opamp hakkında sorularım

[mercury]

Elimde ua741cn var ve çalışma mantığını kavrıyorum şu anda ve size sormak istediğim bir kaç basit soru var

[IMG]http://img408.imageshack.us/img408/2263/ekrangoruntusurb.png[/img]

Uploaded with ImageShack.us

yukarıdaki şema ua741cn'e ait.

Sorularım:

1) 2 ve 3 nolu pinlerden yükseltmek istediğim akımı veriyorum.4 ve  7 nolu pinlerden ise besleme voltajını veriyorum ve 6 nolu kısımdan yükseltilmiş biçimde bunu alıyorum sanırım burda bi problem yok.6 nolu pinden çıkan akım pozitif mi negatif mi oluyor?
2) 2 ve 3 nolu pinlerden aynı anda + ve - vermek zorunda mıyım?Vermesem olmaz mı?
3) 2 nolu pin tersleyen 3 nolu pin ise terslemeyen olarak geçiyor yani sadece akım versem çıkıştan 180 derecelik bir akım mı alacağım?

Yardımcı olacaklara şimdiden çok teşekkür ediyorum

[serdararikan]

Elimde ua741cn var ve çalışma mantığını kavrıyorum şu anda ve size sormak istediğim bir kaç basit soru var

[IMG]http://img408.imageshack.us/img408/2263/ekrangoruntusurb.png[/img]

Uploaded with ImageShack.us

yukarıdaki şema ua741cn'e ait.

Sorularım:

1) 2 ve 3 nolu pinlerden yükseltmek istediğim akımı veriyorum.4 ve  7 nolu pinlerden ise besleme voltajını veriyorum ve 6 nolu kısımdan yükseltilmiş biçimde bunu alıyorum sanırım burda bi problem yok.6 nolu pinden çıkan akım pozitif mi negatif mi oluyor?
2) 2 ve 3 nolu pinlerden aynı anda + ve - vermek zorunda mıyım?Vermesem olmaz mı?
3) 2 nolu pin tersleyen 3 nolu pin ise terslemeyen olarak geçiyor yani sadece akım versem çıkıştan 180 derecelik bir akım mı alacağım?

Yardımcı olacaklara şimdiden çok teşekkür ediyorum

1-Prensip olarak 2-3 nolu pinlere akım veriyorum tabiri yanlış.Çünki ideal Opamp da giriş direnci sonsuzdur.bu yüzden opampın içine akım falan girmez.
2- 4-7 uçlarına besleme veriyorsun bu doğru ama ya asimetrik besleme yada simetrik besleme kullanacaksın.
3- 2 ve 3 nolu pinlerden aynı anda + - vermek tanımı şöyle düzeltelim.eğer yükseltme yapacaksan tersleyen yüselteçmi yapacaksın terslemeyenmi?? buna göre devrede 2 veya 3 den birini kullanacaksın.Ha ikisi birden kullanılmazmı??kullanılır mesela fark yükselteci yaparsın.
4- 6 numaralı uç çıkış.Çıkıştan girişlerin durumuna göre + veya - voltaj çıkabilir.
5- çıkış ifadesi
      Vç=(V2-V1)*Kazanç     tır.

opamp alalade bir eleman değildir.üzerine kitap değil ansiklopedi bile yazılabilir.

[mercury]

Sağol ustam öğrenmiş oldum sayenizde teşekkür ediyorum.Benim yapmak istediğim opamp kullanan rc osilatör.

[serdararikan]

eğer amacın osilator yapmaksa wien köprü osilator yapabilirsin.
http://en.wikipedia.org/wiki/Wien_bridge_oscillator
linkte frekans hesabı ile ilgili bilgiler ve devre mevcut.

[Klein]

Opamp lar öyle çok korkulacak elemanlar değil.
Çok basit bir kural var.  + giriş büyükse çıkış + ya  -Giriş büyükse çıkış - ye gider.  Başka da bir kural yok.

Yani şöyle düşün. Opampı asimetrik besliyorsun.  Besleme voltajın 5V.   + giriş 1.1V  - giriş  1.0V  Bu durumda çıkışın +5 volta çok yakın bir değer olur ( tam 5V veya en yakın değer olması için rail to rail opamp olması gerekir. )  Eğer + giriş -Girişten küçük olsaydı , yani + Giriş 1.0V  - Giriş 1.1V olsaydı: Çıkışın 0 V  olacaktı. Simetrik besleme durumunda da -5V olurdu.

