Picproje Elektronik Sitesi

DİJİTAL & ANALOG ELEKTRONİK => Diğer Analog Devreler => Konuyu başlatan: Mr.Thinking - 13 Nisan 2022, 09:51:40

Başlık: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 13 Nisan 2022, 09:51:40
Aşağıdaki devreyi çok eski tip bir güç kaynağından çıkardım. Devre analizini yapabilecek olan var mı?
Neden bu kadar çok devre elemanı kullanılmış. Özellikle de çıkış transistörünün base inde yapılan işlemler nelerdir?

(https://i.ibb.co/zZTCLdn/devre-ema.png) (https://ibb.co/zZTCLdn)
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: power20 - 13 Nisan 2022, 10:00:28
Devreden çıkarılan bu şemalar  yanlış olabiliyor. T3 kolektörü gerçekte öyle mi bağlı acaba?
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 13 Nisan 2022, 10:05:28
Alıntı yapılan: Kılıç - 13 Nisan 2022, 10:00:28Devreden çıkarılan bu şemalar  yanlış olabiliyor. T3 kolektörü gerçekte öyle mi bağlı acaba?
Şimdi bir kere daha kontrol ettim doğru şekilde bağlı. Çizdikten sonra da çok kere kontrol ettim. Hatta simülasyonda da çalıştırdım.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: z - 13 Nisan 2022, 19:24:43
D5 ters cevrilse ve zener diyod olsa.
T2 nin emetoru ordan ayrilsa R17 D4 birlesim yerine baglansa mantikli bir seye benzer.

Mevcut durum bana cok anlamsiz geldi.



Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 13 Nisan 2022, 20:08:53
Alıntı yapılan: z - 13 Nisan 2022, 19:24:43D5 ters cevrilse ve zener diyod olsa.
T2 nin emetoru ordan ayrilsa R17 D4 birlesim yerine baglansa mantikli bir seye benzer.

Mevcut durum bana cok anlamsiz geldi.


Evet. Akım kontrolü icin Dediğiniz gibi yapmistim. Ama şema bu sekilde. Acaba çıkış transistorunun beyz inde bir puls mi üretiliyor dedim osiloskop bağladım ama pulse veya pwm yok. Bana da saçma geliyor ama şema bu şekilde. Bir amacı olmalı. Bu devrenin kullanıldığı yerde statik elektrik jeneratörleri var bu nedenle cep telefonları bile bozulabiliyor. beyzdeki kalabaligin Sebebi statikten etkilenmemesi olabilir mi?
Ek; D5 zener olabilir mi? Aynı 4007 gibi duruyordu. Devre yanımda değil ama yarın bir bakarım.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: z - 13 Nisan 2022, 21:23:32
PCByi ohmmetrenin dudugu ile izlediysen 5W direncin dusuk degerinden dolayi bahsettigim degisiklikler olmus olmamis yanilirsin.

Bu arada T2 nin emetoru ordan ayrilsa R17 D4 birlesim yerine baglansa kismi yanlis olmus.

Sema asagidaki gibi olmali.

(https://i.hizliresim.com/9in4is5.jpg) (https://www.hizliresim.com/9in4is5)

24v zener 18v civarinda bir seydir.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 14 Nisan 2022, 09:15:32
Malesef @z hocam şema tam olarak benim ilk verdiğimdeki gibi. Tasarımı yapan kişi yanlış yapmış olabilir mi?
Devre gerçekte çalışıyor. Fakat çıkışı kısa devre edince akım çekmeye devam ediyor. normalde kesmesi gerekmez mi?
Ek: Gerçek devrede R12 yi sizin yaptığınız gibi bağlasam da kısa devre durumunda yine kesmiyor.
EK2: Gerçek devrede 4007 yi de zenerle değiştirdim. Değişen birşey olmadı.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: power20 - 14 Nisan 2022, 09:49:39
Regülatörden yüksek akım almak için  kolay yöntemler:

(https://i.ibb.co/VDF4JHz/Screenshot-20220414-095437.jpg) (https://ibb.co/VDF4JHz)

https://esisbilisim.blogspot.com/2014/01/regulator-cikis-akimlarinin-artirilmasi.html?m=1
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 14 Nisan 2022, 09:57:37
Alıntı yapılan: Kılıç - 14 Nisan 2022, 09:49:39Regülatörden yüksek akım almak için çalışılmış. Daha kolay yöntem mevcut.

