Bu baslik iceriginin uzman uyeler tarafindan genisletilecegini umuyorum.
Burada yazdiklarim tamamen benim anladigim gibidir. Yeni baslayanlara yon gosterici olabilir. Uzmanlar yetersiz bulurlarsa lutfen ilavesini yapsinlar
Bir OPAMP nasil calisir?
Karmasik esdeger devreleri falan vardir. Ama bunu yazarsam bilmeyenler bir sey anlamaz. Ve kitaplarda da bunlar zaten var.
Basitce OPAMP 2 giris 1 cikis li bir islem unitesidir.
Oldukca basit olan bu islem kisaca 2 giristen biri olan (-) girisi, (+) girisin aynisi yapmaya calismaktir. Bunu saglamak icin opamp cikisini degistirir. Bu iki giris yani (+) ve (-) birbirinin aynisi oldugunda problemde cozulmus olur.
Bu basit mantik cercevesinde cok cesitli devreler uretilebilir. Opamp hesaplari cok basitce yapilabilir. Bunu en basit gerilim izleyici devresinde gorebiliriz. Devami var...
Öncelikle kolay gelsin dostum..
Anlattığın şeyde bazı yanlış anlaşılcak şeyler var.
---------------------------------------------
Basitce OPAMP 2 giris 1 cikis li bir islem unitesidir.
Oldukca basit olan bu islem kisaca 2 giristen biri olan (-) girisi, (+) girisin aynisi yapmaya calismaktir. Bunu saglamak icin opamp cikisini degistirir. Bu iki giris yani (+) ve (-) birbirinin aynisi oldugunda problemde cozulmus olur.
-------------------------------------------------
OpAmp evet 2 girişlidir ama çalışma mantığı asla; (-) girisi, (+) girisin aynisi yapmaya calismak değildir.
Temel olarak opamp bir fark alıcıdır ve (-) girişteki işareti (+) girişten çıkarır.
Örneğin
+Vin= 2Vdc
-Vin = 1Vdc
Vout= Av*1Vdc olur.
Av -> Gerilim kazancıdır.
Eğer opamp her hangi bir geri besleme elemanı barındırmaz ise Av(G Kazancı) = Açık Çevrim Kazancına Eşit olur ki bu da ideal de sonsuzdur. Gerçekte ise 100.000 lerle değerlendirilir. Ve Açık çevrimde omamp eğer giriş değerleri birbirinden farklı ise Vout fark yönünde satrasyon voltajına eşit olur bu da yaklaşık besleme voltajıdır.
Örnek-1
+Vkaynak=15V
-Vkaynak=-15V
+Vin= 2Vdc
-Vin = 1Vdc
Vout= AvOL*1Vdc olur.
Vout yaklaşık 13V
Örnek-2
+Vkaynak=15V
-Vkaynak=-15V
+Vin= 1Vdc
-Vin = 2Vdc
Vout= AvOL*1Vdc olur.
Vout yaklaşık -13V
Örnek-2
+Vkaynak=15V
-Vkaynak= 0V
+Vin= 1Vdc
-Vin = 2Vdc
Vout= AvOL*1Vdc olur.
Vout yaklaşık 0V
Umarım omamp hakkında bir fikir oluşturabilmişimdir.
@Mrtecno
Dediklerinize katiliyorum. Sanki ayni seyleri soyluyoruz gibime geliyor. Sadece uslup farkli. Ben anladigim gibi yaziyorum. Eger verdigim orneklerle degerlendirilirse opampi bilmeyenler nasil calistigi konusunda fikir yurutebilecek seviyeye gelecektir. Bir de saturasyon calismaya gecmissiniz hemen. Soyle bir normal calisalim ona da gelecegiz...
(http://img95.exs.cx/img95/3060/fff0lc.png)
Yukaridaki iki devrede de girislerin kontrolunu rahatlikla gorebiliriz.
Her iki devre de kurulup calistirildiginda ve uygun sartlar saglandiginda girisler arasi gerilim farkinin 0 oldugu gorulur.
1. devrede (+) geriliminin (-) de olusabilmesi icin cikisin (+) geriliminde olmasi gereklidir. Bu saglandigi zaman Vout = Vin olur.
