.: Transistörlerde Kodlama ve Kılıf Tipleri :.

[e3]

Günümüzde pek çok farklı kılıf tipine sahip transistör üretimi yapılmaktadır.Transistörlerin kılıf tipleri genelde kullanım amacına ve kullanım yerine bağlı olarak değişmektedir.Örneğin; küçük veya orta güçlü transistörlerin üretiminde genellikle plastik veya metal kılıflar kullanılmaktadır.Transistörlerde kullanılan kılıf tiplerini belirleyen diğer önemli bir faktör ise çalışma frekanslarıdır.

Uluslararası bir çok firma, transistör üretimi yapar ve kullanıcının tüketimine sunar.Transistör üretimi farklı ihtiyaçlar için binlerce tip ve modelde yapılır. Üretilen her bir transistör farklı özellikler içerebilir. Farklı amaçlar için farklı tiplerde üretilen her bir transistör; üreticiler tarafından bir takım uluslararası standartlara uygun olarak kodlanırlar. Transistörler; bu kodlarla anılırlar. Üretilen her bir transistörün çeşitli karakteristikleri üretici firma tarafından kullanıcıya sunulur.

Uluslararası Standard Kodlama:

Transistörlerin kodlanmasında bir takım harf ve rakamlar kullanılmaktadır. Örneğin; AC187, BF245, 2N3055, 2SC2345, MPSA13 v.b gibi bir çok transistör sayabiliriz. Kodlamada kullanılan bu harf ve rakamlar rasgele değil uluslar arası standartlara göredir ve anlamlıdır.

Günümüzde kabul edilen ve kullanılan başlıca 4 tip standart kodlama vardır. Bir çok üretici firma bu kodlamalara uyarak transistör üretimi yapar ve tüketime sunarlar. Yaygın olarak kullanılan standart kodlamalar aşağıda verilmiştir.

1.  Avrupa Pro-electron Standardı (Pro-electron)
2.  Amerikan jedec standardı (EIA-jedec)
3.  Japon (JIS)
4.  Doğu Blok (eski SSCB)

Pro-Electron Standardı:

Avrupa ülkelerinde bulunan transistör üreticilerinin genellikle kullandıkları bir kodlama türüdür. Bu kodlama türünde üreticiler transistörleri; AC187, AD147, BC237, BU240, BDX245 ve benzeri şekilde kodlarlar. Kodlamada genel kural, önce iki veya üç harf sonra rakamlar gelir. Kullanılan her bir harf anlamlıdır ve anlamları aşağıda ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

İLK HARF:
Avrupa (Pro Electron) standardına göre kodlanmada kullanılan ilk harf, transistörün yapım malzemesini belirtmektedir. Germanyumdan yapılan transistörlerde kodlama A harfi ile başlar. Örneğin AC121, AD161, AF254 v.b kodlanan transistörler germanyumdan yapılmıştır. Silisyumdan yapılan transistörlerde ise kodlama B harfi ile başlar. Örneğin; BC121, BD161, BF254 v.b kodlanan transistörler silisyumdan yapılmıştır.

IKINCI HARF:
Transistörlerin kodlanmasında kullanılan ikinci harf Avrupa Standardına göre, transistörün kullanım alanlarını belirtir. Örnek kodlamalar aşağıda verilmiştir.

AC: Avrupa (Pro Electron) Standardına göre, düşük güçlü alçak frekans transistörüdür.Germanyumdan yapılmıştır. AC121, AC187, AC188, AC547 gibi...
BC: Avrupa (Pro Electron) Standardına göre, düşük güçlü alçak frekans transistörüdür ve Silisyumdan yapılmıştır. BC107, BC547 gibi...
BD: Avrupa (pro electron) standart seri, Si, düşük güçlü, alçak frekans transistörü. BD135, BD240, BD521 v.b. gibi
BF: Avrupa (pro electron) standart seri, Si, düşük güçlü, yüksek frekans transistörü. BF199, BF240, BF521, gibi...
BL: Avrupa (pro electron) standart seri, Si, büyük güçlü, yüksek frekans transistörü. BL240, BL358, BL521 gibi...
BU: Avrupa (pro electron) standart seri, Si, büyük güçlü, anahtarlama transistörü. BU240, BU521 gibi...
Germanyumdan yapılan transistörlerin başına A harfinin geldiği unutulmamalıdır. AC, AD, AF, AU gibi...


ÜÇÜNCÜ HARF:
Avrupa (pro electron) standardında bazı Transistörlerin kodlanmasında üçüncü bir harf kullanılır. Üçüncü harf, ilk iki harfte belirtilen özellikler aynı kalmak koşuluyla o transistörün endüstriyel amaçla özel yapıldığını belirtir. Örnek olarak; BCW245, BCX56, BFX47, BFR43, BDY108, BCZ109, BUT11A, BUZ22 v.b gibi

Diğer Kodlama türleri ve standartlar:

Avrupa pro-electron standardına göre kodlamanın özelliklerini verdik. Bu kodlamaya ilave olarak Amerikan ve Japon üreticilerin uydukları kodlamalar ve anlamları aşağıda liste olarak verilmiştir. Bu gruplara ilave olarak, büyük yarıiletken üreticisi bazı kuruluşlar azda olsa özel kodlar kullanmaktadırlar.

