Picproje Elektronik Sitesi

Vakit buldukça flyback üzerine teknik geyik yapalım.

Flyback güç kaynağı sinyaller ve sistemler konusu ile içiçedir.

1) Flyback güç kaynağını modellemek ve S domeninde transfer fonksiyonunu bulmak.

2) Bu sistemin kararsızlığı.

3) Kararsız durumdaki bu yapıyı kararlı hale getirmek.

4) MCU'yu Flyback kontrol işinde kullanmak

Bunun için öncelikle kontrol teorisini yalayıp yutmak gerekiyor. Yani S domaini neymiş, kontrol de ne olaki, matrisler, kontroledilebilirlik vs. Bu temel olmadan bu işe girişmemek lazım. Tıkanır kalırsınız.

1) S domaininde transfer fonksiyonunu bulmak için Average Switching Model'i dökmek oluşturmak lazım. Buradan DC Trafo modeliniz ortaya çıkacak. DC Trafo ne diyorsanız bırakın bu işi.
2) Faz marjı vs. incelendikten sonra sistem salınım yapacak mı yapmayacak mı buna karar vermek lazım ki geneli yapıyor olacak. Sonra uygun kompanzasyonu seçeceğiz yani bildiğimiz PI-PID yapacağız.
3) PI/PID sistemi hala kararsızlıktan kurtaramıyorsa tekrar başa döneceğiz tasarımı tekrarlayacağız.
4) Dijital kontrol demek istiyorsun; burada da ADC çevriminden kaynaklı dijitile çevirmeden bir faz farkı binecek, bunu kompanze etmeye çalışacaksın. Senkron Flyback yaptık zaten bu konuda hem de PIC serisi bir işlemci ile. Analog comparator işine yarayacak.

Bizim halk bu tabirlere yabancıdır; bizim halk bunu; ya trafo zırıl zırıl ötüyordu, dayı oğlu bir kapasite bağladı ses kesildi ile anlar.
Ben zamanında çok hesapladım hiç bir zaman da teoriye bire bir uymadı. EMC gibi lanet olasıca. Power 4-5-6 diye bir alet var ünlü Ridley'in. Bu aletin bir benzeri ya da spectrum analyzer yoksa yine yaptığınızın bir faydası yok.

Gerçek devrede yolların oluşturduğu endüktanslar, trafonun değiik akımlarda non-lineer davranması bu tür hesapların sadece tam yükte işe yaramasına yol açıyor. Hesaplanınca aşağıdakine benzer grafikler ortaya çıkıyor. Bunları yorumlayıp feedback tasarımı yapmak gerekiyor.

Benim bu konuda değindiğim noktalar aşağıdadır.

http://www.firatdeveci.com/kontrolun-kalbi-tl431/
http://www.firatdeveci.com/off-line-flyback-converter-part-1/
http://www.firatdeveci.com/off-line-flyback-converter-part-2/
http://www.firatdeveci.com/off-line-flyback-converter-part-3/
http://www.firatdeveci.com/off-line-flyback-converter-part-4/
http://www.firatdeveci.com/off-line-flyback-converter-part-5-final/

Bu da örnek bir kazanç eğrisi.
(http://i.hizliresim.com/znPyZR.png)

Üniversite hocalarını matlapla, excell grafikleri ile tablolarla, scop görüntüleri ile tavlayabilirsiniz de ben bunları yutmam.

Kendimi kanitlayacagim diye gobegimi catlatacak degilim. Millet Excel diye bir sey yaratmis ayni hesaplari 100 kere yapma diye. Bu konuda CE almis onlarca cihaz benim yerime konusur. CE diyorum, testler icinde conducted ve radiated immunity testi de var. Bu ne demek senin power supplyin cikis ve girisine 0-80MHz sinyal pump edilir nominal gerilimin de %3 altinda oynamasi beklenir. Hadi feedback tasarimini bilmeden gec bu testi.

Her seyi bir sen biliyorsun.

Yahu benimle tartışmak zorundamısın?

Benimle tartışacaksan tartıştığın konuda haklılığını ispatlamak için piyasadaki yüz tane bin tane on bin tane cihazım var, CE belgem var söylemlerini geç bir kere.

Haa bir analiz/sentez tartışmasında bu söylemleri ön plana koyarak tartışacaksan ürününün şemasını kodunu koyarsın konuşuruz. Yok bunlar ticari ürün vs dersen o zaman üründen bahsetme. Kaldıki senin piyasa verdiğin cihazları tartışmıyoruz.

Üstelik EMC'den ya da non lineer etkilerden falan bahsettik mi?

Laf olsun diye yazıyorsun. Mesela bu ne? Bu ne şimdi?

Alıntı Yap3) PI/PID sistemi hala kararsızlıktan kurtaramıyorsa tekrar başa döneceğiz tasarımı tekrarlayacağız.

PID ile kararsızlıktan kurtarılamayan bir sistem de ne demek?

Şışşşş susun benim piyasada on bin tane cihazım var siz bilmezsiniz.

Kontrol edilemeyen sistem demek. Nedeeeen cunku hesaplayamadigimiz etkiler musallat olmus demek ki sisteme. Neyse ilgi ile takipteyim, algoritmaya donmesin de sonra.

Lastik kelimeler/cümleler kullanmadan ne demek istediğimiz farklı  anlaşılmayacak şekilde konuya giriş yapalım. Fakat bu yazı bir solukta yazılıp bitecek bir yazı olmayacak.

Öte yandan ileride işin içine girecek kontrol teorisini bilmeseniz dahi yazı size pek çok konuda fikir verecek ve bobinlerden korkanlara yol gösterecektir.

Öcelikle mağnetizmaya bir giriş yapalım ve bobin nedir?  Amper x Sarım nedir? Relüktans nedir?  çok iyi anlayalım.

Bu büyüklükleri kolay olsun diye elektriksel büyüklüklere benzeterek anlatayım. Doğruluğundan emin olamayacağınız eklentiler yada lastik cümleler kurmamak kaydıyla araya giriş yapıp ekleme düzeltme yapabilirsiniz.

Bobin, bir nüve üzerine sarılmış dışı yalıtkan tellerden oluşur. Elektrik enerjisi ile mağnetik alan üreten nesneye bobin denir.

Bu yazıda nüve deyince N27, N41, N53  gibi malzemeler aklınıza gelsin. Şu anda bunlarla da pek işimiz olmayacak.

N27 yada benzeri bir başka nüve aşağıdaki siyah kırılgan malzemeye benzer. (Şekilden değil siyah nesnenin kendinden bahsediyoruz)

(http://uk.rs-online.com/largeimages/F0180834-01.jpg)

Nüve şekil olarak yukarıdaki gibi ya da aşağıdaki gibi ya da çok çok farklı bir geometride olabilir.

(https://encrypted-tbn3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcR6_ucPvzPHqszx3wfDqijEl0FhOC3wu0CMwIKle3cg6azI5Ie75Q)

Geometrisine bağlı olarak EI, EE, EC, ETD vs gibi farklı isimler alır. Fakat bu isimlendirmelerle  şu anda bizim hiç bir işimiz yok.

Bunun üzerine tel sararsak da aşağıdaki gibi bir yapı olur. Yalnız tel doğrudan nüvenin üzerine sarılmaz. Nüveler keskin köşelere sahip olabilir ve tellerin izolasyonunu bozabilir üstelik nüvenin kendisi elektriksel olarak iletken olabilirler. Bu nedenle nüvenin dışına yalıtkan bir karkas konur ve teller bu karkasa sarılır.

(https://encrypted-tbn3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQeLGyMgdy2yyANP5t9DYK9WrCm0oi0aLtePHOIuZU6A1bMdl_Q)  (http://www.kaptanplastik.com/grafik/diger5.jpg)

Elektrik devrelerinde voltaj ne anlama geliyorsa mağnetik devrelerde NI aynı anlama gelir.

Nasıl voltaj için EMK elektromotor kuvvet diyorsak NI için de MMK mağneto motor kuvvet deriz. NI = I * N  yani amper x sarım demektir.

Örneğin 10 sarımlık bobinden 2 Amper akıtırsak 20 Amper sarım değerinde MMK magnetik kaynağımız var demektir.

Peki elektrik devresindeki akımın magnetizmadaki karşılığı nedir?

Elektrik devresindeki I amper, mağnetizmada $$\Phi$$ Fi ile özdeştir. 

Elektrik devresindeki direncin R' nin mağnetizmadaki karşılığı ise Relüktansdır. Bunu da $$\Re$$ ile gösterelim.

Bu durumda Bir nüveden akan mağnetik akı $$\Phi=\frac{NI}{\Re}$$ dir.

Yani bobinin sarım sayısı x içinden geçen akım / Relüktans mağnetik akıyı verir.

Relüktans aynen elektrikteki dirençde olduğu gibi

Telin boyu ----> nüvenin uzunluğu
Telin kesiti ----> nüvenin kesiti
Telin özgül direnci ----> nüve malzemesinin (N27) mağnetik geçirgenliği (permeabilitesi) ile özdeşleşir.

Nüve kesiti artarsa, mağnetik geçirgenlik artarsa nüve boyu küçülürse nüvenin mağnetik akıya olan gösterdiği zorluk azalır.

Reküktans $$\Re=\frac{L}{\mu_o*\mu_r*S}$$

Burada L nüvenin boyu, S nüvenin kesiti, $$\mu_r$$ mağnetik malzemenin relatif permeabilitesi, $$\mu_o$$ boşluğun perpeabilitesi

Bir sonraki yazıda NI, Fi ve relüktansın birimleri üzerine konuşalım.

Bu konuda değerli kaynaklar:

Demistying Switching Power Supply - Raymond A. Mack
Digital Power Electronics and Applications - Muhammad H. Rashid
Fundamentals of Power Electronics - Robert W. Erickson
NEWNES - Power Supply Cookbook - Marty Brown
Power Electronics Handbook - Muhammad H. Rashid
Renewable Energy In Power System - Leon Freris
Switching Power Supplies A to Z - Sanjaya Maniktala
Switching Power Supply Design - Abraham I. Pressman

Forumun son halinden sonra latex formatında yazmayı deneyen varmı?

Ben denedim ve yazamadım fakat latex formatı için farklı karakterler kullanılabiliyor ve ben sadece $$ simgeleri ile denedim. Denediğinizde başarılı oluyorsa örnek latex yazım verebilirmisiniz?

Zoroaster usta,valla girelim şu işe.
Smps tasarlayalım.
Buck,Boost,Flayback,Resonant,Sepic,Forward vs.Allah ne verdiyse.
Yalnız işi İngilizce terimlere,Matematiğe boğmadan,tane tane adım adım.
Osilatöründen,RS FF'una,Slope Compansation'dan,Comparatöründen Feedback kontrolüne
İlgili devrelerin katlarını tek tek inceleyerek.
Hatta bir Entegre iç diyagramını örnek alıp onun üzerinden tartışmak gibi.

SG6742 entegreyi de ben önermiş olayım.

Matematiğe boğmadan olmaz. Bu başlıkda çok matematik iş olacak.

Matematiksiz yapacaksan çip üreticilerinin toolları vardır. Giriş voltajını çıkış voltajını gücü frekans verirsin herşeyi hesaplar. Hatta trafo için nüve bile önerebilir sarım sayılarını da söyler.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 03 Kasım 2016, 15:55:02
Matematiğe boğmadan olmaz. Bu başlıkda çok matematik iş olacak.

Matematiksiz yapacaksan çip üreticilerinin toolları vardır. Giriş voltajını çıkış voltajını gücü frekans verirsin herşeyi hesaplar. Hatta trafo için nüve bile önerebilir sarım sayılarını da söyler.

Yav Zoro Kurban,Ben Matematik bilmediğimi,Yüksek ilkokul mezunu olduğumu 10 defa söyledim.
Daha kaç defa söyleyeceğim?Sen beni ezmeyemi çalışıyorsun,Teessüf ederim:)

Benim anlamaya çalıştığım Bobin Trafo tasarımı değil.Bu Zımbırtıların çalışma mantıkları.
Entegre devrelerin içindeki Yapılar.
Bu devreleri taklit edip İşlemci ile tasarlamak falan filan.

Temelden başlayıp Bak bu swici kapattığımızda bobin şöyle davranır,açtığımızda şöyle bir durum oluşur.
Bunun geri dönüşü böyledir,çekilen akım gerilimi şu şekilde sınırlar sabitler.
Duty bu ise Bobin akımı şudur,DCM,CCM  vs Tipolojileri şunlardır,bunlar böyle olursa şu şöyle olmalı gibisinden.

Matematik bilen Filler Tepinsin,Çimen olmaya razıyız.
Yada Aslanların Yediği bufaloyu uzaktan seyreden Çakallar gibi bekler payımıza düşeni alırız.
Düşerse tabii O da ayrı mesele:)

Tamam o zaman tam yerindesin.

Eee hadi başlayalım o zaman.Neyi bekliyoruz?
Hatta şöyle çizimli Şemalı falan hatta ve hatta Videolu olsa varya tadından yenmez.
FxDev'in eklediği entegre olabilir,Uc3842 ,Viper22 vs vs olabilir.
Bence En basiti Mc34063'ten başlayalım derim.

Latexi bekliyoruz.

$$\int_0^{2\pi}\frac{Sin(\theta)}{2}d\theta$$

Gözümüz aydın arkadaşlar Latex'imiz oldu.

Bende kendi kendime "Acaba bu Latex'te ne oluyor,galiba önemli bir şey bu" demiştim.
Önemliymiş:)

Eee tamam işte Latex Formatımız da hazır daha neyi bekliyoruz?

NE555 ile yapıp LM358 ile geri besleme alalım :)
formulleri deftere yazıyorum

Alıntı yapılan: erkan614 - 04 Kasım 2016, 16:15:23
NE555 ile yapıp LM358 ile geri besleme alalım :)
formulleri deftere yazıyorum

Süper fikir.
Ama dünden beri bekliyoruz,Ağaç olduk iyimi?
Efektif Değer hesaplamasından daha çıkamadılar.
Yalandan yere birbirleri ile aşık atıyor Aşıklar:)

Sanırım birbirlerine gıcık oluyor bu arkadaşlar.
Olan bizim gibi Çimenlere oluyor.
Yapmayın etmeyin beyler kıymayın,yazıktır bu Çimenlere:)

Alıntı yapılan: erkan614 - 04 Kasım 2016, 16:15:23
NE555 ile yapıp LM358 ile geri besleme alalım :)
formulleri deftere yazıyorum

Demişken şu video şurada dursun https://youtu.be/QnUhjnbZ0T8?list=PLAROrg3NQn7dGPxb9CFtxwbgzLNaaj1Oe

Tamam artık bu konu ile ilgilenebiliriz.

Şu anakadar verdiğim bağıntılarla sanırım sorunumuz yoktur.

Magnetik  devreler gördüğünüz gibi aynen elektrik devresi gibi hesaplanır ve ohm kanununu aynen magnetik devrelere uygulayabiliriz.

Ancak nasıl dirençten fazla akım akıtıp ısınmasına ve direnç değerinin artmasına ve akım gerilim ilişkisinin doğrusallığının bozulmasına neden oluyorsak, nüvelerde belli NI değerlerinden sonra doyuma giderler. Üstelik  BH eğrileri hiç de direnç kadar lineer değildir.

Olsun. Bu, çok da dert değil.

Yeni bahsettiğimiz BH terimine girmeden önce  temel büyüklüklerin birimleri hakkında bilgimiz olmalıdır.

Aksi halde 1 ohm dirence 1volt uygularsak akan akım 1 amper mi 1 henrimi 1 bar mı kafamızda şekillenmez.

NI birimi amper sarımdır.  10 tur bobinden 1A akım akıtırsak MMK değerimiz 10Amp.Tur. demektir. Ancak N birimsizdir ve sarım sayısıdır. 10Amper tur, bir sarımdan ibaret telden 10A geçirdiğiniz anlamına da gelir.

Relüktans birimi 1/Henry  $$\frac{1}{Ohm  saniye}$$ dir.

Manyetik akı birimi ise $$\Phi$$ ise Weber (volt saniye) dir.

$$\Phi$$ aynı zamanda Amper x Henridir.

1 Maxwell $$10^{-8} Weber$$   Weber (Wb)

Akı yoğunluğu bir kesitten akan mağnetik akının  yoğunluğudur.

S kesitinden $$\Phi$$ akısı akıyorsa Akı yoğunluğu $$B=\frac{\Phi}{S}$$ dir.

Birimi $$\frac{Weber}{m^2}$$ dir.

1 Gaus = $$10^{-4} Tesla$$ ya da $$\frac{Wb}{m^2}$$ dir.

Arkadaşlar Latex ile hala bir sorunumuz var galiba. Latex yazımı ekranın soluna da yazsam görüntü hep ekranın ortasında çıkıyor.

Bu da yazıyı çirkinleştiriyor. Sorunun çözümüne bir el atamazmıyız

Şema üzerinden gitsek nasıl olur?
Ekteki Şemada Bobin Akımı nasıl hesaplanıyor?
FET,R-SEN,DİYOT üzerine düşen akım gerilim nedir?

MMK dediğiniz Manyetik Motor Kuvvetimi?


(https://s21.postimg.cc/wkspgvmwz/Boost.png) (https://postimg.cc/image/wkspgvmwz/)

Hani Smps tasarımlarını inceleyecektik?
Hesaplarının nasıl yapıldığına bakacak,devreleri nasıl yapacağımızı öğrenecektik.
Ne oldu?Yalan oldu!

Bandanalarımızı da taktık öööyle bekliyoruz:)

Bandajlar kafamızda stretchler  ...çımızda hazır bekliyoruz video eşliğinde hop bir ki hop bir ki hareketlere başlayacağız da latex formatındaki soruna el atılmasını bekliyorum.

Latex formatında yazdığımız ifade, neden yazıldığı konumda değil de ekranın ortasında çıkıyor?

Bu sorunun hallolması lazım.

[latex=inline]\frac{1}{Ohm  saniye}[/latex]

için

[latex=inline]\frac{1}{Ohm  saniye}[/latex]

kullanın hocam

ZorO usta,tek derdimiz Latex olsun,önemli değilki.
Neee Video'mu çekeceksiniz?İnanmıyorum!
Büyüksün ZorO:)

sağolasın muhittin. Eski yazıları editleyeyim.

Not: Editleyemedim. Eski mesajı yeni mesaj olarak düzelttim. Bir ara eskiye yönelik temizlik yapmamız gerekecek.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 03 Kasım 2016, 21:45:40
[latex=inline]\int_0^{2\pi}\frac{Sin(\theta)}{2}d\theta[/latex]

Gözümüz aydın arkadaşlar Latex'imiz oldu.

Lastik kelimeler/cümleler kullanmadan ne demek istediğimiz farklı  anlaşılmayacak şekilde konuya giriş yapalım. Fakat bu yazı bir solukta yazılıp bitecek bir yazı olmayacak.

Öte yandan ileride işin içine girecek kontrol teorisini bilmeseniz dahi yazı size pek çok konuda fikir verecek ve bobinlerden korkanlara yol gösterecektir.

Öcelikle mağnetizmaya bir giriş yapalım ve bobin nedir?  Amper x Sarım nedir? Relüktans nedir?  çok iyi anlayalım.

Bu büyüklükleri kolay olsun diye elektriksel büyüklüklere benzeterek anlatayım. Doğruluğundan emin olamayacağınız eklentiler yada lastik cümleler kurmamak kaydıyla araya giriş yapıp ekleme düzeltme yapabilirsiniz.

Bobin, bir nüve üzerine sarılmış dışı yalıtkan tellerden oluşur. Elektrik enerjisi ile mağnetik alan üreten nesneye bobin denir.

Bu yazıda nüve deyince N27, N41, N53  gibi malzemeler aklınıza gelsin. Şu anda bunlarla da pek işimiz olmayacak.

N27 yada benzeri bir başka nüve aşağıdaki siyah kırılgan malzemeye benzer. (Şekilden değil siyah nesnenin kendinden bahsediyoruz)

(http://uk.rs-online.com/largeimages/F0180834-01.jpg)

Nüve şekil olarak yukarıdaki gibi ya da aşağıdaki gibi ya da çok çok farklı bir geometride olabilir.

(https://encrypted-tbn3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcR6_ucPvzPHqszx3wfDqijEl0FhOC3wu0CMwIKle3cg6azI5Ie75Q)

Geometrisine bağlı olarak EI, EE, EC, ETD vs gibi farklı isimler alır. Fakat bu isimlendirmelerle  şu anda bizim hiç bir işimiz yok.

Bunun üzerine tel sararsak da aşağıdaki gibi bir yapı olur. Yalnız tel doğrudan nüvenin üzerine sarılmaz. Nüveler keskin köşelere sahip olabilir ve tellerin izolasyonunu bozabilir üstelik nüvenin kendisi elektriksel olarak iletken olabilirler. Bu nedenle nüvenin dışına yalıtkan bir karkas konur ve teller bu karkasa sarılır.

(https://encrypted-tbn3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQeLGyMgdy2yyANP5t9DYK9WrCm0oi0aLtePHOIuZU6A1bMdl_Q)  (http://www.kaptanplastik.com/grafik/diger5.jpg)

Elektrik devrelerinde voltaj ne anlama geliyorsa mağnetik devrelerde NI aynı anlama gelir.

Nasıl voltaj için EMK elektromotor kuvvet diyorsak NI için de MMK mağneto motor kuvvet deriz. NI = I * N  yani amper x sarım demektir.

Örneğin 10 sarımlık bobinden 2 Amper akıtırsak 20 Amper sarım değerinde MMK magnetik kaynağımız var demektir.

Peki elektrik devresindeki akımın magnetizmadaki karşılığı nedir?

Elektrik devresindeki I amper, mağnetizmada [latex=inline]\Phi[/latex] Fi ile özdeştir. 

Elektrik devresindeki direncin R' nin mağnetizmadaki karşılığı ise Relüktansdır. Bunu da [latex=inline]\Re[/latex] ile gösterelim.

Bu durumda Bir nüveden akan mağnetik akı [latex=inline]\Phi=\frac{NI}{\Re}[/latex] dir.

Yani bobinin sarım sayısı x içinden geçen akım / Relüktans mağnetik akıyı verir.

Relüktans aynen elektrikteki dirençde olduğu gibi

Telin boyu ----> nüvenin uzunluğu
Telin kesiti ----> nüvenin kesiti
Telin özgül direnci ----> nüve malzemesinin (N27) mağnetik geçirgenliği (permeabilitesi) ile özdeşleşir.

Nüve kesiti artarsa, mağnetik geçirgenlik artarsa nüve boyu küçülürse nüvenin mağnetik akıya olan gösterdiği zorluk azalır.

Reküktans [latex=inline]\Re=\frac{L}{\mu_o*\mu_r*S}[/latex]

Burada L nüvenin boyu, S nüvenin kesiti, [latex=inline]\mu_r[/latex] mağnetik malzemenin relatif permeabilitesi, [latex=inline]\mu_o[/latex] boşluğun perpeabilitesi

Şu anakadar verdiğim bağıntılarla sanırım sorunumuz yoktur.

Magnetik  devreler gördüğünüz gibi aynen elektrik devresi gibi hesaplanır ve ohm kanununu aynen magnetik devrelere uygulayabiliriz.

Ancak nasıl dirençten fazla akım akıtıp ısınmasına ve direnç değerinin artmasına ve akım gerilim ilişkisinin doğrusallığının bozulmasına neden oluyorsak, nüvelerde belli NI değerlerinden sonra doyuma giderler. Üstelik  BH eğrileri hiç de direnç kadar lineer değildir.

Olsun. Bu, çok da dert değil.

Yeni bahsettiğimiz BH terimine girmeden önce  temel büyüklüklerin birimleri hakkında bilgimiz olmalıdır.

Aksi halde 1 ohm dirence 1volt uygularsak akan akım 1 amper mi 1 henrimi 1 bar mı kafamızda şekillenmez.

NI birimi amper sarımdır.  10 tur bobinden 1A akım akıtırsak MMK değerimiz 10Amp.Tur. demektir. Ancak N birimsizdir ve sarım sayısıdır. 10Amper tur, bir sarımdan ibaret telden 10A geçirdiğiniz anlamına da gelir.

Relüktans birimi 1/Henry yani [latex=inline]\frac{1}{Ohm  saniye}[/latex] dir.

Manyetik akı birimi ise [latex=inline]\Phi[/latex] ise Weber (volt saniye) dir.

[latex=inline]\Phi[/latex] aynı zamanda Amper x Henridir.

1 Maxwell [latex=inline]10^{-8} Weber[/latex]   Weber (Wb)

Akı yoğunluğu bir kesitten akan mağnetik akının  yoğunluğudur.

S kesitinden [latex=inline]\Phi[/latex] akısı akıyorsa Akı yoğunluğu [latex=inline]B=\frac{\Phi}{S}[/latex] dir.

Birimi [latex=inline]\frac{Weber}{m^2}[/latex] dir.

1 Gaus = [latex=inline]10^{-4} Tesla[/latex] ya da [latex=inline]\frac{Wb}{m^2}[/latex] dir.

Ohooo valla tam Süper oldu şimdi.
Sağolasın varolasın Muhittin Usta.
Haydi Bismillah diyelim o zaman.

;) kolay gelsin.

Şimdi birazcık pratik yapalım. Yazıdaki bağıntılarda hata bulursak da düzeltelim.

İlk sorumuz şu.

1cm x 1cm kare kesitli ham demir lamayı kıvırarak her bir kenarı 10cm olan bir nüve yapmış olalım.

(http://i.hizliresim.com/RQWm4a.png) (http://hizliresim.com/RQWm4a)

Lamanın ucuda kaynatılmış olsun. (Hava boşluğu gap olmasın)

Şimdi bu demir lamada 1000 Gaus'luk bir akı yoğunluğu elde edebilmek için kaç tur bobin sarıp içinden kaç amper akıtmalıyız?

Konuya ilgi gösterenler bu soruya biraz kafa yorsun. Mo ve ham demir için Mr değerlerini de siz araştırın.

Bir benmiyim Perişan gecenin karanlığında.
Yosun tuttu gözlerim Yalnızlar rıhtımında.

Yaa bu konuları herkes biliyorda bir benmi bilmiyorum acaba?
Hani kimse şeyettirmemiş bu konuya.
Ayıp ayıp,sonra satılık az kullanılmış kitlerim var dersiniz,benden söylemesi:)
Bu konu bence çok önemli,gelin arkadaşlar sizde nemalanın derim.

Boş ver sen milleti. Sorduğum soruyu çözdün mü?

Yok ZorO usta, çözsem yazardım zaten.
Bir sürü düşündüm ama emin olunuzki Matematik dendimi kendimi bir tuhaf hissediyorum.
Hiç aşinalığım yok,onun için hiç anlamıyorum.
Ne olacak bu halim?

Çapı r, uzunluğu L olan bakır bir tele 1v uyguladığımda telin her 1mm karesinden geçen akımı hesapla desem hesaplayamazmısın?

Bu soru ile sorduğum soru hemen hemen aynı.

Pazara gidip 2 kilo elma alıp, verdiğin paraya karşılık alacağın para üstünü kuruşu kuruşuna hesaplamayı biliyon ama.

:) Eeee  işin içine Para girdiği zaman orada dur.
Gerçi onu da tam hesaplayabilirmiyim orasıda şüpheli:)

Yok hoca yürümez böyle. O akı yoğunluğunu .ike .ike hesaplayacan. O hesabı yapıncaya kadar bu konu kapalı olacak.

Ben şimdi kara kara bu sargıya paralel direnç bağladığımda bobinden X amper akım akıttığımda daha sonra bu akımı kestiğimde, direnç uçlarındaki voltajın dalga şeklini ve dirençde harcanan gücü, matematik bilmeyen adama nasıl izah ederimin  derdine düştüm.

Senin ki de dert mi şimdi?

Ne yapalım, bizde Seve seve hesaplarız:)
Uğraşamaya devam.
Artık 1 Haftamı sürer, 1 Aymı bilemem:)
Çok çalışmam gerek çook.

Doğru dersin ZorO usta,okuma yazma bilmeyen öğrenciye Şiir yazmayı öğretmeye çalışıyorsun.
Senin işinde zor valla:)

u0 = boşluğun manyetik geçirgenliği(permeability) = 4*pi* 10 üzeri -7
ur = demirin manyetik geçirgenliği  = 6.3*10 üzeri -3 (Saf)
Burada değerler var : https://en.wikipedia.org/wiki/Permeability_(electromagnetism)
Ups ! hata yapmışız !

Alıntı yapılan: baran123 - 09 Kasım 2016, 17:40:53
Hocam burada uzunluk 40 cm oda 0.4 metre
Kesit 1cm kare oda 0.01 metre eder
u0 = boşluğun manyetik geçirgenliği(permeability) = 4*pi* 10 üzeri -7
ur = demirin manyetik geçirgenliği  = 6.3*10 üzeri -3 (Saf)
Burada değerler var : https://en.wikipedia.org/wiki/Permeability_(electromagnetism)
O zaman Relüktans = 5 052 537 876 :D Bunu 5*10 üzeri 9 alalım.
Doğru gidiyor muyuz ? :D

Bu örnekte dış ölçüleri 10cmx10cm kesit 1cmx1cm olduğundan akı yolunu merkezden çizmek daha doğru yani AB=9cm x 4 = 36cm aldım ben.

Relüktans = 0,38/(0,25*0,01^2) = 15200

1000 gauss cm^2 = 0.00001 weber

NI = Akı*Relüktans

NI = 0.152 buldum.

Demirin magnetik geçirgenliğini hangi sisteden/dokümandan aldın?

Bu soru gibi bir kaç soru daha ele alacağız ve o sorulardan birisinde demir nüvenin iki ucunu kaynatmayıp araya çok küçük bir hava aralığı kalmasına izin vereceğiz.

Magnetik nüvemizin boyu 40cm'den küçüktür fakat 40cm almakla çok fazla hata yapmayız.

Ben şuradan baktım hocam
https://en.wikipedia.org/wiki/Permeability_(electromagnetism) (https://en.wikipedia.org/wiki/Permeability_(electromagnetism))

Anlatarak latex formatıyla yazarak ben de çözeyim.

Nüvedeki akı yoğunluğu 1000 Gaus imiş.  [latex=inline]1 Gaus = 10^{-4} \frac{Wb}{m^2}[/latex]

[latex=inline]B=1000 Gaus =>1000*10^{-4}=0.1\frac{Wb}{m^2}[/latex] yada Tesla

(10 Bin Gaus = 1 Tesla Bu akılda tutulmalı)

Kesitimiz S=1 [latex=inline]cm^2=0.0001 m^2[/latex]

O halde akımız [latex=inline]\Phi=B*S=0.1*0.0001= 10^{-5}Wb[/latex]

Artık nüveden akan akıyı biliyoruz.

Nüvemizin boyu yaklaşık 40cm   L=0.4 m  Kesiti S=1 [latex=inline]cm^2=0.0001 m^2[/latex]

Demirin Bağıl Geçirgenliği [latex=inline]\mu_r=800[/latex]
http://www.fieldp.com/magneticproperties.html  <---- Mu değerini bu siteden aldık

[latex=inline]\mu_0=4\pi10^{-7}[/latex]

Reküktans [latex=inline]\Re=\frac{L}{\mu_o*\mu_r*S}=\frac{0.4}{4\pi10^{-7}*800*0.0001}=4*10^6H^{-1}[/latex]

Akıyı biliyoruz, magnetik direnci de bulduk. Bu durumda MMK = [latex=inline]\Re*\Phi=4*10^6*10^{-5}=40[/latex] Amper Sarım

Eğer nüvemize 10 turluk bir bobin sarar ve içinden 4 Amper akıtırsak  demir nüveden akan magnetik akının yoğunluğu 1000 Gaus olur.

Hemen bir soru daha;

Nüve kesitini [latex=inline]1cm^2[/latex] yerine [latex=inline]4cm^2[/latex] yaparsak aynı B değeri için Amper Sarım değeri ne olmalıdır? Neden?

@Zoroaster hocam kesit hesabınızda hata mı var? 0.01x0.01m, 0.0001m^2 olmalı sanıyorum?

Evet hata olmuş.

Fakat hala bir yerde hata var gibi. Mü yü bir başka kaynaktan doğrulamak gerekecek.

Yaa ZorO usta,birde bana diyorsun çözdünmü diye.

Yaaa ne demişler Alma mazlumun Ahını çıkar Aheste Aheste:)
Bu arada Mazlum kim?Mazlumu Getirin banaa:)

Hesap yap da hata olsun buluruz o hatayı.

Nitekim elimdeki kitaplarda demir için [latex=inline]\mu_r[/latex] değeri 2000 civarında alınmış.

Wikide 200000 olarak verilmiş. 2000 alınırsa daha mantıklı çıkacak.

Web sitelerinden demir için relatif geçirgenliği teyid etmemiz gerekiyor

http://www.fieldp.com/magneticproperties.html

0.1 Tesla da demir döküm malzeme için [latex=inline]\mu_r[/latex] yaklaşık 800
0.1 Tesla da çelik malzeme için [latex=inline]\mu_r[/latex] yaklaşık 2000

@JOKERAS

1 cm kare kesitli nüve için hesabı yaptık. Haydi şimdi aşağıdaki durum için senden cevap bekliyoruz.

Nüve kesitini 1cm2 yerine 4cm2 yaparsak aynı B değeri için Amper Sarım değeri ne olmalıdır? Neden?

Birim kesitten akacak magnetik akı (B) sabit denilmiş. Ancak kesit artırılıyor.

Bu durumda Relüktans'ın (magnetik direnç) azalacağı aşikar.

Ancak!

Nüve üzerinde dolaşan magnetik akı da aynı oranda artmak zorunda. Neden? Çünkü birim kesitten akacak akı sabit kalsın, değişmesin istiyoruz.

Bu nedenle Magneto Motor Kuvvet değişmez.

Neye benzetelim? V = I * R'ye. Direnç küçülürse akım büyür, V sabittir.

Formülasyon üzerinden hesaplama yapıldığında da bu sonuç görülecektir.

(Çok vakit geçmesin insanların uykusu gelmeden konu ilerlesin diye şeyyaptım, @JOKERAS buralarda değil sanırım.)

Alıntı yapılan: Zoroaster - 09 Kasım 2016, 20:54:15
Anlatarak latex formatıyla yazarak ben de çözeyim.

Nüvedeki akı yoğunluğu 1000 Gaus imiş.  [latex=inline]1 Gaus = 10^{-4} \frac{Wb}{m^2}[/latex]

[latex=inline]B=1000 Gaus =>1000*10^{-4}=0.1\frac{Wb}{m^2}[/latex] yada Tesla

(10 Bin Gaus = 1 Tesla Bu akılda tutulmalı)

Kesitimiz S=1 [latex=inline]cm^2=0.0001 m^2[/latex]

O halde akımız [latex=inline]\Phi=B*S=0.1*0.0001= 10^{-5}Wb[/latex]

Artık nüveden akan akıyı biliyoruz.

Nüvemizin boyu yaklaşık 40cm   L=0.4 m  Kesiti S=1 [latex=inline]cm^2=0.0001 m^2[/latex]

Demirin Bağıl Geçirgenliği [latex=inline]\mu_r=800[/latex]
http://www.fieldp.com/magneticproperties.html  <---- Mu değerini bu siteden aldık

[latex=inline]\mu_0=4\pi10^{-7}[/latex]

Reküktans [latex=inline]\Re=\frac{L}{\mu_o*\mu_r*S}=\frac{0.4}{4\pi10^{-7}*800*0.0001}=4*10^6H^{-1}[/latex]

Akıyı biliyoruz, magnetik direnci de bulduk. Bu durumda MMK = [latex=inline]\Re*\Phi=4*10^6*10^{-5}=40[/latex] Amper Sarım

Eğer nüvemize 10 turluk bir bobin sarar ve içinden 4 Amper akıtırsak  demir nüveden akan magnetik akının yoğunluğu 1000 Gaus olur.

Hemen bir soru daha;

Nüve kesitini [latex=inline]1cm^2[/latex] yerine [latex=inline]4cm^2[/latex] yaparsak aynı B değeri için Amper Sarım değeri ne olmalıdır? Neden?

Korkuyorum..
Hayatımda ilke kez hesap yapacağım.
Sanki diğer yerleri çözdüm,anladım da bir burası kaldı akü.

Korkma Mustafa,Salla gitsin,ucunda ölüm yok diyor ve sallıyorum.

"S"  Nüve Kesiti olduğuna göre sadece orayı değiştirmek yeterli olur sanırım.


        [latex=inline]0.1∗0.0004=10−5Wb [/latex]

[latex=inline] Φ=B∗S [/latex]

Akı değerini bulmuş oluruz.
Gerisi S geçen yerleri modifiye etmek.
Sallamanın da bu kadarına pes:)

Cemre, buradayım ama tembel öğrenciler gibi masanın altına saklanıyorum:)
Ne sen beni gördün ne ben seni.Çaktırma!:)

[latex=inline]N*I=B*S*\Re=\frac{B*S*L}{\mu*S}=\frac{B*L}{\mu}[/latex]

Görüldüğü üzere NI kesitten bağımsızdır.

Şimdi de nüveyi kaynatmadığımızı ve demirin iki ucu arasında 0.1mm hava boşluğu kaldığını düşünün.

Gene demir nüvenin boyunu 40cm alacağız. Fakat 0.1mm hava aralığı var.

Bu hesabı yapalım.

@Zoroaster hocam, ödevle uğraşıyorum ben çözemeyeceğim, ama eşdeğer devre çizilerek örneklenirse @JOKERAS hocam çözecektir bu soruyu.

Baştan söylüyüm. Bunları anlamadan ne flybacki ne de bir başka yapıyı anlarsınız. Bobin kısmında ezbere iş yaparsınız.

Hiç olmazsa hesaplamalarda bulduğumuz bağıntıları yorumlayabilmelisiniz.

[latex=inline]N*I=\frac{B*L}{\mu}[/latex]

Yukarıdaki bağıntı diyorki;

Yüksek B değeri ile çalışacaksanız yüksek Amper sarıma ihtiyaç vardır.

Nüvenin boyu uzadıkça yüksek Amper sarıma ihtiyaç vardır.

Nüvenin mağnetik geçirgenliği arttıkça daha az Amper sarıma ihtiyaç vardır.

hava boşluğu sorusu için bir örnek atayım
(http://i.hizliresim.com/NkaLVN.png) (http://hizliresim.com/NkaLVN)

Demir nüvenin ucunu kaynatmadığımızda (Kömür nüveyi sıkıca bastırıp yapıştırmadığımızda)
birleşim yerinde çok büyük bir magnetik direnç oluşur.

Örneğin 1v ile beslenen 1ohm direncin bir bacağını kesip araya 1K direnç eklersek daha önce 1 Amper olan akım 1mA seviyesine düşer.

Örneğimizde Demir nüvenin kaynaklı halde iken Reküktansı

[latex=inline]\Re=\frac{L}{\mu_o*\mu_r*S}=\frac{0.4}{4\pi10^{-7}*800*0.0001}=4*10^6H^{-1}[/latex]

olarak bulunmuştu.

1mm lik hava aralığının relüktansı ise [latex=inline]\Re_h=\frac{L}{\mu_o*\mu_r*S}=\frac{1*10^-3}{4\pi10^{-7}*0.0001}=8*10^6H^{-1}[/latex]

Görüldüğü gibi araya sadece 1mm hava boşluğu bıraktık diye relüktans  40 cm lik demir parçasının 2 katı kadar relüktansa neden oldu.

Toplam Relüktans [latex=inline]\Re=12*10^6H^{-1}[/latex] oldu.

Bu durumda B=0.1 Tesla akı yoğunluğu elde edebilmek için

[latex=inline]N*I=B*S*\Re=0.1* 0.0001*12*10^6H[/latex]= =120 Amper Sarım gereklidir.

10 Tur sardığımıza göre akım 12A olmalıdır.

Hesaplamaları siz de kontrol ediniz.

(http://i.hizliresim.com/4079RJ.png) (http://hizliresim.com/4079RJ)

Resimde UI93 nüve üzerine sardığım 4 turluk bobin 170uH endüktansa neden oldu.

Nüvenin kesiti [latex=inline]S=840mm^2[/latex]

Ortalama boyu [latex=inline]L=260mm[/latex]

olduğuna göre N27 malzemesinin [latex=inline]\mu[/latex] ve [latex=inline]\mu_r[/latex] değerlerini hesaplayalım.

[latex=inline]L\frac{di}{dt}=N\frac{d\phi}{dt}[/latex]

[latex=inline]L*i=N*\phi=N\frac{N*i}{\Re}=N\frac{N*i*\mu*S}{Boy}[/latex]

[latex=inline]L=\frac{N^2*\mu*S}{Boy}[/latex]

[latex=inline]170*10^{-6}=\frac{4^2*\mu*840*10^{-6}}{260*10^{-3}}[/latex]

[latex=inline]\mu=0.003288[/latex] Henry/m

[latex=inline]\mu_r=\frac{0.003288}{4\pi*10^{-7}}=2617[/latex]

Aşağıdaki dokumandan da N27 malzemesinin 2000 civarında bir [latex=inline]\mu_r[/latex] değerinin olduğunu görürüz.

https://en.tdk.eu/download/528850/41dbb47ada9de3e8d0e27f664a2a3d77/pdf-n27.pdf

[latex=inline]\mu_r[/latex] Havanın kaç katı tane mağnetik alan çizgisi olacağını söyler.

Örneğin hava göbekli bir bobinin içinden 1000 tane mağnetik alan çizgisi akıyor, diğerleri bobinin etrafından dolanıyorsa;

Aynı bobinin içine  [latex=inline]\mu_r=1000[/latex] olan bir malzeme sokarsak artık aynı bobinin içinden 1 milyon tane magnetik alan çizgisi akacak demektir.

Şimdi de magnetik gerilim düşümü üzerine konuşalım.

