Hobi CNC //Küçük CNC üreten Firmalar?

[z]

Motor torku dengeli olmalı. Fazla bir sıkışmada da parçalara zarar verebilir. Örneğin spindle motoru hıza yetişemez step motorda zorlarsa makine sürekli uç kırar.

Motor torku her daim yüksek olmalıdır. Spindle motorun devir sayısı düşükse, step motorların yaptığı ilerlemeye yetişememesi, step motorların yüksek torklu oluşundan değil feed rate değerinin yüksek tutulmasından kaynaklanır. İlerleme hızı artırıldı ise spindle'ın devir sayısı da artırılmalıdır.

[t600]

Tabiki tork mutlaka çok önemli . Fakat şahid olduğum bir şey var . çok sert bir çeliği kesmeye  çalıştım , bu çeliği taş tezgahına tutum . taş tezgahındaki taş toz duman oldu  ve 10 saniye içinde 1 cm çaptan eksildi malzemede çizik yok , çeliği ateş püskürterek eriten taş ,  ilgili metal karşısında  tebeşir gibi davranıyordu . o na bir şeyi anladım . kesici bıçağın önemini .Neyse hurdacının biri bende tam senlik bir şey var dedi (diamont bıçak ) diaontu aldım , tornaya taktım ve olay bitti . Öyle bıçaklar var ki bir araba kaportasını falçata ile kağıt keser gibi baştan aşağı eliniz ile kesebilirsiniz . bu noktada kesinlikle ve kesinlikle torkun çok bir önemi yok eğer torkunuz az ise pasoyu az verirsiniz olay biter .

[z]

Benim spindle motorum güçlü, işi de hızlıca bitirmek istiyorsam ne olacak?

Eğer ilerlemeyi düşük tutarsan zaten step motorun doğası gereki tork, sıfır hız civarında max değeri alacağından motoru yüksek torkta çalıştırmış oluyorsun. İlerlemeyi artırdığında step motorların torkları düşme eğilimine girdiği için de en küçük zorlamada sorunlar da başlıyor.

En yüksek ilerleme değerinde ihtiyaç olunan tork tespit edilecek ve motor ona göre seçilecek. Aksi halde kaplumbağa hızında bir makineniz olur. İş görmez mi? Görür ama basit bir iş için bile saatleriniz geçer.

[t600]

aynen öyle . Ama en başta söylediğim gibi eğer sert metal çalışıyorsanız  ve töleranslarınız 0.0001 mm ise ve yaptığınız kalıp 10.000 tl değerinde 10cm x10cm bir kalıpsa  varsın 1 parça 2 günde bitsin , ama cnc ile harf kesiyorsanız tabiki  töleransların çok bir önemi yoktur ve sürat gerekir . Size 3 eksen cnc de yaklaşık 5 saatte bitirdiğim bir kalıbın resmini çekip göndereceğim .

[muhendisbey]

Motor torku her daim yüksek olmalıdır. Spindle motorun devir sayısı düşükse, step motorların yaptığı ilerlemeye yetişememesi, step motorların yüksek torklu oluşundan değil feed rate değerinin yüksek tutulmasından kaynaklanır. İlerleme hızı artırıldı ise spindle'ın devir sayısı da artırılmalıdır.

Şunu deseniz gene kabul tork yüksek olsun ancak ayarlanabilsin derseniz yine sorun olmaz. Tork çok yüksek olduğunda abartalım sonsuz olduğunda uç hangi noktaya gidilmesi söyleniyorsa o noktada olacak. Spindle kesmiş kesmemiş umrunda dahi olmayacak. Feed rate gibi bir oran kullanıyorsanız o zaman haklısınız. Ama bu noktada ben şuna takıldım, feed rate uçtan uca fark edebilir? Köreldiğinde bile fark eder yanlış mıyım?

[z]

aynen öyle . Ama en başta söylediğim gibi eğer sert metal çalışıyorsanız  ve töleranslarınız 0.0001 mm ise ve yaptığınız kalıp 10.000 tl değerinde 10cm x10cm bir kalıpsa  varsın 1 parça 2 günde bitsin , ama cnc ile harf kesiyorsanız tabiki  töleransların çok bir önemi yoktur ve sürat gerekir . Size 3 eksen cnc de yaklaşık 5 saatte bitirdiğim bir kalıbın resmini çekip göndereceğim .

