PIC ile sensörlü ve sensörsüz devir ölçümü nasıl ya

Başlatan JohnF, 25 Nisan 2004, 18:45:19

JohnF

Bayağı bir araştırma yaptım ama nedense elle tutulabilir bir şeye rastlayamadım. 12 V DC brushless fanların devir ölçümü PIC ile nasıl yapılabilir? Sensörden gelen kabloyu direk PIC' in girişine verip, saymakla iş biter mi?

Bir de sensörsüz olan fanların devir sayısını nasıl ölçebiliriz? Benim aklıma basit bir optik sensör koymak geldi. Bir infrared diyot ile fototransistörü TTL çıkış verecek biçimde hazırlayıp, arasından birim zamanda geçen kanat sayısını ölçüp fanın kanat sayısına bölerek devir ölçülebilir sanıyorum.

Bir de şu problem var: Birden fazla fanın devir sayısını ölçmem gerekiyor (4 tane). Aceba F/V ile ADC' den ölçüm yapmak daha mı iyi olur? Yoksa hepsini bir kenara atıp fan kontrol entegresi mi kullanmalı :(? Çükü aynı PIC ile bin bir işlem yapacam: Isı ölçümü, fan kontrolü bir de işin içine devir sensörü girecek.

DumrulBey

Merhaba,

Mikrodenetleyici ile başka işler yapacaksan fana uygun denetleyici kullanmakta fayda var. Düşünsene fanın her dönüşünde bir kesme (interrupt) oluşacak. Dolayısıyla ana programda sıklıkla sekme oluşur ve programda aksaklık meydana getirebilir.

Dahili olan ve denetleyicinin çalışmasını etkilemeyen bir sayma metodu varmı bilmiyorum. Zamanlayıcı (timer) kendi içinden ana programı meşgul etmeden saydığını biliyorum ama harici kaynaktan kesme olmadan bir kaydedicinin (register) içeriğini değiştiriyormu bilen bir arkadaşa sormak lazım.

Galiba en iyisi fana uygun denetleyiciyi kullanmak. Zira ısı ölçen yongaların bile kendi durum kaydedicisi (status register) var. Dolayısıyla mikrodeneyleyiciyi çok meşguk etmeden karmaşık ölçümler yapan sistemleri tasarlamak daha kolay oluyor. Bir fikir verebildiysem ne mutlu bana.

Aslında bu fandan gelen bilgi de aynı olması lazım. Yani nasıl sensörlerin kaydedicilerine erişiyoruz aynı onun gibi. Sonuçta bilgisayarlardaki sistemlerde bilgisayar fanların hızlarını senin tarif ettiğin şekilde bilgiyi aktarmıyordur. Yani pratikte mümkün ama teoride hız açısından istenmeyen bir olgu. En iyisimi kaliteli bir fanın veri yapraklarını (datasheet) incelemek. Mutlaka bir mikrodenetleyici ile ilgili kullanımı mevcuttur. Bulursam buraya yazarım.

Başarılar...
Bilgi paylaştıkça bir bakmışız; kar topu olmuş ve çığ gibi üzerimize geliyor...:)

DumrulBey

Alıntı yapılan: "DumrulBey"En iyisimi kaliteli bir fanın veri yapraklarını (datasheet) incelemek. Mutlaka bir mikrodenetleyici ile ilgili kullanımı mevcuttur. Bulursam buraya yazarım.
Aşağıdakileri bir incele eğer aradığın değilse verdiğim anahtar sözcükler ile aramaya devam etmeni tavsiye ederim...

Anahtar Sözcükler: fan speed information application note (Hızlı Arama)

• Autonomous Fan Control for Processor Systems Using the LM85
• MicroChip Tiny Predictive Fan Failure Detector
• Motor Tachometer Speed Calculation Using Hardware Timer Capture Feature

Başarılar...
Bilgi paylaştıkça bir bakmışız; kar topu olmuş ve çığ gibi üzerimize geliyor...:)

ise

bilgisayar fazlarında devir çıkış ucu var onlardan yararlanabilirsin. tabi çok büyük fan kullanmıyorsan

JohnF

Alıntı yapılan: "thief"bilgisayar fazlarında devir çıkış ucu var onlardan yararlanabilirsin. tabi çok büyük fan kullanmıyorsan
Ne demek istediğinizi anlayamadım  :? .


