Akım mı çarpar gerilimmi ? Güzel bir soru sizlere

[mcan]

hocam bu anlattıklarınız potansiyel farkın olduğu yerde akımın oluşma şeklidir,yüksek potansiyelden düşük potansiyele elektron akışıdır. bunda sorun yok.
benim kastettiğim olaylara bakacak olursak potansiyel fark olmadanda akımın oluşturulabileceğidir. manyetik alanı kullanarak herhangi bir kuvvetle yükleri hareket ettirebiliriz, yada akımın tanımında olduğu gibi herhangi bir şekilde yükleri hareket ettirirsek akım oluşur. atom örneğini verdim mesela drenç yok akım var , yada indüksiyon akımını örnek gösterdim ..ekrandan içeri-dışarı doğru yönelmiş bir düzgün magnetik alan olsun kare şeklindeki teli o magnetik alanın içinden dışına doğru çektiğimizde f=qV x B formülünü hatırlarsınız sanırım.işte bu ve bunun gibi durumlarda emf kaynağı gerilim değildir. emf yi oluşturan o halkayı çeken kişidir.

bir motor alalım elimize iki ucunu birleştirelim döndürmeye çalışalım ne olur?
boşta döndüğünden daha çok zorlar bizi. neden içinden akım akıyor ve kendisini oluşturan magnetik alan akı değişiminin zıt yönüne magnetik alan oluşturuyor.
gerilim nerede ?
yok

halka örneği de vermiştim bunda daha basit gözüküyor,motor biraz karmaşık .

foton ile metalden elektron koparıp one kinetik enerji verildiğinden bahsettim ortada yine v=ir diye bişey yok.

metali ısıtsanız bile yine elekron kopar,bundan bahsettim.v=ir yine yok.

ayrıca "v=ir"nin adı ne akım yasasıdır ne gerilim yasası nede drenç yasası
bize derki iletkenlerin iki ucu arasından geçen akım uçlarına uygulanan gerilimle orantılıdır yada iletkenin dreci ile orantılıdır der.

yine bir başka olay metaller içinde akım zaten vardır,fakat net akım sıfırdır.yüksüz cisim ile nötr cisim arasındaki fark kadar gerçektir.
ben böyle düşünüyorum ve bende yanıldığımı düşünmüyorum.

[arslan74]

bir motor alalım elimize iki ucunu birleştirelim döndürmeye çalışalım ne olur?
boşta döndüğünden daha çok zorlar bizi. neden içinden akım akıyor ve kendisini oluşturan magnetik alan akı değişiminin zıt yönüne magnetik alan oluşturuyor.
gerilim nerede ?
yok

halka örneği de vermiştim bunda daha basit gözüküyor,motor biraz karmaşık .

Merhaba, hem halka hemde şimdi motor örneğinde  senin gözden kacırdığın bir konu var. Yada görmek istemiyorsun.

gerilim nerede ?
yok

Gerilim nasıl yok. Motor içindeki bobinin bir direnci yokmu? Eğer yok ise sen haklısın, ama var o zaman buradan gerilimde vardır. Ancak gelirim ölcemessin cünkü sistem kendi içinde kapalı bir sistem haline getirmişsin.
O yüzden oluşan bu gerilim kendi içinde anında karşı kuvvet ve ısı olarak kendini gösterir. Halka örneğinde aynı şey gecerlidir.

Sen sadece gerilimi ve akımı; manyetik alana ve ısıya dönüştürüyorsun. Eğer bu iki birimden biri olmasaydı dönüşümde olmazdı. Elektriğin hareketinden sonra oluşan en son aşamasını gözlemleyib, arada ki aşamaları görmezlikten geliyorsun.

Burda mutlak surekte V= I*R, vardır.

Gücün formülü aşağıdadır.

W = V*I dır.

Ancak aşağıdaki gibide gösterebilirsin. Senin yapmaya çalıştığın olay.

W = I*I*R dir.

Burada V kullanılmadığı için V yoktur denemez. V ölçemediğin zaman sadece akım ve direncle gücü bulursun.


Selamlar

[Klein]

bir motor alalım elimize iki ucunu birleştirelim döndürmeye çalışalım ne olur?
boşta döndüğünden daha çok zorlar bizi. neden içinden akım akıyor ve kendisini oluşturan magnetik alan akı değişiminin zıt yönüne magnetik alan oluşturuyor.
gerilim nerede ?
yok

halka örneği de vermiştim bunda daha basit gözüküyor,motor biraz karmaşık .

