Bu basit devre çalışır mı?

Başlatan veliusta, 17 Mayıs 2013, 18:39:36

t2

#15
LEDleri kısadevre varsayın. 5V'a toplam 30 ohm bağlanmış oluyor ( 3 adet 90 ohm paralel)
5V/30ohm = 167mA 

Gerçekte ledler kısadevre olmayacağından bu akımda çekilemez. 

Ledler üzerinde 2V düştüğünü varsayalım. Tahminimce  her kolda birkaç  led sönük  olarak yanabilecektir.  Her kolda maksimum 33mA var.  bazıları fazla yanıp kendini imha edecek sonrakiler de dökülecektir. uyduruk bir devre olur.


Bunun yerine ledlerin her birine ayrı uygun bir direnç bağlayarak  5Va bağlamak gerek.

Mefe

LED'ler özdeş olsa ve akım her kola eşit paylaşsa bile, led başına 4mA civarı bir akım düşeceği için, ledler parlamaz.
Muhammet EFE || http://muhammetefe.com

ete

Bir hesap da ben vereyim.
Her bir kolda 5 adet led bağlı led voltajı 3,4v olduğuna göre ve her biri ortalama  20 ma akım çekse,
Toplam 100 ma akım eder. Besleme 5 volt olduğuna göre olması gereken direnç ,
R=(5-3,4)/0,1=16 ohm olarak bulunur.   Tek led olsa idi R=(5-3,4)/0,020=80 ohm olacak idi.
Devrede 90 ohm bağlı olduğuna göre ledlere düşen akım. I=1,6/90=0,017 ma olacaktır. Bu akımla ledlerde yanmayacaktır. Bu hesaplar yalnızca tek kol içindir.
Ete
Bilgi hazinedir paylaştıkça büyür.            http://etepic.com

Kabil ATICI

Devrenin sadece 1 kolu için direnç 100 Ohm olmak üzere 5 tane paralel led ile yaklaşık 20mA civarında (ölçü aletimde birler haresi sıkıntılı) akım çekiyor... Denendi.
LED'ler SMD beyaz led.

Bayada parlak yanıyor...
ambar7

veliusta

#19
Arkadaşlar Devrem Gayet iyi çalıştı  :D  4 Kola ayırdım 4 LED Paralel. Toplam 16 Led olmak üzere...

Voltmetreyi  ledin birine bağladım.100 ohm dan başlayarak direnci düşürerek denedim.Ölçü Aleti 3.2V Gördüğünde Tamam bu olur dedim. Değeri 27Ohmluk dirençti :)

Her Led'i paralel bağlayınca Direnç değerini düşürmemiz gerekiyor.bunu anladım. Ama malesef akımı ölçemiyorum.Ölçü aletim sigortasını değiştirmeme rağmen akımı ölçmüyor.

Direnç çok azda olsa ısınma yapmış. Devreyi yaklaşık yarım saat denedim sorun çıkmadı. Ölçü aleti hep 3.19 - 3.20V arası gösteriyordu.

Aslında benim demek istediğim şey şuydu. 1/4W dirençlerden max 250mA geçirebiliriz. Peki biz neden 20mA Bir LED için 1/4W direnç takıyoruz.?

Kabil ATICI

Elimizde en küçük watlı direnler bunlar. (gerçi daha düşük watlı dirençlerde var ama yaygın değil)
ambar7

