selam. pcb tasarimcilarina sormak istedigim birsey var. schematic tasarim yaparken bu sorunlastim. basit devereler icin sorun yok. cunku kolay okunuyorlar ama soyle 64-80-100 bacakli arm mcularda farkedilecektir ki mcunun pinleri cok esnek. yeni gorevler vs atanabiliyor ve pin uzerindeki bilgi cok yetersiz. butun datasheet i okuyup anlayip ona gore tasarim yapmak gerekiyor gibi? hadi 64-80-100 pin icin bir nebze tamam diyebilirimde bga yapida olanlar var 256 ve uzeri bacaga sahipler. 1500 sayfa reference manual lari var. tamamen okuyup anlamak aylar alabilir. komplex semalar ile ugrasan pcb tasarimcilari bu sorunu nasil asiyorlar?
O kadar pin'li bir entegreyi kullanan birisi amatör birisi değildir. herşeyi okumak zorunda değil kaldı ki eğer okuması gerekiyorsa datasheet'i birden fazla bile okuması doğru olanıdır.
Görevler paylaşılıyor...
Pcb yi çizen, yazılımı tasarlayan, hatta yazılım mimarı vs oluyor.
Örnekler bol, datasheet, user manual vs ler var.
Geliştirme kitleri var.
Misal usb'yi sıfırdan kim konfigure etmekle uğraşıyor ?
Belki meraklısı...
Eğer yine de bilinmeyen vs olabilitesi yüksek bir proje ise çipi tasarlayan firma referans tasarım yayınlıyor.
Çalışan bir örnek konuluyor ortaya...
Kimi firmalar bu referans tasarımı direkt olarak üretime alıyor...
Kimisi de üzerinde çalışarak hem yazılım hem de donanımsal iyileştirmelere gidiyor.
O seviyenin altında ise,
Gördüğüm kadarı ile Elektronik şu anda, ARM core ların da yardımı ile zirveyi patlatmış durumda.
Teknolojiye ulaşım maliyetleri konusunda, tarihinin en düşük zamanını yaşıyoruz.
PC si olan, 100$ a yüzlerce güncel örnekli Geliştirme Laboratuvarı sahibi olabiliyor.
Dahasını düşünmekte zorlanıyorum.
xoom haklı ; Genelde bu tarz işlemlerde benim tahminim atıyorum adam Analogla ilgili birşey koyacak, ilgili pinin açıklamasında analog olmasını arar
Veya SPI , I2C , Usart için geçerli, birçok böyle büyük donanımların zaten test kartları olur, bu test kartlarında şematikler bulunur. Genelde kim nereye takmışsa bu şematiklerde bu işi yapanlarda onlardan yardım alıyor.
Yada yazılımcının bildiği şeyler oluyor bunlar onlar yönlendirebiliyor.
Allegro hocam herşeyi özetlemiş :)
O kadar sayfanın hepsi pcb çizen ve şema çizen için değil tabiki. Çoğu yazılımcılar için gerekli konular. Devreyi ürettirmeden mutlaka okuyun hatta başkası da kontrol etsin. O zaman okumazsan devre önüne gelip çalıştıramadığında okursun ve çok geç olur.
Alıntı yapılan: xoom - 20 Temmuz 2014, 12:00:27
O kadar pin'li bir entegreyi kullanan birisi amatör birisi değildir. herşeyi okumak zorunda değil kaldı ki eğer okuması gerekiyorsa datasheet'i birden fazla bile okuması doğru olanıdır.
hocam sanirim kendimi yanlis ifade ettim. harici entegrelere bir goz atalim isterseniz. pinleri sabit ve okunmasi cok kolaylar. Enable, CLK vs boyle gidiyorlar ama esnek pinli entegrelerde mesela mcularda pinler 2-3 farkli fonksiyon iceriyorlar. bazi ozellikler kullaniliyorken bazi pinler devre disi kaliyor vs. eger reference manual okunmamissa bunlar sema cizen kisiyi yaniltabilir. ne kadar professional olursaniz olun herkesin calismadigi bir entegre modeli olabilir. neredeyse tum detaylarini bilmeden sifir hata ile nasil semalar olusturuluyor bunu ogrenmek istiyorum.
(http://s11.postimg.cc/nkla7ez0v/soru1.jpg) (http://postimg.cc/image/nkla7ez0v/)
(http://s11.postimg.cc/c9imj1s5r/soru2.jpg) (http://postimg.cc/image/c9imj1s5r/)
(http://s11.postimg.cc/q4gx1imkv/soru3.jpg) (http://postimg.cc/image/q4gx1imkv/)
ek olarak sabahin 5 inden beri bakiniyorum. internette STM32F103R8T6 gelistirme board u semasi bulamadim.
örnek olarak stm32f407vg'nin datasheet'ini açın
http://www.st.com/st-web-ui/static/active/en/resource/technical/document/datasheet/DM00037051.pdf (http://www.st.com/st-web-ui/static/active/en/resource/technical/document/datasheet/DM00037051.pdf)
"Pinouts and pin description" bölümünde
sayfa 45 de
tablo 7 ye bakın
"STM32F40x pin and ball definitions" diye geçiyor
hangi pinde ne var tek tek yazmışlar, bu tablo 57. sayfaya kadar devam ediyor.
Bence çok 12 sayfalık bu bilgi pin seçimi için yeterli olabilir. Detay isterseniz elbette var...
Alıntı yapılan: Karamel - 20 Temmuz 2014, 12:43:18
neredeyse tum detaylarini bilmeden sifir hata ile nasil semalar olusturuluyor bunu ogrenmek istiyorum...
ek olarak sabahin 5 inden beri bakiniyorum. internette STM32F103R8T6 gelistirme board u semasi bulamadim.
Gerektiği kadar bilmeden olmaz, Zaten kompleks şeyler, yeri geliyor bilen bile çalıştırmakta zorlanıyor.
öyle zar atmak kadar kolay değil ( bir yolunu bulan varsa anlatıversin :) )
Gelelim 2. konuya
Buyur sana tonla şema !
https://www.olimex.com/Products/ARM/ST/STM32-H103/resources/STM32-H103.pdf (https://www.olimex.com/Products/ARM/ST/STM32-H103/resources/STM32-H103.pdf)
https://www.google.com.tr/search?q=STM32F103RbT6+SCHEmatic&sa=X&biw=1164&bih=639&tbm=isch&tbo=u&source=univ&ei=y5DLU-vOFIT9ygPw4IGgAw&ved=0CBkQsAQ (https://www.google.com.tr/search?q=STM32F103RbT6+SCHEmatic&sa=X&biw=1164&bih=639&tbm=isch&tbo=u&source=univ&ei=y5DLU-vOFIT9ygPw4IGgAw&ved=0CBkQsAQ)
Not: STM32F103R8T6 için değil STM32F103RBT6 için ama zaten aynısı !
Alıntı yapılan: Karamel - 20 Temmuz 2014, 12:43:18
ek olarak sabahin 5 inden beri bakiniyorum. internette STM32F103R8T6 gelistirme board u semasi bulamadim.
http://www.st.com/web/catalog/tools/FM116/SC959/SS1532/LN1847/PF259875 (http://www.st.com/web/catalog/tools/FM116/SC959/SS1532/LN1847/PF259875)
Allegro hocam kizmayin bana. Stm32f103r8t6 icin bakinca bulamamistim. semalar icin tesekuur ederim. sorularim bazen profesyonel kisilere basit geliyor olabilir ama ogrenmek icin soruyorum iste....
Alıntı yapılan: Karamel - 20 Temmuz 2014, 13:17:37
Allegro hocam kizmayin bana. Stm32f103r8t6 icin bakinca bulamamistim. semalar icin tesekuur ederim. sorularim bazen profesyonel kisilere basit geliyor olabilir ama ogrenmek icin soruyorum iste....
İşte bu, @Allegro hocanın dediği gibi gerektiği kadar bilmemenden kaynaklanıyor. Elektronikte bir ilimdir. Ve her ilim gibi tedrici olarak(derece derece) ilerlemek gerekir.
Estağfirullah kızmak ne demek,
Bunlar yeni yeni öğrendiğimiz konular...
Uygun araçları yakaladığın anda istediğin şeyleri yapmamak için bir sebep yok.
Nette istediğin şeyi arayıp bulabilmeyi öğrenmek lazım.
STM32CubeMX STM32 pinlerini yerleştirirken kolaylık sağlar.