https://esisbilisim.blogspot.com/2014/01/regulator-cikis-akimlarinin-artirilmasi.html?m=1
Kolay yöntemleri biliyorum da yukarıdaki devreyi analiz etmem gerekli. Neden bu şekilde yaptıkları benim için önemli. Yıllardır bozulmadan sürekli yükte kullanılmış yani.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 14 Nisan 2022, 10:05:48
Yukarıda gönderdiğim şemanın gerilim ayar hassaslığı çıkış kondansatörü olmadığı için daha hızlı ayarlanmaz mı? Çıkış gerilimi ise çıkış kapasitörü olan devrelere göre çok stabil olmaz mı? Amaç bu bunlardan biri olabilir mi?
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: power20 - 14 Nisan 2022, 10:15:05
Çıkıştaki devre büyük ihtimal akım sınırlamak için.  R17 ile akımı algılıyoruz.  İşlevini anlamak için çkışa yük bağlamalı.

Regülatörden fazla akım almak amaçlanmış değil sanırım. Öyle olsa çıkıştaki bu devrenin bir kısmı regülatörün öncesine bağlanmalıydı. En azından 1 hat çekilmeliydi. Böyle bir şey yok.

Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 14 Nisan 2022, 11:19:50
Alıntı yapılan: Kılıç - 14 Nisan 2022, 10:15:05En azından 1 hat çekilmeliydi
Peki o hat nerden nereye çekilebilir bir fikrin var mı?
Yük bağlıyorum bu arada.
Ek:10 ohm yükü bağlayıp max gerilimde(16Volt)  R17 nin üzerine düşen gerilim 0.060 volt oluyor. Çekilen akım ise 1.75 Amper.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: power20 - 14 Nisan 2022, 11:36:43
10 ohm yerine daha düşük  yük bağlayalım.  Akım yine  aynı mı? Sınırlama yapıyor mu?

Devrenin amacı fazla akım almak ise, regülatörün girişinden(24v) bir hat çıkışa  gitmeli. Nereye bağlanır kestiremedim.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: JOKERAS - 14 Nisan 2022, 13:21:22
Mr.Thinking, LM317 gibi güzel bir regüle varken harici Transistörler eklenmişse bunun tek anlamı olabilir.Devre, Kısa devre korumasıdır.

Kısa devre korumasının aktif olabilmesi için kısa devreye yakın yüke maruz kalması gerekebilir.
Devrede bunu belirleyecek en önemli malzemeler R15 ve R17 görünüyor.
Özellikle R15 330 Ohm,bunun değerini değiştirerek Kısa devre Akım seviyesi ayarlanabilir diye düşünüyorum.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 14 Nisan 2022, 13:50:49
Alıntı yapılan: JOKERAS - 14 Nisan 2022, 13:21:22Mr.Thinking, LM317 gibi güzel bir regüle varken harici Transistörler eklenmişse bunun tek anlamı olabilir.Devre, Kısa devre korumasıdır.

Kısa devre korumasının aktif olabilmesi için kısa devreye yakın yüke maruz kalması gerekebilir.
Devrede bunu belirleyecek en önemli malzemeler R15 ve R17 görünüyor.
Özellikle R15 330 Ohm,bunun değerini değiştirerek Kısa devre Akım seviyesi ayarlanabilir diye düşünüyorum.

Yük yerine direk kısa devre yaptırmama rağmen devreyi beslediğim dc güç kaynağının ekranından 4 kusur  amper akım çektiği görülüyor. Anlayamadım.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 14 Nisan 2022, 18:27:07
Sizce bu devrenin çıkışı gerilim ne olursa olsun sabit bir akıma ayarlanmış olabilirmi. Birde C1 ve C2 ne işe yarıyor olabilir.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: JOKERAS - 14 Nisan 2022, 21:07:59
Devredeki LM317 zaten bu işi yapıyor.Transistörle güçlendirme yapılmış desek,o da  olmaz.
Çünkü Transistörde Lm317 çıkışından besleniyor anlamsız oluyor.
C1 ve C2, Startup yumuşak başlatma içindir her halde.
 
