SMPS -V Çıkışındaki AC Potansiyel Problemi

[muhendisbey]

Kazara statik birikimler vs. sebebiyle 10kV lara çıkış olursa da tüm üniteyi kavuran enerji aktarımı başlıyor. Statik birikimi sıfırlayacak kadar izin veriliyor.

Spark gap'in mantığı budur zaten. Elektriksel potansiyel sıçrayacak kadar artarsa kontrollü sıçrasın mantığında.

Bir başka laptop adaptörü ölçümüm: 0.4V AC, 0V DC, toprak ile kısa devre değil.
Şunu anladım, geliştirilen ürünlerde fiziksel toprak ne kadar kötü olursa olsun -V ile arasında birkaç volttan fazla gerilim farkı olmamalı. İster kapasitör kullan, ister direnç, ister zener. Bunu dengelemek gerekli. Bunu dengelerken de doğrudan bir kablo ile birleştirmek gibi bir hata yapılmamalı.

[z]

Laptop'in adaptorunun Gnd ucu adaptor icinden toprga bagli olmasa bile laptopa illaki bir printer vs bir cihaz baglarsin.

Bu cihazin da govdesi pek ala sebeke topragina bagli olabilir. Dolayisi ile laptopun Gnd bacagini topraklamanda hic bir sakinca olmaz.

Sirf bu yuzden data kablolari birbirine baglanacak cihazlarin GND leri arasinda dikkate deger bir voltaj okunmamalidir. Aksi takdirde data kablosundan tehlike GND akimlari akabilir ve hem bilgisayar hem de bilgisayara bagli cihazda buyuk hasarlar olusabilir.

Gecmis yillarda terminal ve printerlerde RS232, RS485 ve centronix interface devrelerinin hem ciplerin hem de PCBnin kavrulduguna cok sahit oldum.

Bu yuzden birbirine baglanacak cihazlarin metal govdesindeki bir vidaya kablo baglayip bu kabloyu tum cihazlarin govde vidalarina  tek tek  baglardim.

Boylece cihazlardan birisi toprakli prizle  calissa diger cihazlar topraksiz prize bagli oldugunda bu GND kablosu tum cihazlari toprakli hale getirirdi.

Bu tecrubeleri edindigim yillarda bilgisayarin elektrikle beslendigi uzatma kablosuna elektrikli isitici takani, kalorifer takani vs bol olurdu ve yuzlerce kez interfacei patlamis cihaz tamiri yaptim. Bu kablo cekme olayindan sonra arizalarda bir hayli dusus oldu.

Uzak cihazlarin RS485, RS232 kablolarinin tel orgusunu muhakkak ama muhakkak konnektorun GND pinine lehimlemeyi de adet edindik.  Boylece cihazlar bu tel orgu uzerinden birbirlerine fiziki olarak baglanmis oluyorlardi.

[ipek]

yazılarınızı dikkatle okudum,hemen evde kullanılan ürünlere göz attım ,çoğu 4 yılı geçmemiş ürünler,_HP laptop topraksız,L_enovo topraksız,L_G tv topraksız Pi_oneer ses düzeni topraksız,elektrik süpürge topraksız,D_smart topraksız ,bu ürünlerin elektrik kabloları ikili,mutfak ve banyodaki büyük ürünler topraklı,küçük el aletleri topraksız.
bu ürünlerin çoğu marka ürünler,altını çevirdim VDE TUV daha bir sürü onayı alıp lisanslanmış,içimde bir çelişki doğdu,soru işaretleri uçuştu,bu ürüne gerekli iken diğerine niye duyumamış ?.

eski laptop'un adaptörünü yere düşürdük kabak gibi açıldı, o topraklı fişe sahipti,inceleme fırsatım olmuştu, 2 adet Y Class 4.7nF kapasitör blok kapasitörün negatif ucuna gidiyordu, birde canlı tarafın şasesi ile soğuk tarafın şasesine 1 megaohm seri direnç vardı bunu kesip attım,zira laptopun gövdesi aluminyum idi,ve elimizin tersi ile dokunduğumuzda ısırma hissi vardı şimdi acabalarıma yeni bir acaba daha ekleyerek _HP buna nasıl izin alabilmişti,bu hiç lab ortamında test edilmemişmiydi ?
konunuzu dağıtımsa affola..