Motor ve halka örneğinde kısmen haklısın. Eğer  motor veya halka süper iletken olursa ve bizim motoru kısadevre ettiğimiz iletken de süper iletken olursa  bir potansiyel farktan sanırım sözedemeyiz ( bu sadece bir fikir yürütme , bu konuda çok donanımlı değilim).
diyelim ki halka süper iletken ,  halkaya manyetik alan uygularsak halkadan bir akım akmaya başlayacak ama direnç 0 olduğu için halkanın hiçbir noktasında bir potansiyel fark oluşmayacaktır. akım halkanın içerisinde dönüp duracaktır.
Ama eğer halkamız süper iletken değilse , halkadan akım akması sonucu , ölçemesek de herhangi iki noktasında bir potansiyel fark kesinlikle oluşacaktır.  
Aynı şey motor örneğinde de geçerli. Eğer motorun iki ucunu kısadevre edersek,  süper iletken olsaydı motorun iki ucunda herhangi bir potansiyel fark göremememiz gerekirdi. Ama süper iletken değilse muhakkak ki motorun iki ucunda bir potansiyel fark göreceğiz.  

Ama yukarıda bahsettiğimiz şeyler biraz akım mı çarpar , gerilim mi tartışmasının dışına kayıyor sanırım.  sonuçta çarpılmaktan kastedilen şey bir akım kaynağının uçlarına dokunduğumuzda çarpılmak zannediyorum.
Bu durumda muhakkak ki çarpılmamıza neden olan şey  üzerimizden akım geçmesi.  Çarpılmanın şiddetini belirleyen şey ise  üzerimizden geçen akımın büyüklüğü.   Bu şartlar altında akımın büyüklüğünü etkileyen şey de  vücudumuzun kaynağa dokunan iki noktası arasındaki potansiyel fark ve vücut direncimiz. Asıl çarpan şey akım akması ama potansiyel fark ve direnç unsurlarını da birbirinden ayrı tutamayız.

[mcan]

[
Motor ve halka örneğinde kısmen haklısın. Eğer  motor veya halka süper iletken olursa ve bizim motoru kısadevre ettiğimiz iletken de süper iletken olursa  bir potansiyel farktan sanırım sözedemeyiz ( bu sadece bir fikir yürütme , bu konuda çok donanımlı değilim).
diyelim ki halka süper iletken ,  halkaya manyetik alan uygularsak halkadan bir akım akmaya başlayacak ama direnç 0 olduğu için halkanın hiçbir noktasında bir potansiyel fark oluşmayacaktır. akım halkanın içerisinde dönüp duracaktır.
Ama eğer halkamız süper iletken değilse , halkadan akım akması sonucu , ölçemesek de herhangi iki noktasında bir potansiyel fark kesinlikle oluşacaktır.  
Aynı şey motor örneğinde de geçerli. Eğer motorun iki ucunu kısadevre edersek,  süper iletken olsaydı motorun iki ucunda herhangi bir potansiyel fark göremememiz gerekirdi. Ama süper iletken değilse muhakkak ki motorun iki ucunda bir potansiyel fark göreceğiz.  

Ama yukarıda bahsettiğimiz şeyler biraz akım mı çarpar , gerilim mi tartışmasının dışına kayıyor sanırım.  sonuçta çarpılmaktan kastedilen şey bir akım kaynağının uçlarına dokunduğumuzda çarpılmak zannediyorum.
Bu durumda muhakkak ki çarpılmamıza neden olan şey  üzerimizden akım geçmesi.  Çarpılmanın şiddetini belirleyen şey ise  üzerimizden geçen akımın büyüklüğü.   Bu şartlar altında akımın büyüklüğünü etkileyen şey de  vücudumuzun kaynağa dokunan iki noktası arasındaki potansiyel fark ve vücut direncimiz. Asıl çarpan şey akım akması ama potansiyel fark ve direnç unsurlarını da birbirinden ayrı tutamayız.

haklısınız konudan biraz ayrıldık,şimdi basit olduğundan halkaya geri dönelim . halkayı yönleri belirtebilmek açısından saat gibi düşünelim elimizde bir volt metre var.ve halka süper iletken değil. dolayıysıyla bir drenci var.şartlar düşünmek açısından hem benana uygun sanırım hemde size uygun.
şimdi volt metrenin bir ucunu saat 12 ye diğer ucunu saat 3 koyalım.