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 14 Nisan 2022, 21:52:35
Alıntı yapılan: JOKERAS - 14 Nisan 2022, 21:07:59Devredeki LM317 zaten bu işi yapıyor.Transistörle güçlendirme yapılmış desek,o da  olmaz.
Çünkü Transistörde Lm317 çıkışından besleniyor anlamsız oluyor.
C1 ve C2, Startup yumuşak başlatma içindir her halde.
 
bu arada o  317 değil. Lm338K. Çıkış transistoru ise mj2955. Diğer transistörler bc327. Bu bilgiler fikirleri değiştirir mi?
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: power20 - 14 Nisan 2022, 22:03:34
Belki akımı soft start olarak veriyor. ölçü aletiyle  akım sınırlama  görülememiştir. Skopla bakmak gerekir.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: z - 14 Nisan 2022, 22:38:08
Alıntı yapılan: Mr.Thinking - 14 Nisan 2022, 09:15:32Malesef @z hocam şema tam olarak benim ilk verdiğimdeki gibi. Tasarımı yapan kişi yanlış yapmış olabilir mi?
Devre gerçekte çalışıyor. Fakat çıkışı kısa devre edince akım çekmeye devam ediyor. normalde kesmesi gerekmez mi?
Ek: Gerçek devrede R12 yi sizin yaptığınız gibi bağlasam da kısa devre durumunda yine kesmiyor.
EK2: Gerçek devrede 4007 yi de zenerle değiştirdim. Değişen birşey olmadı.

Mevcut haliyle sag  taraftaki devre anlamsiz. Cikis transistoru oylesine suruluyor. O kismi kaldirip atsan da devre calismaya devam eder.

(https://i.hizliresim.com/9in4is5.jpg) (https://www.hizliresim.com/9in4is5)

En iyisi T2 yi sokup emetor kollektor uclarinar 1K trimpot baglayip trimpotu ayarladiginda yuk altinda neler oluyor bakman lazim.

Sagdaki devre fazla  akim cekilmeye basladiginda cikis voltajini kismak icin tasarlanmis. Oradaki direncler duzgun hesaplanmamissa bu ozelligi gosteremez  ve laf olsun diye konmus gibi olur.

C1 ve C2 muhtemelen devre sagdaki duzenegin osilasyonuna girmesini engellemeye yonelik konmustur.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: FUNKY - 15 Nisan 2022, 04:12:21
sıçrama önleyici devre gibi duruyor  317 data sheet de  yaklaşık 12 Khz den sonra  sıçrama önlemesi azalıyor R11 C1 üzerinden 1k8  3n3 filtre (kesim  frekansı 26 Khz)den geçen ripple leri bastırmak için . zaten alışılmış bir besleme değil esas bilinmeyen neyi beslediği  örnek 18Khz anahtarlanan bir devreyi besliyorsa 317 bastırmada yetersiz kalacaktır. benim nacizane fikrim bu iddam yok
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 15 Nisan 2022, 10:39:02
Devreyi krikodille kısa devre ettiğimde 3 amper akım akıyor. Fakat 3r3 10watt bir yük bağladığımda 4 kusur amper çekiyor. Bu durumda kısa devre koruması çalışıyor gibi. Fakat çıkış transitörü tarafındaki hangi direnci ve diyotu sökersem sökeyim tarif ettiğim bu durum değişmedi.
Ek : Son testlerimde çıkış transistörü bozulup kısa devre olmuş.   
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 25 Nisan 2022, 00:13:49
Uzun araştırmalarım neticesinde lm338 ten sonraki transistör devresinin güçlendirilmiş bir wien köprü osilatör devresi olduğunu çözdüm.
Çizdiğim devrede de bir hata buldum. R11 in çıkış transistorunun emiterindeki ucu collektorde olacak.Çıkış transistoru ben şemayi çizerken kısa devre imiş. O nedenle beni yaniltmis.
Fakat bir sorun daha var; T3 transistoru gerçekte semadaki gibi bağlı olmasına ve gerçekte çalışmasına rağmen isiste hataya neden oluyor. Emiter ve collectorlerin yerini  değiştirdiğimde isiste osilioskop ölçümü alabiliyorum. Fakat semadaki gibi olursa alamıyorum. Sizce gerçekte çalışmasına rağmen t3 un bağlantı şekli bir tasarım yanlısı olabilir mi?
Birde devredeki R15 görevi ve 5 watt olmasının sebebi nedir?
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: power20 - 25 Nisan 2022, 00:32:02
wien köprü osilatör devresinin orada ne işlevi var?

