Kızılötesi fotoğrafçılık

[Mr.Thinking]

Bir telefonun yazılımsal kamera filtrelerinden birinin(photochrom) cihazların içini gösterdiği konusunda bilgisi olan vardır. Sonra insanların da kıyafetlerinin içini gösterdiği ile ilgili yoğun tüketici şikayetlerinden sonra firma, yazılımsal bir yama ile telefonları güncelleyip bu özelliği devre dışı bıraktı sanırım.
Şimdilerde bir projem için bununla ilgili bir araştırma ihtiyacım oldu. Aşağıdaki linklerde ayrıntılı bilgilerin de yer aldığı bu fotoğrafları veya videoları çekmek için bir ışık kaynağı tasarlayıp bu ışık kaynağı ile aydınlattığım bir cismi fotoğraflamak ve aynı etkinin bir benzerinin oluşup oluşmadığını gözlemlemek istiyorum.

Biliyorsunuz ki kameralar insan görme sınırlarının dışında olan 750nm ile 900nm arası ışığa da duyarlılar. İnsan gözü 380nm ile 750nm arasında ki ışığa duyarlı. Bu da insanın göremediği şeyleri kameraların görebileceği anlamına geliyor.
Hatta bir tv kumandasının kızılötesi ledini bir kameraya tuttuğunuzda kameranın kendi ekranında ledin parladığını görebiliyoruz. Burada bir soru akla geliyor:
Telefon kamerasının algıladığı ışık görebileceğimiz dalga boyunu aşmasına rağmen, telefon ekranında nasıl görebiliyoruz?


Sonuç olarak yapacağım bu ışık kaynağı ne gibi özelliklere ve dalga boyuna sahip olmalı ve bu ışığı yönlendirdiğim cismi çekeceğim fotoğraf makinesinde herhangi bir filtreleme yapılmalı mı?

https://en.wikipedia.org/wiki/Infrared_photography

[Mr.Thinking]

Bir de ek olarak: Kızıl ötesi bir ledin yaydığı ışığın dalga boyunu yazılımsal olarak değiştirmek mümkün müdür?

[Mucit23]

Bir de ek olarak: Kızıl ötesi bir ledin yaydığı ışığın dalga boyunu yazılımsal olarak değiştirmek mümkün müdür?

LEDlerin yaydığı dalga boyu yapıldığı maddeye göre değişir. Statik bir özelliktir. Led'in üzerinden geçen akım ile bir miktar dalga boyu değişebilir ama bu led'e hasar veren bir durumdur. 

[MC_Skywalker]

Yazılımsal değil artık tüm sensörlerin önüne IR cut filtre takılıyor. Bu filtre ince bir film şeklinde (cam filmleri gibi)sensör üzerine yapıştırılıyor ve onu çıkartmak biraz el mahareti gerekiyor.

[Mr.Thinking]

Yazılımsal değil artık tüm sensörlerin önüne IR cut filtre takılıyor. Bu filtre ince bir film şeklinde (cam filmleri gibi)sensör üzerine yapıştırılıyor ve onu çıkartmak biraz el mahareti gerekiyor.

Yani yeni nesil telefonların ekranında, kızılötesi ışıkları  göremeyeceğiz anlamına mı geliyor?

[Mr.Thinking]

LEDlerin yaydığı dalga boyu yapıldığı maddeye göre değişir. Statik bir özelliktir. Led'in üzerinden geçen akım ile bir miktar dalga boyu değişebilir ama bu led'e hasar veren bir durumdur. 

Bahsettiğiniz tablo elimde mevcut. Herkese faydası olması açısından buraya bırakıyorum.

[Sozuak]

Görüntü kalitesini  bozduğu için filtre camı ekleniyor. Webcamlerde de vardı  morumsu bir cam kırıp iptal ediyordunuz. Yazılımsal olarak yakalanan kızılötesi ışınımı görünür hale getirmek  mümkün olmalı. Telefon kamerası merceklerinde bu işlemi yapmak zordur yeterince küçük ve ois olanlarda  mekanik hasar alabilir. Uğraşmaya değecek bir konu. Kamera sensörlerinde dahili olarak gelen bir katman ise  onu sökmek imkansızdır diye düşünüyorum

[Mr.Thinking]

Yazılımsal olarak yakalanan kızılötesi ışınımı görünür hale getirmek  mümkün olmalı.

Bu dediğiniz telefonun ve kamerasının gömülü yazılımı tarafından zaten yapılmıyor mu?
Telefon kamerasında algılanan ışık görebileceğimiz dalga boyunu aşmasına rağmen telefon ekranında nasıl görebiliyoruz?

