Merhabalar,
Elimdeki DC motorun baslangictaki gerilim düsümü cok fazla oldugu icin sarimlarini degistirmek istiyorum. Hesap kitabini nasil yapabilirim? Elimdeki DC motor 6V ile calisan anma akimi maksimum 430mA olan kücük bir motor.
Motorun sarim sayisini bilmiyorum. Onu sayacagim.
Özetle amacim motorun baslangictaki gerilim düsümünü ve cektigi akimi azaltmak.
PWM ile frekans arttirdim modulasyonu degistirdim ancak olmadi.
Merhaba
Sökme, sarma işinden önce motora seri direnç takmayı denermisin.
10ohm/1W direnç ile elde edeceğin değerler ne istediğini netleştirir.
Sonuca göre yorum yapmak kolaylaşır.
Kolay gelsin.
Biraz daha ayrinti vermem gerekir sanirim.
5.5V ile motoru sürüyorum. Gerilim düsümü 5.1V olmali ancak motor calisirken gerilim düsümü yaklasik 2.3V gibi bir sey oluyor direk full gücte baslatirsam. Eger PWM ile yavas yavas baslatirsam da 1.2V gibi bir gerilim düsümü oluyor.
Motor kondansatörünü yükseltin biraz.
Frekansı da yükseltmek işe yarayabilir.
Motor kalkınma akımını geçtikten sonra
frekans düşürülebilir.
Alıntı yapılan: mehmet - 09 Kasım 2022, 18:06:59Motor kondansatörünü yükseltin biraz.
Frekansı da yükseltmek işe yarayabilir.
Motor kalkınma akımını geçtikten sonra
frekans düşürülebilir.
Hocam motorda kondansatör kullanmadim. Mercimek kondansatör mü kullanmaliyim? Eger öyleyse bu kondansatör degerini nasil hesaplayabilirim? Frekansi 61kHz yaptim arduino ile ancak kalkista herhangi bir degisim olmadi. Motor kalktiktan sonra frekans düsürme isini nasil yapabilirim Arduinoda?
Kaynak besleme akimini yükseltmek daha kolay değil mi ? Ayrıca zıt emk diyotlarini ekleyin.
12voltluk motor kullanın daha kolay
Alıntı yapılan: sezgin05 - 10 Kasım 2022, 09:24:5512voltluk motor kullanın daha kolay
Motorum 6v olmali ne yazik ki.
Alıntı yapılan: sezgin05 - 10 Kasım 2022, 09:24:5512voltluk motor kullanın daha kolay
Pil ile besliyorum. O yüden kaynagimi da degistiremiyorum
Motor 6voltluk olması gerekiyorsa sargıyı değiştirerek ne elde etmeyi planlıyorsunuz.
- 9voltluk motor sarıp 6 voltta daha az akımla kalkınma sağlamak.
- Daha düşük tork ve devir değerleriyle daha güçsüz (küçük) motorun kalkınma akım değerini elde etmek.
Yani size farklı motor lazım ama siz o motoru kullanmak durumundasınız.
Motoru nasıl sürdüğünüzü bilmiyoruz. Hız veya yön kontrolü var mı bilmiyoruz.
Voltaj düşümü, kontrol devrenizin çalışmasını mı etkiliyor?
Bu sıkıntılar için seri direnç fikir verir. Sonra:
Soft start mı lazım, seri bobin daha verimli mi olur, kontrolör e 0,5F kapasite mü eklenir, motorun değişmesi (ya da sarılması) tek çaremidir. Durum netleşir.
Kolay gelsin.
Alıntı yapılan: asma - 10 Kasım 2022, 15:33:27Motor 6voltluk olması gerekiyorsa sargıyı değiştirerek ne elde etmeyi planlıyorsunuz.
- 9voltluk motor sarıp 6 voltta daha az akımla kalkınma sağlamak.
- Daha düşük tork ve devir değerleriyle daha güçsüz (küçük) motorun kalkınma akım değerini elde etmek.
Yani size farklı motor lazım ama siz o motoru kullanmak durumundasınız.
Motoru nasıl sürdüğünüzü bilmiyoruz. Hız veya yön kontrolü var mı bilmiyoruz.
Voltaj düşümü, kontrol devrenizin çalışmasını mı etkiliyor?
Bu sıkıntılar için seri direnç fikir verir. Sonra:
Soft start mı lazım, seri bobin daha verimli mi olur, kontrolör e 0,5F kapasite mü eklenir, motorun değişmesi (ya da sarılması) tek çaremidir. Durum netleşir.
Kolay gelsin.
Hocam,
Yanitiniz icin cok tesekkür ederim. Evet demek istedigim elimdeki 6V'luk motoru kullanarak bir cözüm gerekiyor. Bana baslangicta kalkinma akimi düsük bir motor lazim. Bu motoru da bir micro pompa ünitesine baglayacagim. Ünite icerisindeki iki micro pompayi döndürecek.
Motoru bir MOSFET ile sürecegim ama pil ile calisacagi icin sistem cok düsük güc tüketimi lazim. Önerebileceginiz bir MOSFET var midir? 4x2cm boyutundaki bir PCB'ye yerlestirecegim. Kalinligi da 1.5cm olacak.