Bir dirençten akım akıyorsa direnç uçlarında gerilim düşümü olur. Aynı şekilde içinde mağnetik akı akan bir nüvede de magnetik gerilim düşümü olur. Mağnetik gerilimi Amper Sarım ile gösteriryorduk. Bunu [latex=inline]\theta[/latex] ile göstereceğiz.

[latex=inline]\theta=\Re*\phi[/latex] zaten biliyoruz.

Akı yoğunluğu [latex=inline]B=\frac{\phi}{S}[/latex]

[latex=inline]\phi=\frac{NI}{\Re}[/latex]

[latex=inline]\Re=\frac{L}{\mu*S}[/latex]

Buradan [latex=inline]B=\frac{\phi}{S}=\frac{NI}{\Re*S}=\frac{NI*\mu*S}{L*S}=\mu\frac{NI}{L}[/latex]

Burada [latex=inline]\frac{NI}{L}[/latex] ye H deriz ve H Alan şiddetidir.

H birim uzunluktaki magnetik gerilim düşümü ile aynı anlama gelir. Gerçekten de H ve L çarpılırsa toplam gerilim düşümü olan NI değeri bulunur.

H ne kadar yüksek ise nüve o kadar stres altındadır. Aynı durum direnç için de geçerlidir.

Uzunca bir krom nikel tele V voltajı vermiş olalım. Telin boyu L ise E=V/L Elektrik alan şiddetidir.

E ne kadar büyükse dirence o kadar yüksek voltaj verilmiş demektir ve direncin bozulması o kadar gündemdedir.

Mağnetik malzemelerde H artarsa nüve doyuma gider.

[latex=inline]B=\frac{\phi}{S}=\frac{NI}{\Re*S}=\frac{NI*\mu*S}{L*S}=\mu\frac{NI}{L}[/latex] bağıntısında [latex=inline]B=\mu*H[/latex] olduğu da görülmektedir.

Şimdi de B ve H arasındaki bağıntıyı inceleyelim. ([latex=inline]B=\mu*H[/latex])

H demek nüveninbirim uzunluğunda düşen mağnetik gerilim demek idi.

O halde bir nüveye uygulanan NI amper sarım değeri artırılırsa (sarım sayısı sabit olan bir bobinin içinden geçen akan akım artarsa) H da artar. NI artınca B de aynı oranda artmalıdır.

Fakat [latex=inline]\mu[/latex] akan magnetik akıdan etkilenir ve değeri akı ile değişir.

Bu değişimi aşağıdaki linkten görebilirsiniz.

http://www.fieldp.com/magneticproperties.html  (Bu siteyi bulduğumuz iyi oldu.)

Lineer olmayan bu durumdan dolayı ohm kanunu yanlış çalışır.

Zira dirençlerde voltaj akım bağıntısı lineerken (akım yoğunluğu ile E elektrik alanı lineerken) mağnetik devrelerde [latex=inline]mu[/latex] nün akı ile değişiyor olması nedeniyle BH eğrisi lineer değildir.

Mağnetik malzemenin mıknatıslanma eğrisini B ve H'a göre çizeriz.

@JOKERAS

Hayatımızdan memnunmuyuz?

Bandaları takmış arkadaşlar, her dediğime inanmayın pek ala hata yapabilirim. Hatalardan zamanlıca haberdar olursak yol yakınken düzeltebiliriz.

Endüktansı L ile gösterirken uzunluğu da L ile gösteriyoruz. Uzunluk olarak l kullanırsam bu kez de I akımı ile karışıyor.

Bu nedenle eğer Endüktans ve Uzunluğu aynı ifadede kullanmam gerekirse L uzunluğu yerine Boy yazacağım. Zaten o anda bahsedilen L nin ne anlama geldiği de yazılardan anlaşılacaktır.

Hurda Hacı Murat'la ağır ağır giderken,yanımdan vınnn diye bir sesle
Formula arabası geçti sanki.

ZorO usta, öyle hızlı gidiyorsunki yetişmek imkansız,Altımızdaki Araba Hacı Murat.
Daha yavaş yavaş çözmeye,daha doğrusu anlamaya çalışıyorum.


Şimdi Kafamda tertemiz bir sayfa açıyorum.

N  Nüve üzerine sarılan bobini temsil eden bir sembol.
I   ise bildiğimiz Akım.

N ve I 'nın çarpım sonucu MMK'ni belirliyor.Benzetim yaparsak Elektrik devresindeki (V) Gerilimi.

(N * I) == MMK == NI  Hepsi Aynı anlama geliyor.



Elektrik devresindeki temsili (V Gerilim)
------------------------------------------------

S Sembolü, Kullanılacak olan Nüvenin Yarı çapını temsil ediyor.
Elektrik devresindeki Dirence benzetirsek Direncin Watt büyüklüğü.


Elektrik Deresindeki (R Watt)
------------------------------------------------

Relüktans R sembolü ise Eelektrik devresindeki Dirence benziyor.

Ama şöyle bir durum var.

Elektrik Devresindeki Direnç hazır imal edilmiş,yapısı ve direnç değeri imalata esnasında belirlenmiş.
Halbuki Relüktans değerini biz kendimiz bazı formüllerle bir araya getiriyoruz.
Bunun için bazı değer gösteren Sembolleri kullanarak Formule ederek buluyoruz.

Elektrik devresindeki Direnci imal ettiğimizi düşünürsek...
Bir kilo Karbonunun içine 100Gr Davul tozu,375 Gr Minare Gölgesi eklersek
Direnci imal etmiş oluyoruz gibi.

Ur.  Kullanılacak olan Nüvenin Manyetik geçirgenliğini.
Uo. Kullanılacak olan Nüveler arasındaki boşluğu temsil ediyor.
L. Long  İse Kullanılacak olan Nüvenin uzunluğunu temsil ediyor.

Formüle edersek...

Long / (Ur * Uo * S) -> Sonucu bize ,Relüktans değerini,yani Elektrik devresindeki Direncin hangi Ohm'da,hangi Watt'ta,
olduğunu veriyor.

Elektrik Deresindeki (R Ohm)
-------------------------------------------

ϕ Fi Sembolü, Değerleri daha önce bulunmuş olan N * I yada MMK yada NI  / Relüktans sonucu Nüve üzerinde meydana gelecek olan Manyetik Akı miktarını veriyor.


Elektrik Devresindeki (I Akım)

-----------------------------------------------------

ZorO usta, Buraya kadar doğru anlamışmıyım?
Hayatımdan memnunum,ama şu Matematiği bir öğrenirsem daha çok memnun olacağım:)

Doğru yoldasın.

Elektronikçi arkadaşlardan şu söylemi çok sık duyarım. "Devrede bobin varsa hiç sevmiyorum."

Halbuki bobin ve kondansatör çok benzer. Birisi mağnetik alan prensiplerini, diğeri ise elektrik alan prensiplerini kullanır.

Kondansatörden korkmayan adam bobinden de korkmamalı.

Güç elektroniği hocamız, devrede bobin varsa mertlik bozulur derdi.

hocam birazda ideal bobin kondansatör kavramlarından bahsetsek?

Piyasadaki bobinler mi kondansatörler mi daha ideale yakındır?

Örneğin trafo gücü arttıkça ideale yaklaşırmı?

Sargının direnci, nüvenin BH eğrisinin lineer olmaması bobini ideal bobin yapısından uzaklaştırır.

Zaten BH eğrisi için video hazırlamıştım:

https://youtu.be/uUbYFx0vEaY

Bobin, manyetik alan prensibi ile çalıştığından bulunduğu yerdeki diğer manyetik parçalar ve diğer bobinlerden kolaylıkla etkilenir. Frekans ne kadar yüksek olursa bu etkilenme o kadar şiddetli olur ve belli bir noktadan sonra devredeki bir iletken parçası veya biraz uzun tutulan bir kablo bile bir bobin gibi davranmaya başlar.

Şimdi tekrar bir örnek yapacağız.

Kare şeklindeki toroid nüvemizin kenarları 10 cm dir. Kesiti 4 cm^2 dir.
Nüvenin bağıl geçirgenliği 2000 dir.

Nüve bir yerinden testere ile kesilerek 1mm lik yarık açılmak suretiyle hava aralığı (gap) oluşturulmuştur.

Bu şartlar altında bu yapıya eşdeğer mağnetik malzemenin mu değeri nedir?

Nüvemiz B1, H1 değerinde saturasyona giriyorsa hava aralığı verilmiş nüvede saturasyona girilen Bx ve Hx için ne diyebiliriz?

Hesap kolaylığı açısından kesme işlemi sonunda nüvenin mağnetik yol uzunluğunu gene 40 cm alabilirsiniz.

Bu soruyu da çözdükten sonra hava aralığı olan nüvelerde BH eğrisi ile ilgili bir video yayınlayacağım ardından flyback yapıya yavaş bir giriş yapacağız.

Peki bobin olcerken 1V/100Hz, 1V/1kHz, 1V/10kHz veya 1V/X kHz diye söylenen kademelendirme nedir? Ve neden 1V? Yoksa sardigimiz bobinin her frekansta degeri farklilasiyor mu? Bir de 25C ortamda %10 bagil nemde diyor. Buna ne gerek var? Ayrica sarimlari yan yana sarmakla ust uste sarmak fark yaratir mi acaba? DC ya da AC aki yogunlugu nedir? Bobine DC uygulayamayiz sonucta bir tel. Core isinir mi? Isinirsa neden isinir, bunu nasil hesaplariz? Bobinlerin ya da trafoların etrafına sarılı bakır folyo nedir, sonuçta trafonun içerisinde değil, boşuna emek kaybı değil mi? Trafo enerjiyi karşıya nasıl aktarır? 10turx1tel yapsam ve A Henry değerinde bir bobin değerine ulaşsam, acaba yine 10turx2tel yapsam ama telleri twisted pair sarsam yine aynı bobin değerine mi sahip olurum? Sardığım bir bobinin her frekansta kullanabilir miyim, Hz->MHz? Bir de çok merak ediyorum, planar trafo diye bir şey gördüm, bu nedir? Hava nüveli trafo diye bir şey söylediler geçenlerde, bu tam olarak nedir? Trafo sararken nelere dikkat etmeliyiz? Bir de en çok merak ettiğim elektromıknatıslar var sanayide kullanılan, bunların sarım hesapları nasıl yapılıyor. U şekilliler ve core tamamlanmıyor. Bir bobinin bobin değeri üzerinden geçen akımla değişiyorsa (B/H eğrisine dayandırmışsınız) hangi değeri doğru olarak kabul edip, sistemin kontrol parametrelerini ayarlayacağım?

Yukarıdakileri gerçek anlamda bilmeden gercek tasarim yapilabilir mi yoksa hesapladığımız bunca şey kağıt üzerinde farazi mi kalır?

Ben de bunlari merak ediyorum. Umarim bu yazi dizisinde hepsinin cevaplarini bulabilecegim.

Kendimi sınava girmiş gibi hissettim.

Peki bobin olcerken 1V/100Hz, 1V/1kHz, 1V/10kHz veya 1V/X kHz diye söylenen kademelendirme nedir? Yoksa sardigimiz bobinin her frekansta degeri farklilasiyor mu? Bir de 25C ortamda %10 bagil nemde diyor. Buna ne gerek var?

Nüve dediğimiz mağnetik malzemenin seçimi frekans ile yakından alakalıdır. Çünkü kayıplar üzerinde etkilidir.

Örneğin DC solenoidlerde ham demir nüve 50Hz de sorun yaratır. 50Hz de kullandığımız saç paketler de 20Khz de sorun yaratır.

Endüktans, sadece bobinin sarım sayısı değil nüvenin de bir fonksiyonu olduğundan endüktans ölçümünde nüvenin çalıştığı frekansda ölçüm yapmak önemlidir. Aksi takdirde hata yaparız.

Öte yandan Endüktans denen malzeme teorik bir malzemedir. Pratikte kullandığımız endüktansın seri direnci ve paralel bir kapasitesi vardır.

Dolayısı ile biz pratikte bir endüktansı ölçerken bu parazitik bileşenlerin etkisinde kalırız.

En azından ölçüm yaptığımız frekansı müşteriye bildirmeliyiz ki kaçak kapasite ve omik direncin etkisinin neden olacağı hatadan dolayı yanlış anlaşılmayalım.

Fakat bunları şimdilik dert etmeyin. Flyback yapıda endüktansı sıkı sıkı hesaplamanın mantığı yok. Gap denen hava boşluğu verirken mikrometre hasasiyetinde gap veremeyiz neticede  üretilen gaplı traforı yanyana dizip herbirini ölçserseniz her biri yakın fakat farklı değerde olacaktır.

Bağıl nem için sadece tahminde bulunabilirim. Endüktansın kaçak kapasitesi nemden etkilenir bu da sonucu değiştirir.

---------------------------

Ayrica sarimlari yan yana sarmakla ust uste sarmak fark yaratir mi acaba?

Bu konulara ileride girmek gerekirdi. Bu da endüktansın kaçak kapasitesini değiştirir.
Öte yandan kuplaj halindeki bobinlerde kaçak endüktansları azaltmak için sargıyı parçalı sarma yoluna da gideriz.

Bazen iş o kadar ciddiye alınır ki sargılar petek sargı bile yapılır.

DC ya da AC aki yogunlugu nedir? Buradaki espiriyi bilmemiz işin soruyu daha açık sorman gerekir.

Bobine DC uygulayamayiz sonucta bir tel. Core isinir mi? Isinirsa neden isinir, bunu nasil hesaplariz?

Elbetteki bobine DC uygulayabiliriz. Örneğin solenoidler DC de çalışır. Akım, ister DC ister AC olsun Bobinin iç direncinden dolayı I^2 R kayıpları oluşur ve bobin telleri ısınır.  Bobin sargılarının orta katmanları soğuk havaya maruz kalamayacağından bobinin kat sayısı sınırlı tutulur.

Bobinlerin ya da trafoların etrafına sarılı bakır folyo nedir, sonuçta trafonun içerisinde değil, boşuna emek kaybı değil mi?

Bu yayılacak gürültü üzerinde çok etkili bir yöntemdir. Sargılarda endüklenen voltajların üzerinde iğne tepeciklerin genlikleri çok yüksektir ve bunlar büyük elektrik alanına neden olurlar. Trafoyu en dıştan bakır folyoya almakla bu elektrik alanına bir kalkan tutmuş oluruz.

Özellikle ses amplifikatörlerini besleyen smps devrelerinde smps trafodan yayılan elektrik alanı
yüksek kazançlı amplifikatörlere havadan ulaşıp sinyal enjekte eder. Bu kalkan inanılmaz etkili olur.

Bahse konu bakır folyo EMI açısından da kalkan görevi görür. Bazen sadece trofonun dışına değil, primer ile sekonder arasına bir kaç kat bakır folyo da sarılır. Bu da aynı amaçlıdır. Fakat burda en azından folyonun bir yüzeyinin tamamen izole edilip bir birine dokunmaması gerekir. Bu kalkanlar toprağa da bağlanır. Hatta transistörün soğutucusu bile topraklanabilir. Bunların olumlu olumsuz etkileri EMI incelemelerinde ortaya çıkar.

Trafo enerjiyi karşıya nasıl aktarır?   Bunu zaten anlatacağım.

10turx1tel yapsam ve A Henry değerinde bir bobin değerine ulaşsam, acaba yine 10turx2tel yapsam ama telleri twisted pair sarsam yine aynı bobin değerine mi sahip olurum?

Bu deri etkisini azaltır. Yüksek frekanslı trafolarda twisted pair hatta lits teli kullan.

Sardığım bir bobinin her frekansta kullanabilir miyim, Hz->MHz?

Hayııııırrrrr. Dedik ya bobinin kaçak kapasitesi ve direnci var. Sana öyle bir bobin sararım ki bobinim sana endüktansdan çok kapasitans etkisi gösterir.

Bir de çok merak ediyorum, planar trafo diye bir şey gördüm, bu nedir?

Planar trafo adı üstünde düzlemsel trafodur. Doğrudan PCB ye yol olarak çizilmiş bobine enerji aktarabilecek kadar inceltilmiş olanları bile var. Minicik iki kapak PCByi sandivic gibi sıkıştırır.
Bir zamanlar forumda konuşmuştuk.

Hava nüveli trafo diye bir şey söylediler geçenlerde, bu tam olarak nedir?

Hava nüveli bobin ve trafolara Radyo TV tekniğinde çokça karşılaşırsın. Frekans yüksek olunca artık nüve ihtiyacımız kalmaz. Youtube videolarına bak. Hatta Kubilay  için çektiğim bir videoda hava göbekli bir trafo ile ledi yakıp söndürerek enerji üretme aldatmacası yapmıştım.

Galiba özel bobin sarım tekniğini anlatmıştım. Linki arayıp bulmaya üşendim.

Bu arada Flyback trafolara da hava göbekli trafo gözüyle bakarsak çok da hat etmiş olmayız.

Trafo sararken nelere dikkat etmeliyiz? Kaçak endüktansı minimize et yeterli. Kaçak kapasiteleri azalt. Sargılar arasındaki mağnetik kuplajı iyi yap.

EMI yayılımı azaltmak için de kalkan yap. Kaçak kapasiteleri azalt.

Bir de en çok merak ettiğim elektromıknatıslar var sanayide kullanılan, bunların sarım hesapları nasıl yapılıyor. U şekilliler ve core tamamlanmıyor.

Elektromıknatıs hesabında hava aralığında W=1/2Li^2 enerjisinin hava aralığında depolandığını varsayarız. Nüvenin (paletin) hareketi esnasında endüktans değişir. Enerjinin paletin hareketine (yoluna) göre türevi alırsan çekme kuvvetini bulursun. Paletin hareketi esnasında endüktansdaki değişimi matematiksel ifade edersin zaten.

Bir bobinin bobin değeri üzerinden geçen akımla değişiyorsa (B/H eğrisine dayandırmışsınız) hangi değeri doğru olarak kabul edip, sistemin kontrol parametrelerini ayarlayacağım?

Bunu ileri zamanlara cevaplayalım.

ZorO usta, Nüve üzerinde 1mm yarık açarsak Relüktans bozulmayacakmı?
Yani Formüldeki Uo.
1mm 'lik yarığı neye göre hesaplayacağız?
Valla kafam durdu.

Elbette nüveye gap verdiğimiz için relüktans değişecek.

Sonrada geriye dönük tekrar bir hesap daha yapacağız ve nüvenin gaplı haldeki mü değerini bulacağız.

Zaten sorudaki amacım mü nun gap ile alakasını görmeniz idi.

Gördük işte:)
Yemin ediyorum 3 saattir kağıdı kalemi aldım elime öyle yapıyorum olmuyor böyle yapıyorum dolmuyor.
Gözlerim ağrıdı.
Ben bu kadar hesabı İlk Okuldayken yapsaydım ohooo Prof olmuştum:)

Nüve ve kayıplar deyince aklıma geldi. Bir dönem çalıştığım firmanın ithal ettiği "Be Quiet" marka PC güç kaynaklarının bir modeli patır patır dökülmeye başladı. PFC indüktörü resmen kül olup fetleri de uçurup arızaya geliyordu. Yaptığım basit LC metre ile değerini ölçüp, konya sokaktan tamamen karambole temin ettiğim bir nüveye elde sarıp indüktörü değiştiriyordum. Alternatif bir nüve zaten yoktu. Pek bilinçli yaptığım bir işlem olmasa da müdahale ettiğim güç kaynaklarında tekrar arıza yaşanmadı. Bu şekilde yüzden fazla PSU elimden geçti.

Bu hatalı nüve seçimi ile dökülen güç kaynaklarının üreticisi ise koskoca FSP firması idi.

(http://i.hizliresim.com/A34jaL.jpg)

Alıntı yapılan: HexfeT - 10 Kasım 2016, 21:54:14
Nüve ve kayıplar deyince aklıma geldi. Bir dönem çalıştığım firmanın ithal ettiği "Be Quiet" marka PC güç kaynaklarının bir modeli patır patır dökülmeye başladı. PFC indüktörü resmen kül olup fetleri de uçurup arızaya geliyordu. Yaptığım basit LC metre ile değerini ölçüp, konya sokaktan tamamen karambole temin ettiğim bir nüveye elde sarıp indüktörü değiştiriyordum. Alternatif bir nüve zaten yoktu. Pek bilinçli yaptığım bir işlem olmasa da müdahale ettiğim güç kaynaklarında tekrar arıza yaşanmadı. Bu şekilde yüzden fazla PSU elimden geçti.

Bu hatalı nüve seçimi ile dökülen güç kaynaklarının üreticisi ise koskoca FSP firması idi.

(http://i.hizliresim.com/A34jaL.jpg)

Bu tip toroidlerde zamanla malzeme özelliğinin değişmesi gibi bir durum oluşmuş olabilir mi?

Merak merağı doğurdu.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
Kendimi sınava girmiş gibi hissettim.

Peki bobin olcerken 1V/100Hz, 1V/1kHz, 1V/10kHz veya 1V/X kHz diye söylenen kademelendirme nedir? Yoksa sardigimiz bobinin her frekansta degeri farklilasiyor mu? Bir de 25C ortamda %10 bagil nemde diyor. Buna ne gerek var?

Nüve dediğimiz mağnetik malzemenin seçimi frekans ile yakından alakalıdır. Çünkü kayıplar üzerinde etkilidir.

Örneğin DC solenoidlerde ham demir nüve 50Hz de sorun yaratır. 50Hz de kullandığımız saç paketler de 20Khz de sorun yaratır.

Endüktans, sadece bobinin sarım sayısı değil nüvenin de bir fonksiyonu olduğundan endüktans ölçümünde nüvenin çalıştığı frekansda ölçüm yapmak önemlidir. Aksi takdirde hata yaparız.

Öte yandan Endüktans denen malzeme teorik bir malzemedir. Pratikte kullandığımız endüktansın seri direnci ve paralel bir kapasitesi vardır.

Dolayısı ile biz pratikte bir endüktansı ölçerken bu parazitik bileşenlerin etkisinde kalırız.

En azından ölçüm yaptığımız frekansı müşteriye bildirmeliyiz ki kaçak kapasite ve omik direncin etkisinin neden olacağı hatadan dolayı yanlış anlaşılmayalım.

Fakat bunları şimdilik dert etmeyin. Flyback yapıda endüktansı sıkı sıkı hesaplamanın mantığı yok. Gap denen hava boşluğu verirken mikrometre hasasiyetinde gap veremeyiz neticede  üretilen gaplı traforı yanyana dizip herbirini ölçserseniz her biri yakın fakat farklı değerde olacaktır.

Bağıl nem için sadece tahminde bulunabilirim. Endüktansın kaçak kapasitesi nemden etkilenir bu da sonucu değiştirir.

Peki neden 1V ve 25C. Nüveler kaç derecede çalışabilir? Curie noktası denen bir şey duydum, bunla ilintili bir şeyler olabilir mi?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
Ayrica sarimlari yan yana sarmakla ust uste sarmak fark yaratir mi acaba?

Bu konulara ileride girmek gerekirdi. Bu da endüktansın kaçak kapasitesini değiştirir.
Öte yandan kuplaj halindeki bobinlerde kaçak endüktansları azaltmak için sargıyı parçalı sarma yoluna da gideriz.

Bazen iş o kadar ciddiye alınır ki sargılar petek sargı bile yapılır.

Aslında yanlış yazmışım. Tek bir bobinde, bobin telini yan yana sarmak ile üst üste sarmak arasında fark var mıdır diye merak etmiştim. Kuplajın iyi olması için petek sargıdan bahsediliyor sanırım, her trafoda kuplajın iyi olması mı istenir?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
DC ya da AC aki yogunlugu nedir? Buradaki espiriyi bilmemiz işin soruyu daha açık sorman gerekir.

Daha açık soralım, aşağıdaki akım şeklinin bobinden geçtiğini düşünelim. Bobindeki DC ve AC akı yoğunluğu ne olabilir?

(http://powerelectronics.com/site-files/powerelectronics.com/files/archive/powerelectronics.com/images/Digital-Control-Improves-fig-3.jpg)

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
Bobine DC uygulayamayiz sonucta bir tel. Core isinir mi? Isinirsa neden isinir, bunu nasil hesaplariz?
Elbetteki bobine DC uygulayabiliriz. Örneğin solenoidler DC de çalışır. Akım, ister DC ister AC olsun Bobinin iç direncinden dolayı I^2 R kayıpları oluşur ve bobin telleri ısınır.  Bobin sargılarının orta katmanları soğuk havaya maruz kalamayacağından bobinin kat sayısı sınırlı tutulur.

Bobinin katsayısı terimini ilk defa duyuyorum, bu nedir? Yalnız ben core yani nüvenin ısınmasını sormuştum. Isınırsa neden ısınır, buradaki ısınmadan kastım telin nüveyi ısıtması değil. Isınmazsa bu iyi midir, ısınırsa neden ısınır ve hangi noktaya kadar sorunsuz bu ısıyla çalışabiliriz. Örneğin mosfet, diyot gibi silikon bazlı yarı iletkenlerde genellikle maksimum sınırlar 125C gibi. Bu noktada bir soru daha aklıma geliyor, bobin teli akımdan dolayı ısınacaktır, I2R malum, fakat bu ısınma skin effecti kenara atarsak, daha önce sorduğum gibi sarımla değişkenlik gösterir mi?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
Bobinlerin ya da trafoların etrafına sarılı bakır folyo nedir, sonuçta trafonun içerisinde değil, boşuna emek kaybı değil mi?

Bu yayılacak gürültü üzerinde çok etkili bir yöntemdir. Sargılarda endüklenen voltajların üzerinde iğne tepeciklerin genlikleri çok yüksektir ve bunlar büyük elektrik alanına neden olurlar. Trafoyu en dıştan bakır folyoya almakla bu elektrik alanına bir kalkan tutmuş oluruz.

Özellikle ses amplifikatörlerini besleyen smps devrelerinde smps trafodan yayılan elektrik alanı
yüksek kazançlı amplifikatörlere havadan ulaşıp sinyal enjekte eder. Bu kalkan inanılmaz etkili olur.

Bahse konu bakır folyo EMI açısından da kalkan görevi görür. Bazen sadece trofonun dışına değil, primer ile sekonder arasına bir kaç kat bakır folyo da sarılır. Bu da aynı amaçlıdır. Fakat burda en azından folyonun bir yüzeyinin tamamen izole edilip bir birine dokunmaması gerekir. Bu kalkanlar toprağa da bağlanır. Hatta transistörün soğutucusu bile topraklanabilir. Bunların olumlu olumsuz etkileri EMI incelemelerinde ortaya çıkar.

Bobinlerin ya da trafoların manyetik alan temelli olduklarını söylemiştiniz. Şimdide elektrik alan işin içine girdi. Burası kafamı karıştırdı, ben sonra tekrar sorayım. EMT konularım, özellikle birbirine dik elektrik alan/manyetik alan çevrimini pek anlamam, bu konular bende oldukça zayıftır.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
Trafo enerjiyi karşıya nasıl aktarır?   Bunu zaten anlatacağım.

Sormaya çalıştığım şey Flyback'in kendisi değil. Saf bir trafonun enerjiyi karşıya nasıl aktardığı. Çalışma frekansı ister 50Hz olsun ister 5MHz, nasıl oluyor da girişten aldığımız enerji manyetik alanla karşıya aktarılıyor. Bizim bir trafodan aktarabileceğimiz enerji limiti var mıdır yok mudur? Örneğin EE50 trafo olsun elimizde sonsuz enerji aktarabilir miyiz karşıya teorik olarak, yoksa teorik olarak da bir limite takılır mıyız?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
10turx1tel yapsam ve A Henry değerinde bir bobin değerine ulaşsam, acaba yine 10turx2tel yapsam ama telleri twisted pair sarsam yine aynı bobin değerine mi sahip olurum?

Bu deri etkisini azaltır. Yüksek frekanslı trafolarda twisted pair hatta lits teli kullan.

Doğrusu Litz teli olacak sanırım, onu biliyorum, maalesef Türkiye'de pek bulunmuyor. Bu konuyu yeri geldiğinde bir daha sorarım, pek bilgim yok açıkçası.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
Sardığım bir bobinin her frekansta kullanabilir miyim, Hz->MHz?

Hayııııırrrrr. Dedik ya bobinin kaçak kapasitesi ve direnci var. Sana öyle bir bobin sararım ki bobinim sana endüktansdan çok kapasitans etkisi gösterir.

Aynı bobin etkisi gösteren dirençler gibi desenize, ilginç. Peki geniş bir frekans aralığında kullanabilmek için nasıl bir bobin türü seçmeliyim?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
Bir de çok merak ediyorum, planar trafo diye bir şey gördüm, bu nedir?

Planar trafo adı üstünde düzlemsel trafodur. Doğrudan PCB ye yol olarak çizilmiş bobine enerji aktarabilecek kadar inceltilmiş olanları bile var. Minicik iki kapak PCByi sandivic gibi sıkıştırır.
Bir zamanlar forumda konuşmuştuk.

Peki faydası ne? O zaman klasik trafoları bırakıp buna geçsek olmaz mı?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
Hava nüveli trafo diye bir şey söylediler geçenlerde, bu tam olarak nedir?

Hava nüveli bobin ve trafolara Radyo TV tekniğinde çokça karşılaşırsın. Frekans yüksek olunca artık nüve ihtiyacımız kalmaz. Youtube videolarına bak. Hatta Kubilay  için çektiğim bir videoda hava göbekli bir trafo ile ledi yakıp söndürerek enerji üretme aldatmacası yapmıştım.

Galiba özel bobin sarım tekniğini anlatmıştım. Linki arayıp bulmaya üşendim.

Bu arada Flyback trafolara da hava göbekli trafo gözüyle bakarsak çok da hata etmiş olmayız.

Peki bu trafonun ne avantajı var? Geçenlerde bir 5kW buck converterda da hava nüveli bobin kullanmışlar, çalışma frekansı 10kHz. Bir elektrik sayacında da hava nüveli trafo gördüm çalışma frekansı 67kHz. Bunlar o sizin belirttiğiniz çok çok yüksek frekanslar mı?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
Trafo sararken nelere dikkat etmeliyiz? Kaçak endüktansı minimize et yeterli. Kaçak kapasiteleri azalt. Sargılar arasındaki mağnetik kuplajı iyi yap.

EMI yayılımı azaltmak için de kalkan yap. Kaçak kapasiteleri azalt.

Bu her trafoda geçerli midir?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 10 Kasım 2016, 21:22:14
Bir bobinin bobin değeri üzerinden geçen akımla değişiyorsa (B/H eğrisine dayandırmışsınız) hangi değeri doğru olarak kabul edip, sistemin kontrol parametrelerini ayarlayacağım?

Bunu ileri zamanlara cevaplayalım.

Son bir soru daha aklıma takıldı, çalışan bir trafoya ya da bobine, ferit ya da demir, mıknatıs yaklaştırırsam ne olur. Mıknatısımın 5T civarı olduğu varsayılsa örneğin. Etrafına sardığımız folyo işe yarar mı bobinimin ya da trafomun?

Şimdilik aklım takılanlar bunlar konular ilerlesin yine sorularımı biriktirip sorarım.

Cevaplar için teşekkürler, çok fazla bilgi öğreniyorum sayenizde.

@JOKERAS ustam iyisindirler umarım. Ben de bir tane matematikten anlamam, hep yazarak soruyorum merak ettiklerimi.

Alıntı yapılan: HexfeT - 10 Kasım 2016, 21:54:14
Nüve ve kayıplar deyince aklıma geldi. Bir dönem çalıştığım firmanın ithal ettiği "Be Quiet" marka PC güç kaynaklarının bir modeli patır patır dökülmeye başladı. PFC indüktörü resmen kül olup fetleri de uçurup arızaya geliyordu. Yaptığım basit LC metre ile değerini ölçüp, konya sokaktan tamamen karambole temin ettiğim bir nüveye elde sarıp indüktörü değiştiriyordum. Alternatif bir nüve zaten yoktu. Pek bilinçli yaptığım bir işlem olmasa da müdahale ettiğim güç kaynaklarında tekrar arıza yaşanmadı. Bu şekilde yüzden fazla PSU elimden geçti.

Bu hatalı nüve seçimi ile dökülen güç kaynaklarının üreticisi ise koskoca FSP firması idi.

(http://i.hizliresim.com/A34jaL.jpg)

İmalatçıların en büyük korkusu;
İmalatın o partisindeki mal (nüve) karışmış / karışık gelmiş  olabilir.

http://youtu.be/5Id21XhG9JY

Transformatörlerin çalışma prensibi.

Ancak Fly back transformatörümüz buradaki anlatımdan biraz farklı çalışıyor.

Ne oldu hava aralığı konan nüvemizin mu değerini hesaplayan çıkmadı mı?

Sakın ha kafanız karışmasın. Flyback yapıda yok bobinimin primer endüktansı 100uH sarılacaktı benim bobinim 150uH oldu yok bobini kötü sardım kaçak endüktans yüksek çıktı dert değil.

Güç kaynağı gene çalışır. Verim kötü olur. Belki ilk başlarda bir iki malzemeniz yanar.

İlk başta kötü olsun bir sonraki daha iyi olur. İlk başlarda bir iki mos yakarsınız sonrasında ders alır yakmazsınız.

Flyback ahım şahım zor ve sadece profesyonel imkanlara sahip kişilerin uğraşacağı bir konu değildir. Elinizde ölçü aleti olarak scop ve avometre olması yeterlidir. LCR metreniz de varsa fena olmaz.

Bekleyin haklı olduğumu göreceksiniz. (Duty değişken olduğu için trafo hesabında yaptığınız ufak tefek hataları yok edecektir.)

İşin içine EMI testini falan sokmayın. Şu anda biz ürün yapmıyoruz flyback güç kaynağı tasarımını ve daha önemlisi teorisini öğreniyoruz.

EMI farklı bir konu. EMI anlatacak bir arkadaş çıkar EMI'yi ders olarak anlatır.

Kimseden cevap çıkmayınca acaba boşuna mı yazıyorum diye düşünmüyor değilim.

Daha önce sorduğum sorunun cevabını vereyim. Fakat nümerik değerlerle değil de formüller üzerinden ilerleyelim.

Nüvemizin boyu L, kesiti S relatif geçirgenliği [latex=inline]\mu_r[/latex] ise ve x kadar bir kısmını kesip hava aralığı verirsek
nüvemiz iki adet nüveden oluşacak demektir. Birinci kısım L-x uzunlukta magnetik malzemeli bir nüve, ikinci kısım da x uzunlukta hava göbekli bir nüve.

[latex=inline]\Re_n=\frac{L-x}{S * \mu_r*\mu_0}[/latex] Magnetik malzemeli kısmın relüktansı
[latex=inline]\Re_h=\frac{x}{S *1*\mu_0}[/latex] Havadan oluşan kısmın relüktansı. (1 rakamı havanın bağıl relüktansından dolayı kondu)

Bu ikisini toplarsak nüvemizin relüktansını buluruz. [latex=inline]\Re=\Re_n+\Re_h[/latex]


[latex=inline]\Re=\frac{L-x}{S * \mu_r*\mu_0}+\frac{x}{S *1*\mu_0}=\frac{(L-x) + x*\mu_r}{S * \mu_r*\mu_0}[/latex]

Şimdi bir başka malzemeden aynı ebatlarda bir nüve daha düşünelim ve bunun hava aralığı olmasın fakat relüktansı bu hesapladığımız relüktansa eşit olsun. Bu yeni nüvemizin relatif [latex=inline]\mu[/latex] değerine A dersek amacımız bu A değerini bulmak olsun.

[latex=inline]\Re=\frac{(L-x) + x*\mu_r}{S * \mu_r*\mu_0}=\frac{L}{S * A *\mu_0}[/latex]


Buradan A'yı çekersek [latex=inline]A=\frac{L*\mu_r}{(L - x) +x*\mu_r}[/latex] buluruz.

Ya da  [latex=inline]A=\frac{L}{\frac{L - x}{\mu_r} +x}[/latex] buluruz.

Şimdi L=40 cm  x=1mm [latex=inline]\mu_r=2000[/latex] ve S=4[latex=inline]cm^2[/latex] için

A yı hesaplarsak  [latex=inline]A=\frac{0.4}{\frac{0.4 - 0.001}{2000} +0.001}=333[/latex] buluruz.

Yani demek oluyorki bağıl geçirgenliği 2000 olan malzemeden yapılmış 10 cm kenarlı kare şeklinde kesiti 4cm kare olan nüveye 1mm lik kesik atarsak bu nüvenin bağıl geçirgenliği 2000'den 333'e düşer.

Scobum var, Digital ve ibreli ölçü aletim var.
LCR metrem yok.Alacağım.

Bu saate kadar İnternetim yoktu,anca açıldı.
Vicdansız TT işin cılkını çıkardı.
1 Haftadır İnternetim kesiliyor bu 3. oldu.

Durup dururken TTnet şifrem değişiyor.
Değişmiyor aslında,Kullanıcı adı ve şifrem aynı,sistem kabul ediyor bağlanıyor ama İnternet olmuyor.
TT elemanlarıyla Tel görüşmesinde  Kullanıcı adını veya şifreyi değiştirdikleri zaman açılıyor.
Tabii Kullanıcı adı veya şifreyi Ceb telefonuna gönderiyorlar bu da zaman alıyor. 
Bu nasıl oluyor anlamış değilim.Deli ettiler beni.
Bu sayede flayback konusuna eeepten fransız kaldım beyaa:)

ZorO usta Videoların Harika,Ellerin dert görmesin.
Bedava Kurs veriyorsun valla.

Şimdi...
Şu BH eğrisi dediğiniz hani o 1. Video da  çizdiğiniz şekil varya.
Nüve üzerine 10 tur sarılı bir bobine Akım yüklediğimiz Zaman Nüve de  Fi  Manyetik Akısı oluşuyor.
Bu Akı, Nüvenin yapısal özelliklerine göre belli bir Manyetiklik kazanıyor,bu manyetiklik Nüvenin yapısal özellikleri kadar.
Yani biz ne yaparsak yapalım,Nüvenin yapısal özelliklerini S, Uo, Ur, yani Relüktansını  değiştrimediğimiz sürece
Nüvenin Manyetik doygunluk noktasını değiştirememiş olacağız.
Eğerki biz Nüvenin Manyetiklik etkisini yükseltmek istiyorsak NI yada Relüktansını değiştirmemiz gerekecek.

Bir Bardağın alacağı su bardağın iç hacmi kadardır,biz buna ister Hotumla su dolduralım,ister kaşıkla.
Bardak hep aynı litrede su alacak.Yani Nüvenin Manyetik Doyum noktası kadar.
Dolayısı ile,bardak dolduktan sonra üstüne su koymanın mantığı olmuyor.
Bobin akımını işte tam bu sırada keseceğiz. Eğer doğru anladıysam Nüvenin Manyetik Doyum noktasını nasıl bileceğiz?
Sanırım BH dediğiniz Bu.

Zoroaster, geçmişte epeyce odaklandığım ama teori kısmında sorularıma cevap bulamadığım için geri plana attığım bir konuyu sayende tekrar güncelleme şansım oldu. Matematik konusunda sıkıntım yok ama elektromanyetik hesaplamalara çok aşina değilim. Bu sebeple yorum yapamıyorum ama yazı ve yorumlarını büyük ilgi ile takip ediyorum. Benim gibi çok kişinin takip ettiğinden de eminim. Boşuna yazdığın gibi bir düşünceye kapılmaman için kendimi bu yorumu eklemek zorunda hissettim.

Katkıların için teşekkürler.

Bende takip ediyorum. Hesaplara katılamıyorum ancak arka planda sürekli olarak konuyu okuyup takip ediyorum.

Alıntı yapılan: FxDev - 11 Kasım 2016, 00:34:28
@JOKERAS ustam iyisindirler umarım. Ben de bir tane matematikten anlamam, hep yazarak soruyorum merak ettiklerimi.

FxDev usta,Bir sürü yazının altına bir satır eklemişsiniz,onun için yeni gördüm.
Allah'a şükür iyiyim,sizler nasılsınız?İyisinizdir İnşallah.
Allahiyilik versin.

Valla sizin matematikten anlamadığınızı sanmıyorum,siz matematik biliyorsunuzdur diye tahmin ediyorum.
O kadar okuyup Matematik bilmiyorum derseniz buna inanmam!

Takipteyiz Üstad, kimseden ses çıkmamasına bakma lütfen. Şu bobin ve alakalı konuları anlamak lazım

https://youtu.be/eK1wHUeCufo

Takip ediyorsanız sevindim.

@Zoroaster videoyu izledim daha önce yapmış olduğum uygulamalarda hatırladığım bir olay var hava boşluğunu artırdığımda evet güç olarak yükseliyordu voltaj olarak düşüyordu ancak birazdaha açtığımda bu defa güçte düşüyordu voltajda düşüyordu voltaj düştüğü için mosfet üzerine düşen voltajım artıyordu mosfet source drain voltajı üzerindeki voltajı tolere edecek değerde olmadığı için doğal olarak patlıyordu.

Flyback zımbırtısı konusunda o konuya da geleceğiz. Hava aralığı verince bobinimizden DC bir ofsete sahip akım akmaya başlayacak.

Yani akım sıfırdan artan rampa olmayacak DC değerden başlayıp tırmanan forma dönüşecek. Eğer gapı çok verirsen Mosu patlatırsın tabiki.

@Zoroaster hocam konuyla ilgili tam bu kısımda bazı sorularım olacak yine cahilliğime verin.

Hava boşluğunu EE trafoda göbekte mi vermek iyidir yoksa kenarlarda mı, bir fark var mıdır acaba?

Paki hocam bir de toroid denen bir yapı var. Bunla da trafo ve bobin sardırabiliriz değil mi? Burada endüktansı nasıl hesaplayacağız? İnternette bulduğum bir eğri aşağıdaki gibi, neden bu eğri bu şekle giriyor, bu ne demek? Mr da değişmiyor.

(http://i.hizliresim.com/lEo3lg.png)

@FxDev peki bir soruda benden gelsin troid trafolarda neden gap boşluğu yok %90-95 verimli olduğu söyleniyor birde hava boşluğu olmadığı için ısı daha çok oluyor bu ısıya maruz kaldığında kayıpların fazla olması gerekirken bu verimliliği neden etkilemiyor ?