İncele derim.
ben şu an stm32f407 ile uğraşıyorum. misal mikroelektornika nın mikromedia plus for stm32 kartı ve bununla ilgili güzel bir şema var. bu şemadan çok faydalandım.
mesaj birleştirme:: 20 Temmuz 2014, 15:24:54
Alıntı yapılan: DEno_12 - 20 Temmuz 2014, 12:54:31
http://www.st.com/web/catalog/tools/FM116/SC959/SS1532/LN1847/PF259875 (http://www.st.com/web/catalog/tools/FM116/SC959/SS1532/LN1847/PF259875)
teşekkürler benim için de güzel bir yönlendirme oldu.
hiç bir kaynak bulamasan bile; entegreyi uygun bir kılıf çevirici üzerine yerleştirip bread board üzerinde denemeler yaparak kendine referans tasarım yapabilirsin. bu yöntem, hazır kaynağı olan hatta referans tasarımı olan bir şema için bile faydalı olabiliyor. yaklaşık 2 sene önce pickit3 şemasını kendime göre baştan revize ettim. açık şeması internette bulunmasına rağmen bu yolu izlemem gerekti. bread board üzerinde çalıştığına emin olduktan sonra pcbyi, bread board denemelerime göre tasarladım ve ilk pcb tasarımlı halinde o zamandan beri kendi pickit3 ümü kullanıyorum. geçen sene ki yaz stajımda 64pin tqfp li tasarımımda aynı metodu takip ederek yaptığım pcb tasarımım yine problemsiz idi. ürünümün şimdiki akıbetini bilmesem de benden sonra gelen stajyerin bu tasarımımı kendi ekibiyle bitirme projesinde sunduğunu biliyorum.
Alıntı yapılan: tekosis - 20 Temmuz 2014, 15:18:05
ben şu an stm32f407 ile uğraşıyorum. misal mikroelektornika nın mikromedia plus for stm32 kartı ve bununla ilgili güzel bir şema var. bu şemadan çok faydalandım.
mesaj birleştirme:: 21 Temmuz 2014, 05:24:54
teşekkürler benim için de güzel bir yönlendirme oldu.
Ne demek. Bu şekilde istediğiniz bir MCU için açık kaynak geliştirme kitlerinin çizim dosyaları, şematikleri, örnekleri lazım olduğunda arama metodu olarak da bir yol önereyim.
Ebay'e girip istediğiniz işlemciyi arama kutusuna yazın ve yanına "development board" ifadesini ekleyin. Çıkan boardların bazılarının özel isimleri olur, bu isimleri nette aratarak dosyalarına, projelerine vb. erişebilirsiniz. Ayrıca board u satan satıcılarla iletişim kurup proje dosyaları için link isteyebilirsiniz. Board u satın almamış olsanız bile sizinle paylaşacaktır.
pcbcilere 2. soru.
pcb icin anladigim kadari ile. pcb de hata olusumu semalarda basliyor. semalar iyi olusmadiysa placement ta duzgun olmuyor. placement duzgun olmayincada pcb duzgun olmuyor. eger bu soylediklirimde herhangi bir hata yoksa sorum su: hazir bir kutuya pcb cizmemiz gerekti. soket, buton, ekran vs cevre birimlerinin yerleri zaten onceden belirlenmis ama bu yerler bizim semalarimiza ters dusuyor. bu noktada neler yapmamiz gerekli? bu sorunu nasil asiyorsunuz?
Verdiğin bilgiler ile sorduğun soru biraz daha açıklamaya muhtaç gibi geliyor bana. Söylediğin hazır kutu ve buton led yerlerinin sematık tasarımla alakası nedir? uyum sorunu derken neyi kastediyorsunuz?
Hazır kutudaki buton ve delikler, yeni yapılacak devreye nasıl ters düşebilir? Fazladan buton veya delik vardır. Çok fazlaysa delikler etiket vb ile kapanamiyorsa yanlış kutu seçtiniz demektir.
Bizim semalarda elektronik malzemeler olur deliğin çapı,sayısı, buton büyüklüğü olmaz. Şemadan kasıt pcb olabilir mi? Eğer öyleyse pcbyi kutuya göre çizmek gerek. Ciddi bir sorun. Kutuya uymayan pcb cizmek sakıncalı olur. Silikonla yapıştırılan çirkin ürünler ortaya çıkar
Alıntı yapılan: mustafaelektro - 02 Ağustos 2014, 16:32:59
Verdiğin bilgiler ile sorduğun soru biraz daha açıklamaya muhtaç gibi geliyor bana. Söylediğin hazır kutu ve buton led yerlerinin sematık tasarımla alakası nedir? uyum sorunu derken neyi kastediyorsunuz?
hocam. yazdiklarimi ilk okudugumda anlasilir oldugunu sanmistim ama simdi okudugumda cokta anlasilir olmadigini farkettim. ozur dilerim.
simdi sorun su. kutudan kastimiz dikdortgenler prizmasi yada kup degildir. bazi kisimlari alcak bazi kisimlari yuksek vs. mesela alcak yerlere uF kondansatorler yerlesemiyor. ama power girisi alcak yerden yapilmis. dogal olarak alcak yerden yuksek yere kadar power girisini pcb de yol ile tasiyorsun ki buda hos olmuyor. veya mcu nun spi, usb, uart adc cikislari pcb de ki jacklar ile alakasiz yonde cikiveriyor. mcu nun footprintini dondursekte fiziken duz hatlar olusmasi mumkun olmuyor. iste simdi semalar devreye giriyor.semalar yapilan kucuk degisiklikler le sorunlari asmak azda olsa mumkun. bakin hocam mesela asagidaki fotoda capraz routelar gozukuyor. bunlari semadan degistirerek duz yapmamiz mumkun. yapmaliyizda. sema->placement->pcb den kastim bu idi. sorunu semalardan duzeltince ikinci resim ortaya cikiyor. ama 8-10 buton, power, usb, rs232, ethernet vs soketlerinin yerleri onceden belirli olunca pcb ucuncu resimdeki gibi oluyor. ucuncu resimden goreceginiz uzere yollarda asiri caprazlanmalar var. eger placement ve olusturulan semalar boyle iken pcb cizersek, cizdigimiz pcbde uzun yollar, kotu poliygonlama, polygonlamada olu kisimlar, bozuk routingler vs olacaktir ve sonuc olarak ortaya cikan pcb hos olmayacaktir. pcb konusunda uzman kisiler bu tarz sorunlari nasi asiyorlar?
bu arada bu sorunu apple in muhendisleride jobs hayatta iken yasiyormus. jony ive ve jobs oncelikle kutuyu tasarlayip ardindan muhendislere pcb cizdirdiginden aynı sorunlari onlarda yasiyormus. su kitapta okumustum: http://www.amazon.com/Steve-Jobs-Walter-Isaacson/dp/1442369051 (http://www.amazon.com/Steve-Jobs-Walter-Isaacson/dp/1442369051)
(http://www.dmcinfo.com/Portals/0/Blog%20Pictures/Altium%20Blogs/altiumpinswap7.png)
(http://www.dmcinfo.com/Portals/0/altiumpinswap9.png)
(http://www.circuitdomain.com/Creating%20Artwork/Images/Large/PCB%20-%20Unrouted.jpg)
Tasarladığınız pcb kaç katlı olabiliyor en fazla ? Yine tek parça yerine birkaç pcb kullanılabilir mi kutunun hacmi buna uygun mu ?
Buna benzer bir sorunla karşılaşmıştım devreyi moduler hale getirmek işe yaramıştı ama konnektörleri iyi seçmek gerekir.
hocam iki katli ama bahsettigim sorun pcb cizme mantigi ile ilgili bir sorun. yani placement onceden belirlenince semalara gore uyumsuzluklar olusuyor. bu uyumsuzluklarda pcb nin kotu bir tasarima donusmesine neden oluyor. bahsettiginiz cozum her yere uygulanamayabilir. kutu icersine birden fazla pcb koyamayabiliriz. (mesela benim uygulamamda koyamiyorum)
mesaj birleştirme:: 02 Ağustos 2014, 22:56:51
birde hocam aradim ama suan bulamadim. pcb icin bir kaynakta okumustum. bozuk placement i pcb ye katman ekleyerek cozmek duzgun pcb cizdigimiz manasina gelmez diye yaziyordu. pcb katmanini arttirmak devre elemanlarina (bga gibi), devrenin turune gore ki buda high speed yollar varmi yokmu vs dar alan ve fazla component olunca (ki bu durumu bozuk placement ile karistirmayalim) gibi etmenlere bagli imis. kaynagi bulursam buraya eklerim.
Evet yüksek hızlı elemanlar varsa pcb'yi parçalara bölmek problem olur. Zaten siz de yerim yok diyorsunuz o halde kat sayısını artıramaz mısınız ? O da mı mümkün değil ?
hocam sanirim son mesajima yazdigim ek mesaji okumadiniz. bozuk placement pcb ye katman ekleyerek duzelilemez diye yazmistim. neyse en iyisi yaptigim cizimin bir layer ini buraya koyayim ve beraber tartisalim. herseyi fotoda acikladim ama renkli olan polygonlar bozuk placementin gostergeleri oluyor. yerleri degisemeyen pinlerde yollari gereksiz uzattigi ve pcb icin kotu bir sonuc cikarttigini gosteriyor. mesela sol daki 2x4 pinlik headerin neredeyse tum yollari mcu nun sag tarafina gidiyor. bu header mcu nun saginda olsa en kisa yoldan baglanti yapmis oluruz ve daha iyi placement ile daha iyi pcb cizmis oluruz. vs vs.
(http://s23.postimg.cc/ncu5g8w1j/pcb1.jpg) (http://postimg.cc/image/ncu5g8w1j/)
Anladım peki işlemcinin yerini kart üzerinde değiştirmekte bir sıkıntı var mı ? Daha doğrusu kart üzerinde jumper kullanmak tasarımda sıkıntılara yol açar mı ?
hocam pcb iki katmanli. jumper dan kastinizin ne oldugunu anlamadim. birde mcu nun yerini degistirme sansimiz var.
