Merhaba; Bir bobinin endüktans hesap formulu asagidaki gibi
L=μ.N^2.A / l
L : Bobin endüktansı, Henry (H)
μ : Manyetik geçirgenlik Henry/metre (H/m)
N : Sarım sayısı,
A : Bobin kesit alanı, santimetrekare (m2)
l : Tel uzunluğu, santimetre (m) ifade eder.
elimde bir toroid nuve var ve 1 sipir sarginin enduktans degerlerini de LCR metre ile asagidaki gibi olctum
1 tur 14uh
2 tur 46uh
3 tur 100uh
4 tur 175uh
...
7 tur 530uh gibi olctum.
sorum su formulde μ ve A sabit olacagina gore N ve l degerleri degisecektir, neden LCR metre ile olctugum degerleri formulle su kadar sipir su kadar Henry eder diye hesaplayamiyorum, nerede hata yapiyorum, gerekliyse nuve ve tel kesit olculerini verebilirim, tesekkurler.
l:her turda 10cm artmaktadir.
Verdiğiniz değerlerin 2 tur 46uH olanını formüldeki L ve N yerine koyup A'yı hesaplayıp bundan sonra bu A değeri ve tur sayılarını koyarak L'yi hesaplarsanız endüktansmetre ile ölçtüğünüz değerlere yakın değerler çıkıyor. Zaten bu tür bobbin hesaplarında ilk yapılacak işlem odur: Belli sayıda tur sayısı ile bir bobin yaratıp ölçülen L ile A'yı hesaplamak, sonra bu A değeri ile istenen L değerini elde etmek.
En azından benim uyguladığım yöntem bu.
Bu arada asıl formülde toroid çevresi vardı diye hatırlıyorum, tel uzunluğunu göremedim, o sebeple tel uzunluğunu bir parametre olarak almadım.
Hocam 1 referansli, 2 sipir icin formulu hesaplarsak 28uh cikiyor, yaklasmiyor bile
46uh referans alirsak 3 sipir 69uh cikiyor, degerler cok uzak.
tel capi 1mm, nuve degerleri asil formulde tabiki μ hesaplanirken etkisi olacak ama burada bir oranti ile isin hallolmasi gerekmiyor mu, sahsen bu formul ve lcr metre ile nuve bilgilerine asagi yukari ulasabilmeli degilmiyim, nir yerde hata yapiyorum.
Verdigin bagintiyi demir gibi alani cok iyi yonlendiren malzemeden nuveye sahip bobinler icin kullanabilirsin.
Bobin hava gobekli oldumu yada nuvenin mu degeri dusuk oldumu bu formul cuvallar. Hava gobekli bobinler icin Nagohoka diye bir bilimadaminin formulu var.
Toroid nuvede mu degerini nerden buldun. Cesit cesit nuve var. RF uygulamalari icin uretilmis nuve ile smps uygulamlari icin uretilmis nuvelerin mu degerleri cok farkli olur.
10uH alti bobinleri lab tipi cihazlarla olcmelisin. El tipi cihazlar o degerler icin cok yanilir.
Enduktans sarim sayisinin karesi ile orantilidir.
1 tur icin sonuc L ise
10 tur icin sonuc 100L dir.
Arada dogrusal alaka olmaz.
Buradaki l tel uzunlugu degil bobinin uzunlugu. !!!
Hocam ben genelde dedektör için bobin sarıyorum. Coil32 diye bir uygulama var, içerisine telin çapı, endüktansı, bobinin çapını giriyorum , sarım sayısını otomatik hesaplıyor.
Alıntı yapılan: digiman - 11 Haziran 2020, 01:17:27...ama burada bir oranti ile isin hallolmasi gerekmiyor mu, sahsen bu formul ve lcr metre ile nuve bilgilerine asagi yukari ulasabilmeli degilmiyim...
2. dereceden polinoma sahip bir formülde, doğrudan orantı şeklinde bir hesap yapamazsınız.. Zaten ölçtüğünüz değerleri grafik olarak çizdirdiğinizde de lineer bir oran olmadığı görülmektedir.
Kolay gelsin.
@z hocam lab tipi ile de olcer sonucu yazarim, enduktans toroid nuvede yaklasik N^2 diyosun.
Senin verdigin L=μ.N^2.A / l bagintisinda da N^2 var zaten.