2. devrede (+) dan verilen gerilimin (-)de de olusmasi icin cikisin geriliminin giris gerilimine orani 2 olmalidir. Bu da basit bir carpma devresi olusturur. R1 veya R2 degistirilerek carpma katsayisi degistirilebilir.
Giris offset gerilimi
Ideal bir opamp devresinde (+) ile (-) girisler arasindaki gerilim farkinin 0 olacagini dusunuyoruz fakat gercekte cok kucuk bir gerilim olur. bu normal opamplarda (LM324, LM358, LM741 gibi) 2-3 mV gibi bir degerdir.
Hassas olcum opamplarinda (OP07, OP27 vs) bu giris ofset gerilimi uV'lar seviyesindedir.
Uygun Sartlar Nedir?
Opampin giris-cikis geriliminin doyuma veya kesime gitmedigi sartlardir. Mesela gerilim carpici devresinde carpma katsatsayisi 100 verilip (+) dan 1 Volt verildiginde cikis gerilimi besleme gerilimi ile sinirlanacaktir. Bu durum bizim bahsettigimiz devrelerde goz ardi edilmistir. Kontrol edilebilen gerilim bolgesinde calistigimiz varsayilmistir.
(http://img156.exs.cx/img156/1620/opamp28ra.gif)
Yukarıdaki resim görünüyorsa bu devre basit bir opamp devresidir...
Eğer R1 direnci yerine 1ma lik akım kaynağı kullanılırsa daha iyi netice verir...
t3 tranzistörü t1 tranzistöründen daha yüksek potansiyele sahipse r2 direnci üzerinde geçen 0,1 ma lik akım 0,5 voltluk bir gerilim oluşur. bu kritik değer t2 tranzistörünün iletime geçme durumudur. t2 nin Ic akımı Akımkazancı çarpı beyz akımıdır.. İşte bu akım daha sonraki R3 direnci üzerinde bir voltaj oluşturur. t4 ve t5 tranzistörleri ise sadece akım yükseltmesi yaparlar...
Differantial Amplifier
(http://img157.exs.cx/img157/9444/diff8cl.jpg)
Fark Anfisi olarak Turkceye cevrilebilir aslinda. Bu anfi girisler arasindaki farki alip katlayarak cikistan veriyor.
Mesela V1= 2.10 Volt
Mesela V1= 2.05 Volt
Kazanc = 40
Vcikis=50mVx40 = 2 Volt gibi...
analizi yarin...
arkadaşlar sizlerin op-amp lar konusunda birhayli tecrübeli olduğunuzu yazdığınız yazılardan farkettim sizden ricam op-amp ile giriş 0-20 mA çıkış 0-5 V kontrolü yapıla bilirmi.
örnek:
Çıkış Giriş
0 V----------4 mA
1 V----------7,2 mA
2 V----------10,4 mA
3 V----------13,6 mA
4 V----------16,8 mA
5 V----------20 mA
Bu konuda yardımcı olursanız sevinirim. cemarslan78@mynet.com dan ulaşabilirsiniz
Opamp kullanmak şart değilse, 312.5 ohm luk direçden 4..20mA akım akıttığında 1.25 .. 6.25v aralığında voltaj düşümü oluşur. Bundan 1.25v çıkacak şekilde negatif voltaj kaynağı kullanırsan, 4..20mA aralığında 0...5V elde edersin.
Ama tabiki opampla yapman önerilir.
Chopper stabilize opampların çalışma prensibi hakkında bilgi verebilecek varmı....?
Birde göstermek istediğimiz resimler konusunda yardım... Ben yahoo egrupları kullanıyorum fakat galiba olmuyor..
Umarım aynı şeyden bahsediyoruzdur.
Opamplarla çok çok küçük seviyeli DC sinyalleri yükseltmek oldukça zordur. (1 kaç mikro volt seviyedeki sinyaller gibi)
Yükseltilmek istenen sinyalin seviyesi çok küçük olduğundan opamp devresinin kazancı çok yüksek seçilmelidir. Ancak opamp ofseti yükseltilmek istenen sinyale göre hatırı sayılır seviyede yüksek olduğundan sistemin ofset nedeniyle saturasyona gitme ihtimali vardır.
(Katlar arası DC kuplaj sonuçta ofset gerilimlerinin de yükseltilmesine neden olur.)
