Picproje Elektronik Sitesi

DİJİTAL & ANALOG ELEKTRONİK => Temel Elektrik/Elektronik => Konuyu başlatan: merve damar - 08 Aralık 2020, 12:32:15

Başlık: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 08 Aralık 2020, 12:32:15
Merhabalar,
Lityum pillerde şarj etme nasıl olur? mesela araştırdım. TP4056 ile şarj ediyorlar. Ama bu max 1a kadar akım sağlayabiliyor. Mesela 2S3P pil için şarj tek tek mi olmalı? Bu entegre ile toplam voltajı nasıl verebiliriz? 3000malik pili hangi uygun akım değerinde şarj edebilirim? Bilen var mı acaba
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: fide - 08 Aralık 2020, 14:18:15
Lityum piller laptop batarya, elektrikli bisiklet, scooter vb yerlerde çoğu zaman paket halinde kullanılırlar. Bu paketler de seri paralel ve bunların kombinasyonlarından oluşur.
Batarya grubunu sağlıklı şarj etmek için ilk önce her paralel grubun eşit voltaja gelmesini sağlamak gerekir. Bunun için balancer denilen hazır devreler mevcut. Balancer devresi seri pil grupları üzerinde eşit voltaj düşmesini böylelikle eşit şarj olmayı sağlar.

(https://ae01.alicdn.com/kf/HTB1pEnZXmWD3KVjSZSgq6ACxVXaF/TZT-3S-4-2v-li-ion-lipo-balancer-board-balncing-board-full-charge-battery-balance-board.jpg)

Balancer ile pil grubu bağlandıktan sonra batarya grubunun + ve - uçları kullanılarak uygun bir şarj aleti ile şarj tek bir batarymış gibi şarj  edilebilir.

Lityum bataryalar genellikle pil gücünün %37 si ile şarj edilir. Yani 2500mAh gücündeki bir pil yaklaşık 1000mA ile şarj edilebilir.

Lityum batarya şarjının çok fazla detayı olsa da genel şarj yöntemi şu şekildedir.
Bataryaya şarj için uygun akım (güç * 37 / 100) uygulanır. Batarya voltajı takip edilir. Batarya voltajı 4.0 - 4.1 civarına gelince bu defa bataryaya 4.2 volt sabit voltaj uygulanır akım serbest bırakılır.
Bu iki işlemin terimolarak isimleri var ama şimdi hatırlayamadım.
Genel olarak lityum batarya şarjı bu şekildedir.

2s3p bataryalarınızı balancera bağlarken dikkat etmeniz gereken en önemli nokta bataryaların özdeş olmalarıdır. Yani aynı marka model bile olsa biri kullanılmış diğeri sıfır iki pili paralel bağlamak birinin aşırı şarj olmasına ve erken deforme olmasına sebep olabilir. tanesi 2500 mAh olan 3 pili paralel bağlayınca total akım 7500mAh olacağı için bunun %37si olan yaklaşık 3000mAh ile şarj edilebilir.

(https://productimages.hepsiburada.net/s/42/375/10741196226610.jpg)

https://www.hepsiburada.com/imax-b6ac-lipo-pil-sarj-aleti-harici-adaptorlu-pm-HB00000WPLU1 (https://www.hepsiburada.com/imax-b6ac-lipo-pil-sarj-aleti-harici-adaptorlu-pm-HB00000WPLU1)
yukardaki gibi ayarlı bir cihazla istediğin akımda pilleri şarj edebilirsiniz.
Kolay gelsin.


       
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: sadogan - 08 Aralık 2020, 14:37:50
TP4056 ile tek hücreli pil şarj edebilirsiniz.
Kullanmak istediğiniz pil in datasheet ni incelemek gerkir, hangi akımla şarj olabiliyor, hangi
sıcaklığa kadar şarj izni var vs.
Kullanmak istediğiniz pil hazır paketlenmiş pilmidir.


Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 08 Aralık 2020, 15:02:55
Şuan Pil çalışmaları yapılıyor. Büyük ihtimalle lityum ion pil kullanıcağız. 6 7 tane seri kullanılabilir.Şuan sadece ön çalışma içerisindeyiz. Mesela üründe lityum ion pil kullanılacak. şarj devre tasarımı da yapmamız gerekir. Bunun için nasıl testlerden geçmesi gerekir bilginiz var mı?
 verdiğiniz bilgiler için çok teşekkürler.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: sadogan - 08 Aralık 2020, 18:32:31
Şarj akımı pilinizin karekteri ile ilgili.
C/3 ,C/2 ,1C vs  olabilir. Hangi akım size uygun ise şarj akımını belirlemeniz lazım.
'C' pilin kapasitesi mA cinsinden değeri.
Şarj gerilimi ise hücre başına 4.2 volt olmalı.
örnek 3 hücreli pil için kaynak gerilimi  12.6 volt  .
Akım sınırlama devrede yok iken 12.6 voltu geçmemeli .
Şarj devreniz hem akım hem de gerilim kontrolü yapabilmeli.
Şarjı ne zaman kesmeniz lazım:
şarj geriliminin hücre başına 4.2 volt şarj akımının ise 100ma in altına indiğinde
şarjı sonlandırmanız lazım.
https://www.powerstream.com/p/us18650vtc5-vtc5.pdf
Linkteki VCT5 pilini inceleyebilirsiniz.
Şarj devreniz pil sıcaklığını da ölçebilmeli, şarj ve deşarj durumlarında izin verilen sıcaklığın üzerine çıktığında pili şarjdan veya yükten ayırmalı.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: M.Salim GÜLLÜCE - 08 Aralık 2020, 20:45:12
Ayrıca eğer şarjı kendiniz tasarlayacaksanız dengeli (Tüm hücreleri eşit seviyede) şarj yapabilmeli
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 10 Aralık 2020, 08:43:38
Çok teşekkürler. Peki birden fazla seri pili tek başına kontrol edebilen bir entegre var mı?
yoksa bunun haricinde her pil için transistörlerle koruma yapan devreyi mi önerir siniz?
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: ete - 10 Aralık 2020, 09:51:15
Max745'i inceleyin.

https://www.ebay.com/c/19009695090

Ete
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: Hattusa - 10 Aralık 2020, 11:45:49
Alıntı yapılan: merve damar - 10 Aralık 2020, 08:43:38Çok teşekkürler. Peki birden fazla seri pili tek başına kontrol edebilen bir entegre var mı?
yoksa bunun haricinde her pil için transistörlerle koruma yapan devreyi mi önerir siniz?

2-3-4 taneye kadar seri yapacaksanız S8254A ideal isterseniz devamına kısadevre koruma ekleyebilirsiniz.
https://www.ablic.com/en/doc/datasheet/battery_protection/S8254A_E.pdf (https://www.ablic.com/en/doc/datasheet/battery_protection/S8254A_E.pdf)
aliexpreste 5 tanesi 2 dolar civarında ve bildiğimiz piyasada satılan 3s ve 4s li-on şarj devrelerinde bu entege kullanılıyor.

1 tane şarj içinde TP4056 ideal
https://components101.com/tp4056a-li-ion-battery-chargingdischarging-module (https://components101.com/tp4056a-li-ion-battery-chargingdischarging-module)
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 10 Aralık 2020, 12:23:40
Teşekkürler,
https://www.ti.com/lit/ug/tiduex6/tiduex6.pdf?ts=1607557549592
6ya kadar destekliyor.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: M.Salim GÜLLÜCE - 10 Aralık 2020, 15:27:09
Şöylede bir ürün war.
Biraz akrobat gibi her kılığa uyar.
Tavsiye ederim.
Hücre sınırlaması yok gibi.

BM3451 (Multi Cell Battery Charge Discharge Control BYD Microelecrronics)
(https://i.ibb.co/BnZ4QbB/resim.png) (https://ibb.co/VwSHzRT)

Alıntı yapılan: merve damar - 10 Aralık 2020, 12:23:40Teşekkürler,
https://www.ti.com/lit/ug/tiduex6/tiduex6.pdf?ts=1607557549592
6ya kadar destekliyor.
Dengeli şarj yok bunda.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 10 Aralık 2020, 16:27:18
vayy bu çok güzelmiş. Siz kullandınız mı ?
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: sadogan - 10 Aralık 2020, 16:47:29
Alıntı yapılan: Mehmet Salim GÜLLÜCE - 10 Aralık 2020, 15:27:09Şöylede bir ürün war.
Biraz akrobat gibi her kılığa uyar.
Tavsiye ederim.
Hücre sınırlaması yok gibi.

BM3451 (Multi Cell Battery Charge Discharge Control BYD Microelecrronics)
(https://i.ibb.co/BnZ4QbB/resim.png) (https://ibb.co/VwSHzRT)
Dengeli şarj yok bunda.
Alıntı yapılan: Mehmet Salim GÜLLÜCE - 10 Aralık 2020, 15:27:09Şöylede bir ürün war.
Biraz akrobat gibi her kılığa uyar.
Tavsiye ederim.
Hücre sınırlaması yok gibi.