iki tane kısım oluştu 12-3 arası  3-12 arası. akımın saat yönünde aktığını düşünelim. volt metrede ne okumayı beklersiniz? kirşof uygularsak ne olur?halkada  yükleri hareket ettiren şey varolan bir gerilim değildir.yükleri hareket ettiren magnetik alan akısını değiştiren her neyse odur.halkada akımı oluşturan şey acaba potansiyel farkmıdır?

gerilim düşümü drenç uçlarında meydana gelir bu normal ama halka üzerinden akım akmasını sağlayan şey gerilim değildir.manyetik alan kullanılarak yüklere aktarılan kuvvettir. bu yük hareketine karşı koymaya çalışırsanız elinizdeki drencin uçları arasında gerilim düşümü meydana gelir. akımın tanımındada bu belirtiliyor yük akışı, omik drençler ohm yasasına uyarlar ve aralarında v=ir gibi bir bağıntı vardır akı yoğunluğunun formülüne bakacak olursak hem elektrik alan hem magnetik alan bileşeni vardır. J= r.f  r burada iletkenlik, f ise yükler üzerine uygulanan kuvvet. yani bu kuvvet ilke olarak herşey olabilir,ama en geneli elektrik alan ve magnetik alandır bu şekilde; J=r.(E+ vXB) alınabilinir. biz bunun özel bir haline ohm yasası diyoruz J=rE,(sizin v=ir)..
ayrıca diğer örnekleride vermiştim mesela foto elektrik olay daha anlaşılabilir bir olay. v=ir söz konusu değil.  ayrıca iyonları da örnek göstemiştim atom çekirdeğinide.
direncin ve o direncin üzerinden akan akımın olduğu yerde gerilim vardır bu doğrudur ama burda ki nokta şudur akım illaki gerilimden meydana gelir diyemeyiz. benim düşüncem budur.

Alıntı:

gerilim nerede ?
yok



Gerilim nasıl yok. Motor içindeki bobinin bir direnci yokmu? Eğer yok ise sen haklısın, ama var o zaman buradan gerilimde vardır. Ancak gelirim ölcemessin cünkü sistem kendi içinde kapalı bir sistem haline getirmişsin.
O yüzden oluşan bu gerilim kendi içinde anında karşı kuvvet ve ısı olarak kendini gösterir. Halka örneğinde aynı şey gecerlidir.

şimdi fark ettim ,yanlış anlama olmuş. gerilim yok derken akımı oluşturan şey oradaki gerilim değildir demek istemiştim.

[vatandas30]

senin bahsettiğin şeyin adı elektro motor kuvvet tir. gerilimle direkt bağlantılıdır. şöyle ki bir dinamonun veya bir pilin boşta iken uçlarındaki potansiyel fark elektro motor kuvvet (emk) dır. eğer bir yük bağlanırsa o zaman gerilim olur.

[mcan]

senin bahsettiğin şeyin adı elektro motor kuvvet tir. gerilimle direkt bağlantılıdır. şöyle ki bir dinamonun veya bir pilin boşta iken uçlarındaki potansiyel fark elektro motor kuvvet (emk) dır. eğer bir yük bağlanırsa o zaman gerilim olur.

baksettiğim şey tabiki emk zaten diğer  mesajlarımın içinde geçiyor emf diye.
burada hareketten kaynaklı emk vardır birçek sebeple emk oluşabilir.yükleri iten neyse emk nın kaynağı odur. şimdi bir piezo elektriği alalım ele, elemana basınç uygulayınca bir yük akışı meydana getiriyor.bu yük akışıda elemanın uçlarına gerilim uyguladığımız için değil bizzat uyguladığımız basıç sonucu oluşuyor.drenci de olduğu için tabiki iki ucu arasında gerilim vardır....emk bir kuvvet değildir adı öyledir.

[vatandas30]

gerilimi oluşturan şey zaten emk dır. pillerde, alternatörlerde vs. emk indüklenir. yani sonuçta oluşan şey iki nokta arasındaki potansiyel farktır. bu fark olmadıkça da akım olmaz.