Bu kartta yüksek frekans bileşenli yol var mı? PCB'de en dikkat ettiğim husus odur genelde, yüksek frekans bileşeni olan yolları kısa tut, birbirlerine paralel getirmemeye çalıştır, analoglarla kesiştirmemeye çalıştır vs. gibi.
Bunu bir uygulamamda yaşadım, çok kritik değildi yalnız diferansiyel opamp yöntemiyle ölçtüğüm iki gerilim arasında (0-200V ölçüyorum) 0.2V fark çıkıyordu, sırf CAN ve PWM hatlarım analog yollar ile paralel diye. Bir sonraki versiyonda bunu gidermiştik.
Emsal oluştursun isterim kart tasarımı yaparken.
Bir de PCB tasarımcının kesin yüksek frekans konusunda az ya da çok bilgisi olması gerekiyor bence, iyi bir analog bilgisi olmalı.
Temel mantığı siz de biliyorsunuz. Değişimi mümkün olan parametreleri, hedeflenen tasarımın düzgün çalışması ve uzun süre bozulmaması vb(artık ne gibi performans istekleri varsa) için değiştiriyoruz. Yok onu da bunu da değiştirmeme izin verilmiyor dediğin yerler olabiliyor, bu durumda hala sistemi istenilen şekilde çalıştırmayı başarabilecek yöntemler bulabiliyorsan ve bulduğun çözümler kabul edilebilirse sorun yok. Örneğin işlemci bacaklarını değiştiremiyorum diyorsan, konektör de çok çapraz yollar çizmeye sebep olabilecek bir konumda ise sana düşen yolları vialar ile çaprazlamak. Ama o zaman da devrede yollar çok alan kaplıyor, via koyduğum yere malzeme koyamıyorum diyebilirsin. Ben de katman sayısını arttır, blind buried via kullan diyebilirim. Ama pahalı olur dersen bazı başlangıç şartlarını değiştirmeniz gerektiği ortaya çıkar. Demekki istenilen performans elinizdeki imkânlarla mümkün olmuyor demektir. Başka örnek verecek olursak, yükseklik sınırın varsa alcak malzeme kullan o zaman denebilir. Ancak alcak malzemeler pahalı olabilir, Türkiye'de bulunması zor olabilir, falan filan... gavur milleti buna " trade off" diyor. Sizin bazı istekleriniz bazı ödünler vermenize sebep olabilir.
Bazen de istenilen tasarımı sağlamanın ek bir sorun çıkartmayacak çözümü olabilir, siz bundan haberdar olmayabilir siniz. O zaman takıldığıniz noktayı sorup çözüm ararsıniz zaten. Yada önceden bir sürü sistem, yöntem hakkında bilgi toplar kim nasıl çözümler buluyor diye bilgi biriktir, gerektiğinde kullanırsınız.
Soruyu anlamayıp zaten bildiginiz şeyleri yazmış olabilirim, anlamamı sağlarsınız daha işe yarar cevaplar verebilirim.
Jumper ile demek istediğim mesela kartın sağından soluna gitmek gerekiyordur bunu da jumper kablolarla yapabiliriz eğer yüksek hız gerekmiyorsa. Demek istediğim sabit elemanlar dışında herşeyi oynayabiliriz diye düşünüyorum.
Cep telefonu ile cevap yazıyordum ve ben yazana kadar atılan mesajlara şimdi bakınca şunu gördüm, uzun yollar, dolambacli yollar, bozuk şekilli polygonlar konu edilmiş. Bozucu etkilerin oluşmamasına dikkat edilmişse güzel görünmemesi dışında bir sorun yok demektir. Eğer devre performansını bozucu durum oluşacaği öngörülmüş ise 2 katlı devre yapısını koruyarak çözüm bulmaya çalışın, ama mümkün olmaz ise kat atmaktan da çekinmeyin.
Alıntı yapılan: Karamel - 02 Ağustos 2014, 23:41:53
hocam sanirim son mesajima yazdigim ek mesaji okumadiniz. bozuk placement pcb ye katman ekleyerek duzelilemez diye yazmistim. neyse en iyisi yaptigim cizimin bir layer ini buraya koyayim ve beraber tartisalim. herseyi fotoda acikladim ama renkli olan polygonlar bozuk placementin gostergeleri oluyor. yerleri degisemeyen pinlerde yollari gereksiz uzattigi ve pcb icin kotu bir sonuc cikarttigini gosteriyor. mesela sol daki 2x4 pinlik headerin neredeyse tum yollari mcu nun sag tarafina gidiyor. bu header mcu nun saginda olsa en kisa yoldan baglanti yapmis oluruz ve daha iyi placement ile daha iyi pcb cizmis oluruz. vs vs.
Ifak dokunuşlar yapmak gerek bu çizime.
(http://s23.postimg.cc/ncu5g8w1j/pcb1.jpg) (http://postimg.cc/image/ncu5g8w1j/)
Karamel Sana anlatılan yada okuduklarını tam özümsememişsin. Bu özümseme işi daha çok pcb çizerek ve daha farklı kişilerin pcb çizimleriniz inceleyerek giderebilirsin.
Bu çizimde ground polygonda sorun var. Pour distance artırmalısın. (artık kullandıgın programda hangi ayar ise onu sen bulacaksın.)
Placement sorunu var. Placement konusu kafanda tam oturmamıs gibi algıladım.
Daha önemlisi routingde temel yöntem hataların var. Daha çok çizerek bunları azaltabilirsin. Çok azalırmı bilmiyorum. Kişinin kaabiliyeti ile çok alakalı bir durum. Sende ışık var gibi gözüküyor.
Ek: Bu pcbyi 2 katta çizemeyip kat artıralım diyen adamların tamamını bir çırpıda işten atmak gerek.
mustafa hocam gerekli cevaplari vermissiniz. tesekkur ederim. hocam eger mahsuru yok ise size sormak istedigim birsey daha var. 4 katli pcb lerde de blind ve buried vialar kullaninca fiyat farki ne kadar atis gorteriyor?
Bu devreye özel değil de genel devre tasarım mantığım hakkında anlatımlar yaptım. bu devrede bu tür via kullanımına gerek olmamalı, ama sıkışık bir duruma düşüldükten sonra çözüm yollarından birisi budur. Çok pahalıdır, bir kart maliyeti onlarca dolarları bulabilir, geçebilir de. Tooling maliyeti dedikleri fiyat eğer çok adetlik üretim yapmıyorsan fiyati belirleyen asıl kalem olur. 4 katlı devrede kullanmadım. Örneğin 8 katlı bir devrede birbirine girişim yapma ihtimali olan ve hepsinin küçücük bir alana sığmasi gereken bir devrede kullandım. Fiyatına bakıp bilgi verebilirim.
hocam tooling i zaten odeyecegiz. o kacinilmaz. sekiz katli pcb niz icin blind ve buried vialar kullanmadan tooling + 1 pcb icin verilen fiyat ile blind ve buried vialar kullanarak tooling + 1 pcb icin fiyat belirtebilirmisiniz? amacim blind ve buried vialarin fiyata ne kadar etki yarattigini ogrenmek. 4 ve uzeri katmanli pcb cizer isem bu fiyat farkini bilerek tasarim yapmak.
mesaj birleştirme:: 03 Ağustos 2014, 13:30:45
Alıntı yapılan: patasana - 03 Ağustos 2014, 00:37:46
Karamel Sana anlatılan yada okuduklarını tam özümsememişsin. Bu özümseme işi daha çok pcb çizerek ve daha farklı kişilerin pcb çizimleriniz inceleyerek giderebilirsin.
Bu çizimde ground polygonda sorun var. Pour distance artırmalısın. (artık kullandıgın programda hangi ayar ise onu sen bulacaksın.)
Placement sorunu var. Placement konusu kafanda tam oturmamıs gibi algıladım.
Daha önemlisi routingde temel yöntem hataların var. Daha çok çizerek bunları azaltabilirsin. Çok azalırmı bilmiyorum. Kişinin kaabiliyeti ile çok alakalı bir durum. Sende ışık var gibi gözüküyor.
Ek: Bu pcbyi 2 katta çizemeyip kat artıralım diyen adamların tamamını bir çırpıda işten atmak gerek.
hocam cevabiniz icin tesekkur ederim. hocam gecen gunlerin birisinde polygon clearance i ne kadar olmali diye soru sormustum. cevap gelmedi. suan cizimde 0.4mm olmasi lazim. kac yapmam uygun olur?
bir ikincisi hocam placement sorununu yaratan yerleri degisemeyen elemanlar. onlarin padlerini bordo olarak isaretledim. yerlerini degistiremedigimden placement ta ozgur olamiyorum. bu sebepten cok iyi bir goruntu ortaya cikmiyor :-\
hocam routing icin kaynak nereden bulabilirim? ingilizce olsada olur. hatta daha iyi olur. hersey icin simdiden tesekkur ederim.
10cm x 5cm pcb 25 adet üretim için 750 euro Tooling + 52 euro pcb başı ücret.