Evet, gerilim düsümünden dolayi kontrol devresi etkileniyor paralelinde de kalkistaki tepe akim 45ms'de sönüyor.
Seri direnc atinca gerilim düsümünün bir kismi dirence binip azaliyor. Ancak bu sefer de diger porttan sürmem gereken solenoid valf'e 3.5V akim kaliyor. Valfim calismiyor. Minimum 4.8V ile calisiyor valfim.
2S Lipo Batarya kullanırsanız gerilim düşümü yaşamazsınız
Opto kullansanız daha iyi olur motor surerken parazıtıde onlersınız aynı durum rolelerdede oluyor
Selenoid, röle veye motor fren bobini için önce yüksek sonra düşük gerilim uygulama yöntemi vardır.
Düşük gerilim ile daha yüksek anma gerilimi olan elemanı sürmek.
İlk anda yüksek gerilim ile tepki süresini hızlandırmak.
Çektikten sonra daha az enerji sarfiyatı (daha az ısı) elde etmek.
En basiti için örnek şema:
(https://i.stack.imgur.com/uydrV.png)
Siz 5V ile 6Voltluk selenoid süreceksiniz. 3,5V ile de çalışır.
Kondansatör 47-100uF yeter.
Eğer open kollektor çıkışını varsa bc547 ve 10k dirençler gerek yok.
Motorla ilgili,
Pompa ise yön değişimi yoktur.
Motora en yakın noktada ters diyot ve 10nF-100nF mercimek kondansatör olsun.
Seri direnç yerine seri bobin + direnç kullanabilirsin. Motor kablosu üzerinde yer alır. Kartta yer kaplamaz.
Motoru bjt ile sürersen sabit akım kaynağı olarak kullanabilirsin.
Başka önlem almana gerek kalmaz.
Motorun artı ucu beslemeye, eksi ucu kollektöre.
Emitere 1/4W direç seri. Vbe için iki diyot ve beyz direnci yeter.
I=0,7/R den istenilen değer bulunur. Mesela 3R3 ile 200mA i geçmez kalkınma akımın. Normal çalışma akımından biraz fazla (1,5 katı) seçersen bu limiti sorun olmaz. Isı kaybı da düşük olur.
Kolay gelsin.
Alıntı yapılan: asma - 12 Kasım 2022, 01:01:37Selenoid, röle veye motor fren bobini için önce yüksek sonra düşük gerilim uygulama yöntemi vardır.
Düşük gerilim ile daha yüksek anma gerilimi olan elemanı sürmek.
İlk anda yüksek gerilim ile tepki süresini hızlandırmak.
Çektikten sonra daha az enerji sarfiyatı (daha az ısı) elde etmek.
En basiti için örnek şema:
(https://i.stack.imgur.com/uydrV.png)
Siz 5V ile 6Voltluk selenoid süreceksiniz. 3,5V ile de çalışır.
Kondansatör 47-100uF yeter.
Eğer open kollektor çıkışını varsa bc547 ve 10k dirençler gerek yok.
Motorla ilgili,
Pompa ise yön değişimi yoktur.
Motora en yakın noktada ters diyot ve 10nF-100nF mercimek kondansatör olsun.
Seri direnç yerine seri bobin + direnç kullanabilirsin. Motor kablosu üzerinde yer alır. Kartta yer kaplamaz.
Motoru bjt ile sürersen sabit akım kaynağı olarak kullanabilirsin.
Başka önlem almana gerek kalmaz.
Motorun artı ucu beslemeye, eksi ucu kollektöre.
Emitere 1/4W direç seri. Vbe için iki diyot ve beyz direnci yeter.
I=0,7/R den istenilen değer bulunur. Mesela 3R3 ile 200mA i geçmez kalkınma akımın. Normal çalışma akımından biraz fazla (1,5 katı) seçersen bu limiti sorun olmaz. Isı kaybı da düşük olur.
Kolay gelsin.
Hocam teşekkür ederim. Dediğinizi deneyip buradan dönüş yapacağım.
Mosfet kullanmanıza gerek yok. BC639-BC337 yeterli. Size gerekli olan basit bir akım regülasyonu.
(https://i.ibb.co/4NCdmgr/tr.jpg) (https://ibb.co/4NCdmgr)
Alıntı yapılan: pkelle - 12 Kasım 2022, 14:41:49Mosfet kullanmanıza gerek yok. BC639-BC337 yeterli. Size gerekli olan basit bir akım regülasyonu.
(https://i.ibb.co/4NCdmgr/tr.jpg) (https://ibb.co/4NCdmgr)
Hocam neden mosfet kullanmama gerek yok? Transistör kullanırsam daha çok gerilim düşümü ve enerji kullanımı olmaz mı? Pil ile sistemim çalışacak. Akabininde sistemimde pompaya paralel bağlı valf de var.
Pompaya paralel valf nereden çıktı?
Motor için soft start , SV için düşük enerji sistemi öneriyoruz ama işler değişiyor.
Sisteminiz hakkında az bilgi verirseniz , çözümler bizim aklımızda canlandırdığımız kadar olur.