Yok yok, Youtube high speed milling diye arama yaparsanız elalemin akıllara durgunluk verecek ilerleme hızları ile neler yaptıklarınıı göreceksiniz.

Düşük hızda ısrar etmeyin. Çünkü düşük hızlı makineler yapılması zor şeyler değil.

0.0001 mm toleransa ulaşmak mı? Hem de hoby düzeyinde yapılan bir makine ile?

Şunu deseniz gene kabul tork yüksek olsun ancak ayarlanabilsin derseniz yine sorun olmaz. Tork çok yüksek olduğunda abartalım sonsuz olduğunda uç hangi noktaya gidilmesi söyleniyorsa o noktada olacak. Spindle kesmiş kesmemiş umrunda dahi olmayacak. Feed rate gibi bir oran kullanıyorsanız o zaman haklısınız. Ama bu noktada ben şuna takıldım, feed rate uçtan uca fark edebilir? Köreldiğinde bile fark eder yanlış mıyım?

Torkla hızı karıştırdın galiba.

Bunlar çok farklı şeyler. Çok yüksek tork çok yüksek hız anlamına gelmez. Greyderin tekerleklerini çeviren mildeki tork çok yüksektir ama araç kağnı gibi yavaş gider.

[muhendisbey]

Bunlar çok farklı şeyler. Çok yüksek tork çok yüksek hız anlamına gelmez. Greyderin tekerleklerini çeviren mildeki tork çok yüksektir ama araç kağnı gibi yavaş gider.

Tork bildiğimiz kaba saba tanımını yaparsak dönme kuvvetti, aslen de kuvvet momenti, karıştırmadım. Ancak tork'a bir de hız eşlik eder. İşte bu noktada tork yüksekse, hız kesim hızından fazlaysa uç kırılabilir.
Tork dengeli, olursa hıza yetişemese de ucu kırmaz. Sadece bulunması gereken konumda olmadığı için hataya geçer. Torku yüksek motor kullanılsa dahi en azıdan tork ayarlanması iyi olur.
Bence en fazla tork'un ve hızın gerektiği yer CNC'de sadece Spindle Motorudur.

[trgtylcnky]

Tork hıza etki eder diye düşünüyorum. Özellikle havada bir yerden bir yere taşınırken ağır bir yükü hızlıca taşıyabilmesi lazım.

[t600]

bu kalıbı 2 haftada yaptım , mac3 ile   istenen hassasiyette kalıp şeklini  işlemem 5 saat sürdü .Şüphesiz bunu daha hızlı yapabilirdim fakat 0.001 mm adımlar ile gittim .

[elektronik]

uç kırılmasın diye motoru zayıf tutmak pek doğru bir yol değil kaldıki böyle yapılsa bile yine işe yaramaz çünkü uçtan uca fark var 1mm uç zorlandığında motorun gücü yetmeyip dursun diye seçilmiş bir motor düşünün, 6mm uç ile çalıştığınızda ne yapacak ? yerinde sayacak. veya tersini düşünelim 6mm uç için seçilmiş bir motor 1mm uç zorlandığında duracakmı ?.

motorlar tabiki güçlü olacak. uç zorlandığında kırılmasın diye bazı önlemler alınabilir mesala motor akımı ölçülüp motor kontrol altında tutulabilir hangi uç takılı ise ona göre motorun gücü ayarlanabilir.

[z]

Tork bildiğimiz kaba saba tanımını yaparsak dönme kuvvetti, aslen de kuvvet momenti, karıştırmadım. Ancak tork'a bir de hız eşlik eder. İşte bu noktada tork yüksekse, hız kesim hızından fazlaysa uç kırılabilir.
Tork dengeli, olursa hıza yetişemese de ucu kırmaz. Sadece bulunması gereken konumda olmadığı için hataya geçer. Torku yüksek motor kullanılsa dahi en azıdan tork ayarlanması iyi olur.
Bence en fazla tork'un ve hızın gerektiği yer CNC'de sadece Spindle Motorudur.

P=T*w

Burada T tork. Ne hızından ne dengesinden bahsediyorsun? Motor milinin bir tork değeri var bir de açısal hızı. Bunlar farklı şeyler. Birisi voltaj ise diğeri akım.

Step motorlarda torkun dengeli olması ne demek? Hıza yetişemese ne demek?

[muhendisbey]

P=T*w

Burada T tork. Ne hızından ne dengesinden bahsediyorsun? Motor milinin bir tork değeri var bir de açısal hızı. Bunlar farklı şeyler. Birisi voltaj ise diğeri akım.

