Picproje Elektronik Sitesi

DİJİTAL & ANALOG ELEKTRONİK => Şemalar & Diğer Elk-Elnk.Projeler => Konuyu başlatan: cirak05 - 27 Mayıs 2005, 21:24:14

Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 27 Mayıs 2005, 21:24:14
12 voltluk motora yön vermek için aşağıdaki adresteki devreyi yaptım.

TIP31'li MOTOR SÜRÜCÜ DEVRESİ (http://www.electronics-lab.com/projects/motor_light/007/index.html)

(Salaklıktan bilgisayarda simüle etmedim) yaptıktan sonra motorun bağlı olduğu uçlardaki voltajın azdan başlayıp arttığını gördüm. Dolayısıyla motor harekete geçmedi.

Kullandığım besleme küçük akülerden 12V.

Ben girişten pozitif tetikleme verdiğimde motorun tam güç çalışmasını sağlamak için hangi transistörü kullanmalıyım?

Teşekkürler...
Başlık: TIP31
Gönderen: tnen - 27 Mayıs 2005, 22:14:41
Transistorleri opto coupler ile surmeyi dene birde sol ust ve sag ust transistorlerinin baz direncleri yok bunları ekle
Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 27 Mayıs 2005, 23:36:59
Arkadaşım demek istediğini tam anlamadım. Daha doğrusu anlaşamadık heralde ben bu devreyi proteusta simüle ettim. Sadece 10K lık dirençleri çıkardım.

Devre çalışıyor. pozitif tetiklemeyi uyguladığımda tıp31'in beyz-emiter arası 0.9 V falan gösteriyor hep sabit bir şekilde...

Ama motor gerilimini ölçtüğümde voltaj 4.küsürden başlayıp artıyor. Dolayısıyla motor ilteime geçmiyor sadece titreme yapıyor.

Bu devreyi sıradan npn bir transistör ile denedim. Anında 10 V gösterdi. Ama çok ısınıp yanmaması için bildiğiniz bir motor sürmek için bir transistör var mı?

Teşekkürler...
Başlık: TIP31
Gönderen: tnen - 28 Mayıs 2005, 17:30:47
O zaman once düşük güçlü tr ile tıp31 leri sür
Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 29 Mayıs 2005, 11:21:46
Zaten aynen öyle yapıyorum. benim demek proteusta  tıp31 yerine bc237 kullandım. Motor voltajı 10V falan gösterdi.

Ama tıp31 de voltaj 4'ten başlayıp yavaş yavaş artıyor. dolayısıyla motor hareketsiz kalıyor.

İstediğim transistör bc237 şeklinde çalışan güçlü bir sürücü transistör.

Bilen varsa yardım etsin lütfen...

Teşekkürler...
Başlık: TIP31
Gönderen: SpeedyX - 29 Mayıs 2005, 11:55:09
BD243C olur mu?
Başlık: TIP31
Gönderen: KaraBey - 29 Mayıs 2005, 12:30:25
10k ları neden çıkardın? onlar tr yi - ye çekmek için
resimdeki haliyle çalışmıyormu?
birde motora direk 12 voltu ver akımı ölç ne çekiyor
ona göre çözüm arayalım
Başlık: TIP31
Gönderen: haciman - 29 Mayıs 2005, 17:10:13
Bu devre motoru iki yöne döndürmek için yapılmış bir H köprüsü. BEnce bu transistörlerle felan uğraşma.

L293D kullan. Bu enteğre ile iki adet DC motoru her iki yöne döndürebilirsin. Kullanımı çok basit ve oldukça kararlı. Ben bu entegreyi bilgisayar kontrolllü robot kol projemde kullandım.

5-36 V arası DC motorları çalıştırabilirsin. Ve yaklaşık 600 ile 650 mA'e kadar akıma dayanabilir. Ben bu akımların üzerine anlık (15-20 sn) kadar çıktım. Hiçbir şey olmadı.

Bu entegrenin bağlantı şemasını odtü robot topluluğunun sitesinden bulabilirsin.

Kolay gelsin....
Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 31 Mayıs 2005, 01:21:47
probu dokundurduğumda 1-2 amperden başlıyor. ama sonra 700-800 mA 'ya kadar düşüp sabit kalıyor. (12 volt/ 1.3AH akü ile)
Başlık: TIP31
Gönderen: aster - 31 Mayıs 2005, 09:03:48
şimdi 1 A için BDX53 felan da taksan ısınma normaldir
bunu önlemek için mos veya PWM li darbe gönder ısı 4 A de çeksen normal olur
Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 02 Haziran 2005, 00:54:56
arkadaşlar önerileriniz için teşekkürler. :D  artık bundan bıktım şuan için çift kontak röle ile daha basit gibi görünüyor.  :idea:

peki motor hız kontrol devreleri haricinde motora seri yada paralel bir dirençle motorun çektiği akımı sınırlayabilir miyim?  :?:
Başlık: TIP31
Gönderen: aster - 02 Haziran 2005, 09:06:13
HİÇ DEVRE KULLANMADAN dirençle akım düşürmen çok zor
sen gel 1-2 transistör koy şuna
Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 02 Haziran 2005, 10:06:46
Aster arkadaşım

4x10k
4xBC237
4xTek kontak röle
2xÇift kontak röle

ile bu motor sürme devresini oluşturdum ve simüle ettim, çalıştı. Şimdi böyle çalışan bir devre yerine yine istediğim gibi transistör araştırmak benim için zor bir iş olur.