Alıntı yapılan: HeCToR - 12 Kasım 2016, 12:22:00
@FxDev peki bir soruda benden gelsin troid trafolarda neden gap boşluğu yok %90-95 verimli olduğu söyleniyor birde hava boşluğu olmadığı için ısı daha çok oluyor bu ısıya maruz kaldığında kayıpların fazla olması gerekirken bu verimliliği neden etkilemiyor ?

Dediğim gibi @HeCToR bu konularda deneyimim az. Koca UPS'leri tasarlıyorum ama bugüne kadar ezbere gitmişiz. Bu konuda üstad cevap verecektir.

Flyback profesörü olan ben değilim.  4..5 yılım bunları onarmakla geçti. Fakat bugüne dek 3 ya da 4 tane flyback tasarlamışımdır. Onları da satmak için değil sadece oynamak için yaptım.

--------------

Hava boşluğunu göbek bölgesinde veririm. Ama mecburiyetten E'nin 3 koluna da gap verdiğim oldu.

---------------

Toroid trafolarla flyback değilde pushpull falan güzel yapılır. Neden sorusu son videomda cevaplı zaten.

Eğrinin 4 bölgesini de kullanabiliyoruz. Dolayısı ile gap ihtiyacımız kalmıyor.

Toroidle yapılmış flyback hiç görmedim ama bunun sebebi bu konularla artık eskisi kadar ilgilenmeyişimden olabilir.
Yarıklı toroidler vardı ve bu forumda da konuşmuştuk. Onlarla yapılır tabiki.

Fakat step down regülatörlerde yarıksız toroid kullanılıyor. Sonuçta flyback ile stepdown yakın akrabalar. Acaba step down regülatörlerde kullanılan toroidler distrubuted gap yapısında mağnetik malzemelermidir bilmiyorum.

Dediğim gibi bana her türlü mağnetik ıvır zıvır soruyu sorup hepsine cevap vermemi beklemeyin. Fakat bildiğim şeyler olursa cevaplamaya çalışırım. Yada yorum olduğunu baştan söyleyim cevap yazarım.

Ama bildiğini sananın yanlış cevapları olursa üstüne giderim.

Alıntı yapılan: FxDev - 12 Kasım 2016, 12:28:16
Dediğim gibi @HeCToR bu konularda deneyimim az. Koca UPS'leri tasarlıyorum ama bugüne kadar ezbere gitmişiz. Bu konuda üstad cevap verecektir.

Açık açık söyleyeyim @FxDev

Bobinler ve flyback konularında verdiğin cevaplara bakarak koca koca ups falan tasarladığından şüpheliyim.

Acaba bu tasarımlar dene yanıl yapısında mı yapılan tasarımlar mı diye merak da etmiyor değilim. Hani şu ilk mesajda şöyle bir laf etmiştin

Alıntı Yap
Bizim halk bu tabirlere yabancıdır; bizim halk bunu; ya trafo zırıl zırıl ötüyordu, dayı oğlu bir kapasite bağladı ses kesildi ile anlar.
Ben zamanında çok hesapladım hiç bir zaman da teoriye bire bir uymadı. EMC gibi lanet olasıca. Power 4-5-6 diye bir alet var ünlü Ridley'in. Bu aletin bir benzeri ya da spectrum analyzer yoksa yine yaptığınızın bir faydası yok.

Sanki tasarımların dayı oğlunun kapasite bağlayıp sesi yok etmes mantığıyla yürüyor gibi.

Yoksa hazır tasarımlar için yapılmış formülleri dayayıp ne nedeğildir bilmeden geçiyormusun?

Sorduğum toroid sorusu ağır geldi sanırım az kitap kurcalayacağına bana atıp tutmuşsun.

@Zoroaster ister zorona gitsin ister zorona gitmesin ama upto 2.5MW'lık UPS/Charger vs. sistemleri tasarlıyorum. 2.5MW sistemin IGBT'si senin odandaki tüm malzemelerin ederi kadar. Dene yanılla 10 tanesini patlattın mı kapı önüne koyu verirler adamı. Sen daha H bridgelerle oynarken biz 2-Level 3-Level 5-Level'lar ile taklalar arttırıyorduk ve en en en önemlisi bunlar ÜRÜNE DÖNÜŞÜYORDU BİR ADAMIN ODASINDA SÜS DİYE DURMUYORDU!

Kendimi kimseye kanıtlama derdim yok ama madem inanmıyorsun o halde çözüm basit.

Bilmediğin konuda yorum yapma, madem dediklerine güveniyorsun kanıtlamak için bas parayı atla İzmir'e gel, as kafana action kameranı, aç 4.5G'ni, buradakilere FxDev ne yapıyormuş ne yapmıyormuş canlı yayın yap. Hadi bunu yapamıyorsun video çek. Eğer dediklerimi yapmıyormuşsam ücret iade! Bu kadar eminim ben ne yapıp yapmadığımdan. Bu dediğimi de yapmayacaksan sus konuşma benim ne bilip bilmediğim hakkında ya da dediğim gibi atla gel boş konuşma.

Elbette her şeyi bilmiyorum, olabildiğince deneyim elde etmeye çalışıyorum, bu sadece yazılım değil donanım tarafında da böyle. Bazen konunun en ince noktasına kadar irdelemek, bazen de var olan sorunu en hızlı şekilde çözmek gerekiyor. Lakin cevapları geç sorduğum sorular yeter konunun derinlikleri hakkındaki tecrübemden. O soruları sorunların derinliklerine giren insanlar sorar. Yüzeysel 220AC'den 12V elde edeyim diyen değil. Bunun da farkına varınız.

Şimdi tekrar dayıoğluna geçebiliriz.  Evet o kapasiteyi bağlayınca o trafo ötmeyi keser arkadaşım.

Ya bırak ya. 2.5MW Chargermış. Forumda teknik sorunlara yaklaşım şeklini verdiğin cevapları görüyoruz işte.
Ufak at.

...

Bu muhabbet cıvımaya başladı. Bir de admin ya da moderatör galiba yok bu forumda.

@Zoroaster , en son aşağıdaki satırda kaldık:

Alıntı YapFlyback zımbırtısı konusunda o konuya da geleceğiz. Hava aralığı verince bobinimizden DC bir ofsete sahip akım akmaya başlayacak.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 12 Kasım 2016, 16:15:49
Ya bırak ya. 2.5MW Chargermış. Forumda teknik sorunlara yaklaşım şeklini verdiğin cevapları görüyoruz işte.
Ufak at.

Geliyor musun kafana kamerayı takıp? Uçak biletini aldığın zaman mesaj atabilirsin bana, benim mesaj kutum yasaklı değil kimseye.
Hadi ama bekliyorum cevabını. Atıyorsam gel hadi İzmir'e, rezil et beni tüm foruma. Güvenmiyor musun kendine? Çay + Boyoz (İstersen Kumru) benden, hem de kordonda. Hiç olmadı İzmir Kumrusu yedim, bir tane de gençten bir çocukla tanıştım der üstüne bir de bedava fabrika gezersin, hatta pardon iki tane. Ege Üniversitesine de götürürüm seni orayı da görmüş olursun. Biraz çevren değişir, hem bakarsın dost oluruz, birlikte işler yaparız. Whatssuptan da yazabilirsin.

Zoro ben üniversitede yüksek lisansımı güç elektroniği üzerine yaptım. IEEE'ye gir, ismimi yaz arat. Bir tane daha geliyor şimdi yine IEEE'ye PFC ile ilgili. Ben Bülent Ünalmış yazınca bir şey bulamadım maalesef. Şimdi sessizce otur yerinde Flyback anlat insanlara.

@edX haklısın konunun içine ettik. Yalnız tüm bu mesajlaşmayı bu başlık altında aşağıdaki mesaj başlatmıştır. İşin içine ben de gireyim millete o 25 küsür soruluk sorularla ilgili bilgi birikimimi aktarayım dedim, baksana adamın tavra hiç bir şeyden anlamaz biri olduk, hatta onu bırak mühendisliğimiz sorgulanır oldu. Aldığım yanıt aşağıda. Öyleyse dedim ben soruları sorayım, bazı soru cevaplar oluşsun. Akıllı biri bu işle uğraşmaya başladığında benim sorduğum sorularla er ya da geç karşılaşacak. Konunun akışını da bozduğunu düşünmüyorum o soruların. Zoro bir üniteyi bitiriyordu, ünite sonunda soru cevap bölümü olacaktı o. Kontrol bölümüne geldiğinde ne sorular hazırladım bir görseniz şaşardınız. Bunun ilk ip uçlarını o ikinci mesajda verdim, DC Trafo vs. diye.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 02 Kasım 2016, 18:34:44
Üniversite hocalarını matlapla, excell grafikleri ile tablolarla, scop görüntüleri ile tavlayabilirsiniz de ben bunları yutmam.

Zoro nasıl yanlış gördüğü yerleri kendi üslubunda yeriyor eleştiriyor kırıyor döküyor ya, ben de kendimce yanlış gördüğüm yerleri kendi tarzımca cevaplıyorum. Bu tarz çatışmasına dönüşüyor Zoro ile aramızda. Çünkü ben üretim tarafında/gerçek hayata dokunan yerdeyim, yaptığım ürünlerin bazıları ekstra güvenlik isteyen yerlerde, o ise evinin içinde bir odada hobi yerinde. Ben hiç bir zaman anlatacağım bir konuya "flyback zımbırtısı" demem, Flyback Dönüştürücü, Flyback Converter der bilimsel terim neyse, google adamın önüne aradığında nasıl faydalı bilgi dökecekse o şekilde anlatırım. Buna en güzel yer sitemdir. Farkımız budur, yazdıklarımıza da buna göre bakılırsa dediğimi anlarsınız.

Hafta sonu mesai yapıyorum ve iş yerinde zamanım olmasına rağmen ne resim yükleme sitelerine ne de youtube'a erişebiliyorum.

O yüzden ancak mesai bitimi eve varınca bir kaç şey yükleyebilirim.

L değerindeki  endüktansdan hiç akım akmazken V değerinde DC bir voltaj uygularsak endüktansdan akacak akım

[latex=inline]i(t)=\frac{1}{L}*V*t[/latex]  bağıntısına göre rampa şeklinde yükselmeye başlar.

Örneğin 100 uH değerindeki bobine 10V uygularsak

t=0 ta i=0 
t=10 us  de akım  1 Amp
t=50 us  de akım  5 Amp
t=100 us de akım 10 Amp olur.

Gördüğünüz gibi bir kaçyüz mikrohenri değerindeki bobinden,  10v da 100us gibi bir zaman sonra dehşet akımlar akmaya başlar.

Eğer 200v DC gerilimle çalışmaya kalkarsak 100uH bobinin akımı daha T=10us olduğunda 20Ampere tırmanır.

Bu kısa yazıda bobine DC voltaj verildiğinde akımın rampa şeklinde yükseldiğini ve yükselme hızının V ye ve L ye bağlı olduğunu gördük.

Akımın alacağı değerin ise zamana bağlı olduğunu biliyoruz.

Flyback yapıyı ve hesaplamaları anlattıktan sonra UC384X gibi bir çiple bir de uygulama yapacağız.

Flyback zımbırtısı dersinin geri kalan kısımlarından olan

Kararlılık/ Kararsızlık,
Kararsızlığın düzeltilmesi
SMPS çipi yerine MCU kullanımı

konularının anlatımını yüksek mühendis FxDev'e bırakacağım.

Ben o dediklerini parasiz anlatmam zorocum. Cok istiyorsan 10bin dolari gonder hesabima yuksek muhendis FxDev anlatsin sana o dersleri. Sonra da gel burada anlat. Ben konu basligi acip madde madde sunlari anlaticam dedim mi?? Seni seni cok zekisin.

10bin cok mu geldi PSIM, Cuk ve Ridley'in ders ucretlerine bak.

AN-4137 senin anlattiklarina on basar yuze katlar. Benle ugrasma da hadi anlat anlaticaklarini hobici zoro.

Izmir?

ZorO usta,bu seferki videoda Kamera uzak kalmış.

Nüve üzerindeki Bobine DC Akım yüklüyoruz,Nüve manyetik doyum noktasına geldiğinde akımı
kesiyoruz.
Bobin akımını kestiğimizde Nüvenin manyetiklik etkisi aynı şekilde dolum eğrisini takip ederek gittikçe azalıyor.
Hani o geriye ve aşağı inen eğri sıfır noktasına ulaşmıyormu?Yani hep manyetikmi kalıyor?

@Zoroaster hocam bobinin enerjisi kesilirken osciloscope da olusan goruntu asagi yukari 1. resimdeki gibi salininmli, bobinin dc deki , akim zaman egrisi 2. sekildeki gibi gosterilmistir okullarda bunu osciloscope da nasil izliyoruz yoksa bobinin davranisi 1. sekildeki en buyuk dalganin tepe noktasi mi dir? yoksa sekil 2 nin anlattiklarinizla alakasi yok mudur.

sekil 1
(https://s12.postimg.cc/vpskc0h6h/dsg.png) (https://postimg.cc/image/vpskc0h6h/)

sekil 2
(https://s18.postimg.cc/nohfcyzr9/bobin.jpg) (https://postimg.cc/image/nohfcyzr9/)

Alıntı yapılan: JOKERAS - 12 Kasım 2016, 20:52:57
Nüve üzerindeki Bobine DC Akım yüklüyoruz,Nüve manyetik doyum noktasına geldiğinde akımı
kesiyoruz. Bobin akımını kestiğimizde Nüvenin manyetiklik etkisi aynı şekilde dolum eğrisini takip ederek gittikçe azalıyor.

Hani o geriye ve aşağı inen eğri sıfır noktasına ulaşmıyormu?Yani hep manyetikmi kalıyor?

Evet sıfıra ulaşmıyor. Çünkü primer sargıdan akan akımın yönünü değiştiremiyoruz.

Digiman zaten şimdi bu konuya giriyoruz.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/LR.png)

Şekildeki devrede S anahtarını Ton süresi kadar kapatıp endüktansdan akım akıtıyoruz.
Ton süresi sonunda S anahtarını açıp Toff süresi kadar bekliyoruz.

Toff süresi sonunda tekrardan S anahtarını kapatıp endüktansımızdan akım akıtıyoruz ve bu olaylar periyodik devam ediyor.

Bobinden ve dirençten geçen akımların dalga şekillerini grafikte gösterelim.

t=0 ile t=Ton zaman aralığında

[latex=inline]i(t)=\frac{1}{L}*V*t + i_0[/latex] ifadesine göre bobinden geçen akım artmaya başlar.

Burada [latex=inline]i_0[/latex] bobine voltaj verildiğinde zaten akmakta olan bobin akımdır ve ilk başta bu akım [latex=inline]i_0=0[/latex] dır.

[latex=inline]t=T_{on}[/latex] anında bobin akımı [latex=inline]i(T_{on})=\frac{1}{L}*V*T_{on}[/latex] değerine tırmanır. Bu zaman zarfında diyod tıkalıdır dolayısı ile R'den herhangi bir akım akamaz.

[latex=inline]T_{on}[/latex] süresi sonunda anahtarı açtığımızda bobinden akan akımın son değeri [latex=inline]I(T_{on})[/latex] idi ve bu akım resimde bobine üst taraftan girip şaseye dogru akmaktaydı.

Bobinimizde daha doğrusu nüvemizde mağnetik bir enerji depolanmış durumdadır. Kovaya suyu doldurduk gibi düşünebiliriz. Suyun seviyesi bobinden akan akımın değeri ile orantılıdır.

Bobinlerin huyudur: Bir bobinden akan akım aniden kesilmek istenirse bobin bu akımı muhakkak bir yerlerden akıtıp sıfıra indirmelidir.

(Kovadaki suyun beklememesi gerekir. Eğer bekletmek istiyorsak bobinin uçları kısa devre edilmelidir.)

S anahtarını açtığımızda artık kavayı dolduran musluk kapatıldı demektir ve kovadaki su soldaki direnç ve diyod üzerinden boşalmaya başlar.

Bu akım [latex=inline]i(t)={I_0}*e^{-\frac{R}{L}t}[/latex]

Buradaki [latex=inline]I_0[/latex] kovadaki birikmiş suyun seviyesidir.

Yukarıdaki üstsel ifadeyi nasıl bulduğumu matematikte türev/integral/diferansiyel denklem gibi terimlere yabancı arkadaşlara ifade etmem imkansız. Fakat bir benzetme ile açıklayayım.

Musluğu açtığımızda su kovaya herhangi bir dirençle karşılaşmadan dolmaya başlar ve su seviyesi zamanla doğru orantılıdır. Grafikte kırmızı eğri kovadaki suyun seviyesi anlamına geliyor.

Fakat musluğu kapatıp kovanın altına incecik bir delik delersem kovadaki su seviyesi basınçla suyu delikten attırır. (Ayakta işerken ilk başta sidik en uzağa fırlar sidiğiniz azaldıkça bu mesafe kısalır) Kovadaki su seviyesi azaldıkça suyun fışkırma mesafesi de azalır.

Kovadaki su seviyesi azaldıkça ince delikten akan su miktarı da azalır. Grafikte mavi eğri su seviyesindeki azalmayı gösteriyor.

İşte buradaki üstsel ifade de aynen böyle davranır. İnce delik Dirence denk gelmektedir.

Benzetimim 1/1 gerçeği yansıtmasa da yaklaşık olarak izahı böyledir.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/LR.png)(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/ILR.png) 

Anahtarı açtığımız anda bobinden akan akım yönünü değiştirmez ve direçte aşağıdan yukarı doğru bir akım akmaya başlar.

Burada anlatılan olaylar ve matematiksel bağıntılar bir evin bodrum katında da aynıdır. TI , ST gibi firmaların tasarım odalarında da aynıdır.

Şimdi bir laf edeceğim ve pek çoğunuzun kafası karışacak. (Umarım karışmaz)

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/LR.png)

Anahtar açıldığında sağdaki direnç çok büyük ise bobinin akımı çok hızlı şekilde azalır. Kovadaki su zort diye boşalır.

Fakat direnç değeri küçük ise kovadaki su çok geç boşalır.

Bu, kovadaki delik örneği ile çok tezat bir durum arzeder.

Bunu izah edebilmek için çok özel bir kova tasarımı yapmam gerekecek.

Lastik bir kovaya su dolduruyorum. Musluğu kapatıp kovanın altına bir delik deliyorum.
Kovanın hacmi aynı olacak şekilde kovanın çapı ve yüksekliği delik çapından etkileniyor ve kova şekil değiştiriyor. (Kovayı böyle hayal edin)

Eğer delik çok küçük ise (direnç büyük ise) lastik kova ince uzun şekil alıyor.

Fakat delik büyük ise (direnç küçük ise) kova bir anda yayvanlaşıyor  çok geniş, fakat yüksekliği çok az bir şekil alıyor. Bu durumda su delikten sıza sıza akıyor.

Eğer sağdaki direnç büyükse bobin akımını kestiğim anda direnç uçlarında çok büyük bir voltaj görürüz. (Suyun yüksekliği)

Eğer sağdaki direnç küçük ise bobin akımını kestiğimizde direnç uçlarındaki gerilim de çok küçük olur.

Halbuki matematikle aramız iyi olsaydı böyle saçma sapan kova örnekleriyle uğraşmamıza gerek kalmayacaktı.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/Buyuk_Kucuk.png)

Bobine yüklenen enerji (kovaya doldurulan su seviyesi) direnç değerinden bağımsızdır.

Yukarıda bobindeki enerjinin büyük değerli ve küçük değerli dirençte tüketim grafiği görülmektedir. Her ikisi dirençten de başlangıçta (Anahtar açıldığında) aynı şiddette akım akar.

Deneyimizi 100 ve 1 değerli iki direnç ile yapalım. Bobinde 1/2 L* I * I enerjisi depolanmış.

W enerjisini hangi dirençte tüketirsek tüketelim sonuçta bu enerji harcanır.

O halde  W = I * I * R * T

Her iki dirençte ısıya dönüşecek enerji

I * I * 100  * Tb = I * I * 1 * Tk olmalıdır.

Buradan Tk= 100 Tb diyebiliriz.

100 R direnci Tb sürede W enerjisini tüketiyorsa, aynı enerji  1 R dirençte 100 katı daha uzun sürede tüketilir.

@Zoroaster  hocam; yuksek direnc orneginizin izahi  i(t)=Io*e^-(R/L)t  ifadesinden kaynaklanmiyor mu, logaritmik olarak yukselmiyor mu? pardon ifadeyi duzelttim, kopyala yapistirin zararlari, su latex ide beceremiyorum.

[latex=inline]i(t)=\frac{1}{L}*V*t[/latex]  ifadesinde direnç yok. Bu ifade, V voltajına bağlı bobinden geçen akımı tarif ediyor.

Ton zamanı sonunda bobinde [latex=inline]W=\frac{1}{2}*L*I_{Ton}^2[/latex] enerjisi birikmiş oluyor ve akım [latex=inline]i(T_{on})=\frac{V}{L}*T_{on}[/latex] değerine ulaşmış oluyor.

Yani  [latex=inline]W=\frac{V^2}{2L}T_{on}^2[/latex]

Anahtarı açtığımızda bobinde birikmiş bu enerjiyi artık R direncinde harcamaya başlıyoruz.

Anahtarı açtığımızda  akım ifademiz

[latex=inline]i(t)=I_0*e^{-\frac{R}{L}t}[/latex]

Bu ifade akımın exponansiyel olarak azaldığını söylüyor.

Buradaki Io değeri [latex=inline]i(T_{on})=I_0=\frac{V}{L}*T_{on}[/latex] idi.

Şimdi bu ifadeye göre R=100 ve R=1 için  enerjiyi hesaplayalım.

Önce enerji ifadesini hesaplayalım. Aşağıda integraleri 0'dan T'ye kadar aldım aslında Ton'dan Ton+T'ye kadar yazmalıyım fakat bu hiç sorun değil çünkü anahtarın açıldığı anı sıfır kabul etmiş oldum.

[latex=inline]W=\int_0^{T}R*i^2*dt[/latex]

[latex=inline]W=\int_0^{T}R*(I_0*e^{-\frac{R}{L}t})^2*dt[/latex]

[latex=inline]W=R*I_0^2\int_0^{T}e^{-\frac{2R}{L}t}*dt[/latex]

[latex=inline]W=-\frac{R*L*I_0^2}{2R}e^{-\frac{2R}{L}t}|_0^T[/latex]

[latex=inline]W=-\frac{L*I_0^2}{2}(e^{-\frac{2R}{L}T}-1)[/latex]

[latex=inline]W=\frac{L*I_0^2}{2}(1-e^{-\frac{2R}{L}T})[/latex]

Şimdi R=100 ve R=1 için

[latex=inline]W=\frac{L*I_0^2}{2}(1-e^{-\frac{200}{L}Tb})=\frac{L*I_0^2}{2}(1-e^{-\frac{2}{L}Tk})[/latex]

[latex=inline]e^{-\frac{200}{L}Tb}=e^{-\frac{2}{L}Tk}[/latex]

[latex=inline]\frac{200}{L}Tb=\frac{2}{L}Tk[/latex]

[latex=inline]200Tb=2Tk[/latex]

100Tb=Tk buluruz. Yani R=1 olduğunda Tk süresi, R=100 durumundaki Tb sürenin 100 katı uzundur.

Tk= Küçük direncin enerjiyi tüketme süresi
Tb= Büyük direncin enerjiyi tüketme süresi

Şimdi de dirence paralel büyükçe bir C elektrolitik kapasitesi bağladığımızı varsayalım.

Arkadaşlar güç elektroniğinde genelikle devre analizi dersindeki gibi uzun uzun analitik işlemler yapıp devre hesaplamalarına girmeyip, yaklaşımlar sonucu bazı ihmaller yaparız.

İsteyen kapasitör bağlı devreyi modelleyip kapasitör uçlarındaki voltajın zamana bağlı ifadesini hesaplasın. (Mesela bu işi Yüksek Mühendis Fxdev'e ödev olarak verelim)

Ben bir ihmal yaparak şöyle devam edeceğim.

Kapasitör çok büyük olduğu için bir süre sonra kapasitör uçlarındaki voltaj artar ve bir değerde sabitlenir ve rıpılsız akü gibi sabit olduğu varsayılabilir. (Rıpıl ne olur sorusuna da bir başka yaklaşımla cevap veririz)

Kapasitör voltajı bobinin akımına, Ton süresine, Toff süresine ve paralelindeki direncin değerine bağlıdır.

Eğer bandalarınızı takmışsanız ve her dediğime inanıyorsanız bahsettiğim yaklaşıma da inanın.

Yok sana inanmıyoruz derseniz @FxDev'in yapacağı analitik hesaplamaya bakalım.

Bu kısımda hem fikir miyiz?

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/LR.png)

Dikkat ettiyseniz yukarıdaki devre sol taraftaki V kaynağından alınan enerjiyi sağ tarafa pompalamaktadır.

0...Ton aralığında (anahtar kapalı) bardağı suyla (bobini akımla) dolduruyoruz. Ton....T aralığında (anahtar açık) ise dolu bardağı (akım dolu bobini) sağ tarafa boşaltıyoruz.

Eğer bu işlemi periyodik olarak yaparsak periyodumuz T ise Ton anahtarın kapalı olduğu süre,
Toff da anahtarın açık olduğu süre ise T = Ton + Toff dur.

O halde anahtarlama frekansımız [Latex=inline]F=\frac{1}{T}[/latex] olur.  [latex=inline]\frac{Ton}{T}[/latex]'ye duty diyeceğiz.

Yani Duty, Ton süresinin Toplam peryodun kaçta kaçına denk geldiğini ifade eder.

Örneğin Duty=0.5 dediğimizde karedalgadan bahsetmiş oluruz. Böyle yapmayıp us cinsinden konuşacak olsaydık uzun uzun hesap yapıp mesela anahtarlama frekansımız 20Khz ise peryod 50us dir bunun yarısı 25 us dir o halde  Ton süremiz 25 us dir dememiz gerekirdi.

Halbuki Duty=0.5 dediğimizde derhal tam yarı peryodu anlarız. O halde Duty=0.25 demek
çeyrek peryodda anahtar kapalı demektir.

Duty 0...1 aralığında değişir.

Bazen Duty için % cinsinden de konuşuruz Duty=50 dediğimizde %50 yani yarım peryodu anlayacağız.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/LR.png)

Tasarlamak istediğimiz güç kaynağının gücü P olsun.

0...Ton zaman aralığında bobine yüklenen enerji 0....T aralığında P gücünü üretmelidir.

Ton süresi sonunda bobine yüklenen enerji [latex=inline]W=\frac{1}{2}*L*I^2[/latex]

ve [latex=inline]I=\frac{V}{L}*Ton[/latex] olduğuna göre

[latex=inline]W=\frac{V^2}{2L}*T_{on}^2[/latex] yazabiliriz.

W=P * T olduğuna göre

[latex=inline]\frac{V^2}{2L}*T_{on}^2=PT[/latex] den [latex=inline]L=\frac{V^2T_{on}^2}{2PT}[/latex] yazabiliriz.

[latex=inline]D=\frac{Ton}{T}[/latex]  olduğuna göre

[latex=inline]L=\frac{V^2D^2T}{2P}[/latex] ve  T yerine [latex=inline]T=\frac{1}{F}[/latex]

yazarsak [latex=inline]L=\frac{V^2*D^2}{2*P*F}[/latex] buluruz.

İhtiyacımız olan P gücü için çalışacağımız frekans ve duty de gerekli (minumum) L endüktans değerini artık biliyoruz.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/LR.png)

[latex=inline]L=\frac{V^2*D^2}{2*P*f}[/latex] Bağıntısından P, Duty, f ve V değerleri belli ise gerekli endüktansı hesaplıyabiliyoruz.

V=10 Volt.
P=10 Watt
F=20 Khz
Duty = 0.25

1) P gücünü harcayacak direncin değerini
2) Direnç uçlarındaki gerilimin ortalama değerini

bulunuz.

Bu soruyu çözen olursa Flyback transformatöre geçeceğiz.

V= 100 Volt için ikinci bir hesap daha yapmanız takdirle karşılanacaktır.

Matematiksel olarak ifade edemem belki.
Ama tarif edeyim.Şimdi şuradan düz ilerliyorsun,Okulu geçiyorsun,Okulun karşısında bir Meyhane var,onun sokağında 3. Bina:)

Bir bobine Akım yüklersek T zamanda Rampa şeklinde Akım yüklenir.(Bobin akımının çizdiği Rampa).
Bobin Nüvesi ise BH değeri Eğrisinde Manyetik olur,Nüve belli bir seviyeden sonra doyuma ulaştığı için Rampanın lineerliği bozulup S çizmeye başlar.
(Nüvenin Manyetiklik kazanması Eğri Rampa.BH Eğrisi).

Bunu şuna benzetebiliriz..
Bir Tüpün içine belli bar değerinde Hava bastığımızı varsayarsak bu basıncın çizdiği eğri Tüpün boş olduğu
Zamanda Lineer bir yol izler.Eğerki Tüp Hacmi doyum noktasına yani Max Bar değerine yaklaştıkça Tüpe uygulanan basınçta
ona paralel şekilde Lineerlikten uzaklaşarak Float bölgeye geçer.İşte Hava dolum eğrisi yamuldu.

Şimdi Bobin Akımını kestiğimiz Anda bobin üzerinde biriken Akım + Nüvenin Manyetik etkisi el birliği yaparak
birleşirler.Bobin üstüne yüklenen akımı Nüvenin manyetik etkisiyle Boşaltarak Bariyer Diyotu iletime sokar.
İki pili Seri bağlamak gibi durum oluşur, Nüvenin manyetik Etkisi + Bobin Akımı.

Bunuda şuna beznetebiliriz..
Ağzına kadar dolmuş hava basılan Tüpün hortumunu bir anda Kesersek,Tüp içindeki birikmiş hava + Tüpün Kendi Bar basıncı ilk olarak Çok büyük bir basınçla boşalıp Pik(Ower Shot) yapar,sonra yavaş yavaş boşalarak bir eğri çizer.
Eğerki biz Kestiğimiz Hortumun önüne, Havanın boşalmasına karşı direnç gösteren bir Vana (Direnç) koyarsak Vananın Geçirgenlik Değeri(Direncin Büyüklüğü) Büyük ise Hava Boşalım eğrisi Çok hızlı olacaktır,Vana  (Direnç) kısık ise değer düşük olduğundan
Tüpün içindeki Hava boşalmakta zorlanacak ve T süresi uzayacaktır.
Bu da Hava boşalım eğrisinin uzamasına sebep olacak.

ZorO usta doğrumu anlamışım?

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/LR.png)(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/ILR.png)

Flyback zımbırtısı diyoruz da şu ana kadar flyback'den hiç bahsetmemişiz.

Yukarıdaki grafikte mavi renkle çizdiğimiz peryod flyback peryodu oluyor.

Bir önceki yazımda sorduğum soru laf olsun diye sorulmuş bir soru değildir. Oyalanmanız yada pratik yapmanız için de sorulmamıştır.

Çok çok çok önemlidir. O soruyu en az bir kişi çözüp yayınlayıncaya kadar tatile girdik.

@JOKERAS

Birisi matematiksel olarak hesaplasın. Sözel anlatım nerede ise imkansız artık. Zaten verilen sayısal değerlerle çözüm yapıldığında çok garip bir sonuç göreceğiz.

Bu gariplik hiç birimizin hoşumuza gitmeyecek ve yukarıdaki devreye okus pokus yapacağız.

Alıntı yapılan: FxDev - 12 Kasım 2016, 18:26:40
Ben o dediklerini parasiz anlatmam zorocum. Cok istiyorsan 10bin dolari gonder hesabima yuksek muhendis FxDev anlatsin sana o dersleri. Sonra da gel burada anlat. Ben konu basligi acip madde madde sunlari anlaticam dedim mi?? Seni seni cok zekisin.

10bin cok mu geldi PSIM, Cuk ve Ridley'in ders ucretlerine bak.

AN-4137 senin anlattiklarina on basar yuze katlar. Benle ugrasma da hadi anlat anlaticaklarini hobici zoro.

Izmir?

FxDev Kardeşim, Zoroaster elektronikle hobi olarak uğraştığını hemen her konuda zaman zaman dile getirmiş ve bu konu da da açıkçası ben şunları yaptım diye ahkam kesmemiş. Buna karşın senin gibi bir vatan evladının güç elektroniği konusunda yaptığı çalışmalar, geldiği nokta memleket için bir gurur kaynağı şüphesiz. Şimdi sen kalkıp yapıp ettiklerinle, çalıştığın yerle övünmeye , millete caka satmaya kalkarsan bu iş olmaz. Zaten bunları yapabildiğin için patronundan para alıyorsunuz. Şunu unutma ki, tasarım bir ekip işi, attırdığınız taklalar ne sadece senin ne de ekipteki diğer bir arkadaşının eseri.  Ekip birbirini anlayan ve tamamlayan bir ekip ise, ortaya mükemmel ürünler çıkması mümkün olur. 
Şimdi burası bir forum ve çeşitli seviyelerden birçok insan var. Sizin gibi arkadaşların bu forumda olması hepimiz için büyük bir kazanç.  Birbirimizi iğneleyeceğinize buyrun  sizde işin başka bir ucundan tutun.  SMPS konusu memlektte yeni yeni yaygınlaşmaya başlamışken, bu konuları kendi dilimizde ve en temel seviyede, herkesin ulaşabileceği bir forumda ele almaktan güzel ne olabilir. Zoro Flyback ile bir anlatım dizisine girişmiş, çok da iyi yapmış. O zaman sizde Güç Elektroniği başlığında farklı bir topolojiyi ele alın, kendi üslubunuzla sıfırdan anlatın. Belki bu şekilde ana topolojileri hep beraber kavramış oluruz ve yavaş yavaş multi level konusunu anlayacak altyapımız olur.  Muhtemelen ingilizceniz iyi, önerdiğiniz kitap ve AN leri rahatça elden geçirebiliyorsunuz. Oysa buradaki arkadaşların birçoğu tecrübe sahibi olmalarına rağmen dil sıkıntısından takılıp kalıyor. Hadi buyrun forum burada, başlayın bir ucundan, sizi de görelim.

Vin*Ton + Vo*Toff =0
VO=- Vin*Ton/(1-Ton)
VO=-10*.25/.75=-3.33v

Böyle yararlı bilgiler verdiginiz için çok teşekkür ederim.Benim için o kadar faydalı olduki elime kagıt kalemi aldım ders çalışır gibi forumu takip ettim. :)

@tunayk siteme girmediniz sanirim. Ya da beni hic takip etmediniz. Paylasimlarim, anlatimlarim orada duruyor.

Konuyu daha fazla kirletmeyelim.

Yonetimden de ricam bu gereksiz mesajlarin konudan temizlenmesi.

Bugüne kadar yeri gelmemişti ama FxDev'in paylaşımları için de kendisine teşekkür ederim, sitesinde yaptığı paylaşımlar bana fayda sağlamıştı.

Hem FxDev, hem de Zoroaster, gerçekten değerli paylaşımlarda bulunuyorlar, aradaki bu çekişmenin gerçekten gereği yok. hepimiz ayrı bir değeriz, hepimizin farklı alanlarda maharetleri var. Birlikte olur, birbirlerimizin paylaşımlarından yararlanırsak 2x2=5 eder. Ben 40 yıldır elektroniğin içinde bir elektronik mühendisi olarak belli konuları belli arkadaşlarımızdan ne az bildiğim için rahatsız oluyorum, ne de fazla biliyorum diye gurur yapıyorum. Birilerine yardımcı olabilirsem de mutlu oluyorum. FxDev ve Zoroaster, böyle yapıyorsunuz demiyorum, lafım size değil, lütfen üzerinize alınmayın. Genel konuşuyorum, hoşgörü hepimizin ilk tavrı olmalı.

Alıntı yapılan: sadogan - 13 Kasım 2016, 16:49:04
Vin*Ton + Vo*Toff =0
VO=- Vin*Ton/(1-Ton)
VO=-10*.25/.75=-3.33v

Sonuç böyle hesaplanır diyenler?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 13 Kasım 2016, 19:21:28
Sonuç böyle hesaplanır diyenler?

Ben daha oraya gelmedim.

Şimdi eklediğim şekilde Sivici bir kez kapatık açtığımızı varsayarsak
Nüvenin Manyetik olma eğrisi böylemi oluyor?

Ekeldiğiniz video'da  Manyetiklik eğrisi yukarı doğru yön çizerken Bobin akımını kestiğimizde
Menyetik eğriyi geriye doğru çizmenizin bir anlamı varmı?
Niye ileri aşağı doğru değilde geriye aşağı?

Bobin akımını kestiğimiz anda Nüve üzerindeki manyetik etki nasıl oluyorda sıfıra inmiyor?
Bu Demir değilki,Demir Unu'nun preslenmiş hali.
Yani Ferit Nüve de olsa Bir kez İndüklenmişse Manyetik etkisi Negatif yönde indüklenmezse
manyetik etkisi sıfıra indirlemezmi oluyor?

(https://s11.postimg.cc/lxguk6xj3/nductor.gif) (https://postimg.cc/image/lxguk6xj3/)

Yok burda magnetik doymayı falan düşünmüyoruz. O bir konuydu geçti gitti. İleride tekrar ona döneceğiz. Şu anki bobinimiz ideal.

Tamam,farkındayım da bunu anlamam lazım.

Bobinden ters akım akıtmadığın sürece mıknatısiyet kalır.

Grafik öyle diyor.

Grafiği ben çizdim.

O zaman 1 kez pozitif yönde indüklenen nüve manyetizması artık hiç bir zaman sfır olmaz.
Bu nüve Ferit kömür bile olsa öylemi?
İllaki negatif yönde İndüklenecek.
Ne ilginç!

Peki Nüvenin dolum eğrsinin yönü neden geriye aşağı doğru gidiyor.
İleri aşağı olması gerekmezmi?
Geriye gitmesinin mantığını anlamadım.

BH eğrisini çıkartırken bobine +/- voltaj veriyoruz.

Akım 0 olduğu anda B sıfır olmuyor. Akım negatife geçince ve belli değer alınca ancak 0 oluyor.

Sizin video'da çizdiğiniz şekilde  Bobin akımı artarken Nüve BH eğrisi çizerek manyetik oluyor.
Bobin akımını Kestiğimizde B hiç bir zaman 0 olmuyor,bu ferit bile olsa.Bu ok.

Peki biz sadece  bobin akımını kestiğimiz halde BH eğrisi nasıl oluyorda geriye gidiyor?
Şekilde ofset 0, uygulanan akım pozitif.
Yani Nüve Manyetizması çizdiğim şekilde değilde niye geri gidiyor da beni deli ediyor:)
Halbuki İleri Yukarı, İleri Aşağı olması gerkmiyormu?
Doymuş bir Nüve üzerindeki Manyetizmayı doyduğu yönün aksine negatifine doğrumu boşlatıyor? 

Benim Osc sapıtmaya başladı,sonsuz Döngüye girdim galiba:)

BH grafiğinde zaman ifade eden bir doğru  yok. Bu yüzden olayların sürekli ileri hareket etme zorunluluğu yok.

Şekille sorayım.
(https://s11.postimg.cc/hs7eohgwv/image.gif) (https://postimg.cc/image/hs7eohgwv/)

(http://i.hizliresim.com/r6BgLV.png) (http://hizliresim.com/r6BgLV)

Bobinden sinüsel bir akım akıyor ve sinüsün bazı bölgelerinin nüvedeki histeresiz eğrisindeki yerlerini göstermeye çalıştım.

Aşağıdaki daha anlaşılır olmuştur.

(http://i.hizliresim.com/vXdggD.png) (http://hizliresim.com/vXdggD)

Tamam siz + / - alternans uyguluyorsunuz onu anladım.Benim sorduğum ve çizdiğim şekiller DC.
0 - 5V bu durumu soruyorum.

Onu da hava aralığı olan nüvenin BH eğrisi videosunda gösterdik ya. BH eğrisinin içinde minik 2 tane daha BH eğrisi çizdik. DeltaH1    DeltaH2 diye uzunluklarını falan çizdik.

https://www.youtube.com/watch?v=eK1wHUeCufo

7.00 da başlıyor.

O videoyu seyrettim.O yavru BH omuydu?
Bak şu işe yahu.
Bir saattir onu anlamaya çalışıyorum.
Ama dikkat ederseniz o küçük olanında BH eğrisi geri yine geriye gidiyor.

Benim hesap 800 kohm gibi bisi cikti heralde sacmaladim sanirim. >:( L=15,625uh cikiyor bobinde toplanan enerjiyi direncte tuketmek istedigim de de 800k cikiyor.

..

...

Yukarıda yazıyor, gözünüzden kaçmış sanırım.

L=15.625uH buluyoruz bunda problem yok. Bunu bulurken de verimin %100 olduğunu kabul ediyoruz.
Sonrasında Ipeak=(V/L)*ton şeklinde bulunur. Bu formül V=LdI/dt'den geliyor.

Zoro D=0.25 olsun, frekansta 20kHz demiş. Dolayısı ile ton=D*ts'den buluyoruz. ts=1/f'ten bulunuyor.

ts=1/20000=50us çıkar.
ton=D*ts=0.25*50us=12.5us çıkar.

Ipeak=(V/L)*ton şeklinde buluyorduk. V=10V denmiş.

Ipeak=(10/15.625uH)*12.5us=8A bulunuyor. Simulasyondan da sonucumuzun doğruluğu görülüyor.

Zoro'nun çizdiği şekil Buck/Boost dönüştürücü, Flyback'de bir nevi onun izolasyonlu hali oluyor zaten.

Hesaplamaları tekrar gözden gezdirin. Hata var.

20Khz sinyal 50us peryoda sahiptir. D=0.25 den Ton=50*0.25=12.5 us ve Toff=50-12.5=37.5 us demektir.

