Mahallemizde bir ev tamamen yandı ve sebebi şarjda bırakılan telefon imiş...
Hurdalarımın içinde minik bir lityum iyon pil vardı. Nedir ne değildir merak edip içini açtım.
Hoş bir alkol kokusu yayıldı. Plastik bir banda sarılı vaziyette iki levha çıktı. Birisi sanırım aluminyum üzerine karbon kaplı diğeri ise bakır üzerine birlmem ne kaplı.
Levhaların orasını burasını kurcaladım tüm yapı bundan ibaretti.
Alkol kısa zamanda buharlaştı ve kupkuru iki şerit levha kaldı. Birden kucağımda minik kıvılcmlar parıldamaya başladı. Aniden kıvılcım çıkıyor ve yok oluyordu.
Lityumdan imiş.
Neyse bakır şeriti çakmakla yakmayı denedim. Aman Allahım sanki barutu ateşledim. Yarım saniyeden daha kıza samanda bakır levha üzerindeki kaplama barut misali parladı.
Oldu olacak bir de karbon kaplı şeriti yakayım dedim tutuşmadı bile.
Bu deneyden tek bir şey çıkarttım. Lityum iyon piller kesinlikle patlamaya hazır bir bomba. Bu pilleri yakınımda görmek istemem fakat en basitinden cep telefonlarımız da bu piller var.
Mahalledeki yanan evden sonra bu pillerden daha çok korkar oldum.
hayda buradan yak diyecem yine yanacak ortam.
Hayatı korkularla yaşamaya başlamak iyi olmaz.
Ona bakarsanız, evinizin içinde borulard doğalgaz dolanıyor. Yanmaya ve patlamaya hazır, atölyenizde, yanmaya hazır, tiner vs gibi malzemeler var, hatta otomobiliniz,(benzin, mazot veya gazlı ise) hareket halince binlerce patlama yaşanıyor.
Dünyada hala birçok ülke atom bombalarından enerji elde ediyor.(Nükleer santrallar)
Bu tür cihazların üzerinde güvenlik önlemleri alınmış olsa da bir şekilde hata oluşabiliyor. Kaza olacak diye onlardan vazgeçmiyoruz. İstatistiki açıdan telefon pilimizin patlaması ihtimali yolda kaza geçirme ihtimalimizden daha düşük.
Defalarca söyleniyor, orjinal harici şarj cihazı ve batarya kullanmayın diye. Sorun tamamen bunlardan kaynaklanıyor.
Kullanılan ne olursa olsun, gerektiği gibi kullanılırsa problem olması milyonda bir dir.
Çekiç ile telefon bataryasına vurunca ne olur? Sorusunun cevabı.
https://www.youtube.com/watch?v=lxlpHJPjUAI (https://www.youtube.com/watch?v=lxlpHJPjUAI)
Videoda bu pillerin nasıl patladığı çok açık. Neden korktuğum sanırım daha iyi anlaşılır.
Fiyatı ucuz diye telefon, mp3, tablet vs cihazları almadan önce düşünmek lazım.
İçini açtığım pilin dış kutusu, plastik levhanın kenarlarının ısı ile eritilip kapatılması ve yapışkan bandla sarılmasıyla elde edimişti.
Hatta balon gibi de biraz şişik duruyordu.
Lityum metalini biraz araştırırsanız bu metalin havadan ve sudan korunması gerektiğini göreceksiniz. Bu da demektirki bu piller kesinlikle kolay kırılamaz, çatlamaz kutulara sahip olmalıdır.
Kısacası düşük fiyatlı uyduruk pillerden korkun. Ne demek istediğimi aşağıdaki iki resimdeki ürünü mukayase ederek anlayabiirsiniz.
(http://img.isp.org.cn/nimg/79/1b/1d345df17f00ea691349c2ed884a-200x200-1/lithium_notebook_computer_battery.jpg)
(http://i00.i.aliimg.com/photo/v0/1107535274/High_Capacity_2500mah_Lithium_ion_Battery_Bateria.jpg)
Ben bir keresinde tam sarjli uzaktan kumandali helikopterin pilin bicakla yaraladim aniden elimde yanmaya basladi evin icini acayip bir duman kapladi. :))
Bende 1 poşet dolusu eski telefon bataryası var. (Telefon tamircisi bir arkadaşımdan almıştım) Belki lazım olur diye poşette duruyor öylece. İmha etmek lazım.