Bana MicroChip Tiny Predictive Fan Failure Detector gibi bir sey lazım. LM85' de olabilir. Fakat bunları nasıl bulacam, problem burada.

cozturk

galiba fan demek istemiş. fanın +,- ve sensör ucu var. Ana kart buradan RPMyi ölçüyor. Belki bu da işini görebilir:

JohnF

Sağol Cozturk, fakat orada fırçalı DC motor kullanılıyor. Benim bahsettiğim, fırçasız olanlar. Bilgisayarlar fanları ile benim kullanacağım fanlar arasında bir fark yok. Zaten bilgisayarlarda devir ölçüm işlemini doananım izleme yongaları gerçekleştiriyor. Güney köprüsü üzerinden SMBus ile yonganın registerlari okunup, BIOS' tan veya programla okunuyor. LM85 bu yongalardan birisi. Ben ısı ölçümünü A/D ile fan hızını PWM ile mikrodenetleyiciye yaptıracağımdan ek bir donanım kullanmadan veya minimum donanım konfigürasyonu ile devir ölçümü de yapmak istiyorum.

DumrulBey

Alıntı yapılan: "JohnF"...Ben ısı ölçümünü A/D ile fan hızını PWM ile mikrodenetleyiciye yaptıracağımdan ek bir donanım kullanmadan veya minimum donanım konfigürasyonu ile devir ölçümü de yapmak istiyorum.
Arkadaşım istersen aşağıdaki soruları bir incele. Sonuçta motor denetleyeceğin için faydası olabilir. Aslında basit bir PIC 16F84 kullanarak bile yazılım yoluyla PWM projeleri gerçekleştirebiliyorsun. Bundan daha iyisi donanım PWM için PIC 16F628 tavsiye ederim. Son  olarak ise şu an Türkiye'ye gelmedi galiba ama söyleyeyim, bende yeni öğrendim zaten, dsPIC'ler var ki bu tür işleri tek mikrodenetleyici ile çok rahat yapabiliyorsun.

Çünkü dsPIC'ler bildiğim kadarıyla 18F ailesine gibi bir PIC, yani 35 komuttan fazlası var. Üstelikk 40 Mhz. hızlarında çalıştırabiliyorsun. DSP uygulamaları için de birebir. İstersen MicroChip'in sitesini ayrıntısıyla incele. Orada güzel belgeler bulacaksın. Mutlaka yapmak istediğine uygun çözüm de bulursun. Bir de mutlaka şu belgeyi çekip bir incele: http://www.microchip.com/download/design/mtrcntrl/mtrcontrol_lr.pdf(Sağ tıklayıp farklı kaydet/save as yoluyla çekmekte fayda var.)



Sevgiler, saygılar...
Bilgi paylaştıkça bir bakmışız; kar topu olmuş ve çığ gibi üzerimize geliyor...:)

DumrulBey

Merhaba,

Maxim'den sample part (numune) istediğim sırada karşıma MAX6665 çıktı. Ne olduğunu anlamadım ama bir inceleyim dedim tam senin istediğin denetleyici ile karşılaştım. İstersen sende bir numune iste bakalım belki işini görür. Ürün hakkında bilgiyi aşağıdaki adreste yer alan PDF belgesini çekip alabilirsin.

Fan Controller/Driver with Factory- Programmed Temperature Thresholds

Başarılar...
Bilgi paylaştıkça bir bakmışız; kar topu olmuş ve çığ gibi üzerimize geliyor...:)

JohnF

Tavsiyeniz üzerine bir kaç fan üreticisinin sitesinden datasheetleri inceledim. Keşke başta yapsaydım :lol: .Bir tanesi burada:

http://www.sanyo-denki.com/index2.htm

Sitede genel bilgiler içeren bir döküman var ama şimdi bulamıyorum yerini, neyse. Dökümanda fan devir sensörü çıkışı için bilgiler var. Fanın her bir dönüşü için 2 saykıl kare dalga çıkışı geliyor. Lojik 1 süresi ile fanın devir sayısı ile ilişkili formulasyon var.