Alıntı yapılan: Mr.Thinking - 25 Nisan 2022, 00:13:49Uzun araştırmalarım neticesinde.. bir wien köprü osilatör devresi olduğunu çözdüm.
Megep, osilatör devreleri ...:>> (http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Osilat%C3%B6rler%20Ve%20Filtre%20Devreleri.pdf)


 
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: yas - 25 Nisan 2022, 02:02:11
Alıntı yapılan: Mr.Thinking - 25 Nisan 2022, 00:13:49....Fakat semadaki gibi olursa alamıyorum. Sizce gerçekte çalışmasına rağmen t3 un bağlantı şekli bir tasarım yanlısı olabilir mi?
Birde devredeki R15 görevi ve 5 watt olmasının sebebi nedir?

-Isis te çalışmaması simülasyon hatası olabilir. Sonuçta adı üstünde simülasyon 100% gerçek ortam değil. Simülasyonda çıkışına bir yük direnci koyup deneme yaparsan çalışabilir.
-T3 konusuna her sanatçı ayrı bir yorum getirebilir, yoruma açık bir eser. Şahsen böyle bir bağlantıya çok fazla anlam yükleme istememekle beraber, çıkış transistörünün kontrolünü sağlamakla birlikte, çıkış yüksüzken çıkış transistörünün tam sürülmesini engellemek amaçlanmış gibi duruyor. Yani çıkışta yük bağlı değilken çıkış transistörünün emitör-kollektör arası direncini yükseltiyor. Görevlerinden birisi bu olmalı diye düşünüyorum.
-R15 konusuna gelince, R17 üzerinden geçen akım şiddetine göre T2 nin iletimi geçmesi ve R15 direnci üzerinden akım akıtılarak T3 ün daha az sürülmesi ve dolayısıyla çıkış transistörünün daha az sürülmesini sağlayarak akım kontrolü yapılmak istenmiş. R15 in 5 watt seçilmesine gerek yok 2 watt olması yeterliydi. Ama 2 watt ve 5 watt direnç kılıfları arasında çok büyük bir boyut farkı olmadığı için ve 5 watt daha kolay bulunabilir olduğu için yada eşeğim büyük olsun da yükü çekmezse çekmesin mantığı ile 5 watt kullanılmış olabilir.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 25 Nisan 2022, 08:50:09
Sayın @yas;
Bu osilatörde IGBT kullansam ne gibi değişikliklere gitmeliyim? Bir fikrin var mı? Teşekkür ederim.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 25 Nisan 2022, 09:56:09
Alıntı yapılan: Kılıç - 25 Nisan 2022, 00:32:02wien köprü osilatör devresinin orada ne işlevi var?
Megep, osilatör devreleri ...:>> (http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Osilat%C3%B6rler%20Ve%20Filtre%20Devreleri.pdf)
https://www.picproje.org/index.php/topic,81174.msg622986/topicseen.html#msg622986
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: yas - 25 Nisan 2022, 10:04:46
Forumda güç elektroniği hakkında çok daha tecrübeli üyeler var. Daha doyurucu cevaplar gelecektir. Bipolar dan IGBT dönüşüm çokta zor olmasa gerek diye düşünüyorum. IGBT nin eşdeğerini her ne kadar aynı olmasa da mosfet+bipolar transistör ikilisinden oluşan bir gruba benzetirsek, mevcut devrenin güç tarafından (emitör,kollektör) ziyade beyzin sürüldüğü kısmın mosfet sürmeye uygun hale getirilmesi yeterli olabilir diye düşünüyorum. Osilatör devresinin şeması üzerinden yorumlamak daha doğru olacaktır. Çıkış katı transistör tipi pnp mi npn mi yoksa ikisi de kullanılıyor mu gibi soru ve cevaplarına göre olabilir. Ama neden böyle bir yol tercih edilsin ki o da ayrı bir konu. Eğer osilatör çıkış gücü çok fazla büyütülmeyecekse IGBT dönüşümü pahalı bir seçim olabilir.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 25 Nisan 2022, 10:05:28
Alıntı yapılan: yas - 25 Nisan 2022, 02:02:11-Isis te çalışmaması simülasyon hatası olabilir. Sonuçta adı üstünde simülasyon 100% gerçek ortam değil. Simülasyonda çıkışına bir yük direnci koyup deneme yaparsan çalışabilir.
-T3 konusuna her sanatçı ayrı bir yorum getirebilir, yoruma açık bir eser. Şahsen böyle bir bağlantıya çok fazla anlam yükleme istememekle beraber, çıkış transistörünün kontrolünü sağlamakla birlikte, çıkış yüksüzken çıkış transistörünün tam sürülmesini engellemek amaçlanmış gibi duruyor. Yani çıkışta yük bağlı değilken çıkış transistörünün emitör-kollektör arası direncini yükseltiyor. Görevlerinden birisi bu olmalı diye düşünüyorum.
-R15 konusuna gelince, R17 üzerinden geçen akım şiddetine göre T2 nin iletimi geçmesi ve R15 direnci üzerinden akım akıtılarak T3 ün daha az sürülmesi ve dolayısıyla çıkış transistörünün daha az sürülmesini sağlayarak akım kontrolü yapılmak istenmiş. R15 in 5 watt seçilmesine gerek yok 2 watt olması yeterliydi. Ama 2 watt ve 5 watt direnç kılıfları arasında çok büyük bir boyut farkı olmadığı için ve 5 watt daha kolay bulunabilir olduğu için yada eşeğim büyük olsun da yükü çekmezse çekmesin mantığı ile 5 watt kullanılmış olabilir.
Gerçekte çalışıp ta İSİS te hata veren şema bu;
(https://i.ibb.co/m6Bw4cV/EMA.png) (https://ibb.co/m6Bw4cV)
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: power20 - 25 Nisan 2022, 12:40:56
Devre çıkışa dalga mı veriyor?
Ayarlı Güç kaynağı ?
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 25 Nisan 2022, 12:48:30
Alıntı yapılan: Kılıç - 25 Nisan 2022, 12:40:56Devre çıkışa dalga mı veriyor? 
Ayarlı Güç kaynağı ?


