N tipi termocouple okuma

Başlatan mas, 01 Şubat 2012, 08:56:16

mas

Merhaba arkadaşlar. elimde JBC marka lehimleme istasyonuna ait havya uçları var. bu uçların özelliği rezistansı ve termocuple u kendi içinde. istasyon haricinde ucun bağlantı noktalarına gerilim vererek lehimleme yapılabiliyor. ama bu ucu kullanışlı hale getiren şey mikemmel ısı kontrolü. JBC bu işi gerçekten iyi biliyor. aşağıda ucun resmi var..



yaptığım ölçümlerde ucun çindeki thermocouple un N tipi olduğunu anladım. herşey buraya kadar normal. dikkat ettiyseniz yukarıdaki resimde toplamda 3 tane iletken nokta var. sanırım pek belli olmuyor. bildiğim kadarıyla rezistansların ve thermocouple ların en az 2 ucu olması gerekiyor. bunca yıl matematik dersinde beni kandırmadılarsa 2+2=4 eder. fizik kurallarını değiştirecek bu konu üzerine biraz araştırdıktan sonra gerçeği buldum.. işte o bit yeniği..



gördüğünüz gibi rezistansın bir ucu ve thermocouple un eksi ucu kısadevre. şimdi ne var bunda diyeceksiniz. evet görünüşte birşey yok ama rezistansa gerilim verip aynı anda ısı ölçümü yamaya kalkığınızda voltmetre sapıtıyor. sanırım rezistansın zerindeki gerilm düşümü thermocuple a etki ediyor ve voltaj 1kaç volt fazla çıkıyor. thermocouple un milivolt seviyesinde çalıştığını düşünürsek bu büyük bir sorun..

sanırım yapmam gereken önce ölçüm yapmak sonra gerilim vermek istenilen ısıya ulaşana kadar bunu sürdürmek ve bunu saniyede 10 dan fazla yapmak. yinede thermocouple ölçüm devresine sürekli bağlı olacağından sorun yaratır düşüncesindeyim. seçeneklerden biri opamplı bir devre ;



diğeri MAX31855



benim düşünceme göre en mantıklı seçenek MAX31855. yüksek gerilim sorununu çözmek için de analog switch kullanmak. ölçüm yapılacağı sırada analog switch thermocople u devreye bağlayacak mikro denetleyici tarafından okunan dğer ayarlanmış değerle karşılaştırılacak. değer düşük ise switch açılacak ve rezistans a gerilim verilecek. tüm bunlar çok yüksek bir hızda yapılacak.

internette şöyle bir resim buldum sanırım burda ısı analog olarak ölçülüyor. HCF4066 olduğuna göre dediğim anahtarlama sistemi kullanlıyor..



peki tüm bunlar olacakda ne olacak derseniz, fiyatı şu anda 1500 tl nin üzerinde olan bir ürüne yanlızca bir tane uç fiyatına sahip olabilicez. bu ürün size sıradan bir havya gibi gelebilir ama kullanmayan bilemez. o bir havyadan çok daha öte birşeydir. fikir sahibi olmanız için şu video yu izlemenizi öneririm.



bu da amazon linki

http://www.amazon.com/JBC-Soldering-Cartridge-2245-030-Handpieces/dp/B000PDQO2U

yazılım bilgim zayıf olduğundan dolayı bu proje beni hayli zorlayacağa benziyor. tabi yazılım konusun da bana yardımcı olursanız hiç de fena olmaz  :)

bu konuda sizin de görüşlerinizi almak isterim. şimdiden teşekkürler..

mas

yokmu arkadaşlar bir fikri olan?

Sdttn

http://dangerousprototypes.com/forum/viewtopic.php?f=56&t=2457

Hakko kalemlerine kontroller yapmak için uğraşılmış linkini verdiğim forumda.

http://www.n0ss.net/hakko_936_schem-pcb_&_mod_v1r7.pdf
Bu da hakko 936'nın şeması görüldüğü üzere analog.

Hakko'nun klon kalemleri kablolarıyla birlikte 10$ civarında bulunabiliyor.