Min Endüktans değerini değerini veren ifadeden  [latex=inline]L=\frac{V^2*D^2}{2*P*F}= \frac{10^2*0.25^2}{2*10*20000}[/latex]'den L=15.625uH buluruz.

Akımın tepe değeri [latex=inline]I_{Ton}=\frac{V}{L}*Ton[/latex] çok aldatıcıdır.

Neden?

ITon=(10/15.625)*12.5=8A buluruz.

Toff peryodunda [latex=inline]I_{Toff}=8*e^{-\frac{R}{L}T_{off}}[/latex] Toff sonunda akım 0'a inemez. (Sonsuz zamanda iner)

Dolayısı ile bir sonraki peryodda [latex=inline]I_{Ton}=\frac{V}{L}*Ton + I_o[/latex] olacaktır.

Toff peryodu sonunda da akım biraz önce hesapladığımızdan daha büyük olacaktır. Aynı şekilde Ton peryoduna girdiğimizde I_o akımı biraz daha yüksek değerle başlanacaktır. Bu böyle böyle devam edip nihayetinde öyle bir denge noktası olacaktır ki akım Ton başlangıcınde I_o akımı ile başladıysa, Toff sonunda da aynı I_0 değerine inecektir.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/Gecici.png)

Bu hesabı doğru yapana ekmek arası döner + ayran ısmarlayacağım.

Not: Verdiğim grafikte denge noktası R değerine bağlıdır.

Sorumuzda R'de harcanan gücün 10W olacağı anlaşılıyor.

O halde sorudaki çıkış geriliminin ortalama değeri ile R değerine odaklanın.

Alıntı yapılan: sadogan - 13 Kasım 2016, 16:49:04
Vin*Ton + Vo*Toff =0
VO=- Vin*Ton/(1-Ton)
VO=-10*.25/.75=-3.33v

Sadoğan belki de döner ekmek senin. Ama bu bağıntıları gökten zembille inmiş gibi önümüze koyma.

En azından  Vin*Ton + Vo*Toff =0 ifadesini neye dayanarak yazdığını göster.

Yahu ben ne yaptım?

Alıntı YapBu hesabı doğru yapana ekmek arası döner + ayran ısmarlayacağım.

Bunu şöyle değiştireyim.

Bu hesabı doğru yapan ilk kişiye ekmek arası döner + ayran ısmarlayacağım.

Aksi takdirde yüzlerce deve kestirip döner yaptırmam gerekebilir.

Bazen komplex düşünmekten normal düşünemiyorum. @sadogan sağolsun şimdi gözümü açtı!

Bobinin üzerindeki ortalama gerilim periyot buyunca SIFIR olmalı.

Dolayısı ile GirişGerilimixTon eşit olmalı BobininResetlemeGerilimixtoff, bobinin resetleme gerilimi de direncin gördüğü gerilim olacak sonuçta!

Dolayısı ile -3.33V sonuç olarak çıkıyor.
Güç belli dolayısı ile direnç belli vs.

Tebrikler sadogan!!

R değeri de offset akım değerini belirliyor ayrıca, zoro'nun yazdığı formülden de bu çıkıyor. Olay bu kadar.

Zoro trafodan yansiyan Reflected Gerilime gireceksen buradan guzel yol belirlemissin.

"Hay Allah Gitti bizim Lahmacun Fırını".
Şener Şen,Kemal Sunal. Davaro filminden bir sahne:)

Alıntı yapılan: Zoroaster - 14 Kasım 2016, 12:34:36
Sadoğan belki de döner ekmek senin. Ama bu bağıntıları gökten zembille inmiş gibi önümüze koyma.

En azından  Vin*Ton + Vo*Toff =0 ifadesini neye dayanarak yazdığını göster.

Yahu ben ne yaptım?

Bunu şöyle değiştireyim.

Bu hesabı doğru yapan ilk kişiye ekmek arası döner + ayran ısmarlayacağım.

Aksi takdirde yüzlerce deve kestirip döner yaptırmam gerekebilir.

Hele birde Kopy Paste durumu varsa  Yüzlerce değil Binlerce Deve anca yeter:)

O değilde ZorO usta bu kadar uğraşıyorsun,bu kadar özveri gösteriyorsun,
sana borçlu kalıyoruz.
Adresini ver sana Pizza Sipariş edeyim.Bari sana bir yemek ısmarlayayım.

Üniversiteden hatırlarsınız, bazı hocalar sınavlarda sorunun çözüleceği yöntem için de şart koşar.

Örneğin R1 direncinden geçen akımı Thevenin yöntemi ile çözün demişse sonucu bir başka yoldan doğru da hesaplamış olsak o sorudan düşük puan alırız.

Bu dersi flyback topolojinin hazır formüllerini ele alıp anlatsaydık şimdiye çoktaan ilk flyback devremizi yapmış ve çalıştırmış olurduk.

Fakat bu başlığı taaa başından beri incik boncuk konuları ele almak adına, flybackde olan olaylara mümkün olduğunca matematiksel yaklaşabilmek adına dolambaçlı bir yol seçtim.

Bu yüzden mağnetizmadan giriş yaptık. Örneğin ileride bazı flyback devrelerinde neden transformatörün primerinden DC ofsete sahip akım akıyor sorusunun cevabını şimdilerde cevaplamaya başladık.

Şimdi şu dirençteki gerilimin ortalama değerini ve direncin değerini bir başka yoldan da hesaplamaya çalışalım.

Elimizdeki veriler.

Dirençte 10w harcanıyor.

V=10 V
L=15.625 uH
Ton=12.5 uS
Toff=37.5 uS

R=?

Direncin uçlarındaki gerilim ortalama değeri yanında hadi Voltajın analitik ifadesini de sormuş olalım. Hatta bobinden geçen akımın üst sınırını da soralım. Böylece adı verilen bir nüvenin grafiğine bakıp yok yahu bu nüve bu amper sarımda doyuma gider diyebilelim.

Bunu artık kolayca diyebiliriz. Çünkü 15.625uH bobinin kaç sarımdan sarılacağını biliyoruz.
(Örnek yapmadık fakat hesaplayabilecek durumdasınız) Katalogda nüvenin Bsat değeri de bellidir.

Dolayısı ile aslında şu ana kadar öğrendiklerimiz ışığında her hangi bir nüvenin bu sorudaki düzenekte kullanılıp kullanılamayacağını da biliyor durumdasınız belki farkında değilsiniz.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/Minmax.png)

Şu anda Imax ve Imin hakkında hiç bilgimiz yok belki de Imin sıfır civarında. (Kim bilir)

...

Soruda Duty=0.25 demiştik. Dolayısı ile Ton/T oranını verilmiş durumda.

...

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/Minmax.png)

Toff peryodunda dirençte harcanan enerji [Latex=inline]W=\int_0^{T_{off}}i^2Rdt[/Latex]

[Latex=inline]i(t)=I_{max}e^{-\frac{R}{L}t}[/Latex]

[Latex=inline]W=\int_0^{T_{off}}(I_{max}e^{-\frac{R}{L}t})^2Rdt[/Latex]

[Latex=inline]W=RI_{max}^2\int_0^{T_{off}}(e^{-\frac{2R}{L}t})dt[/Latex]

[Latex=inline]W=RI_{max}^2\frac{L}{2R}(1-e^{-\frac{2R}{L}Toff})[/Latex]

[Latex=inline]W=\frac{1}{2}LI_{max}^2(1-e^{-\frac{2R}{L}Toff})[/Latex]

[Latex=inline]\frac{1}{2}LI_{max}^2[/Latex] Bobinde depolanan enerjidir.

O halde bobinde depolanan enerji dirençte ısıya çevrilen enerjiden daha büyük olmalıdır.

Çünkü [Latex=inline]1-e^{-\frac{2R}{L}Toff}[/Latex] 1'den küçüktür.

[Latex=inline]I_{min}=I_{max}e^{-\frac{R}{L}Toff}[/Latex]

[Latex=inline]I_{max}=I_{max}e^{-\frac{R}{L}Toff}+\frac{V}{L}T_{on}[/Latex]

[Latex=inline]I_{max}=\frac{V}{L}T_{on}\frac{1}{1-e^{-\frac{R}{L}Toff}}[/Latex]

Bu durumda

V=10 V
Ton=12.5 uS
Toff=37.5 uS
L=15.625 uH

[Latex=inline]I_{max}=\frac{10}{15.625}12.5\frac{1}{1-e^{-\frac{R}{15.625}37.5}}
[/Latex]

[Latex=inline]I_{max}=8\frac{1}{1-e^{-2.4R}}[/Latex]

Buluruz.

R=1 ohm için  Imax=8.798A
R=3 ohm için  Imax=8.00597A
R=>5 ohm için Imax=8A

.

.

.

...

Daha önce boost converter tasarımı yapmam gerekmişti araştırmalarımda ITU güç labının derslerini izlemiştim.
sizin soruda Buck-Boost converter sorusu.
Burda anlatıyor.
https://www.youtube.com/watch?v=Kf37P8ew-a8
https://www.youtube.com/watch?v=nBCmSMN4CZU

ZorO usta,Geçici rejim dediğiniz bölge Soft start bölgesi değilmi?
Bunu Firmalra zaten bilerek yaptırmıyormu?
Bobin Akımı Set bölgesine geldiğinde Akım Feedback Komparatörü Histeri bölgesinde çınlamaya başlayıp,Bobin üzerinde Harmonik oluşturmayacakmı?

(https://s11.postimg.cc/x04hguzn3/Soft_Start.gif) (https://postimg.cc/image/x04hguzn3/)

@Sadoğan

Youtube videolarına baktım klasik ezbere anlatım. Ben hiç beğenmedim.
Hazır sonuçlarla yola çıkılmış. Burada o sonuçları biz elde ediyoruz (Amerikayı keşfediyoruz) o yüzden beğenmedim.

@JOKERAS

Hayır softstart bilinçli yapılan bir yavaş başlatma olayı.

Geçici rejim mesela güçlü bir trafoyu fişe taktıkmı zınk diye bir ses çıkarır ardından ses yok olur.

İşte zınk diye ses çıktığı anda trafodan akan akımları falan hesaplamak geçici olay analizine girer.

İşte o zınklamasın diye soft start yapılmıyormu?

Tamam doğru diyorsun da o olay geçici rejimi iyice yavaşlatmak için. Geçici rejim her zaman olur.

Mesela araban duruyor ve amacın 100km/h hızla gitmek olsun.

Gaza bastınmı zınk diye otomobil 100km/h hıza çıkamaz. Sıfırdan itibaren 100km/h hıza yavaş yavaş çıkarsın sonra 100km/h hızla gitmeye başlarsın.

İşte bu durağan halden 100km/h hıza çıkıncaya kadar geçen zaman diliminde geçici olaylar olur.

Tüplü televizyonun/monitörün on/off anahtarına bastınmı görüntü şak diye gelmez. Filamanın ısınması lazım. İşte on yaptığın andan itibaren görüntü gelinceye kadar geçen süre de geçici rejim olur.

https://www.picproje.org/index.php/topic,66133.msg517223.html#msg517223

Önceki sayfadaki hesaplamayı değiştirdim. Eski konulara bakmazsanız bu hesabı kaçırabilirsiniz.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/Minmax.png)

Anahtar açıldığında akımın

[Latex=inline]I_{(t)}=I_{max}e^{-\frac{R}{L}t}[/Latex]  şeklinde değiştiğini biliyoruz.

Imax değerinin ise  [Latex=inline]I_{max}=8\frac{1}{1-e^{-2.4R}}[/Latex]  olduğunu hesaplamıştık.

Bu durumda ortalama gerilim [Latex=inline]V_{ort}=\frac{1}{T}\int_0^{T}R*idt=\frac{R}{T}\int_0^{T_{off}}I_{max}e^{-\frac{R}{L}t}dt=\frac{I_{max}L}{T}(1-e^{-\frac{R}{L}T_{off}})[/Latex]

V=10 V
Ton=12.5 uS
Toff=37.5 uS
L=15.625 uH

[Latex=inline]V_{ort}=\frac{I_{max}L}{T}(1-e^{-\frac{R}{L}T_{off}})[/Latex]

R=0.5 ohm için  Imax=5.59A

[Latex=inline]V_{ort}=\frac{5.59*15.625}{50}(1-e^{-\frac{0.5}{15.625}37.5})=1.220v[/Latex]

R=1 ohm için  Imax=8.798A

[Latex=inline]V_{ort}=\frac{8.798*15.625}{50}(1-e^{-\frac{1}{15.625}37.5})=2.499v[/Latex]

R=3 ohm için  Imax=8.00597A

[Latex=inline]V_{ort}=\frac{8.00597*15.625}{50}(1-e^{-\frac{3}{15.625}37.5})=2.499v[/Latex]

R=>5 ohm için Imax=8A

[Latex=inline]V_{ort}=\frac{8*15.625}{50}(1-e^{-\frac{5}{15.625}37.5})=2.499v[/Latex]

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/LR.png)

R değiştiğinde bobinden geçen akımın min ve max değerleri değişmektedir ve bobinden akan akım DC ofset almaktadır.

Direnç uçlarındaki gerilimin dalga şekli aşağıdaki gibidir ve DC formdan uzaktır.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/VR.png)

Aslında direnç uçlarındaki gerilimin negatif olduğunu unutmamak gerekiyor. Grafik aslında olması gerekenin negatif işaretlisi.


Bir sonraki yazıda direnç uçlarına kapasitör bağlayalım dalga şeklini DC'ye benzetelim.

@Zoroaster 

Anlatılanları word belgesi (daha sonrada pdf )haline getirmek istiyorum.Bunun için tüm anlatılanları  copy paste ile bir mesaj haline getirmeniz mümkünmü?

Diğer sorum ise formüllerler word e alındığında üslü ifadeler ,integral işaretleri forumdaki gibi düzgün olmuyor.
Bunun çözümü için ne yapmalıyız? (Word 2016)

Çok iş yükü olur.

Alıntı yap dediğinde zaten mesajı olduğu gibi elde edebiliyorsun.

Bir de acele etme. Ara ara sorular yüzünden konunun akışında dalgalanmalar oldu.

En sonunda zaten kendi bloğumda da yayınlayacağım. Ordan da Pdf yapabilirsin.

--------------------

Bu arada bobin uçlarındaki voltajın dalga şekli de aşağıdaki gibi olacaktır.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/VL.png)

Bobin uçlarındaki gerilim +/- yönde değişmesine rağmen bobin akımının DC ofsete sahip olması ve sadece pozitif yönde olmasını garipseyen var mı?

Direnç uçlarına örneğin 1000uF gibi büyükçe bir kondansatör bağlarsak direnç uçlarındaki gerilimin nasıl görüleceğini izah ederek çizebilecek var mı?

Kapasitör voltajının analitik ifadesini çıkartacak var mı?

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/LRC.png)

Alıntı yapılan: Zoroaster - 14 Kasım 2016, 21:21:29
Tamam doğru diyorsun da o olay geçici rejimi iyice yavaşlatmak için. Geçici rejim her zaman olur.

Mesela araban duruyor ve amacın 100km/h hızla gitmek olsun.

Gaza bastınmı zınk diye otomobil 100km/h hıza çıkamaz. Sıfırdan itibaren 100km/h hıza yavaş yavaş çıkarsın sonra 100km/h hızla gitmeye başlarsın.

İşte bu durağan halden 100km/h hıza çıkıncaya kadar geçen zaman diliminde geçici olaylar olur.

Tüplü televizyonun/monitörün on/off anahtarına bastınmı görüntü şak diye gelmez. Filamanın ısınması lazım. İşte on yaptığın andan itibaren görüntü gelinceye kadar geçen süre de geçici rejim olur.

ZorO usta,
Dün bu bezetiminizin hemen hemen aynısını yazmıştım.
Aynen bir arabanın 0'dan 100km'ye birden çıkmayacağını yazmıştım.Ama kendi kendime dedimki..
Şimdi ZorO benim benzetimime Haass... oradan der diye korkudan yollamadım:)

Matematiğin Profesörü,Elektroniğin Divası,ASM'nin
Babası,Mekaniğin Nirvanası,ustaların ustası ZorO usta.
İyi güzel ne güzel anlatıyorsun da Matematik formüller hesaplamalar yapıyorsun da ben hiç bir şey anlamıyorum.
Ben sözel,görsel anlatımdan,benzetimlerden anlıyorum.Hani Videolar bittimi?

Konunun 2. sayfasıydı sanırım Boost devresi çizmiştim.
O devredeki Bobin değeri ne olmalı,kaç amper kaç Henri?
V-in ne olursa V-Out ne olur,kaç Amper olur?
Swice uygulayacağımız Pwm oranı ve frekans ne olmalı?
Swic R-Sens neye göre belirlenmeli,R-Sens Akım geri dönüşü,
Gerilim geri dönüşü Feedbackler de nasıl bir yapı kullanılmalı?
Sabit akım gerilim için neler yapılmalı vs.

Bunlar için Güzel net çekilmiş bir video olsa varya şahane olur.
Mesela Bu şemadaki V-İn değişken olacak 12V ile 36V.
Ben çıkıştan sabit 100V 700Ma istiyorum diyelim.
Çıkış boşta iken de gerilim sabit kalsın istiyorum.
Yada Giriş gerilimiz değişken 12V ile 30V ama ben çıkıştan sabit 5V ve 2A istiyorum.
Bunun için nasıl bir yol izlemeliyiz?





(https://s16.postimg.cc/i9kk0goyp/Boost.gif) (https://postimg.cc/image/i9kk0goyp/)

Öncelikle yıkama yağlama kısmını geç. O bahsettiğin vasıflara sahip olmak isterdim.

Sorduğun soruların cevabı çok basit aslında. Boost tipi kaynakla ilgili herhangi bir web sitesine girdiğinde bütün formüller verilmiştir zaten. Giriş çıkış gerilimlerini vs formülde yerine yazıp hesapladınmı iş biter. Hatta senin yerine hesaplayan siteler bile var.

Mesela http://www.coilcraft.com/apps/selector/selector_2.cfm

Matematik olmadan olayları bir yere kadar açıklayabilirsin ancak olayları doğru yorumlayabilmek için acaip tecrübeli olman gerekir. Fakat matematikte tecrübe gerekmiyor. İşlemleri yapıyorsun sana sonucu doğrudan söylüyor.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/LRC.png)

Mesela dirence paralel kapasitör bağlayıp direnç uçlarındaki gerilimi filitrelemek istesek filitrelenmiş voltajın dalga şeklini bir çizsene.

Voltaj kaynağı, sürekli olarak açılıp kapanan bir switch, bobin, diyod, direnç ve kapasitör var sadece. Hiç karmaşık bir devre değil.

Evet kapasitör uçlarındaki voltajın dalga şeklini senden bekliyorum.

Yav ne adamsın ZorO.
Yıkama yağlama demek:)
Gülmekten öldürdün beni:)

Yaa yok,yıkama yağlama değil o söylediklerim.

Elektronikle ilgili bir şey soruluyor sen Şaaak diye cevaplıyorsun.
Matematik soruluyor Şaaak cevaplıyorsun.
Mekanik ile ilgili bir şey soruyorlar sen cevaplıyorsun.
Vs vs.
Bu minvalde Yaptığım yakıştırmalar yalanmı?
Siz bir geçiniz onu.
Siz  bu işi yemiş yutmuşsunuz beyefendi.
Ben sadece Hakkının Hakkını Hakkıya teslim ediyorum.
Yakın olsam Akşamları yanına gelir Bu odunu Yont,şu işleri öğret bana derdim.
Bu eksikliğime İsyan ediyorum.Kendimden nefret ediyorum.
Bırakacağım bu işleri anasını satayım:)

Tamam hemen çiziyorum Hocam:)

ZorO usta, şöyle bir şey çizdim doğrumudur?

(https://s15.postimg.cc/e7o2nft2f/Buck_Boost_Timing.gif) (https://postimg.cc/image/e7o2nft2f/)

Yanlış çizildi. Zaten sezgilerle  bu şekli çizmek çok zor.

Bu arada soft startı da grafiğe kondurmuşsun ama soft start oyle tek periodluk bir şey değil. Soft start gecikmesine bağlı olarak yüzlerce peryodda yapılan bir müdahale.

Yaptığı iş pwm peryodunu sıfırdan itibaren yavas yavas açmak. Yani anahtarımız hemen 12.5us on 37.us off olmaya başlamayacak. 1/49 1.1/48.9 / 1.2/48.2 ...... ne bileyim 200 ms sonra 12.5/37.5 olacak.

Neyse ona çok takılma. O bu işlerin süsü kelebeği.

Soft start tabiki tek peryotluk bir iş değil,ama onu Gifte çizmek zaman alır.Öylesine Şeyettirdim yani.
Kapasitenin Dolum Boşalım eğrisi neden öyle değil.

Hayal ettim, Bobin böyle davranıyorsa Diyot üzerinden Kapasiteyi dolduracak olan voltajın dolum boşalım eğrisi bu olur.
Swic kapalıyken Pompalanan Bilmem ne Joule enerji,Swic açıldığında Bobine pompalanan akım kesilir.
Bu pompalama kesildiği anda,Bobin üzerine yüklenen Enerji ters yönde Emk oluşturur, geriye hareket ederek Negatif Kutuplu bir yön alıp Diyotu iletime sokar.İletime girmiş olan diyot,Bobin üzerinde birikmiş Akımı,Nüvenin manyetik etkisiyle beraber Katlanarakmı desek,toplanarakmı desek
işte her neyse.Bu akımı Kapasiteye aktarır.Aktarırken zınk diye aktaramayacağına göre bir eğri çizer.(Hani şu arabanın anında 100Km hıza çıkamaması gibi).
Sonra Kapasite dolduğunda Paralel Direnç veya Load veya Emilen akım devreye girerek Kapasitede birikmiş olan enerjiyi emer.

Kapasiteyi Bobin İndüklemesi ile doldurup,ilgili Load ile boşlatma olayı.
Bobin dolduruyor Load devre boşaltıyor.
Aynı şeyi iki konumlu Swic ilede yapardık aslında,Swic'in birinci konumu Kapasiteyi Doldurur, 2. konumu Dolmuş olan enerjiyi kullanır.
Bobin ile Swic farkı Boost olamamış olmasıdır.
Ben bu  şekilde düşünerek çizdim ZorO  usta.

Normalde bu devreyi modelleyip diferansiyel denklemi çözmek gerekir.

Fakat yaklaşık olarak sonucu varsayımlarla da bulabiliriz.

http://youtu.be/Sp4w3JVMbHo

Hocam çalışmanızı takip ediyorum.

Fonksiyonları yazarken hangi değişkenin neyin fonksiyonu olduğunu ve neden integral-türev aldığınızı belirtirseniz matematiksel kısımları anlayamayan

arkadaşların işini kolaylaştırabilirsiniz.

Mesela:

-  I^2 değil de I(t)^2  , bir kaç denklemde bu eksikliğe rastladım.

- Şuradaki denklemde integral almalıyız ki sonsuz küçüklükteki tüm t'lerin etkilerini toplayıp bulabilelim

gibi. Yani ufak ufak dif denklemlere değinebiliriz.

Bahsettiğiniz tipte eksiklikleri ve hataları farkettikçe düzeltiyorum.

Bu son videodan sonra voltajı ayarlanabilir smps/regülatör yapmak neden zordur anlaşılmıştır herhalde.

SMPS yada regülatörleri  çıkış voltajını ve gücüne karar verip tasarlarız. Buna göre L yi, Ton/Toff sürelerini belirler ve rıpıl değerine göre kapasiteyi hesaplarız.

Voltajı değiştirmek gerekirse tüm bu değerleri yeniden hesaplamak gerekir. Aksi takdirde  voltaj değiştikçe rıpılın da değiştiği görülecektir.

Buna engel olmak için ayarlı smps devrelerinde sadece duty değiştirilmez pwm frekansı da değiştirilir.

@JOKERAS  Gördüğün gibi Kupakızına kolayca ulaşamıyoruz. Maça Papaz hep engel çıkartıyor.

O yüzden olaylara matematiksel yaklaşmak her zaman en iyisidir.

Hesap formul deyincede beni hep kasinti tutuyor.  :-\

Ah be usta,
Ben bu Bobin akımını kesince Bobin de biriken akımın ters yönde hareket ederek diyotu iletime sokacağını sanıyordum.
Çizimi de  ona göre yapmıştım.
Meğerse yön hiç değişmiyor,hep aynı yönde akıyor.
Taaki Swic devreye girinceye kadar.Swic kapalı konumda olduğunda Bobine akım yükleniyor.
Swici açtığımızda Bobin akımı Diyot tarafından değilde ,Şase tarafından akıyor ve Kapasiteyi kutupluyor.
Kapasitenin Artı noktası Pozitif kutuplanmışsa,boş olan kapasitenin eksi kutubu Direnç yada Load üzerinden Polarize edilmiş
oluyor.Kapasitenin Eksi kutubu İlk olarak negatif yönde Pik yapıp sonra  Emilen akıma göre hzılıca yada yavaşça boşalıyor.
Bootsrap olayına benziyor.
Diyot burada sadece yön belirliyor. Aslında diyot yerine Transistörde koyabiliriz.
Siz video da anlatınca olayı çözdüm.

Kim icad etti  bunu,hangi hıyar ağası?:)
Bu bayağı bir akıl işi,Bir Bobin ile hem Buck, hem Boost işlemi.

ZorO usta hakslısın,Doğru söze ne denilebilirki?
Bu yaştan sonra kafa da almıyor.
Anladım ben,İlk okuldan başlar gibi Matematik öğrenmem lazım.
Zor işler bunlar.

Bir sonraki konumuz direnç değeri değiştiğinde ya da Ton ya da Toff değiştiğinde ya da giriş gerilimi değiştiğinde bobin uçlarındaki gerilim nasıl değişecek bunu inceleyeceğiz.

Bu kez ilave hesap vs yapmamıza gerek yok daha önce yaptığımız ifadeleri/sonuçları kullanacağız.

Kupa kızına hemen ulaşmıştım Ama:)Tilkilikte üstüme yoktur icabında:)
12f serisi ile sabit akım buck Regülatör yapmıştım,Saz gibi de çalışıyor.
3.3V'tan 5V'a 7V'a ayarlayabiliyorum.
Çok kıl sayılabilecek bir Led Tv'nin Main Boardında 3.3V Buck Regülatör yerinde test ettim.
Fıstık gibi çalıştı.
Sonra başka bir Pic'li devremi besledim orada da çalıştı.
İşte ben işin matematiğini bilmeden yaptım bunu,ama içim rahat etmiyor,
inciğini cinciğini bilmem gerekiyor.

Eğer giriş gerilimi artar yada azalırsa yada yük değişince regülasyon yapabiliyorsa aferim.

Alıntı yapılan: JOKERAS - 15 Kasım 2016, 19:00:19
Ah be usta,
Ben bu Bobin akımını kesince Bobin de biriken akımın ters yönde hareket ederek diyotu iletime sokacağını sanıyordum.
Çizimi de  ona göre yapmıştım.
Meğerse yön hiç değişmiyor,hep aynı yönde akıyor.
Taaki Swic devreye girinceye kadar.Swic kapalı konumda olduğunda Bobine akım yükleniyor.
Swici açtığımızda Bobin akımı Diyot tarafından değilde ,Şase tarafından akıyor ve Kapasiteyi kutupluyor.
Kapasitenin Artı noktası Pozitif kutuplanmışsa,boş olan kapasitenin eksi kutubu Direnç yada Load üzerinden Polarize edilmiş
oluyor.Kapasitenin Eksi kutubu İlk olarak negatif yönde Pik yapıp sonra  Emilen akıma göre hzılıca yada yavaşça boşalıyor.
Bootsrap olayına benziyor.
Diyot burada sadece yön belirliyor. Aslında diyot yerine Transistörde koyabiliriz.
Siz video da anlatınca olayı çözdüm.

Kim icad etti  bunu,hangi hıyar ağası?:)
Bu bayağı bir akıl işi,Bir Bobin ile hem Buck, hem Boost işlemi.

ZorO usta hakslısın,Doğru söze ne denilebilirki?
Bu yaştan sonra kafa da almıyor.
Anladım ben,İlk okuldan başlar gibi Matematik öğrenmem lazım.
Zor işler bunlar.

Hocam aslında pek ağır bir matematik yok, hatta matematik en fazla ne kadar ağır olabilir ki, bazı temel terimler ve temel işlemler var, türev,integral,

diferansiyel form-integral-fark denklemleri geçişi gibi. Takıldığınız konuları  özelden ya da yeri geldikçe konudan fazla sapmadan bu başlık altında sorabilirsiniz, gördükçe yardımcı olmaya

çalışırım.

İlk kuralın "korkmamak" olması kaydıyla.

12V'tan 24V'a kadar Girişi değiştirip test ettim,Led tv hiç bir sıkıntı olmadı gece sabaha kadar çalıştı.
Ani akım asılmalarını Abartıp scopla inceledim,Duty T, PI Alogoritması işlemidnen dolayı biraz geç toparlıyor ama onuda
Filitre kapasitesi tölere ediyor.Swic frekansı 200Khz.Bunu arttırdığımda daha iyi sonuç verir diye düşünüyorum.
Bunu PWM ile yapmıştım.

Aynı devreyi NCO(Numeric Control Osc) ile de yaptım,saat gibi çalışıyor.
Bir sorun olmadı.
MC34063 Swic Frekansı 100Khz,çıkış akımı Peak To Peak 1A civarı.
Ben onu taklit ettim,ondan daha iyisi oldu:) Yaptığım devreden 5V 3A asıldım banamısın demedi.
Bobin ve Fet'i değiştirerek Akım dahada yükseltilebilinir diye düşünüyorum.

Eğerki bu işi tam çözersek artık Devrelerimize yalandan yere Buck,Boost entegreleri kullanmaya gerek kalmayacak.
Bir LM2596 türü entegreler Dünya para.Seri üretimlerde bir sürü para bu entegrelere gidiyor.Ayrıca Akım sınırları belli.
Daha güçlü bir Regüle işin içine girince fiyatlar çıldırıyor.
Halbuki bu tip bir Devre tasarımı yapılsa Tek bir işlemci ile her işi yapmış olacağız.
Diye düşünüyorum.Yanlışmı düşünüyorum?




 

Alıntı yapılan: edX - 15 Kasım 2016, 19:46:20
Hocam aslında pek ağır bir matematik yok, hatta matematik en fazla ne kadar ağır olabilir ki, bazı temel terimler ve temel işlemler var, türev,integral,

diferansiyel form-integral-fark denklemleri geçişi gibi. Takıldığınız konuları  özelden ya da yeri geldikçe konudan fazla sapmadan bu başlık altında sorabilirsiniz, gördükçe yardımcı olmaya

çalışırım.

İlk kuralın "korkmamak" olması kaydıyla.

@edX , İlgi alakanız için teşekkürler.
Sizi anlıyorum ama,benim Matematik yok denecek kadar.
Hayatımda Matematik kullanmadım,okullu olmadığım için hiç aşinalığım yok.
Sağolsun Forumdan başta ZorO usta olmak kaydıyla yardımcı oluyorlar.
O kadar güzel anlatmalarına rağmen,Matematik ifadelerini,sembollerini görünce Marstan gelmiş gibi geliyorlar bana:)

@Zoroaster hocam belki ammada kalin kafalisin diyeceksin ama, direnc degerini neden surekli hesapliyoruz, devreye baglanacak max yuku bulmak icin mi, birde 10 uncu sayfadaki direnc hesaplamasin da neden 3 ayri deger hesapladik, bizim sartlar icin ideal deger (R=>5 ohm için Imax=8A) mi?
birde R=1 ohm için  Imax=8.798A dediniz bizim akimin degerinin en fazla 8A olmasi gerekmiyor mu?

Güç kaynağında 10W harcayan direnci hesaplayalım diye yola çıkmıştık.
Sonra gördük ki bu gücü harcayan direncin tek bir değeri yokmuş. Örnek olsun diye de 3..4 direnç değeri bulduk.

Normalde 10v da 10w harcayan direnç nedir diye sorsaydık 1 ohm çıkardı fakat bizim
devrede hangi direnci bağlarsak bağlayalım 10w harcıyor. (Tabiki alt taraftan sınırı var.)

Alıntı YapR=1 ohm için  Imax=8.798A dediniz bizim akimin degerinin en fazla 8A olmasi gerekmiyor mu?

İşte bobin akımında DC ofset oluşuyor onun üstüne 8A yükseliş yapabiliyor.

Düşük değerli dirençlerde akım sıfıra yaklaşamıyor. Bir sonraki peryodta mevcut akımın üstüne rampa başlıyor haliyle akım 8A'in üstüne çıkıyor.

Alıntı yapılan: JOKERAS - 15 Kasım 2016, 20:03:29
Eğerki bu işi tam çözersek artık Devrelerimize yalandan yere Buck,Boost entegreleri kullanmaya gerek kalmayacak.
Bir LM2596 türü entegreler Dünya para.Seri üretimlerde bir sürü para bu entegrelere gidiyor.Ayrıca Akım sınırları belli.
Daha güçlü bir Regüle işin içine girince fiyatlar çıldırıyor.
Halbuki bu tip bir Devre tasarımı yapılsa Tek bir işlemci ile her işi yapmış olacağız.
Diye düşünüyorum.Yanlışmı düşünüyorum?

LM2596 150Khz de her cycle'da regülasyon yapıyor. Yani geribesleme yolu da 150Khz de işleniyor.

Bu frekansda PID vs kontrol algoritmasını işletebiliyorsan tabiki bu durumda LM2596'ya ihtiyacın yok.

Fakat 150Khz lik çevrim cok ciddi bir iş. Ucuz işlemcilerle 7uS gibi bir zaman diliminde kontrol algoritması işletebilirmisin?

Eğer daha düşük frekansda işletirsen bu kezde güç kaynağının tepki süresi uzar. Gürültüsü/rıpılı artar.

Anaog kontrolden dijital kontrole geçildiğinde büyük farklar söz konusu olur.

1) ADC Ölçümünden kaynaklı çözünürlük kaybı var.
2) ADC Ölçüm hızından dolayı sistemin kontrol girişinden kontrol çıkışına faz farkı biniyor. (1MIPS olsa 1us)
3) İşlemci bunları hesaplarken bir faz farkı daha biniyor. (Algoritmaya göre 1-2us to 5-10us)
4) PWM çözünürlüğü konusunda çözünürlük kaybı oluyor.

Dolayısı ile Analog vs. Dijital yapıldığında analog her zaman dijitali kontrolde döver.

PWM ve ADC çözünürlükleri ihmal edilebilir derseniz bu faz farkları çok ciddi sonuçlara neden olabilir. Dolayısı ile bu işlemler hemen hesaplansın ve faz farkı çok az olsun diye, sinyal işlemede FPGA tercih edilir. Çoğu skop'un ADC'si 8 bittir örneğin ama kaç MIPS, 50-100MIPS. Sinyal işlerken de FPGA kullanılıyor.

Merhaba Üstadlar
ben konuya  yeni girdim ve  yazdıklarınızı okudum bildiğim kadarıyla  flyback konvertörler 150-120W altındaki güç değerleri için kullanılıyor ve verimleri %85-90 arası ancak diğer konverötler buck konvertör, boost konvertör vb. verimleri %90'nın üstünde bunun nedenini söyleyebilirmisiniz?

Alıntı yapılan: FxDev - 16 Kasım 2016, 09:14:33
Anaog kontrolden dijital kontrole geçildiğinde büyük farklar söz konusu olur.

1) ADC Ölçümünden kaynaklı çözünürlük kaybı var.
2) ADC Ölçüm hızından dolayı sistemin kontrol girişinden kontrol çıkışına faz farkı biniyor. (1MIPS olsa 1us)
3) İşlemci bunları hesaplarken bir faz farkı daha biniyor. (Algoritmaya göre 1-2us to 5-10us)
4) PWM çözünürlüğü konusunda çözünürlük kaybı oluyor.

Dolayısı ile Analog vs. Dijital yapıldığında analog her zaman dijitali kontrolde döver.

PWM ve ADC çözünürlükleri ihmal edilebilir derseniz bu faz farkları çok ciddi sonuçlara neden olabilir. Dolayısı ile bu işlemler hemen hesaplansın ve faz farkı çok az olsun diye, sinyal işlemede FPGA tercih edilir. Çoğu skop'un ADC'si 8 bittir örneğin ama kaç MIPS, 50-100MIPS. Sinyal işlerken de FPGA kullanılıyor.

Yaptığınız sayısal kontrollü devre var mı? FPGA kullanımınız oldumu ? Ne gibi bir durumda gerekti? ADC olarak nasıl bir devre tercih ettiniz? (Kaç bit kaç MIPS yada MHz?)

Alıntı yapılan: elektraHobi - 16 Kasım 2016, 11:00:17
Merhaba Üstadlar
ben konuya  yeni girdim ve  yazdıklarınızı okudum bildiğim kadarıyla  flyback konvertörler 150-120W altındaki güç değerleri için kullanılıyor ve verimleri %85-90 arası ancak diğer konverötler buck konvertör, boost konvertör vb. verimleri %90'nın üstünde bunun nedenini söyleyebilirmisiniz?

Buck/bost vs yapılarda da verim yüksek çıkmaz. Sadece köprü, yarım köprü gibi BH eğrisininin tüm bölgelerini kullanırsak verim artar.

Aslında bunların cevapları videolarda/açıklamalarda verildi. Üstüne basa basa vurgulanmadığı
için gözden kaçmıştır.

Flyback yapıda BH eğrisinin 1. bölgesini kullanıyoruz. Akım sıfıra inse bile artık mıknatisiyetten dolayı mağnetik akı sıfıra inmiyor. Dolayısı ile akımdaki değişimim tamamı akıdaki değişime dönüşmüyor. Bu da bir kayıp demek. Çünkü Delta B değeri oluşturabilmek için akımı artırmak zorunda kalıyoruz. Bu akım (enerji) bobinde depolanıyor fakat bu akımı anahtarlarken haliyle anahtarlama kayıbımız yükseliyor.

Halbuki BH eğrisinin tüm bölgelerini kullanırsak akımı artırmak zorunda kalmıyoruz dolayısıyle de bu sorun ortadan kalkıyor.

Ayrıca Ton peryodunda akım yükleyip T peryodunda bunu kullandığımız için T peryodundaki ortalamanın yüksek çıkması için Ton peryodunda yüksek genlikli akım kullanmamız gerektiği zaten anlaşılmıştır.

Mesela  Ton/Toff=1 olsaydı çıkıştan 1A çekseydik ancak Ton süresinde 2A akıtırsak bunu başarırdık. (Ortalama değer hesabı yapın)

1A çıkış akımı elde edebilmek için 2A'i anahtarlamak durup dururken güç kaybı oluşturur.

Alıntı yapılan: kralsam - 16 Kasım 2016, 11:28:09
Yaptığınız sayısal kontrollü devre var mı? FPGA kullanımınız oldumu ? Ne gibi bir durumda gerekti? ADC olarak nasıl bir devre tercih ettiniz? (Kaç bit kaç MIPS yada MHz?)

Merhabalar,

Şu ana kadar yaptığım güç uygulamalarının çoğunda dijital kontrol kullandım.
Tamamı dijital olarak kontrol edilen topolojileri sırasıyla yazacak olursam: Buck, Boost, Buck-Boost, Cuk, Flyback, Push-Pull, Tek ve Çift Transistör Forward, Half ve Full Bridge topolojilerini yazabilirim. Bunun yanında 2-Level ve 3-Level olarak PFC işlemleri de gerçekleştirdim. 5-Level konusunda akademik düzeyde bir inceleme yapma şansım oldu.

FPGA kullanımım oldu yalnız akademik seviyede bıraktım. Benim yaptığım tasarım Pipeline yapıya sahip bir işlemciyi (Pentium'a benzer) modellemekti. 120MHz hızında çalışabilen böyle bir işlemci tasarımım oldu, hatta yayın da yaptık bu konuda. Özel sektör içerisinde fiyat/performans önemli olduğundan FPGA kullanımı bu kadar yaygın değil, özellikle askeri alanda çok kullanıldığını biliyorum.

FPGA özelinde soruyorsanız benim yaptığım uygulama mantık tabanlı olduğu için harici ADC kullanımım olmadı. Mikrodenetleyici tarafında ise çok fazla spekt kullandım 250kSPS'dan 5.4MSPS'a kadar.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 16 Kasım 2016, 12:01:44
Buck/bost vs yapılarda da verim yüksek çıkmaz. Sadece köprü, yarım köprü gibi BH eğrisininin tüm bölgelerini kullanırsak verim artar.

Burada bir yanlışı düzeltmek gerekir. Şu an yaptığım bir uygulama 3-Level PFC Çıkış 3-Level Inverter, bildiğimiz topolojilerle söyleyecek olursak giriş boost converter, çıkış buck converter kaskat bağlı. Toplam verim biraz önce deneme amaçlı ölçtüm %96.2 tam yükte. Eff.Buck x Eff. Boost = %96 deseniz, her iki topoloji de aynı verimde çalışsa (ki optimum tasarımlarda böyle çıkar), her birinin verimi yaklaşık %98 civarındadır. Aşağıda ise bir başka uygulamamdan bir fotoğraf var, uygulama bir Buck Converter, soldakiler giriş gerilimi ve akımı, sağdakiler çıkış gerilimi ve akımı. Dijital kontrol var, gücü ve oradan da verimi lütfen bir hesaplayın. Bu güçlerde çıkış gerilim ripple değerinin <0.1V olduğunu da belirtirim.

(http://i.hizliresim.com/1VP4MG.jpg)

@elektraHobi tasarımda kullandığınız yapılarla çok ilintilidir verim. Trafolu yapılar yani izolasyonlu yapılar genellikle trafonun verimine bağımlıdırlar. Orta halli iyi bir trafonda yaklaşık %2-3 kayıp vardır zaten. Geri kalan kayıplarda eklendiğinde Flyback'den %88 üzeri verimler almanız gerekir. Giriş gerilimi düştükçe Flyback verimleri çok düşer, deneyimle sabittir. Örneğin iki ayrı yapı aynı güçte olsun ve çıkışında 24V/5A=120W versinler. Giriş gerilimi şebekeden geliyorsa Flyback kullanabilirsiniz, yalnız giriş geriliminiz 12V'tan geliyorsa Push/Pull'a yönelin derim. Hangi topolojiyi kullanırsak optimum tasarımı yakalarız sorusu biraz deneyimsel biraz da üretim teknolojisi ile ilgili. Teorik olarak tüm topolojilerden sonsuz güç alınabilir, yalnız günün sonunda dünyanın gerçekliği ile yüzleşmek zorunda kalırsınız.