BM3451 (Multi Cell Battery Charge Discharge Control BYD Microelecrroni)
Hocam, bunda şarj varmı, gördügüm karadı ile pil paketine konan BMS, buna birde  şarj devresi gerekli.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: M.Salim GÜLLÜCE - 10 Aralık 2020, 17:00:07
Alıntı yapılan: merve damar - 10 Aralık 2020, 16:27:18vayy bu çok güzelmiş. Siz kullandınız mı ?
@Mucit23  kullanmış olabilir ben kullanmadım.
Sadece arşivimde datasheet'i war.  :)
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: M.Salim GÜLLÜCE - 10 Aralık 2020, 17:03:06
Alıntı yapılan: sadogan - 10 Aralık 2020, 16:47:29Hocam, bunda şarj varmı, gördügüm karadı ile pil paketine konan BMS, buna birde  şarj devresi gerekli.
Tabiiki bu sadece Dengeli çok hücreli pil şarj devresi.
Güç kaynağı dahil değil.
Datasheetini incelersen detaylarını daha rahat anlarsın.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 10 Aralık 2020, 17:10:02
Sadece güç devresi gerekli değil mi? en uygun güce sahip güç devresi, flyback olabilir. Çıkışa da bu devre eklenir.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: Mucit23 - 10 Aralık 2020, 21:17:44
Alıntı yapılan: Mehmet Salim GÜLLÜCE - 10 Aralık 2020, 17:00:07@Mucit23  kullanmış olabilir ben kullanmadım.
Sadece arşivimde datasheet'i war.  :)

Bende kullanmadım abi. Ben bu aralar TL494 ile CC-CV step up dönüştürücü üzerinde uğraşıyorum. 5V TypeC bağlantısından 2-3S pil şarj etmem lazım.  Balans şarj devresi benim pillerim le birlikte geliyor. Dolayısıyla CC modda Pilin şarjlı voltajını elde etmem yeterli olacak.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: sadogan - 11 Aralık 2020, 00:38:57
Alıntı yapılan: Mehmet Salim GÜLLÜCE - 10 Aralık 2020, 17:03:06Tabiiki bu sadece Dengeli çok hücreli pil şarj devresi.
Güç kaynağı dahil değil.
Datasheetini incelersen detaylarını daha rahat anlarsın.
Bu devreye güç kaynağı yetmez şarj yöneten , gerilim ,akım ve sıcaklık kontrol eden bir şarj devresi lazım.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 11 Aralık 2020, 07:54:13
Alıntı yapılan: sadogan - 11 Aralık 2020, 00:38:57Bu devreye güç kaynağı yetmez şarj yöneten , gerilim ,akım ve sıcaklık kontrol eden bir şarj devresi lazım.
The BM3451 works constantly to monitor each cell's voltage, the current of charge or discharge, and
the temperature of the environment to provide overcharge, over-discharge, discharge overcurrent, short
circuit, charge overcurrent and over-temperature protections, etc.

Yapıyor işte bu devre hepsini.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: sadogan - 11 Aralık 2020, 11:25:32
Sorun yok yapıyorsa,başarılar bilerim.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 18 Aralık 2020, 08:57:16
Alıntı yapılan: M.Salim GÜLLÜCE - 10 Aralık 2020, 15:27:09Şöylede bir ürün war.
Biraz akrobat gibi her kılığa uyar.
Tavsiye ederim.
Hücre sınırlaması yok gibi.

BM3451 (Multi Cell Battery Charge Discharge Control BYD Microelecrronics)