Yakın bir devrede normal viali üretim için fiyat 300 euro + 15 euro
Ödeyecek adamda para B.k gibi ve kaliteli bir firmada üretildiğini üstüne birde ipc3 standartlarına uygun üretim istendiğini var sayın.
hocam oyleyse through via kullanmak en uygunu. hocam peki ara katlara via atmak maliyeti neden bu kadar yukseltiyor? birde through via lar pcb yi butunu ile deldiginden pcb katmanlari uzerindeki alani kullanmamizi asinda buyuk olcude azaltiyor.pcb yi 4 katmanli yapsak bile bu vialar yuzunden ara katmanlari %100 verimle kullanamayacagiz cunki bu vialar sayesinde pcb delik desik oluyor. dogrumudur? son olarak amazonda cok guzel pcb-emc kitaplari buldum ama fiyatlari 85 dolar civarinda :'(
mesaj birleştirme:: 03 Ağustos 2014, 16:06:20
hocam birde elecrow gibi yerlerde 4 katman icin blind vialar hakkinda bir bilgilendirme yapilmamis. yoksa benmi goremedim bilmiyorum.
http://www.elecrow.com/4-layer-10-10cm-max-pcb-10pcs-p-365.html (http://www.elecrow.com/4-layer-10-10cm-max-pcb-10pcs-p-365.html)
Vialar yüzünden delik deşik olacağı doğrudur. Burada altium via pushing ile via ötelemek çizim ilerlemiş iken pratik kullanım sağlıyor. Kısaca belirteyim, bir de "via in pad' ve via plugging diye teknikler var. Biraz yer kazanımı sağlar.
Ucuz pcb servislerinde bahsetmemesi normal. Pcb üreticisinden üretim kabiliyetini istemek gerekir.
patasana hocam a yukarida sormusum ama cevapsiz kalmis. bu pcbde polygon clearence i 0.4 mm olarak ayarlamistim. 2 katmanli mcu lu ortalama bir pcb de polygonlarin yakinliklari ne kadar olamali?
Gürültü hatlarin varsa onlarin referans olarak kullandığı ground'u ayırmış olduğun varsayımı üzerine konuşuyorum. Yollar arası Minimum clearance değerin ne ise o yakınlıkta çizebilirsin. Ne kadar yakın çizersen o kadar iyi koruma sağlarsınız. Fakat gürültülü bir yapıya yanlışlıkla yakın çizeseniz gürültünün ground üzerine geçmesine sebep olursunuz. Diğer bir nokta da şudur, yakın çizdiğiniz diyelim. Eğer lehim alan padlere de çok yaklaşır sanız ve ground üzerini iyi örtmemisse üretici, lehimleme sırasında kısa devreler oluşabilir, yani üzeri açık pad varsa onlara çok yaklaşmayın.
Ben dijital bölgelerde genellikle 25mil kullanıyorum. Ancak girmemesi gereken yerlere hiç sokmuyorum. Uzun bir cubuk gnd parçası, grounddan ziyade, anten gibi davranır.
Birde hiç olmaması gereken yerler var zaten oralarda hiç gnd pour olmamalı. Pcb alanı ile aynı büyüklükte polygon tanımlamaları yapılıyor genelde. Görünüşte işi biliyoruz izlenimi yaratılmış oluyor.
Hocam gnd poliygonun hic olmamasi gereken yerleri nereden ogrenebilirim? yani mesela kartta 220v luk bir kisim var. O kisimda olmamasi gerektigini anlayabiliyorum ama bu cok buyuk bir ornek. daha kucuk ve kimsenin aklina gelmeyen orneklerde vardir diye dusunuyorum.
Mesela rölenin çıkış pinlerinin etrafında gnd gördüğüm çok oluyor. Yada optonun giriş tarafında.
Anladim hocam. peki digital gnd ile diger gndleri ayirmayi nasil yapmaliyiz? birbirlerine nasil baglati kurmaliyiz?
şu adrese bakabilirsin. faydalı olabileceğini düşünüyorum
https://320volt.com/pcb-baski-devre-tasariminda-emc-uyumlulugu/ (https://320volt.com/pcb-baski-devre-tasariminda-emc-uyumlulugu/)
hocam burayi okumustum daha onceden. buradaki bilgiler isin giris kismini teskil ediyor. yani herkes placementini asagidaki gibi yapmak ister. ama bazi sartlar yuzunden placement bozuluyor. bozuluncada isler komplex bir hal almaya basliyor. o yuzden daha uzman kisilere danismak istedim. ayrica sunuda ogrendim ki eger dc-rf vs farketmez yuksek frekansli bir pcb tasarlamak istiyorsak oncelikle yuksek frekans hakkinda bilgi sahibi olmamiz gerekiyor.
(https://320volt.com/wp-content/uploads/2014/05/emc-baski-devre-tasariminda-elektromanyetik-uyumluluk-kurallari.png)
yalniz mazdem link geldi. hocalarima sormak istedigim birsey var. asagidaki resimdeki kondansatorleri neden kullaniyoruz? sizler boyle kondansatorler kullaniyormusunuz?
(https://320volt.com/wp-content/uploads/2014/05/pcb-hybrid-ground.png)
resmin altında nedeni yazıyor olması lazım
Hocam yukaridada yazdim. aciklamada cok kisa gecilmis. insan okuyunca aklinda bir cok soru isareti kaliyor. Hele hele benim gibi elektronigi yeni ogrenen kisilerin aklinda daha cok soru isareti kaliyor.
youtube da ground plane hakkinda ders videosu ararken su asagidaki bilgilere ulastim. mumkunse hocalarimla beraber asagidaki pcb nin ground plane lerini ve genel olarak pcb yi tartisabilirmiyiz?
PCB-Master.com - Printed Circuit Board Design and Layout Service. Welcome! (http://www.youtube.com/watch?v=FtJ9Ll7KtNU#ws)
Musical animation for printed circuit board routing process.
http://www.pcb-master.com (http://www.pcb-master.com)
This is real layout of 6-port MicroSD Add-on module for 120-port SDHC Duplicator. 8-layer PCB with Spartan-6 Xilinx FPGA, DDR2 and PCI-Express. Impedance control, BGA, 7 power rails.
ground polygons
(http://s12.postimg.cc/b7b78ciah/ground1.jpg) (http://postimg.cc/image/b7b78ciah/)
(http://s12.postimg.cc/w6razujyx/ground2.jpg) (http://postimg.cc/image/w6razujyx/)
(http://s12.postimg.cc/wv05isiop/ground3.jpg) (http://postimg.cc/image/wv05isiop/)
(http://s12.postimg.cc/4xfxlcivt/ground4.jpg) (http://postimg.cc/image/4xfxlcivt/)
and also,
https://www.facebook.com/PcbMasterService/photos_stream (https://www.facebook.com/PcbMasterService/photos_stream)
Bunlar pcbnin meselesi değil. Şematik meseleler. Şematik üzerine konuşulabilir. Bol bol şema inceleyin. Boyunuzu aşan şemaları inceleyerek zaman kaybetmeyin. Adım adım yaptıklarınızı ileriye götürecek şekilde çalışmanız gerekir.
Liseden yeni mezun iseniz bunlar size ağır konular. Yeni doğan bebeklerde yüzme öğrenebilir. Tabi ama yüzme bilmek ile teknik yüzme bilmek arasında çok fark vardır.
hocam lise son sinif ogrencisiyim ben. arastirmayi cok seviyorum ama sanirim yonlendirilmeye ihtiyacim var. herseyi arastiriyorum sonra. adim adim gidelim. sema incelemeye baslayacagim ama pcb cizmek icinde bazi seyleri bilmemiz gerekli diye dusunuyorum. mesela 2 katli bir pcb de gnd polygonlama hakkinda neler bilmeliyim?
Şematik öğrenmelisiniz. Yani elektronik öğrenmelisiniz. Ben üniversiteden mezun olduktan sonra öğrendim pek çok şeyi. Ama aldığım eğitim öğrenmemi çok kolaylaştırdı. Nerede iyi eğitim alırım sorusunun cevabı şu anda sizin için en önemli mesele olmalı.
İyi bir çırak olmakmı istiyorsunuz ?
hayir hocam. derste calisiyorum. elekronik muhendisligi istiyorum. zaten sadece yazlari elektronik ile ilgilenebiliyorum. anadolu lisesi ogrencisiyim ben.
Şematik çalışın. Temelden ileri seviyelere doğru sürekli devre şemaları inceleyin. Oradaki elektronik yapıları anlamaya çalışın.
Universite sınavına ve sınav tekniklerine bu dönemde çalımanız daha faydalı olurdu. Elektronik okuyacağınıza dair garantiniz varsa o başka tabi.
hocam suan gunde ortalama 5 saat matematik fizik calisiyorum. 5 saatte elektronik ile ilgileniyorum. okul sezonu ise 12 saat ders calisiyorum. onumuzdeki sene sinavda heyecanlanma gibi sorunlar yasamazsam sinavi asacagima inaniyorum. sonucta bu is bir yaris meselesi. ahmet gunde 8 saat ders calisir mehmet 1 saat calisirsa mehmetin ahmeti gecmesi beklenmemelidir. elektronigi cok seviyorum. insanllah universte ile profesonel hayata giris yapacagim.
