aynisini varsayip, fikirlerinizi paylasmaniz =)
Malesef aynı şeyi yapıp böyle bir problemden mantıklı bir açıklama bekleyemezsiniz.
Çubuğun kütlesi yoktur. Çubuk madde değildir. "There is no spoon" :P :P
Oysa çubuk maddedir. Atomik yapıdadır. Amorftur dersek. Çubuk arkadaşınıza ışıktan çoooook sonra çarpar. (Kabaca bir hesap ile yaklaşık 1 gün sonra (umarım :) ))
Işık hakkında araştırma yapayım dedim ve aniden bilimin bittiğini farkettim :)
http://www.bilimveteknoloji.org/evren-ve-yaratl/227-isik-evrende-nasl-hareket-ediyor.html (http://www.bilimveteknoloji.org/evren-ve-yaratl/227-isik-evrende-nasl-hareket-ediyor.html)
İnglizcenin bittiği anda şu idi sanırım :)
(http://www.capstroll.com/wp-content/uploads/ingilizcembitti.jpg)
Cubuk aynen bir yay gibi davranacaktir. Cubugu ittiginizde cubugun sizden uzakta olan ucu yerinde dururken cubugu itelediginiz icin yayin sikismasi gibi cubuk boyu kisalmaya baslayacaktir. Kisalacak kisalacak nihayetinde uzamaya baslayacak. Bu esnada isik cokdan hedefine varmis olacak.
Ramiz sen linki ver biz yarim ingilizceyle devamini getiririz.
Alıntı yapılan: z - 22 Kasım 2013, 22:19:02
Ramiz sen linki ver biz yarim ingilizceyle devamini getiririz.
hehe :)
Peki esnemenin 0 olduğu düşünülürse? Hani arkadaş başta belirtmiş ya, teoride bazı şeyleri ihmal edebiliyoruz diye. O zaman neler olabilir?
Çubuğun bittiği nokta ile arkadaşınızın bu noktaya olan uzaklığıda önemli bence. Sopayı dürtükleyen kuvvettin(kol) 0'dan 100'e çıkarken ki gecikmeside olacaktır.
itiş kuvvetinin(kol) ışık hızında olduğunu var sayalım?
Yani burada direk ışığın havada olan yayılım hızı ile, maddenin esneme kat sayısının 0 olduğu durumdaki hız iletim durumunu karşılaştırıyoruz.
Muhendislikte ihmal yapmak problemlerin cozumunu kolaylastirir. Bu sayede pek cok uygulama problemi cok az hatayla muhendislerce cozulebilir hale gelir. Aksi takdirde ihmal yapilmazsa muhendisler pek bir sey beceremez. Cunku ihmal yapmadan hesap yapmak icin baba proflardan olmak gerekir.
Muhendislik egitiminde, ihmal yaparken dikkatli olun etkisi az olacaksa ihmal yapabilirsiniz denir.
Simdi 30 cm lik bir cubugun esnemesini ihmal edebiliriz de 300 bin km uzunlugundaki bir cubugun esnemesini nasil gormezden gelebiliriz.
Eylemsizligi yok saymamizi istiyorsun.
-----------
Gravitasyon kuvveti tam olarak anlasilmis degil. Bir yildiz parcalandigi anda dunyadan gravitasyon kuvvetindeki degisim derhal anlasilabilirken yildizin isigi hala gelmeye devam ediyor. Bu da gosteriyorki cekim kuvveti isikdan cok daha hizli.
Mevzu bu değil midir?
http://m1311.hizliresim.com/1h/q/uszwu.jpg (http://m1311.hizliresim.com/1h/q/uszwu.jpg)
(http://m1311.hizliresim.com/1h/q/uszwu.jpg)
Herbişeyi ihmal edip şartları eşitlersek sopa B noktasına ışıktan daha önce varır.(?)
A. Einstein'in izafiyet teorisindeki probleme benziyor.
Geçen senelerde çikan "Paradoks" Jim Al-Khalili kitabinda izah ediliyordu.
Uzun sirik bir ahirin uzunlugunda, ahirin iki tarafi da açip (içinden dümdüz geçebiliyoruz).