Bu durumda çözüm, AC kazanç devrelerindedir. Yükseltilmek istenen sinyal önce kıyılır. (Çook eskiden roleli kıyıcılar kullanılırmış, biz göremedik)
Böylece AC bir sinyal elde edilir. Daha sonra kıyım frekansına akortlu AC bir yükseltec ile sinyal yükseltilir. Böylece gürültü etkilerinden de iyice kurtulunmuş olunur. İstenen seviyede yükseltilen AC sinyal (genellikle) senkron demodülatörden geçirilir ve DC sinyal elde edilir.
(Burada sanırım diyeceğim.) Chopper opamplar işte bu işi yapan modern opamplar olmalı. Kıyıcısı içinde olan opamp.
Bu tabir ile nerede karşılaştın ondan bahsedersen daha çok yardımcı olunabilir.
Özel bir instrumentation amplificator yapımında kullanmak istiyorum.. gerçi zamanında kullanmıştım fakat pek kurcalamamıştım.. bu opamplar dediğin gibi mikrovolt seviyesinde offset voltajlı çok yüksek kazançlılar... bazılarında kondansatör bağlamak gerekiyor , falan.. Sanki ideal opamp fakat anahtarlama frekansıyla bağlantılı hız problemleri olduğunu duymuştum..
Tamam o zaman yazdıklarımla uyuşuyormuş.
Evet yahoda buldum bir tane.
http://www.imec.be/esscirc/papers-97/73.pdf#search='chopper%20opamp'
galiba icl7652 kullanmıştım..
Pek bilinip kullanılmamasına rağmen zamanında beni cezbetmişti.. Bence hassas ölçüm amfikatörlerinde kullanılması gerekir..
chopper filter.pdf dosyasını netten indirip baktım fakat ingilizcem iyi olmadığı için pek yararı olmadı... Anladığım kadarı ile analog anahtarlar ile girişler anahtarlanıp yer değiştiriliyor..
4. mesajdaki resmi İmageshack kullanarak göstermeye çalıştım. umarım görünüyordur..
Alıntı yapılan: "Erol"
Oldukca basit olan bu islem kisaca 2 giristen biri olan (-) girisi, (+) girisin aynisi yapmaya calismaktir. Bunu saglamak icin opamp cikisini degistirir. Bu iki giris yani (+) ve (-) birbirinin aynisi oldugunda problemde cozulmus olur.
Bu, çok güzel yalın bir tarif olmuş. OPAMP'ı anlayabilmek için birebir.
Saturasyon olmadiginda opamp girislerinin gerilimleri aynidir.
(+) giris disaridan verilir. (-) girisi opamp kendisi ayarlar???
Valla ben boyle anliyor ve DC gerilim problemlerini bu mantikla kolayca cozuyorum. Istiyorum ki anlamayanlarda anlasin. Zor olmadigini gorsunler.
Bu mesaji editlemeden once bir soru isareti ile bitiyordu. Simdi o sorunun cevabini veriyorum.
(http://img54.exs.cx/img54/9150/jh8st.gif)
Yorumunuz nedir?
merhaba arkadaşlar ben dijital osiloskop devresinde 16 mhz lik mega32 kullanıyorum. devrede megalara mikrofon yardımıyla ses sinyallerinin girişi sağlanacak ve hyperterminallerden sinyallere ilişkin değerler okunacak. Ancak devrede LM7111 opamp gerekirken ben bu opampı elde edemedim ve LM741 kullandım. şu an devrenin girişine opampdan sinyaller geliyo ama işlemciler herhangi bi tepki vermiyo. acaba kullandığım opampdan dolayımıdır. yardımcı olursanız svinirim....
@birisi_r
lm7111 datasheetini bulamadim ama soyle bir gercek var ki opamptan opampa cok fark var. Mesela LM741 opampina besleme olarak hangi gerilimi verdiniz? 741 in cikisi (-) beslemeye yaklasik 3 volttan daha fazla yaklasamiyor. Mesela 0...5 Volt cikis alacaksaniz. -5...12 Vdc besleme isabetli secim olur.
Üstadım ellerine sağlık oldukça sade ve güzel bir uslup ile yazıyorsun.
