MC34063 ve LM317’yi Sınır Voltaj da Çalıştırmak ?

[papylon]

Arkadaşlar, 28 VAC, 150VA trafo kullanıyorum, dolayısı ile köprü sonrası çıkışı yaklaşık 40VDC oluyor.
MC34063 ve LM317'yi datasheet' de belirtilen Max. 40V sınır giriş voltajın da çalıştırırsam herhangi bir sorun çıkartır mı?
Kısa süreli birkaç küçük deneme yaptım ve herhangi bir sorun çıkartmadı, fakat içim rahat etmedi, ileriye dönük sorun çıkar mı? Yoksa Paşa paşa görevlerini yerine getirirler mi?

[timpati]

onların işi bu, gövdelerine voltaj (gerilim) verilip içlerinden akım geçirilmek için yapılmışlar yani onları insan gibi düşünme: canları acımaz.

sınır değerler genellikle toleranslı verilir ama olay yalnızca gerilimde bitmiyor. çektiğin akım ve en önemlisi çıkış voltajıyla giriş arasındaki fark da önemli.

örneğin LM317 için max. akım olarak 1.5A demişler oysa 0.5 amperden sonra epey ısınmaya başlar; soğutucu şart. diyelim 317'den küçük bir akım çekiyorsun (e, o zaman 150W'lık trafonun orda işi ne di mi ama?) kaldı ki çıkış gerilimin 5V ise bu durumda, 40-5=35V yapar. 1A çekmeye kalksan 35W'lık güç ısı olarak LM317T IC'sinin üzerinde harcanır; bu da onu cayır cayır yakar.

kataloğu iyice incele, şimdi aklımda yok, sen akım ve güç için sınır değerlerini aşmamaya bak. tam sınırda olman önemli değil biraz toleransın var.

[papylon]

LM317'nin Giriş ve çıkış gerilimleri arasın da çok fazla fark yok. Çıkış gerilimi 27V, çekeceğim Akım da Max. 250mA. LM317'yi 24V 7Ah Kurşun Asit Akü şarjında kullanacağım, bunun için ufak bir deneme yaptım, küçük bir soğutucu ile üzerinde ki ısı oldukça iyi, neredeyse el değmeyecek kadar ısınıyor ama 80-90 dereceyi geçtiğini sanmıyorum.

MC34063'ü de 5V max.150mA de kullanacağım. Ki bunu da denedim entegrede herhangi bir ısınma yok.

Bu arada Trafo geriliminin 28V olma sebebi 24V DC motor sürecek olmam, ve trafo üzerinde daha düşük gerilimli ikinci bir çıkış yok, dolayısı ile bende harici bir trafo daha kullanmadan aynı trafo üzerinden istediğim bu çıkış gerilimlerini almak istedim.

Tek korkum Yüksek giriş geriliminden dolayı ileriye dönük problem çıkartırlar mı? (Şebeke gerilimindeki dalgalanma, pik ve kullandığım yük endüktif olduğundan dolayı.)

[erkan614]

lm2576 tarzı bir entegre düşünürseniz çalışma aralıkları sizi oldukça memnun bırakacaktır.

lm317 80 90 c'ye ulaşıyorsa bencede içiniz rahat olmamalı benim olmazdı

[timpati]

korkunun ecele faydası yok, en iyisi "dene-yanıl" yöntemidir. tamircilik geçmişimdeki "ısınan malzemeyi tükrükle kontrol" dönemi eskide kaldı. size tavsiyem "80-90 dereceyi geçtiğini sanmıyorum" gibi belirsiz değerler ifade etmek yerine herhangi bir termometreyle sayısal ölçüm yapmanızdır. emin olmak, sizin de cihazlarınızın da sağlığı açısından yararlıdır.

[papylon]

@erkan,
LM2576HVT seçeneklerim arasındaydı ama hem biraz tuzlu hem de yüksek akımlı diye tercih etmemiştim.

MC34063'e yönelmemin sebebi ise hem ucuz hem de istenilen gücü rahatlıkla karşılayabiliyor olmasıydı. MC34063ün de düşündüren tarafı 40V girişe sahip olması, gerçi ST firmasının datasheet'inde 50V olarak görünüyor ama diğer imalatçı firmalarınkinin hepsinde 40V.

[papylon]

Sanırım haklısınız @timpati

Gerçi elimde de termometre denilen şu garip aletlerden de var ama tükürük yöntemi sanırım cozurdama seslerinden dolayı daha cazip geliyor.  