Biz bu sirigi tasiyip, isik hizinda kosup (tabii ki), ahirin bir kapisindan girip diger kapisindan çikiyoruz.
Ahirin içinde olan kisi ne görür ?
Isik hizinda gidince hersey göreceli olur, cisimlerin uzunlugu bile, zamanin akisi da.
Isik hizinda gitsek, bizim için evrenin bir ucundan diger ucuna gitmek birkaç milisanoye bile sürmez (Isik hizinda giden için).
Fakat dünyadan bakan için milyonlarca isik senesi kadar yol kat edecegiz.
Bastaki kitabi tavsiye ederim.
Aslinda burda cubugun hizi değil, kuvvetin iletilmesindeki hizi bulmaliyiz. Yoksa @mistek'in de dedigi gibi, sopanin aldigi mesafe cok kisa ve hizi da zaten eger aninda tepki veriyorsa, itis hizimiza esit olur.
Alıntı yapılan: z - 22 Kasım 2013, 22:41:45
Gravitasyon kuvveti tam olarak anlasilmis değil. Bir yildiz parcalandigi anda dunyadan gravitasyon kuvvetindeki degisim derhal anlasilabilirken yildizin isigi hala gelmeye devam ediyor. Bu da gosteriyorki cekim kuvveti isikdan cok daha hizli.
Hocam Newton'a gore durum boyleyken, Einstein aslinda cekim kuvvetini de hemen hissetmeyecimizi soylemis. Yani suan gunes yok olsa, yaklasik 8dk sonra dunya yorungesinden cikar demis. Aslinda benim sorum da ordan kaynaklaniyor. Omuz omuza vermis atomlar hareketi iletirken ne kadar geciktiriyor ve femto kameranin bile yakalayamadi (ki isigin gidisini yakalayabilen kamera) bi aktarim soz konusu..
Ramesh Raskar: Imaging at a trillion frames per second (http://www.youtube.com/watch?v=Y_9vd4HWlVA#ws)
Bir diger kafama takilan soru da su.. Einstein'a gore isik hizina yakin hareket edersek, zamanin isleyisi farklilasiyor. Ornege gore, isik hizina yakin hizla hareket eden bir roketteki kisi bir sure sonra dunyaya dondugunde dunyadakilere gore daha az yaslaniyor.. Ancak hizi olcmek icin 2 gozlemci gerektigi de soyleniyor. Yani aslinda roketteki insan acisindan duruma bakinca, dunya isik hizinda kendisinden uzaklasiyor olacak. bu durumda dunya geri dondugunde dunyadakilerin daha az yaslanmasini bekleyemez miyiz?
Alıntı yapılan: Ramiz - 22 Kasım 2013, 22:37:08
itiş kuvvetinin(kol) ışık hızında olduğunu var sayalım?
Bunu var sayamazsınız çünkü kütlesi olan bir şey ışık hızına çıkamaz.
Alıntı yapılan: Ramiz - 22 Kasım 2013, 22:37:08
Yani burada direk ışığın havada olan yayılım hızı ile, maddenin esneme kat sayısının 0 olduğu durumdaki hız iletim durumunu karşılaştırıyoruz.
Hayır burada kütlesi olan bir şey ışık hızında hareket edebilir mi ? onu soruyorsunuz. Hayır edemez.
Kütlesi olan bir şeyin ışık hızında hareket etmesi için gereken enerji sonsuzdur. İlginçtir ki hızı ve kütlesi "sonlu" olduğu halde sahip olduğunu momentumda sonsuzdur.
Bu konuyu guzel aciklayan (pisagor ile akilda kalici) bir vidyo
E=mc² is Incomplete (http://www.youtube.com/watch?v=NnMIhxWRGNw#ws)
Bir de sunu duymustum.. GPS icin, gorungede donen uydular cok hizli oldugu icin ve onlara gore zaman farkli isledigi icin bu yavaslamanin hesaplandigi ve o sayede GPS'in calistigini..
Bu da Newton ve Einstein'in bir yildiz yok oldugunda cekim etkisinin nasil etkileyecegi hakkindaki goruslerini aciklayan bir vidyo.
http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=4yyb_RNJWUM#t=226 (http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=4yyb_RNJWUM#t=226)