Merhaba arkadaşlar elimde eski bir harddiskten söktüğüm 3 uçlu motor veya step motorda olabilir, bu motoru nasıl döndürebileceğim hakkında bilgisiolan bir arkadaşım varmı? Lütfen yadım. Gerekli dalga şeklive devre şeması yada her hangi bir bilgi ne olursa ihtiyacım var.Ben aradım bulamadım malesef.
motora hiç voltaj verip denemeler yaptınızmı? yada bir ölçü aletiyle uçlarını tespit etmeye çalıştınızmı?
araştırmacı olmak çok güzel birşeydir
Motorun 3 ucu var, bunlara sırasıyla gerilim verip tetikleme yaptırmak istedim ama motor sabit duruyor hatta dönmüyor. Motor sargılarının direncini ölçtüm tüm uçlar arasındaki direnç sabit 10 Ohm. Sanki yıldız bağlanmış üç fazlı AC motor gibi hangi iki ucun arasını ölçsem sabit 10 Ohm direnç gösteriyor. Ama kafayı taktım bu motoru çalıştıracağım, çünkü yapısı çok güzel ve çok hızlı, sürtünmesi çok az, boşta elimle dönderdiğimde step motor olduğu halde dönmeye devam ediyor.
motorun A---B---C diye üç ucu var diyelim şimdi her uç arası 10ohm
şöyle bişiy denedinmi sırayla
A = + B = -
B = + C = -
C = + A = -
.
.
.
.
gibi
Üç arasınıda ölçtüm sırasıyla, uçlar sizin dediğiniz gibi A, B ve C olsun:
A-B arası : 10 Ohm
A-C arası : 10 Ohm
B-C arası : 10 Ohm
Motorda galiba bence üç sargı var ve bu sargıların bir uçları birbirine bağlanmış diğer uçlarıda dışarı verilmiş. Her sargının omik direnci 5 Ohm. Biz A-B arasını ölçtüğümüzde A ve B sargıları seri bağlanmış gibi oluyor ve ölçülen direnç 5+5=10 Ohm. Ben böyle düşünüyorum. Başka bir açıklama getiremedim. Eğer çalıştırabilir isem Bu motorun çok hızlı dönüp ani duruş yapabileceğini düşünmekteyim. İlginize teşekkür ederim.
bu konu daha önce geçmişti lakin picproje arşiv raflarında bulamadım :oops:
şöyle yapsanız, motoru süren cipi gogleden biraz araştırsanız bazı ip uçları gelebilir
Bu motor firçasiz dogru akim motoru olmasin (BLDC)?
Fırçasız DC akım motoru olma ihtimali vardır tabiki, çünkü nasıl bir motor olduğunu tam çözemedim. Bu durum beni rahatsız ediyor. Sonuçta elimizdeki 3 uçlu bir elektrik motoru. Bunların 8 uçlusunu (8 pin Stepper motor) çalıştırdıkta bu 3 uçluya takıldık iyimi Picusta'm. İlgine teşekkürler.
zoptan dostum elektor 304 cildini birine verdim getirmedi fakat 2 transistorlu multi vibrator gibi bir devre vardi denedim kusursuz calisti
pic ile birisi yapmis bunuda calistirdim ilgilenir isen
http://home.clear.net.nz/pages/joecolquitt/0hdd.html
iyi calismalar.....
Sayın İpek kardeş verdiğin linki inceledim sanırım benim aradığım bilgiler burada mevcut. İlginiz için çok teşekkür ederim. Beni büyük bir yükten kurtardınız. :)
Orda ki devrede sinyallerin frekansini degistirmek için harici devre kullanilmis. Bunun yerine niye PIC'in timer'i kullanilmiyor?
Bencede haklısınız, aceba neden..! :?
Cevabı: O devreyi yapan o yiğid yoğurdunu öyle yemiş. :D
3 fazlı Fırçasız DC motorlar prensip itibariyle verilen linkteki gibi sürülür. Ancak verilen şemaya göre sadece motoru boşta çevirebilirsiniz. Motor en küçük zorlamada durur. Belki düşük devirler sorun olmaz ama devir sayısı yükseldiğinde özellikle değişken mekanik yükler altında mekaniki pozisyon ile magnetik posizyonda farklılğa neden olur ve senkronizasyon bozulur. Nihayetinde motor durur ve titremeye başlar.