Mosfet önerisi istemiştiniz daha önce. IRLML2502 bu sanırım işinizi görür. (bulunabilir , küçük, ucuz, ...)
BJT ile 250mA de 0,3V Vce ve akım sınırlama için 0,7V kaybınız olacak. Yani 1V
Örnek mosfette 0,1V tan az Vds ve yine akım sınırlama için 0,7V olacak. Yani 0,7V Çok büyük bir fark değil.
Akım sınırlama için iki diyot yerine bu sefer bir npn transistör kullanılacak. (fiyatı ve kapladığı alan yakın)
-İki elemanı farklı şekilde sürmenizde fayda var. (tek porttan iki ayrı mos ile olabilir)
Kolay gelsin.
Düşük voltaj ve düşük akımlı devrelerde bjt kullanmak, hem fiyat, hem boyut hem de kullanım kolaylığı açısından daha uygundur.
BC639 üzerinden 6 voltda 200 mA yük akımında VCEsat 100 mV civarında olur. Bu da 200 mW kayıp demektir. Bu şekilde mosfetle sürerseniz (kullandığınız mosfetin ne olduğunu bilmiyorum, ortalama mosfetlere göre düşünüyorum) satürasyonda süremediğiniz için RDSon direnci yüksek olacak bu da mosfet üstünde bjt ye göre daha fazla güç harcanmasına sebep olabilir.
Ben bunları 6 voltluk motor için söylüyorum. Selenoid ne akım çeker, kaç volttur bilmiyoruz.
Alıntı yapılan: pkelle - 12 Kasım 2022, 23:45:52Düşük voltaj ve düşük akımlı devrelerde bjt kullanmak, hem fiyat, hem boyut hem de kullanım kolaylığı açısından daha uygundur.
BC639 üzerinden 6 voltda 200 mA yük akımında VCEsat 100 mV civarında olur. Bu da 200 mW kayıp demektir. Bu şekilde mosfetle sürerseniz (kullandığınız mosfetin ne olduğunu bilmiyorum, ortalama mosfetlere göre düşünüyorum) satürasyonda süremediğiniz için RDSon direnci yüksek olacak bu da mosfet üstünde bjt ye göre daha fazla güç harcanmasına sebep olabilir.
Ben bunları 6 voltluk motor için söylüyorum. Selenoid ne akım çeker, kaç volttur bilmiyoruz.
Hocam,
İkisi de 6V. Motor 350mA ve solenoid de 60mA civarında akım çekiyor.
Elimde FDU6N25 N-kanal mosfet vardı onu kullandım. Ancak daha uygun bir mosfet de bulunabilir sanırım. Bir de PWM ile süreceğim. Transistör anahtarlama hızlarına yetişebilir mi bilemedim. Uygun fiyatlı bir parça seçmek istiyorum doğal olarak.
Alıntı yapılan: asma - 12 Kasım 2022, 23:36:50Pompaya paralel valf nereden çıktı?
Motor için soft start , SV için düşük enerji sistemi öneriyoruz ama işler değişiyor.
Sisteminiz hakkında az bilgi verirseniz , çözümler bizim aklımızda canlandırdığımız kadar olur.
Mosfet önerisi istemiştiniz daha önce. IRLML2502 bu sanırım işinizi görür. (bulunabilir , küçük, ucuz, ...)
BJT ile 250mA de 0,3V Vce ve akım sınırlama için 0,7V kaybınız olacak. Yani 1V
Örnek mosfette 0,1V tan az Vds ve yine akım sınırlama için 0,7V olacak. Yani 0,7V Çok büyük bir fark değil.
Akım sınırlama için iki diyot yerine bu sefer bir npn transistör kullanılacak. (fiyatı ve kapladığı alan yakın)
-İki elemanı farklı şekilde sürmenizde fayda var. (tek porttan iki ayrı mos ile olabilir)
Kolay gelsin.
Hocam öneriniz için tekrardan teşekkür ederim. Eksik bilgi için kusuruma bakmayın. Gerilim düşümü ve çektiği akım çok düşük olduğu için sorun yaratmayacağını düşündüm paralelde.
Öğrenmek adına solenoid eklenince neden işler değişti?
Alıntı yapılan: mfurkan7 - 13 Kasım 2022, 00:47:26Bir de PWM ile süreceğim. Transistör anahtarlama hızlarına yetişebilir mi bilemedim
Eğer pwm frekansın birkaç yüz MHz den yüksek değilse sorun olmaz :)
Mesela BC yada 2N serisi herhangi bir transistörün veri sayfasını incele istersen.
Alıntı yapılan: mfurkan7 - 13 Kasım 2022, 00:47:26Hocam,
İkisi de 6V. Motor 350mA ve solenoid de 60mA civarında akım çekiyor.
Elimde FDU6N25 N-kanal mosfet vardı onu kullandım. Ancak daha uygun bir mosfet de bulunabilir sanırım. Bir de PWM ile süreceğim. Transistör anahtarlama hızlarına yetişebilir mi bilemedim. Uygun fiyatlı bir parça seçmek istiyorum doğal olarak.