Lityum atomu, sodyum atomundan çok daha aktiftir (Periyodik cetveli hatırlayınız, sodyumun üstünde). Mercimek tanesinden daha küçük bir sodyum metalini bir bardak suyun içine atmıştım. Metal deli gibi suyun yüzeyinde sağa sola hareket ediyordu. Lityumu suya atsak demek patlayacak.
https://www.youtube.com/watch?v=-DcpANRFrI4 (https://www.youtube.com/watch?v=-DcpANRFrI4)
http://batteryuniversity.com/learn/article/lithium_ion_safety_concerns (http://batteryuniversity.com/learn/article/lithium_ion_safety_concerns)
http://en.wikipedia.org/wiki/Lithium-ion_battery (http://en.wikipedia.org/wiki/Lithium-ion_battery)
mesaj birleştirme:: 23 Şubat 2015, 12:29:21
Firmaların ha bire orjinal pil alın uyarısına kızardım. Fakat artık pil konusundaki bu uyarıya kulak vermeye kararverdim. Hele hele de uyarı lityum iyon pil üzerine olunca.
http://canoncanada.custhelp.com/app/answers/detail/a_id/4090/~/updated-safety-notice%3A-counterfeit-lithium-ion-battery-packs (http://canoncanada.custhelp.com/app/answers/detail/a_id/4090/~/updated-safety-notice%3A-counterfeit-lithium-ion-battery-packs)
HP Pavilion DV6700 laptop battarya kullanılamaz raporu verdi ve sarj etmeyi kesti.12 volt araç sinyal ampul'ü vardı elimde iki başına tel uydurdum ve pil'e değdirdim saatlerce yandı,voltajı ölçtüm milim kıpırdamadı,anladımki yazılım ile zamanlama yöntemi ile pil ile laptop'un bağlantısı bitti,nihayet batarya voltajı çöktü bir daha doldurma ihtimali kalmadığı için,meraktan ölüyordum mutfaktan bir meyve bıçağı kaptığım gibi giriştim pil'e pilin ucu azıcık girmiştiki pil acaip ısındı bıçağı geri çekmem fayda etmedi artık elle tutulamaz hale geldi,koştum bahçeye diklemesine üzerinde tepinerek toprağa gömdüm,ve pencereden beklemeye başladın patlayacakmı diye,hiçbir şey olmadı şükür,pil altı yıllık idi herhalde enerjisinin çok büyük bir bölümünü yitirmişti,bir facia'ya sebep olmadı.ben evde değil iken hiçbir cihazı sarj etmemeye özen gösterir oldum.
Evet en mantıklı yaklaşım pilleri şarj ederken evde olmak.
Eve gelinceye kadar pillerim şarj olsun düşüncesi çok tehlikelli. Mahalledeki ev yangınında ev sahibi öyle apmış. Pili şarj olsun diye bırakmış ve evde kimse yokmuş.
Lityumu internette araştırırken ilginç bilgilere de ulaştım. Diyelimki büyük hacimli lityum içeren pil vs bir madde var ve alev aldı.
Yangın söndürücüm var diye sevinmeyin. Lityum alev aldığında ancak özel kimyasallarla söndürülebiliyormuş.
mesaj birleştirme:: 23 Şubat 2015, 13:45:06
Dün atelyemde küçük çaplı bir yangın olayı yaşadım. Küçük yangın yanlış hamlem sonucunda birden fazla yere yayıldı. Neyseki soğukkanlı davrandım ve 5 seneden beri hiç bir kontrolu yapılmamış yangın söndürücüm görevini layıkı ile yaptı.
Yangın konusunda ev ahalisini de yetiştireceğim. Yangın söndürücü nasıl kullanılır öğreteceğim. Hayatımda ilk kez dün yangın söndürücüsünü kullandım. Gördüm ki çok basit işler bile panik halinde iken çok zor yapılabiliyor. (Söndürücünün tetiğini kitleyen mühürlü pimi sökmem en az 30 saniyemi aldı.)
Şimdi evde pil şarjı için alev almayan malzemelerle özel bir köşe yapacağım. Hatta kutu şeklinde kapaklı bir şey olsun düşüncesindeyim. Yatarken ya da evden çıkarken şarj aletlerini şarjda bırakmayın kuralını getireceğim.
Modelcilikle uğraşanlar bilirler. Sürekli Lipo pilleri kullanıyoruz şarj deşarj işleri çok oluyor. Güvenlik için resimdeki çantalar üretilmiş. Pil patlayınca çanta yanmıyor. Var bende de bir adet. Ama hiç kullanmıyorum ihmalkarlık... :(
http://www.helibuy.com/images/helicopters/lipo-safe.jpg (http://www.helibuy.com/images/helicopters/lipo-safe.jpg)
(http://www.helibuy.com/images/helicopters/lipo-safe.jpg)
https://www.youtube.com/watch?v=Pul1TngeKe4 (https://www.youtube.com/watch?v=Pul1TngeKe4)
(https://www.youtube.com/watch?v=Pul1TngeKe4)
Ben uyuyacağım zaman bile sarjdan çıkarıyorum hepsini. Ne olur ne olmaz.... Evde yangın söndürücü yok zaten.
