Akim 50 Amperin ustune nasil cikar? Kafam durdu.

[z]

2 anahtarli forward yapidaki kaynak makinamin tam acik duty degerindeki (%50) sekonder voltajinini ve cikistaki sok bobini enduktansini olctum.

L=15uH
V=100v
Duty=%50
F=66Khz

Cikisi kisa devre edelim.

Ton=(1/66000)/2 den 7.57uS

Akimin tirmanacagi tepe deger I=(100/15)*7.57=50Amper

Bunun da yarisi 25A ortalama kaynak akimi eder.

Makina forward yapisinda oldugu icin primer akimin her bir basamakta eklene eklene daha da yukarilara tirmanmasi mumkun degil.

Bu durumda 50..160A olarak tanitilan bu makina nasil ortalamasi 25A den fazla ya da tepe degeri 50A den fazla akimla kaynak yapar?

Kafam durdu goremedigim bir sey mi var?

Burada mi yaniliyorum. Makina forward yapisinda oldugu icin primer akimin her bir basamakta eklene eklene daha da yukarilara tirmanmasi mumkun degil.

Ne dersiniz?

[Yuunus]

sok bobininin nuvesi saturasyona gidip sadece omik kisim kaliyor olabilir mi

[z]

Belki.

[tunayk]

Hocam siz daha iyi bilirsiniz ama zaten diyorsunuz akım toplana toplana yukarı gidecek diye. Hesabı yaparken 1 cycle da ulaşacağı tepe noktayı hesaplamışsınız. Ancak sonraki çevrimlerde akım 0 dan başlamayacağı için burada kalmayacak. Belki birkaç çevrim sonra 160A 'e ulaşacak

[z]

Toplana toplana artamaz demistim.

[tunayk]

Evet yanlış görmüşüm

[Yuunus]

aslinda saturasyona gitmemesi gerek ama siz zorladiginiz icin sallayasim geldi, akim mi guc mu acaba kaynakta asil olan. voltaji artirarak akimi 160A cikarabiliriz zannimca, totale bakmak gerekebilir.

[mmurad]

z hocam çıkış bobini süreksiz akım modunda olasa yani her periyotta sıfır akım değerinden başlasa tepe akımı dediğiniz 50A olacaktır. Fakat çıkışın kısa devre olması ile bobinin deşarj esnasında maruz kaldığı gerilim oldukça küçük olduğu için üzerindek akım eğimi şarj eğimine göre oldukça düşük olacak ve bobin sıfır akıma gitmeden tekrar enerjilenecek yani konverter sürekli akım modunda çalışacaktır. Bu durumda bobin belirli bir akım üzerinde sallanan "delta I" değerinde akıma sahip olacağı için bahsettiğiniz gibi 160A seviyelerine çıkabilir.

"Makina forward yapisinda oldugu icin primer akimin her bir basamakta eklene eklene daha da yukarilara tirmanmasi mumkun degil." ifadesi bu yüzden hatalı oluyor 
kolay gelsin...

[z]

Voltaji nasil artiriyoruz?

[Yuunus]

kaynak esnasinda sinirlama primer akimi ile kontrol ediliyor diye tahmin ediyorum, ama voltaji nasil 100v ta sabit tutuyor, siz bostaki voltaji olcuyorsunuz 100v olarak, kaynak esnasinda voltaji olcebiliyormuyuz, kaynak akimini artirmak icin duty artiracak haliyle sekonderde induklenen voltajinda artmasi gerek kastettigim bu, haliyle voltaji artirarak akimi artirmis oluyoruz, sok bobini sadece ani akim yukselisini engelliyor, ark kaynaginda referans akim diye biliyorum voltaj degil, olctugunuz voltaj sizin tig calismanizdaki gibi sadece ark baslagici icin gerekli olan voltaj ondan sonrasi akim kontrolu pwm ile, zaten kaynak esnasinda olusan yuksek dokunma gerilimi olusmasi bunun en buyuk kaniti degil mi, cokta sey etmeyin sizden ogrendiklerimi size satiyorum

[z]

Kaynak makinasi voltaji sabitlemiyor sadece akima sinir getiriyor. Cikis voltajinin %50 dolulukta ve genligi 100v. Yani bostaki gerilimi 100v. Avometre ile DC 50 olculuyor ama ortalama onemli degil. Ark baslatacak gerilim 100v.

Duty %50 nin ustune cikabilseydi akim merdiven basamagi gibi eklene eklene artardi. Ama mevcut yapida akimi sebekeden aliyor ve kullaniyor kacak  enduktanslarda biriken enerjisi geri kapasitore iade ediyor.

Muhtemelen %50 duty ile IGBT leri sursem ve cikisi bosta biraksam hic bir sey patlamadan catlamadan sistem pasa pasa anahtarlayacak.

[mmurad]

z hocam duty %50 nin altında olduğunda akım yükselememesinin sebebini anlayamadım. Bobin akımının %50 duty de pwm periyodu sonunda sıfıra gitmesi için di/dt = V/L gereği en az D süresince maruz kaldığı gerilime maruz kalması gerekmez mi? (1-D) boyunca giriş geriliminden daha yüksek bir gerilime maruz kalsa bobin akımı daha dik bir eğimde olacağında daha önce sıfıra gidecek ve converter süreksiz akım modunda çalışacak. Çıkış gerilimi yeterince düşükse %40 veya %30 duty de olsa bobin akımı sıfıra gitmeden tekrar anahtarlama yapılabilir. Nereyi kaçırıyorum farkedemedim hocam?