Elektrikte "şema" diye bir şey vardır. Şemayı koyarsan körlemesine yorum yapılmamış olur.
Yukarıda verdiğim şemada base direncine paralel 1nF kondansatör var. Bu kondanstör, transistörün yüksek frekanstaki PWM sinyalinin bozulmadan anahtarlanmasını sağlar.
Ben olsam BC639\BC337 v.s. koyar geçerim.
Mos kullanımında ya da seçiminde karşılaşacağınız sıkıntılar bjt kullanımında azalacaktır. Genel olarak pkelle nin yorumu doğrudur.
Sizin 6N25 inize karşılık bc639 önerisinde de haklıdır.
Ancak düşük voltajda düşük kayıp için sıradan mos kullanılmaz. Benim verdiğim örnek bu işe uygun. Vgs değeri 4,5V a ulaştığında tam iletim sağlanıyor. Bu tip benzer ürünler piyasada yaygın ve ucuz oldu artık. (irlml2502)
Alternatif bjt önerisi için low Vce sat ifadesi ile anılan ürünlere bakmak gerek. (ben piyasada bulamıyorum)
Örn:
https://www.onsemi.com/pdf/datasheet/nss12501uw3-d.pdf
İki endüktif yük paralel bağlandığında birbirini etkileyebilir. Motor için pwm uyguladığınızda devir değişimi sağlarsınız , SV için pwm muhtemelen kararsızlık anlamına gelecek.
Ben olsan iki port ile motor kalkındıktan sonra (45ms sonra) selenoidi sürerim. Tek port şartsa iki ayrı transistörle sürerim. Motor için mos , sv için uygun rc ile bjt kullanılır. pwm oranı %20-100 arası sv çekili kalır.
Kolay gelsin.
Alıntı yapılan: pkelle - 13 Kasım 2022, 02:43:52Elektrikte "şema" diye bir şey vardır. Şemayı koyarsan körlemesine yorum yapılmamış olur.
Yukarıda verdiğim şemada base direncine paralel 1nF kondansatör var. Bu kondanstör, transistörün yüksek frekanstaki PWM sinyalinin bozulmadan anahtarlanmasını sağlar.
Ben olsam BC639\BC337 v.s. koyar geçerim.
Sağolun hocam. Peki bu kondansatör değeri nasıl seçilir?
Alıntı yapılan: asma - 13 Kasım 2022, 02:48:29Mos kullanımında ya da seçiminde karşılaşacağınız sıkıntılar bjt kullanımında azalacaktır. Genel olarak pkelle nin yorumu doğrudur.
Sizin 6N25 inize karşılık bc639 önerisinde de haklıdır.
Ancak düşük voltajda düşük kayıp için sıradan mos kullanılmaz. Benim verdiğim örnek bu işe uygun. Vgs değeri 4,5V a ulaştığında tam iletim sağlanıyor. Bu tip benzer ürünler piyasada yaygın ve ucuz oldu artık. (irlml2502)
Alternatif bjt önerisi için low Vce sat ifadesi ile anılan ürünlere bakmak gerek. (ben piyasada bulamıyorum)
Örn:
https://www.onsemi.com/pdf/datasheet/nss12501uw3-d.pdf
İki endüktif yük paralel bağlandığında birbirini etkileyebilir. Motor için pwm uyguladığınızda devir değişimi sağlarsınız , SV için pwm muhtemelen kararsızlık anlamına gelecek.
Ben olsan iki port ile motor kalkındıktan sonra (45ms sonra) selenoidi sürerim. Tek port şartsa iki ayrı transistörle sürerim. Motor için mos , sv için uygun rc ile bjt kullanılır. pwm oranı %20-100 arası sv çekili kalır.
Kolay gelsin.
Hocam burada bir sorum olacak. Beni kablom 3 damarlı. 3 damarlı kablo ile pompa ve solenoid valvi işlemci ile ayrı ayrı kontrol edebilir miyim? Bir de işlemci üzerinden valvi transistorsüz süremem diye düşünüyorum. Çektiği akım 50mA;den fazla olduğu için. O zaman bu durumda da iki transistör kullanmak gerekir mi? Transistörden kastınız BJT midir?
Dediğini parçalara da bakacağım.
(https://i.ibb.co/7nZZvGN/speed-up-capacitors-l.jpg) (https://ibb.co/7nZZvGN)
Ben çoğunlukla 1 nF kullanıyorum. Değeri çok da önemli değil. 1 nF koy yeterli.
MCU ile selenoid süremezsin, motora ayrı selenoide ayrı transistör kullanacaksın. Yukarda verdiğim şemayı ikisinde kullan dene.
Kablonun birini artı besleme hattına bağlayacaksınız. Diğer ucu pompa motoru ile selonoid valf bobinine bağlayacak sınız.
Motorun diğer ucunu karta aktarmak için 2. kablo damarı ve SV bobin için 3. damarı kullanacaksınız. Bu bağlantı için soru beklemiyordum.
Bu iş için iki port kullanıcaksanız önce motoru sonra valfi aktif edin. Kalkınma süresini siz yazmıştınız. (45ms)
Tek port kullansanız bile iki ayrı yükü kontrol için iki ayrı transistör kullanmanızı önermiştim.