N = 60 / (T * 4) ya da toplam süre To dersek N = 60 / To

Bu arada T = To/4 ve T1=T2=T3=T4 (2 saykıl, 2 yükselen 2 alçalan kenar şeklinde düşünürsek) . Fazla uzattım  :P

80 mm ya da 100 mm fanlar genel olarak 1500 ile 3500 rpm dönüş hızına sahip. Yani To ms mertebesinde bir değer. Bu  değeri saniyelik ölçümler şeklinde okursak yazılımla fazla uğraşmadan, ek bir donanım kullanmadan  rahatlıkla devir ölçümü yapılabilir. Ne dersiniz?

Soradan datasheetin linkini de buldum:
http://sanyodb.colle.co.jp/product_db_e/coolingfan/pdf/e_spec.pdf

http://sanyodb.colle.co.jp/product_db_e/coolingfan/index.html

DumrulBey

Alıntı yapılan: "DumrulBey".
.
Maxim'den sample part (numune) istediğim sırada karşıma MAX6665 çıktı.
.
.
Merhaba,

Arkadaşlar Dallas MAXIM'den verdiğim numune siparişi, dört (4) haftadan sonra bugün öğle saatlerinde elime ulaştı. Toplam 3 kalem sipariş istemiştim, üçünden de ikişer adet SMD boyutları halinde güvenli ve estetik bir kutuda sağ olsunlar göndermişler. Paketden anladığım kadarıyla İngiltere'deki Maxim ofisinden Almanya'ya oradan Türkiye'ye gelmiş. Biraz geç geldi gibi, çünkü İtalya'daki Arrow'dan geçen hafta gelen numune üç (3) hafta sonra elime ulaşmıştı.

Aslında ben Ultra-High-Speed Microcontroller DS89C420 ürününü çok merak ediyordum. Faturadan anladığım kadarıyla iki adetlik limit koymuşlar. Haklılar da, çünkü kaliteli ve biraz pahalı bir ürün. Zira MicroChip'e yapıldığı gibi suistimal edilirse hiç göndermezler bile. Bu arada özgürce veremediğiniz Microchip numuneleri için Arrow yoluyla temin yoluna gidebilirsiniz.

You requested the following samples:
MAX6951 - Serially Interfaced, +2.7V to +5.5V, 5- and 8-Digit LED Display Drivers
MAX6665 - Fan Controller/Driver with Factory-Programmed Temperature Thresholds
DS89C420 - Ultra-High-Speed Microcontroller

Mikrodenetleyici 44 pinlik PDIP paketinde, diğerleri QSOP paketlerde geldiler. Numuneleri deneme fırsatı bulursam başka bir başlıkta bilgi vermeye çalışırım. Şimdilik gelen numuneler hakkında diyebileceklerim bu kadar.

Dip Not: Bu arada numuneler hakkında başlıkları ayrı bir kategoride tartışmayı öneriyorum. Zira proje geliştirme aşamasında numuneler büyük rol oynuyorlar. Orada, burada, şurada dağınık şekilde duracaklarına bir kategori altında yer almaları faydalı olacağı kanaatindeyim.

Sevgiler, saygılar...
Bilgi paylaştıkça bir bakmışız; kar topu olmuş ve çığ gibi üzerimize geliyor...:)

JohnF

Bence numune alınabilen firmaları böyle reklam yapmasak daha iyi olur. Microchip (ve diğerleri) gibi, kendisini akıllı sanan bazı kişiler yüzünden, bu firmalarda Türkiye' ye bir nevi "ban" uygulayabilirler.

Ben de Maxim' den numune getirtmistim. Uzun surmesinin sebebi hava postasıyla göndermeleri. Öyle firmalar var ki 1 hafta sonra şu saatte elinizde olur diyorlar, o saatte geliyor :).

Bir şeyi merak ettim: Arrow; Arrow Türkiye mi, Arrow Italya mı? Microchip Italya ofisine bir kac kez mail atmıştım, cevap alamadım, o yüzden merak ettim.

Veli B.

Sevgili Dumrulbey,
Maxim in numuneleri sana nasıl ve hangi firma(kargo) ile ulaştırıldı.
Nisan 12 de bende bazı örnekler istedim ertesi gün bir maillle, gönderileceği ve  order no bildirilmiş.Ama ses seda yok!!!
Aklıma takıldı. :?:

DumrulBey

Alıntı yapılan: "JohnF"
.
Bir şeyi merak ettim: Arrow; Arrow Türkiye mi, Arrow Italya mı? Microchip Italya ofisine bir kac kez mail atmıştım, cevap alamadım, o yüzden merak ettim.
Elbette Türkiye'deki ofisi ile irtibat kurunuz. Onlar sizin yerinize parça temini için İtalya'daki merkeze bildiriyorlar.