Buna engel olmak için motor pozisyonundan geri besleme alınmak zorundadır. Fırçalı DC motorlar bu işi kollektörleri vasıtasıyla otomatik olarak yapar. HDD lerde işlemci motor pozisyonunu okur ve bunu geribesleme bilgisi olarak kullanır. HDD'yi açıp geri besleme sensörünü görmeye çalıştınızmı?
Peki 3 bobinli step motor ile BLDC motor arasinda ne fark var (yapisal olarak) ? Yani statorda esit araliklarla 3 bobin, ve bu 3 bobine fazlari kaydirilmis 3 sinüs (step motorda mikrostep hesabi). Geri besleme olmazsa, yük'e binince rotor stator'un manyetik alanini takip edemiyor, kayiyor. Step motorun adim kaçirmasi bu mu oluyor?
step motorlarda geri besleme oluyormu?
çalıştığım yerde step motorlu birsürü makinalar var herhangi bir sıkışmada normal olarak adım kaçırıyorlar hatta bazen içlerindeki mıknatıslarda bir şekilde güç azalması oluyor (bilmiyorum neden belki titreşimden çatlamalar olabilir) ozamanda yüksek devirlerde adım kaçırabiliyorlar
Alıntı yapılan: "caffeine"step motorlarda geri besleme oluyormu?
çalıştığım yerde step motorlu birsürü makinalar var herhangi bir sıkışmada normal olarak adım kaçırıyorlar hatta bazen içlerindeki mıknatıslarda bir şekilde güç azalması oluyor (bilmiyorum neden belki titreşimden çatlamalar olabilir) ozamanda yüksek devirlerde adım kaçırabiliyorlar
Tum hareketli parcalarda geri besleme olabilir.
Step motorlarda da olabilir. Ama bazi sartlarda geribeslemesiz de calisabilme avantaji vardir.
benim anlamadığım şu olay var bizim normal ac devrelerde kullandığımız 3 fazlı asenkron motorlarda hız kontrolünün olmadığını düşünürsek herhangi bir devre yok bildiğim kadarıyla,, nasıl oluyorda bunlara pozisyonu bildirecek bir eleman olmadığı gibi her hangi bir zorlamada titreyip durmuyorlar,,yoksa onlarda da böle bi sistem mi var ?
Üç fazlı AC motorların veya tek fazlı AC motorların hızını kontrol eden sistemler mevcut. Bunların hızını kontrol edebilmek için çalışma frekanslarını azaltarak veya arttırarak hızları değiştirilebiliniyor. Fakat hardsik motorları gibi bir performansa sahip değiller.
her motorun gücü doğrultusunda bir momenti, torku vardır
buna karşı bir kuvvet uyguladığında onu yenersen motor durur
durur ama işte hikaye orada hatta motor durmadan başlar
sonuç sargı yol geçen hanına döner
o sebepten kullanım yerine göre motor seçiliyor
hız kontrolünün olmadığını derken ,hız kontrol ünitesini bir kenara bırakırsak anlamında demek istemişdim
step motorlarda geri besleme oluyormu?
derken gerek oluyormu manasında sormuştum uygun güçte uygun şekilde sürüldüğünde sonuçta bir adımda nekadar döneceği belli yani adım kaçırma olayı olmadığını düşünürsek (zorlanma vs. neticesinde) kontrol etmek kolay mesela 1.8° adımı olan motora 200 adım attırırsan tam 1 tur döner ama diğer motorlara örneğin DC, AC sincap kafesli vs 1 tur dön dur demek zor belkide imkansızdır bilemiyorum. Servomotorlar var ama onlarında üzerlerinde encoderleri özel sürücüleri var step motorlar kadar basit ve ucuz değiller.