Motor için mosfet , SV için bjt kullanabilirsiniz.
- Herhangi bir işlemcinin portuyla direk bobin (röle/motor/valf/hoparlör...)sürmeyin.
Alıntı yapılan: pkelle - 13 Kasım 2022, 20:14:08(https://i.ibb.co/7nZZvGN/speed-up-capacitors-l.jpg) (https://ibb.co/7nZZvGN)
Ben çoğunlukla 1 nF kullanıyorum. Değeri çok da önemli değil. 1 nF koy yeterli.
MCU ile selenoid süremezsin, motora ayrı selenoide ayrı transistör kullanacaksın. Yukarda verdiğim şemayı ikisinde kullan dene.
Hocam,
Yarın BC337 ile dediğiniz gibi deneyeceğim sonuçları paylaşırım.
Alıntı yapılan: asma - 13 Kasım 2022, 20:45:09Kablonun birini artı besleme hattına bağlayacaksınız. Diğer ucu pompa motoru ile selonoid valf bobinine bağlayacak sınız.
Motorun diğer ucunu karta aktarmak için 2. kablo damarı ve SV bobin için 3. damarı kullanacaksınız. Bu bağlantı için soru beklemiyordum.
Bu iş için iki port kullanıcaksanız önce motoru sonra valfi aktif edin. Kalkınma süresini siz yazmıştınız. (45ms)
Tek port kullansanız bile iki ayrı yükü kontrol için iki ayrı transistör kullanmanızı önermiştim.
Motor için mosfet , SV için bjt kullanabilirsiniz.
- Herhangi bir işlemcinin portuyla direk bobin (röle/motor/valf/hoparlör...)sürmeyin.
Hocam tek port üzerinden iki ayrı transistör(BC337) ile sürdüğümde gerilim düşümü konusunda bir sıkıntı olur mu? Transistörlerin gerilim düşümünü Vce(sat) olarak mı alacağız? 5.5V uyguladığımda devreye gerilim düşümüm minimum 5.1V olabilir.
Ayrı ayrı sürüm için de bir şema çizip burada paylaşırım. Kafamda kurdum sizin bilgiler ışığında ama şemada daha net anlaşılıyor.
Önerileriniz için tekrar teşekkürler.
Alıntı yapılan: pkelle - 13 Kasım 2022, 20:14:08(https://i.ibb.co/7nZZvGN/speed-up-capacitors-l.jpg) (https://ibb.co/7nZZvGN)
Ben çoğunlukla 1 nF kullanıyorum. Değeri çok da önemli değil. 1 nF koy yeterli.
MCU ile selenoid süremezsin, motora ayrı selenoide ayrı transistör kullanacaksın. Yukarda verdiğim şemayı ikisinde kullan dene.
Hocam transistör ile sürünce asiri bir gerilim düsümü oluyor. BC337 Vce 1.2V max. Burdan kafadan 1.2V gidiyor zaten. Bana hersey icinde 0.3-0.4V gerilim düsümü lazim onu da MOSFET ile sagladim bir nebze bugün yarin yeni bir MOSFET ismarladim o gelecek TOREX XP151A13A0MR. Bir de bununla deneyecegim.
Alıntı yapılan: asma - 13 Kasım 2022, 20:45:09Kablonun birini artı besleme hattına bağlayacaksınız. Diğer ucu pompa motoru ile selonoid valf bobinine bağlayacak sınız.
Motorun diğer ucunu karta aktarmak için 2. kablo damarı ve SV bobin için 3. damarı kullanacaksınız. Bu bağlantı için soru beklemiyordum.
Bu iş için iki port kullanıcaksanız önce motoru sonra valfi aktif edin. Kalkınma süresini siz yazmıştınız. (45ms)
Tek port kullansanız bile iki ayrı yükü kontrol için iki ayrı transistör kullanmanızı önermiştim.
Motor için mosfet , SV için bjt kullanabilirsiniz.
- Herhangi bir işlemcinin portuyla direk bobin (röle/motor/valf/hoparlör...)sürmeyin.
Hocam BJT yukarida da acikladigim gibi cok gerilim düsümü yapiyor. SV'yi de MOSFET ile sürmek istiyorum. Sikinti olmaz diye düsünüyorum. Ayri sürme isini deneyemedim. Yeni MOSFET'im gelince deneyecegim.
Alıntı yapılan: asma - 13 Kasım 2022, 20:45:09Kablonun birini artı besleme hattına bağlayacaksınız. Diğer ucu pompa motoru ile selonoid valf bobinine bağlayacak sınız.
Motorun diğer ucunu karta aktarmak için 2. kablo damarı ve SV bobin için 3. damarı kullanacaksınız. Bu bağlantı için soru beklemiyordum.
Bu iş için iki port kullanıcaksanız önce motoru sonra valfi aktif edin. Kalkınma süresini siz yazmıştınız. (45ms)
Tek port kullansanız bile iki ayrı yükü kontrol için iki ayrı transistör kullanmanızı önermiştim.
Motor için mosfet , SV için bjt kullanabilirsiniz.
- Herhangi bir işlemcinin portuyla direk bobin (röle/motor/valf/hoparlör...)sürmeyin.