Bildiğim kadarı ile (yanlış olabilir) Sadece eksi değil artı besleme içinde çıkışın 3 volt kadar yaklaşamaması geçerli
-15+3<Vout <15-3
Bu arada;
Yukarıdaki şekil için bende 1 volt buluyorum :idea: ama sanırım biraz farklı:
A( kazanç)=R4(geribeslemedirenci)/R3(girişdirenci)=(-100)/10=(-10)
Vout=AxVin
Vin ise eviren giriş-evirmeyen giriş=(-0,1)
Vout=(-10)X(-0,1)=1
dediğiniz tavisyeye göre 5-12 volt vererek yeniden denemeye çalışırım üstad sağol(http://img151.imageshack.us/img151/9500/dilimdilim2ge7ak5.jpg) (http://imageshack.us)saınız... ancak lmc7111 datasheet adresi bende var eğer bi göz atmak isterseniz adres http://cache.national.com/ds/LM/LMC7111.pdf bu. deneyip sonucu tekrar buraya yazarım sizlere iyi çalışmalar...
@katana
3 volt yaklasik bir ifade ama genelde dogru.
Mesela 741 (-) beslemeye 3 volt tan daha fazla yaklasamiyor. ama (+) cok yaklasiyor.
LM324 de tam tersi bir durum var. (-) ye yaklasiyor ama (+) ya yaklasamiyor.
Gerci rail to rail opamplar var. Bunlarin ozelligi heralde sinirlara yaklasabilmek.
Bu arada R1 ve R2 nin devreye hicbir etkisi
yok gibi hesaplamissin. Fakat R2 100k değil de 40K olsa kazanc degisir.
Senin hesabina gore degismemesi gerekiyor. Nasil?
P1 ve P2 degisir dolayisi ile I1 ve I2 de degiseceginden cikis ta farkli olacaktir.
@birisi_r
dedigim gerilim -5...+12 Vdc. Ayrica senin opampi biraz inceledim. En onemli ozelligi Rail-to-Rail Input and Output ve dusuk gerilimli olmasi olarak gozukuyor. ve giris direnci de Cmos yapili oldugundan 10 Tohm dan buyuk.
Giris direnci onemli bir kriter olabilir. Onun icin CMOS yapili bir opampa bak. 741 senin icin uygun olmayabilir.
Eger genis besleme gerilimi saglayabilirsen bu devre icin Rail-Rail problemin olmaz.
Diferansiyel amplifier cikarma islemi yapar yapmasina ama olculen
gerilim kaynaginin cikis direnci biraz yuksek ise sonucta o oranda
hatali olacaktir. Onun icin Girislerine birer adet gerilim izleyici
opamp devresi koyarsak olcumler yuksek empedansli devreden de geliyor
olsa sonuc daha dogru olacaktir. bu devreye basit enstrumentasyon
anfisi de deniyor. Enstrumentasyon, turkceye olcum olarak cevrilebilir
heralde
(http://img65.exs.cx/img65/3711/resim1ps.gif)
biraz da opamp türlerinden ve parametrelerinden bahsetsek.
mesela;
Rail-to-Rail neyi ifade ediyor, bu tür opampların üstünlüğü nedir?
Precision Opamp nedir?
fet girişli opamplar var bunların üstünlüğü nedir?
Alıntı yapılan: "microman"biraz da opamp türlerinden ve parametrelerinden bahsetsek.
mesela;
Rail-to-Rail neyi ifade ediyor, bu tür opampların üstünlüğü nedir?
Precision Opamp nedir?
fet girişli opamplar var bunların üstünlüğü nedir?
Rail to Rail:
Cikis geriliminin besleme gerilimine cok yaklasabilme ozelligi
Precision Opamp:
Bu da dusuk giris ve cikis offset gerilimi oldugunu anlatiyor. Baska bilesenleri de vardir. Mesela sicaklik ile dusuk offset gerilim degisimi gibi.
Giris offset gerilimine ornek olarak dusuk giris gerilimi ile calisan bir gerilim carpici devreye bakalim.
Giris gerilimimiz: 5 mV olsun.
Carpma orani : 1000
--------------------------------------
Cikis gerilimi = 5.000 V olur. (ideal sartlarda )
Giris offset geriliminin 2 mV h.h.bir yonde kaymis oldugunu varsayalim
(LM358 ve LM324 icin olabilecek bir deger)
Bu durumda cikis gerilimi 3...7 Volt arasinda degisir.