@encryptedcode
ac motorların zorlanmada titreyip durmamaları pozisyonlarını bildirecek bir elemanlarının olmamaları ile ilgisi yok onlar zaten normal boşta çalışırken bile dönmesi gereken devirde dönmüyorlar mesela 3000d/d mir ac motor motoruna göre 2970-2980 vs devirde döner ac motorlarda kayma diye bir olay var ve bunlarıda yüke bindirirsen kaymada artar ve nihayetinde yükü çok arttırırsan motor yükü kaldıramaz ve durur
tamam da, anlayamadığım olay fırçasız dc motorlarının asenkron ac motordan ne farkı varda ,pozisyonu bildiren bir sistemin olması gerekiyor?epprom a tablolar falan yapılıyor, değişik teknikler kullanılıyor... yani sadce ac sinyal üretip versek ,sürücü kartına gerek kalırmı? (hız kontrolü dışında)
Alıntı yapılan: "caffeine"step motorlarda geri besleme oluyormu?
derken gerek oluyormu manasında sormuştum uygun güçte uygun şekilde sürüldüğünde sonuçta bir adımda nekadar döneceği belli yani adım kaçırma olayı olmadığını düşünürsek (zorlanma vs. neticesinde) kontrol etmek kolay mesela 1.8° adımı olan motora 200 adım attırırsan tam 1 tur döner ama diğer motorlara örneğin DC, AC sincap kafesli vs 1 tur dön dur demek zor belkide imkansızdır bilemiyorum. Servomotorlar var ama onlarında üzerlerinde encoderleri özel sürücüleri var step motorlar kadar basit ve ucuz değiller.
Adim kacirmayacagi garanti ise geri-beslemeye gerek kalmiyor zaten. Ama geri beslemeli Step motorlar da var. Bir IBM cihazindan cikan step motorun hemen ustunde optik encoder vardi.
Bir de step motorlar ve suruculeri basit ve ucuz değil. Patentli yontemler bile var.
Alıntı yapılan: "picusta"Peki 3 bobinli step motor ile BLDC motor arasinda ne fark var (yapisal olarak) ? Yani statorda esit araliklarla 3 bobin, ve bu 3 bobine fazlari kaydirilmis 3 sinüs (step motorda mikrostep hesabi). Geri besleme olmazsa, yük'e binince rotor stator'un manyetik alanini takip edemiyor, kayiyor. Step motorun adim kaçirmasi bu mu oluyor?
Aralarindaki en buyuk fark, adim sayisi ve;
BLDC motorlar dogrusal devre elemanlaridir. Rotor pozisyonundaki degisim stator enduktanslarinda degisime neden olmaz. Yada ihmal edilebilir.
Halbuki step motorlar dogrusal değillerdir. Motor enduktanslari pozisyonun da fonksiyonudur.
BLDC motorlar step motorlar gibi dusuk devirlerde kullanilmak istenirse ve geri besleme kullanilmazsa asiri osilasyonlu hareket ederler.
Sonucta her iki tip motorda da rotor, stator alani ile eszamanli donemezse artik motor kontroldan cikmis olur.
Galiba bahsettiginiz olaya reluktans deniyordu. (ilgilenmeye ilgilenmeye unuttum tabii). Statordaki ve rotordaki bobinlerin, geometrisi, birbirine kuplaji il alakali sanirim.
Peki BLDC ile senkron motorlarda sürme tekniginden baska (DC,AC) ne gibi yapisal farklar var?
Geri besleme yerine gözlemci koysak (sistemin gözlemlenebilirligini varsayarsak) ayni performansi yakalayamaz miyiz?
Birde üstüne dogrusal olmayan kompanzasyon yaparsak maksimum optimizasyon elde edemezmiyiz?
Burada güzel seyler var :
AN1078 - Sensorless Field Oriented Control of PMSM Motors using dsPIC30F or dsPIC33F Digital Signal Controllers
Yalniz teori kismi biraz basit kalmis.
Konu çok dağılmış ama Aynı motorlardan bendede var hdd nin içinden söktüğüm 3 uçlu motora pot ile yada 2 adet butonla yol vererek motorun tam kapasiteyle yani 7200 devirle dönmesini sağlayan bir elektronik devre mevcutmudur.
Pic ile de olabilir.