Hocam merhabalar,
Asagidaki devreyi yaptim ancak solenoid valf calismiyor. Nerede hata yapiyor olabilirim? Elimde fazladan mosfet oldugu icin ayni mosfeti kullandim. Gerilim düsümü de olmadigi icin kullanisli geldi.
(https://i.ibb.co/DDzYcgc/discreate-control-circuit.png) (https://ibb.co/DDzYcgc)
Calisan bir tasarim var ancak bu tasarim bana cok sacma geldi. Nasil asagidaki devre calisir da üstteki devre calismaz?
(https://i.ibb.co/Nn9Tr9n/discreate-control-circuit-working.png) (https://ibb.co/Nn9Tr9n)
Motor ve bobin uçlarındaki gerilimi
ölçün, çalışan ile karşılaştırın.
Aynı şekilde mosfet/transistör bacaklarındaki
gerilimleri de ölçerek karşılaştırın.
Alıntı yapılan: mehmet - 30 Kasım 2022, 20:04:05Motor ve bobin uçlarındaki gerilimi
ölçün, çalışan ile karşılaştırın.
Aynı şekilde mosfet/transistör bacaklarındaki
gerilimleri de ölçerek karşılaştırın.
Hocam merhaba,
Ölcümleri aldim ancak motor ölcümüm hep eksi olarak gözüküyor. Bunun nedenini bir türlü bulamadim. Asagidaki ölcüm notlarimda multimetre baglatin yönlerimi de yazdim. Motor neden ölcümlerde eksi gözükür?
Ikinci sorum: Valfimi pilin artisina bagladigimda neden üzerine düsen gerilim 0.3-0.6V arasi oluyor? Pompanin eksisine valfi baglayinca nasil bu durum düzeliyor?
Son sorum: Pompanin artisi ve eksisi imalatci tarafindan kirmizi isaret ile belirlenmis. Üzerine düsen gerilimin eksi olmasi uzun zamanda sorun yaratir gibi geldi bana. Bu durumda ne yapmak lazim?
Calismayan ama dogru olan devre:(https://i.ibb.co/kK3tczp/discreate-control-circuit-measurement.png) (https://ibb.co/kK3tczp)
Calisan ama kafamda soru isaretleri yaratan devre:(https://i.ibb.co/sQKqbmF/discreate-control-circuit-working-measurement.png) (https://ibb.co/sQKqbmF)
Mosfetleri BJT ile değiştirin. Baz uçlarına
1K ekleyin. Motor ve seloind uçlarına diyot
ekleyin.
5V mosfeti açmaya yetmiyor.
Alıntı yapılan: mehmet - 01 Aralık 2022, 09:55:26Mosfetleri BJT ile değiştirin. Baz uçlarına
1K ekleyin. Motor ve seloind uçlarına diyot
ekleyin.
5V mosfeti açmaya yetmiyor.
Hocam merhabalar,
Önerilen BJTleri kullaninca da 1.2V civarinda gerilim düsümü aliyordum. Bu cok fazla. Kontrol elemanlarindan majör bir gerilim düsümü gelsin istemiyorum. Toplam sistemin gerilim düsümü 5.5V uygularsam maks 800mV olsun istiyorum. O yüzden MOSFET kullandim. Daha yeni mosfetlerim gelmedi. XP151A13A0MR-G bu mosfetleri kullanacagim.
Mosfetin datasheetine baktigimda 5V yeterli gibi gördüm.
(https://i.ibb.co/s2j167n/datasheet1.png) (https://ibb.co/s2j167n)
Datasheetin tamami:
https://www.mouser.com/datasheet/2/149/FDU6N25-254660.pdf
Merhaba
Kullandığınız mosfet ile yükü sürmek için 5V yetersiz. 3V ila 5V arasında iletime geçmeye başlıyor. Tam iletim için daha fazlası gerek.
Motor çalışıyor , SV niye çekmiyor dersek. 6voltluk DC motor 3,5V ile gayet güzel döner. Çalışmıyor denmez. Ama selenoid için az geliyor olabilir ve çekmez.
Ya da iki mosfetin Vgs(th) değeri farklıdır. Mosfetleri yer değiştirerek deneyebilirsiniz.
-Hatta motor çalışırken , SV nin mosfetine elle müdahale edin. D ve S ayaklarını kısa devre edin ve selenoidi gözleyin.
Resimlere baktım da keşke aktif durumları farklı renk yazsaydınız.
Motor çalışırken besleme 5,5V a düşüyor galiba. (5,1+0,4=5,5)
Aynı anda SV aktif olursa 5,5-0,2=5,3V bobin ucunda ölçülmeli. (resimden bu bölümü tam göremedim)
Soru şu: Bu voltaj yeterlimi çekmesi için.
Alıntı yapılan: asma - 01 Aralık 2022, 19:56:56Merhaba
Kullandığınız mosfet ile yükü sürmek için 5V yetersiz. 3V ila 5V arasında iletime geçmeye başlıyor. Tam iletim için daha fazlası gerek.