Giris offset gerilimi, carpici olarak kullanilan opamp devrelerinde cok onemli bir kriterdir.
Fet Girisli opamplarin en onemli ozelligi giris direnclerinin cok yuksek olmasidir. Yuksek empedansli devreleri, giris olarak kullanan opamplardaki olcum hatasini azaltmak amaci ile kullanilabilir.
Ustalar ben bir amprmetre yapmak istiyorum 0.01ohm direncin üzerindeki gerilim düşümünü ölçerek pic ile akıma çevirecem ama karşıma şöyle bir problem çıktı 16f877 ile 4.88 mv un altındaki gerilim düşümünü ölçemiyoruz opampla bunu yükselymeye karar verdim. Kullanacağım opampın mV mertebesindeki gerilimi yükseltmesi lazım birde lineer olmalı bildiğiniz böyle bie opamp varmı ?
LM358 ve LM324 pek uygun değil heralde daha düşük gerilimlerden bahsediyorum bildiğiniz bir opamp yok mu ?
@Mihri
Piyasada cok opamp var ama LM358 veya LM324 un niye uygun olmadigini buldugun anda hangisinin senin isine yaradigini da bulacaksin.
LM358 ile denedin mi? Sonuc nedir? Problem var mi, varsa nerede ?
Elimde 1 metre 35 mm2 bir kablo var (şu kaynak makinesi kablolarından) üzerinden 12 A akım akıttığımda kablonun üzerinde 1 mV civarı gerilim düşümü oluyo yukarıda yazılanlara göre LM358 2mV civarı gerilmlerde çalışıyo. Bu yüzden uygun lamaz diye düşündüm ama denemedim denediğimde sonucu aktarırım. Çalışmalarınızda başarılar.
Eger bu akimi okumak istiyorsa tabii ki 2 mV giris ofsetine sahip opamplari kullanamazsin. S/N oranini da dikkate alarak (tabii ki ampermetre de yapmiyorsun! :) ) cok dusuk offset li bir opamp isini gorecektir. MAX4238 bu i$e luks olabilir ama fiyati ve rail to rail olmak gibi cok iyi avantajlari da var.
Input offset dagilimi asagidaki gibi. Tatmin eder sanirim :D
Bu Chopper Stabilized bir opamp.
(http://img522.imageshack.us/img522/8395/pano013hx.jpg)
Bu arada Chopper Stabilized terimini bize kazandiran Kesmez ve Bunalmis nickli arkadaslarimiza teşekkür ederim.
güzel bilgiler, teşekkürler herkese.
Opampın tek bir kuralı vardır. (+) Giriş büyükse çıkış (+)ya , (-) giriş büyükse çıkış (-) ye gider. Bunu bilirsek gerisi tamamen gerilim bölücü , toplayıcı gibi kavramlarla birleştirmeye kalıyor. çıkıştaki gerilimi , giriş gerilimine oranlama işini yapan opamp değildir zaten. geribesleme ve giriş direnciyle yapılmış bir gerilim bölücüdür.
Alıntı yapılan: "OG"Alıntı yapılan: "Erol"
Oldukca basit olan bu islem kisaca 2 giristen biri olan (-) girisi, (+) girisin aynisi yapmaya calismaktir. Bunu saglamak icin opamp cikisini degistirir. Bu iki giris yani (+) ve (-) birbirinin aynisi oldugunda problemde cozulmus olur.
Bu, çok güzel yalın bir tarif olmuş. OPAMP'ı anlayabilmek için birebir.
Bu tarif bana gerilim takipleyiciyi hatırlatıyo...Opamp için en iyi tarifi nioya arkadaşımız vermiş.
Bu konuları okulda yeni görüyoz. hocamızda nioya arkaşın tarifiye açıklamıştı. Bence güzel bir tarif. Düğüm gerilimleriyle bir çok şekil incelenebiliyorda pratikte nerde nasıl kullanacağız üretim tipleri özellikleri açısından burası faydalı oluyor. Yazılarınızın takipçisiyim...