[fide]

yazılarınızı dikkatle okudum,hemen evde kullanılan ürünlere göz attım ,çoğu 4 yılı geçmemiş ürünler,_HP laptop topraksız,L_enovo topraksız,L_G tv topraksız Pi_oneer ses düzeni topraksız,elektrik süpürge topraksız,D_smart topraksız ,bu ürünlerin elektrik kabloları ikili,mutfak ve banyodaki büyük ürünler topraklı,küçük el aletleri topraksız.
bu ürünlerin çoğu marka ürünler,altını çevirdim VDE TUV daha bir sürü onayı alıp lisanslanmış,içimde bir çelişki doğdu,soru işaretleri uçuştu,bu ürüne gerekli iken diğerine niye duyumamış ?.

eski laptop'un adaptörünü yere düşürdük kabak gibi açıldı, o topraklı fişe sahipti,inceleme fırsatım olmuştu, 2 adet Y Class 4.7nF kapasitör blok kapasitörün negatif ucuna gidiyordu, birde canlı tarafın şasesi ile soğuk tarafın şasesine 1 megaohm seri direnç vardı bunu kesip attım,zira laptopun gövdesi aluminyum idi,ve elimizin tersi ile dokunduğumuzda ısırma hissi vardı şimdi acabalarıma yeni bir acaba daha ekleyerek _HP buna nasıl izin alabilmişti,bu hiç lab ortamında test edilmemişmiydi ?
konunuzu dağıtımsa affola..

Kontrol kalemi içinde 330k direnç var. Herhangi bir etki göstermiyor. 1mohm bunun yanında çok daha yüksek. Toprak daha çok makine gövdesine kısa devre durumunda çarpılmayı önlemek, sigortayı attırmak amaçlı diye düşünüyorum. Çünkü plastik kaportalı elektrik süpürgesi topraklı olsa dış aksam için çok bişey değişmezdi.
Hassas elektronik cihazlar için bişey diyemem.

[M.Salim GÜLLÜCE]

@ipek herhangi bir yere bağlanmayacak floating point aygıtlar için sıkıntı yok.
ne zamanki başka bir potansiyele sahip aygıtla karşılaşırlarsa o zaman kıyamett kopuyor.
@z Bülent kardeşimin anlattığıda düpedüz bu.
Birçok bağlantı elemanında VCC pini ve data pinleri biraz geride durur. İlk temas eden GND olacak şekilde tasarlanır.
Potansiyel eşitlemeden sonra VDD-VCC sonrasında da Data pinleri connect olur.

Ancak bunun her yerde olmadığından tak çıkar aygıtlarda hasar ortaya çıkıyor.

[z]

@ipek hocam

Elektrik supurgesi gibi tamamen plastik aksamli makineler icin toprak hattina gerek olmayabilir.

Fakat evdeki elektrikli firin, bulasik makinesi, camasir makinesi, utu, buzdolabi  gibi aletlere de bir bakin.

Onlarda da toprak hattindan vazgecilmis mi?

Gunumuz laptoplari ve baglanacagi cihazlar icin de benzer mantikla toprak hattindan vazgecilmis olabilir.

Mesela yeni lazer yazicilarda toprak kalkmis mi?

Eger kalkmadi ise laptopu boyle bir lazer yaziciya baglarsak ne olacak? GND nin topraga baglanmasinda hic bir sakinca yok.

Eger cihazin sagina soluna parmagimi dokundurabiliyorsam oralari topraga da korkmadan baglayabilirim.

[OG]

Bu sorunu -V ile fiziksel toprak arasına 6.8nF kapasitör kullanarak çözebiliyorum.

Zaten doğru yöntem budur. Gürültü için hep kullanılagen yöntemdir.
(Hasara sebep olacak isole gibi güvenlik önlemleri almak ayrı bir gereklilik)

Kasası metal gövdeli telsiz, audio amp gibi sistemleri incelerseniz hep öyledir (öyle olması gerekir)

mesela bir telsiz şeması

şemanın sağ tarafından bir parça
Dışarıdan yapılan - giriş direk gövdeye bağlanmaz,
gövde ile - arasında kapasiteler vardır.
Direk bağlanırsa da çalışır ama gürültüye daha açıktır.



şemanın tamamı

[muhendisbey]

Yardımcı olan arkadaşlara teşekkürlerimi borç bilirim
Doğru yolda olduğumu anlamış oldum.