Hakko 936'nın kontrollerini yapmak istedim ancak UPC1701C (Zero volt switch) entegresini bulamadım.


mas

hocam bu devreyi çok önceden görmüştüm. elimde sahte hakko 936 nın kontrol devresi var. lm324 kullanılmış. optokuplör olarak da moc3041. üzerinde birkaç test yaptım. orjinal jbc ye göre çok yavaş kalıyor. internette op07 ile yapılmış termokupl anfileri var. örnek;



bunlarla ısı hızlı bir şekilde ölçlüecek. değer anlık olarak mikrodenetleyici tarafından okunacak ve önceden ayarlanmış değer ile karşılaştırılacak. ısı değerin altındaysa gerilim devam edecek. ısı istenen değere ulaştığında gerilim kesilecek. uç üzerindeki yüksek gerilim için de 2 tane analog switch termokupl u her ölçümde devreye bağlayacak ve ölçümden sonra gerilim verilirken bağlantıyı kesecek.. tabi önemli olan programı yazmak. hani şöyle grafik lcd ısı grafiği encoder li kontrol uyu modu sesli uyarı vs vs :)

Maxim

benim burada anlamadığım şey şu
mesele N tipi TC okumakmı ? neden o kadar önemli olsunki bu ?

temelde yapılan şey sıcaklık kontrolü değilmi ?
siz diyorsunuzki x devreyi gördüm ama yavaş çalışıyor
işte bu noktada sizin bahsettiğiniz yavaşlığı anlamadım

bir thermocouple sıcaklığının okunması ne kadar yavaş olabilir ?
olsun 0.5 saniye olsun
sonrası havyaya istenen voltajı veya neyse göndermek
zaten sonrasındaki gecikmeyi hesaplamak bile gereksiz

ha sıcaklığın düzgün kontrolü için çeşitli yollar var PID falan gibi
o tasarlanan devrenin çalışması ile ilgili

en nihayetinde istenen şey şu değilmi
havyayı aç
en kısa zamanda hazır olsun ?

bunun elektronik devre ile bence o kadar ilgisi yok
bana göre asıl işi götüren havyanın kendisi yani rezistansı ucu mekanik tasarımı falan filan

o ilk mesajdaki ucu alsanız bile
tamam hızlı ısınıyor ama onu siz nereye tutturacaksınız ?
yuvarlak bir tahta kesip içinemi sokacaksınız ?
veya o uç için bir kullanılabilir havya tasarımımı yapacaksınız ?


başa dönelim
o meşhur havya ucunu satın alsam
direk gereken voltajı manuel versem, en kısa zamanda ısınmayacakmı zaten ?
çabuk ısınmasını sağlayan elektronik devremi ?
yoksa elektronik devre düzgün ısı kontrolünü sağlayan düzenekmi ?
asıl soru bu

mas

@Maxim; ilk mesajda verdiğim video da ucun lehimleme sırasındaki ısı dalgalanmasını gösteren bir grafik var. kıyaslama yaparsanız diğer ürün ile arasındaki farkı göreceksiniz. elimdeki devrenin yavaş çalışmasını şu şekilde açıklayım. seramik rezistans üzerindeki termokupl metal gövde ile temas etmediğinden tam anlamıyla veri iletimi sağlanamıyor. lehimleme sırasında ucun kovan kımsı istenen değerdeyken, en uç kısmı bundan 100 derece daha aşşağıda olabiliyor. ısı doğrudan resiztansdan değil ucun metal gövdesinden aktarılıyor. termokupl bu ısı dalgalanmasını algılıyor opamp optokuplörü o da triac ı tetikliyor. resiztans ısınıyor ve kısır döngü devam ediyor..
tüm bu işlemler 2 sn civarında oluyor. buna rağmen havya ucu hiçbir zaman tam anlamıyla ısınamıyor..
kaldı ki devre üzerinde rezistans bağlı değilken bile termokupl ın algılanması ve triac ın tetiklenmesi yarım saniye sürüyor..

konunun başından beri söylediğim gibi burada amaç mükemmel ısı iletimi. havyanın kısa sürede hazır olması değil..

şu resme bir bakın isterseniz. ön yargıları yıkmaya birebir..



devamı burda

http://www.eevblog.com/forum/product-reviews-photos-and-discussion/jbc-cd-2bb-solder-station-mini-review-with-pictures/

buda farklı bir model

http://www.eevblog.com/forum/product-reviews-photos-and-discussion/jbc-dit-soldering-station-review/

gördüğünüz gibi olayın tamamı mekanik değil..

havya ucunu tutmak için eski hameg osilaskop probu buldum. çok şık oldu.. ayrıca internette yanlızca handpiece kısmı satılıyor. bu da mantıklı bir çözüm olur..


son olarak  ilk mesajda videodaki ısı grafiğini tekrar tekrar izlemenizi şiddetle tavsiye ederim.. saygılar..