İşin esprisi bir kenara, gerçekten haklısınız fakat aküleri doldurdum. Boşalttıktan sonra tekrar sağlıklı bir ölçüm yaparım.

[OptimusPrime]

diğer arkadaşlar içinizi ferahlatmışlar ben biraz aklınızda soru işaretleri oluşturayım.
220/28VAC bir trafonuz var anlaşılan. şebeke gerilimininde bildiğiniz üzere toleransı %5 dir. yani max gerilimi 231VAC dir. bu durumda sizin trafonuz 29,4VAC çıkarır buda doğrultulduğunda yaklaşık 41V eder.
sınırları aştınız, peki şimdi ne olacak.

[z]

Max isletme degerlerinin civarinda devre tasarlanirsa basiniz bugun agrimazsa yarin agrir.

[timpati]

biraz gerilim düşümü endişelerinizi azaltacaksa seri bir gerilim regülatörü devresi ekleyebilirsiniz. olmadı, seri direnç veya birkaç seri diyotla da bu işi çözebilirsiniz. diyotlar örneğin 1N4007 olabilir, bunların herbirinde 0.6-0.7V civarı gerilim düşer. direnç hesabında akım değeri önemli, örneğin 200mA akımda 5 voltluk bir düşüm için 27 ohm kullanabilirsiniz. bununsa en az 2W gücünde olması gerekiyor. seri gerlim regülatörünü transistörlü yaparsınız. transistör dışında bir zener diyot ve bir de direnç gerekli, hepsi bu (transistöre soğutucu bağlarsanız iyi olur tabii).

gerekli formülleri de vereyim, bilmeyenin işine yarar belki:

R=V/I=5/0.2=25 ohm (en yakın 27 ohm)
Pr=IxIxR=0.2x0.2x27=1.08 W

seri gerilim regülatörü devresi için nette bulamazsanız veya nasıl yapılacağını bilmiyorsanız, istendiğinde daha sonra buraya eklerim.

[papylon]

İlgi ve yardımlarınızdan dolayı hepinize çok teşekkür ederim,
@timpati hocam dediğiniz gibi seri gerilim regülâtörünü de denemiştim (TIP121, zener ve bir iki direnç ile ) fakat ondan da vazgeçtim, vazgeçme sebebim ise, çekeceğim akım az olmasına rağmen hem TIP121'in ve hem de LM317'nin oldukça fazla ısınıyor olması, doğal olarak bu da soğutucu ihtiyacını doğuruyor. Benim maksadım ise mümkün olduğunca yer tasarrufu yapmak ve olabildiğince soğutucudan kurtulmak.

Sanırım sorunu epeyce çözdüm, şarj işlemi için transistorlu bir devre kurup denedim LM317'ye göre aynı ebattaki oldukça küçük soğutucu ile biraz daha az ısınıyor. (150mA şarj akımı)

5V besleme içinse 125 volt gibi oldukça yüksek giriş voltajına sahip TL783 kullanmayı düşünüyorum, gerçi beslememdeki giriş ve çıkış gerilimleri arasında oldukça fazla fark var ama bundan da çekeceğim akım 120mA'i geçmeyeceği ve çekilen akım kısa süreli olacağı için aşırı ısınacağını sanmıyorum. En azından giriş geriliminin yüksek olması yüzünden, kafamda ki soru işareti kalkacak, fakat bunu henüz alıp denemedim.

Bu arada mümkünse bir şey daha öğrenmek istiyorum :oops: , 24V - 7A/h aküyü, 150mA ile şarj ediyorum. Geç şarj olması haricinde herhangi bir sakıncası var mı?

[Erol YILMAZ]

MC34063 ve LM317'yi datasheet' de belirtilen Max. 40V sınır giriş voltajın da çalıştırırsam herhangi bir sorun çıkartır mı?

Kısa süreli birkaç küçük deneme yaptım ve herhangi bir sorun çıkartmadı.

Şebeke geriliminin rahatlıkla %20 + ve - yönde hareket edeceğini düşünmelisiniz.  

Şebeke 220V ise 180...260 VAC gibi.

Otomotiv ise %20, 12V,,, 9.6 ... 14.4 e denk gelir.

Ama otomotiv besleme gerilim aralığı standardı 9...16VDC dir. Yani %20 den de fazladır.