.:. Direnç Nedir? .:.

[e3]

Direnç nedir ?
   Devreye uygulanan gerilim ve akım bir uçtan diğer uca ulaşıncaya kadar izlediği yolda birtakım zorluklarla karşılaşır. Bu zorluklar elektronlaın geçişin etkileyen veya geciktiren kuvvetlerdir. İşte bu kuvvetlere DİRENÇ denebilir. Kısaca Ω ohm ile gösterilir. Başka bir değişle elektrik akımına karşı gösterilen zorluğa DİRENÇ denir. "R" harfi ile sembollendirilir. Birimi ise "W" Ohm'dur. Ohm Kanunu Kapalı bir elektrik devresinde direnç; devre gerilimi ile devreden geçen akımın bölümüne eşittir.
Elektrik, elektronik devrelerinde en yaygın olarak kullanılan devre elemanları dirençlerdir. Direncin iki temel görevi vardır; akımı sınırlamak ve gerilimi bölmek. Dirençler 1 ohm'dan daha küçük değerlerden 100 Mega ohm'dan daha büyük değerlere kadar geniş bir yelpazede çeşitli omik değerlerde üretilmektedir.
Dirençlerin iki önemli parametresi vardır. Bu parametreler (1) Direncin omik değeri, (2) Direncin gücü'dür.
Direncin birimi ohm'dur.Direnç birimi Ω sembolüyle gösterilir. Direnç ise R harfiyle gösterilmektedir. Örneğin 100 ohm değerinde bir direnç R= 100Ω olarak belirtilir. Direncin ohmik değeri elektrik akımına gösterilen zorluğu belirler. Uçlarına uygulanan gerilimi sabit olarak düşünürsek omik değeri daha yüksek olan dirençlerden daha az akım geçer.
Direncin ikinci önemli parametresi ise gücüdür. Direncin içinden geçen akım ısınmaya yol açar. Direncin dayanabileceği ısı miktarı direncin gücü ile bağlantılır. Direncin gücünün birimi de Watt'tır. Daha yüksek güçlü dirençler ısıya daha fazla dayanırlar. Örneğin 5 Wattlık bir direnç, 1 Wattlık bir dirence göre ısıya daha dayanıklıdır.
Dirençler yapıldıkları malzemeye göre;
1.   Karbon dirençler
2.   Telli dirençler  olarak ikiye ayrılır.
Kullanışlarına göre ise:
1.   Sabit dirençler
2.   Ayarlı dirençler   olarak ikiye ayrılırlar.




Dirençlerin Seri Bağlanması :
Elemanlar üzerinden akım geçerken bir sırayı takip ediyormuş gibi önce birinden sonrada diğerinden geçerek gider. Akımlar sabit gerilimler farklıdır. Bu bağlantıda dirençler birer ucundan birbirine eklenmiştir. Her dirençten aynı akım geçer. Toplam direnç(RT) ise dirençlerin cebirsel toplamına eşittir.
               

Dirençlerin Paralel Bağlanması :
Elemanlar ardarda değil de yan yana bağlanmıştır, akım aynı anda ikisinden birden geçebilir. Gerilimler aynı akımlar farklıdır. Bu bağlantıda dirençlerin uçları birbirine bağlanmıştır. Her dirençten değeriyle orantılı olarak farklı akım geçer. Toplam direnç (RT) ise dirençlerin bire bölümlerinin toplamına eşittir.

Dirençlerin Renk Kodları :


Metal Film Dirençte:




Direnç üzerindeki renkleri değerlendirirken A, B, C, D ve T sırasına göre gitmeye dikkat etmek gerekmektedir. Bu sıralamaya göre yapılacak hesaplama sonucunda elde edilen direnç değeri Ohm(Ω) olarak bulunacaktır. (10°=1 'dir.)

Ayarlı dirençlerin 1A akım değerine kadar kullanılanlarına potansiyometre, 1A den büyük akımlarda kullanılanlarına ise reosta adı verilir.