Senin olcum degerlerini kirmizi yazdim
1 tur 14uH ise (14)
2 tur sardin 4*14=56uH (46)
3 tur sardin 9*14=126uH (100)
4 tur sardin 16*14=224uH (175)
7 Tur sardin 49*14=686uH (530)
Dolayisi ile karesel bagintidan dolayi sarim sayisi ile enduktans degeri arasindaki iliski dogrusal olamaz.
Enduktans olcen lab tipi cihazlarin problari falan olmaz. Bobini cihazin ustundeki baraya benzer temas noktasina dokundurursun.
Oyle bir cihazla olcum yaparsan verdigim rakamlara daha yakin degerler olcersin.
Hocam karesel ifadenin farkindayim orandan kastim zaten dogrusallik degildi, formuldeki sabitleri ciktiktan sonra L= N^2/l yi kastetmistim ama yanlis anlatmisim anlasilan, kusura bakmayin, neyse degerleri lab tipi ile olcup yazarim tesekkur ederim herkese,
@z hocam o dedigin formule rastladim sanki bizim formulun yanina bir sabit carpan ekliyordu, kastettigin o mu acaba.
Buldum hocam,
L = K*u*PI*a*a*N*N/l
where
L = inductance of single-layer coil (H)
K = Nagaoka coeeficient (0 < K <= 1)
= = 4/(3*¦Ð*sqrt(1-k^2))*((1-k^2)/k^2*K(k) - (1-2*k^2)/k^2*E(k) - k)
k = 1 / sqrt(1 + (l/(2*a)^2)
u = permeability (4e-7*3.1415.. for bacuum, air or nonferrous material)
a = mean radius of coil (m)
l = length of coil (m)
N = number of turns of windings
PI = 3.14159265..
Nagohoka bagintisini herhalde 40 yildir kullanmiyorum. RF ile ugrastigim zamanlarda kullaniyordum. Yalniz bu nuveli bobinler icin degil. Yanyana tek katli yay gibi sarilmis bobinler icin.
@z hocam
Buradaki l tel uzunlugu degil bobinin uzunlugu. !!! demissin nuve uzerine sardigim 1 turun uzunlugu degil mi, yani 1 turu nuve uzerinden sokup cetvelle olctugum uzunluk degil mi degilse bir resimle ifade eder misin?
Diyelim ki hava gobekli iki tur bobin sardin. Bobin telleri yan yana. Tel capin 1mm. Bu durumda bobinin boyu 2mm olur.
Ister 10cm capli nuveye 62 cm uzunlugunda telden sar, ister 1cm capindaki nuveye 6.2 cm boyunda telden sar bobinin boyu iki sipir boyu kadardir o da tel capi x 2 = 1x2 = 2mm olur.
Fakat bobinlerin hava gobekli degilse bu durumda asagidaki cizime bak. Bobin boyunu otomatik olarak nuvenin boyu belirler.
(https://i.postimg.cc/9MwGPn4H/bobinboyu.jpg) (https://postimages.org/)
Toroide 1 turda sarsam 100 tur da sarsan bobin boyu toroidin boyu kadardir.
Anladim hocam, o kismi yanlis anlamisim, peki duz cubuk nuve icin durum basit, toroid nuve icin aynisi gecerli mi. hani sipirler dis capta yayiliyor ya o bakimdan sordum.
Allah razi olsun hocam, ben baya bi yanlis anlamisim olayi.
Nuven kapali ise bobin boyu olarak dogrudan nuve boyunu alabilirsin. Fakat isin icinde gap varsa ya da ornegin cubuk seklinde bir nuveye bobin sardiysan o zaman formuller sasar hesaplanan ile olculennin hic alakasi olmaz.
Toroidde falan sorun olmaz. ortalama captan nuve boyunu hesaplarsin.
Fakat boyle ugrasmana gerek yok.
Guvenilir bir olcu aletin varsa nuveye 10 tur sar. Yada 50 tur farketmez.
Sonra enduktansi olc. Diyelim L cikti.
L = N^2 * K den K yi hesapla. L yi olctun. N yi de sen biliyorsun zaten.
Simdi K yi buldunmu artik kac tur sararsan sar mesela A tur sardin L=A*A*K olur ve olcu aletininle cok yakin sonuc verir.