[Yuunus]

Kaynak makinasi voltaji sabitlemiyor sadece akima sinir getiriyor. Cikis voltajinin %50 dolulukta ve genligi 100v. Yani bostaki gerilimi 100v. Avometre ile DC 50 olculuyor ama ortalama onemli degil. Ark baslatacak gerilim 100v.

Duty %50 nin ustune cikabilseydi akim merdiven basamagi gibi eklene eklene artardi. Ama mevcut yapida akimi sebekeden aliyor ve kullaniyor kacak  enduktanslarda biriken enerjisi geri kapasitore iade ediyor.

Muhtemelen %50 duty ile IGBT leri sursem ve cikisi bosta biraksam hic bir sey patlamadan catlamadan sistem pasa pasa anahtarlayacak.

bende onu diyorum amac akimi sinirlamak voltaji degil diyorum voltaj artabilir serbestce ama akim sinirlanacak ve bu noktadan sonra ilk cevabim daki gibi nuve sature oluyor olabilir.

[z]

z hocam duty %50 nin altında olduğunda akım yükselememesinin sebebini anlayamadım. Bobin akımının %50 duty de pwm periyodu sonunda sıfıra gitmesi için di/dt = V/L gereği en az D süresince maruz kaldığı gerilime maruz kalması gerekmez mi? (1-D) boyunca giriş geriliminden daha yüksek bir gerilime maruz kalsa bobin akımı daha dik bir eğimde olacağında daha önce sıfıra gidecek ve converter süreksiz akım modunda çalışacak. Çıkış gerilimi yeterince düşükse %40 veya %30 duty de olsa bobin akımı sıfıra gitmeden tekrar anahtarlama yapılabilir. Nereyi kaçırıyorum farkedemedim hocam?

Bobin (primer sargidan bahsediyorum) anahtarlama suresinin %50 sinde gerilime maruz kaliyor. Geri kalan zamanda da akimi kesildigi icin bu kez gene ayni gerilime ters baglanarak maruz kaliyor.

2 transistorlu yapiya bakarsan bobin uclari diyorlarla beslemeye terz baglanmis oluyor. Bu Toff peryodunda nuvede enerji yuklu kaldiysa bu kez bu enerji besleme kapasitorune dogru enerjiyi geri basiyor.

Belki de ben gozden bir seyi kaciriyorum. Ama henuz goremedim.

Mevcut sartlarda kaynak makinasinin korumalarini falan iptal etsem ve cikisi kisa devre etsem cikistaki bobin sature olmadigi surece makinaya bir seycik olmayacakmis gibi gorunuyor. Akimi cekecek ahaaaa.

Simdi oldu iste.

Buldum buldum. Bu cevabi yazarken buldum.

Akim her anahtarlama esnasinda adim adim artacak. Ben artmayacak diyordum primer sargidan dolayi artmiyacak diyordum.

Halbuki Ton asamasinda sok bobinine akim nasildi ve bu bobin kisa devre. Toff suresinde tamam primer tarafindaki  enerji kapasitorlere geri iade oldu ama Toff suresince  sok bobinindeki akim sirkule eder ve bosalamaz hemen hemen akim zayiflamaz bile. Bir sonraki peryodda   bu akimin ustune sebekeden gelen takviye sok bobini akimini artirir. bir sonraki ON peryodunda zaten primer akimi da sok bobinin ustundeki akimdan payini alir o da yuksek baslar.

Evet evet hic sorun yok. Sok bobininin Toff suresi sonunda akimi sifira inmediyse Ton baslangicinda bu akim primere aynen 1/n oraninda yansir.

Dolayisi ile yukarida yazdigim gibi birseycik olmaz degil bal gibide olur her sey darma duman olur.

Sorun cozuldu. Cok aldatici bir durum var.

Ben hep transformatorde enerji kalmayacak hepsi geri iade edilecek diyordum ama sok bobininde biriken enerji de TOFF peryodunda sifirlanacak diye dusundum. Asla sifirlanmaz. Sfirlanmasi icin cikistaki kisa devrenin kalkmasi lazim.

Oyun havasi acip gobek atacam.

@mmurad uyandirdin beni sagolasin.

Ben bobin derken hep primerden bahsediyordum. Halbuki cikisi kisa devre yapilinca enerji sok bobininde depolaniyor ve %50 surede onun enerjisini sifrlamasi mumkun degil.

Dolayisi ile kova (sok bobini) bardak bardak suyla (sekonderden gelen enerji ile) dolup tasacak. Haliyle Ton suresinin baslangicinda sekonderden akim akiyorsa (Toff dan artik kalan akimdan bahsediyorum) bu primere de yansiyacak.

 

[Yuunus]

cikisin kisadevre olma durumunu kaynak yapma ani olarak kabul edersek neden "%50 surede onun enerjisini sifrlamasi mumkun degil." desarj etmek sarj etmekten daha kolay degil mi, zaten desarj olmaz ise sarj da olmayacak yani cikisdan akim cekmez isen duty de artmayacak.