Motor çalışıyor , SV niye çekmiyor dersek. 6voltluk DC motor 3,5V ile gayet güzel döner. Çalışmıyor denmez. Ama selenoid için az geliyor olabilir ve çekmez.
Ya da iki mosfetin Vgs(th) değeri farklıdır. Mosfetleri yer değiştirerek deneyebilirsiniz.
-Hatta motor çalışırken , SV nin mosfetine elle müdahale edin. D ve S ayaklarını kısa devre edin ve selenoidi gözleyin.
Resimlere baktım da keşke aktif durumları farklı renk yazsaydınız.
Motor çalışırken besleme 5,5V a düşüyor galiba. (5,1+0,4=5,5)
Aynı anda SV aktif olursa 5,5-0,2=5,3V bobin ucunda ölçülmeli. (resimden bu bölümü tam göremedim)
Soru şu: Bu voltaj yeterlimi çekmesi için.
Hocam merhalar,
Dediginizi yaptim. Motorun PWM degeri ile oynadim. Pompa calisti. PWM ile oynamadan önce SV valfin MOSFETini kisa devre yaptigimda cektigini gördüm. Suanda SV cekiyor gibi. Ancak bazen cekmemezlik yaptigi da oluyor. Besleme gerilimim burada kiritik. Ancak beslemeyi degistiremiyorum.
MOSFET'lere dokunmadim.
SV icin minimum cekme gerilimi 4,8V. Yani 5,3V ile calismasi lazim ki motor PWMi düsünce bir calisip bir calismamaya basladi.
Ben elimdeki MOSFETi cut-off'da kullaniyorum o zaman. :( Gerilim düsümlerimde hesap hatasina sebep olur mu?
Son olarak motorun eksisine SV'yi baglamak yanlis olur mu?
Hocam,
Konuyu tekrar hortlatiyorum.
XP151A13A0MR-G Bu MOSFETi kullanarak motoru ve SV'yi sürüyorum. Ancak bir önceki mesajimda da sordugum soru hala aklimi karistiriyor.
1. Motorun ve SV'nin bir ucunu Vdd'ye ortak baglamak dogru olur mu?(Burada motorun eksisini Vdd'ye bagladigimda motorun arti ve eksi kutbunu ölctügümde olmasi gereken dogru kutuplu gerilim motor üzerinde düstügünü görüyorum. Motorun artisini Vdd ye baglarsam multimetrede eksi gerilim okuyorum.)
2. Asagidaki iki MOSFET'li yapida MOSFET'ler aktif oludugunda Pompa ve Valf gerilim kaynagina paralel bagli olmazlar mi?
https://imgbb.com/DDzYcgc
Ek olarak burada N-Channel yerine P-Channel kullanmak arasinda fark var midir?
Alıntı yapılan: mfurkan7 - 10 Ocak 2023, 00:27:261. Motorun ve SV'nin bir ucunu Vdd'ye ortak baglamak dogru olur mu?(Burada motorun eksisini Vdd'ye bagladigimda motorun arti ve eksi kutbunu ölctügümde olmasi gereken dogru kutuplu gerilim motor üzerinde düstügünü görüyorum. Motorun artisini Vdd ye baglarsam multimetrede eksi gerilim okuyorum.)
Motorun , selenoidin , rölenin , ... bir ucu Vdd olabilir. Araçlarda da yüklerin bir ucu gnd de olur. Senin devrende iki yük var ikisi de aynı beslemeye bağlı olabilir. Çok normal bir durum.
(parantez içinde yazdıklarına anlam veremiyorum. Vdd veya Vcc artı beslemedir , motorun artı ucunu buraya bağlayıp , motorun eksi ucunu mosfet ile gnd ye çektiğinde yani motor dönerken nasıl bir ölçüm yapıyorsun ki negatif değer ölçüyorsun)
-Bir ihtimal motor uçlarında diyot ve kondansatör yok ve oluşan paraziti ölçen voltmetren var.Alıntı Yap2. Asagidaki iki MOSFET'li yapida MOSFET'ler aktif oludugunda Pompa ve Valf gerilim kaynagina paralel bagli olmazlar mi?
Evinde duya bağlı lamba , prize takılı şarj cihazı veya çamaşır makinesi çalışırken hepsi birbirine paralel olarak düşünülebilir. Ama gerçekten paralel olsalar ayrı ayrı çalıştıramazdık değil mi. Sen de iki ayrı mosfetle iki ayrı yükü tek bir kaynaktan besliyorsun. Paralel veya seri değiller , bağımsızlar.
Alıntı YapEk olarak burada N-Channel yerine P-Channel kullanmak arasinda fark var midir?
Elbette vardır. P kanal kullanırsan yine yük drain tarafında olmalı ve yükün diğer ucu GND olur. Source/Sink olayı.
Ayrıca düşük voltaj ile çalışıyorsan düşük Gate eşik gerilimi gerekiyor biliyorsun.(Vgth)
Mosfet için kritik bir değerin varsa bu değerler için uygun N kanal mosfet bulman kolaydır. P kanal için bazen piyasada bulmaktan öte o özellikte üretilmiş ürün olmuyor. Benzer durum npn/pnp transistörler için de geçerli. NPN lazımsa her parametreyi değerlendirirsin ve elinde seçme şansın olur , PNP lazımsa olanlarla idare edersin.