https://www.ti.com/lit/ds/sluscu0i/sluscu0i.pdf?ts=1608210962435&ref_url=https%253A%252F%252Fwww.ti.com%252Ftool%252FBQ77915EVM-014
böyle de bir ürün var Texasın alternatif olarak gösterebilir diye ekliyim dedim
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: M.Salim GÜLLÜCE - 19 Aralık 2020, 01:37:06
Alıntı yapılan: merve damar - 18 Aralık 2020, 08:57:16https://www.ti.com/lit/ds/sluscu0i/sluscu0i.pdf?ts=1608210962435&ref_url=https%253A%252F%252Fwww.ti.com%252Ftool%252FBQ77915EVM-014
böyle de bir ürün var Texasın alternatif olarak gösterebilir diye ekliyim dedim
Buda epeyce güzelmiş.
Ama temel mantık aynı.. ;)
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 11 Ocak 2021, 15:44:22
Merhabalar,
şarj hakkındaki çalışmalarım devam etmektedir.
bazı önerilere ihtiyacım var.
6 veya 7s pili şarj etmek için koruma entegresi olarak BQ77915 kullanmayı düşünüyorum. Ama şarj ederken koruma ve şarj olarak 2ye ayrılıyor. Bq77915 ile her hücrenin korunmasını sağlıyor. Ama şarj sonunda şarj kesme işlemi sağlamıyor ve şarj edilecek akımı ayarlayamıyor. bunun için lm317 ile sabit gerilim ve akım ayarı yapılır. şarjı 4.2de kesebilmesi için de lm358 kullanılır diye düşündüm. Olur mu sizce?
Bide bu şarj devreleri için ne tür testler uygulamamız gerekiyor? Ömür testleri gibi, Piyasaya çıkmadan önce ürünlerde kullanmadan önce?
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: analog06 - 11 Ocak 2021, 23:07:20
piller doldukca otomatik olarak akım azalmazmı zaten ? aşırı akım koruması bu durum için yeterli olmazmı?
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: Sozuak - 12 Ocak 2021, 00:36:42
Discharge ve Charge uçlarına bağlanan mosfetlerle bataryaların (-) bağlantısını keserek yada detaylı okumadım pwm ile modüle de ederek sınırlıyor/kesiyor zaten.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 13 Ocak 2021, 15:29:02
Şimdi, sabit akım voltajı regülatörle yapıyoruz.
4.2ye geldiği zamanda opampla karşılaştırıp kesebiliriz.
Ama pil 4.2ye geldikten sonra sadece sabit voltaj verip çekilen akım 0olana kadar şarj devam edicek. bunu nasıl yapıcam?
yani 4.2ye ulaştığında tamamen şarjı bitirmiyor, şarj devam ediyor. 4.2ye ulaştığında sadece sabit voltaj olcak. Doğru muyum? bq77915 o sadece dengeleme diye düşünebilirsiniz. şarj kesme işlemlerini, şarj akımını, sabit gerilimi  falan şarj devresi yapıcak.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: Sozuak - 13 Ocak 2021, 17:32:14
Devreye bakınca batarya paketi içinde 2 adet mosfetin biri aşırı akımda diğeri düşük voltajda ve yüksek voltajda bağlantıyı kesiyor. Yani siz uygun güçte besleyeceksiniz geri kalanını entegreniz halledecek. Ekstra akım gerilim tespiti ile uğraşmayacaksınız. UYgun vir gerilimi ve gücü devreye besleyeceksiniz sadece.
Akımı - gerilimi kontrol edeyim şeklinde uğraşmanıza gerek yok.
Elemanın veri kağıdından ben bunu anladım. Verilen grafikleri bir kontrol edip bakın davranışına.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 14 Ocak 2021, 14:11:25
https://github.com/ZOUDIO/BMS345
Burda bir örnek var, texastaki forum yorumlarında da BQ7795in şarj entegresi olmadığını sürekli vurguluyorlar. bende başta öyle düşünmüştüm ama şarj akım ayarı,ne zaman kesilecek? bu gibi durumları şarj devresi yapıyor.
Ve akım sıfırlanana kadar şarj devam edecek. bunu da ayarlamalıyım
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: F493 - 14 Ocak 2021, 18:00:26
Selam,

 Charger
 
https://www.ti.com/product/BQ24610#order-quality

Balance and protection

https://www.ti.com/product/BQ77915?utm_source=google&utm_medium=cpc&utm_campaign=app-null-null-gpn_en-cpc-pf-google-wwe&utm_content=bq77915&ds_k=BQ77915&dcm=yes&gclid=Cj0KCQiAlsv_BRDtARIsAHMGVSZX7QUt3XDUXcrBdwH6EGAic9Fw71UiI0xE4Oym3yIk-JkcG00RZd8aArZ1EALw_wcB&gclsrc=aw.ds#product-details##features

istemiş olduğunuz yapı için burada eksik olan nedir acaba?