Step motorlarda torkun dengeli olması ne demek? Hıza yetişemese ne demek?

Bu tavırla bir noktaya varamazsınız. Kaldı ki w ile belirttiğiniz açısal hız. Tork ve Hız birbirinden bağımsız mıdır? Hızı sıfır iken tork uygulayan bir cihaz söyleyebilir misiniz?
Bir sac işlerken uygulayacağınız torkla bir sunta işlerken uygulayacağınız tork farklıdır. Ucu da farklıdır. Suntaya uyguladığın hız ve torku getir saca uygula bak bakayım sağlam ucun kalıyor mu. Bir noktadan sonra motor yeterince torka sahipse daha kazımadan ucu sürükleyecektir.
Step motorun görevi X-Y-Z koordinatlarında hareket etmekse, ve bu koordinatlarda iş yaparken malzemenin cinsine göre, ucun kalınlığına göre uygulanabilecek maksimum tork değişir. Torkun yeri geldiğinde düşük olması da avantaj. Eğer düşük olursa motoru kazımadığı bir alana sürükleyemezsin. Pahalı bir uç kullanıyorsan korumanın en güzel yolu.
Eğer söz konusu bir pcb kazıma makinesi ise 4mm'lik uç ile 1mm'lik uca uygulanabilecek kuvvet eşit midir?

Mesela arkadaş 5 saatte işlediğini söylemiş. 0.001 adımlarla gitmiş.
Deseydi ki 10dk'da bitecek. koordinat step motorları canavar. uç kırardı.
Deseydi 10dk'da bitecek. Malzemeye göre ayarlanmış bir motor. Ucu zorladığı an durdurulurdu.
Bu noktada oran kullanırsınız bu olayın olmaması için buna birşey diyemem.
Herşeyin fazlası zarar, yerine göre torkun bile. Tecrübeyle de sabit.

[z]

Step motorları hiç tanımıyor gibi konuşuyorsun.

Step motorun sargısı enerjilendiğinde tork üretir ve stator ile rotorun dişini birbirine hizalayarak rotoru konumlar. Bu noktadan sonra artık döndürme torku üretmez.  DC motor ile karıştırıyorsun.

Step motorda torku artırırsan sadece bir konumdan diğer konuma yani dişten dişe bir başka deyişle motor açısı kadar ilerleme esnasında geçiş hızını artırırsın o kadar. Bundan sonra bir sonraki adımlama palsı gelinceye kadar motor sukünettedir. Döndürme torku diye bir şey kalmaz. Eğer kalsaydı bir fazı enerjilendirdinmi motor sürekli dönerdi.

Bilmediğin konularda ahkam kesme.

Bir dişten diğer dişe geçiş açamasında mile zorlayıcı bir harici kuvvet binerse işte yüksek tork bunun üstesinden gelir ve zorlamayı yener. Yenemezse yeni pozisyona geçemez. Adım kaçırmış olur. Bir sonraki palsde motor artık olması gereken pozisyonda olmadığı için motor tamamen senkronu kaybeder. O noktada ileri geri yapar. Taaaaki adımlama palsları tekrardan motorun o anki konumuna uygun sayıya ulaşana dek.......

[muhendisbey]

Step motorları hiç tanımıyor gibi konuşuyorsun.

Step motorun sargısı enerjilendiğinde tork üretir ve stator ile rotorun dişini birbirine hizalayarak rotoru konumlar. Bu noktadan sonra artık döndürme torku üretmez.  DC motor ile karıştırıyorsun.

Step motorda torku artırırsan sadece bir konumdan diğer konuma yani dişten dişe bir başka deyişle motor açısı kadar ilerleme esnasında geçiş hızını artırırsın o kadar. Bundan sonra bir sonraki adımlama palsı gelinceye kadar motor sukünettedir. Döndürme torku diye bir şey kalmaz. Eğer kalsaydı bir fazı enerjilendirdinmi motor sürekli dönerdi.

Bilmediğin konularda ahkam kesme.

Bir dişten diğer dişe geçiş açamasında mile zorlayıcı bir harici kuvvet binerse işte yüksek tork bunun üstesinden gelir ve zorlamayı yener. Yenemezse yeni pozisyona geçemez. Adım kaçırmış olur. Bir sonraki palsde motor artık olması gereken pozisyonda olmadığı için motor tamamen senkronu kaybeder. O noktada ileri geri yapar. Taaaaki adımlama palsları tekrardan motorun o anki konumuna uygun sayıya ulaşana dek.......