Bir de softswitching var ki olayın boyutu direk değişiyor. Bugün LED'çilerin büyük çoğunluğu resonant converter kullanır; neden, çünkü anahtarlama kayıpları çok çok çok az, frekanslar çok yüksek, trafolar çok küçüktür.

Aşağıda benim yaptığım bir uygulama (12V/5A akü charger) için tüm güç verim eğrileri mevcut.

Hadi ben de büyük üstadlara sorayım, neden çıkış gerilimim yüke göre düştü, oysa taş gibi olması gerekmez mi bu gerilimin yoksa ben kontrolde bir hata yaptım da kalıcı hal hatası mı kalıyor? sıfır yükte gerilimim 13.9V civarı tam yükte 13.6V civarında. Oysa hep 13.9V civarında kalması gerekmez miydi, yoksa bir trick mi var bu durumda?

Son olarak belirteyim, SMPS'lerde giriş gücü asla ve asla Vrms*Irms olarak ölçülemez. Sistemin P.F. oranının bilinmesi gerekir! Formül belli zaten P=Vrms*Irms*cosFi

(http://i.hizliresim.com/77mYva.png)

https://youtu.be/x6CcctqzVCg

Flyback konusunun sonuna yaklaşıyoruz.

Alıntı yapılan: FxDev - 16 Kasım 2016, 14:03:14


Hadi ben de büyük üstadlara sorayım, neden çıkış gerilimim yüke göre düştü, oysa taş gibi olması gerekmez mi bu gerilimin yoksa ben kontrolde bir hata yaptım da kalıcı hal hatası mı kalıyor? sıfır yükte gerilimim 13.9V civarı tam yükte 13.6V civarında. Oysa hep 13.9V civarında kalması gerekmez miydi, yoksa bir trick mi var bu durumda?

Bir dönem masaüstü PC lerde overclock çılgınlığı vardı. Anakart üzerindeki CPU besleme voltajının yük altında biraz çökmesi istenmeyen bir durumdu. Anakartlar modlanır voltajın çakılı kalması sağlanırdı. Voltage Drop deniliyor bu olaya. O dönem yabancı bir kaynakta Vdrop un normal olduğunu, voltajın her yük durumunda sabit tutulmasının bazı götürüleri olduğunu okumuştum fakat detayını hatırlamıyorum şimdi.

(http://www.cncdesigner.com/wordpress/wp-content/uploads/Flyback.png)

Evet flyback converter dediğimizde aklımıza gelen yapı bu.

Bir önceki videomuzda trafonun yıldız noktasına değinmiştim.

Şimdi bir sorum var. Anahtar D=0.25 duty ile açıp kapanarak peryodik olarak transformatörümüzün primerine 10v voltajı verip kesiyor.

Sekonderde 1 Ohm direncimiz var. Transformatörümüzün dönüşüm oranı 10/1

Primer endüktansımız 12.5 uH ve anahtarlama frekansımız 20Khz ise

Analitik ifadeleri yazarak

1) Primer akımının min ve max değerini
2) Direnç akımının max değeri ve dirençte harcanan gücü bulalım.

Bakalım akademisyen ve imalatçı arkadaşlar bu soruya nasıl çözüm getirecekler?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 16 Kasım 2016, 00:19:35
LM2596 150Khz de her cycle'da regülasyon yapıyor. Yani geribesleme yolu da 150Khz de işleniyor.

Bu frekansda PID vs kontrol algoritmasını işletebiliyorsan tabiki bu durumda LM2596'ya ihtiyacın yok.

Fakat 150Khz lik çevrim cok ciddi bir iş. Ucuz işlemcilerle 7uS gibi bir zaman diliminde kontrol algoritması işletebilirmisin?

Eğer daha düşük frekansda işletirsen bu kezde güç kaynağının tepki süresi uzar. Gürültüsü/rıpılı artar.

ZorO Usta Merhaba.
Dediğim gibi, benim yaptığım 12F serisi 16Mhz işlemci.
Adc Çevrimi ve PI Algoritması sebebiyle biraz yavaş kaldığı doğru.
Ama bu tip bir yapı illaki çok spesifik,özel,kırıtik yerlerde kullanılacak diye bir şey yok.
Ama bir Led Display,Lcd Ekran,Röle vs için pek kırıtik olmayan işlerde sorunsuz çalışır diye düşünüyorum.
Ben bunu Led Tv Main Boardında FPGA'yı besledim,tabii FPGA Görüntü işlemek için programlamışlar.
Öyle çok ani Akım asılmaları olan bir cihaz değil yani.

Eğerki Sizlerin sürekli Bahsettiği ARM Tipi çok hızlı bir işlemciye PI Algortimasını da Asm yazarasanız
O da sizin ellerinizden öper:)
Yeni nesil  Pic32 gibi  işlemcilerin bazılarında zaten bu yapıyı,yani Analog yapıyı entegre içine çakmışlar.
Cycle By Cycle kontrol işi bir Comparatöre bakıyor,zor olmasa gerek.
Bir ara uğraşmıştım,Swic Duty T'sini  sonsuza dek Kesebiliyor.
OVP(Ower Voltage Protect) 'i de,yani Voltaj geri besleme de ADC'ye girilip control sağlanılabilinir. 

Bu Smps Entegrelerinin içinde zaten ne varki?
Bir Osc,bir RS FF, bir Opamp,bir Comparatör.İşin en can alıcı birimleri bunlar.
Bunlar bazı yeni nesil işlemcilerde var zaten.Hatta Logic Level Mosfet sürmek için Port bile koymuşlar.
Biz bunları işlemciyle kendimiz yaparsak,Smsp Entegresinin Gücünü düşünmemiş olacağız.
Sadece Bobin,Schotky,ve Fet'i değiştirip istediğimiz voltaj ve akıma işlemciden kontrol sağlamış oluruz diye düşünüyorum.

@FxDev Usta FPGA'dan bahsetmiş,Zaten anlamadığım FPGA gibi bir işlemci varken,böyle yapılar için neden kullanmazlar?
Engin tecrübelerinizle bizleri aydınlatın derim.
Thank you:)
İngilizce alıştırmaları yapıyorum da onun için İngilizce yazdım:)

Alıntı yapılan: HexfeT - 16 Kasım 2016, 15:37:06
Bir dönem masaüstü PC lerde overclock çılgınlığı vardı. Anakart üzerindeki CPU besleme voltajının yük altında biraz çökmesi istenmeyen bir durumdu. Anakartlar modlanır voltajın çakılı kalması sağlanırdı. Voltage Drop deniliyor bu olaya. O dönem yabancı bir kaynakta Vdrop un normal olduğunu, voltajın her yük durumunda sabit tutulmasının bazı götürüleri olduğunu okumuştum fakat detayını hatırlamıyorum şimdi.

Süpersin @HexfeT . Bu özelliğin adı Voltage Droop. Ama neden böyle bir şeye ihtiyaç var çok da net olmamış.

Uzatmadan anlatalım; normalde sistemde voltage droop olmasının bir artısı yok, bu artı, bu cihazları paralellemek istediğimizde ortaya çıkıyor. Eğer voltage droop olmasaydı bir cihaz nominal akımına kadar gelip akım limitine girecekti ve doğal olarak gerilimi düşecekti. Daha sonrasında ise kaldığı yerden diğer paralel cihaz akım vermeye başlayacaktı; yani bir cihaz tam gücünde çalışırken diğeri ise düşük yükte kalacaktı.

Örneğin iki adet voltage droop modu olmayan 12V/5A charger'ınız olsun, 7A yük çekmek isteseydim, birisinden 5A diğerinden 2A çekecektim, birisi ısınacak ve daha çabuk yaşlanacakken diğeri 2A de günlük gülüstanlık çalışacaktı, dolayısı ile sınıflar arası kavga çıkacak, fazla ezilenin canı çıkacaktı. Bu çok da tercih edilen bir durum değildir. Voltage droop metodu barındıran cihazlarda ise akımı tam olarak eşit paylaştıramasak da 3.2A'e 3.8A civarında çalıştırabiliriz. Böylelikle iki cihazda güllük gülüstanlık olmasa da kavga etmeyecek bir düzeyde yaşamlarını sürdürür ve ikisi de orta sınıf olarak hayatlarını idame ettirmeye çalışırlar.

Bunun yanında Voltage/Akım Foldback ve (diğerini hatırlayamadım) akım kontrol metodu da vardır. Asıl heyecanlar burada başlıyor. Akü ile uğraşan arkadaşlar o adını hatırlayamadığım chargerlardan bulursanız kaçırmayın alın derim.

(https://uk.tdk-lambda.com/content/glossary/128522123940958750_Current%20Limit%20Knee%20image.png)

Bırak şimdi MCU'yu falan da bu soruyu çöz.

Bu soruyu @FxDev'de çözsün.

Mühendisilik/master/doktora yapanlar da çözsün.

@FxDev çözdü. İmalatçı olarak çözdüm.

Devre ideal ise, ideal ne demek; trafo, anahtarlama elemanı, yollar, diyot vs. hepsi ideal ve kayıpsız ise.

Ipmax=(V/L)*ton   (yazmaktan bıktım bu formülü)
Ipmax=10A.

Primerden çekilen akım sıfır olacak tabi, anahtarı açtık o kadar. Lm akımı deseydin iyiydi.
Ipmin=0A

Eh ilkokul çocuğu bilir bunu, n=N1/N2=I2/I1=10/1=I2/10 ->I2max=100A
IRmax=100A

Pin=Pout olacak boşuna devreye ideal demedik. Pin=0.5*L*Ip^2*f
Pr=12.5W (Bunu hesapladım mı, hayır)

Bu kadar hesap kitapla mı uğraştım hayır, simülasyon programıma koydum, misler gibi sonuçlarıma ulaştım. İstersen anahtarlama elemanı üstündeki RMS akımı da söyleyeyim. Tool'ları kullanmayı bilerek. Hızlı ve kesin. İstersem diyodun ve anahtarlama elemanının ifadesini, hatta anahtarlama anındaki malzeme sıcaklık değişimini, trafonun B/H'nı, Lm'sini kayıplarını kazançlarını da girip hesaplatayım? Nonlineer davranışını da, tek bir tuşa basarak. Çünkü bir imalatçı böyle çözer problemi!

Ben de şunu sorayım yüksek verim nedir arkadaşlar? %98 ya da %95.1 yüksek bir verim midir? Yüksek verim %99.999 mudur?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 16 Kasım 2016, 16:53:04
...bla bla bla bla...

Buck/bost vs yapılarda da verim yüksek çıkmaz.

...bla bla bla bla...

Aynı soruyu bir de 1/1 Transformatör kullanılması durumunda çözebilirmisin?

Yüksek verim elde etmek, her topolojinin belli koşullarda sağladığı tipik aralıkta üst sınıra yakın ürün tasarlayabilmek olsa gerek. Trafolu flyback den %95 verim beklemek olmaz herhalde.

Ayrıca her topolojinin kendi içlerinde de ufak tefek yapısal farklılıklarla verim konusunda iyileştirmeler ya da  feragatler yapılabiliyor.
Mesela nasıl noise azaltırım diye bakınırken buck yapıda düşük noise isteniyorsa diyota paralel snubber eklendiğini gördüm, noise azalıyor ama verim düşüyor.
Forward yapıda trafoya ters yönde koyulmuş ekstra bir sargı + diyot ile Toff anında trafoda endüklenmiş güç snubber ile harcanacağına DC-in kapasitörüne geri basılabiliyor.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 16 Kasım 2016, 18:17:42
Aynı soruyu bir de 1/1 Transformatör kullanılması durumunda çözebilirmisin?

Elbette çözerim.

Ipmax=10.5238A
Ipmin=0 olur yine de Lm'yi soruyorsun sen Lm'nin min akımı Ilm_Min=0.5238A
IRmax=10.5238A
Pr=13.80W

İstediğin değeri ver ben çözümü söyleyeyim sana.

@HexfeT onun adına trafo resetleme sargısı deniliyor, verimi arttıran bir şey.

Yalnız soruyu analitik çözün demiştim.

Bla bla'lı sataşmaya cevap verelim.

Bir flyback devresinde kayıplara neden olan olayları madde madde yazalım.

1) MOS'un omik direncindeki kayıp
2) Transformatörün kaçak endüktansındaki kayıp
3) Nüvedeki demir kayıpları
4) Sekonderdeki doğrultucudaki kayıp
5) Akım sens direncindeki kayıp
6) Mosun DS tarafındaki anahtarlama kaybı


Şimdi 200v ile çalışan bir devre düşünelim.
Frekans 20Khz olsun D=0.3 olsun.
Primer akımımızın tepesi 3A alt kısmı da 1A olsun. Ton peryodundaki ortalaması 2A demektir.
Yükümüz de 5A çekiyor olsun.

200v luk bir devrede en azından 800v civarında bir mos seçmek gerekir. Bu mosların da on direnci 1..2 Ohm civarındadır. Omik güç kaybı 2A*1Ohm*0.3(D)=0.6w   2ohm için 1.2w eder.

Kayıpsız gücün 200*2*0.3=120w olduğunu söyleyebiliriz.

Eğer akım 3A peak yapıyorsa 1A de taban akımı varsa 2A tırmanıyor demektir ve 2A, 200v, 15us den 1.5mH endüktansımız var demektir.

Bunun %2 kadar kaçak endüktansı olsa bu endüktans bize yaklaşık 0.5*3^2*0.02*1.5E-3*20000=2.7w snubber kaybına neden olur.

Tranformatörde nerden bakarsak bakalım zaten %1..2 demir kaybı olur. Bu da 120/100= 1.2 ....2.4w eder.

Çıkıştan 5A asılacağım. 0.4v civarında gerilim düşümü olan diyodlarla çalışırsam 5*0.4(1-0.3)1.4w diyodda kaybederim.

Akım sens devresi 1v a duyarlı olsa 1A..3A aralığıdaki akım 2A ortalama demekti. Bu dirençtede 2*0.3*1=0.6w kadar güç kaybımız olur.

DS bacakları arasındaki snubber da 100ns de kabaca 600v, 3A geçişte 3*600*100E-9/50E-6=3.6W kayıba neden olur. Fakat bu kaba hesaba itirazlar olmasın diye bu gücü 2w alacağım.

Kayıp güçlerin alt değerlerini toplarsak 8.5w buluruz.

Bu durumda verim 120/(120+8.5)=%93 civarında olur.

Üst değerleri toplarsak da 10.3w

Bu durumda verim 120/(120+10.3)=%92 civarında olur.

Kaba bir hesapla ortaya çıkan durum bu.

Çok özel malzemelerle pahalı çözümlere gidilirse kayıplar düşürülebilir. Fakat gerçekçi olmak lazım bizim için maliyet önemli.

Flyback ile booster buck yapılar arasında çok fark yok. Gene verimler bu civarda çıkacak.

Fakat köprü, yarım köprü, pushpull gibi BH eğrisinin 4 bölgesi de kullanılmaya başlandığında tepe değerleri yüksek akımlar kullanılmayacak, snubberlarda anahtarlama elemanlarında büyük güç kaybı olmayacak vs vs verim artacak.

Dolayısı ile ortada garipsenecek bir durum yok.

Eğer verimin gerçek değerini bilmek istiyorsak voltmetre ampermetre metodu değil enerji ölçme yoluna gitmeliyiz.

Ancak bu durumda düzeneğe belli bir sürede giren ve çıkan  enerjiyi ölçerek verimi çok doğru hesaplayabiliriz.

Bizim imalatçı %96 verimlere ulaştığından bahsediyor.

Normal sayılanı %70...90

Artık özel tekniklere mi girdi senkron doğrultucular mı kullandı, çok pahalı anahtarlar mı kullandı bilemeyiz.

Bir de öneri: Verim gibi başarı göstergesi olacak deneyleri devreyi tasarlayan yapmamalı. Cihazı tasarla çalıştır ve bir başkasına ver. Verim ölçümünü bırak o yapsın. (Voltmetre ampermetre ile değil tabiki)

Alıntı yapılan: Zoroaster - 16 Kasım 2016, 20:51:40
1) MOS'un omik direncindeki kayıp
2) Transformatörün kaçak endüktansındaki kayıp
3) Nüvedeki demir kayıpları
4) Sekonderdeki doğrultucudaki kayıp
5) Akım sens direncindeki kayıp
6) Mosun DS tarafındaki anahtarlama kaybı

Bizde buradan devam edelim ve atladıklarını aklına gelmeyenleri yazalım.

7) Girişteki köprü diyot kaybı.*
8) Varsa kullanacağın NTC'lerin kaybı.*
9) EMC önemli tabiki, line filtre kayıpları.*
10) Kapasitelerin hepsindeki ESR direnci kaybı.*
11) Devrede hesabının çok zor olduğu fakat devreye etkileri olan yolların kaçak endüktanslarının kaybı ki snubberlarla bertaraf etmeye çalışacağız.*
12) Arkadaş bilmiyor sanırım en önemli kayıplardan bir tanesi, diyotun reverse recovery etkisi kaybı.*
13) Kontrol devresinin harcadığı enerji, en önemlilerinden birisi anahtarlama elemanı sürerkenki enerji oluyor burada.*
14) Devredeki tüm iletim kayıpları.*
daha da bir kaç tane sayarım, en önemlilerin yanına yıldız koydum. Hayret hiç birisi de önemsiz değilmiş.

Şimdi bakıyoruz benim tabloya verimler %85 civarında çıkmış 150Vac girişte bile. Bildiğimiz klasik flyback o devre özel bir şey de kullanılmadı, trafo çok iyi sarıldı yalnız, %0.5 kaçak endüktans ile, nasıl mı sardım, sandwich sargı kendin söyledin. Şönt direncimi de söyleyeyim akım sens ederken 10mOhm. Aa bak sana bir sır vereyim, tablodan gördüğün üzere o devre 310V'ta çalışıyor ve mosfet ne biliyor musun FCPF190N65F. 650V/190mOhm mosfetmiş, hiç de bulunmaz hint kumaşı değil. Peki 310V doğrultulunca kaç yapar zoro, 438V, geriye kaldı 212V, bunun 50V'tu koruma amaçlı kalsın geriye kaldı 162V, aaaa bak şimdi hatırladım, geçenlerde sormuştun, varistör falan kullanmışsın snubber için, ben sana bir sır vereyim hadi, eğer trafonun kaçak endüktansını güzel değerlerde tutturursan TVS kullanabiliyorsun, ne ilginç değil mi! 130V'luk TVS kullandım geçtim zoro, 80V'da reflected gerilim aldım. Kullandığım diyot MUR20200, bugün sokağa çıksan bulursun. Bu devre hangi devre biliyor musun, geçen seyrettiğin dumanlar atan devre var ya o, dikkatini çekerim o devre 390V'a kadar da çalışmıştı ta ki varistör uçana kadar. Sonra ne oldu hikayenin devamını da anlatayım, varistörü testçimize söktürdüm, yenisiyle değiştirdim, o devre tam yükünde tam 1 sene çalıştı, gün gün ölçüm aldırdım. Yani demem o ki fantastik bir durum yok.

Sen kesinlikle yazdığım yazıları dikkatli okumuyorsun bunu artık anladım P.F. ve VAR hesaplarını wattmetre haricinde ne ile ölçülür bilemedim, elime çubuk alıp su arar gibi ölçmedim herhalde. Ölçtüğüm aleti yazının sonuna iliştirdim.

Flyback için gayet makul değerler %80-90 arası. %90 üstü ekstra efor gerektiriyor; senkron doğrultma vs.

Yalnız kaçak yollara sapmayınız zoro bey. Siz aynen aşağıdaki tümceyi kullandınız. Aynı hesapları yok boosterda aynı mantık onun için böyle olur deyip geçiştiremezsiniz. Ben başka bir yöntem bilmiyorum DC/DC dönüştürücü verimi ölçerken. Aşağıdaki devrenin verimini nasıl ölçersiniz anlık olarak? Bir anlatın da forumda biz de bilgilenelim. Artık kanıtlar sunuyorum buna da inanmayacaksınız ne diyelim. İzmir teklifimi yineleyim mi?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 16 Kasım 2016, 16:53:04
...bla bla bla bla...

Buck/bost vs yapılarda da verim yüksek çıkmaz.

...bla bla bla bla...

(http://i.hizliresim.com/DBX3Y1.png)

Bana bu devrenin verimini ölçer misin? Nasıl ölçüyorsun sen verimi merak ediyorum? Bu arada Free Energycilerle işim yok. Anlık olarak görüntüler yukarıda. Geçenlerde yaptığım bir akü şarj devresinden (buck converter) bir verim eğrisi de sunayım. Hadi ben ölçüm yapmayı bilmiyorum, müşteri de mi bilmiyor? Adamın canına okurlar emin ol %0.5 verim hilesi yapsan bile. Çünkü adam ürün parasını geçtim, elektrik parası ödüyor, bu çok daha önemli!

(http://i.hizliresim.com/DBXBLm.png)

Şimdi forum benim attığımı düşünecek; sana ayrıntılı hesap da yapayım da Buck ya da Boost converter'da verimler nasıl %95 çıkıyormuş görelim, zaten görünen köy klavuz istemiyor da neyse.

Giriş parametrelerim şunlar:
Vin_max=200V, devre şu an 110V'da çalışıyor, sadece duty'i biraz da anahtarlama kaybını etkiler o kadar.
Vout=48V
Iout=200A
Pout=9600W
Pin=Bu verim göz önüne alındığında 10105W olmalı, yani 505W kayıp çıkarmalıyız.
Topoloji=Senkron olmayan bilindik basit buck devresi.
Mosfet: IXFN180N250Tx4 adet paralel, iç direnci 125C'de 25mOhm, 60C'de 20mOhm civarı
Diyot: DSEI2x101x4 adet, iletim kaybı 60C ve 50A'de 1.05V civarı
Metot: 2xInterleaved
Bobin: 120uH/5mR
Giriş Kapasitörü: 134xNichicon 68u/200V, 1.3Arms, ESR değeri: 0.5Ohm
Çıkış Kapasitörü: 4x Epcos B41560, 100V, 10000uF, 34Arms, ESR=7,6mOhm
Fs:16kHz
Duty: %44
Ibobin_ripple=50A
Ton:100ns
Toff: 100ns anahtarlama anlarında

Şimdi zoro teker teker hesaplıyorum yanlışım olduysa dikkatlice uyar beni nasıl verim o ölçü aletlerinde verdiğim uygulamada %95 üstüne çıkıyormuş görelim!
Önce iletim kayıplarını hesaplayalım:
Mosfet RMS akımı 132A çıkacak, bunu ister hesapla ister simülasyon yap. Kaybı hesaplıyorum 132*132*(20mOhm/4)=87W
Diyot iletim kaybı hesabı basit. 200A*1.05V=210W
Geçelim bobin kaybına. İki adet bobin var, bobin başına 100A akıyor: 2*(100*100*5mOhm)=100W
Giriş kapasitesi ripple akım kaybı (sen bunu es geçtin Flyback'de bak ben geçmiyorum): Giriş kapasitesi RMS akımı bu duty değerlerinde ~100A çıkıyor. 134 adet kapasite birbirine paralel olduğundan direnç değeri 3.4mOhm'a gelir. 100*100*3,4mOHm=34W. Aaaaa giriş kapasitesi ısınır mıymış buck converterda bak bak.
Çıkış kapasitesi ripple akım değeri bobin ripple değeri ile yaklaşık aynı olur. Yalnız interleaved çalıştığım için 25A'e düşer bu değer ama neyse seni kırmayacağım 50A alacağım.50A*50A*1.9mOHm=4.75W
Geldik anahtarlama kayıplarına, bunların detayları internette bolca mevcut araştırıp bulur hesaplarsınız: Mosfet anahtarlama kayıpları toplamı 15W, diyot reverse recovery kaybı ise 25W civarı çıkıyor.

Şimdi hepsini topluyoruz (40 yapar esprisini yapmayacağım) 475W esiyor. Eee geriye kaldı 30W kayıp, bunu da benim devremin iletim kayıplarına, beslemesine ver desek eder sana 505W. Hadi +95W de senin için ekleyeyim etsin 600W kayıp. Yine de verim %94 yapar.

Gördün mü zorocum altın kaplama devre kullanmaya gerek yok verimler için.
Peki %98 verim nasıl mı çıktı, kolay, gerilimimi yükselttim, 360V'da çalışıyorum, iletim kayıpları I*I*R ile düşüyordu değil mi?

Bak orada yukarıda bir flyback devresi verim tablosu verdim, gerçek yapılmış ve benim aldığım değerler değil, benim yaptığım cihaza yurtdışından bir firmadan yaptığı test sonrası alınmış verimsel değerler onlar. Benim dokunmam bile yasak testteyken alete.

Bunu da hatırlattıktan sonra ölçüm yaptığım aleti merak edenler için yazının sonuna iliştireyim. Alman malı, oldukça iyi bir wattmetre kendisi. Miliwatt ölçeceklere de duyurulur.

Bundan sonra yazacağın yorumda, bana sallamadan önce İzmir teklifimi bir kez daha değerlendirmeni öneririm, dayıoğlu da bekliyor kapasite koymak için, öten trafoları iyi susturduğunu biliyorum o kapasitenin.

(https://www.gossenmetrawatt.com/resources/tt/metrahit_energy/pb.jpg)

Flyback verimini hesaplarken istersen linyedeki gerilim düşümünü de hesaba katsaydın.

DC in DC out için sana kaba bir hesap yapıp  %92..93 civarında bir sonuç buldum.

%98 verimine laf ettim ve şöyle dedim.

Alıntı YapArtık özel tekniklere mi girdi senkron doğrultucular mı kullandı, çok pahalı anahtarlar mı kullandı bilemeyiz.

Neyse şu durum çok ilgimi çekti.

Alıntı yapılan: FxDev - 16 Kasım 2016, 23:00:17
Şimdi bakıyoruz benim tabloya verimler %85 civarında çıkmış 150Vac girişte bile. Bildiğimiz klasik flyback o devre özel bir şey de kullanılmadı, trafo çok iyi sarıldı yalnız, %0.5 kaçak endüktans ile, nasıl mı sardım, sandwich sargı kendin söyledin. Şönt direncimi de söyleyeyim akım sens ederken 10mOhm. Aa bak sana bir sır vereyim, tablodan gördüğün üzere o devre 310V'ta çalışıyor ve mosfet ne biliyor musun FCPF190N65F. 650V/190mOhm mosfetmiş, hiç de bulunmaz hint kumaşı değil. Peki 310V doğrultulunca kaç yapar zoro, 438V, geriye kaldı 212V, bunun 50V'tu koruma amaçlı kalsın geriye kaldı 162V, aaaa bak şimdi hatırladım, geçenlerde sormuştun, varistör falan kullanmışsın snubber için, ben sana bir sır vereyim hadi, eğer trafonun kaçak endüktansını güzel değerlerde tutturursan TVS kullanabiliyorsun, ne ilginç değil mi! 130V'luk TVS kullandım geçtim zoro, 80V'da reflected gerilim aldım. Kullandığım diyot MUR20200, bugün sokağa çıksan bulursun. Bu devre hangi devre biliyor musun, geçen seyrettiğin dumanlar atan devre var ya o, dikkatini çekerim o devre 390V'a kadar da çalışmıştı ta ki varistör uçana kadar. Sonra ne oldu hikayenin devamını da anlatayım, varistörü testçimize söktürdüm, yenisiyle değiştirdim, o devre tam yükünde tam 1 sene çalıştı, gün gün ölçüm aldırdım. Yani demem o ki fantastik bir durum yok.

Adama bak özel trafo sardırmış ve %0.5 kaçak endüktansı varmış. (Hadi yaaaaa)

310v dan elde ettiği 438v ile de flyback yapmış üstelik 212v pay bırakarak  FCPF190N65F. 650V/190mOhm mosfet kullanmış.

Yahu sen bu işlerden gerçekten anlıyor musun?

Fabrikanın önemli bir power elektronik tasarımcısı olarak yetkilerini vs kullanarak bu flyback karttan bir tane bana yollayamazmısın? Sağda solda yerlerde çöplerde bunlardan zibil gibi vardır.  Bir inceleyeyim. Ne dersin?

Topolojilere göre verimin verildiği tablolar aradım.  Başka zaman istemediğim kadar önüme çıkardı şimdi bulabildiğim sadece şu. Aranırsa daha iyileri de bulunur.

http://www.we-online.com/web/en/passive_components_custom_magnetics/blog_pbcm/blog_detail_electronics_in_action_45887.php

Aşağıdaki de TI'ı bir çalışması

http://www.ti.com/lit/an/slva390/slva390.pdf

Sadece 500mA akım verebilen %97 verimli bir çip üstelik senkron doğrultucusu falan var. (Maxim IC)

TPS6102x 96% Efficient Synchronous Boost Converter  Bu da TI'dan

https://www.maximintegrated.com/en/products/power/switching-regulators/MAX8815A.html

Adam yapıyor 10kw da %98 verim. 

Alıntı yapılan: FxDev - 16 Kasım 2016, 23:00:17

Bla bla bla....

Şimdi zoro teker teker hesaplıyorum yanlışım olduysa dikkatlice uyar beni nasıl verim o ölçü aletlerinde verdiğim uygulamada %95 üstüne çıkıyormuş görelim!
Önce iletim kayıplarını hesaplayalım:
Mosfet RMS akımı 132A çıkacak, bunu ister hesapla ister simülasyon yap. Kaybı hesaplıyorum 132*132*(20mOhm/4)=87W
Diyot iletim kaybı hesabı basit. 200A*1.05V=210W

Bla bla bla

Sen hesapları hep böyle mi yapıyorsun?

Senin Mos IXFN180N250T mi? yoksa IXFN180N25T mi?

Birde bu 10 KW cihaz kac dereceye kadar ısınıyor? Suyla mı soğuyor?

Yaptığım hesapların, gösterdiğim verimlerin yanlışlığı için tırmala dur şimdi sen ama bırak diyorum bak beni enerjini başka şeye harca cidden. FOC'a yönelmişsin, sıkıldın sanırım bu konudan, ona devam et bana bakma. Bak ben FOC çok bilmem, bunu senden öğrenmiş olurum. Derslerini takip ederim, ne ödev verirsen yaparım. Hem ben de sıkıldım Flyback Flyback, Nixie'lerim de gelmedi, en azından FOC'la devam ederiz hayatımıza, ne zamandır tozlu kitlerim duruyordu, açar iki kod yazarım içine.

5V/500mA Buck Converter ile 400V/25A Buck converter'ı kıyasladın ya sana başka sözüm yok :)

Bak çok alalade sattığımız bir cihaz aşağıdadır. Alalade ne demek, artık üzerine efor sarfetmiyoruz, raf ürünü, arıyorsun geliyor ürünü demek. Verimine dikkat et %96.5 denmiş. Giriş boost çıkış buck converterdır genel geçer tüm UPS'lerde. n1*n2=%96.5. İkisi eşit olsun %98.2. 200kVA'da %0.5 verim fazla söyledik desek bu 10kW eder! Hadi gel de yanlış bilgi ver! Yok ama zoro efendiyi inandıramadık.

http://www.tescom-ups.com/katalog/TR/DS3L(10-200kVA).pdf

Diyelim bana güvenmedin, ki öyle güvenmiyorsun, hadi Türklere de güvenmiyorsun, git başka UPS üreticilerinin 3-Level UPS verimlerine bak. 3-Level ne demek biliyorsundur değil mi?

------------------------

Madem gelmeyeceksin buralara, 5-6 kere teklif ettim ses çıkmadı, trafon o kadar kuvvetli değilse ve hala zırıldıyorsa ve yine de kapasiteye ihtiyacın varsa ara bizim firmayı, de ki @FxDev diye bir adam var sizde çalışan, atıp tutuyor sağda solda verimler hakkında, alın size parası, bana şu UPS'inizden bir tane gönderin, sonra test sonuçlarını paylaş, video çek, iyisini kötüsünü söyle. Tabi senin atölyede olmaz bu testler, 3 faz hat çektireceksin güçler 200kVA trafo taktıracaksın falan, filan. Sadece yük senin oturma odan kadardır.

Bu kadar maliyete girme, gel gör yerinde, hatta aletleri sana vereceğim, ki hepsi her yıl kalibrasyona girmiş, senin odandaki ölçü aleti gibi fabrika kalibrasyonları ile durmuyorlar, dediğin gibi ben dokunmayacağım sen ölç verimleri, üstüne üstelik gel video çek, canlı yayın yap vs. diyorum, yanaşmıyorsun.

Al sana iki yöntem. Bu iki yöntem dışında bana ürün gönder, inceleyeyim, bakayım, tartayım vs. hiç deme; senin küllük haline dönmüş atölye dünya onay mercii değil bunu da unutma! Biz dayıoğlu ile İzmir'deyiz, bugüne kadar öten tüm trafoları susturduk, bazısını vernikledik, bazısına kapasitör takıp gönderdik, senin trafoyu da sustururuz emin ol buna.

Bir daha da sağda solda "buck-boost topolojilerinde verim yüksek çıkmazmışmışmışmış" deme. Bu topolojilere saygısızlık etme.

Bu tartışma benim açımdan bitmiştir, neyse konuyu bölmeyelim, sen devam et Flyback'ine.

------------------------

Forum, bu koca tartışmanın nedeni birinin kalkıp "buck/boost verimleri de çok yüksek olmaz" demesi ve bunun yanlış bir tümce olduğunu kabul etmemesindendir. Ben de diyorum ki bu terim geçerli değildir; üretilebilir, fiyat/performans ürünlerinde de verimler rahatlıkla %93 üzerini bulur.

------------------------
Dur bakalım, eğer diğer konular gibi bıkıp bu konuyu bırakmaz ve kaçmaz da Flyback kontrol etme bölümüne gelirsen daha ne yumurtalar çıkaracaksın meraklardayım. TCP/IP'den sonra (ki o konuyu saygıyla takip eden üyelerdendim, yıkıldım resmen) tüm dünya da senin kodlara yönelmiş diye duydum!

O yüzden spektrum analizör olmadan nasıl kazanç eğrilerini çıkaracaksın meraklardayım, hesabını geçtim transfer fonksiyonunu çıkarsan o da kafi :)

Fairchild, Infineon, ST saha mühendislerini çok yakınen tanırım, adamların üçü de binlerce tasarıma el atmış, daha önceki firmalarında milyonlar satan üretimler yapmış, sendeki egonun %0.00001'i yok.

Beklemedeyim zoro çünkü hayatında 3-5 tane hobi Flyback devresi üreterek, 5-10 tanesini de tamir ederek kendince Flyback Experti gibi davranmanı komik buluyorum.

Alıntı yapılan: FxDev - 17 Kasım 2016, 08:54:58
Yaptığım hesapların, gösterdiğim verimlerin yanlışlığı için tırmala dur şimdi sen ama bırak diyorum bak beni enerjini başka şeye harca cidden. FOC'a yönelmişsin, sıkıldın sanırım bu konudan, ona devam et bana bakma. Bak ben FOC çok bilmem, bunu senden öğrenmiş olurum. Derslerini takip ederim, ne ödev verirsen yaparım. Hem ben de sıkıldım Flyback Flyback, Nixie'lerim de gelmedi, en azından FOC'la devam ederiz hayatımıza, ne zamandır tozlu kitlerim duruyordu, açar iki kod yazarım içine.

5V/500mA Buck Converter ile 400V/25A Buck converter'ı kıyasladın ya sana başka sözüm yok :)

Bak çok alalade sattığımız bir cihaz aşağıdadır. Alalade ne demek, artık üzerine efor sarfetmiyoruz, raf ürünü, arıyorsun geliyor ürünü demek. Verimine dikkat et %96.5 denmiş. Giriş boost çıkış buck converterdır genel geçer tüm UPS'lerde. n1*n2=%96.5. İkisi eşit olsun %98.2. 200kVA'da %0.5 verim fazla söyledik desek bu 10kW eder! Hadi gel de yanlış bilgi ver! Yok ama zoro efendiyi inandıramadık.

http://www.tescom-ups.com/katalog/TR/DS3L(10-200kVA).pdf

Diyelim bana güvenmedin, ki öyle güvenmiyorsun, hadi Türklere de güvenmiyorsun, git başka UPS üreticilerinin 3-Level UPS verimlerine bak. 3-Level ne demek biliyorsundur değil mi?

* * *
------------------------

Hocam yeri değil belki ama bahsi geçmişken birşey sormak istiyorum. Eski iş yerimde benden 400Hz 3 faz convertör istemişlerdi. Bende açık çevrimde 3Faz sinüs üretecek bir güç devresi tasarlamıştım. çıkışlar harika duruyordu.(Çıkış Kısmına RC takarak test yapmıştım.) Trafodan anlamadığımı söylemiştim, oradaki vatandaşta rast gele 3 trafo sarmıştı. Ve ben her birini Y bağlayıp 12V giriş ile sürmüştüm. Fakat çıkış kısmını bir türlü kafamda kuramamıştım. Bu tip bir convertörün çıkışını yüksek frekanstan arındırmak için nasıl bir filtre kullanmak gerekiyor? Belki bir gün lazım olur diye hatırlamışken sorayım dedim.

Alıntı yapılan: kralsam - 17 Kasım 2016, 10:05:00
Hocam yeri değil belki ama bahsi geçmişken birşey sormak istiyorum. Eski iş yerimde benden 400Hz 3 faz convertör istemişlerdi. Bende açık çevrimde 3Faz sinüs üretecek bir güç devresi tasarlamıştım. çıkışlar harika duruyordu.(Çıkış Kısmına RC takarak test yapmıştım.) Trafodan anlamadığımı söylemiştim, oradaki vatandaşta rast gele 3 trafo sarmıştı. Ve ben her birini Y bağlayıp 12V giriş ile sürmüştüm. Fakat çıkış kısmını bir türlü kafamda kuramamıştım. Bu tip bir convertörün çıkışını yüksek frekanstan arındırmak için nasıl bir filtre kullanmak gerekiyor? Belki bir gün lazım olur diye hatırlamışken sorayım dedim.

Hocam merhabalar,

Genellikle 400Hz'leri askeri alanda, uçaklar ya da gemilerde kullanıyorlar, bizler de üretimini yapıyoruz fakat ben o alanda değilim. Trafolu UPS ve Converter'lara artık ilgi azaldığı ve verimleri kötü olduğundan ve trafosuz sistemler revaşta olduğundan ben oraya yöneldim.
Arkadaşlardan bildiğim kadarıyla üçgen yıldız trafo kullanıyorlar ve kontrol analog şekilde oluyor. Ama sonrasında filtre için büyük ihtimalle LC filtre kullanılıyordur. Bilgi edindikçe buradan size bildiririm.

Öncelikle beni yanıtladığınız için Teşekkürler @Zoroaster  Hocam ve @FxDev  Hocam ancak @Zoroaster  Hocam flyback ve ve diğer konvertörlerin verimlerinin aynı olduğuna katılmıyorum zira yaptığım sıradan bi boost converterin  veriminin %96-97 civarında olduğunu gördüm öyle özel trafolar ve synchronus rectifer da kullanmıyorum daha önce hiç flyback yapmadım ancak okuduğum yazılarada flyback verimi max % 85-90' olduğunu okudum benim fikrim trafonun kayıpları bobine göre daha fazla öncelikli kayıp sebebi bu gibi,
sonra detaylı düşününce aklıma şu geldi 100 Watlık flayback converörle  100 watlık  Buck Converterin verimini incelesek aralarında %3-5'ten fazla bir verim farkı çıkar mı acaba ?
hazır konu açılmışken şunu da tartışalım konu iyice şenlensin neden 1kw'lık buck converter yapabiliyoken 1kw'lık flayback converter yapamıyoruz ? 150W'tan sonra flyback haricindeki topolojiler öneriliyo?

@FxDev

Yazı sitilin hoş değil senin dilinle yazmanın vakti çoktan geldi geçiyor fakat sabrediyorum.

Öncelikle şu dumanlı flyback kartı incelemem için bana göndermende ısrar ediyorum?Çünkü bu cihazı tarifinden flyback yapı ile hiç örtüşmeyen amatörce hatalar yapılmış ve resmen yalan söylemişsin. Şimdiden yalanını itiraf etmek ister misin?.

Bost ve buck dendimi aşağıdaki iki yapıyı anlaşılır.

(https://www.maximintegrated.com/en/images/appnotes/2031/2031Fig01.gif)

(https://www.maximintegrated.com/en/images/appnotes/2031/2031Fig02.gif)

Verimi yüksek tutabilmen için

Alıntı YapArtık özel tekniklere mi girdi senkron doğrultucular mı kullandı, çok pahalı anahtarlar mı kullandı bilemeyiz.

dememe rağmen;

Eğer 4 mosu paralel bağlıyorsan, çok düşük RDS mos kullanıyorsan, interleaved tekniği kullanırsan verimin elbette yükselmesi kaçınılmaz. Fakat besbelli işte klasik yapıdan uzaklaşmışsın.

En azından evet standart basit yapılarda verim %98'e çıkmaz diyebilirken Zoroaster'a hakaret yoluna gidiyorsun.

Fxdev daha çok toysun. En azından şu 10kw için yaptığın güç kayıplarını tekrar yapsan diyorum. Eğer hesabındaki hataları düzeltmeye kalkarsan belki verim %98 in de üstüne bile çıkacak. Fakat cihazın soğutma sisteminde harcanan gücü de kayıp güç hanesine yazmayı unutma.

Tekrardan seni uyarıyorum. Yazım şeklin canımı sıkıyor ve seni incitecek kelimeler seçmemek için kendimi zor tutuyorum.