Sdttn

Verdiğiniz fotoğrafta sol altda "dale" şönt direnci var galiba rezistans akımını ölçmek için.

Maxim

aman ya yazdım yazdım uçtu


gene sorun var
o amazondaki uç olmadan bir işe yararmı o muhteşem devre
diyorumki asıl işi götüren uç

o devrenin aynısını bile yapsak başka bir uçta işe yaramayacak
o yüzden temel orası

hem ilk açılışta çabuk ısınması ile
lehimleme sırasında sıcaklığın düşüp tekrar eski yerine gelmesi arasında bir fark yokki
sonuçta havyayı çekince çabucak yerine gelmesi için ucun çabucak ısınan bir yapıda olması lazım
gene aynı yere geldik.

tamam devre mükemmel
2 opamp + 1 tane N thermocouple controller ile aynı şeyi yapmak mümkünmü ?
cevap hayır
demekki çok daha fazlası lazım




benim asıl gelmek istediğim nokta şu
günümüzde artık öyle bir rekabet varki
öyle eskisi gibi tuttuğunu öpemezsin

o yüzden fiyatlar arasında kaliteli ürünlerde uçurumlar yok

sen şimdi o havya istasyonunu benzer kalitede yapmaya kalk çok daha pahalıya çıkar
eğer kıytırık birşey yaparsanda aynı sonucu yakalayamazsın değilmi

o zaman bazen böyle cihazlara para bayılmamız kaçınılmaz.
adam yapmış bitirmiş , belki firma 60 senedir bu işle uğraşıyor
bizden yeterince ilerde yani

aynı şey güç kaynağı gibi cihazlar içinde geçerli
önceden hep yapmayı düşünürdüm, düşünenler var hala
bence gerek yok , al ve kullan .
bazı şeyler için zaman harcamaya değmez, çünkü zamanını kendi işine harcarsan daha çok yol kat edersin
bir takım şeyleri ustasına bırakacaksın

şimdi oturup osiloskopmu yapalım ?
oldu, 2 sene onunla uğraş sonunda zaten bi boka benzer birşey çıkmayacak
ne anladım o işten ?

tabi bu benim fikrim.


Not:
ayrıca N model TC olduğundan şüpeliyim
neden kullansınki adam N, bildiğim kadarı ile hiç yaygın değil
J tc 750 dereceye kadar mis gibi çalışıyor
o havya kaç dereceye çıkıyor ?
J olmasın o?
olmadı K var endüstride zaten en çok J yada K kullanılmıyormu ?

Maxim

N tipi thermocouple grafiği bulamadım o derece yaygın yani ..



mas

#9
@Sdttn; devreyi bizzat incelemedim. o direncin ne işe yaradığı konusunda bir fikrim yok.

@Maxim; elimde bu uçdan 7-8 tane kadar var. sandığınız gibi üzerine gerilim verince aynı işi yapmıyor. evet uç lehimi eritiyor ama yüzeye ısı uyguladığınızda tüm ısı kayboluyor lehim donuyor. 5v 2a için sonuç bu. gerilimi arttırdığınızda uç kızarmaya başlıyor. lehim yapamaz hale geliyor. burada kontrol devresinin önemi bir kez daha öne çıkıyor..

evet bu konuda ucun üstünlğü tartışılamaz ama bu güç kontrol olmadan hiç bir halta yaramıyor..

ben zaten bu devreyi diğer havyalar için değil elimdeki uçları kullanmak için yapmak istiyorum. eğer işe yararda ortaya güzel şeyler çıkarsa isteyen bir kişi bu uçdan temin edip burada paylaşılan devreyi yaparak 2000 lira değerindeki bir ürüne 30-40 liraya sahip olabilecek..

yukarıda da dediğim gibi ucun üzerine gerilim verdiğinizde çok hızlı bir şekilde istenen ısıya geliyor. kontrol olmadığı için çok büyük ısı dalgalanmaları oluyor. olay yanlızca ucun çabuk ısınması değil yani. ikisi farklı kavramlar..

aynı ürünün analog olan modeli de var

buradan incelemesine bakabilirsiniz.

http://www.eevblog.com/forum/product-reviews-photos-and-discussion/jbc-ad4300-soldering-station-teardown/

gördüğünüz gibi bir kaç tane opamp ve bir mikrodenetleyici ile bu ucu kontrol etmek mümkün. önceki mesajda yazdığım ısı grafiği uyku modu gibi özellikler benim ekstra isteklerim. yani ürün kendi zevkime göre tasarlıyorum. zaten kim mikrodenetleyici kullanılan bir üründe gücü pot ile kontrol etmek isterki.. sonra demezlermi

- yıl olmuş 2012 hala pot kullanan var! 