10 saat ders, 10 saat uyku geriye 4 saat kalıyor. Kendini bu kadar yıpratma. Gez, dolaş, yüz. Bunları bırak demiyorum ama herşeyin sırası var. Yetişmeye çalıştığın bir yer olduğunu düşünüyorsan... Öyle bir yer/nokta yok.
Azimli çalıştığın sürece karşılığını alırsın. Ama genç yaşta kendini fazla yıpratmanın önemli bir faydası olmayacak. 5 sene sonra lazım olacak bilgileri şimdiden ögrenmenin doğru olup olmadıgı konusunda ciddi endişelerim var. 5 sene sonra elektronikle uğraşacağının garantisi yok. Var olacağının garantiside yok. Sırası geldikçe, sırası gelen işin hakkını vermen daha doğru olur. Şu anda 5 saat elektronik yerine ingilizce almanca yada mesela çince ögrenmeye çalışman faydalı olabilir.
Seni takdir ediyorum.
Yabancı dil sektöre göre değişmekle beraber İngilizce şart, Çinliler körtopal ingilizce biliyor ama Almanca iyi bir avantaj olacaktır.
Alıntı yapılan: Karamel - 14 Ağustos 2014, 20:01:56
elektronigi cok seviyorum. insanllah universte ile profesonel hayata giris yapacagim.
Ben de Cok Seviyordum girdiğim işlerden mi yada karşılaştırdığım ınsanlarda mı nedir cok Soğudum bu meslekten. Gecim sartları Teknikerlere verdikleri maas ortada bazen diyorum başka bir sektöre mi atılsam :(
mustafaelektro ve patasana hocama birsey danismak istiyorum. 24v ac gerilimin oldugu yola pcb nin gnd polygonu ne kadar yaklasmali? aralari minimum ne kadar olmali?
Tepe değerin nedir?
Devrede kaplama falan var mı?
ben şöyle bir yol tavsiye ediyorum;
google'a "24v ac pcb trace gap" yaz, ilk çıkan linke tıkla, http://www.smps.us/pcbtracespacing.html (http://www.smps.us/pcbtracespacing.html)
sayfanın ortalarında sağda bir hesaplama aracı var onu kullan. ama sayfadaki bilgileri oku ve ne demek istediklerini anlamaya çalış.
24V ac voltajın oldugu yerde gnd polygonun ne işi var ?
Alıntı yapılan: hgs - 27 Şubat 2015, 10:14:51
24V ac voltajın oldugu yerde gnd polygonun ne işi var ?
devrenin devamında doğrultuluyor ve gnd plane de kullanılıyor demek istiyor. o gnd olur da 24V ac hatlara yaklaşması gerekirse nerede durdurmalıyım demek istiyor arkadaş.
hocam memleketten donerken yazin yaptigim pcblerden birtanesini yanima aldim. bos zamanlarimda. otobuste vs cebimden cikartip inceliyorum. hatalarimi anlamaya calisiyorum. mustafaelektro hocaminda dedigi gibi. giris kisminda power jack in orayida gnd kaplamisim yanlislikla.
Digital Tasarımlar hakkında konuşmak gerekirse,
ilk önce 8 bitlik mcularla başlarsın breadboard üzerinde ya da hazır kartlar kullanırsın tasarım yapmadan arduino gibi tasarımların komplikeleşmeye başlayınca ve özelleşmeye başlayınca b
breadboard yetmez, arduino olmaz vs vs.
2. aşama mcu'lu devre tasarımcısı olma yoluna girersin burda örnek alacağın bir sürü dökümantasyonu vendorun sitesinde bulabilirsin
Mesela direk prototip boardların şematiğine bakıp bu şematiğin nasıl pcb 'ye çevrildiğini ordan öğrenebilirsin her vendorun design guideları vardır kendi mcuları için ( osilatör şöyle koyulması, kapasiteler şöyle koyulması şunlar olmalı diye ) bunları okursan incelersen ilk yaptığın prototipin çalışma olasılığı artar. Gelelim programlama kısmına, her mcu 'nin bacakları farklı görevler yerine getirebilir bunu biliyorsun bunları registerları ayarlarak yapiyorsun o yüzden bu registerların ne oldugunu ögrenip nasıl konfigür etmen gerektiğini datasheetten okursun ( ben de sevmiyorum ama öyle ).
Arm işlemcilerle çalışmak farklı değil evet 1500 sayfanın hepsini okumayacaksın ama kullandığın peripherallar icin interruptlar icin reference guide 'ı okuman lazım ki nasıl GPIO pinlerini ayarlayacağını öğren. Vendorun boardlarına ve reference design guidelarına bakıp ne değerde pakette falan bypass cap kullanman gerektiğini öğrenmen lazım veya BGA paketse nasıl fanout etmen gerekir nelere bypass veya bulk cap koyman gerekir ve pcb stackup'ı nasıl olmalıdır vs vs. Evet sıkıntılı bir süreç ama bu iş böyle yürüyor ne kadar çok tasarım yaparsan ve kadar çok okursan daha çok bu adapte oluyorsun. Oldukça fazla şematik okumaya çalış aç uyumadan önce youtube da tutorial izle belki ilk aşamalarda bir anlam veremiceksin ama yavaş yavaş alışacaksın her şey olduğundan daha basit gözükmeye başlayacak. Ama ne yazikki no pain no gain :)
forumdan degerli bir hocama pcb hakkinda bir soru sormustum. sonra dayanamayip bir iki soru daha sordum ve konu gnd polygonlamaya kadar geldi. hocam beaglebone pcb sini incele demisti bana. bende incelerken gnd sinin alisilmisin disinda polygonlandigini farkettim. normalde her yeri gnd kaplamayi dusunuruz? beagle bone da gnd pcb yi cevreleyen bi kafes gibi yapilmis. ama ara kisimlara sokulmamis. neden boyle yapilmis? buna pcb cizerken nasil karar vermeliyiz? hocam bana elektrigin fiziksel davranislarini ogren dedi. bende birkac gundur. serway physics ve universty physics kitaplarini okuyorum. tam olarak meseleyi anlayabilmis degilim. sanirim bi kivilcima ihtiyacim var.... :-\
(http://www.element14.com/community/servlet/JiveServlet/showImage/38-12645-167476/bbb-top-white.png)
mesaj birleştirme:: 03 Mart 2015, 00:26:02
simdi isin rengi degisti! :-\
schematicleri ve gerberleri inceledigim vede anlayabildigim kadari ile. digital gnd. analog gnd ve ESD_RING isimli(mesela usb yada ethernet connectorlerin disinda olan metal kisimlarinin baglandigi gnd) diye 3 e ayrilmis.
schematicte digital gnd ile analog gnd yi R15 ile birlestirmis?
bu hic aciklayici degil. kafamda birsuru sorular olustu.
1 - digital gnd. analog gnd ve ESD_RING gnd nasil birbirinden ayrilir?
2 - bu saydigimiz gnd ler elektriksel olarak ne ifade eder?
3 - bunlar nasil ve ne sekilde birlestirilmelidir?
4 - bu gnd modelleri nasil yayilmalidir? (mesela beaglebone da layer3 ve layer4 haricinde her katin dis kisminda gnd var. gerberlerden anlayamiyorum ama sanirim bu ESD_RING gnd? eger boyle ise top layer ve bottom layerda hic digital gnd polygonu yok? :-\ )
5 - vcc lerde ayrilmis. sanirim layer5 vcc layer i. layer4 tede vcc ye yardimci olan yollar var. (vcc layerinda polygonlama mantigi kullanilmis. her yere polygonlama yapamadigimiz icin layer4 te entegrenin bacagindan bu polygon gisimlarina vcc tasinmis)
pcb ci hocalarima bu gece regulator ile ilgili bir soru sormak istiyorum.
yazin ssd1963 lu wav player projem icin bilgi toparliyorum. ssd1963 icin 1.2v uretebilmek gerekli. regulator entegreleri kucuk boyutta mevcut. (SOT25 boyutunda)
genel olarak tum pcbleri inceledigimde regulatorler bir kisimda toplanmis sekilde oluyor. bunun bir sebebi varmi?
ssd1963 buyuk bir package a sahip ve 1.2v sadece ssd1963 icin gerekli oldugundan regulatoru tam olarak ssd1963 un arkasina yerlestirmek ne derece mantikli olur?
-yani sorumu ozetlersek regulatorleri pcb nin bir kisminda toparlayip. voltage lari tek tek tasimak mi mantiklidir? yoksa voltage degisiminin gerektigi yere regulatoru koyup. orada degisim saglamak mi? neden?
Ldoyu ilgili entegrenin yanına yerleştirebilirsin çoğu zaman sorun olmaz. Sorunsuz çalışıyorken, teslim ettiğim bir proje 1 sene sonra geri geldi. Arada geçen zamanda firmadaki mühendis, patronun yanlış yönlendirmesi ve kendi bilgisizliği ile bir takım revizyonlar yapılmış. Analog bir net, gürültü alıyordu. Nedeni dc-dc çeviricinin yanlış yere konması idi. O üretilmiş pcbler çöp oldu. Ne yaptığını biliyorsan sorun olmaz pek çok şey.