A Differential Op-Amp Circuit Collection
http://focus.ti.com/lit/an/sloa064/sloa064.pdf
Hoş..
http://www.ligo.caltech.edu/~vsanni/ph5/BasicOpAmpApplications.pdf
Güzel..
http://members.cox.net/berniekm/benchsupply.gif
Yukarıdaki uygulamada kullanılan LMC662 opampının yerine LM358 kullandım ama istediğim sonucu alamadım.Direnç değerleri ile oynayarak gerilim regülasyonunu sağladım.Fakat 20 voltluk bir girişi 16 volta kadar doğru ölçtüm.16 volttan sonra eksik gördüm.Akım ölçme kısmı ise düzgün.Bu devrede giriş gerilimi tam olarak dörde bölünüyor.20 voltta 5 volt almam lazım ama 3.96 voltu geçemedim.Yardımlarınızı bekliyorum.Teşekkürler...
http://www.national.com/appinfo/amps/amplifiers_selection_guide.html
National Opamp seçimi ile ilgili güzel bir prg.vermiş.Database'ide almayı unutmayın...
Arkadaşlar,
LM358'i 5V ile beslesem (single power supply) , (+) girişini GND'ye bağlasam;
(-) girişine Vpp=12V AC sinyal girersem LM358 yanar mı?
(Not: bu devreyi isis de simüle ettiğimde istediğim gibi çalışıyor)
Cevaplarınız için teşekkürler... :roll:
http://www.ortodoxism.ro/datasheets/philips/NE5533A.pdf
Arkadaşlar bu bir opamp mıdır?
Okulda bir proje de bunu kullanmaya çalıştık, ama nedense istediğimiz soucu alamadık.
0.01 volt gibi bir değeri yükseltip, mikrodenetleyici ile okumamız gerekiyor.
Bunun için tavsiye edeceğiniz başka bir şey var mı?
Cevaplarınız için şimdiden teşekkürler.
pdf den anlaşılacağı üzere bu bir opamptır.. 0.01 hangi arabirimle (pot ,dac, pwm) yükseltilecektir? . şayet arabirimle yükseliyor ise adc okumasında bir problem olabilir. devrenin şemasını borda koyarsanız daha detaylı bir şekilde yardımcı olunabilir.
Daha önce opamplarla uğraşmadığım için emin olmak istedim.
Alıntı Yaphangi arabirimle (pot ,dac, pwm) yükseltilecektir?
opamp bu yükseltmeyi yapmak için kullanılmıyor mu?
şema ve benzeri bir şey hazırlamadık daha, o yüzden böyle birşey veremeyeceğim.
Bu 5533 ün kullanıldığı örnek bir devre verebilir misiniz acaba?
Arkadaşlar bilgilendirmeler için teşekkür ederim..
5-6 volt(dc) giriş;10-12(dc) volt çıkış gerilimi elde ettiğimi farz ediyorum(evirmeyen opamp ile)
Peki bu çıkıştan ne kadar akım çekebilirim... 400 mA akım çekebilir miyim?? Entegre ismi verebilir misiniz) (lm107,207........)
Normalde opampların çıkış akımları 50 mA in altında kalıyor.
Eğer ki siz 400 mA çekmek istiyorsanız, bunun birçok yolu var.
1. Opampın çıkışına Transistör bağlarsınız.
2. Yuksek çıkış güçlü bir opamp kullanılırsınız. Denemedim ama
TDA2030 olabilir.
arkadaslar opampla bır devre tasarlamaya calısıyorum ldr lı bır devre bırnevı karanlıkta calısan lamba gıbı
devrede kullanılan ldr 10 ohm-100k arası.
ldr 10 ohm degerınde ıken cıkıstan -5v
ldr 100k ıken cıkıstan +5v cıkması gerekıyor.opam karılstırıcı mantıgı ıle calısacak
yardımcı olabılecek arkadslar varsa sevınırım sımdıden teşekkürler
Başlık çok yararlı olmuş..
@eros85
ldr'ye gelen ışık şiddetine göre direnci 10-100k arasında değişir. 10ohm değerinde -5 , 100k iken +5v olsun diye birşey istenmez.
Önce ldr'ni başka bir direnç ile gerilim bölücü yaparak karşılaştırıcının girişlerinden birine verirsin ve başka bir gerilim bölücü ile referens voltajını belirlersin. Bu şekilde örneğin ldr direnci 50k 'yı geçtiğinde +5v , 50k'dan az olduğunda -5v alabilirsin yada tam tersini yapabilirsin. Hatta birden fazla karşılaştırıcı kullanarak farklı kademeler oluşturabilirsin. Çıkışta illa -5 volt görmek istiyorsan Besleme gerilimini en azından +8V -8V yapmalısın.