Doğrudur. Ben kim ahkam kesmek kim. Böyle bir tartışmaya girdiğim için özür.

Torkun benim için yeni tanımı:
"Step motorda torku artırırsan sadece bir konumdan diğer konuma yani dişten dişe bir başka deyişle motor açısı kadar ilerleme esnasında geçiş hızını artırırsın o kadar. "

Hafızama not ettim.

[z]

Evet işte bu tanımı aklında tut. Motor mili, kararlı olduğu konumdan bir sonraki konuma geçebilmek için tork ister. Sargıyı enerjileyince tork üretirsin yani mile döndürme kuvveti uygulamış olursun. Burada sözü edilen kararlı konum ile bir sonraki konum, motor açısı kadar olan pozisyon aralığıdır. Tipik olarak 1.8 dereceye. Tork bu 1.8 derecelik açıya tekabül eden yolun kat edilme süresini değiştirir.

Fizikten bildiğin gibi kuvvet uygulanan cisim hareket eder. Cisme kuvvet uygulanırsa cisim ivmelenir yani hızlanır. Tork ne kadar büyükse bu hızlanma o kadar fazla olur. Fakat step motorun doğası gereği, bu hızlanma süreci sadece  dişlerin hizalanması aşamasına kadar olur. Dişler hizalanınca tork da kaybolur.  (Tabi  bu olay bu kadar basit değil. Belli bir hıza ulaşmış mil birden duramaz. Hizalanmış dişler biraz ileriye gider ve gerisin geriye dişlerin berisine gelir ve burada sönümlü vibrasyon oluşur. Motoru geniş bir masaya koyup elinle tık tık voltaj uygularsan, motordan dınnn dınnn sesini duyarsın. Motor gitar gibi öter. Torku azaltıp çoğaltırsan ki bu akımı artırıp azaltmakla olur bu dın dın sesinin şiddeti değişir.)

İşte düşük torkta bu geçiş daha az salınımlı olur fakat motoru zorlarsan geçiş yapamaz.

Burda, motor miline gelişi güzel zamanlarda farklı değerlerde zorlayıcı kuvvet gelmediğini varsaydık. Hatta motoru boşta çalıştırdık.

Bir mekanizmaya bağlı motorun torku düşükse gelişi güzel zamanlarda yenemeyeceği değerde zorlayıcı kuvvetlere maruz kalıyorsa, harici kuvveti yenemez ve motor senkronizasyonu kaybeder. Bu yüzden motor torku yüksek olmalıdır. Hele hele step motor gibi açık koontrol sistemlerinde ihtiyaç olunan torkun çok üstünde motor seçilmelidir. Aksi takdirde bu motorun güvenilirliği kalmaz. Motor torku ne kadar yüksekse (burada motorun ürettiği torkun büyük oluşundan bahsediyoruz yani motor yüksek akımla sürülüyorsa) sistem o kadar güvenilirdir. Adım atlamaz elektriksel pasllarla mekanik adımlamalar  tamamen uyumlu olur.

Eğer biraz odaklanırsan motorun devir sayısını torkun belirlemediğini devir sayısını sadece fazları besleyen voltaj ve  frekansın belirlediğini göreceksin.  Yüksek torklu motorda düşük torklu motor da aynı frekanslı voltajda aynı devir sayısında döner. Fark anlık hızda kendini gösterir.

Eğer tork ihtiyaç olunan değerden düşükse zaten motor elektriksel palsleri izleyemeyecek demektir.

Eğer motor miline sinüsel encoder bağlar ve özel bir sürücü tasarlarsan bu durumda motor en ideal tork ile döner. Motor zorlanırsa tork artırılır zorlama kalkarsa tork düşürülür. Bu inanılmaz sessiz, yani titreşimsiz motor döndürme işlemini gerçekleştirir. (Mikrostep sürücülerin bir gömlek üstü)

Fakat bu çok çok uçuk durumlar için başvurulan bir yöntem ve uygulaması çok nadir. (Bir firmanın uydularda kullanmak üzere TI DSP ler kullanarak ürettiği bu tip sürücü vardı)

Bunca sözden sonra bir mekanizmaya çok hızlı hareketler yaptırmak için yüksek torka ihtiyaç duyulacağına artık fizik bilginle ulaşabilirsin.