Ama yinede öğrenmek için dediğinizi yapmayı düşünüyorum. Belki ben bazı şeyleri yeterince anlatamamış olabilirim.

Motor Sürücü Devre - Electronic Lab (http://www.electronics-lab.com/projects/motor_light/007/index.html)

Yukarıdaki devreyi hem npn ile hemde tıp31 ile bir simüle ederseniz göreceksiniz.

NPN kullanarak yapacağınız devrede motora direk 10V gelirken TIP31 ile yapılanda 4V 'tan başlayıp artıyor. Sadece TIP31'de değil yine proteusta denediğim bazı güç transistörleride aynı şeyi gösterdi. Heralde güç transistörlerinin genel özelliğinden kaynaklanıyordur.

Eğer hepsi için böyle bir durum varsa o zaman röleler ile yapmak daha mantıklı değilmi?

Kontak attığında tam güç ile çalışan bir motor........
Başlık: TIP31
Gönderen: aster - 02 Haziran 2005, 14:17:37
hocam şu anda vaktim yok ama sana tavsiyem
gel bu işi tr lerle yap neden dersen bu işi öğrenmen gerek, bak göreceksin, birazda kendin araştır çeşitli devreler üzerinde kafa yor
sonunda motor çalıştığında sen de transistör nasıl kullanılr azda olsa hatim etmiş olacaksıni, yoksa bu iş sürer gider. Bak başka bir başlıkta bir kaç zamandır birşeyle yazıyorum bir Erol biraderim alaka gösterdi, olayı irdelemek istiyorum ama tam anlatamıyorum ilginizi çekemiyorum herhalde, vakti zamanında motorlarla bende çok uğraştım ama uğraştım sonunda birşeyler öğrenebildim sayılır, bahsettiğim mevzu röle yerine yarıiletken gavurcası HIGH SIDE SOLID STATE RELAY şimdi bunları öğrenmeye çalışıyorum nedenmi? artık bu zımbırtı her yerde kullanılıyor, ben bunu öğrendimmi kim korkar bundan milattan önce bana com porttan lcd ile animasyonlar yapıp hava atan arkadaşım aklıma gelir hep, o olmasa ben bu kadar şeyi öğrenemezdim herhalde o bana onları gösterdikçe hırs yaptım kendime sende yapmalısın bir de simüleden ziyade otur gerçek devre kur test et daha iyi olur varsın birkaç şey patlasın gümlesin onlar işin tuzu biberi olur tecrübe olur bu tecrübenin mektebi yoktur, biraz nasihat gibi oldu kusura bakma sakın
Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 02 Haziran 2005, 22:59:45
Söylediğin şeyler çok önemli gerçekten bu tavsiyeleri okulda sadece bir iki meslek hocası yapıyordu. Onların bu söylediğini zamanla daha iyi anlıyorum.

Zaten bir üst mesajda da söyledim ya emin ol ben bu transistörlerle halledecem sırf öğrenmek için hem bu arada transistörlerin ne olduğunuda hatırlamış olurum.

O kadar zaman geçtiki mosfet bipolar ne demek tam hatırlamıyorum.

Teşekkürler ASTER :)  :)
Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 19 Haziran 2005, 15:42:12
Arkadaşlar bu sürücü işini mosfetlerle hallettim. BUZ10 'la kolayca oluyor Yalnız işin teknik kısmı ile alakalı bir kaç sorum olacak şimdi
ben bu devrede gate ucunu bir dirençle şaseledim.

Devre böyle çalıştı. Ancak doğrusu bumudur?

Bir de 10K ve 1K ile denedim ikisindede aynı sonucu aldım bu da normal mi?

(http://ekucuk.sitemynet.com/buz.gif)
Başlık: TIP31
Gönderen: arslan74 - 19 Haziran 2005, 16:26:32
Mosfetleri, Transistöreden ayıran yanı budur. Yani GATE ucu High yada Low olarak calışıyor. Eğer gate ucu boşta ise en son hangi sinyal gelmiş ise o durumda kalır. Yani Sen bu direncleri koymaz isen Mosfet'i iletime soktuktan sonra bir daha butondan elini ceksende o iletimde kalırdır. Ama direç konulduğu için buton dan elimizi cektiğimizde Gate ki direnç sistemi low ceker ve Mosfeti kapatır. Kullandığın direç'in Değeri cok önemli Değil ama Düşük Direç kullanırsan Gate High sinyalı geldiğinde akımın büyük kısmı direnç üzerine cekecektir. O yüzden Mümkün olduğunca büyük direnç kullanmaya calış ki, gate ucları teklendiğinde boş yere fazla akım cekmesin. Sen 100K koysan bile calışır.