Değeri Üzerinde Yazılı Dirençler
Bazı üreticiler renk kodu yerine direnç değerlerini yazmayı tercih etmektedirler. Bunlardan bir kısmı doğrudan direnç değerini ve toleransını yazdığı gibi, bazıları da harf kodu kullanmaktadır.
Direnci gösteren harfler: R = Ohm(Ω), K = KiloOhm(KΩ), M = MegaOhm(MΩ)
Tolerans harfleri: F = ±%1, G = ±%2, J = ±%5, K = ±%10, M = ±%20
Kodlama Üç Şekilde Olmaktadır;
1- 1000 Ohm 'a kadar olan dirençler için R harfi kullanılır.
Kodlama 3 adımda yapılır:
•   R 'den önce gelen sayı "Ohm" olarak direnci gösterir.
•   R 'den sonra gelen sayı direncin ondalık bölümünü gösterir.
En sondaki harf toleransı gösterir.
Örneğin:
6R8J = 6.8 ±%5 Ω
R45G = 0.45 ±%2 Ω
2- 1KΩ 'dan  1MΩ 'a kadar olan dirençler için "K" harfi kullanılır.
Örneğin:
3K0K = 3±%10 KΩ
2K7M = 2.7±%20 KΩ
3- 1MΩ 'dan yukarı dirençlerde de "M" harfi kullanılır.

EDIT :. İpek hocamız sağolsun 6. bir renk bandını bize açıkladı..Hemen ekledim.
İsil Kararlilik Tablosu
Beyaz= 1 ppm
Mor = 5 ppm
Mavi = 10 ppm
Portakal = 15 ppm
Sari = 25 ppm
Kirmizi =50 ppm
Kahve = 100 ppm
Tekrar teşekkürlerimi iletiyorum İpek hocama..İyi günler..Saygılar.
.:. Protection .:.

[ipek]

6'nci band da olursa tatindan yenmez
isil kararlilik tablosu
beyaz= 1 ppm
mor   = 5 ppm
mavi  = 10 ppm
portakal = 15 ppm
sari      = 25 ppm
kirmizi =50 ppm
kahve = 100 ppm
sevgili protection calisman cok guzel olmuş...

[SpeedyX]

Bir küp düşünün, her kenarı bir direnç (12 adet). Her bir direncin değeri 1ohm olsun ve kübün köşegeninin uçlarından çıkış. Öz direnç nedir?
(Bu fizik olimpiyat sorusuymuş)

[z]

Bu soruyu sadece kagit ve kalem kullanarak 30 sn yada daha kisa surede cozebilirmisiniz?

[SpeedyX]

Bu soruyu sadece kagit ve kalem kullanarak 30 sn yada daha kisa surede cozebilirmisiniz?

Evet, sadece şemayı düşünmek önemli. 30sn sürmüyor.

[ground]

[z]

@Ground

Girişi R10, R4, R6 direncinin bağlandığı nokta al. (Köçegen denince ben öyle anladım)

[SpeedyX]

@Ground
Girişi R10, R4, R6 direncinin bağlandığı nokta al. (Köçegen denince ben öyle anladım)

Evet

[Klein]

Bu soruyu görünce ; geçmişte yaşadığım bir olay aklıma geldi....
Geçmişte iş yaptığım firmanın birinde çalışan , genç ama meraklı bir arkadaş vardı. Birgün heyecanla yanıma geldi. bir volume control devresi yapmış ama çalışmamış. şemasıyla birlikte getirdi. baktım üzerinde direnç olması gereken tüm bağlantılar , direnç yerine şönt yapılmış. Bunun dirençleri nerede diye sordum. Cevap aynen şu:
"abi ben devremin direnmesini istemiyorum"   8O  8O  8O    

[CoşkuN]

Yukarıdaki soruda üçgen-yıldız dönüşümleri gerekiyor sanırım.Başka yolla da çözülebilir mi acaba?

[z]

Sözkonusu soruda birden fazla dönüşüm gerekiyor ve dönüşümleri 30 sn içinde kağıt üzerinde yapmak imkansız. Çok güzel bir yol daha var.

[CaFFeiNe]

bu direnç problemini lisede çözdüğümüzü hatırlıyorum ama şu anda bir sürü uğraşılarıma rağmen kübü bir türlü açamadım (açtımda çözüm gözümün önünde belirmedi iyi açamamışım demekki)

dergide bulmaca köşesi gibi bir bölüm olursa oraya iyi gider hem eğitici hem eğlendirici

ben biraz daha uğraşayım bakalım (laf aramızda çözüme ulaşamadıkça dahada uğraşasım geliyor )

[SpeedyX]

Dönüştürmelerle uğraşırsanız sabahı yaparsınız
Bir yöntemi daha var.

Bunu kardeşimin gittiği dershanede hocası 1-2 ders boyunca çözmüş (ne gerek varsa), o akşamda bana sordu. Lisedeyken hocamız böyle birşey göstermişti. Ordan hatırlayıp yaptım.

Basit bir eşdeğer devresi var.
isterseniz açıklayalım

(Dergi fikri güzel ama elimizde başka soru var mı)

[argeelektronik]