:) bu işin şakası tabi..

ön yargılar konusunda türk milleti olarak biraz fazla ısrarcıyız.. farklı ihtiyaçlar, farklı fikirler olmasaydı şu an dünya üzerindeki herkes şu bir liralık tahta saplı havyadan kullanyor olurdu. sonuçta aynı işi yapıyorlar değil mi. kim verecek o plastik mala 2000 lira...

yeri geldiğinde lazım olana bir ürüne 2000 liarada verilir 10000 lirada. ama burda amacımız kendi çabalarımızla birşeyler başarmak. o ürünün üretim maliyeti belli. üzerindeki malzemeler o parayı haketmiyor olabilir ama ürünün yaptığı iş çok daha fazlasını hakediyor. maliyet fiyatına aynı işi yapmak size göre mümkün olmayabilir ama bence mümkün. hep diyorum ya ön yargılar.. bizi öyle bir hale getirmişler ki kendimize hedef koymaya korkar olmuşuz. ama ne gerek varki parasını ver hazırını al. tüketici toplumsun sen haddini bil.. öyle değil mi?

neyse toparlamazsam konu çok başka yerlere gidecek ama umarım vermek istediğim mesajı almışsınızdır.

yine ön yargılar.. piyasanın geneli j veya k tipi kullanıyor diye bu firmanın da aynısını yapmasını beklemek ne derece doğru bir düşünce.. ben bu havya ucunun içini açıp inceledim. hayalinizdeki gibi 2 tane telle yapılmış bir termokupl yok içinde. emin olun bu karara varmak için yeterince ölçüm yaptım. ayrıca termokupl un yapısıda bu bulguyu destekler nitelikte. siz bu bilgiye ulaşamıyorsunuz diye onun var olmadığı soonucuna nasıl varabiliyorsunuz ilginç doğrusu.. ucun kesitini pait ile çizmeye çalıştım umarım bir fikir verir..




Maxim

peki kolay gelsin size

yanlız şu cümleyi açıklarmısınız
"hayalinizdeki gibi 2 tane telle yapılmış bir termokupl yok içinde"

nasıl bir tc var peki ?
çizdiğiniz şemada tek tc kablosu geliyor içeriye

mas

resimde gayet açık görünüyor. termokopl un bir ucu mavi olan diğeri ise gri renkli paslanmaz malzeme.
ikisinin birleştiği yeşil nokta ısı ölçüm noktası. ayrıca tüm metal parçalar özel alaşımlardan imal edilmiş. bütün yapı sıkıca birbirine geçmiş durumda. kovanın üzerindeki uç çıkartılamıyor. mükemmel ısı transferi bu şekilde sağlanıyor.

Maxim

Alıntı yapılan: uzman_as - 05 Şubat 2012, 09:26:36
resimde gayet açık görünüyor. termokopl un bir ucu mavi olan diğeri ise gri renkli paslanmaz malzeme.
ikisinin birleştiği yeşil nokta ısı ölçüm noktası. ayrıca tüm metal parçalar özel alaşımlardan imal edilmiş. bütün yapı sıkıca birbirine geçmiş durumda. kovanın üzerindeki uç çıkartılamıyor. mükemmel ısı transferi bu şekilde sağlanıyor.

tamam işte bende onu diyorum
nasıl tek kablo ile ölçüm yapılıyor thermocouple ile ?

tc nin bir ucu mavi olan tamam da öbür kablo nerede ?
tc 2 özel alaşımlı kablodan yapılır ya o yüzden soruyorum, 2. kablo nerede ?

mas

''termokopl un bir ucu mavi olan diğeri ise gri renkli paslanmaz malzeme.''

hocam gayet açık yazdım. diğer ucu kovan. iki metalin termokupl olması için illa iki ince tel formudamı olması gerekir?

Maxim

hayırda 2. element olarak paslanmaz kovanı nasıl kullanıyorlar onu çözmedim ?
N type TC nin 2. elemanı komple kovan olarakmı takmış adam ?

yani kablo "Nickel-Chromium-Silicon" ise
kovan "Nickel-Silicon" gibi ?