Karşılaştırıcı bu başlıkta yeterince konuşulmuş , biraz da gerilim bölücü konusuna bakarak rahatlıkla bu işlemi halledebilirsin.
Alıntı yapılan: "Allegro"Saturasyon olmadiginda opamp girislerinin gerilimleri aynidir.
(+) giris disaridan verilir. (-) girisi opamp kendisi ayarlar???
Valla ben boyle anliyor ve DC gerilim problemlerini bu mantikla kolayca cozuyorum. Istiyorum ki anlamayanlarda anlasin. Zor olmadigini gorsunler.
Bu mesaji editlemeden once bir soru isareti ile bitiyordu. Simdi o sorunun cevabini veriyorum.
(Resim gizlendi görmek için tıklayın.)
Yorumunuz nedir?
Erol usta'nın bu paylaşımı hakkında sormak istediklerim var , gerçi üzerinden biraz geçmiş ama:)
Bildiğiniz gibi dirençlerin tölerans değerleri var, örneğin bu devreyi +/- %5 töleranslı 10k ve 100k dirençlerle , oluşabilecek max hatayı hesaplamak için Dirençleri: R1:9.5K , R2:105K , R3:95K ve R4:95K kabul ederek baştan hesapladım.
Bu durumda fark alıcının çıkışından ölçülecek max gerilim : 1.26V
Yani kabaca dirençlerin değerine göre çıkıştaki voltaj 0.74-1.26Volt olabilir diyebilriz.
Yani Dirençlerin değeri büyük önem taşımakta. Bu sapmayı önlemek için ne yapmalıyız?
Yada sizler ne yapıyorsunuz?
Direnç olarak trimpot mu kullanmak gerekiyor? Çok turlu tripmpotlarla çok hassas ayarlamalar yapılabiliyor,
Yada töleransı düşük dirençler kulup hatayı minumuma indirmek,
Dirençlerin büyük seçilmesinin de etkisi var gibi fakat opamp dizaynında en fazla ne kadar büyük direnç kullanılabilir?
Yada direk kabullenip:) yazılımsal olarak halletmek?
bunun birkaç yolu var.
1-dirençleri ölçerek , en yakın değeri bulup ona göre takarsın.
2- uygulamada istenilen doğruluğa göre % 1, %0.1 %0.01 , %0.001 toleranslı direnç kullanabilirsin.
3- Trimpot kullanabilirsin , ama bu sefer de sıcaklık kaymasıyla başın derde girebilir. Zira 50ppm altı trimpot bulmak oldukça güç. Buldukların çok pahalı. Bu durumda devrenin ortam sıcaklığını sabit tutarsın.
4- Her direnç için 1 trimpot kullanmak yerine R1-R2 ve R3-R4 çiftleri için birer timpot kullanarak iki trimpotu da aynı değere ayarlarsın. ve trimpot yönlerine de dikkat ederek takarsın. Trimpotta yine sıcaklıkla kayma olacak , ancak oran hemen hemen aynı kalacaktır. Ancak trimpotların özdeş olmama ihtimali belki işini bozabilir.
4- Yine direnç kullanırsın , tolerans değerine denk gelen oranda trimpot kullanırsın. ama yine de sıcaklık kayması sorunu başına dert olur. Fakat daha az sorun olur.
5- yazılımda veya yazılım yoksa peşinden gelen devrede ofset span ayarı yaparsın.
Bu tip devrelerde eğer bir kalibrasyon işlemi uygulayacaksan , dirençlerin toleransından çok , sıcaklık toleransı önemlidir. Dirençlerin toleransları , daha çok kalibrasyon yapılmayacak , devre montajlanır montajlanmaz kullanıma sunulacak işlerde daha önem kazanır.
düşük töleranslı direnç kullanmak en mantıklısı gibi gözüküyor, normal dirençlerde ppm diye bir kavram söz konusu mu ? Varsa ne kadardır?
...
Arkadaşlar iyi akşamlar;
Oksijen sensör çıktısını precision opamp ile yükselterek ADC girişine bağlayacağım. Max 4238 precision opamp, bu iş için uygun duruyor. Fakat temini biraz sıkıntılı gibi.