KOD AÇIKLAMALARI

2N..... : Amerikan (EIA-jedec) Standardı (FET dahil)

3N..... : Amerikan (EIA-jedec) Standardı (FET, MOSFET)

4N..... : Amerikan (EIA-jedec) Standardı opto-kuplör v.b

2S..... : Japon (JIS) Standardı Si (2S2134 gibi...)

2SA.... : Japon (JIS) Standardı, PNP, Yüksek frekans

2SB.... : Japon (JIS) Standardı, PNP, Alçak frekans

2SC.... : Japon (JIS) Standardı, NPN, Yüksek frekans

2SD.... : Japon (JIS) Standardı, NNP, Alçak frekans

2SH.... : Japon (JIS) Standardı, Unijonksiyon Transistör

2SJ.... : Japon (JIS) Standardı, FET, P kanallı

2SK.... : Japon (JIS) Standardı, FET, N kanallı

3SJ.... : Japon (JIS) Standardı, FET, P kanallı

3SK.... : Japon (JIS) Standardı, FET, N kanallı

MA... : Motorola, Ge, Düşük güçlü, metal kılıf

MPS... : Motorola, Si, Küçük işaret, plastik kılıf

MJE... : Motorola, Si, Büyük güçlü, plastik kılıf

MPF... : Motorola, JFET, plastik kılıf

MJ… : Motorola, Si, Büyük güçlü, Metal kılıf

Bazı büyük üretici firmalar ise kendi kodlarıyla özel üretim yapmaktadırlar. Özelliklerini kataloglardan temin edebilirsiniz.

Transistör kategorileri ve kılıf tipleri

Uluslarası transistör üreticileri, üretimlerini genellikle 3 temel kategoride gerçekleştir. Bu kategorileri;

• Genel amaçlı/alçak frekans transistörleri
• Güç transistörleri
• Radyo frekans (RF) transistörleri
olarak tanımlayabiliriz. Her bir kategori, belirli alt kategorilerede ayrılmaktadır. Üretici firmalar transistör adlarının kodlanmasında, kılıf ve pin tiplerinin belirlenmesinde belirli standartlara uyarlar.

Genel Amaçlı/Küçük Sinyal Transistörleri:

Bu tip transistörler genellikle orta güçlü yükselteç veya anahtarlama devrelerinde kullanılır. Metal veya plastik kılıf içerisinde üretilirler.Aşağıdaki şekilde plastik kılıfa sahip standart transistör kılıf tipleri, kılıf kodları ve terminal isimleri verilmiştir.



Aşağıdaki şekilde ise aynı kategoride bulunan ve metal kılıf içerisinde üretilen bazı transistörlerin kılıf kodları ve terminal isimleri ile birlikte verilmiştir. Farklı terminal bağlantılarına ve kılıf tipine sahip onlarca tip transistör vardır. Örnekleme amacı ile çok kullanılan birkaç tip kılıf tipi verilmiştir. Ayrıntılı bilgileri üretici kataloglarından elde edebilirsiniz.



Güç (power) Transistörleri:

Güç (power) transistörleri yüksek akım ve gerilim değerlerinde çalıştırılmak üzere tasarlanmışlardır. Dolayısıyla boyutları oldukça büyüktür. Bu tip transistörler genellikle metal kılıf içerisinde üretilirler. Transistörün gövdesi metaldir ve genellikle kollektör terminali metal gövdeye monte edilmiştir. Aşağıdaki şekilde yaygın olarak kullanılan bazı güç transistörlerinin kılıf kodları ve terminal bağlantıları verilmiştir.



Radyo Frekans (RF) Transistörleri:

Çok yüksek frekansla çalışan sistemlerde (Radyo frekans=RF) çalıştırılmak üzere tasarlanmış transistörler, RF transistörleri olarak anılmaktadır. Özellikle iletişim sistemlerinde kullanılan bu transistörlerin kılıf tipleri diğerlerinden farklılık gösterebilir. Bunun nedeni yüksek frekans etkisini minimuma indirmektir.Aşağıdaki şekilde bazı RF transistörlerinin standart kılıf tipleri örnek olarak verilmiştir.



NOT :. Alıntıdır.Kaynak : Mersin MYO
Tarafımca düzeltilmiştir.Faydalı olması ümidiyle.İyi günler.

[aster]

Bilgiler için teşekkürler,
dikkatimi çeken bir şey var,
TO220 ile TO218 kılıf hatalı gibi geldi, öylemi?

[e3]

İlk resim TO-220 kılıfa ati bi resim.Alttaki ise TO-218'e ait.İyi günler.