Selamlar,
Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 19 Haziran 2005, 22:17:46
Bunlar önemli bilgiler... Böylece mosfetler hakkında da birşey öğrendim. Aslında ben bu devreyi deneme yanılma yoluyla yaptım. Yoksa mosfetlerin özelliklerinden haberim yok. Sadece yüksek güçlü olduklarını biliyordum.

Bir de 100K koysan da olur demişsin. Bunun bir formülü falan var mı?
Besleme 12V. Kısaca devrede işleyişi bozmadan mak. direnç ne olmalıdır?

Teşekkürler arslan74
Başlık: TIP31
Gönderen: z - 19 Haziran 2005, 22:46:37
Arslan74 ne yaptın nasıl açıklama o öyle.

Bir mosun Gate-Source kapasitesini eşik değerin üzerine şarj edersen tamam mos iletime geçer ve bu yükü boşaltacak düzenek yoksa mos bir süre iletimde kalabilir ama bunu MOS'un özelliğiymiş gibi tanımlamak çok yanlış olur. Gate Source ucu boşta bir Mos'un iletim kesim durumu tanımsızdır. Söz konusu yükler sızıntı sonucu bir süre sonra boşalır daha önemlisi elektrik alanından etkilenir.

Şemada Gate ucu ile Gnd arasında direnç olduğu için butondan parmak çekildiğinde MOS kısa zamanda kesime geçer.

Bence sen Tristorle MOS'u karıştırdın. Gerçi açıklaman tristöre de tam uymuyor.

@Ekucuk, emetor follower (emetor izleyici) yada source follower yapılı devrelerde emetor yada source ucundan alacağın voltaj Giriş voltajı - eşik voltajıdır.

Eşik voltajı transistörlerde 0.7 V moslarda yaklaşık 4V civarındadır.
Mosları kesin iletim bölgesine geçirmek istiyorsan Gate voltajı Source ucundan en az 10V yüksek potansiyelde olmalıdır. (genelde)

Dolayısı ile şemasını çizdiğin devre güzel bir devre değil. Üstteki moslar çok ısınır ve motora düşük voltaj gider..
Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 19 Haziran 2005, 23:05:25
Alıntı YapGate voltajı Source ucundan en az 10V yüksek potansiyelde olmalıdır. (genelde)

Bunu bir yerde daha duymuştum ama benim kuru akü 12V gate'e nasıl 12V+10V=22 V'u nereden bulacam. Bu yükseltme işini nasıl yaparım.

Bir de ben bu devreyi isis'te simüle ettim, devre motoru sürecek şekilde çalışıyor gibi.

Devre yaklaşık 30 sn sonra sabit olarak 360mA ve 8 küsür V'ta iletimde

Bu arada devre isis için burada

Buz10'lu Devre Şeması (http://ekucuk.sitemynet.com/buz10.zip)
Başlık: TIP31
Gönderen: z - 19 Haziran 2005, 23:07:50
Bu konu buradaki forumların çeşitli yerlerinde bir kaç kez tartışıldı.

Mos driver, IR2103, charge pump vs anahtar kelimelerle daha önce yazılanlara ulaşabilirsin.
Başlık: TIP31
Gönderen: arslan74 - 19 Haziran 2005, 23:33:43
Bir şey daha var, onu sölemeyi unuttum. Mosfet lerin iç dirençleri oldukca küçüktür. Normal bir tansistörün tetiklendimi kolektor-emiter arası direnci yüksektir. Voltaj iletimlerinde transistör kullanılırsa bir miktar Voltaj Taransistörün üzerinde kalır. Mosfetlerin ise iç direçleri oldukca küçüktür. örneğin 0,5 ohm gibi. O yüzden Powerlerde ve Voltaj anahtarlamalarında Mosfet kullanılır, yani sırf Amperleri yüksek olduğu için kullanılmiyor. Yüksek amperli transistörlerde var onuda kullanabilirdi, ama iç direçleri yüksek olduğu için tercih edilmiyor. Transistörün ohmacını şuan tam aklımda değil ama 100-200 ohm gibi olması lazım.

Çalışmalarınızda Başarılar,

Hasan ARSLAN
Başlık: TIP31
Gönderen: cirak05 - 19 Haziran 2005, 23:37:36
(http://img76.echo.cx/img76/507/chargepump3xw.jpg)

Burada bitane buldum (DC motor sürme teknikleri başlıklı konu) bundan bahsediyorsun heralde. Bunu bir deneyeceğim.