[mcan]

gerilimi oluşturan şey zaten emk dır. pillerde, alternatörlerde vs. emk indüklenir. yani sonuçta oluşan şey iki nokta arasındaki potansiyel farktır. bu fark olmadıkça da akım olmaz.

tabiki o fark olmadıkça akım olur.şimdi idealde metallerin drençleri sıfır kabul edilir zaten çokda düşüktür,şunu demen doğru olurmu ;ideal bir metalden akım akmaz!  senin dediğine göre drenci sıfır olan bir metalin iki ucu arasında potansiyel fark oluşmayacağı için içinden akım akmaması gerekir.ayrıca ideal metalin içinden geçen elektrik alan sıfırdır..neysee geçelim yani süper iletkenlerden akım akmayacağını söylemiş gibi bişey oluyorsun.indüklenen emk değildir,olan şey yükleri harekete geçirmektir.yükleri harekete geçirip önüne birde engel koyduğunuzda gerilimi görürsünüz.aslında telin durup mahnetik alan akısının değişmesi ile magnetik alanın sabit olup telin hareket etmesindeki durumlar farklıdır.
ilkinde emk yı "indüklenen elektrik alan" oluşturur,diğerinde emk magnetiktir.

eğer yüklü cisimleri bir yerden bir yere alıp bizzat biz taşırsak buda bir akımdır. emk kaynağı biziz.

[vatandas30]

tabiki o fark olmadıkça akım olur.şimdi idealde metallerin drençleri sıfır kabul edilir zaten çokda düşüktür,şunu demen doğru olurmu ;ideal bir metalden akım akmaz!  senin dediğine göre drenci sıfır olan bir metalin iki ucu arasında potansiyel fark oluşmayacağı için içinden akım akmaması gerekir.ayrıca ideal metalin içinden geçen elektrik alan sıfırdır..neysee geçelim yani süper iletkenlerden akım akmayacağını söylemiş gibi bişey oluyorsun.indüklenen emk değildir,olan şey yükleri harekete geçirmektir.yükleri harekete geçirip önüne birde engel koyduğunuzda gerilimi görürsünüz.aslında telin durup mahnetik alan akısının değişmesi ile magnetik alanın sabit olup telin hareket etmesindeki durumlar farklıdır.
ilkinde emk yı "indüklenen elektrik alan" oluşturur,diğerinde emk magnetiktir.

eğer yüklü cisimleri bir yerden bir yere alıp bizzat biz taşırsak buda bir akımdır. emk kaynağı biziz.

ne alakası var. her iletkenden akım akar.
bir iletkende emk oluşması için :
1. o iletkenin değişken manyetik alan içinde kalması lazım
2. ya da sabit manyetik alan içinde hareket etmesi lazım.

yüklerin hareket etmesi sonucu olan şey zaten emk. yükler manyetik alan sonucu hareket ediyor. homojen dağılım bozulduğundan emk yani potansiyel fark oluşuyor.

[OG]

Çarpan, hoplatan, zıplatan, döndüren, söndüren, öttüren, yakan, çakan  .......

hepsi güçtür.

Akımsız güç olmaz, voltajsız akım olmaz. Geçmiş gün, anılan değerleri unutmuşum, yanılmıyorsam insan için DC de (veya AC de) 60mA öldürücüdür der. Kalp bu, 1mA de de stop edebilir. Zaten mikroamperlerle çalışır. Kaslar, sinirler bilmem kaç mA de ağrı, bilmem kaçda da sancı duyar, arttırırsan sinirler felc olur. Bu sebeple 30mA lik gibi degerlerde kaçak akım röleleri canlıları korumak için kullanılır. Kaynak bu, gereken akımı verebilir veya veremez, o kaynağı bağlar. TV cihazındaki bir EHT trafosu insanı hoplatır ama genelde öldüremez çünkü gerilim 25KV olmasına rağmen verebileceği akım çok küçüktür, manyetolu çakmak gibi. Şehir şebekesi ise onlarca/yüzlerce amperi rahatlıkla basabilir yeterki 220V luk potansiyeline uygun direnç bulsun. Adamına göre, tenine, ayağına, nemine göre hoplatır da kefenler de.

[Klein]

sonuç olarak , potansiyel fark yoksa çarpılır mıyız? çarpılmaz mıyız? Bilelim de, ona göre  gördüğümüz her kabloyu okşamayalaım  :lol:  :lol:

[OG]

voltajsız akım olmaz.

demiştim hocam, zaten bildiğiniz şey.

[vatandas30]

insanı çarpan akımdır. fakat kaynaklara göre 80 voltun altındaki gerilimler insan vücudu direncinden dolayı tehlikeli akımı oluşturamayacağı için tehlikesizdir.

[mcan]

voltajsız akım olmaz.

demiştim hocam, zaten bildiğiniz şey.

yani yükleri hareket ettiren şey sadece gerilimdir öylemi?

[vatandas30]

baştan öyle sormamışsın ki
yükler sürtünme, dokunma, etki vs. şekillerde hareket ettirilebilir.