Otomatik kontrol sistemlerinde sensörde faz kayması

[z]

Geribesleme yolundaki sensörün band genişliği ihtiyacımızı görecek kadar büyük ancak sensörün ürettiği sinyalin giriş sinyaline göre fazında kayıklık olsun.

Sözkonusu faz kaymasının sistem perfomansına etkisi nasıl olur?

[picusta]

Fazda kayiklik olarak bahsettiginiz olay 2 sebepten olabilir.
1. si frekansla degisen örnegin 1. derece sistmein Bode sdiyagramini çikartiginizda, düsük frekanslarda 0 derece faz kaymasi, kesim frekansinda (-3dB) -45° yüksek frekanslarda -90°. Bu tür faz kaymalarini kompanse etmek için korektörü lead-lag teknigi ile ayarlamak gerekebilir.

2. sabit bir gecikme var. örnegin, sensörden yaptiginiz ölçümü ancak belli bir süre sonra isliyorsunuz. bu durumda faz frekans ile eksponantiel biçimde degisir. Bode grafigi çizildiginde faz düsük frekanslarda nominal sistemi izler, daha sonra gecikmenin kritik oldugu yüksek frekanslarda tamamen - sonsuza gider.

Faz önemlidir, çünlü kapali sistemin transfer fonksyonunun stabilitesini dogrudan etkiler. Elektronikte osilatör tasarlarken de buna dikkat ediyoruz: Bode grafiginde 0dB'de  faz -180° C nin altindaysa sistem stabilitesini yitirir. Kontrol de ise sistemin stabilitesi aranmakta, dolayisi ile kazanç, faz , modül marji kavramlari önemli.
Saygilarimla

[z]

Sabit bir gecikme var. örnegin, sensörden yaptiginiz ölçümü ancak belli bir süre sonra isliyorsunuz. bu durumda faz frekans ile eksponantiel biçimde degisir.

Bu kısmı anlamadım. Neden exponansiyel şekilde değişiyor?

[picusta]

1. derece Bode grafigi:
faz kaymasi -90° ile sinirli:


Javascriptli, faz ve gecikmenin sisteme nasil etkiledigini gösteren bir sayfa:
http://www.jhu.edu/~signals/delay4/index.html

Gecikmenin faz grafigi:
Araniyor...

[picusta]

Sabit bir gecikme var. örnegin, sensörden yaptiginiz ölçümü ancak belli bir süre sonra isliyorsunuz. bu durumda faz frekans ile eksponantiel biçimde degisir.

Bu kısmı anlamadım. Neden exponansiyel şekilde değişiyor?

Derslerden de görüldügü gibi, sade bir gecikmenin Laplace dönüsümü (transfer fonksyonu) 'e^-sT'

T : gecikme süresi
s : Laplace operatörü

Sabit bir gecikmenin fazi : T * f
T gecikme süresi sabit oldugundan ve
Bode grafiginde frekanslar logaritmik olarak verilidiginden
exponansiyel  olarak Bode grafiginde degisiyor gözüküyor.