Alıntı yapılan: asma - 10 Ocak 2023, 21:37:50Motorun , selenoidin , rölenin , ... bir ucu Vdd olabilir. Araçlarda da yüklerin bir ucu gnd de olur. Senin devrende iki yük var ikisi de aynı beslemeye bağlı olabilir. Çok normal bir durum.
(parantez içinde yazdıklarına anlam veremiyorum. Vdd veya Vcc artı beslemedir , motorun artı ucunu buraya bağlayıp , motorun eksi ucunu mosfet ile gnd ye çektiğinde yani motor dönerken nasıl bir ölçüm yapıyorsun ki negatif değer ölçüyorsun) -Bir ihtimal motor uçlarında diyot ve kondansatör yok ve oluşan paraziti ölçen voltmetren var.
Evinde duya bağlı lamba , prize takılı şarj cihazı veya çamaşır makinesi çalışırken hepsi birbirine paralel olarak düşünülebilir. Ama gerçekten paralel olsalar ayrı ayrı çalıştıramazdık değil mi. Sen de iki ayrı mosfetle iki ayrı yükü tek bir kaynaktan besliyorsun. Paralel veya seri değiller , bağımsızlar.
Elbette vardır. P kanal kullanırsan yine yük drain tarafında olmalı ve yükün diğer ucu GND olur. Source/Sink olayı.
Ayrıca düşük voltaj ile çalışıyorsan düşük Gate eşik gerilimi gerekiyor biliyorsun.(Vgth)
Mosfet için kritik bir değerin varsa bu değerler için uygun N kanal mosfet bulman kolaydır. P kanal için bazen piyasada bulmaktan öte o özellikte üretilmiş ürün olmuyor. Benzer durum npn/pnp transistörler için de geçerli. NPN lazımsa her parametreyi değerlendirirsin ve elinde seçme şansın olur , PNP lazımsa olanlarla idare edersin.
Hocam,
Anlamadigim bir sekilde; motorun artisini SV'in bir kablosu ile birlestirip pile bagladigimda(sematikte oldugu gibi) sistem calismiyor. Motorun eksi tarafindan baglayip denedigimde sistem calisiyor. Baska bir motor ya da sistem ile de deneyecegim.
P-Channel mosfetleri de ismarladim. Belki sorumu söyle degistirsem daha dogru kendimi ifade etmis olacagim.
N-Channel'da motorun artisi ile sv'nin bir ucunu baglayip pilin artisina bagliyorum. P-channel'da topraklari ortak baglamis oluyorum. Bu durumlar arasinda bir fark var midir?
Önemli bir fark olmaz ama deneyebilirsin.
Motorun yönünü değiştirip bağlıyorsan pompa görevi yapmadığın dan kolay dönecektir.
Halen motora ve selenoide ters diyot ile kapasitörle bağlı mı bilmiyoruz.
Sipariş ettiğin mosları bilmiyoruz.
Dijital çıkışın bin npn transistör sürecek, kollektör hattından da pmos sürülecek. Bu işlemi unutma.
Kolay gelsin.
Merhabalar degerli hocalarim,
TSM260P02CX P-kanal MOSFET ve BC337 NPN transistör kullandim.
Sadece pompa calisiyor, valfim calismiyor. MOSFETi kapatmama ragmen pompa tam kapanmiyor. :/ Kafayi yemek üzereyim. :du: Cok basit bir devre ama calismiyor.
Pompada ve valfde kapasitör ya da flyback diyot da yok. Ancak koyamiyorum da motorun artisi ile eksisini voltmetre ile ölctügümde eksi gerilim okuyorum. Ters diyot koyunca(1n4148) diyot isiniyor sadece.
Burada kollektöre seri 50k koymak aklima geldi. Bir degisiklik olmadi.
Valfe ve pompaya 1n4148 ters diyot koydum. Bir degisiklik olmadi. Motor durmadan calisiyor. Sanki islemci yokmuscasina.
int L1 =10;
int L2=9;
void setup() {
pinMode(L1, OUTPUT);
pinMode(L2, OUTPUT);
}
void loop() {
analogWrite(L1,180);
delay(50);
digitalWrite(L2,HIGH);
delay(500);
analogWrite(L1,0);
digitalWrite(L2,LOW);
delay(6000);
}
(https://i.ibb.co/2qms2sQ/tas.png) (https://ibb.co/2qms2sQ)
Herhangi bir fikri olan var midir? Hala calistiramadim devremi.. :/
MOSFET'imin gate'ine nasil 1V max verecek sekilde düzenleme yapabilirim?
50k gerilim bölücü ya da 5.1V Zener diyot calismadi. :/
Devre sonunda calisti ama anlamadigim bir problem daha cikti.
Solenoid ve pompanin topraklarini birlestirince solenoidim calismiyor. Ancak solenoidin motor üzerinde ortakladigim GND'sini direk bredboard üzerinden GND'ye baglayinca calisiyor. Bu durum neden olusur? Nasil cözebilirim bu problemi? Kablo sayisini arttiramiyorum.