Bundan sonrası tamamen gerilim bölücüler , krichoff kanunları , vs...     

[mercury]

Opamp lar öyle çok korkulacak elemanlar değil.
Çok basit bir kural var.  + giriş büyükse çıkış + ya  -Giriş büyükse çıkış - ye gider.  Başka da bir kural yok.

Yani şöyle düşün. Opampı asimetrik besliyorsun.  Besleme voltajın 5V.   + giriş 1.1V  - giriş  1.0V  Bu durumda çıkışın +5 volta çok yakın bir değer olur ( tam 5V veya en yakın değer olması için rail to rail opamp olması gerekir. )  Eğer + giriş -Girişten küçük olsaydı , yani + Giriş 1.0V  - Giriş 1.1V olsaydı: Çıkışın 0 V  olacaktı. Simetrik besleme durumunda da -5V olurdu.

Bundan sonrası tamamen gerilim bölücüler , krichoff kanunları , vs...   

Sağol bu daha açıklayıcı oldu gerçekten bişey takıldı aklıma serdararikan'ın cevabında

2 ve 3 nolu pinlerden aynı anda + - vermek tanımı şöyle düzeltelim.eğer yükseltme yapacaksan tersleyen yüselteçmi yapacaksın terslemeyenmi?? buna göre devrede 2 veya 3 den birini kullanacaksın.Ha ikisi birden kullanılmazmı??kullanılır mesela fark yükselteci yaparsın.

yazıyor.şimdi sizin tarif ettiğiniz gibi fark yükselteci mi yapmış oluyoruz?Girişe sadece +1.1   versek yani -1.0 vermesek nasıl olur?

[Klein]

Gerçektefark yükselteç ile tek girişli yükseteç arasında bir fark yok.  Fark yükselteçte  + ve - giriş arasındaki farkı alarak bunu yükseltiyoruz.  Tek girişli yükselteçte ise  girişlerden birisini sabitliyoruz  çoğunlukla 0 Volt oluyor ve diğer uç ile 0V arasındaki potansiyeli yükseltiyoruz. yani hiç fark yok.   

Aslında  yükseltme dediğimiz şey çok hızılı gerçekleşen   karşılaştırma işlemi.  Opamp aslında inear bir ampifikatör değildir. sadece karşılaştırıcıdır.  çıkışı : artı büyükse artıya , eksi büyükse eksiye eşitse sıfıra giden bir karşılaştırıcı.

Şöyle düşün.
terslemeyen bir ampifikatör yapacağız. 

Rf(geri besleme) =10K   Rin=5K 

+Girişten 1V verdik.  + giriş - girişten büyük olduğu için opamp çıkışı hızla 5Volta doğru yükselmeye başladı. Ta ki  çıkış 3V olana kadar.  Çıkış 3V olduğunda  Rf ve Rin gerilim  bölücünün çıkışı 1V olur.  Bunu krichoff kanunlarından hesaplayabilirsin.  Bölücü çıkışımız opampımızın eksi girişine bağlıdır. Bu durumda artı giriş 1V  eksi giriş de 1V olur. yani opamp girişleri eşittir. Böyle olunca opamp çıkışı  sıfıra gitmeye çalışacaktır. neden? artı büyükse artıya eksi büyükse eksiye eşitse sıfra.  çıkışın sıfra gitmesi demek düşmesi demek. Çünkü çıkışımız en son 3volttu.  Çıkış düşmeye başladığı anda  eksi giriş tekrar artı girişten küük olacak.  opamp tekrar artıya gitmeye  çalışacak ve  3 volt olduğunda  tekrar dengeye gelecek ve sıfıra gitmeye çalışacak.  ve bu böyle devam edip gidecek.

işte opampta gürütü oluşmasının en önemli sebebi de bu yükselme ve alçalma. Opampın içerisindeki karşılaştırıcı ne kadar küçük bir farkı algılayabiliyorsa, karşılaştırma kaynaklı gürültü de o denli düşük olacaktır. 

[mercury]

Klein artık aklımda soru işareti kalmadı anladım çok sağol opamplı devreler yaptıkça  daha pratik olacağım inşallah.Tekrar teşekkür ediyorum

[tyildizak]

Şu çizim de anlamak için faydalı:

..........

..........

Op-Amp:

(Resim gizlendi görmek için tıklayın.)