Daha öncede söyledim, fiziksel davranışlar düşünülmeden, iş bitirme amaçlı haraket ediliyor genelde. Üretimin sorunları bile, düşünülerek tasarımın en başından sonuna kadar bütünlük içerisinde düşünmek gerek.
Bence yanlış yoldan gidiyorsun.
Hocam regulator nasil davranir? elektriksel olarak ne gibi problemler yaratir? yada yaratmaz? yaratirsa neden yaratir? (fizikte bunun bir aciklamasi vardir?)
Ben proje yapmaktan cok ogrenmeyi amacladigim icin. bu tarz sorularin cevaplari ile mutlu oluyorum. yapcagim bu devre ev ortaminda benim tarafimdan calistirilacagi icin. tahminimce regulatoru en iyi yere koysamda. en kotu yere koysamda birsey degismeyecektir? cunki sartlar en iyi durumda iken testler yapmis olacagim?
Benim amacim ogrenmek.
bir pcbde regulatorleri bir yere toplayinca bu sefer voltagelari uzun yollarla tasimamiz gerekecek? bu sanirim iyi birsey olmasa gerek? regulatoru voltage in degismesi gereken yere koymak bir cozummu? co
Alıntı yapılan: hgs - 02 Mayıs 2015, 10:28:29
Ldoyu ilgili entegrenin yanına yerleştirebilirsin çoğu zaman sorun olmaz.
Hocam yanitiniz icin tesekkur ederim.
ama bu sekil ogrenirsem ezber olur. kucuk bir olasilikta olsa sorun cikabiliyorsa bunun nedenini arastirmak. varsa matematiksel proof larla kanitlamak gerekir? Yukarida dedigim gibi sonucta ben bu devre ile ev ortaminda oynacagim ve regulator sorun yaratsa bile belkide bunun farkina varamayacagim bile.
bu arada hocam physics kitabimdan magnetic field a kadar okudum ::) suan bir nevi aydinlanmjs olarak hissediyorum kendimi. eger yaza kadar kitabimi bitirebilirsem. yazin emc ile ilgili bir kitap okumak istiyorum ::)
mesaj birleştirme:: 02 Mayıs 2015, 11:55:23
Okumami onerdiginiz bir elektronik kitabi varsa. seve seve okurum hocam ::)
Gelecekte elektronikçi olma ihtimalin nedir? Hiç bir temeli olmayan bir güven ile bu işe asılıyorsunuz. Yazılımcı olursanız mesela, bu işe harcadığınız zaman neredeyse çöp zaman olacak.
Elektronik donanm tasarımcısı ihtiyacı fazla yok. İyi embeded+pc+ios+android vs alanlarında kod yazan insan ihtiyacı var. Bu insanlardan daha fazlada yeni alanlar açan yeni ufukları önceden gören oralara doğru fikirler ürünler geliştirecek insana ihtiyaç var. Devre yaptığınızda, yapmayı öğrendiğinizde sıradan bir çalışan vasfına ulaşmış olacaksınız.
iptal
Alıntı yapılan: hgs - 02 Mayıs 2015, 13:42:42
Devre yaptığınızda, yapmayı öğrendiğinizde sıradan bir çalışan vasfına ulaşmış olacaksınız.
Mesleği yerin dibine sokmuşsunuz. Tamam Türkiye'deki elektronik mühendisliği donanım tasarımına yakın değil ancak sektörde iyi bir şekilde donanım tasarımı yapabilecek insan ihtiyacı var. Bunun yanına yazılım bilgisi olmazsa olmaz durumda bunu da söylemeliyim. Yazılımcı mı olacaksınız yoksa donanımcı mı demek doğru değil kesinlik ve kesinlikle iyi derecede yazılım bilgisi ve pcb çizim bilgisi şarttır.
Bir elektronik mühendisliği yapacak bir arkadaşın iyi derecede dif denklemleri ve fizik bilgisi olması gerektiğini de söylemiyorum.
mesaj birleştirme:: 03 Mayıs 2015, 10:15:56
Alıntı yapılan: Karamel - 20 Temmuz 2014, 11:50:01
selam. pcb tasarimcilarina sormak istedigim birsey var. schematic tasarim yaparken bu sorunlastim. basit devereler icin sorun yok. cunku kolay okunuyorlar ama soyle 64-80-100 bacakli arm mcularda farkedilecektir ki mcunun pinleri cok esnek. yeni gorevler vs atanabiliyor ve pin uzerindeki bilgi cok yetersiz. butun datasheet i okuyup anlayip ona gore tasarim yapmak gerekiyor gibi? hadi 64-80-100 pin icin bir nebze tamam diyebilirimde bga yapida olanlar var 256 ve uzeri bacaga sahipler. 1500 sayfa reference manual lari var. tamamen okuyup anlamak aylar alabilir. komplex semalar ile ugrasan pcb tasarimcilari bu sorunu nasil asiyorlar?
Hocam sizin sorunuza gelecek olursak; soruyu soruş şekliniz bir kere fail. Biz buna pcb tasarımı demeyelim ürün tasarımı diyelim daha doğru olacaktır. Şimdi bu firmalar her mucuda yeni bir teknoloji geliştirmiyor aynı teknoloji oluyor. Yani a ürününde analog pin 8 iken b ürününde analog pin 20 ise temelde çalışma mantığı aynıdır ve pinlerin fazla oluşundan dolayı kullanıcının daha kopleks işler yapmasını sağlayacak bir iki trigger/event eklenmiştir. Yani siz zaten bir mcu geçmişine sahip olmadan pat diye bu denli büyük mcular ile çalışmaya başlayacaksanız evet tüm dökümanları okumanız şarttır. Pcb tasarımı yapılırken fizik kanunlarından başkası kullanılmaz, bunu için üniversite fiziği kitaplarından yararlanabilirsiniz, bundan sonra gördüğünüz şemaları yorumlamanız kolaylaşacaktır. Misal bir 2 taraflı bir pcb çizimi yaparken istemeden bir kapasitör oluşturabilirsiniz ama fizik bilginiz yoksa orada ki o kapasitör etkisinin ne olduğunu yorumlayamazsınız.Yani uzar gider bu ha diyince olacak iş değil. Tabii belli standartlar var onlara bakarak da bilmeden ürünü çalışır hale getirebilirsiniz ki zaten çoğu kişi böyle yapıyor.
mesaj birleştirme:: 02 Mayıs 2015, 20:42:47
başlığı okuduktan sonra gördüm lise öğrencisi olduğunu. Bence şuan için sadece lys sınavını düşün bu konuları hobi olarak değerlendir. Çünkü bu konular başlı başına bir uzmanlık alanıdır. Bu konuları (EMC/EMI) üniversiteyi kazandığında ünideki fizik bölümü hocaları arasında manyetikçilere sorman daha doğru olur. Lisedeki gördüğün kalıplaşmış formüler ile bir çözüme varamazsın ve kimse ( bende dahil ) sana burada fizik öğretmez ancak bir iki püf noktası söyler geçer oda büyük ihtimal ile bir yerde öyle okuduğundan/duyduğundan dolayıdır.
Alıntı YapLdoyu ilgili entegrenin yanına yerleştirebilirsin çoğu zaman sorun olmaz.
Burada hedeflenen şu olabilir. Her iletken aynı zamanda bir dirence sahip olduğunu ve bu direnç değerinin iletkenin boyuyla doğru orantılı arttığını biliyoruz. Pcb yollandırmasından dolayı bir direnç etkisi meydana geliyor, düşük değerli direnç olsa da akım değeri büyüdükçe ve akım değişkenlik gösterdikçe, voltaj değerinde kararsızlığa sebep olabilmektedir.
Örnek olarak Pcb de besleme girişi, ldo ve mcu yerleştireceksin. Mecburi olarak bir direnç eklemen gerektiği söyleniyor bu direnci besleme-ldo arasına mı yoksa ldo-mcu arasına mı yerleştirmek istersin? Mcu beslemesinin kararlı olması istendiği taktirde ldo-mcu arasına direnç koymak aykırı bir davranış görülebilir. ldo dan öncesinde voltaj kararsızlığı olsada ldo zaten belirli bir seviyenin üzerini kırpıyor.
Pcb çizimi için bir çok kural geliştirilmiş olsada netice de bir çoğu elbette fizik kurallarına dayanıyor. İçerisinden akım akan iletken üzerinde gerilim tutar, içerisinden akım akan iletken manyetik alan oluşturur, yakın konumlandırılmış iki iletken de kondansatör etkisi görülür, faraday kafesi gibi temel kurallar esas alınır çoğu zaman. Bunun yanı sıra kozmetik, dayanıklılık, ömür gibi diğer hususlar içinde bazı kurallar getirilmiştir.
Alıntı yapılan: hgs - 02 Mayıs 2015, 13:42:42
Elektronik donanm tasarımcısı ihtiyacı fazla yok. İyi embeded+pc+ios+android vs alanlarında kod yazan insan ihtiyacı var. Bu insanlardan daha fazlada yeni alanlar açan yeni ufukları önceden gören oralara doğru fikirler ürünler geliştirecek insana ihtiyaç var. Devre yaptığınızda, yapmayı öğrendiğinizde sıradan bir çalışan vasfına ulaşmış olacaksınız.