Alıntı yapılan: mcn - 23 Şubat 2015, 08:13:57
Defalarca söyleniyor, orjinal harici şarj cihazı ve batarya kullanmayın diye. Sorun tamamen bunlardan kaynaklanıyor.
Bir defasında 5 liralık bir şarj aletini açmıştım trafonun çıkışında bir köprü diyottan başka birşey yoktu.
Alıntı yapılan: muratdu - 23 Şubat 2015, 11:48:28
Lityum atomu, sodyum atomundan çok daha aktiftir (Periyodik cetveli hatırlayınız, sodyumun üstünde). Mercimek tanesinden daha küçük bir sodyum metalini bir bardak suyun içine atmıştım. Metal deli gibi suyun yüzeyinde sağa sola hareket ediyordu. Lityumu suya atsak demek patlayacak.
Burada bir yanlışlık olmuş. Periyodik cetvelde bir grupta metalik aktiflik aşağı doğru inerken artar. Elektrokimyasal aktiflik ile aynı şey değil.
Sodyumu (Na, Natrium) suya atarsak Na + H2O -> NaOH + H2 biçiminde tepkime verir. Tepkime sırasında açığa çıkan ısı H2 gazını tutuşturur o yüzden yanar.
Potasyum (K, Kallium), sodyumdan daha aktiftir. Su ile daha şiddetli tepkime verir. Lityum sodyuma göre daha az aktiftir.
Lityum suya atıldığında reaksiyon verir. H2 açığa çıkar ancak reksiyon ısısı bu gazı tutuşturacak kadar yüksek olmaz.
Havada yanar/oksitlenir ise metal oksit/peroksitlerini verir. O sisli dumanın sebebi bu moleküllerin havada asılı kalması.
Ben telefonumu sert bir şekilde yere düşürdüm her şey dağıldı.Bataryayı elime aldım şişmiş kapağı bile zor kapandı.Ne yapmalı ?
Alıntı yapılan: Baran Ekrem - 24 Şubat 2015, 01:25:38
Ben telefonumu sert bir şekilde yere düşürdüm her şey dağıldı.Bataryayı elime aldım şişmiş kapağı bile zor kapandı.Ne yapmalı ?
Yeni batarya almalı :)
Patlamaz inşallah değiştirene kadar :D
Ben ucuz mp3 çalar almıştım.
Usb portta sürekli takılı halde duruyordu.
Galiba bir kaç gün veya hafta geçti. Pil şişmiş. Patlayacak gibiydi.
Anlaşılan bu cihazda şarj kontrol kısmı zayıf.
Belki sadece dirençle şarj ediyor.
"Mikado' MP87 MP3 player"da USB den gelen 5v 1N4148 tarzı diyoddan ve 6R8 dirençden geçip bataryaya ulaşıyor.
Zaten hurdalarımın arasında dediğim pil de bu cihazdan söktüğüm pildi. Bendeki de şişmişti.
Laptop şarjlarına da dikkat edelim ozaman. Bazen gece şarjda bıraktığım oluyor.
Ucuz ürünlerden kaçınmak lazım. Katılıyorum.
Yalnız normal nizami ürünlerde de fazla strese girmeyelim derim.
Bazı projelerde laptop lar aylarca fişleri takılı kalıyordu,
şimdiye kadar bir problem olmadı.
Evet katılıyorum. Laptobu masaüstü bilgisayar gibi sürekli iş yerinde şarjda kullananlar var. Benim bilgisayarımın bataryası artık şarj deşarj döngüsünü tamamladığı için batarya ile ancak 2 dakika çalışıyor. Bazen Laptopun şarj işlemini tamamen kestiği oluyor.
evde birşey şarja bırakıp uyuyacağım zaman fayans veya mermerin üstüne koyuyorum etrafında yanma ihtimali olmayan malzemelerin yanına
aslında metal kutu yapmak lazım 2mm eloksallı aleminyumdan
Laptop bataryalarında aşırı ısınma sonucu basınç oluşursa bunu tahliye eden ventiller vardır. Prizmatik olanlarda ise yok. Bende de geçmiş tarihte pili şişmiş bir telefonun bataryasına delik açmamla havaya uçması bir oldu. Alev topu halinde yere düştü. eğer kontrolsüz ortam olsaydı yangın çıkmaması imkansızdı. O nedenle şişmiş pilleri mümkünse atık pil toplama merkezlerinde uygun bir koruyucu (en azından üst üste atılan pillerden mekanik bir temas olmayacak şekilde) ile atalımki bu işlerle uğraşanlar da tehlike altında kalmasın. Çöpe direkt atsak ve çöp toplayıcılara denk gelse o da kötü. Isı ve akım kontrollü tiplerden kullanmaya çalışın bazı pillerde şarj kontrol modülü olur silindirik tiplerde de pile entegre olarak ekleniyor ama üzerinde bu bilgi olmayabiliyor.
