Li-ion Pil vs Ni-Cd Pil

[Endorfin35+]

Merhaba,

Daha önce Ni-Cd piller ile biraz tecrübe edindim fakat bu li-ion piller hakkında basit bir sorum olacak.

Örneğin Şarjlı matkapların bataryalarında Ni-Cd pillerde sadece 2 adet bağlantı vardı. Bu iki uçtan artı ve eksiyi şarj cihazı ile veriyor matkap ile geri alıyorduk.

Li-ion bataryalarda 6-7 adet bağlantı görüyorum. bu kadar çok bağlantı olması şarj ederken dengeli şarj mı? Başka bir deyiş ile seri bağlantı noktalarından dışarı çıkan uçlar mı? Batarya üzerinde dahili şarj göstergesi var. Dolayısı ile içinde elektronik bir kontrol var zaten neden ayrıca uçlar var...

Aslında Şarj ile ilgili bir sıkıntım yok o yüzden soruyu çok basite indirgeyeyim. +/- Uçları aldım bataryayı kullanıyorum (şarjı bitiriyorum) Diğer pinler ile herhangi bir kontrol yapmam gerekiyor mu?

[mozkan87]

Orası tamamen sizin tasarımınıza  kalmış. Diğer pinler çoğunlukla balanced charge için kullanılıyor. Ama siz pillerin çok uzun ömürlü olmasını yani içlerinden biririnin aşırı deşarj(pillerin bazılarında aşırı deşarj ve şarj olmasını önleyen bir sistem bulunur) olmasını istemiyorsanız o noktalardan kontrol sağlayabilirsiniz.

[sadogan]

 Batarya yı kısa dere derin deşarj ve aşırı şarjdan korumak lazım.
 BMS arayın.
https://www.google.com/search?q=bms+devresi&rlz=1C1SQJL_trTR798TR798&oq=bms&aqs=chrome.2.69i57j0l7.7235j0j8&sourceid=chrome&ie=UTF-8

[Endorfin35+]

Hazır batarya almayı düşünüyordum. Yalan oldu

Şarj işide bana kaldı.

Resimdeki gibi hazır devreler ile gitsem. Bu devreler için tam döküman bulamadım. Bunların  şarj kesme, derin desarj korumları var mı?

[Sozuak]

Özelliği o zaten. Fazla şarj, akım koruma, deşarj koruma özellikleri sağlıyor. Li-ion pilleri ni-Cd gibi bağlarsan bomba gibi patlayabilir. Çok tehlikeli pillerdir. Bir de ısıl koruma olsaymış iyiymiş. İstersen ve devrende ısınma meydana geliyorsa ana pil hattına seri termik sigorta da ekle pillerin arasına sıkıca yerleştir ısıyı alabilsin.

Güç arttırmak istersen de her bir pil hücresine paralel aynı pilden 2 li gruplar halinde ekleyebilirsin. Ama tüm piller aynı yenilikte, aynı model olmalı.

ayrıca şu da aklında olsun li-Po piller var hazır devreleri üzerinde. Onlar da işe yararsa güç olarak çeşitli değerlerde tablet, model araç pili olarak var.

[sadogan]

Adet sayınız fazla ise , pil firmaları size paketleyip veriyor BMS devreside içinde oluyor.
Bir kaç adet ise bu hazır devreler işinizi görür, hücre sayısına göre BMS alırsınız. Tabi şarj devresini sizin yapmanız gerekecek.

[Sozuak]

BMS olunca şarj devresine ne gerek var ki dolunca devre şarjı kesiyor zaten. Yanlış mıyım?

[cevat1]

BMS olunca şarj devresine ne gerek var ki dolunca devre şarjı kesiyor zaten. Yanlış mıyım?

Doğrudur.
Bu tip hazır BMS devrelerin özellikleri

     Aşırı şarj koruması
     Aşırı deşarj koruması
     Aşırı akım koruması
     Aşırı şarj algılama gerilimi: 4.25 ± 0.025V
     Aşırı şarj bırakma gerilimi: 4.15 ± 0.05V
     Aşırı deşarj algılama gerilimi: 2.50 ± 0.08V
     Aşırı deşarj Gerilimi  3.00 ± 0.1V  kontrollü çalışıyor.