Forumun diğer bir sayfasında olan,
AD623,
AD8230,
MCP607..MCP609 ( Microchip Precision Opamp)
MAX4460
INA128
modellerini de inceledim.
Bu modellerden veya önerebileceğiniz, piyasada kolay bulunabilen, precision opamp tavsiyesi verebilecek (dip kılıflı makbüldür :D ) arkadaşların yardımını bekliyorum. 0-5 V besleme olursa da fazladan makbule geçer.
Piyasada bulunabilen ürünler kavramı TR için çok sıkıntılı bir durum, çünkü satıcıların ellerindeki ürünler net bir şekilde belli değil. Örneğin X firmasından ihtiyacıma uygun bir opamp bulayım diyemiyorsunuz, yada direk üretici firmadan bulduğunuz opampı piyasada bulamıyorsunuz, satıcı ne sattığını bilmiyor sadece kodunu biliyor , abi bu çok satılıyor , schneider vs tamir edenler bunu hep alıyor gibi şeyler söylüyor anca. Kimsenin farnell digikey mouser gibi inci gibi ayrıntılı stok listesi de yok
Piyasaya çok çok hakim olmadıkça buna vakit harcamayın, digikey farnell üzerinden almaya çalışın, tüm firmaların tüm ürünleri elinizin altında olsun.
Opamp seçimi konusunda, kritik opamp parametleri var , bunlar genelde birbirinle ters orantılı , offset az olsun istiyorsunuz hız düşüyor , hızı arttırıyorsunuz Input bias artıyor vsvs.
Frekans, offset, giriş empedansı gibi bir kaç parametreyi az çok belirlediğinizde çember hemen daralır.
Örneğin kullanıdığınız sensörün çıkış empedansı yüksekse ve siz de bunu yeterince yüksek empedansı olmayan bir opamp ile almaya çalıştığınızda başarısız olursunuz. Hatta ilk opampta voltajı takip edip, 2.de yükseltmeyi yapmanız gerekebilir.
Sensör belli mi tam olarak ?
mesaj birleştirme:: 01 Haziran 2014, 22:58:02
Şu döküman çok güzel , sadece parametreleri anlatıyor kısaca elinizin altında bulunsun, sayfa 8'den sonra açıklamalı,
http://www.ti.com/lit/ml/sloa083/sloa083.pdf (http://www.ti.com/lit/ml/sloa083/sloa083.pdf)
@camby satıcı ne sattığını bilmiyor sadece kodunu biliyor
ölçü aletinin Ac kısmını yaktım,baktı rms IC ısınıyor üstünde AD737 yazıyor ilgili satıcılara telefon ettim birinde var abi cevabı aldım.
bir arkadaş ilgilendi getiriverdi. baktım entegre aynı değil OP37 çıktı alt kısmında üretim kodu hanesinde nasılsa üretim tarihi ve AD737 yazıyor.arasam abi herkeze bunu veriyoruz kimseden bir sıkıntı çıkmıyor diyecek.
neyse piyasada AD736 buldum parametreleri farklı olmasına rağmen takar takmaz çalıştı.
piyasada AD620 AD623,INA114 bulunabiliyor.
Bu güzel çalışmanın görsellerini güncelleme durumumuz olabilir mi ?
@Allegro
opampları anlamak için en güzel ornekler proteus daki sample projects interactive similation altındaki operationel Amplifiers1 den 6 yakadar giden orneklere bakmak konuyu anlamak için çok faydalı olacaktır.
Opamplar hakkında birkaç şey yazmak istiyordum,
netten incelerken güzel bir dökümana denk geldim, paylaşmak istedim.
http://www.ti.com/lit/sg/slyt701/slyt701.pdf (http://www.ti.com/lit/sg/slyt701/slyt701.pdf)
Evet Hocam güzel döküman, derli toplu.
Cevirisi yapılıp paylaşılabilir, insanımıza faydalı olur.
Merhaba,
Opampları öğrenirken tuttuğum notların özeti.İsteyen isiste çizimini yapıp çalışmasını görebilirler.Kolay gelsin.https://www.dropbox.com/s/ozf2ekrwjy49wyy/LNEAR_DEVR_sade.rar?dl=0