BJT'de akım kazancına dikkat...

[Erol YILMAZ]

Merhaba,

Bundan önce pek BJT kullanmam gerekmedi ama çip krizi bu durumu değiştirdi

Bu gamlı komponent ile tasarımda en çok dikkat edilmesi gereken şeylerden birisi de;
devre tasarımının; Akım kazancından "nispeten" bağımsız olarak yapılmasıdır.

Tamamen bağımsız diyemeyiz, zira Transistörün temelde kullanım amacı akım kazancı zaten...

BJT'de Akım kazancı birçok şeye bağlıdır :
Örnek olarak; Sıcaklık, Kollektör akımı, Early etkisi vb gibi.

Şimdi Kollektör akımı ile akım kazancı arasındaki ilişkiye bakalım...

Datasheetindeki grafiğe göre;
500 mA Kollektör akımı sağlayabildiği belirtilen BC817-40W transistörü,
500 mA kollektör akımında akım kazancının en az yarısını kaybetmiş.



Tabloda durum daha sıkıntılı görünüyor...



Dolayısı ile BJT lerin akım kazancının bir seviyeden sonra azaldığını bilelim.
Bunun tasarımda olası negatif etkilerini göz önüne alalım...

Datasheet:
https://www.onsemi.com/pdf/datasheet/bc817-40w-d.pdf

[hasankara]

3.3v mcu çıkışı ile source akım sürmek istediğimizde, 216R base direnci ile, hfe 40 durumunda iken 500ma alabiliyoruz. Bu koşulda MCU dan 12,5 ma çekileceği bilinmesi gerekli. Zira MCU çıkışı için yüksek görülebilecek bir değer. Rail 1.4V, ve propagation delay ikiye katlaması göz ardı edilebildiğinde ise darlington yapılar, base akımını göz ardı edilmesini çok rahat sağlayabiliyor. Akımın artması ile birlikte, sinyal lojik iken ve sürülen yük kapasitansı aynı iken yükselme ve alçalma süreleri hatrı sayılır düzeyde düşebiliyor.

[apsis]

Anahtarlama olarak kullanılacaksa buradaki gain doğrudan bir anlam ifade etmiyor diye biliyorum. Lineer modda kullanılıyorsa gain önemli

[Erol YILMAZ]

-Anahtarlama yaparken akım akmıyor mu?

-Yeteri kadar Kollektör akımı oluşturamazsak gain önemli olmaz mı?

[apsis]

Hocam akım akmasına akıyor ve gaini tamamen devre dışı bırakmıyoruz. Yani anlatmak istediğim, lineer bölgede çalışmadığımız için bizim aslında minimum kazanca ihtiyacımız var. Saturasyon için hFE = 40, lineer bölge için 250-600. Anahtarlamada maksat maksimum akımı akıtmak dolayısıyla anahtarın saturasyon bölgeleri ön plana çıkıyor.
Yani kazancın düşük olması bir negatif etkiden ziyade kullanım alanıyla ilgili