[Sozuak]

Ben de çok uğraşmadım ama aklımda böyle kalmış yanlış mı hatırlıyorum dedim bir an. Teşekkür ederim.

[sadogan]

BMS olunca şarj devresine ne gerek var ki dolunca devre şarjı kesiyor zaten. Yanlış mıyım?

Lityum iyon pil için, datasheet inde yazan şarj akımı miktarı var. 2C, 1C, C/2, C/4  gibi bunu nasıl sağlayacaksınız akım kontrolünüz olmaz ise. Besleme kaynağınız tüm gücü ile akım basacak.
  Pil gerilimi , şarj gerilimine yaklaşınca (hücre başına 4.2 volt ) gerilim sabit tutmanız gerekecek şarj akımı cutoff akımına eşit olunca da şarjı sonlandırmanız gerekecek.
Kısaca hem akım hem de gerilimi kontrol edebilen bir şarj kaynağına ihtiyacınız olacak.
 BMS, bataryanız aşrı şarj, aşırı yük akımı vs gibi nedenlerle korumaya geçmiş ise tekrar başlaması için dışardan uyarmanız gerekecek. Yeniden kendi kendine başlayamaz.

[Sozuak]

Şimdi biraz araştırdım. Öncelikle uyarı için de teşekkürler. Piyasada çok çeşitli özelliklere sahip BMSler var. Bazılarında yönetim çipi var bazılarında yok. En büyük fark bu olmalı.
Öncelikle BMS devrenizin kaç amperlik olduğu ve ona göre batarya bağlamanız gerekli.
Uygulama videolarında 3 paralel 18650 ye bms (çipli)  ile 12.5V 5A  güç kaynağı bağlıyorlar. Bundan sonra da standart şarj eğrisine uyup uymadığına bakıyorlar.
Ne voltaj kontrolsüz artıyor ne piller 5A akım çekiyor. 1.5C maksimum akım ile tam bitmişe yakın pilleri şarj ettikleri halde durum bu.

Yine genel anlamda araştırma yaptım. Şarj ve deşarj için akım limitleri de farklıymış. Yani 20A deşarj sağlayan bir devre 20A şarj etmiyor daha düşük akımla şarj edebiliyor.

Devreyi pil kapasitesine uygun seçmekte gerekli anladığım kadarıyla. Düşük kapasiteli pilleri yüksek kapasiteli bms ile kullanmak yanlış ama yüksek kapasiteli pili düşük kapasiteli bms ile kullanınca devre kaliteli ise sorun olmuyor gibi.


Piyasada illaki ucuz olanları da vardır. Çarşamba günü profesyonel pil işleri ile uğraşan bir firmaya gidip  medikal bir cihaz için pil grubu hazırlattıracağım. Onlara da sorarım zira bms satıyorlardı daha önce almıştım.

[Sozuak]

Pil işi yapan yere gittim. Sadece transistor gibi aktif elemanlı bir devre vardi. Çipli biraz daha akıllı olanlarından yoktu. Çokta bilmiyorum ama bendeki örnek olarak 2 hücre, 3A olan kart kendisini aşırı akımda kapatır dişarıdan nominal voltajından biraz fazla voltaj verince açılır diğerlerinden haberim yok dedi. Yine araştırmaya devam edeceğim öğrendiğimi aktarayım dedim.

[cevat1]

.

[Sozuak]

Elindekinin özelliklerini biliyor sadece. Bu arkadaşlar sadece pil satmıyor grup pillerde yapıp veriyor piyasaya. Ama yaptıkları genelde eskiyen pil grubunun yenilemesi olduğu için tecrübeli değillermiş bu konuda.

[gokhan1500]

Hocam çin BMS lerinde SOT23 kılıf çipler Aşırı şarj vs takibi yapıp kontrol sağlıyorlar.

HY2112 vs çipler mevcut sırf bu iş için özel üretilmişler ve her bir seri için bir adet kullanılıyor.