FOC konusunu yaklaşık 6..7 sene önce kapamıştım. En azından step motorda ve AC brushless motorda FOC  tekniğini denedim. FOC konusunda tüm matematiksel ifadeleri gözü kapalı yazacak kadar da konuya hakimim.

@elektraHobi

Flyback'in 150W'a kadar tercih edilmesinin arkasında çok çok basit bir neden var.

En büyük neden kaçak endüktans. Kaçak endüktans flyback yapıda bize engel iken boost yada buck yapılarda engel değil. Çünkü klasik boost ve buck yapılarda trafo diye bir şey yok.

@Zoroaster hocam başlattığın konu sayesinde cesaret edip ilk Flyback devremi yapacağım sanırım. Trafo hesaplamayı ve sarmak için gerekli tel kesiti ve turunu hesaplayacak fırsatı bulursam bir deneme yapmak istedim gerçekten. Hep bir başlasam diye düşünüp trafo yüzünden başlamamıştım. Sen teorik kısımlara girdikçe "Aaaa o bu mu yaaa!! " deyip duruyorum. :)
Takipteyiz.

@Zoroaster yalan dolan yok ortada. O kartı gönderemiyorum çünkü eski çalıştığım şirkete ait, şahsıma değil fakat tasarım datalarına sahibim, yalnız aynı verimlilikte 650V mosfetle çalışabilecek kart yapacaksan yardımcı olurum. Sen yapamıyorsan bunu da samimiyetle söyleyeyim. 800-900V mosfet kullanmak eskilerde kaldı.

Şu amatörce hataları pardon yalan dolanları söyler misin? Yalan dolan biraz ağır oluyor çünkü. Tüm datalar önümde o tasarımın, merak ettiğin kısmı sor ne kullandığımı söyleyeyim ama iş sonunda sanki devre şemanı ver de bir bakayıma gidecek gibi. Bana soru sor zoro, de ki o devrede şu değeri ne kullandın, o devrede bu elemanı ne seçtin, sor cevaplayım, sormayacaksan sus! Amatörmüş, Flyback Experti seni.

Ben sana aşağıda neyi ne kadar kullandığımı yazayım sen de bir hesapla bakalım, yalan dolanımı da yüzüme vur çok merak ettim gerçekten. Yalnız açıklayamazsan bundan sonra peşini bırakmam.

Yaptığım flyback devre aşağıda, iyi dinle zoro efendi, yalancılıkla itham ederken çok dikkat edeceksin. Okuyamazsan tekrar yazayım zira mesajlarımı dikkatlice hiç okumuyorsun.
Vout=13.8V
Iout=5A
Np=35
Ns=7
Naux=11
Lm=256uH
Llk=2.3uhmax
Trafo=ETD29
Frekans=100kHz

Şimdi zoro efendi iyi dinle bak bakalım 650V mosfette sistem nasıl çalışıyormuş:

Sarım oranımız n=35/7=5 çıkıyor!. Reflected gerilim kaç olacak 5*(13.8+0.6)=~72V çıkacak. Bunu cebine koy. Şimdi bu ne demek, primerde koyacağın snubber devrenin gerilimi bundan küçük olamayacak demek!
Şimdi TVS kaç volt dedim ben 130V! Yalnız TVS'den peak akımlar geçtikçe TVS'nin gerilimi yükselir. Olsun nominal değeri alalım 130V.
Vin=305V olacak dedim, kaç yapar doğrultulunca 431V yapar bunu da cebine koy.
Flyback'teki primer mosfet gerilimini çizersen aşağıdaki gibi olur. Yani ne yaptı 431V + 130V=561V mosfet peak gerilimi teorik olarak. Ben ne seçmişim arkadaşım 650V! Şimdi iyi dinle beni bu tasarımı yaparken çok kez 600V kullansak mı diye düşündük! Bu yetmedi mi dedim ya dokümantasyona sahibim diye, al sana 305V'ta mosfet drain source gerilimi. Kaç volt çıkmış 592V! Hah şimdi hesap kitabın çok iyi ya, primer peak akımını hesapla o gerilimdeki. Hesapladın mı şimdi de kullandığım TVS'yi söyleyeyim sana,  "P6KE6 - 130V TVS" 130V TVS'nin nominal akımdaki değeri 172V'a kadar gidebilirmiş datalara bakarsan. Şimdi hesapladığın akımla TVS'nin gerilim akım eğrisine bak, ne çıktığına bak!

Bu arada trafoyu sandwich bile sarmamışım.

Sana 100 kere diyorum, uygulamasını yapmadığım uygulama hakkında yorum yapmıyorum diye. FOC bilmiyorum diyorum bak, bilmediğimi de şak diye söylerim.

Hesaplama yapacaksan sana bir kaç tiyo vereyim seni zahmetten kurtarsın.
150Vac girişte duty yaklaşık %30 çıkacak. Peak akım 2.70A olacak. Nüvenin akı değerleri 0.250mT civarlarında olacak. Bu hesapları verimin %80 olacağını öngörerek hesapla. Diyodun iletim gerilimi 0.7V al.

Bahsettiğin konu 390V'ta çalışması mı, vah vah, sana bir sır daha vereyim, mosfetlerin dayanma gerilimleri ısındıkça yükseliyor. Devrenin ısısından bahsettim mi, hmm hatırlamıyorum. Datasheetleri az iyi kurcala. TVS olmasaydı o devre çoktan primer mosfetini patlatırdı. Hatta biraz daha karmaşıklaştırayım senin için giriş kapasitemde 450V idi. Ama 390V doğrultulunca 550V civarları oluyor, hayda ne olacak şimdi. Kapasitede patlamadı.

Trafoyu söylüyorsan aslında sitemde onun kaçak endüktansının ölçümünü çooook önceleri yapmıştım. Gir de skop görüntülerine bak.

http://www.firatdeveci.com/guc-elektroniginin-kabusu-kacak-enduktans/

Flyback yapısıyla örtüşmeyen garip hatalar varmış, bence senin bildiğin ama yanlış olan bazı garip bilgiler var. İstiyorsan bu değerleri simülasyona koyup göstereyim mi videoya çekip neler olduğunu?
Çok istiyorsan özelden ulaş o kontrol entegresini vs. söyleyeyim, kur devreyi de oluyor muymuş olmuyor muymuş gör.

(http://i.hizliresim.com/adqY44.jpg)
(http://i.hizliresim.com/adqlP2.png)

Ben de diyorum ki bırakalım bu işleri FOC'a başlayalım diyorum.

Sabahlara kadar atip tutabilirsin hakkimda su dakikadan itibaren, hakaret vs., lakin bu konudaki birikiminin seviyesi bende yer etti. Fringing effecti bile anlatamadın, neden çünkü sadece tasarım yapanlar bilir onun etkisini. Önce verim laflarını yuttun, sonra linye verimini bile dahil ettin. Önce bu diyorsun sonra bu. Interleaved çalışmanın çok da farkı olmadığını kavrayamayacak kadar olaya körlemesine bakıyorsun. Kendimi boşu boşuna hırpalıyormuşum günlerdir. Klasik buck/boost devresi diyoruz UPS'ler için. 2-Level'ı, 3-Level'ı bir araştır dedik yine yok. Cahil bir adamla konuşuyormuş gibi hissediyorum kendimi. Sen forumdaki arkadaşlarla eğlenmeye devam et zoro, inanan millet de körlemesine inansın ne yapayım herkesi ben kurtaracak değilim, kendine iyi bak ben yokum artık bu oyunda.

FOC'u anlatırsan, o konuda ilerleyeceksen cok iyi bir ogrencin olurum. Bunu dalga makara eğlenmek maksadıyla söylemiyorum. Buradan da soz vereyim.

Take care!

@kralsam

Flyback daha doğrusu tüm toplojiler çok basit temeller üzerine kuruludur. İşin içine mağnetizma girdiği için ve genelde bobinler diğer devre elemanları kadar bilinmediğinden bu konulara uzak durulur.

Halbuki basit konu bunlar.

@elektraHobi

Foruma yeni katılıp ilk mesajlarını bu başlığa yazmandan ilgi alanının güç elektroniği olduğunu anlıyorum.

Her ne kadar flyback yapılarla ilgilenmediğini yazsan da madem ki başlığımız flyback ve boost, buck, flyback mukayesesini konu alan sorular sordun o zaman FxDev yalanına bir göz atalım.

Alıntı YapAlıntı yapılan: FxDev - 17 Kasım 2016, 12:00:17
Şimdi bakıyoruz benim tabloya verimler %85 civarında çıkmış 150Vac girişte bile. Bildiğimiz klasik flyback o devre özel bir şey de kullanılmadı, trafo çok iyi sarıldı yalnız, %0.5 kaçak endüktans ile, nasıl mı sardım, sandwich sargı kendin söyledin. Şönt direncimi de söyleyeyim akım sens ederken 10mOhm. Aa bak sana bir sır vereyim, tablodan gördüğün üzere o devre 310V'ta çalışıyor ve mosfet ne biliyor musun FCPF190N65F. 650V/190mOhm mosfetmiş, hiç de bulunmaz hint kumaşı değil. Peki 310V doğrultulunca kaç yapar zoro, 438V, geriye kaldı 212V, bunun 50V'tu koruma amaçlı kalsın geriye kaldı 162V, aaaa bak şimdi hatırladım, geçenlerde sormuştun, varistör falan kullanmışsın snubber için, ben sana bir sır vereyim hadi, eğer trafonun kaçak endüktansını güzel değerlerde tutturursan TVS kullanabiliyorsun, ne ilginç değil mi! 130V'luk TVS kullandım geçtim zoro, 80V'da reflected gerilim aldım. Kullandığım diyot MUR20200, bugün sokağa çıksan bulursun. Bu devre hangi devre biliyor musun, geçen seyrettiğin dumanlar atan devre var ya o, dikkatini çekerim o devre 390V'a kadar da çalışmıştı ta ki varistör uçana kadar. Sonra ne oldu hikayenin devamını da anlatayım, varistörü testçimize söktürdüm, yenisiyle değiştirdim, o devre tam yükünde tam 1 sene çalıştı, gün gün ölçüm aldırdım. Yani demem o ki fantastik bir durum yok.

Bu yazı üzerine bu adam ne yalanı söylemiştir ve nerede bol keseden atmıştır?

Fikir yürütebilirmisin?

Öncelikle şunu belirteyim @Zoroaster Hocam sizin ikili münakaşanıza ortak olmak istemiyorum açıkçası gereksiz buluyorum bu forumda amaç bence bilgi paylaşımı olmalı başka şeyler değil.Ama yine söylemek istediğiniz şey 390V girişte max gerilim 551Volt oluyo üzerinede 130V TVS den kaynaklı reflected binice 680V'tu geçmesimi bunamı dikkat çekmeye çalışıyosunuz ? Eğer böyle bir durumda da çalışıyosa Mosfetin iç yapısını  çok iyi bilmiyorum  ondan bişey diyemiyorum.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 17 Kasım 2016, 11:28:05
Flyback'in 150W'a kadar tercih edilmesinin arkasında çok çok basit bir neden var.
En büyük neden kaçak endüktans. Kaçak endüktans flyback yapıda bize engel iken boost yada buck yapılarda engel değil. Çünkü klasik boost ve buck yapılarda trafo diye bir şey yok.

Zaten boost, buck,sepic...convertörlerde trafo olmadığını biliyorum önceki yazdığım yazıda " benim fikrim trafonun kayıpları bobine göre daha fazla öncelikli kayıp sebebi bu gibi" böyle diyerek bunu bildiğimi anlamış olmanız lazım.Sadece trafo ve bobin farkından kaynaklı verimsizlik durumuna farkındalık yaratmak istemiştim.Uzun zamandır picprojedeki konulara bakıyorum ancak dediğiniz gibi ilgi alanım power electronic olduğu için ilk defa bu konuda yazmak istedim.

@elektraHobi

Transformatörsüz buck ve boost  yapılardan farklı olarak trafolu flyback yapıda kaçak endüktansın neden olduğu kayıp  +  gapdan dolayı akımı artırdığımız için ilave kayıpları gelecek bunda hem fikiriz.

Yalnız nüve kaybını %1 civarında alırken Trafoyu 1. bölgede kullandığımızı unutup çok önemli bir hata yaptım. Demir kaybı olarak bilinen ve nüvenin ısınmasıne neden olan bu kayıbın kaçak endüktans ile hiç alakası yok. Dolayısı ile bost yada buck olsun bu kayıp hala yüksek.

Herhangi bir nüvenin flyback ya da diğer (push pull, bridge vs) topolojilerde güç aktarma grafiklerine bakılırsa 4 bölgede çalışan nüvenin çok daha fazla güç aktarabildiği hemen göze çarpacaktır. Bu nedenle flyback ile aynı kaderi paylaşan buck ve boost'da verim yüksek çıkmaz derken özellikle bu nüve kayıplarını kasdetmiştim.

AC çalışmada nüve kaybını daha küçük aldığımızda ve de artık gap olmadığı için düşen anahtarlama akımından dolayı neden push pull vs topolojilerin daha verimli olduğu da anlaşılacaktır.

Eğer amacımız verimli şekilde yüksek voltaj elde etmek ise ve desenki flyback mi kullanırsın yok sa boost mu tabiki cevabım boost olacaktır.

Eğer amacımız verimli şekilde yüksek voltaj elde etmek ise ve desen ki flyback mi? Boost mu yoksa bridge vs yapılarmı? O zaman da Bridge vs derim.

Fakat herhangi bir topoloji için verim grafiğine bakarsak verimin bir nokta da tepe yapıp kenarlarda düşüşe geçtiği göz önüne alınırsa optimum çözüm için direk şunu kullanırım demek de hatalı olur.

Kaldıki bir bobinde bakır tel kesiti ve nüve tipi ile oynayarak kayıpları yönetebiliyoruz.
Verimi yüksek tutacağız diye çok iri bir nüve seçmek de akıllıca olur mu bilemiyorum.

FxDev'in yalancılıkla suçlamamın sebebi binde 5 kaçak endüktansa sahip trafo sarmış olmasıdır.
İlk başta sandwich  sardığını söylemişti sonradan sandwich  bile değilmiş dedi.

Nitekim son verilerde Lm=256uH Lk=2.3uH ile de durumu toparlamaya çalışmıştır.
Hâla bu kaçak endüktans değeri bile mükemmel küçük bir değerdir. 

İdeal durumlardan farklı olarak uygulamada giriş gerilimi artabilir ya da ani yük bağlantısı yada yükün çıkartılışı güç kaynağında geçici olaylara neden olur. Güç kaynağı (kontrol devresi bu olaya adapte olana kadar duty o an için almaması gereken yüksek değerler alabilir. Mesela Vin_min için seçilen max duty değeri yüksek Vin değerlerinde kısa süreliğine alınabilir)

Flyback yapıda;

310(220V AC) + Vflyback + Vsnubber + GüvenlikPayı < VCEO (VDSO)

Örneğin 220v ile çalışan flyback devrelerde kırılması 750v dan düşük malzemelerle çalışılmaz çoğunlukla 800...1000v malzemeler dahi kullanılır.

650 - 431 - 130  = 89v gibi çok küçük bir pay bırakarak büyük risk almıştır.

@FxDev

Tamam komple flyback karttan vazgeçtim. % 0.5 kaçak endüktansa sahip trafoyu da mı gönderemezsin. Eski firmada hiç mi sözün geçmez?

Eğer bunu da yapamazsan hiç değilse bu başlık altında arkadaşlarla UC384X ile flyback çalışması yapacağım. Bize % 0.5 kaçak endüktanslı trafo sarımı konusunda rehber olurmusun? Bu çalışmada nüve olarak EE20 kullanmayı düşünüyorum. Bu nüveye sandwich sargı dahi sarmadan %0.5 kaçak endüktans sarımı için yardımını bekliyor olacağım.

Bu arada forumdan bir arkadaş yazmış ve çok hoşuma gitmişti.

Simülatörler striptizci kızlara benzer. Her şeyi gösterir en önemli yeri göstermez.

Simülatörlere çok güvenmeyin sizi yarı yolda bırakabilirler.

ZorO ve FxDev ustalar,ağalar paşalar.
Yaa varya şu bana yaptığınız Başçavuşun Eşeği muamelesine hasta oluyorum:)
Kendimi şu videonun 13., 34.,  1.11. Saniyelerinde devam eden sahnelerdeki Şener Şen gibi hissetim:)
https://www.youtube.com/watch?v=RFRrpi0rBsA

FxDev usta,bu anlattığınız UPS devrelerinde hangi entegreleri kullandınız?

ZorO ve FxDev usta,
Madem bir iş yapıyoruz hep beraber sıfırdan bir Boost,Buck,Flayback devresi tasarlayalım.
Yalnız hazır entegre ile değil,işlemci ile.Kodunu yazalım kontrol mantığını anlayalım,
Rampa Kompanzasyonu,Akım Feedback, gerilim Feedback vs  kullanılacak algoritmaları inceleyelim.
İşlemci içinde bulunan Comparatör,Opamp gibi yapıları kullanarak Tasarlayalım.
Avantajlarını dezavantajlarını inceleyelim.
Verim falan pek önemli değil.
Çalışıyormu Çalışıyor mantığıyla hareket edelim.
Ne dersiniz?

Yoksa bu tartışmaların,sidik yarışının ne size ne başkasına faydası yok.
Bir zaman sonra iş rayından çıkıp farklı mecralara kayabilir.Boş yere durup dururken Kalpler kırılır.
Bo iş!
Herkes her şeyi bilecek diye bir kaidede yok.Sizin bilmediğinizi başkası,başkasının bilmediğini siz  bilebilirsiniz.
Eee mesele nedir o zaman.İş yapalım iş.

@JOKERAS  Bende yalan da yok hilafta yok.

Zorocum falan denince canım sıkılıyor yazma ihtiyacı duyuyorum.

Atışma dahi olsa yazıların her birinde konu ile ilgili ufak tefek de olsa bilgiler ip uçları var.

Mesela şu yazıda sadece atışma mı var sanıyorsun?

Alıntı yapılan: Zoroaster - 17 Kasım 2016, 18:17:18
FxDev'in yalancılıkla suçlamamın sebebi binde 5 kaçak endüktansa sahip trafo sarmış olmasıdır.
İlk başta sandwich  sardığını söylemişti sonradan sandwich  bile değilmiş dedi.

Nitekim son verilerde Lm=256uH Lk=2.3uH ile de durumu toparlamaya çalışmıştır.
Hâla bu kaçak endüktans değeri bile mükemmel küçük bir değerdir. 

İdeal durumlardan farklı olarak uygulamada giriş gerilimi artabilir ya da ani yük bağlantısı yada yükün çıkartılışı güç kaynağında geçici olaylara neden olur. Güç kaynağı (kontrol devresi bu olaya adapte olana kadar duty o an için almaması gereken yüksek değerler alabilir. Mesela Vin_min için seçilen max duty değeri yüksek Vin değerlerinde kısa süreliğine alınabilir)

Flyback yapıda;

310(220V AC) + Vflyback + Vsnubber + GüvenlikPayı < VCEO (VDSO)

Örneğin 220v ile çalışan flyback devrelerde kırılması 750v dan düşük malzemelerle çalışılmaz çoğunlukla 800...1000v malzemeler dahi kullanılır.

650 - 431 - 130  = 89v gibi çok küçük bir pay bırakarak büyük risk almıştır.

@FxDev

Tamam komple flyback karttan vazgeçtim. % 0.5 kaçak endüktansa sahip trafoyu da mı gönderemezsin. Eski firmada hiç mi sözün geçmez?

Eğer bunu da yapamazsan hiç değilse bu başlık altında arkadaşlarla UC384X ile flyback çalışması yapacağım. Bize % 0.5 kaçak endüktanslı trafo sarımı konusunda rehber olurmusun? Bu çalışmada nüve olarak EE20 kullanmayı düşünüyorum. Bu nüveye sandwich sargı dahi sarmadan %0.5 kaçak endüktans sarımı için yardımını bekliyor olacağım.

Bu arada forumdan bir arkadaş yazmış ve çok hoşuma gitmişti.

Simülatörler striptizci kızlara benzer. Her şeyi gösterir en önemli yeri göstermez.

Simülatörlere çok güvenmeyin sizi yarı yolda bırakabilirler.

Alıntı Yapİdeal durumlardan farklı olarak uygulamada giriş gerilimi artabilir ya da ani yük bağlantısı yada yükün çıkartılışı güç kaynağında geçici olaylara neden olur. Güç kaynağı (kontrol devresi bu olaya adapte olana kadar duty o an için almaması gereken yüksek değerler alabilir. Mesela Vin_min için seçilen max duty değeri yüksek Vin değerlerinde kısa süreliğine alınabilir)

@JOKERAS

Mesela burda şiir gibi bir laf etmişim ne demek istediğimi anladın mı?

Bu aşağıdaki cümlemden ne anlıyorsun?

Mesela Vin_min için seçilen max duty değeri yüksek Vin değerlerinde kısa süreliğine alınabilir.

@zoro verdiğim değerlerde oynama gibi bir durum söz konusu değil. Siteme gir ve gör, aynı trafo diyorum, kaç hesaplamışım kaçak endüktansı %0.5. Hesaplama yöntemime itirazın var mı? En iyi kaçak endüktans hesaplama yöntemi devre çalışırkenkidir.

Peki ne oldu da %1 gibi bir değer verdin diye soracaksın haklı olarak; ben de sana şunu derim, trafo üreticisi ile çalışmadığın için bilemezsin. Trafo üreticisi trafo kaçak endüktansını sekonderleri kısa devre ederek ölçer. Eş değer devreyi hatırla, Lm'ye paralel ideal trafo vardır, o sanar ki ideal trafo kısa devre olur sadece Llk'yı ölçerim ama sekonderin de bir kaçak endüktansı mevcuttur. Bu da karşı ya geçer. Devrede sekonderi kısa devre edersen primerde okuyacağın kaçak endüktans gerçek kaçak endüktansın yarısı olur. Bu yüzden trafocuya o değer söylenir. Trafonun dediğim gibi özel bir yanı yok, tüm değerleri verdim, bir tane ETD29 trafo bulup kolayca sarabilirsin.

FORUM önünde Zoroya teklifimdir; madem faydalı bir şeyler yapacağız, gel foruma yararlı bir şey yapalım, sen devre şemasını oluştur ben yarı iletkenlerini ve unut EE20 trafoyu, ETD29 nüveli benim trafomla mosfetimle yürüyelim, aynı trafoyu sağlayayım, foruma bir akü şarj devresi armağan edelim ne dersin? 14V/5A gücünde. Açık donanım olarak, hesap kitabıyla birlikte güzel bir dökümantasyonla? Benim destekleyeceğim kısmı yazdım, PCB'yi hallederim dersen ya da biri çıkar ben el atarım derse süper olur! Ne diyorsun? FORUM AHALİSİ SİZ NE DERSİNİZ?

Bir de evet haklısın snubber yapısı kullanmış olsaydım 80-90Volt headroom çok az kalırdı yalnız bas bas bağırıyorum ben TVS kullandım diye, Zoro TVS'nin çalışma mantığını az çok bilirsin, bildiğin zener gibidir. İsterse anlık yüksek gerilimler gelsin, enerjisini bertaraf ediyorsa gerilim yükselmez. İşin en kritik sırrı buradadır. Peki tek bir TVS mi kullandım hayır. 2 adet paralel, peki TVS'ler parallellenebilen elemanlar mı hayır, onun da gizli yanları var. 2x1.25W TVS ile nasıl snubber yapabildiğimin sorusu da düşük endüktans değerindedir.

Gelelim sandwich yapıya, o karttan 3 ürün birlikte çıktı, trafolarıyla yazayım sana; 14V/3A (EE30), 14V/5A(ETD29) ve 28V/3A (ETD29). Aralarından sadece 14V/3A EE30'da sandwich kullanmışım. Bu kadar karıştırma kadı kızında da olur.

Beni gerilimden vurmanı yeğlerdim açıkçası 390V veriyorsun sisteme, kesin 650V değil yüksek gerilimli mosfet kullandın bizi kandırıyorsun demeni ama, daha emin olduğum yerden girdin olaya.

EE20 için gelelim söyleyeceklerime, trafolar küçüldükçe ve özellikle EE yapısı aldıkça kaçak endüktansını küçültemezsin. %2-3 tuttursan yine bir başarıdır. EE19 da ne yaparsam yapayım %3 altına düşemedim ben. ETD29'un eşi EE32'dir. Aynı sarımlarla EE32'de de aynı kaçakları yakalayamazsın. Bunun yanında nüvemde hava boşluğu göbekte, sana boşuna sormamıştım hava boşluğu yanlarda olsa ya da göbekte olsa farkeder mi diye, farketmez demiştin, işte farkediyor. EE/ETD yapısının farkı da Fringing etkide yatıyor. Bu etkiyi de sonlu eleman analizinden öğrendim, makine mühendisliğinde hiç alakası olmayan bir konu tartışılırken, trafoya geçtiğimde de aynılarını buldum. Bunlar küçük tasarım yapacaksan çok büyük etmen. Bunun yanında son bir şey daha söyleyeyim sana sormuştum, sargıları üst üste ya da yan yana sarsak farkeder mi diye, sen farketmez demiştin, acayip farkediyor. Bunun bir formülü yok kesin olarak şu şudur diye, sadece sargıları ip gibi saracaksın!

Tüm bu söylediklerimin formülleri yok işte, ondan diyorum deneyim tecrübe vs. diye. Sen üretici zihniyetli mahluk deyip öteliyorsun bizi. Bugün kadar kaç trafo sardım diye yoldan geçerken düşündüm de herhalde 500ü geçmiştir. Bırak da o kadar tecrübem olsun.

Trafo sarmanın bazı çakallıkları da var, primer sekonder sargısının yeri gibi, ya da yanlardan izolasyon payı bırakmak gibi vs. Onları da konu ilerledikçe sana söylerim.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 17 Kasım 2016, 18:50:20
@JOKERAS  Bende yalan da yok hilafta yok.

Zorocum falan denince canım sıkılıyor yazma ihtiyacı duyuyorum.

Üstadım bende onu diyorum zaten.
İşte bak senin zoruna gitmiş o laf.
FxDev art niyet olmadan samimiyet gösterip yazmış belki ama bilinmiyor.
FxDev'in de senin de ettiğiniz,birbirinize  laf soktuğunuz gizli subliminal mesajlar var.
Kaçırmışsınız,Kaçırdığınız çok iyi olmuş.
Bunun üstüne sende bir şey yazarsın bu sefer onun zoruna gider.Al işte hikayeden nağmeler.
Bu tip şeylere gerek olmadığını belirtmek istedim.

Forumculuk olayını az çok bilirim.Bu şekilde yalandan yere atışıp,sonra gerçekte kavga edenleri biliyorum.
Vay efendim sen şu herifi nasıl Moderatör yaparsında beni yapmazsın gibi çocukça hareketleri biliyorum.
Sonra birbirine gıcık olanları,her konusuna,mesajına mesajla laf sokanları,küsüp gidenleri biliyorum.


"Okumak Cahilliği Alır Eşeklik Baki kalır" diye bir laf var,böyle olmasın diyoruz yani:)
Sizler okumuş koca koca adamlar olmuşsunuz,bu tür hareketleri sizlere  yakıştıramıyoruz.
Okumuş yazmış adamların böyle basit şeyler yüzünden birbirlerinin Kalplerini kırmaları,Gönül koymaları
hiçte iyi görünmüyor.Hatta berbat!
İşin komik tarafı,okumamış biri olarak sizlere akıl vermek haddim değil ama işin sonunun B.k olduğunu bilecek kadar tecrübeliyim:)

Alıntı yapılan: Zoroaster - 17 Kasım 2016, 18:57:41
@JOKERAS

Mesela burda şiir gibi bir laf etmişim ne demek istediğimi anladın mı?

Bu aşağıdaki cümlemden ne anlıyorsun?

Mesela Vin_min için seçilen max duty değeri yüksek Vin değerlerinde kısa süreliğine alınabilir.

Anladım tabii.
Evet güzel bir laf etmişsin ZorO usta.
İşte bunları çözelim anlayalım tartışalım.Yoksa bu sayfa sonlanmaz.
İşin Sonunda Admin gelir masayı devirir:)

@FxDev

Düzgün tartışsan inan sinirlenmeyeceğim. Bak EE20 için %2..3 kaçak iyidir diyorsun.

Mesela göbek ortada mı olmalı yanlardamı sorunu hatırlıyorum.

Alıntı YapSana boşuna sormamıştım hava boşluğu yanlarda olsa ya da göbekte olsa farkeder mi diye, farketmez demiştin, işte farkediyor.

Hayır yukarıdaki gibi bir şey demedim ve can sıkıcı bir durum bu.

Tercihim ortada olmasıdır dedim. Fakat çarezlikten hava aralığını heryere veririm dedim.
Neden çaresizsin diye sorsaydın çarşıya çıkınca ben ortası gaplı nüve alamıyorum gapsız EE alabiliyorum. Eeee orta bacağı tıraşlayamayacağıma göre tüm ayaklara gap vermekten başka çarem yok diyecektim? Bunu farketmez nereye koyarsan koy şeklinde anlayacağını düşünebilseydim bir kaç cümleyi daha yazmaktan sarfınazar etmezdim.

İşte aynı şeyleri söylüyoruz ama nedense farklı yerlere çekiliyor yazılanlar.

Sonuç olarak flyback yapıda kaçak endüktans başımıza iş açacak ve bu kaçağı istediğimiz gibi %0.5 gibi değerlerde yapamayacağız.

Forumda UC3843 çipi ve EE20 nüve ile workshop çalışmasını sen yaptır.

Bu arada benim anlatımlarım workshop ile bitecek. MCU ve kompanzasyon konularına falan da girmeyeceğim.

Şöyle bir şema çizdim,bunun üzerinden yürüyebilirzmi?

(https://s18.postimg.cc/layafa885/lemci_Buck.gif) (https://postimg.cc/image/layafa885/)

Dur acele etme trafolu flyback yapı üzerine yazacağım son bir kaç şey daha var. Onlar da bitince bahsettiğin konulara geliniyor zaten.

Henüz kaçak endüktanstan ve flyback voltajının hesaplanmasından bahsetmedik. Gerçi Fxdevle yapılan tartışmalarda bolca bahsi ve hesaplamaları geçti ama düzgün dille bir daha anlatılması lazım.

Bu arada, içinde komparatör opamp vs bloklar olan MCU kullandığın takdirde MCU ile çalışmanın espirisi kalmayacak. Çünkü işlemleri digital bazda değil gene analog bazda analog modüllere yaptırmış olacaksın.

Dolayısı ile işin içine MCU'yu katmış olmayacaksın.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 17 Kasım 2016, 20:26:38
Dur acele etme trafolu flyback yapı üzerine yazacağım son bir kaç şey daha var. Onlar da bitince bahsettiğin konulara geliniyor zaten.

Henüz kaçak endüktanstan ve flyback voltajının hesaplanmasından bahsetmedik. Gerçi Fxdevle yapılan tartışmalarda bolca bahsi ve hesaplamaları geçti ama düzgün dille bir daha anlatılması lazım.

Bu arada, içinde komparatör opamp vs bloklar olan MCU kullandığın takdirde MCU ile çalışmanın espirisi kalmayacak. Çünkü işlemleri digital bazda değil gene analog bazda analog modüllere yaptırmış olacaksın.

Dolayısı ile işin içine MCU'yu katmış olmayacaksın.

Tamam acele Etmiyorum.Tane tane yavaş yavaş,sindire sindire gitmek daha iyi olur:)

Yav abi,nasıl katmamış olacağız?
İşlemci ile yaptığımız devrede ,işlemcinin analog yapısını Smps için kullanırken,
Dijital kısmı ile dans edeceğiz.Sizce bu önemsizmi?

Bir işlemci ile bir sürü işi yaparken,bir hatta bir kaç farklı akım ve gerilimleri süren Spms devrelerini bir işlemci ile
halletmiş olacağız.
Mesela bir devremiz olsun.Bu devre V girişi 12 yada 24V olsun.Devremizde öyle bir çevresel yapılar olsunki.
Atıyorum biri 50V ile çalışsın,bir diğer devre 100 volt ile.
Bu durumda ne yapacağız,her iki Volt değerini üreten Boost regülatörler koymak zorunda kalacağız.
Al işte mesarifler roket oldu:)
Aynı zamanda bu akım ve gerilimleri çeşitli protokollerle I2C,SPI vs. uzaktan kontrol edebileceğiz.
Hata durumlarında Fault yaptırıp sistemi korumaya alacağız falan.
Bence çok süper olur.İş bunu tasarlamakta,kodu yazmakta.
İşte bu da sizler gibi ustaların elinden hürmetle öper:)

Çıkış voltajını ADC ile ölçüp veriyi hata + kompanzasyon işleyen rutinlerden geçirip pwm duty değerini yazılımla hesaplamadığın sürece digital teknikleri kullanmış olmayacaksın.

Senin dediğin comparatör vs barındıran yapıda sanki MCU içine bir de UC3843 koymuşsun da SMPS işlerini o blok yapacak diye anlıyorum.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 17 Kasım 2016, 20:53:42
Çıkış voltajını ADC ile ölçüp veriyi hata + kompanzasyon işleyen rutinlerden geçirip pwm duty değerini yazılımla hesaplamadığın sürece digital teknikleri kullanmış olmayacaksın.

Senin dediğin comparatör vs barındıran yapıda sanki MCU içine bir de UC3843 koymuşsun da SMPS işlerini o blok yapacak diye anlıyorum.

Yav zaten Amacımız dijital teknikleri kullanıp Smps yapmak değil.
Onun çeşitli dezavantajları olacak.Dün bahsettiğim gibi öylede yapılabilinir,ama verim,
Feedabck kontolü sıkıntılı olur dedikya.
Önemsiz,pek bir özelliği olmayan basit sayılabilecek birimlerde,mesela Nixie Tüpleri yakmak için Boost üretmek,
Led display,Led aydınlatma Role vs gibi krıtik olamayan şeyleri pek ala Dijital yapıylada kontrol ederiz.

-------------------------------------
Aynen öyle.Doğru anlamışsınız.
Var olan yapıyı kullanmak

İşlemcinin Analog yapısı Arkada çalışırken,biz dijital yapıda oynayacağız.
Gerekli peryodik denetimleri yapacak,gerekirse müdahele edecek,istediğimiz değerlere
set edebileceğiz.
Sadece Kodda yapacağımız küçük değişiklerle,çıkış katını ister güçlü ister zayıf hale
getirebileceğiz, değiştirebileceğiz vs.

Ne Uc3842'miş ha.
Al işte içi bu,işlemci içindeki yapıdan ne farkı var?

(https://s16.postimg.cc/z1wdlggox/UC3842.gif) (https://postimg.cc/image/z1wdlggox/)

İşlemci ile bu yapıda referans voltajı, osilatör frekansını, hata amplifikatörünün kazancını değiştirebiliyorsan MCU ile etkileşimli çalışmadan bahsedebilirsin.

Geçenlerde OG Microchip'in bir ürününden bahsetmişti. Al onu kullan o zaman.

https://www.picproje.org/index.php/topic,66298.0.html

Fakat nixie tup, çip programmer gibi akımı düşük uygulamalar için aşırı bir efor harcaman gerekmez. Kullanacağın endüktans değerini, pwm frekansını ve duty değerini hesaplarsın. Hele hele de düzeneği regüleli kaynakla besliyorsan geri besleme bile yapmadan pwmi basar geçersin.

Fakat MCU ile 12v/220v 50Hz sinüsel güç kaynağı yapacaksan ve bu uygulamada 20Khz gibi pwm frekansı kullanacaksan o zaman işte işin içine MCU tam gaz girer.

O halde olayı burada sonlandıralım.

Arkadaşlar üslup vs. bakmayın, ayarsız tartışma yarattığımız olmuştur, didişip laf soktuğumuz da, forumun genelinde olacaktır; insan doğası bu böyledir. Gereksiz kalp kırıcı şeyler söylemişsek önce @Zoroaster senden affola, sonra forum ahalisinden.

Bu işe merak saran arkadaşlar; belki bazılarınız sıkıldı, bazılarınız çok eğlendi, bazıları ne yapıyor bu adamlar dedi, forum yöneticileri çok kızdı ama @Zoroaster ile tartışmalarımızı didik didik okuyun, ya bu adamlar nerelere velvele verdiler, taş baş yardılar deyin. Evde emekli olup, mesleği bu iş olmasa bile merakı olandan, ekmek parasını sadece bu işlerden kazanana, öğrencisine. Sıfırdan oturup tasarımları bir kitaptan, birinden, notlardan hiç olmadı deneye yanıla her zaman öğrenirsiniz. Yalnız hırgür yarattığımız konuları gelip size kimse anlatmaz. En değerli bilgi hazineleri bunlardır; elbette içini kazıp, o değerli bilgi kırıntılarını çıkaranlara.

Bazen özel sektörde de böyledir, fikirler çatışır, aynı noktaya bakılır farklı şekiller görülebilir, bu insanın yetişme tarzı ve geçtiği yollarla ilgili. Özel sektörde çatışarak tasarlamadığım tek bir ürünümü hatırlamıyorum. Ama çatışma, tartışma ilerleme getirir. Son yıllarda ülkemizde maalesef kaybolan en önemli değerlerimizden biri budur; yaftalamadan tartışmak.

Bir kaç ay sonra belki bu yazılanlar unutulup gidecek ama bir 2-3 sene sonra bu işe yeni başlayan biri için, özel terimleri araştırıp bunlar da neymiş diye merak uyandırsak yeterli.

Sevgili @JOKERAS hocam, bir kaçtır mesajlarına bilerek cevap vermiyorum.
Hocam senin tasarım işi için önce matematik öğrenmek gerekiyor üzülerek belirtiyorum. Haklısın fırsatın olmamıştır, öğretmenini sevmemişindir, büyük ihtimalle de yaşça benden büyüksündür, ilgi ile takibini takdir ediyorum ama iş tasarım yapmaya gelince maalesef onu al buraya koy ile sözel olarak anlatım imkansız. Matematik problemini çözdükten sonra biraz da İngilizce bilmek gerekiyor. Sonrasında en hızlı yöntem deneme/yanılma olarak karşımıza çıkıyor. Diğer türlü birinin sizi karşısına alıp teker teker anlatması gerekiyor yapıyı, ki buna kimsenin sabrı ve zamanı yetmez. Bunu yapacak biri çıksa da sonrasında yapacağınız tasarımlar, ilk yapılan tasarımın kopyalarının benzerleri olur. Bir başka sorunla karşılaşırsanız yine tıkanırsınız.

Biz mühendislere okulda şu formül buna yarar şu da böyledir diye tek tek öğretmediler. Bizlere metodun çözüm yolunu bulmayı gösterdiler. Temel formülleri birbirine katmayı, onlardan başka şeyler türetmeyi, genel mantık düzlemini, vs. Bunu yaparken tek bir dil kullanıldı: Matematik. Mühendisliğin ve tasarımın dilini bilmeden konuşmaya çalışmak aynı dil bilmeyen bir insanın konuşmasına, tarzancaya benzer.

Sayın @Zoroaster, tasarım planı önümde olduğu için akü charger yapalım demiştim, tek başıma workshop yapacak kadar zamanım maalesef yok. Bir arkadaş ben gönüllüyüm, bunun PCB'sini çizerim, devresini kurarım derse yani açık konuşmak gerekirse; bu işin işçiliğini yüklenirim derse ona yardımcı olabilirim.

Güzel ve heyecanlı bir tartışmaydı, iyi ve güzel forumlar..

İnan bana böyle bir olgunluk beklemiyordum.

Ne yalan söyleyeyim mesajından etkilendim.

Devre çizim ve pcb işlerini ben halledebilirim elimden geldiğince, yeter ki şu başlık başarılı bir şekilde sonlansın.

Alıntı yapılan: FxDev - 17 Kasım 2016, 19:23:21
FORUM önünde Zoroya teklifimdir; madem faydalı bir şeyler yapacağız, gel foruma yararlı bir şey yapalım, sen devre şemasını oluştur ben yarı iletkenlerini ve unut EE20 trafoyu, ETD29 nüveli benim trafomla mosfetimle yürüyelim, aynı trafoyu sağlayayım, foruma bir akü şarj devresi armağan edelim ne dersin? 14V/5A gücünde. Açık donanım olarak, hesap kitabıyla birlikte güzel bir dökümantasyonla? Benim destekleyeceğim kısmı yazdım, PCB'yi hallederim dersen ya da biri çıkar ben el atarım derse süper olur! Ne diyorsun? FORUM AHALİSİ SİZ NE DERSİNİZ?

Süper olur derim.

O halde bir adet PCB çizimciye ve bu PCB'leri hemen elde edecek bir arkadaşa ihtiyacımız var.
Sadece şunun kararını verelim, kullanacağımız kontrolcü ne olsun? Piyasada da kolay bulabileceğiniz, kafa ağrıtmayan, çevre komponentleri az. UC38xx serisini kullanmak istemiyorum ben artık, çok ilkel kalıyorlar. Tercihim Fairchild kontrolcülerinden yana.

Bir de bana piyasada bulabildiğiniz, kolay ulaşılabilir 600V üzeri mosfet ve 200V schotkey diyotları söyler misiniz? Sonra tasarıma geçelim. Bunu bir döküman olarak da kitapçık şeklinde yayınlayalım. Adım adım nasıl tasarlandığı görülsün.

Çizim programımız Eagle Free Edition olsun.

Akü şarj biraz specific bir konu ve herkesin de buna ihtiyacı yoktur. Madem çalışma yapılacak flyback ile başlandı flyback güç kaynağı ile devam edelim.

Forumda herkesin öyle yada böyle smps güç kaynağı ihtiyacı oluyor. İşte bu başlık sayesinde hiç olmazsa kendi flyback güç kaynağını yapmak isteyenlere örnek tasarım teşkil eder.

Öyle özel malzeme arayışına falan girmeden piyasadan apar topar bulunacak malzemelerle hemen bir flyback tasarımı yapıp herkesin ben yaptım diyebileceği güç kaynağı olsun.