Ne dediğimin önemi var mı? İlk mesajımdan beri bende aynı soruyu soruyorum. O transistör devresinin orada ne işi var diye. Ayarlı güç kaynağı sanıyordum. Bana demonte geldi. Ne olduğunu anlamaya çalışıyordum. Meğer bir indüksiyon bobini sürüyormuş. Tesla coil primer sürücü gibi bir şey yani...
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: z - 25 Nisan 2022, 13:37:37
Semayi kontrol ettim diyordun son sema ile ilk sema ayni degil.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 25 Nisan 2022, 14:14:12
Alıntı yapılan: z - 25 Nisan 2022, 13:37:37Semayi kontrol ettim diyordun son sema ile ilk sema ayni degil.
Hocam çıkış transistörü kısa devre imiş. O nedenle beni yanıltmış. Sadece R11 in emiterdeki ucu  collektörde olacak.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: HexfeT - 25 Nisan 2022, 14:25:23
U1 çıkışında 18V Zener var. Demek ki buradaki gerilim normalde <18V. Bu durumda sağ taraftaki 24V zenerin U1 yanıp giriş-çıkışı kısa devre olmadıkça hiçbir fonksiyonu yok. Sağ tarafın amacı U1 yanarsa veya aşırı akım çekilirse çıkışı sınırlamak gibi duruyor.

Bence çizimde bir ton hata var, fazla kafa yormaya gerek yok...

Edit: Şema zaten sonradan çok alakasız bir yere evrilmiş.
Başlık: Ynt: Ayarlı Güç kaynağı Devre analizi
Gönderen: Mr.Thinking - 25 Nisan 2022, 14:38:24
Alıntı yapılan: HexfeT - 25 Nisan 2022, 14:25:23U1 çıkışında 18V Zener var. Demek ki buradaki gerilim normalde <18V. Bu durumda sağ taraftaki 24V zenerin U1 yanıp giriş-çıkışı kısa devre olmadıkça hiçbir fonksiyonu yok. Sağ tarafın amacı U1 yanarsa veya aşırı akım çekilirse çıkışı sınırlamak gibi duruyor.

Bence çizimde bir ton hata var, fazla kafa yormaya gerek yok...
Hata falan kalmadı. Ben çizdiğim o şemanın çıkış tarafını kendi çizimimden yeniden pcb yapıp çalıştırdım bile. Oradan 40khz sinüs çıkıyor. Net! Konu çözülmüştür.
Kafa yoranlara teşekkür ederim. Saygılarımla.