Fakat guc uygulamalarinda kullaniyorsan bobini akim basarak olcen cihazlarla olcmen gerekir. Aslini sorarsan boyle bir cihaz varmidir onu da bilmiyorum. Ama scopla ve akim tirmanma suresinden yararlanarak deneysel olcumler yapmak daha dogru olur.
Basit multimetre tipindeki LCR olcerler icinden yuksek akimlar akmayan bobinlerde dogru sonuclar verir.
Hocam sagol ben guc uygulamalari icin kullanacam isin asli ve elimde 7cm dis capa sahip bir nuve var onun uzerinde calisiyorum. ve dedigin gibi akim tirmanisini inceliyorum isin asli yani bobinin sarj egrisine bakiyorum.
Alıntı yapılan: z - 11 Haziran 2020, 16:14:32Nuven kapali ise bobin boyu olarak dogrudan nuve boyunu alabilirsin. Fakat isin icinde gap varsa ya da ornegin cubuk seklinde bir nuveye bobin sardiysan o zaman formuller sasar hesaplanan ile olculennin hic alakasi olmaz.
Toroidde falan sorun olmaz. ortalama captan nuve boyunu hesaplarsin.
Fakat boyle ugrasmana gerek yok.
Guvenilir bir olcu aletin varsa nuveye 10 tur sar. Yada 50 tur farketmez.
Sonra enduktansi olc. Diyelim L cikti.
L = N^2 * K den K yi hesapla. L yi olctun. N yi de sen biliyorsun zaten.
Simdi K yi buldunmu artik kac tur sararsan sar mesela A tur sardin L=A*A*K olur ve olcu aletininle cok yakin sonuc verir.
Fakat guc uygulamalarinda kullaniyorsan bobini akim basarak olcen cihazlarla olcmen gerekir. Aslini sorarsan boyle bir cihaz varmidir onu da bilmiyorum. Ama scopla ve akim tirmanma suresinden yararlanarak deneysel olcumler yapmak daha dogru olur.
Basit multimetre tipindeki LCR olcerler icinden yuksek akimlar akmayan bobinlerde dogru sonuclar verir.
Benim söylemek istediğim tam olarak bu idi. Tam ifade edememiş olabilirim.
Alıntı yapılan: digiman - 11 Haziran 2020, 16:29:31Hocam sagol ben guc uygulamalari icin kullanacam isin asli ve elimde 7cm dis capa sahip bir nuve var onun uzerinde calisiyorum. ve dedigin gibi akim tirmanisini inceliyorum isin asli yani bobinin sarj egrisine bakiyorum.
Bunu uzun zaman önce favorilerime eklemişim.
Sagol
@HexfeT benimde aklimdaki o, su meshur L/R sabitinden yola cikayim dedim, lakin biraz akim akitmak gerekecek ve onun icinde degeri bilinen saglam bir direnc lazim, olmazsa deneme yanilma yoluyla sarma yoluna gidecegim, gucu de pwm frekansiyla oynayarak tutturabilirmiyim ona bakacagim, biraz cetrefilli bir is gibi ama zevkli.lambali devreleri birak bjt li devreler bile tarih olmak uzerek ama bobin, kondansator hala ayakta :D
konu ile pek alakalı değil ama,birde şöyle makale var..
https://www.nutsvolts.com/magazine/article/probing_cores
@ipek hocam senin devrede guzelmis, denedin mi calisisyor mu, tek kanal osiloskop yerine 2 kanal daha hos vakit olsa yapip koyayim diyorum pcb cizimlerini.
Hayır denemedim,ICL8038 Intersil bulamamıştım,şimdi artık bulunabiliyor,aslında denemekte fayda var..
Testi bitirdim lcr metre ile 3.8mh olctugum bobini 10.5V luk bir dc guc kaynagina 15ohm luk bir direnc ile toroid nuveye sarili bobini seri bagladim ve direnc uzerine dusen voltaji osiloskop ile gozlemledim ve yaptigim hesaba gore bobinin degerini 4.08mh olarak hesapladim direncin %5lik toleransli bir direnc oldugunu farzedersek, ki akim tirmanis anindaki guc kaynaginin geriliminide osiloskobun 2.kanali ile gozlemledim yani sample aninda kaynak 10.5V tu tam olarak, nihai olarak akimda versen asagi yukari ayni degerler cikiyor.bir kenar da dursun