Bunun için benim özel bir şema oluşturmama gerek yok. Çipin uygulama notunda ne varsa aynı devreyi kuracağız.

Sadece çalışmak istediğimiz akım/voltaj değerleri için transformatör sarım hesabı yapılıp güç elemanları seçilecek.

Fxdev'de o işi üstleniyor zaten. Baskı devreyi çizecek de var. Apar topar bir organizasyon yapılabilir.

Alıntı yapılan: FxDev - 18 Kasım 2016, 00:36:11
Çizim programımız Eagle Free Edition olsun.

Eagle daha önce hiç kullanmadım. Proteus veya Altium ile yapabilirim çizimleri.

PWM IC araştırdım biraz, sonuçlar aşağıda.

Direnç.net'te benim bulabildiğim UC38xx serisi mevcut. @FxDev hocamın eskidi onlar yeaa serzenişine kulak vererek bluemavi.com'a baktım.

Orada çeşit daha çok. Özellikle Fairchild Semi'nin FAN serisi entegreleri göze çarpıyor. Standart PWM entegrelerinden FAN5554 ve FAN7602 2,5-3TL aralığında fiyatları ile dikkat çekiyor ancak biri 2000'de diğeri ise 2007'de ilk üretimi yapılmış en az 10 yıllık mazileri olan çipler. Biraz daha güncel birşey bakayım deyince FAN6756'yı buluyoruz.

FAN6756 fiyatı KDV hariç 6,47TL

@Zoroaster hocam soru faslına pek katılamadım kusura bakma, relüktans makinaları ile ilgili sorular çözmekle meşguldüm :D
Sınavlar bitti sayılır, buralardayım artık.

Ekleme:
600V MOS sorusu için de birşeyler baktım. Çoğunlukla xxN60 isimli mosfetler dikkatimi çekti. TO220 kılıfta 1ohm altı RDSon dirençleri ile.
Bir de Direncnet'te ilginç bir indirime giren yine kendisi de ilginç olan bir mosfet'e rastladım. Belki sizin de ilginizi çeker.
STP9NK60ZFP
Gate-Source arasında 30V zener koruması olan, Extremely high dv/dt capability diye ballandıra ballandıra anlatılan (datasheet'te) birşey.
Bu zener koruması ne iş yapar? Tek amacı GS geriliminin 30V'u aşmamasını sağlamak değil galiba?

Schottky için MUR20200CT, 20A 200V, KDV Dahil 1,96TL

@marecrisium sadece layout'a dikkat etmeni isteyeceğim, yoksa program çok da önemli değil. Ben Eagle'a çok vakıf olduğum için onu önermiştim. O halde PCB işlerini sana bırakalım. Eagle ile çizerim diyen bir arkadaş olursa ona da görev verebilirim, @Cemre. ne dersin bu konu hakkında?

Kontrolcü seçimi ana seçimlerden bir tanesi, Unitrode'un ünlü entegrelerinden UC38xx serisini kullanırsak yandık. Oraya buraya ek devreler kurmak zorunda kalacağız. Oysa @Cemre. 'nin önerdiği entegre harika özelliklere sahip. Forum olarak bir karara varmamız lazım, kontrolcü FAN6756 olarak mı yürünecek, yoksa başka bir kontrolcü mü istersiniz?

Bu arada Unitrode'u artık bilen yoktur ama Texas'ı bilen vardır. Bugüne kadar duyduğumuz UCxxxx ile başlayan çok ünlü entegrelerin yapımcısıdır Unitrode. PFC'den tutun Bridge controllerlara. Texas'ın zamanında bünyesine katıp, ismini bile unutturduğu firmalardan. Texas'ın bu politikasından dolayı kendilerinden nefret ederim.

Hikayesi şurada okumak isteyen için.
http://www.eetimes.com/document.asp?doc_id=1122124

@Cemre.  modfet'in içinde neden o zenerli yapı var zamanı gelince anlatacağım. Şimdilik acele etmeyelim.

Güç değerini 12V/5A olarak seçiyorum buna itirazı olan var mı? Gerilim 10~15V arasında da ayarlanabilir olacak?
Giriş gerilimi hakkında bir değer söyleyin, universal kaynağa ihtiyacımız olduğunu düşünmüyorum, 85V'lar ile kimse uğraşmaz, ama 150V alt sınır iyi bir değer. Alt gerilime indikçe trafomuz büyüyecek ona göre bir alt değer seçebilirsiniz.

Sonrasında tasarıma giriyoruz.

2014 yılında forumda aşağıdaki konuşmaları yapmıştık.

@Zoroaster , bu konuşmayı yaparken ben dumanlı charger'ımın tasarımını finalliyordum işte.

https://www.picproje.org/index.php/topic,54929.msg420520.html

Orada UC38xx serisinin, modern entegreler konusunda eksiğini aşağıdaki gibi belirtmişim.

Alıntı yapılan: FxDev - 22 Ağustos 2014, 10:02:02
Nedenlerini şöyle sayayım hocam, gelişmiş bir kontrol entegresi ile UC38xx serisinde olmayan özellikleri, söylediklerimi bu işlerle uğraşanlar merak içinde dinleyeceklerdir.

1 ) Frequency Hopping: UC38xx serisinde frekans sabittir, dolayısı ile küçük salınımlar yapmaz ve EMC/EMI testlerinde tek bir noktada gürültü baskın çıkıyorsa bu noktadaki enerjiyi yayarak bu performansı iyileştiremez.
2 ) Slope Compansation: Bunu açıklama gereği bile duymuyorum, UC38xx serisinde bunu yapabilmek için ek devreye ihtiyacınız var iken, çoğu yeni entegrede bu olmazsa olmazlardan. Ek bir devreden artık kurtulabilirsiniz.
3 ) High Voltage Startup: Bu da UC38xx'ler için çok büyük problem. Sistemin ilk açılışında AUX kapasitesini şarj etmek zorundasınızdır, ilk hareketlenme için; ama bir bakmışsınız 400V -> 8-9V çevirici yapmak gerek, sonra ısınmasın diye bir de buna cut-off devresi eklemek gerek. Büyük ve gereksiz zahmet. Yeni entegreler mi; HV pinine yüksek gerilim girmeniz yeterli, AUX kapasitesinde yeterli gerilim olunca kendi kendini kapıyor sistem, sonuç: İlk açılış hızını kolayca ayarlayabildiğiniz startup devreniz oldu. Hem de sadece küçüçük bir dirençle.
4 ) Open Loop Protection: UC38xx'de optoyu bir koparın, şenliğin başladığını göreceksiniz. Çoğu entegrede bu koruma artık standart.
5 ) Gate Drive Akımları: Yine bir çok entegrede artık gate drive akımları UC38xx'den oldukça yüksek. Bu özellikle anahtarlama elemanını OFF tutmak için önemli.
6 ) Latch/Restart: UC38xx'de bu modu seçemezsiniz, oysa uygulamaya göre hata durumlarında Latch ya da Restart özelliği istenebiliyor, UC38xx her daim Restart özelliğine sahip, Latch için ayrı devre şart oluyor.
7 ) Vsens Gerilimi: UC38xx serisinde peak akım detector'un gerilimi 1V, çoğu entegrede yine bu değer korunsa da yeni entegrelerde bu değer artık 250mV civarlarına inmeye başladı. Shunt direnç değerinizi ve kaybınızı etkileyen bir unsur.
8 ) Soft Start: UC38xx'in kendinden bir soft start devresi bulunmuyor, ek devre kesinlikle şart. Çoğu entegre artık bunu kendi içinde standart hale getirdi.
9 ) OVP (Over Voltage Protection): UC38xx'in besleme gerilimi arttığında entegrenin bir koruması olmadığı için yanıncaya kadar çalışmaya devam eder. Artık çoğu entegrede OVP koruması da mevcut.
10 ) Short Circuit Protection, Over Load Protection: Çıkış kısa devre olduğunda ya da aşırı yüklendiğinde güç limiti yapan entegreler de artık klasikleşti.
11 ) Green Mode: Verim ile mi uğraşıyorsunuz o zaman bu tam size göre; çıkış güç oranınıza göre frekanslar artık değişken SMPS kontrolcülerinde, düşük güçte düşük frekansta çalışıyorsunuz sonuç anahtarlama kayıplarınız azalıyor. UC38xx de bu bir hayalden başka bir şey değil!
12 ) Leading-Edge Blanking: Mosfet iletime geçtiği ilk an, peak akımda çeşitli nedenlerden ötürü abnormal bir yükseliş meydana gelir, bunun için UC38xx'de bir RC filtreye ihtiyaç duyulur, ama yeni entegrelerde bu özellik bu RC filtreyi gereksiz kılar.
13 ) Thermal Protection: Entegrenize dışarıdan bir NTC bağlayarak en ısınan komponentinize göre sisteminizi istediğiniz sıcaklıkta ON/OFF yapma şansına sahipsiniz. UC38xx için bu sadece bir şaka.
14 ) Input Over Voltage Detection: Giriş geriminiz çok mu yükseldi, UC38xx mi kullanıyorsunuz, anahtarlama elemanınıza el-fatiha. Yeni entegreler giriş gerilimini sense edip anahtarlamayı artık kesebiliyor. Çok çok önemli bir özellik.
15 ) StandBy için iyileştirmeler: Yeni entegrelerin çoğu <0.3W için tasarlanıyorlar.
16 ) Komponent sayısı: UC38xx serisinde, sistemin çalışabilmesi için primary tarafta en az 20-25 eleman gerekirken yeni entegrelerde bu sayı sadece 4-5 adet.

Bu ve bunun gibi ufak tefek daha bir çok özellik sayabilirim.

UC38xx'in tek avantajı entegre maliyeti. Yalnız yeni entegrelerin getirdiği yenilikler yanında maliyet de komik değerlere gelebiliyor.

Bunun en büyük kanıtı şudur; Türkiye'nin büyük beyaz eşya üreticileri incelendiğinde UC38xx'i en son 10 sene önce kullandıklarını da söylemek isterim. O yüzden bu dönemde UC38xx'in savunacak bir yanı kalmadı.

Açıkçası flyback ile ilk kez uğraşacaklar için hangi çipin kullanılacağının hiç önemi yok.

Ben ucuzluktan yanayım.

Birden fazla sekonderli kaynak fena olmaz.

Örneğin

5V DC
12v ya da 24v DC

Böylece lojik devreler 5v'dan, role ıvır zıvır da yüksek voltaj tarafından beslenir.

Seçilecek nüveye bağlı olarak +5v için 1.5A,  +12 yada +24v tarafından da Allah ne verdiyse.

Hatta 100mA kadar da -5v yada -12v çıkışı hiç fena olmaz.

ZorO ve FxDev ustalar,
Bu işin tatlıya bağlanmasına çok sevindim:)

Haklısınız FxDev,Matematik olmadan bu iş zor.
Bu saatten sonra kafayı kırıp Matematik öğrenmem gerekecek.
Matematiği öğrenirsem o zaman korkun benden:)

Ben tasarlancak Cihaz konusunda ZorO ustaya katılıyorum.
Flayback Smps tasarlayalım,her yerde karşımıza çıkan bir alet bu.
Şöyle 5V, 12, 24 vs çıkış veren güçlü bir Smps süper olur derim.
Flayback Transistör'ü için  9N90, Entegre için UC3842 öneriyorum.
http://www.bdtic.com/datasheet/fairchild/fqp9n90c_fqpf9n90c.pdf

Eski kafalı olmak iyidir.

Ben seçtiğin transistörü çok sevdim. Neden dersen flyback devreyi yapıp örnek tasarımı çalıştıran arkadaşlar farklı voltaj çalışmaları için sarım sayıları ile oynamaya kalktıklarında,  acemice sarılmış yeni sarımın neden olacağı büyük kaçak endüktansın oluşturacağı yüksek voltajlı tepe örnek tasarım için optimum değerde seçilmiş transistörü  sitrese socakacak ve transistör muhtemelen yanacaktır.

Bu nedenle üzerinde bolca deneyler yapılacak flyback kaynakta güç transistörünün şimdiden yüksek voltajlı olması benim tercihimdir.

Öte yandan UC3844'ü duty değerini %50 ile sınırladığı için, UC3842'ye göre tercih ederim.

Fakat çip için illede bu olsun diye ısrarcı değilim. Yeterki Farnel yada Çin ile uğraşmayalım.

Çıkış voltajları konusunda son önerim.

+5v 1.5A
+12v +24 ile aynı anda akım çekmemek kaydıyla Allah ne verdiyse
+24v +12 ile aynı anda akım çekmemek kaydıyla Allah ne verdiyse
-12v  100mA

Böylece standart devreleri beslemek ve üzerinde değişiklik yapabilmek adına herkesin elinde referans bir tasarım olmuş olur.

Sekonder sargı sayısının fazla olması biraz işçilik getirecek sadece.

Bu arada +5v çıkışını regüleli, -12v çıkışını da 7812 gibi lineer regülatörle yaparsak +12 ve+24 çıkışlarının regülesiz olması sanırım katılımcıları fazla rahatsız etmeyecektir.

Giriş: 150V~265V
Çıkış1: 24V, 2A
Çıkış2: -24V, 1A

Değerlere itirazı olan var mı?
Bunun yanında bulabileceğiniz trafo tiplerini de bana söyleyin?

Bunun yanında çoklu çıkışlarda sıkıntı şudur; genellikle en yüksek güçlü çıkış regüle edilir, diğeleri sargı oranıyla o değerde olması beklenir fakat sonuç itibariyle yük değiştikçe gerilim oynamaları baş gösterir. Bu yüzden bu tür uygulamalarda yüklerin tüm sargılarda %50 olması beklenir, standardın adını hatırlamıyorum bulursam söyleleyim, bununla ilgili.

Çıkışlar oluştuktan sonra güzel switching regülatörlerle, ya da lineer 12V,5V,3.3V ve bunların negatifleri üretilebilir.

Diğer türlü her bir çıkışı ayrı ayrı üretip bir regülatörle düşürmemiz gerekecek.

UC38xx serisini ben hala önermiyorum. Başlangıç için çok zorlayıcı bir entegre, kaş yapalım derken göz çıkabilir, millet saç baş yolabilir. Diğer entegre her şeyi içinde hallediyor. Son kararı yine de siz vereceksiniz.

Frekansımız 67kHz, mosfet'i sizi mi kıracağız 900V seçeriz, koca bir soğutucu bağlayaraktan.

@FxDev hocam.
"Bunun yanında çoklu çıkışlarda sıkıntı şudur; genellikle en yüksek güçlü çıkış regüle edilir,"

Demişsiniz benim kullandığım çok çıkışlı smps lerde 5 volt varsa o referans alınmıştı.
Bıradaki mantık farklımıdır.

Aslında biraz yanlış söyledim; taş gibi durması gerekenden regüle alınır, fakat diğerleri yüke bağımlı oynaklıklar gösterecektir.
Aşağıdaki linkte nasıl geliştirmeler yapacağımız gösterilmiştir.

http://www.ti.com/lit/an/snva562/snva562.pdf

Neden değişken çıkışlı birşey düşünülmüyor? Flyback yapıda adjustable bir güç kaynağının ne gibi dez avantajları olur? Ya da yapılamaz mı?

Nasıl olsa PCB çizilecek. PCB çiziminde  önerdiğim (5v, 12v, 24v -12v) sekonder çıkışlarına bağlı diyodlar ve kapasitörleri de olsun. İsteyen istediği gibi diyod/kapasitör eklesin yada eklemesin.

Öteki türlü sadece 24v ve -24v çıkışlı kaynak gene özel amaçlı bir güç kaynağına döner.

Önerdiğim çok çıkışlı flyback yapıda regülasyon sorunları var. Fakat işin de kolayına kaçmak bizlere yakışmaz.

Regüle etmek istediğimiz çıkış kaya gibi sağlam olsun. Diğer çıkışlar varsın oynasın.

Alıntı yapılan: Cemre. - 18 Kasım 2016, 13:44:47
Neden değişken çıkışlı birşey düşünülmüyor? Flyback yapıda adjustable bir güç kaynağının ne gibi dez avantajları olur? Ya da yapılamaz mı?

Derslere girmeyenler hemen belli oluyor. Bu konuya videolardan birisinde değinmiştik.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 18 Kasım 2016, 13:59:24
Derslere girmeyenler hemen belli oluyor. Bu konuya videolardan birisinde değinmiştik.

Mesaj yerine ulaştı...

Hocam, aşağıda bir link vereceğim. ATX güç kaynağı şeması. Burada 5V ve 3.3V trafo çıkışları ortak görünüyor. Arada bir bobin farkı ile. Çok ilginç geldi, nasıl bir yapı kısaca açıklayabilir misiniz?

http://2.bp.blogspot.com/-rucrDwz5U3U/UomZCoH6pfI/AAAAAAAA8Ag/BhOcT6MlyjM/s1600/1.bmp.jpg

Ben bu tip bir güç kaynağını ufak bir hile ile şimdiye kadarki tüm deneylerimde kullandım. 12V ve 5V çıkışları fazlasıyla yetiyor. 3.3V olması güzel olurdu, olmasa da olur. Ama bazen 12V üzeri bir gerilime ihtiyaç duyduğum anlarda çok sinir bozucu oluyor, koca bir tenekeyi evde tutuyormuşum gibi geliyor. O yüzden 24V çıkışı da olsun diyorum.

Peki o halde varsın öyle olsun, 5V'tu taş haline getiririz diğerleri artık ön regülatörlerle yürünür. Akım değerlerine bir yorum alalım.

Çıkış1: 5V-2A (regüle sargısı)
Çıkış2: 12V-2A
Çıkış3: 24V-1A
Çıkış4: -12V/1A

Ptotal=70W eder. Tamam mıdır?

Trafo ve kontrolcü olayını ne yapalım? Bir karar verelim ve yürüyelim.

@Cemre. ATX'lerdeki yapı Flyback değil o yüzden dikkat et çıkıştaki LC filtre bobini aynı nüveye sarılı. Bu şekilde cross regülasyonu sağlıyorlar.

Verdiğin şema Flyback yapıda değil. Onun incelemesini bir başka başlıkta ele almak lazım.

Flyback konusunun sonlarına geldik.

https://youtu.be/Oh-E65RPqkU

Bir sonraki videoda kaçak endüktansı ele alacağım. En son olarak transformatörün sarım hesaplamalarına ve kaçak endüktansdaki enerjiyi ısıya çevirerek yok etmeye değineceğim.

Böylece forumda pek çok kez sorulan snubber devrelerinin nasıl hesaplandığı sorusu da cevaplanmış olacak.

FAN6756 entegresi bence de uygun.Aşırı pahalı sayılmaz.
Trafo için de ETD29 öneriyorum. Rahattlıka bulunabilir Türkiyede.

FAN6756 bluemavi'de var demiştik. @Zoroaster hocam da tamam derse nüve ve çevre elemanlarında bulunabilirliğine bakmak lazım. Bölük pörçük malzeme almamak için.

Nüveler;
http://www.bluemavi.com/vitrin/kategori_vitrini1_new.asp?p=1%20&kategori=35

Voltaj konusunda hemfikirsek nüve vs konusunda uyarım size.

Eğer nüve mos vs konusunda karara varırsak malzeme satanlarla kanka olan varsa görüşsün ve satıcı da kabul ederse bir poşete nüve, tercihen 2 tane mos, sekonder doğrultucu, Chip vs doldursun ve indirimli poşet fiyatı bu desin.

Projeye katılacaklar da o satıcıdan o poşeti sipariş etsin.

Tamamdır o halde, önemli kriterler belirlenmiş oldu.
Kontrolcümüz: FAN6756
Trafomuz: ETD29, yatık tip karkas önerim olacaktır.

Arkadaşlar bu devreye başlamadan önce uyarımızı yapalım: Yapacağımız devre yüksek gerilim ve dikkatsizlik anında ölüm tehlikesi barındıracağından sorumluluğun ve güvenliğinizin tamamen sizde olduğunu belirtirim.

Hesaplamalarla birlikte bu akşam başlıyorum ben tasarım tarafını anlatmaya, yalnız @Zoroaster gibi işin çok detaylarına girilmeyecek, merak ettikleriniz olursa hesaplamaların neden öyle olduğunu soru/cevap ile birlikte öğreneceğiz.

İlk konumuz: 1) Giriş Güç Hesapları, Tahmini Verim Seçimi ve AC/DC Doğrultucu Bölümü

Satıcı konusunda hemfikirim, bizler malzemelere kolay erişebiliyoruz yalnız herkes için benim çabam yeterli olmayacaktır. Dolayısı ile elektronikçi tanıdığı olanlara burada görevler düşüyor.

Kontrolcü seçiminde bence bonkör davranalım. Nasıl olsa kendimize yapıyoruz varsın pahallı olsun en fazla kaç para olabilir ki.
Sonuçta prestij projesi taş gibi olsun.

ZorO usta,
Videonun 3.57.Saniyesinde çizdiğiniz şekilde Primer Bobin Akımı Imax'a çıkarken Swici açtığımız
anda birden sıfıramı iniyor?
Yani demek istediğim,
Bobin akımı Imax'a çıkarken çizdiği Rampa gibi inerkende aynı şekilde inen rampa çizmesi gerekmiyormuydu?

Alıntı yapılan: JOKERAS - 18 Kasım 2016, 16:06:22
ZorO usta,
Videonun 3.57.Saniyesinde çizdiğiniz şekilde Primer Bobin Akımı Imax'a çıkarken Swici açtığımız
anda birden sıfıramı iniyor?
Yani demek istediğim,
Bobin akımı Imax'a çıkarken çizdiği Rampa gibi inerkende aynı şekilde inen rampa çizmesi gerekmiyormuydu?

Hocam o dediğinizin olması için akımın tamamlayacağı bir yol olmalı.

Tartışmaları arka plandan takip ediyordum.

Elimde patlayan tüm SMPS adaptörlerin içinde UCxxx entregreler olması sebebiyle oyumu FAN6756 olarak kullanıyorum. 3-5tl lik farktan bişey olmaz.

ETD29 nüveyi de bulabiliyoruz.

Alıntı yapılan: Cemre. - 18 Kasım 2016, 16:18:21
Hocam o dediğinizin olması için akımın tamamlayacağı bir yol olmalı.

Seconder bobini ve devresi, veya Snubber o işi yapmazmı?

24 Volt un 3 Amper olmasını teklif ediyorum.

Alıntı yapılan: Melih1802 - 18 Kasım 2016, 16:34:07
24 Volt un 3 Amper olmasını teklif ediyorum.

12V 10A, 24V 5A teklif ediyorum.Varmı arttıran?:)
En son kaça olur acaba?:)

Yahu bu kadar videoyu boşuna mı çektik bunca yazı boşuna mı yazıldı.

Akım ve gerilimle oynamak sizin elinizde. Belli bir güç için tasarım yapılınca istediğiniz akım ve gerilim çarpımı bu güçte olduktan sonra istediğiniz voltaja göre sargı sayısı, doğrultucu kapasitörü, diyodu ve snubber ile oynayacaksınız sadece.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 18 Kasım 2016, 17:03:05
Yahu bu kadar videoyu boşuna mı çektik bunca yazı boşuna mı yazıldı.

Akım ve gerilimle oynamak sizin elinizde. Belli bir güç için tasarım yapılınca istediğiniz akım ve gerilim çarpımı bu güçte olduktan sonra istediğiniz voltaja göre sargı sayısı, doğrultucu kapasitörü, diyodu ve snubber ile oynayacaksınız sadece.

Tamam kızma sen usta:)
Diyelim Bir  Falyback Smps beslememiz var,çıkışları 12V 2A, 5V 3A.
Şimdi biz bu 12V'u Seconder sargısını arttırarak 24V yapmak istiyoruz ama Akım gücü aynı kalsın istiyoruz yani 24V 2A.
O zaman sadece Seconder sargı sayısı ve çıkış diyotuyla bu iş olacakmı?Gerilim Akım birbirine paralel değişmeyecekmi?
12V 2A'i  24V yaptğımızda güç 1A'e düşmeyecekmi?
Primer  sargısınıda değiştirmek icab etmeyecekmi?
Amma sordum haa:)


Üstte sorduğum soruyu tekrar sorayım.Siz Videoda Bobin akımını zınk diye sıfıra indirdiniz.
Bobin Akımını kestiğimizde Bobin akımı Nasıl oluyorda Şak diye sıfır iniyor?
Bobin akımı,Trafo İndüktansı, Seconder ve Snubber üzerinden Aşağıya inen rampa çizmesi gerekmiyormuydu?

Sadece bobinle yaptığımız teorik flyback yapısında bobin akımını zınk diye kesemiyoruz fakat, trafolu yapıda primer tarafın akımını zınk diye indirebiliyoruz fakat sekonder ordan ıhı hhı diyor.

Tuvaletteyken birisi kapıyı tıklarsa ben varım gibisinden ıhı oho dersiniz ya. Sekonder hooops nüvede mağnetik akı var bu akıyı Lenz kanununa göre zınk  diye indiremezsin iş başa düştü bunu ben yavaş yavaş düşüreceğim diyor.

Dolayısı ile primer tarafın akımını zınkı diye kesmek sorun olmuyor. Fakat primere sarıldığı halde asalak yaşayan bir bobin parçası var. Baktığınızda primerin bir parçasıymış gibi duruyor fakat tam anlamıyla bir asalak. Sekonderde endüklenen voltaj üzerinde hiç etkisi olmadığı gibi bize de zorluk yaşatıyor.

Bunun videosu akşama.

Bizim için önemli olan Amper Sarım hesabı. Sekonderden ister 10 turdan 10A akıt istersen 100 turdan 1A. Bu aynı gücü verir fakat voltaj değişir. Primerle işimiz yok. Yeter ki güç aynı kalsın.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 18 Kasım 2016, 17:30:26
Sadece bobinle yaptığımız teorik flyback yapısında bobin akımını zınk diye kesemiyoruz fakat, trafolu yapıda primer tarafın akımını zınk diye indirebiliyoruz fakat sekonder ordan ıhı hhı diyor.

Tuvaletteyken birisi kapıyı tıklarsa ben varım gibisinden ıhı oho dersiniz ya. Sekonder hooops nüvede mağnetik akı var bu akıyı Lenz kanununa göre zınk  diye indiremezsin iş başa düştü bunu ben yavaş yavaş düşüreceğim diyor.

Dolayısı ile primer tarafın akımını zınkı diye kesmek sorun olmuyor. Fakat primere sarıldığı halde asalak yaşayan bir bobin parçası var. Baktığınızda primerin bir parçasıymış gibi duruyor fakat tam anlamıyla bir asalak. Sekonderde endüklenen voltaj üzerinde hiç etkisi olmadığı gibi bize de zorluk yaşatıyor.

Bunun videosu akşama.

Bizim için önemli olan Amper Sarım hesabı. Sekonderden ister 10 turdan 10A akıt istersen 100 turdan 1A. Bu aynı gücü verir fakat voltaj değişir. Primerle işimiz yok. Yeter ki güç aynı kalsın.

O asalak, Kaçak endüktans olmasın?
Bak adı üstünde kaçak:)
Sanal bir bobin etkisi yapıyor.Hani şu kapasitelerin Esr zımbırtısı gibi.

Arkadaşlar @Zoroaster 'in de dediği gibi verdiğim hesaplardan sonra istediğiniz değerde kendiniz de yapabilirsiniz.
Dereyi geçerken at değiştirmeyelim. Kontrol entegremiz, trafomuz vs. her şey belli. Buradan yürüyeceğiz artık.

Hocam gerilim seçme konusu geçmişken aklıma bir soru geldi. Nedense hiç karşılaşmadım. Bu yöntem ile simetrik besleme yapılması sorunlu mu oluyor? Referans alırken köprü diyot ve fitre sonrasını alsak çalışmaz mı ki? Misal Opamp beslemek için -15,+15

Çıkışları istediğimiz gibi dizayn edebiliriz. 65 Watt sınırı var ona dikkat edeceğiz. Simetrik besleme içinde diyot ve kondansatörü tersine çevirirsek (-) gerilim elde ederiz.

Alıntı yapılan: Melih1802 - 18 Kasım 2016, 20:28:13
Çıkışları istediğimiz gibi dizayn edebiliriz. 65 Watt sınırı var ona dikkat edeceğiz. Simetrik besleme içinde diyot ve kondansatörü tersine çevirirsek (-) gerilim elde ederiz.

Hocam elde ederiz ama çıkış stabilitesi için sormuştum. Malum opamp vs beslemek için.

Flyback yapıda geri besleme yapılan voltajın dışındakiler yükle değişim gösterir.

Opampları SMPS çıkışına konan lineer regülatörler ile beslerseniz sorun kalmaz.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 18 Kasım 2016, 21:32:37
Flyback yapıda geri besleme yapılan voltajın dışındakiler yükle değişim gösterir.

Opampları SMPS çıkışına konan lineer regülatörler ile beslerseniz sorun kalmaz.

Hocam hızlı gidiyor olabilirim ama sanırım geri besleme alınan nokta doğrultularak alınıyor. Her iki çıkıştan da birleşik bir geri besleme alamaz mıyız?

@kralsam hocam flyback kontrolcünün tek Feedback girişi var. O yüzden tek noktadan kontrol sağlanabilir.

Alıntı yapılan: kralsam - 18 Kasım 2016, 21:39:32
Hocam hızlı gidiyor olabilirim ama sanırım geri besleme alınan nokta doğrultularak alınıyor. Her iki çıkıştan da birleşik bir geri besleme alamaz mıyız?

Tamam olur. +/- 12v dan geri besleme alırsın ve 24v'u kaya gibi sabitler.
Fakat  +10v -14v yada +15v -9v olur burası ile ilgilenmez.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 18 Kasım 2016, 22:24:41
Tamam olur. +/- 12v dan geri besleme alırsın ve 24v'u kaya gibi sabitler.
Fakat  +10v -14v yada +15v -9v olur burası ile ilgilenmez.

Olay anlaşılmıştır. Teşekkürler.

Alıntı yapılan: mistek - 18 Kasım 2016, 21:59:33
@kralsam hocam flyback kontrolcünün tek Feedback girişi var. O yüzden tek noktadan kontrol sağlanabilir.

Bir yöntem var mı diye merak etmiştim hocam. :)

Her çıkış (oransal olarak) farklı yüklenmiş iken, tüm çıkışların regüle olduğu bir duty değeri yoktur diyebilir miyiz? @Zoroaster

Bazı çok çıkışlı SWITCH MODE SMPS  lerde 5Voltu hiç kullanmadan 24Volt u kullanmak istediğimde 24Volt yük ile doğru orantılı çöküyordu bir süre sonra 5Volttan belli bir Akım çekilmeden diğer 24Volt çıkış sabit durmuyordu.
5Volt üzerinden 500mA çektiğimde 24Volt kararlı çıkış verir hale geldi.
Bu tasarımdada aynı kontrol olacakmı.

https://youtu.be/xKIW7e69yMI

Kaçak endüktans hakkında.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 19 Kasım 2016, 01:00:06
https://youtu.be/xKIW7e69yMI

Kaçak endüktans hakkında.

video gizlidir diyor

Ben seyrettim:)
ZorO usta Videoyu Biss Şifresi ile Kriptolamış.
Ama ben şifreyi kırdım:)Ha ha ha.
Eyyyy ZorO usta,sen kiminle aşık attığını bilmiyorsun,kıramadığımız şifre yoktur icabında?

Biss şifresi şu -> İD 0x01 , 0x42, 0x55, 0x4C, 0x45, 0x4E, 0x54, 0x20, 0x55, 0x4E, 0x41, 0x4C, 0x4D, 0x49, 0x53
Bu hex değerleri, hex to Ascii convertere yazın,çıkan yazıyı kopy paste yapıp Videonun bulunduğu ekrana yapıştırın.
Videonun açılması gerekir.

Ne şifresinden bahsediyorsunuz. Her zaman nasıl video yüklüyorsam gene aynı şekilde yükledim.

Sadece yüklenmesi 1 saatten fazla zaman aldı.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 19 Kasım 2016, 13:13:28
Ne şifresinden bahsediyorsunuz. Her zaman nasıl video yüklüyorsam gene aynı şekilde yükledim.

Sadece yüklenmesi 1 saatten fazla zaman aldı.

Yukarıda yazdığım işin makarası:)
Videoya tıklayınca  bu video gizlidir diyor.
Ben seyrdemedim,başka arkadaşlarda seyredememiş.
Youtüp böyle çıkıyor.

(https://s14.postimg.cc/rh27woq3x/Gizli_video.gif) (https://postimg.cc/image/rh27woq3x/)

Hay Allah.

Sorun hakkında hiç fikrim yok. Şu anda iş yerindeyim ancak akşam eve varınca sorunu çözebilirim.

Belki de yayınla demeyi unuttum. (Sadece yükledim.)

Alıntı yapılan: Zoroaster - 19 Kasım 2016, 13:25:06
Hay Allah.

Sorun hakkında hiç fikrim yok. Şu anda iş yerindeyim ancak akşam eve varınca sorunu çözebilirim.

Belki de yayınla demeyi unuttum. (Sadece yükledim.)

Niye Akşam?Ohoooo akşamımı  bekleyeceğiz yani?
İş yerinden de Yapabilirsiniz.
Tarif edeyim...Youtube girip,yayınla butonuna basıyorsunuz.Bitti bu kadar:)

Yukarıdaki şifre kırma yöntemimi deneyen olmamıştır İnşaallah:)
Deneyen olduysa gülmekten ölebilirim:)

İşyerinde youtube'a giremiyorum. Zaten trişkadan bir video oldu. Aklımda bir grafik daha çizmek vardı ve videoda bu grafikten bahsetmeyi unutmuşum. Yeniden çekerim.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 19 Kasım 2016, 13:48:37
İşyerinde youtube'a giremiyorum. Zaten trişkadan bir video oldu. Aklımda bir grafik daha çizmek vardı ve videoda bu grafikten bahsetmeyi unutmuşum. Yeniden çekerim.

Ok o zaman usta.
Video net olsun,gerekirse Stüdyoda çek:)

Araya parça da (grafik) atacağım.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 19 Kasım 2016, 13:52:51
Araya parça da (grafik) atacağım.

;D ;D ;D Mesaj anlaşılmıştır  ;D ;D
Yav ne film adamsın ZorO usta.Güldürdün beni :)

Evet arkadaşlar 1. bölüm spekt girişleri ve giriş kapasitesi büyüklüğü seçimi ile başlayalım.

Girişte köprü diyot olduğunu düşünüyoruz ve DC bara kapasitemiz üzerindeki ripple gerilimi hesaplıyoruz. Bunun yanında tasarımın her aşamasında kullanmak üzere verim seçimimizi de görüyorsunuz. Bu bölümde anlatıma girmeyeceğim, formüller aşağıda görülebiliyor.

Girişteki köprü diyot ve korumaların nasıl seçildiğini neye giriş kapasitörümüzü seçeceğimizi, bunu seçerken nelere dikkat edeceğimizi soru cevap sonrasında yanıtlayacağım o yüzden bunlara takılmayın şimdi.

Bu bölümle ilgili sorusu olanlar sorsun, en ufak ayrıntısına kadar, bölümler ilerledikçe bir önceki bölüme teker teker dönmeyeceğiz.

(http://i.hizliresim.com/njYlAV.png)

Bu arada ostim SER Elektronik te mosfet yok haberiniz olsun arkadaşlar.

@FxDev
Bu excel dosyasını ve sayfa görüntüsünü eklediğiniz pdf 'i paylaşmayacakmısınız?

@FxDev hocam, eline sağlık.

Sorular;
* Her zaman min ripple en iyisi midir?
* Kapasite bloğunun değeri arttıkça ripple düşüyor demek yanlış olmaz. Ancak uygulamada bu kadar bonkör davranılmıyor, bunun maliyet dışında başka ne götürüsü var?
* Giriş geriliminin çıkış gerilimine bağlı bir güvenli sınır değeri var mı? Örneğin, Vin >= 1,2*Vout gibi.
* Verimin üst sınırları ile ilgili çokca tartışma geçti, genel bir soru olacak ama, 80PLUS Bronz, Gold vs sertifikalandırmalarını ATX'lerde görüyoruz, bu standart ile ilgili bir iki cümle kurabilir misiniz?
* Girişte kullanılacak filtre kapasitelerinin low-ESR olması ya da olmaması en çok neyi etkiler?

Kısa kısa çok yorulmadan cevaplarsanız sevinirim hocam.

Line frekansi neden 47 ? 3 hz nerde kayboluyor?

@Epsilon : Excel'i paylaşmayacağım yalnız örnek aldığım uygulama notu AN4137. Yalnız sadece o uygulama notu değil bir çok bilginin harmanlanmış halini de barındırıyor o excel tabloları, merak ettiğiniz soruları sorarak aynını siz de oluşturabilirsiniz.

@Cemre.

* Her zaman min ripple en iyisi midir?
-> Hayır her zaman minimum ripple en iyisi değildir. Ripple seviyesinin düşmesi köprü diyottan yüksek peak akım çekilmesine neden olur. Yaklaşık olarak %10 ile %20 arasında ripple olması gerçek bir uygulamada yeterli olacaktır. Bunun yanında da yapılan uygulamaya göre giriş gücüne göre watt başına 1uF kapasite koymak yararlı olacaktır. Elbette bu söylediğim bizim gibi girişi yüksek olan uygulamalar için geçerli.

* Kapasite bloğunun değeri arttıkça ripple düşüyor demek yanlış olmaz. Ancak uygulamada bu kadar bonkör davranılmıyor, bunun maliyet dışında başka ne götürüsü var?
-> Yukarıda da söylediğim gibi giriş elemanlarına binen stresle alakalı biraz da bu.

* Giriş geriliminin çıkış gerilimine bağlı bir güvenli sınır değeri var mı? Örneğin, Vin >= 1,2*Vout gibi.
-> Bu soruyu anlamadım açıkçası. Biraz daha açabilir misin @Cemre.

* Verimin üst sınırları ile ilgili çokça tartışma geçti, genel bir soru olacak ama, 80PLUS Bronz, Gold vs sertifikalandırmalarını ATX'lerde görüyoruz, bu standart ile ilgili bir iki cümle kurabilir misiniz?
-> Bunlar birer standart, genelde bilgisayarlarda görüyoruz yalnız tüm cihazlara uyarlanabilir. İnternetten araştırırsanız standartın sağlaması gerektiği verim değerlerini görürsünüz. Bizim burada belirlediğimiz verim minimum giriş geriliminde, tam yükte alınması gereken verimdir.

* Girişte kullanılacak filtre kapasitelerinin low-ESR olması ya da olmaması en çok neyi etkiler?
-> Yüksek gerilimde fiyatı uygun low ESR kapasite bulmak pek mümkün değildir. Bunun için özel kapasiteler var ama o da fiyatlamada burada kullanılmaz. Low ESR olması bir kere fiyat açısından maliyetin artmasına neden olur. Bunun yanında giriş kapasitesi üzerindeki akım ripple seviyeleri çok düşük olacaktır, low ESR olması bu yüzden beklenmez. Giriş kapasitesinin daha çok ısınması ile ilgili problemler vardır, üzerindeki akım ripple seviyesi düşük de olsa, çevre komponentlerden yayılan ısı nedeniyle o da ısınacaktır, dolayısı ile ömrü azalacaktır. Bununla ilgili bir yazıma aşağıda ulaşabilirsiniz.

http://www.firatdeveci.com/kondansator-omur-hesabi/

@rck8942 : Line frekansının minimum değeri alınarak giriş kapasitesi hesaplamaları yapılır. Giriş frekansı nominal olarak 50Hz sistemlerde 47-53-Hz arası düşünülür. Fakat frekans yükseldikçe bu bizim için pozitif etki sağlayacağından minimum frekansı ele almak önemlidir.

Alıntı yapılan: FxDev - 20 Kasım 2016, 11:21:39
@Epsilon : Excel'i paylaşmayacağım yalnız örnek aldığım uygulama notu AN4137. Yalnız sadece o uygulama notu değil bir çok bilginin harmanlanmış halini de barındırıyor o excel tabloları, merak ettiğiniz soruları sorarak aynını siz de oluşturabilirsiniz.

@FxDev zaten AN4137 de bahsedilen Fairchild ın "FPS Design Asistant " excel programını zamanında download etmiş ve nasıl hesaplandığını görmek için şifresinide kırmıştım.Yani nasıl hesaplandığına dair bir sıkıntı yok

Alıntı yapılan: Epsilon - 20 Kasım 2016, 17:55:23
@FxDev zaten AN4137 de bahsedilen Fairchild ın "FPS Design Asistant " excel programını zamanında download etmiş ve nasıl hesaplandığını görmek için şifresinide kırmıştım.Yani nasıl hesaplandığına dair bir sıkıntı yok

O not size trafoya sığıp sığmayacağını, verimler kayıpların tamamını, hazır şekilde trafo datalarını tam olarak vermiyor. Artı ekstra bir kaç data daha var ben paylaştıkça göreceksiniz.

Başka soru yoksa ikinci bölüme yavaştan geçelim mi?

Arkadaşlar geldik ikinci kısma. Buradaki çoğu değer keyfi ve biraz tecrübesellik seçiliyor, tabiki her seçimin doğuracağı bazı sonuçlar var.

Bizim uygulamamız için aşağıdaki değerleri seçtim.

Bu bölümü anlamak için sitemdeki yazıyı öncelikle okumanızı öneriyorum, tekrar tekrar buraya yazarak zaman kaybetmeyelim: http://www.firatdeveci.com/off-line-flyback-converter-part-3/

Sorular olursa yine alalım ve artık önemli bölüm olan trafo hesaplarına geçelim.

(http://i.hizliresim.com/GP1ndV.png)

@Zoroaster hocam snubber hesaplayacaktik, hesap isi bitti mi?

Yok hesaplayacağız da biraz tatil yapacağım. Son 1 videomuz kaldı.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 21 Kasım 2016, 19:26:22
Yok hesaplayacağız da biraz tatil yapacağım. Son 1 videomuz kaldı.