(http://i.hizliresim.com/bla2y0.png) (http://hizliresim.com/bla2y0)
Konunun en başlarında bahsettiğim pilin aynısından bir tane daha buldum.
Şişmiş, olgunlaşmış.
bence laptop ve benzeri gelişmiş cihazlarda tehlike oranı çok çok düşük.Çünkü şarj sistemleri çok iyi.voltaj,akım,sıcaklık gibi bir çok parametreyi kontrol ediyor hiç bir hata yoksa şarj işlemini yapıyor.
ilk tecrübemi küçük maket helikopterde yaşadım.pil direkt usb den şarj ediliyordu ve ek bir malzeme yoktu.yani 5v direkt lion pile uygulanmıştı.dolayısıyla bir zaman sonra helikopter yeteri kadar havada kalamayınca,baktımki pil şişmiş.inceleyince gördümki 5v direk pile uygulanmış ve pili şişirmiş.
ikinci tecrübemi bahsedilen o ucuz mp3 player de yaşadım.o malzemeden bende almıştım aynı sorunu bende gördüm,yani pil şişmişti.hemde öyle şişmişki plastik kutusunu zorlayarak kutuyu ikiye ayırmak suretiyle bir birinden ayırmıştı.
bu iki tecrübeden sonra bunlar gibi pille çalışan ucuz bir şeyler aldığım zaman ilk önce pil şarj sistemini inceliyorum.anlattığım gibi sorun varsa(%99 bu şekilde)mcp serisinden yada hazır şarj entegrelerinin kullanıldığı devreleri, aldığım o cihazlara tatbik ediyorum.şimdiye kadar hiç bir sorun çıkmadı.Yakında başka bir helikopter gelecek aynı şarj sistemini onada yapacağım.tabiki şarj devresi istediğim gibi değilse.
Bütün önlemler alinsada olmaz demek imkansizdir. Yaradandandan baskasindan korkmaya gerek yok. Istemedigi surece hicbirsey olmaz. Pil akü gibi ürünler cok tehlikeli benimde başıma bir olay gelmişti arabanın motoruna bakarken aku patladi hatta yok oldu bize hic bir sey olmadi. Fazla ısınmadan patladigini tahmin ettiler bizde arac turkmali ne beklenir dedik.
Alıntı yapılan: z - 15 Mart 2015, 13:59:02
(http://i.hizliresim.com/bla2y0.png) (http://hizliresim.com/bla2y0)
Konunun en başlarında bahsettiğim pilin aynısından bir tane daha buldum.
Şişmiş, olgunlaşmış.
hadi çekiçle kafasına vuralım, videoya çekelim
mesaj birleştirme:: 16 Mart 2015, 08:45:25
Alıntı yapılan: fatih6761 - 24 Şubat 2015, 00:07:22
Burada bir yanlışlık olmuş. Periyodik cetvelde bir grupta metalik aktiflik aşağı doğru inerken artar. Elektrokimyasal aktiflik ile aynı şey değil.
Sodyumu (Na, Natrium) suya atarsak Na + H2O -> NaOH + H2 biçiminde tepkime verir. Tepkime sırasında açığa çıkan ısı H2 gazını tutuşturur o yüzden yanar.
Potasyum (K, Kallium), sodyumdan daha aktiftir. Su ile daha şiddetli tepkime verir. Lityum sodyuma göre daha az aktiftir.
Lityum suya atıldığında reaksiyon verir. H2 açığa çıkar ancak reksiyon ısısı bu gazı tutuşturacak kadar yüksek olmaz.
Havada yanar/oksitlenir ise metal oksit/peroksitlerini verir. O sisli dumanın sebebi bu moleküllerin havada asılı kalması.
gençliğimde amerikanyalı askerlerin konservelerini incelemiştim. bizimkiler soğuk konserve yiyorlardı.
onların konserveleri iç içe geçmiş iki kutudan oluşuyordu. iki kutu arasında su var, üstteki ve en dıştaki kapağı açtığında suyun içinde bulunan sodyum yada potasyum gibi bir maddeninde tapası üstteki kapağa bağlı. tapa yerinden çıkınca su ile temas ediyor ve su kaynamaya başlıyor yaklaşık birkaç dakika sonra tepkime duruyor.
suyu döküyorsunuz, içteki kapağı açıp sıcak konserveyi afiyetle yiyorsunuz.
https://www.facebook.com/video.php?v=847134828666015 (https://www.facebook.com/video.php?v=847134828666015)
taşınabilir power pack'lar ve anormal tehlikesi,gerçi boğa'yı kızdırırsan sokar boynuzu,ellemezsen usul usul otlar.