asma

Sonuçtan memnunsanız sorun yoktur tabi ki.
Ama gayet güzel çalıştığı için mi 90 ohm yazdığınız direnci 27 ohm, 3 kol yerine 4 kol , paralel 5 led yerine 4 led taktınız.  :)
Ölçü aletiniz 3,2V gösteriyorsa 4ledin paralel bağlı olduğu kol akımı 66,66mA eder. Ledlere eşit dağıldığını varsayarsak 16,66mA her bir led ten geçer.
Devrenin tamamından ise 266,6mA akım geçer. USB portu için sorun yoksa devreniz sınırlarda çalışmadığı için uzun süre problemsiz kullanırsınız.  ;)
1/4W direnç piyasada en çok bulunan , kullanılan türdür. Fazlası gerekmiyorsa , güç değeri belirtilmemişse 1/4W kullanırız. Çok sorgulanıcak bir mevzu değil.
Sizin kullandığınız 27 ohm dirençlerde 120mW güç harcanıyor. Biraz ısınması normal.
Eğer 27 ohm dirençten 250mA akım geçirmek isterseniz harcanan güç 1,687W olurdu ve en az 2W lık direnç kullanmanız gerekirdi.
Her led için direnç kullanma önerisini direncin gücüyle bağdaştırmayın.
İster yük ister kontrol elemanı olsun yarı iletken malzemeler birbirinin aynısı bile olsa ek önlem alınmadan paralel bağlanmaz / bağlamaktan kaçınılır.
veliusta son olarak ölçü aletinin sigortası ilk defa attığında benim gibi sıradan cam sigorta alıp taktıysan, tekrar sigorta atınca olan oluyor.  8) Geçmiş olsun.

Arkadaşlar LED , beyaz ledlerin icadıyla aydınlatma elemanı mı oldu?  Bir cihazın power veya st-by ışığı yada atık sigorta göstergesi, stereo ışığı , rölenin çektiğini gösteren ışık, oyuncakların üzerindeki ışıklar vs...
Bu örneklere onlarcasını siz ekleyin. Bakın devresine, 5-10 mA den fazla çeken varsa ne işe yaradığını merak etmeye başladım bile.
Ete üstadım bile hesap hatası yapmış sanırım ve ledlerin yanmıyacağını yazmış.
Bu basit hesapta veya adımızı yazarken bile hata yapabiliriz, ama birisi öyle değil böyle olacak dediğinde önce bir tartmak gerekir. (ister kendi bilgini ister karşı fikri)
Bunu abartmayacak kadar gözümüz gönlümüz açık olmalı. Led yakarken laf sokacaksak ben elektronikçi olmasamda olur zaten ileri derece miyop olduğum için yarı kör sayılırım.
Sizce bu devre çalışır mı, bu üslup bize yakışır mı?

Kolay gelsin.

islergucler

#22
Vf=3.4V olan 5 adet ledi seri olarak bağlarsanız ancak 18-19V besleme ile sürülebilir. Bunun hesabınımı yapmayı mı ögretmek gerekiyor?
Devre çalıştı diyen çocuklar bunu bilmiyor. O ledlerin üzerinde düşen gerilimi ölçerlerse 0.8V civarına bir voltajın düştüğünü görecekler. elbette Vf si 0.8v luk ledlerle bu devre çalışır.

Şemada led voltajı hatalı yazıldı ise bunun sorumluluğu yazan kişiye aittir. Tekrar söylemek gerekirse yukarıdaki devre yukarıdaki belirtilen led voltajına sahip ise ÇALIŞMAZ.

Biri demişki datasheete göre akım hesaplanmaz. Neye göre yapılır ? Devreye ledi bağlayıp değişik dirençlerle test edip en uygun parlaklıktaki direnç değerine göremi tasarım yapıyorsunuz ?  Sağdan soldan led alıp o ledlerin datasheetinden kimse bahsetmiyorsa. Hatta ledin datasheetimi olur gibi yanlış bir fikir var ise kafanızda, ledler hakkında hiç bir şey bilmiyorsunuz demektir.

Her ledin datasheeti olur. Her ledin If akım değeri vardır. Bu değer datasheetten ögrenilir, LEDLER IF AKIMINA GÖRE SÜRÜLÜR.