ZorO usta,Tatil uzun sürmesin,Maaşından keserim ona göre:)
Bence Bobin,Nüve,Sarım vs hesaplamaları bitince Feedback kontrollerini inceleyelim.
Derim.Ağa sizlersiniz biz Maraba,Ağanın eli tutulmaaaz:)

ST'nin power supply çipleri ile ilgili seminerinde tanıtımı yapılan, power mosu da çipin içinde olan flyback çalışan çiplere seminer öncesine kadar kuşkuyla yaklaşıyordum. Minicik kılıfından dolayı bu tip çiplere antipatim vardı.

Deneme yapmak için çip almak istesem iç piyasada ST'in hangi çipleri var?

EE16 gibi minicik bir nüve ile ne bileyim STM32F103C8 çipli minik kartları falan çalıştırmak hoş olur.

(http://i.hizliresim.com/vXQqlz.png) (http://hizliresim.com/vXQqlz)

Çıkışa 3.3v lineer regülatör atıldımı bitti gitti.

Viper12A diye aratırsan bulursun.

http://www.ferritnuve.com/index.html

Ferit nüve vs için.

Viper serisi için

http://www.bluemavi.com/vitrin/semic.asp?kategori=446

Viper 16L fiyat açısından denemeler için güzel bir seçim gibi görünüyor.

http://www.st.com/content/ccc/resource/technical/document/datasheet/06/6c/93/65/00/c9/42/ee/CD00218828.pdf/files/CD00218828.pdf/jcr:content/translations/en.CD00218828.pdf

ZorO usta,Tatili bitirmişsiniz.
Hoş geldiniz efendim,tatiliniz nasıldı?Sizi gençleşmiş görüyoruz:)
Akım,gerilim Feedback tasarımlarını inceleyelimmi?
Ne nasıl oluyor da oluyor.

Mesela eklediğiniz Viper entegrede R-Sens koymamışlar,Opto koymayıp Gerilim sınırlamayı Primer Feedbackli yapmışlar.
Bazı devreler neden kullanıyorda bazıları kullanmıyor vs.

Mosfeti akımını ölçmek için ille de source direnci gerekmiyor.

MOS'un imalatı aşamasında source yüzeyinin çok küçük bir kısmı 2. source olarak kullanılıyor. (Kelvin bağlantısı) Böylece source akımının çok çok küçük bir kesri bu 2. source'dan akıyor. Buraya küçüçük güçte bir direnç bağlandığında source akımı öğrenilebiliyor. Adı geçen direnç de çipe entegre bir direnç olduğundan çip dışından baktığında akım ölçüm direnci göremiyorsun.

Ha anladııım.Fet'in iç direnci üzerinden geçen akım ölçülüyor.
Şahane fikir.R-Sens direncinden kurtulduk.Koy cebe:)
Bunu eksternal Fet'li olan yapılarda kullanabilirmiyiz acaba?

Birde şöyle bir durum olurmu?
Mesela Fetin Source yani Şase hattındaki Pcb Yolunu biraz uzun tutup,şöyle Zikzaklı Direnç şeklinde
çizip,Şase ile arasında Distans oluştursak,R-Sens olarak kullansak olmazmı?
Tabii burada Pcb yolunun direnci çok düşük olacak ama I-Feedback Komparatörünü o değer aralığına set
etsek Süper ötesi,hatta mega ötesi olmazmı?

Zigzaglar vs yaparak bobin yapısında direnç kullanamazsın. Kelvin bağlantısı olan ayrık tek tük mos olduğunu hatırlıyorum fakat istenen özelliklerde varmıdır bilmiyorum. Arayıp buması da zordur..

Bobin yapısında olacak belki ama iş görmezmi?
Oluşacak boost fazla olmaz,olanıda damper diyotlarıyla Boğarız.
Olmazmı?Hatta Damper diyotlarının Hıgh olanından elde edilen voltajı Bootstrap ta kullanırız.
Ne kadar az malzeme o kadar az masraf.Para işin içine girince  İnsanın aklına Tilkilikler geliyor:)

Adamın tepesini attırıyorsun.

Devre elemanlarına edebi değil matematiksel yaklaşacaksın.

Bir direncin bobin etkisi varsa ve bu direnci açılıp kapanan akım yolu üstüne koyup düşen gerilimden yararlanarak akım hakkında fikir edineceksen hatalı sonuçlar elde edersin.

Böyle bir direnç uçlarında V=R*i + L di/dt şeklinde voltaj elde edersin.   L di/dt  gerilimi,  R*i nin yanında çok büyük olur. 

Bu yüzden akım ölçüm direnci olarak rezistans telinden sarmal yapıda oluşturulmuş dirençler kullanılamaz.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 25 Kasım 2016, 19:29:09
Adamın tepesini attırıyorsun.

Devre elemanlarına edebi değil matematiksel yaklaşacaksın.

Bir direncin bobin etkisi varsa ve bu direnci açılıp kapanan akım yolu üstüne koyup düşen gerilimden yararlanarak akım hakkında fikir edineceksen hatalı sonuçlar elde edersin.

Böyle bir direnç uçlarında V=R*i + L di/dt şeklinde voltaj elde edersin.   L di/dt  gerilimi,  R*i nin yanında çok büyük olur. 

Bu yüzden akım ölçüm direnci olarak rezistans telinden sarmal yapıda oluşturulmuş dirençler kullanılamaz.

Huyumdur,huyum kurusun:)

Şimdi bir dakika...
Peki beyfendi bazı cihazlarda Shunt teli ile Akım ölçülüyor,bu teller belli
bir iç dirence sahipler.Bunlar bobin efekti yapmıyormu?

Sarmal telli Driençlerle akım ölçülmez demişsiniz,Eski tip cihazlarda Taş Driençler vardı.
Taş direncin içinde bildiğimiz amyant üzerine sarılmış teller oluyordu.
Peki buna ne diyeceksiniz o zaman?

Aha yakaladım işte:)
Bakalım sizin Matematik buna ne diyecek:)

O telli dirençleri sinüsel sinyallerin aktığı devrelerde kullanabilirsin. Orda sorun yok. Ama akımın aç kapa yapıldığı yerlerde kullanamazsın.

Fakat sinyal sinüs bile olsa frekans iyice yükselirse mesela RF falan devrelerde gene telli dirençler kullanamazsın. 

Senin tükkan nerde. Bir gün ifadeni almaya geleyim.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 25 Kasım 2016, 19:42:15
O telli dirençleri sinüsel sinyallerin aktığı devrelerde kullanabilirsin. Orda sorun yok. Ama akımın aç kapa yapıldığı yerlerde kullanamazsın.

Fakat sinyal sinüs bile olsa frekans iyice yükselirse mesela RF falan devrelerde gene telli dirençler kullanamazsın. 

Senin tükkan nerde. Bir gün ifadeni almaya geleyim.

Yani olmaz diyorsun.
Sen olmaz de,ben yapayım da gör.Matematik kuralı falan tanımam:)

ZorO usta senin bu Fedakarlığına hayran oldum.Şuraya bakarmısınız arkadaşlar,
öğrencisinin ayağına gelecek kadar özverili.
İş yerim İstanbul'da siz Ankara'da değilmisiniz?
İstediğiniz zaman gelin buyurun,beklerim.Hatta sizi bu forumdan bildiğiniz bir arkadaşla tanıştırayım.
Hatta beraber C Derneğine gider,ben Gürbüz Hocayı görmüş,sizde Gürbüz Hocayla tanışmış olursunuz.

Peki @Zoroaster hocam devreye seri ikinci bir mosun rds on direncinde sikinti cikar mi?

Ne dediğini anlamadım ama HV transistörle LV mosun seri bağlantısından güzel anahtarlama elemanı yapılıyor ve emetör switching diye anılıyor.

Ben anladım.Niye anladım,çünki aynı şeyi düşünmüştüm.
@digiman  Arkadaş sanırım şunu sormak istedi.
Seri bağlı diğer Fet'in iç direncini R-Sens Olarak kullanabilirmiyiz.

N ch mosun source ucunu gnd ye drain ucunuda bobini anahtalayan diger mosun source ne baglayip 1. Mosun ustune dusen gerilimi sense olarak kullanmaktan bahsediyorum dc devrelerde sorun cikmaz sanirim ama bobin ateslendiginde ne yapar onu kestiremiyorum denemek gerek sanirim.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 25 Kasım 2016, 12:49:50
http://www.ferritnuve.com/index.html

Ferit nüve vs için.

Viper serisi için

http://www.bluemavi.com/vitrin/semic.asp?kategori=446

Viper 16L fiyat açısından denemeler için güzel bir seçim gibi görünüyor.

http://www.st.com/content/ccc/resource/technical/document/datasheet/06/6c/93/65/00/c9/42/ee/CD00218828.pdf/files/CD00218828.pdf/jcr:content/translations/en.CD00218828.pdf

Hocam ilk tasarım için entegre ve nüve için bir karar vermiştik. Bunlar üzerinden devam edelim ve tasarımı sonuçlandıralım bence.
Devreyi çizmek için malzeme değerlerinin ve kılıfların belli olması bekliyorum.

Yok o proje ayrı ve devam ediyor.

Ana konuyla ilgili olduğu için Viper vb çiplerden bahsettim.

Zoroaster hocam bu yazışmaları soluksuz takip ediyorum. Heleki videolar çiççek olmuş. Bobinler sayenizde kabus değil artık.

Uçup gitmişsiniz 6. Sayfadayım :)
Bu arada Videolar iyi oluyor evde işte vakit olunca iyi izleniyor webinar gibi

@FxDev 'in ve @Zoroaster 'ın sesi çıkmaz oldu.

Hocam şimdi bu konu hazır formüller üzerinden soru cevap şeklinden mi devam edecek yoksa eski düzen faraday-tesla-amper vs yasaları devam mı ?

Ben ilkel hesaplar + ilkel pratik uygulamaların adım adım birleştirilip oluşabilecek sorunlar gözlemlenmesi taraftarıyım. Basit L driver, basit flyback driver, indüktans üzerindeki gerilim ölçümleri, saturation akım ölçümleri ve saturation akımını bulabileceğimiz pratik testler, bunların videoları fotoğrafları...

@FxDev hocam siz uğraşmışsınız , imalatta kullanılacak bir  düzen oturtmuşsunuz  ama bizim gibi newbie'ler için fazla hazır bunlar yav. Sürekli abi o nedir abi bu nedir diye sormak da şahsım adına azmimi azaltır. Ben dediğim gibi basit devre kur + gözlemle, bir şeyler ekle gözlemle, hesaplarla kıyasla formülleri yeniden dizayn et taraftarıyım.

Napıyoruz şimdi ?

Ben konuya olan ilgimi kaybettim. Zaten ortalıkta kimseler de kalmadı.
Şu an ilgilendiğim başka konular ortaya çıktı, olur da bu konu tekrar alevlenirse devam ederiz.

Alıntı yapılan: FxDev - 01 Aralık 2016, 22:30:49
Ben konuya olan ilgimi kaybettim. Zaten ortalıkta kimseler de kalmadı.
Şu an ilgilendiğim başka konular ortaya çıktı, olur da bu konu tekrar alevlenirse devam ederiz.

@FxDev  Hocam malzemeleri sipariş ettik devreyi çizdik sizi bekliyorduk biz.

Arkadaşlar aranızdaki nüansı tutturamıyorum.
Birisi devreyi bitirdi, birisi daha hesapların nereden geldiği ile haşır neşir.

Sizlere ne ihtiyaç var sorarsanız ben yanıtlayacağım dedim, hadi yapalım dedim tahmin ettiğim gibi insanlar ilgisini kaybetti kimse 1-2 hafta yazmadı bile buraya.

Sevgili @marecrisium ben herhangi bir devre söyledim mi ki devreyi çizip bekliyorsun.

Trafo hesabına kadar gelecektim, ama seni bekletmek istemem, tasarlayacağımız yapının tüm hesapları aşağıdadır. Anlamayanlar şimdi teker teker sorabilirler.

(http://i.hizliresim.com/41gdqL.png)

@FxDev Hocam bende yavaş yavaş parça listesini oluşturuyoruz diye bekliyordum. En son trafo hesabı yapacağız demiştik, siz adım adım yazıyorsunuz diye okuyorduk arka plandan.

Ben gerçek uygulama yapana kadar devam edeceğim konuya.

Hesaplamaları bir anda vermiş oldum. Şimdi yukarıdakileri iyi anlamak lazım. Trafo sarımı ile ilgili de ipuçu var. Yalnız biraz upper-intermadiate gelmiş olabilir. Bu yüzden anlamadığımız yerleri soru cevap ile gidersek iyi olur.

Verdiğiniz sonuçlarla ben formüller üzerinden konuyu pekistirmek adına çıkarım yaparak gideceğim. Sonrasinda trafo sararken nelere dikkat edileceğini de anlatır mısınız geçmişte birkac ipucu yazılmıştı ama uygulama yaparken üzerinden tekrar geçebilirsek çok iyi olur.

@FxDev Hocam belirlediğimiz entegre için şematik hazırladım sadece, pcb çizimi için malzemelerin netleşmesini bekliyorum.

Tasarım için benim de sorularım var. Özellikle Feedback Loop kısmında. Bu kısmı biraz açıklarsanız sevinirim, yani ne işe yarıyor,kazanç neye göre hesaplanıyor gibi.

Bir de daha önceden yapmış olduğum bir flybackte şöyle bir sıkıntım vardı.
Trafoyu 30W için tasarlamıştım fakat çıkıştan az bir güç çekildiğinde (diyelim ki 5W) trafo çok düşük duty de çalışmaya başladığı için aç -kapa dan dolayı ses gelmeye başlıyordu.
Bunu engellemek için bu tasarımımızda neye dikkat etmeliyiz ?

Alıntı yapılan: marecrisium - 02 Aralık 2016, 20:57:09
@FxDev Hocam belirlediğimiz entegre için şematik hazırladım sadece, pcb çizimi için malzemelerin netleşmesini bekliyorum.

Tasarım için benim de sorularım var. Özellikle Feedback Loop kısmında. Bu kısmı biraz açıklarsanız sevinirim, yani ne işe yarıyor,kazanç neye göre hesaplanıyor gibi.

Bir de daha önceden yapmış olduğum bir flybackte şöyle bir sıkıntım vardı.
Trafoyu 30W için tasarlamıştım fakat çıkıştan az bir güç çekildiğinde (diyelim ki 5W) trafo çok düşük duty de çalışmaya başladığı için aç -kapa dan dolayı ses gelmeye başlıyordu.
Bunu engellemek için bu tasarımımızda neye dikkat etmeliyiz ?

Bu sorun kesinlikle feedbackten kaynaklanıyor işte. Kazancınız çok büyük demektir bu ki sistem osilasyona girmiş. Bunun için sistemin kazancını biraz küçültmek ya da sağırlaştırmak gerekiyor. Bunu yaptığımızda da sistemin ani yüke girişlerinde undershoot ya da overshoot olabilir. TL431'de referans uç ile katodu arasındaki birbirine paralel RC ya da sadece C elemanının görevi budur işte.

Benim tasarımda da compansation bölümünde görülüyor. Ama bu forumda öyle kolayca anlatılacak bir şey değil, hatta bence imkansız. Üniversitelerde yüksek lisans konusu bu ve 1 ya da 2 dönem veriliyor ki lisanstaki kontrol dersleri ve sinyal işleme derslerinin üzerine okutuluyor. @Zoroaster ilk konuya başladığında buna dikkat çekmeye çalışmıştım, hatta sitemde de yazdım. Bunun için kontrol teorisinin derinlerine girilmesi daha sonrasında da switch mode uygulamaların nasıl lineerleştirildiği gibi konulara girilmeli. Maalesef beklentini bunun açıklamasıysa yapabileceğim tek şey kaynak önermek olacaktır.

Alıntı yapılan: FxDev - 02 Aralık 2016, 21:20:23
Bu sorun kesinlikle feedbackten kaynaklanıyor işte. Kazancınız çok büyük demektir bu ki sistem osilasyona girmiş. Bunun için sistemin kazancını biraz küçültmek ya da sağırlaştırmak gerekiyor. Bunu yaptığımızda da sistemin ani yüke girişlerinde undershoot ya da overshoot olabilir. TL431'de referans uç ile katodu arasındaki birbirine paralel RC ya da sadece C elemanının görevi budur işte.

Benim tasarımda da compansation bölümünde görülüyor. Ama bu forumda öyle kolayca anlatılacak bir şey değil, hatta bence imkansız. Üniversitelerde yüksek lisans konusu bu ve 1 ya da 2 dönem veriliyor ki lisanstaki kontrol dersleri ve sinyal işleme derslerinin üzerine okutuluyor. @Zoroaster ilk konuya başladığında buna dikkat çekmeye çalışmıştım, hatta sitemde de yazdım. Bunun için kontrol teorisinin derinlerine girilmesi daha sonrasında da switch mode uygulamaların nasıl lineerleştirildiği gibi konulara girilmeli. Maalesef beklentini bunun açıklamasıysa yapabileceğim tek şey kaynak önermek olacaktır.

Madem hemen anlaşılacak bir iş değil o zaman şunu sorayım.Kazancı düşürmek için bu değerlerle nasıl oynamam gerekiyor?Deneme yanılma ile bulmaya çalışıcam artık uygun değeri.Feedback devrem şu şekildeydi;

(https://s15.postimg.cc/4aadwx6g7/flyback.jpg) (https://postimg.cc/image/4aadwx6g7/)

Hangi değerleri ne şekilde değiştirmem gerekli?
Tabi bu arada balık tutmayı da öğrenmem gerek. Önereceğiniz kaynakları inceliycem.

@marecrisium bu yalnız başına yeterli değil, giriş kapasitesi seçtiğin değerler vs. hepsi etkili. Sadece buraya bakarak bir şey söylemem mümkün gözükmüyor.

Bu konu neden ilgisiz, sahipsiz kaldı arkadaşlar. Halbuki benim gibi geriden takip edip birşeyler öğrenen arkadaşlar vardı.

@FxDev hocam ilgiyle izliyoruz mesaj yazmamamızın sebebi olanları ancak sindirebiliyoruz.Yoksa izlemiyor değiliz.

Bu arada aklıma takılan bir soru var nüve üzerine sardığımız bobin telinin belli bir doğrultuda sarılması yada sanki makaraya rastgele ip sarar gibi rastgele sarmamız yapılan bobinleri etkilermi ?

Alıntı yapılan: mert3162 - 05 Aralık 2016, 20:23:22
Bu arada aklıma takılan bir soru var nüve üzerine sardığımız bobin telinin belli bir doğrultuda sarılması yada sanki makaraya rastgele ip sarar gibi rastgele sarmamız yapılan bobinleri etkilermi ?

Elbetteki etkiler. Bunu ancak bir deney yaparak gözlemleyebilirsiniz.

Alıntı yapılan: FxDev - 05 Aralık 2016, 20:26:02
Elbetteki etkiler. Bunu ancak bir deney yaparak gözlemleyebilirsiniz.

İşyerinde şu makineden var efsane bi alet 2 senedir çalışıyor italyan bir makine daha arıza yüzü görmedi.Adamlar bir şirket açmışlar tek işi bobin sarmak çeşitli işlemlerden geçirmek.Resistans test lehimleme vs.

https://www.youtube.com/watch?v=ybFajXQHdr4

0:16 daki hareketin amacı nedir?

Alıntı yapılan: mert3162 - 05 Aralık 2016, 21:41:22
İşyerinde şu makineden var efsane bi alet 2 senedir çalışıyor italyan bir makine daha arıza yüzü görmedi.Adamlar bir şirket açmışlar tek işi bobin sarmak çeşitli işlemlerden geçirmek.Resistans test lehimleme vs.

https://www.youtube.com/watch?v=ybFajXQHdr4

OMG! Yüce rabbim ne aletler üretiyor!

@FxDev Hocam konuyu yanından takip ediyorum. Matematiğim çok zayıf olduğundan hesaplamalara katılamıyorum. Açıkcası SMPS yapmak benim için hayalken bu konudan sonra cesaret geldi. Sizi ne kadar motive eder nilemem ama ben sıkı takipçiğim.
Payıma düşecek ne varsa ben katılımcıyım.

@Zoroaster hocam orda bobin teli makara içerisine sarılsın diye yataklar var o yatakların içine sokuyor sonra hizalamayı yapıp dönerek tel sarılma işlemi başlatılıyor.

İlk kat sarıldı sona geldi anlam veremediğim o hareketi yaptı daha sonra o hareketi yapmadan diğer katları sardı ama.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 07 Aralık 2016, 15:44:20
İlk kat sarıldı sona geldi anlam veremediğim o hareketi yaptı daha sonra o hareketi yapmadan diğer katları sardı ama.

hocam dün biraz düşündüm o hareket üzerine  boşluk oluştuğunda teli germek için yapıyor gibi geldi bana.

O hareketi tek bir layer'a kaç adet tel sığıyor diye saymak için yapıyor. Sonra üst layerı da ona göre sarıyor.

Devrenin şematiğini düzenledim. Seçilen malzeme değerlerini girdim.Giriş filtresinden emin değilim. @FxDev hocam devre doğru mudur?var mı ekleme çıkarma yapacağımız bişey ?

(https://s16.postimg.cc/mv0vtxesx/flyback_devre.jpg) (https://postimg.cc/image/mv0vtxesx/)

Giriş için 2 tane seri kondansatör bağlayıp ortak ucunu TOPRAK hattına verelim. Bobin girişi ve çıkışı böyle olsun. Varistor 220VAC için 275volt kullansak.

Köprü doğrulma içinde işi bir adım ileriye taşıyıp LT4320 li mosfet brige rectifier yapalım bir farkımız olsun.
http://www.edn.com/electronics-products/electronic-product-reviews/other/4416299/Ideal-diode-bridge-controller-efficiently-powers-MOSFETs



(https://s18.postimg.cc/5ye9noyad/bridgex600.jpg) (https://postimg.cc/image/5ye9noyad/)

Alıntı yapılan: Melih1802 - 08 Aralık 2016, 14:48:46
Giriş için 2 tane seri kondansatör bağlayıp ortak ucunu TOPRAK hattına verelim. Bobin girişi ve çıkışı böyle olsun. Varistor 220VAC için 275volt kullansak.

Köprü doğrulma içinde işi bir adım ileriye taşıyıp LT4320 li mosfet brige rectifier yapalım bir farkımız olsun.
http://www.edn.com/electronics-products/electronic-product-reviews/other/4416299/Ideal-diode-bridge-controller-efficiently-powers-MOSFETs


(https://s18.postimg.cc/5ye9noyad/bridgex600.jpg) (https://postimg.cc/image/5ye9noyad/)

Kondansatörleri ekliycem.Ayrıca snubberdaki diyot UFxx olacak şimdi fark ettim.
Ama mosfetli doğrultucu işi pek hoşuma gitmedi,bu devre için fazla lüks gibi. Ayrıca verdiğiniz linkte 9-72VAC gerilimleri için uygun diyor.

Evet orada mosfet li doğrultma için hata yapmışım. Daha çok trafo seconder sonrası için tercih sebebi.

@marecrisium : Öncelikle eline sağlık, birisinin el atması iyi oldu devreye!

Mosfet üzerindeki diyot UF4007 olmalı. Ayrıca buradaki 33k yaklaşık 5W bir direnç olmalı. R7=0.35ohm direnç için 3 ya da 4 tane birbirine paralel 1R kullanılabilir. D4'e seri 10R bir direnç atmak iyi olacaktır. Varistör 275V ya da 300V olmalı. Mosfet 650V kritik olacaktır, 800-900V seçilmesi iyi olacaktır. R8 direncinin ucu, bobinden önceye yani C10-L2 kesişim noktasına takılmalı. Yüksek akımlı çıkış diyotlarına R-C snubberlar unutulmamalı. Primer gnd ile skonder GND arasına 2n2/630V civarı bir kapasite bağlansa iyi olur. Çıkış soketleri unutulmamalı. NTC'yi ilk çalıştırmada takmayın bence, çalıştıktan sonra devre takın yoksa NTC hatasına girerse devre çalışmayacaktır, kitleyici özelliğe sahip o uç.

Yukarıdakilerden sonra trafo güzel sarılırsa sorunsuz çalışması gerekiyor devrenin, tüm sargıları %50 yükleyin, sonucu görün.

Devrenin son hali şu şekilde.

(https://s29.postimg.cc/3wf7jg78j/flyback_devre2_bmp.jpg) (https://postimg.cc/image/3wf7jg78j/)

Bi iki gün içinde pcb çizimini tamamlarım. PCB çizimini elimde olan malzemelere göre yapıcam.

Alıntı yapılan: marecrisium - 08 Aralık 2016, 23:48:09
Devrenin son hali şu şekilde.

(https://s29.postimg.cc/3wf7jg78j/flyback_devre2_bmp.jpg) (https://postimg.cc/image/3wf7jg78j/)

Bi iki gün içinde pcb çizimini tamamlarım. PCB çizimini elimde olan malzemelere göre yapıcam.

TL431in orasi yanlis. Feedback kismina tekrar bakabilir misin?

Girise led koyacaksan bence kontrol entegrsi beslemesi icin deneyebilirsin.

@marecrisium :  Feedback kısmında hata var.
1-) R9 opto ledine paralel bağlanacak.
2-) TL 431 Ref pini R11 ile R12 arasına direk bağlanacak.
3-) C12 kondansatörü ve C11-R10 seri bağlı olan grub TL431 Ref pini ile Katod pinine bağlanacak.

Cıkıştaki bütün elektrolotik kondastörlere paralel seramik kondastör  olursa iyi olur.

DC_Link Hattındaki 100uF/450V yerin varsa 2x47uF/450V veya 2x68uF/450V  paralel bağlanırsa iyi olur.

R1 direnci tek 200K yerine seri 100K + 100K iyi olur.

(https://s27.postimg.cc/nix9bw2sf/flyback_devre4.jpg) (https://postimg.cc/image/nix9bw2sf/)
Düzenlendi.

R15'in ucu Optodanun ucundan değil de R14'ün bağlandığı yerden gelirse daha iyi olur. TL431 bias akımını oradan alır, dolayısı ile Opto ledi etkilenmez. Bir de tüm çıkış diyotlarında RC snubber olmalı. Bir de varistöre paralel 680k ya da 560k tarzı bir direnç atılsa iyi olur.

Başka da problem kalmadı, trafo sarılabilirse bu devre çalışır gözüküyor.

Seconder tarafındaki çıkışlara Özellikle +5 volt çıkışına seri bobin ekleyelim. Paraziti engeller çok temiz 5Volt elde ederiz.
12 volt çıkışların sarımı ayrı olacak o zaman ortak ucunu ayıralım. Özel uygulamalar için izole Simetrik besleme gerekebilir.
U1 in 5 numaralı ucuna 1nF 50Volt seramik ekleyelim.

@Melih1802 Hocam 5V çıkışa zaten bobin koyduk. Diğer isteklerinizi ekledim.


(https://s29.postimg.cc/wn0tqa943/flyback_devre6.png) (https://postimg.cc/image/wn0tqa943/)

5V. çıkışına 100R - 470R(1W) arası bir
direnç ilave edilmesi;

opto ledinin referans ucu bobin sonrasına
alınması;

bence uygun olacaktır.

R6 direncini 10R yapıp Gate den şaseye 1K atalım.
Mosfet in bir seple kısa devre olması halinde  devrenin geri kalanının yanmaması ( tecrübeyle sabit) için izelasyon trafosu öneriyorum. Bir arıza halinde bir çok malzeme değiştirmek ve yanık bir pcb ile karşılaşmamak için faydalı olacağı kanaatindeyim.

Çıkışta ki P2 soketinin pin sayısını arttıralım. Tüm çıkışları kullandığımızda GND pini az gelecek.
Uygunsa:
+24 GND
+12 GND
-12 GND
+5  GND

Şeklinde yapalım. Yine uygun görülürse tüm GND uçları birleştirilir.

Mehmet hocam TLT431, Kompanzasyon grubu (C20 C21 R16 grubu) ve opto ledi konumu sanki oturmadı müsvette çizebilirmisiniz.
Melih1802 hocam gete direnci 10R ye çekilmesinin sebebi mosun çabuk susması içinmi, birde gate direnci çok düşerse +di/dt (+ yükselen için) artar diye düşünüyorum. Artarsa zararı varmıdır.
Katılımcılardan ricam "bunun yerine şunu kullan daha iyi olur" yerine tercih edilme sebebini yazarsanız daha faydalı olur bence.

(http://en.zimagez.com/avatar/flybackdevre60.png) (http://en.zimagez.com/zimage/flybackdevre60.php)

Olay PC beslemesine doğru gidiyor. TL431A yerine
TSM103 kullanılsın madem.

PC817 'nin en uygun CTR değerine göre R14 ve
R15 yeniden hesaplanmalı.

@hako83 Evet Gate direncini düşürmek isteme sebebin Şarj de Şarj olayını hızlandırmak. Tabii bu arada unutmaması gereken nokta şu; bizim önerilerimiz sadece öneri, tüm olayı üstadlara yüklemek yerine bir nebze olsun yük almak son söz yine onlara ait.

@marecrisium Hocam senide biraz yalnız bıraktık. Uygun görürsen şemayı bana at ufak tefek düzeltmeleri de ben yapayım. Çok becerikli değilim ama genel bir toparlama yaparak sana destek olmak isterim.

Değerli hocalarım, istekler artık kişisel ihtiyaçlara doğru kayıyor anladığım kadarıyla.
Ben burada temel bir devre çizip paylaşmayı amaçlıyorum.

Çizim dosyalarını yükledim. herkes ihtiyacına göre şekillendirebilir.

https://drive.google.com/drive/folders/0B1Dx4vfjZjqRdWtoRm90bWM3WEE (https://drive.google.com/drive/folders/0B1Dx4vfjZjqRdWtoRm90bWM3WEE)

Alıntı yapılan: marecrisium - 10 Aralık 2016, 15:32:11
Değerli hocalarım, istekler artık kişisel ihtiyaçlara doğru kayıyor anladığım kadarıyla.
Ben burada temel bir devre çizip paylaşmayı amaçlıyorum.

Çizim dosyalarını yükledim. herkes ihtiyacına göre şekillendirebilir.

https://drive.google.com/drive/folders/0B1Dx4vfjZjqRdWtoRm90bWM3WEE (https://drive.google.com/drive/folders/0B1Dx4vfjZjqRdWtoRm90bWM3WEE)

Yok Hocam kişisel ihtiyaç ne olabilir ki sonuçta 4 voltaj, alacağın güç zaten belli.
Maksadım şema üzerinde ortak çalışmaktı. Farklı anlaşıldıysa affola. Sürekli sana istek gelince şema için destek olmak istedim bildiğimce. Başka niyet yok.

Alıntı yapılan: Melih1802 - 10 Aralık 2016, 16:07:32
Yok Hocam kişisel ihtiyaç ne olabilir ki sonuçta 4 voltaj, alacağın güç zaten belli.
Maksadım şema üzerinde ortak çalışmaktı. Farklı anlaşıldıysa affola. Sürekli sana istek gelince şema için destek olmak istedim bildiğimce. Başka niyet yok.

Estağfurullah hocam yanlış anlaşılan bişey yok, bence şema bu haliyle yeterli.
Ben pcbyi şu anki şemaya göre çizicem. Onu da paylaşıcam bitince.

@Melih1802 hocamın düzenlediği devrenin son hali.

(https://s18.postimg.cc/ahc69stb9/dev2.jpg) (https://postimg.cc/image/ahc69stb9/)

Alıntı yapılan: marecrisium - 10 Aralık 2016, 22:30:09
@Melih1802 hocamın düzenlediği devrenin son hali.

(https://s18.postimg.cc/ahc69stb9/dev2.jpg) (https://postimg.cc/image/ahc69stb9/)

Hocam -12V un gnd si yanlış belirtilmiş.

Hata göremedim. İlgili noktayı işaretlermisiniz.
+12 ve -12 Volt var.

@Melih1802 hocam GND ismi primer taraftaki GND ismiyle aynı. Benim gördüğüm bu.

simetrik baglanti icin bu sekilde yapilmis sanirim, lakin benim dikkatimi -12v GND ile primer devresinin ayni ismi almasi, bu sekilde yanlis gormuyorsam sebeke gnd ucu direkt olarak -12 nin gnd sine bagli oluyor, birseyi mi kaciriyorum.

Doğrumudur.
(https://s27.postimg.cc/digteim5b/Ekran_Al_nt_s.png) (https://postimg.cc/image/digteim5b/)

Şu şekilde yapalım çıkışları.

(https://s29.postimg.cc/bkdhurhlf/dev3.jpg) (https://postimg.cc/image/bkdhurhlf/)

Düzenlendi.
(https://s30.postimg.cc/m8reu2otp/Ekran_Al_nt_s.png) (https://postimg.cc/image/m8reu2otp/)

Merhabalar,

Hocam merak ettiğim bir kaç kısım var
1 - TL431 sağındaki C20,C21 ve R16 ne amaçlı kullanılıyor?
2 - Diğer çıkış kısımlarında bobin gerekmeyecek mi?
3 - Konnektördeki GND3 ne?

İyi çalışmalar.

@kralsam  Güncel.
(https://s23.postimg.cc/df3932smv/Ekran_Al_nt_s.png) (https://postimg.cc/image/df3932smv/)

Alıntı yapılan: kralsam - 11 Aralık 2016, 11:59:09
1 - TL431 sağındaki C20,C21 ve R16 ne amaçlı kullanılıyor?

http://www.firatdeveci.com/kontrolun-kalbi-tl431/

Alıntı yapılan: mehmet - 11 Aralık 2016, 14:09:36
http://www.firatdeveci.com/kontrolun-kalbi-tl431/

Cevabınız için teşekkürler. Fakat linkteki devre bununla aynı değil. Ayrıca incelemede yer alan hesaplamalar ve anlatımlarda da Rbias ve C1 hakkında bir açıklama göremedim.
Bunlar trafo çıkışındaki olası parazitleri filtrelemek için mi?

Önceki mesajlarda da @FxDev açıklamasını
yapmıştı sanırım...

Alıntı yapılan: kralsam - 11 Aralık 2016, 15:34:03
Cevabınız için teşekkürler. Fakat linkteki devre bununla aynı değil. Ayrıca incelemede yer alan hesaplamalar ve anlatımlarda da Rbias ve C1 hakkında bir açıklama göremedim.
Bunlar trafo çıkışındaki olası parazitleri filtrelemek için mi?

Konvertör çıkış gerilimi kapalı çevrim kontrol sistemi ile denetlenmelidir. Çıkış gerilimini istenilen seviyede tutmak için
çıkış geriliminden feedback alınır ve kontrol entegresi buna göre duty oranına karar verir. Kapalı bir kontrol döngüsünde zero ve pole noktaları oluşabilir. Bu noktalar sistemin kararsız çalışmasına sebep olabilir.
Bahsettiğin bu direnç ve konsansatör ile oluşan zero ve pole noktaları yok edilmeye çalışılır.
Bu sayede sistem kararlı çalışır hale getirilmiş olur.

Alıntı yapılan: marecrisium - 11 Aralık 2016, 15:40:48
Konvertör çıkış gerilimi kapalı çevrim kontrol sistemi ile denetlenmelidir. Çıkış gerilimini istenilen seviyede tutmak için
çıkış geriliminden feedback alınır ve kontrol entegresi buna göre duty oranına karar verir. Kapalı bir kontrol döngüsünde zero ve pole noktaları oluşabilir. Bu noktalar sistemin kararsız çalışmasına sebep olabilir.
Bahsettiğin bu direnç ve konsansatör ile oluşan zero ve pole noktaları yok edilmeye çalışılır.
Bu sayede sistem kararlı çalışır hale getirilmiş olur.

Hocam bu kullanım şeklinde opto lineer bölgede mi çalışıyor?

Alıntı yapılan: kralsam - 11 Aralık 2016, 15:44:45
Hocam bu kullanım şeklinde opto lineer bölgede mi çalışıyor?

Current Transfer Ratio oranı kullanılıyor hesaplarda.Bu yüzden lineer bölge olmalı.Tasarım detaylarını bilmiyorum. "feedback loop design" diye aratırsan detaylı bilgilere ulaşırsın.

Çizim dosyaları güncellendi.

https://drive.google.com/open?id=0B1Dx4vfjZjqRdWtoRm90bWM3WEE (https://drive.google.com/open?id=0B1Dx4vfjZjqRdWtoRm90bWM3WEE)

@Zoroaster hocam gözümüz yollarda kaldı. Sunaber ve geri besleme hesaplarını veya yorumlarını dört gözle bekliyorum.

Şu sıralar işim başımdan aşkın o yüzden bir türlü el atamıyorum.

Trafo hesabı nasıl yapılır, snubber nasıl hesaplanır konusunu ilk fırsatta video olarak ele alacağım.

Bu arada, başlığa bir kaç mesajla dahil olup daha sonra tüyen arkadaş da garibime gitti.

Daha karpuz kesecektik.

@Zoroaster hocam her gün bakıyordum yazacaksın diye, konuyu bıraktın sanmıştım cevabın umut verdi.

Alıntı yapılan: Zoroaster - 01 Ocak 2017, 16:37:49
Şu sıralar işim başımdan aşkın o yüzden bir türlü el atamıyorum.

Trafo hesabı nasıl yapılır, snubber nasıl hesaplanır konusunu ilk fırsatta video olarak ele alacağım.

Bu arada, başlığa bir kaç mesajla dahil olup daha sonra tüyen arkadaş da garibime gitti.

Daha karpuz kesecektik.

Hocam hala bekliyoruz ???

Felix Eray Al bendende o kadar gözünü seveyim yetti gayri

Bir muddet daha beklemeniz gerekir. Zira z hoca ulke degistirdi. Bundan dolayi tasinma alisma duzenini kurma derken epeyce zaman alir dusuncesindeyim.

Alıntı yapılan: muhittin_kaplan - 25 Şubat 2017, 11:06:50
Bir muddet daha beklemeniz gerekir. Zira z hoca ulke degistirdi. Bundan dolayi tasinma alisma duzenini kurma derken epeyce zaman alir dusuncesindeyim.

Hadi yaaa. Tüh kötü oldu. Beyin göçüne kurban verdik demek. Valla sivasta olsaydı yapışırdım birşeyler kapabilmek için ama adam bizden kaçıp ülke değiştirmiş  :o :o

Beyin göçü değil. İşi Gereği Gitti. Ne @z imiş arkadaş. Tarikat kuracak yakında.

Göç etmiştir belki, ama beyninin burada olduğunu düşünüyorum...

Şu an benimde bir projem için güç kaynağı tasarlmama gerekiyor 28volt 4.5amper.
Buradaki proje bitti mi, bu arkadaşlara nasıl ulaşabilirim?

Arkadaslarin paylasmis oldugu semadakine benzer bir devreyi bende yapmayi uzun zaman dusundum
(https://s10.postimg.cc/vyowkwved/dev3.jpg) (https://postimg.cc/image/vyowkwved/)
Lakin aklima takilan seyler var;
Primer kontrolunu uc3842 kullanarak sekonder den primer duty'i optokuplor ile kontrol ettigimizi dusunelim.
Farzedelim primerin duty degerini sekonder 24v cikisina gore ayarlamaya calisayim: bu durumda diger voltajlar basina buyruk kalmayacak mi yani ben 24v cikisini stabil halde tutmak isterken diger cikislar kafasina gore inip cikmayacak mi?
Aklima takilan baska bir durum ise komutasyonu yukaridaki duruma gore yaparsam 12v yada 5v cikislarini yukleyip 24v cikisi yuksuz kaldiginda primerin durumdan akim sense direci haricinde hicbir bilgisi olmayacak haksizmiyim, ne dersiniz @Zoroaster hocam bunlar beni vazgeciren sebepler, tek kanal cikis bu tip yapilar icin sanki daha makul.

Tamam sanirim sorumun cevabini buldum, 12v yada 5v cikislari yuklendiginde 24v cikisinda da gerilim dusumu yasanacak haliyle optokuplor kismi bunu telafi etmeye calisacak ve voltaj stabilitesi yine saglanacak, tabiki bunlar sadece tahmin deneyip gormek gerek sanirim. kendim calip kendim oynuyorum, kendi soruma kendim cevp veriyorum; delimiyim neyim ;D.

  Multioutput flyback devrelerinde feedback alınan çıkış dışındaki çıkışlarda tam olarak regülasyon sağlanamaz. Bu tasarımda bizim isteğimiz 5V sabit olsun diğer çıkışlar da lineer regülatörden geçtikten sonra kullanılsın şeklindeydi. Tabi devre kurulup çalıştırılmadı henüz.
Şematik dosyaları önceden paylaşmıştım. Sadece pcb çizimi kaldı. İsteyen kendi pcb tasarımını yapabilir. Bir süre daha ilgilenemiycem bu proje ile.

Tamamda regulasyonu 78xx tarzi bir seyle saglayacaksam smps in anlami ne kac amper cekebilirsin 78xx lerden, aslinda birkac cikisli smps yapilarda cikis voltajlarini toplayici opamp gibi bir yapiyla toplayip feedback kontrolu saglayan yapilara da rastlamistim, neyse konu ilgisini yitirmis gibi.

Bu konuda anlatılanları pdf yapmak istedim ancak latex li satırlar görülmüyor.
Web de görüldüğü gibi pdf (veya word uzantısı )yapabilen arkadaş varsa dosyayı paylaşabilirmi acaba?

@FxDev 'in daha önce hazırladığı pdf ler gibi bir döküman olursa, herkesin baş ucunda bulunduracağı çok güzel bir Türkçe kaynak olur...


Projede bi sonuçlansaydı... Ne oldu @Zoroaster  ve @FxDev  hocalarıma... Bi haber var mı?

@Epilson word2007 ile latex i kopyalayabilirsin.

Arkadaşlar bu proje sonuçlandı mı?
Açıkçası tamamlansa para verip bu dökümanı almak isterdim. Bilmeden tasarım yapmak ışıksız mağaraya girmek gibi.