[Sozuak]

Radyolar nasıl yayını duyulabilir frekans bölgesine indirgiyor ise benzer şekilde o bölgenin sinyallerini de seviye kaydırıp görünür ışık haline aldığınızı düşünün. IR fotolarda tüm renk skalası da kaymış olur zaten. Elektronik olarak yapılmasından ziyade yük bindirmesin diye filtre koyup hacklanmaması da sağlanıyor yoksa ortada yazılımı değiştirilmiş telefon firmware i kaynardı.
Yeni modelleri bilmiyorum ama mesela benim Sony Z5 serisi telefonum uzaktan kumanda ledinin yanmasını  görünür hale getiriyor. Daha yenilerde daha az görünür olduğunu söylüyorlar.  Demek ki kameralar bir yere kadar ır  görüntüyü zaten gösterebiliyor.  Bildiğim pozlama süresinin uzun olması gerekli bir de foto makineleri için ır filtreler satılıyor. Bunlar da görünür ışığı kesip ır geçiriyorlar. Bununla pozlama yapınca  uygun ayarlarla ır foto elde ediliyor.  Benim de  filtrem olması lazım akşam bir bakayım. Filtreyi (varsa tabi) mobil telefonun  kamerasının önüne tutup uzun pozlama ile deneyeyim.

[MC_Skywalker]

Aşağıdaki grafik DSLR bir makinanın sensörünün önündeki IR-CUT filtrenin hangi dalboyunu geçirip geçirmediğini gösteriyor. Tüm sensörler benzer bir IR-CUT filre ile geliyor.

[Sozuak]

DSLR ile çok fazla IR fotografi yapılıyor sensör çıplak gözle erişilebilir durumda biraz deneme yapmak lazım. Filtre var mı biraz araştırayım. Normalde lenslere ek IR cut filtre satılır standart olarak ta  sürekli her lenste takılı kullanılır hatta ana lens dış merceğini de koruduğu için çok tercih edilir.

[MC_Skywalker]

DSLR de sensör üstündeki filtre çıkartılıp bu iş yapılıyor. Tabi lensin önüne sadece IR geçiren özel filtere takılıyor. Ben bir ara niyetlendim ama kendi DSLR makinamın IR-CUT filtresini çıkarttırmadım.

IR-CUT filtre çıkarmadan ve IR geçiren filtre kullanarak çekim yatıp ama beklenen sonuç olmuyor. Bende IR fotograftan vaz geçip UV ışıkta çekim yapmayı tercih ettim.

[Mr.Thinking]

Pekala; yukaridaki videoda ki telefonun plastigin arka tarafını göstermesi durumunu nasıl açıklarsanız? Bir ışık kaynağı yapsam
bununla bir plastiği hedef alsam ve IR cut filtresi olmayan bir telefon kamerası ile hedef aldığım cismi kamera ekranından izlesem aynı gözlemi yapabilir miyim?
Çünkü ben videodaki bu telefonun fotosu çekilmek istenen cisme, belli bir dalga boyunda  kızıl ötesi ışık gönderip yansıyan ışığı görüntülediğini ve bu ışığın xray ışını gibi plastikten geçebildigini düşünüyorum. Doğru olabilir mi? Tahminime göre bu telefonda TV kumandasi gibi kullanılabilme özelliği var ve bu durumda plastiği de gecebilen çok geniş açılı  kızılötesi verici bir ledi olmalı.

[Sozuak]

Bendeki filtrelerin içinde ND filtre varmış. Tüm dalgaboylarını eşit sınırlamakla birlikte filtre grafiğini bulamadım (B&W 110 ND 3.0 1000) Haliyle iş yattı. 400-500 TL civarı IR filtreler var belki denemeye değer. İleride Alırım bir tane. MArkalıları çok pahalı 2-3bin lerden yukarı doğru gidiyor. Bir de ayarlılar var.
DPReview de IR fotoğraflara baktım, filtreler de gerçek IR şeklinde aynı temanın birkaç fotoğrafını koymuşlar. Haliyle çok fark vardı. Bir de bazı makineler shutter(perde) süresini ır led sensörle tespit ettiklerinden  sorun olabilir demişler bana mantıklı gelmedi. Benim makine yarı geçirgen aynalı tip. Dün deneyemedim ama bu akşam IR led testi yapacağım.

Bu arada bir video gördüm. Eski cep telefonu kamera modüllerini direkt usb kablosuna lehimleyip  kullanıyorlarmış. Bilgisi olan var mı, Dar aralıklara gidebilen ucuz yollu bir kamera yapılabilirse güzel olur. Elimde birkaç sensör va ama parça numaraları yazıyor mu emin değilim. Videoda da sadece lehimleyip çalıştırmayı işlemişler kısa video şeklinde.

[MC_Skywalker]

Cep telefonu camera modülleri CSI ve USB olarak var. en iyisi eski laptopların web cam modülü ile deneme yapmalı onlar USB.
IR filtre ben Opteka almıştım. Ekonaomiktir, keza Hoya marka filtrelerde ucuzdur.
Rodenstock ve B&W filtrele çok pahalı.