Vf=3,4V
If= 20mA (olarak farzedersek)

5 ledli kolların beslemesi en az 18-19V olmalıdır. 20V besleme ile hesap yapılırsa

Resistor precision:
Calculated resistance:150Ω
Nearest lower 5% resistor:130Ω
Nearest higher 5% resistor:150Ω**
Power dissipated by the resistor:60 mW
Recommended resistor Wattage:1/8 W
Power consumed by the LEDs (PLED):340 mW
Total power consumption (PTotal):400 mW
Efficiency (PLED/PTotal) x 100 :85 %


150R direnç bağlamak gerekir. Bu 150R direncinde hesabı var ancak bu kadar bilgi bile bazılarına fazla gelebilir.  Hesap yapmaktan erinen yada beceremeyecek olanlar google üzerinde "LED series resistor calculator" yazarak bir sürü hesaplayıcı ile bu değerleri girerek sonucu kontrol edebilirler.

Led tasarımlarını led sürücülerle yapıp geçen bazı başka kişilerde olabilir. 5V besleme ile seri led kllarınn rahatlıkla sürülebileceğini sanıyor olabilirler. Led sürücü entegreleri neden bobin kullanılır?

muhendisbey

@islergucler hiç güleceğim yoktu.
Senin o akımı çekmen için direnci düşürmen lazım, kaynağın o akımı sağlayabilmesi lazım. 90Ohmdan 100mA akım geçirirsen kaç volt olur önce bunu hesapla. Öyle kıytırık hesaplama araçlarıyla yola çıkamazsın.
Zulmü alkışlayamam, zalimi asla sevemem; Gelenin keyfi için geçmişe kalkıp sövemem.

cem123

@islergucler bu devreyi delikli pertinaks üzerine yaptım. Akşama arkadaştaki 18V  laptop adaptörünü alıp enerji vereceğim.Bu seri ledleri daha düşük volt ile çalıştırmam için ayarlı birşey yapılabilir mi?

islergucler

#25
muhendisbey
Hangi okuldan mezun oldun? Bir diyodun 2 önemli parametresini öğrenmeden okuldan mezun olabilmişsin.

cem123
Sürülecek voltajı siz belirleyemezsiniz. Ledin (Diyotun) üzerinde tutacağı voltaj bellidir. Vf 0.8V ise 0.8V tutar, 3.4V ise 3.4V tutar. Kaç tane led olacaksa seri olarak o kadar voltaj ledlere gidecektir. Burada 5 tane var 5x3.4 = 17V sadece ledlere gidiyor.  Bir avo ile ledlerin üzerindeki voltaj ölçülürse bu değer hemen görülür zaten. Bu şema için 17v üstünde bir kaynak seçilir. Kalan voltaj uygun bir direnç ile sürüldüğünde akacak akım ortaya çıkar. Bu sebeple 18V luk besleme ile 20V luk besleme için kullanılacak seri direnç değerinde gözle görülür şekilde farklar oluşur.

Yüksek güçteki ledler neden mutlaka bir sürücü ile sürülür ?

pea

@cem123
5V'a göre bir devre o. 18V verirsen led'ler yüksek akımdan yanar.

@islergucler
Seri bağlama nereden çıktı bilemedim.
Diyodun 2 önemli parametresi; 1) İleri ön gerilim, 2) Max ileri akım
Max akım değerinin üstüne çıkılırsa ömrü, altına düşülürse parlaklığı azalır.
Ultra bright/şeffaf led'ler 1mA ile bile güzelce parlıyorsa led bozuk mudur, bozulur mu yani?

tyildizak

#27
Alıntı yapılan: islergucler - 18 Mayıs 2013, 09:57:44

Biri demişki datasheete göre akım hesaplanmaz. Neye göre yapılır ? Devreye ledi bağlayıp değişik dirençlerle test edip en uygun parlaklıktaki direnç değerine göremi tasarım yapıyorsunuz ?  Sağdan soldan led alıp o ledlerin datasheetinden kimse bahsetmiyorsa. Hatta ledin datasheetimi olur gibi yanlış bir fikir var ise kafanızda, ledler hakkında hiç bir şey bilmiyorsunuz demektir.