Yukarıdaki argümanın sonuna kadar yanlış olduğunu savunuyorum. Her şey Ios/Android/Yazılım değil elektronikte. Evet bunlar sektör içerisinde olmazsa olmaz yalnız donanımcıyı hor görmek mi, gülünç olmayın.
Bugün büyük şirketlerde donanım/yazılım/pcb/mekanik/endüstriyel birimler birbirinden ayrıdır. Donanımcı yazılımcının at koşturacağı alanı tasarlar, PCB/Mekanik/Endüstriyelci at koşulacak alanı hazırlar, yazılımcı ise uygun şekilde atı maksimum seviyede koşturur. Olay budur. Bir donanımcı yazılımcı kadar iş bilmelidir, onun işini kolaylaştıracak hamleler yapabilmelidir.
Sizin dediğiniz gibi olsaydı şu an bilgisayar mühendisleri hükmederdi elektronik piyasasına.
Bunun yanında bir analog dünya var ki bilgi eksikliğinizden bunu dahi es geçmişsiniz. Bir örnek verelim; bugün 1.0MVA'e (ve daha da yüksek) kadar olan jeneratörlerin gerilim regülasyonunu yapan kısım analogtur. Bu analog kısım frekans, PID, düşük alçak gerilim vs. bir çok fonksiyonu çok hızlı bir şekilde kontrol eder. Bunun yanında buradaki elemanlar oldukça fazla ısıya maruz kalırlar. 1MVA yükü devreden çıkarıp girince de 10V/1Hz gibi kontrol aralığında çalışırlar ki hastanede ameliyat anında insanlar ölmesin. Bunu da IOS ile Android ile yapalım hadi. Binlerce örnek veririm.
Inverterler, converterler, güneş enerjisi, rüzgar enerjisi, yakıt hücreleri, motor sürücüler, elektrikli trenler, uçaklar, füze rampaları, APU'lar, sessiz jeneratörler vs vs vs. Bunların hiç birini tek başına yazılımcı yapamaz. Donanımdan mutlaka destek alınması gerekir. Hatta donanım da yetmez, mekanik işin içine girer. Bu da yetmez, sonlu eleman analistleri, akedemisyenler işin içine girer.
Böyle geniş bir alanda iyi bir donanımcıya her zaman yer vardır. Bu alana girmek isteyen insanları başka hedeflere yönlendirmenize gerek yok.
Analog ve donanım dünyasını küçümsemeyin.
Siz kendi fikirlerinizin doğru olduğunu düşünüyorsunuz. Bende benimkilerin doğru olduğunu. Buraya yazdıklarımız geleceği değişmeyecek. Kısa bir süre sonra herşey mobilize olacak. Mobil olmayan mobil ağ üzerinde yaşamayan hiç bir donanım kalmayacak. Üretilebilecek her türlü donanım çinde bolca üretiliyor. Az adetli yerel işler yaparak hayatımızı bir kısmımız devam ettirebilir. Bir kısmımızda tüccarlık yaparak hayatı devam ettirecek. O kadar. Hayatı devam ettirmek ise amaç pek bir şey değişmeyecek bu kesimler için.
İhtiyaç olanın, standart platformlarda her türde yeni yazılımlar geliştirip satmak olduğunu göremiyor olabilirsiniz. Sizin ufuklarınızın dar olması benim suçum değil. Dünyanın gittiği yön neti girebileceği en ufak deliğe sokmak. Bunun üzerinden daha rahat(havuç) bir dünya sunmak.
pcb cilere yeni sorum var. universty physics kitabimi bitirmek uzereyim. capacitance. electric field. magnetic field konularini anladim. maxwell denklemleri kaldi birtek(electromagnetic)
simdi kitabimi okuyunca bir miktar aydinlandigimi hissettim. mesela capacitor yapmayi ogrendim. mignetic field altinda akimin nasil davrandigini anladim. pcb yaparken yollarin $Ik ve hos gorunmesinin disinda cok sey oldugunu ogrendim.
simdi capacitance ve magnetic fielad icin bir soru sormak istiyorum.
capacitor u inceleyim.
C = K x ε0 x (A/D)
C = capacitor
K = kappa which is dielectric constant
ε0 = Epsilon zero electric constant = 8.854 187 817... × 10−12 F/m
A = Area
D = Distance
formulde gerekli bilgileri yerine koyarsak. ayni katmana cizilmis birbirine yakin iki yol arasinda olusturabildigimiz capacitance. pcb katmanlari arasinda olusturabildigimiz capacitance tan cok kucuk. nedenide su. copper in kesit alani yaklasik 35 mikron. yani A cok kucuk cikiyor. Kappa da air oldugundan 1 geliyor. ama bir ust katman ile alt katmani inceleyince. cizdigimiz yollarin alanina gore degisiyor ama 35 mikrona gore cok cok buyuk cikiyor. kappa da dielectric items yuzunden 2-3 un uzerinde cikiyor. yani buradan anlayacamiz. yollarin capacitance etkisi ayni layer uzerinde daha az? bir ust katman ile alt katman arasinda cok daha fazla?
dedigim dogru ise capacitance ile ilgili sorum su. 2-4-6-8 layeri bos verelim. 16 layerimiz olsun. pcb miz kolay hesaplamasi acisindan 1.5mm olsun. 16 layer 1.5mm i 15 esit parcaya bolecek? 0.1mm layerlar arasi mesafe eder. arada dielectric malzeme var. layerlar arasi capacitance i hesaplamadim ama buyuk cikacagini gorebiliyorum. yollar boylesine birbirinden etkileniyorken mother board gibi pcbleri nasil yapiyorlar? nasil tasarliyorlar? birde bunlari cizerken hesaplayan pcb programlari varmi?
simdi sira magnetic field soruma geldi.
once formulu yazalim.
F/L = (μ0 x I1 x I2) / 2πR
F = Force
L = Lenght of two wire
μ0 = magnetic constant
I1 = current on first wire
I2 = current on second wire
R = distance with two wire
simdi yine formulde gerekli degerli yerine koyunca force u bulabiliyorum. force ile current i cross product yapinca magnetic field degerine ulasabiliyorum. magnetic field ile karsi tarafin electric flux ini degistirip orada gerilim indukleyebilecegimi biliyorum. yani karsi yola elektriksel olarak zarar verebilirim. buradan sunu anliyorum 2-4-6-8 katmanli pcblerde ayni katmana cizilmis yan yana iki yol birbirini magnetic olarak daha fazla etkiliyorlar? cunku katmanlar arasi iki yol arasindan daha fazla?
pcb cizerken hangi iki yolun birbirini daha cok magnetic olarak etkiledigini ve hangi yolun hassas oldugunu nasil anlayacagiz? cizim programlari cizim yaparken bunlarida hesapliyorlar mi?
kitabimin daha electromagnetic kismini okuyamadigim icin. magnetic field ile ilgili sorumu tam olarak yorumlayamamis olabilirim. bir cok sey ogrendim ama olayi daha tam olarak kavrayamadim. aklim bir hayli karisik..... :-\
diff pair. veya çok yüksek hızlı işaretler taşınmıyorsa kapasite etkisinin önemi yok.
Alıntı yapılan: hgs - 09 Mayıs 2015, 23:57:24
diff pair. veya çok yüksek hızlı işaretler taşınmıyorsa kapasite etkisinin önemi yok.
hocam kisa cevap icin tesekkur ederim :P
oyleyse bizde differential pair wire larimizin ve high speed wire larimizin oldugunu hayal edelim. sanirim mother board larda 2 side var?
10 layer imiz olsun. siz olsaydiniz pcb nin yuksekligini kac yaparsiniz?
yukaridaki sorumun cevabina gore capacitance degisimini anlayip. neler yapabilecegimizi dusunelim.
Bu tip yolları uzun gitmez. Kısa olur. Ya board kenarında entegre ve soket, yada yanyana 2 entegre arasında olur. Çok kısa tutmaya uğraşılır. Pcbnin yüksekliği ile alakası nedir?
Altından analog sinyal geçirmemen gerektiğini biliyorsan sorun çıkmayacaktır. Yanlış hatırlmıyorsam 2 katlı pcbde pcix yollarının altından zorunlu olarak 5V geçirmem gerekmişti. Sorunsuz çalışmıştı kartlar.
hocam 2 onceki mesajimda capacitance etkisinin yan yana yollarda daha az. katmanlar arasinda daha fazla oldugunu proof ettim? pcb nin yuksekligini katmanlar arasindaki mesafeyi hesaplayabilmek icin sormustum. yani her katman arasi 0.1mm olursa daha fazla 0.5 mm olursa capacitance effect cok daha az olacak ya. bunun icin sormustum.
yani sunu anlamaya calisiyorum. siz zorunlu olarak 5v gecirmek zorunda kaldim ve sorun cikmadi dediniz ya.
motherboard gibi cok complex tasarim hayal edelim. 10 katimiz olsun. en uzak katmanlardan dahi olsa yukaridaki gibi 5v gecmek zorunda kaldi. bu durumlarda neler yapiliyor? nasil cozumler uretiliyor?