Esen kalın.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 14 Ocak 2021, 18:25:35
Akımı kontrol etmek istiyorum. Voltaj 4.2ye ulaştığında şarj işlemi devam edecek akım sıfırlanmasını nasıl algılayabilirim. Sabit voltajı ve akımı regülatör ile yapıcam voltaj 4.2ye ulaştığında bunu da algılayabilirim. Ama pil doyduğunda yani 0landığında bunu algılayıp şarjo bitirmem gerekiyor
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: F493 - 14 Ocak 2021, 18:54:21
Selam,

Sayfa 3
https://www.ti.com/lit/ds/symlink/bq24610.pdf?ts=1610630205500

Charge is terminated when the current reaches a minimum user-selectable level

Minumun user table diye bir şey var. Buradan yapılıyor galiba. Bu sayede şarj akımını bu eşiğin altına inince kesiyorsunuz diye anladım ben. Sizde bir bakın..

Normal şartlarda gerilimin 4,2V'a çıkması pilin tamamen şarj olduğu anlamına gelir. Sizin şarjı kesmenizin gerekmemesi lazım. Çünkü şarj gerilimi pilin gerilimine ulaşınca şarj akımı doğal olarak 0 (sıfır) olur.

Esen kalın.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 15 Ocak 2021, 08:11:32
Teşekkürler, Ama bu zaten şarj enntegresi. ben bunu kullanmak istemiyorum. Balans özelliği olan bq77915i kullanacağım.
Şarj için de sabit akım sabit gerilim ve pil dolduğunda şarjı kesmem gerekiyor.
Ayrıca, pil 4.2ye ulaştığında akım 0lanmıyor.
4.2ye kadar sabit akımla şarj edilir. 4.2ye ulaştıktan sonra sabit gerilimle birlikte akım 0lanmaya başlar. Grafiktede gayet açık.

(https://i.ibb.co/v12DgWj/2021-01-15-08h09-59.png) (https://ibb.co/v12DgWj)
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: Sozuak - 15 Ocak 2021, 08:20:07
Grafikte şarj akımı sıfırlanmıyor düşük değerle back-up akımı akmaya devam ediyor.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 15 Ocak 2021, 08:22:46
Ama sonuçta şarj devam etmiyor mu? bunu kontrol etmem gerekiyor.
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: Sozuak - 15 Ocak 2021, 08:40:23
Piller dolsa bile akülerde de  olduğu gibi kendi kendine deşarjı telafi eden şarj akımı akabilir. Mesela usb den şarj olan telefonun akımını ölçün dolduktan sonra bile bir süre akım akar mesela bende 1.5A ya çıkıyor, telefon doldu gösterse bile 500mA devam ediyor bir süre sonra o da düşüyor.

Şöyle düşünün şarj kontrol entegresi 4.2V de kesse bile şarjı pil yavaş yavaş 4.2, 4.19, 4.18 diye bir miktar düşer. Siz bu verdiğiniz kontrol entegresi ile doğru konfigüre edip bir batarya paketi oluşturun. Güç kaynağını da voltaj ve akım olarak cihazı  ve bataryayı besleyebilecek gibi seçin. Cihaz diz üstü gibi mi çalışacak yoksa tamamen batarya ile mi çalışacak, harici güç kaynağı sadece batarya şarjı için mi gerekli?
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: merve damar - 15 Ocak 2021, 10:07:03
Cihaz sadece batarya ile çalışacak. Şarjda iken çalışma durumu yok
Başlık: Ynt: Lityum piller
Gönderen: Sozuak - 15 Ocak 2021, 10:53:12
Tamam çok güzel. Şarj cihazını pilin şarj akımını verecek gücte tasarlayın. Voltajı da ona göre olsun yeter. Akıllı şarj aletine felan gerek yok duruma göre. Örneğin 4.5 Volt 2 Amper  gibi (akım değeri sizin bataryanıza göre). Pil dolunca zaten voltajlar çok yakın olacağından bir akım akmaz. Yani 12Volt aküyü 13Volt güç kaynağı ile dolduramadığınız (yeterli akım akıtamadığınız için) gibi bu da öyle. Sadece güç kaynağı akım korumasına geçip kapanması aşırı deşarj olmuş aküde buna dikkat edin. Çok güçlü Batarya olacaksa akımı aktif sınırlayan bir devre eklersiniz. Onda da fold-back dediğimiz gerilimi kısan bir sistem olabilir. Ek olarak güç kaynağında da aşırı ısınınca sistemi geçici durdurup çalıştıran bir sistem olabilir.
Sonuçta bahsettiğiniz entegre pilin voltaj akım ve ısısını kontrol edip bağlantıyı kesebilme özelliğine sahip.