Alıntı yapılan: "katana"Sevgili Dumrulbey,
Maxim in numuneleri sana nasıl ve hangi firma(kargo) ile ulaştırıldı.
Nisan 12 de bende bazı örnekler istedim ertesi gün bir maillle, gönderileceği ve  order no bildirilmiş.Ama ses seda yok!!!
Aklıma takıldı. :?:
JohnF'in dediği gibi hava yoluyla geldi. Zarf üzerinde "Air-Mail" yazıyordu. Sanırım önce İngiltere'den Almanya'daki bir posta ofisine göndermişler. Sonra Almanya'dan hava yoluyla normal posta prosedürleri işleyerek ve doğal olarak gümrükte  bekleyerek elime ulaştı. Eğer sipariş vereli bir aydan fazla zaman geçtiyse postacınız veya hizmet gördüğünüz posta idaresi ile görüşün. Tabii çabuk gelmesi ve postanın elinize ulaşmama ihtimali açısından UPS gibi bir kargo şirketi tercih etmek menfaat icabı.

Ben numune istediğim için nasıl gelirse gelsin diyerekten pek kafaya takmadım. Ama 45$ (gelen numunenin bana bedeli) cebimden çıksaydı herhalde üç kuruş daha koyarak daha güvenli şartlarla gelmesini isterdim. Ancak bugüne kadar normal posta yoluyla geç gelmesi dışında bir sorun yaşamadım. Her zaman gerek muhafazası, gerekse bileşenler zarar görmeden elime ulaştı. Bazen tek adet SMD geldiği zaman öylesine diktörgen bir zarf ile teslim aldığım da oldu. Tek koruma bir militmere kalınlığındaki küçük plastik muhafaza.

Alıntı yapılan: "JohnF"Bence numune alınabilen firmaları böyle reklam yapmasak daha iyi olur. Microchip (ve diğerleri) gibi, kendisini akıllı sanan bazı kişiler yüzünden, bu firmalarda Türkiye' ye bir nevi "ban" uygulayabilirler.
Numune suistimaline gelince. Bence numune isteme kültürü her elektronikçinin değerlendirmesi gereken bir mevzu. Zira riski azaltmak ve Türkiye'de bulunması imkansız parçaları bu yolla temini mümkün. Ancak geç geldiği için proje fikir aşamasındayken numuneleri belirleyip hemen sipariş vermek çok önemli. Yoksa gecikme olasılığı içten bile değil.

Suistimal edenler ise farkındalarmı bilmiyorum elde ettikleri ve üretici için çok değerli olmayan parçaları biz elektronikçilere satarken, numune yolu ileride kapandığında onlarda iş yapamayacak, bizde. Dolayısıyla kaybeden yine biz, yani ülkemiz olacak. Haa, bir de satmayıp hobi niyetiyle biriktirenler ise kullanmadıklarının bir listesini çıkarıp posta ücreti karşılığında ihtiyaç sahiplerine vermesi ne iyi olurdu. Bir de uyanıklar var ki tüm proje parçalarını beleş getirme peşinde. Onlara diyecek bir şeyim yok. Atalarımız demiş zaten: Haydan gelen, huya gider. Başkada suistimal eden tipleme farmı bilmiyorum. Varsa söyleyin...:)

Sevgiler, saygılar...
Bilgi paylaştıkça bir bakmışız; kar topu olmuş ve çığ gibi üzerimize geliyor...:)

diot

arkadaşlar, ne gerek var bir yığın özel entegreye ..
pic 16f877 ile ben 8 adet fan devir ve ki adet sıcaklık ölçümü yaptım.
sıcaklık sensörü lm35 .
2 adet analog girişten lm 35 leri bağladım. fanlar için portlardan birini kullandın.

1. ana dönü içinde 1 er mili saniye ara ile fan portu okunur. sekiz bit tek tek kontrol edilir. her bitin cıkan kenarı dedekte edilip. o bit için kullanılan devir ölçüm değişkeni bir arttırılır .
2. bir saniye içinde  sayılan devir ler hesaplanır.
3. adclerde  sıcaklık ölçümü yapılıp ..başa dönülür.