[/size]
Ne yazdığımı anlayamamışsın. tekrarlayayım: Akım datasheete göre hesaplanmaz, datasheette sadece uygun kullanım aralığı ve çeşitli specler belirtilir. Sen ne kadar parlaklık istiyorsan ona göre verilen aralıklarda akım akıtırsın.

led sürücü vs. işlerle uğraşmıyorum. ilgi alanıma girmiyor. O yüzden hesaplamalara falan bakmadım bile, buna vakit de ayırmam mümkün değil.

yukarıda usb'den güç kullanımıyla ilgili bir açıklama yaptım, bir de gözüme çarpan yanlış ifadene cevap verdim.


Alıntı yapılan: muhendisbey - 18 Mayıs 2013, 11:16:50
@islergucler hiç güleceğim yoktu.

ilginç olan, yukarıda birileri olmaz dediğinin olabildiğini deneyip gördüğünü yazmış. bunun üzerine ben de @mühendisbey gibi hissettim  :)




muhendisbey

Alıntı yapılan: islergucler - 18 Mayıs 2013, 19:05:10
muhendisbey
Hangi okuldan mezun oldun? Bir diyodun 2 önemli parametresini öğrenmeden okuldan mezun olabilmişsin.

@tyildizak sana gerekli açıklamayı yapmış.
LED'in gerekli parametreleridir. LED bu akımı çekiyor demek değildir. Senin dediğine bakacak olursak yoktan enerji var ediyorsun. Niye? Sırf LED kullandı diye.
Saçma sapan sitelerin nasıl hesapladığı belli olmayan "calculator" larına güvenirken daha bir V=IxR yapamıyorsun
Kirchoff amcanın kemiklerini sızlattın. Düğüm analizi nasıl yapılır açta bir bak. Buradaki bunca arkadaşımız sana hatalı olduğunu anlatmaya çalışmış ancak sen hala burnunun dikine gitmektesin. Senin bileceğin iş elbette...
Zulmü alkışlayamam, zalimi asla sevemem; Gelenin keyfi için geçmişe kalkıp sövemem.

islergucler

Googleda Led calculator ile alakalı 1.4M adet sayfa var. 1000lerce farklı hesaplayıcı sayfa vardır tahminen. Bugüne kadar 20 kadar LED, IR LED, RGB LED kartı yaptım, hiç birisi için hesalayıcı kullanmadım. LED işi ilede uğraşmıyorum, gerektikçe yaptım. Bana inanmıyorsanız hesaplayıcılardan birinden bakın diye verdim o sonuçları.

tyildizak
Datasheette genelde If değeri ve pulse If değerleri vardır. Evet bunların sınırları vardır. Ama buyurduğunuz gibi yada sunduğunuz gibi çok önemli değişiklikler göstermez.  Mesela bir tane Edison rgb led datasheeti açtım.  If için 30-35mA değerini vermiş.  5mA---100mA gibi bir aralık falan yok.  Ledlerin ömürlerinin azalmaması için optimum değer verilmek zorunda ve bu değerde sürülmesi gerekir zaten.  30mA verilmiş bir ledi 60mA de sürebilirmisin? Uygun şekilde soğutulursa sürülür. Yinede ömrü azalır.

muhendisbey
Adam gibi mühendis olamayacağın besbelli ortada. Kasma fazla...

Sonuç olarak;
Anlama kapasiteniz bu kadar ise sorun yok, bu kadardır.  Doğrusu sizin dediğiniz gibi olsun. Anlamak istemeyen fanatik zihniyetlere öğretilecek bir şey yok zaten. 5V ta 5 tane led çalışıyorMUŞ, düşünecek bir şeyde yok üzerine. Benim için konu kapanmıştır.