Bu sebeple kısa tutulurlar. Altında gnd alanı olur. Altına analog vs sokma dedim. 50 katlı pcb yapsanda bu şekilde davranmak zorundasın. Bu işaretin yanına-altına analog devre parçasını sokamazsın. Sokarsan sonuçlarına katlanırsın. Kurallar var. Basit mantıklara sahip bir iş.
PCB çizmek kuralları açık bir oyunu sürekli oynamak gibidir. Her seferinde daha iyi oynarsın ve daha iyi sonuçlar üretirsin. Ama bu bir oyun. Ve bunun sınırları var. Bir tahta üzerinde oynanan oyunlar gibidir. Elindeki kurallara göre haraket edersin. Kuralların yöntemlerin belirttiği şekilde davranabileceğin sınırlı haraket imkanına sahip olduğun bir oyun. (Oyunun sınırları asıl şematik tarafında belirleniyor).
Pcb tarafında; çizgileri en az uzunlukta, malzemeleri en iyi yerleşim düzeninde konumlandırıyorsun.
Kafa karışık olursa, eser karışık çıkar. Kafa temiz ise veya tecrubeli ise çıkan eser basit ve düzgün gözükür.
Bakan gözler bazen karışık olanın daha iyi olduğunu söyler, Bazen basit ve düzgün olanın daha iyi olduğunu söyler. Eserin sahibi çalışma şartları altında en basit ve düzgün sonucu çıkarması gerekir. Alan çok dar, malzemeler çok fazla ise sonuç karışık olabilir. 2 farklı kişinin çizdiği komplex pcb için mutlaka biri daha temiz ve düzgündür.
Yukarılarda başka bir sey için cevaplarken bir örnek vermiştim. Bu örnekleri verirken konuyla alakalı oldugu için yazıyorum. Yoksa şunları şunları yaptım diye reklam verir gibi anlatmaya ihtiyacım yok. Bu örnekler bazı durumlara işaret ediyor. Şimdi senin elektronik temelin olmadığından bunları hemen kavrayamayabiliyor olabilirsin. Verilen örneklerde çözüme dair direk bilgi parçaları bulunmakta. Bu sebeple 2 katlı pcbde (pcb yükseklği kalitesi), pcix işaretleri (işaretlerin hızı), (etkileşime sokmak zorunda kaldığım) 5V ile davranışı hakkında örnek verdim. İmkanım olsaydı bunu asla yapmazdım.
Pcb 2mi 4 katlımıydı hatırlamıyorum. Ama çok fazla alanım olmadığını iyi biliyorum.Açıp bakmak gerek net cevap için. Ancak buna gerek yok. Zaten sorunun cevaplandığı bence açık.
(http://i.hizliresim.com/MEdRB6.png) (http://hizliresim.com/MEdRB6)
aklimda yeni bir soru isareti var ama oncelikle bu sorunun cevabini bulmam gerekli. yukarida transistorlu ve buzzer li bir devre var. transistorun base ucu microcontroller a yada bir kontrol buttonuna gitsin. yukaridaki devre ile microcontroller li devrenin arasini kablo ile acmaya kalksam. ne kadar mesafelerden sonra sorunlar cikmaya baslar? neler olur?
Osiloskop al.
Dear mentor, one day, I will have had an oscilloscope but today, i just have questions for brainstorming ::)
(Sevgili hocam, Bir gun oscilloscope um olacak ama bu gun ogrenmek icin sadece sorularim var)
Skop al.
Gözle görmek en iyi anlama yöntemlerinden biridir.
Malzeme davranışlarını ögrenmende çoooooook faydalı olur.
Uzun zamandır cok az skop ihtiyacı ile tasarım yapıyorum. Ama ilk başlarda çok fazla kullanmam gerekmişti.
hocam bu benim en buyuk derdim.... oscilloscope lar cok pahalilar. suan ogrenci halimle boyle onemli ama pahali alete sahip olmam mumkun degil. yalniz bir gun alacagim. o gune kadar kendimi sadece okuyarak ve sizlere sorular sorarak gelistirebilirim..... :-\
Yazın skopla ugrasabilecegin bir yerlerde zaman geçirebilirsin. Yaz geldi neredeyse.
hocam bu yaz universiteyi kazanirsam. telasli bir yaz gecirecegimi dusunuyorum. eger kazanamazsamda(yani muhendislik kazanamazsam) herseyi birakir. yazin basindan oturur yine ders calismaya baslarim....
Kazanamama riski var ise, buralarda ne işin var ?
Alıntı yapılan: hgs - 26 Mayıs 2015, 00:53:48
Kazanamama riski var ise, buralarda ne işin var ?
dediği lafa bak yaa :)
sanki buradaki herkes elektrik, elektronik mühendisi :)
@mustafaelektro,
"kazanamama riskin varsa, buralarda ne zaman kaybediyorsun, git ders çalış" demek istemiş @hgs.
Sen yanlış anlamışsın.
gerber file lari resim formatina nasil cevirebilirim? st microelectronics yeni discovery pcb si yapmis. gerber file larini inceleyince aklima yine bir suru soru isareti takildi. :-\
@Karamel öğrenme arzun ve yöntemini çok takdir ediyorum. Umarım emeklerinin karşılığını alırsın.
Alıntı Yapgerber file lari resim formatina nasil cevirebilirim?
Bir gerber programı ile açıp , bunu print deyip ,print seçeneğinde de pdf writer ı seçip pdf dosyası olarak çıktı alabilirsin
Ersin hocam. dediginiz gibi yaptim vede sayenizde yeni birsey ogrendim... cok tesekkur ederim ::)
layer larin high resolation resimlerini aldim. pcb st microelectronics in su http://www.st.com/web/catalog/tools/FM116/CL1620/SC959/SS1532/LN1848/PF262395# (http://www.st.com/web/catalog/tools/FM116/CL1620/SC959/SS1532/LN1848/PF262395#) deney pcb si.
bunun birde 8 layer li olani. stm32f769 lu olani var. biz simdilik 6 layer li olani inceleyelim.
oncelikle resimleri inceleyelim.
L1 TOP:
(http://i.hizliresim.com/d0lObQ.jpg) (http://hizliresim.com/d0lObQ)
L2 GND:
(http://i.hizliresim.com/XJ8PAO.jpg) (http://hizliresim.com/XJ8PAO)
L3 VCC:
(http://i.hizliresim.com/d0lOpQ.jpg) (http://hizliresim.com/d0lOpQ)
L4 SIGNAL:
(http://i.hizliresim.com/48Wa0Y.jpg) (http://hizliresim.com/48Wa0Y)
L5 GND:
(http://i.hizliresim.com/Ag81RQ.jpg) (http://hizliresim.com/Ag81RQ)
L6 BOTTOM:
(http://i.hizliresim.com/OB8oE3.jpg) (http://hizliresim.com/OB8oE3)
mesaj birleştirme:: 02 Kasım 2015, 12:09:51
sorularin baslangici
oncelikle sunu belirtmek istiyorum. 20. yuzyil a 1 ve 2 layer pcb ler damgasini vurmus. 21. yuzyila 2 den fazla layerli pcbler hakim olacak. bunu gormemek icin kor olmak gerekir. bu yuzden. daha fazla layer li pcbler tasarlarken nelere dikkat etmeliyiz bilmemiz gerekir. yalniz bunu yaparken. physics ve math ile aciklamaliyiz. baska yollardan aciklamaya kalkarsak is inanc a donusuyor. ne demek bu inanc? mesela pcb nin her yerini gnd polygonlamaya calisiyoruz. inaniyoruz ki. daha iyi oluyor. peki ya olmuyorsa? olcum yapamiyoruz? hesap yapmiyoruz? iyi oldugunu dusunuyoruz.
o yuzden incelemelerimizi deney. gozlem ve matematiksel modelleme ile yapmaliyiz.
simdi layer 1 i incelemeye baslayalim.
(http://i.hizliresim.com/d0lObQ.jpg) (http://hizliresim.com/d0lObQ)
kolayca gorulecegi uzere impedance i esitlenmis 90 mhz lik yollar en ust layer da. ayrica bu layer in cok az bir kismi polygonlanmis. yani heryeri gnd polygon yapalim mantigi ile celisiyor.
soru1:
90 mhz lik yollar L4 yani signal layer inda olmasi gerekmezmiydi? neden top layer da?
soru2:
neden her yer polygon edilmemis? simdi biz biliyoruz ki gnd yi her yere yakinlastirmamamiz gerekir. mesela yuksek gerilimlerin. ac signallerin. role altlarinin vs yerele girmemesi gerekir ama bu pcb tamamen digital 3.3v ile calisiyor. neden polygonlama yapilmamis?
soru3:
polygonlama yukariya gnd tasimak icin değilde. sanki bir yolun etrafini kapatip. onu digerlerinden izole etmek icin yapilmis. bu ne anlam ifade ediyor?
Tüm pinlerine yakını kullanılan, Bga bir çipten, yolları dışarı çıkarmaya çalıştınızmı hiç ?